SADAN-opdracht Jeugddelinquentie Schooljaar 2015-2016 1BaTP B1
Inhoud Stap 1: algemene onderwerpsverkenning...4 1. Zijn er (reeds) onderzoeksvragen/informatievragen geformuleerd rond het thema? Zo ja, welke, zo nee, ga dan onmiddellijk naar de 2 e vraag....4 2. Vertaal je thema/ informatie-of onderzoeksvraag in een aantal trefwoorden of zoektermen..4 4. Gebruik dezelfde zoektermen (of combinaties ervan) voor een verkennende of exploratieve zoekopdracht via Limo....6 6. wat neem je mee uit deze zoekopdracht?...6 7. Dien je het thema te verbreden of af te bakenen?...6 Stap 2: de basistekst...7 1. Bronvermelding...7 2. Context...7 3. Auteur...7 4. Structuur...7 5. Gelijksoortige info...7 6. Lijsten...8 7. Samenvatting... 10 2. de minderjarigen... 10 2.1 geslacht... 10 2.2 leeftijd... 10 2.3 gerechtelijk POS-dossier... 10 2.4 eerste verschijning voor de jeugdrechter/jeugdrechtbank... 10 3. conclusie... 10 1. context van de beslissing... 11 1.1 de beslissingsfase... 11 1.2 aanleiding van de beslissing... 11 1.3 de feiten... 11 1.4 voorgaande reactie(s)... 11 1.5 advies van de sociale dienst... 11 1.6 het parket... 11 8. Powerpoint... 11 Stap 3: beschikking krijgen en meer zoeken... 12 1. Publicaties binnen handbereik?... 12 2. Auteurs... 13 3. Zoek ter plaatse in de bieb... 13 2
4. Zoek verder buiten ja basistekst... 14 Bronnenlijst... 16 Stap 4: contextualiseren... 18 1. Organisaties (hulp-dienstverlening)... 18 2. Juridische documenten... 19 3. De maatschappelijke context (politiek/beleid/visie/groeperingen)... 19 4. Statistieken... 20 5. Cijfergegevens verwerken en er zelf aanmaken... 20 Stap 5: afwerking individuele werkdocumenten... 21 2. Formuleer een persoonlijk besluit over de opdracht... 21 3
Stap 1: algemene onderwerpsverkenning 1. Zijn er (reeds) onderzoeksvragen/informatievragen geformuleerd rond het thema? Zo ja, welke, zo nee, ga dan onmiddellijk naar de 2 e vraag. Er zijn nog geen onderzoeksvragen geformuleerd rond het thema. 2. Vertaal je thema/ informatie-of onderzoeksvraag in een aantal trefwoorden of zoektermen. Om verwante woorden te vinden van jeugddelinquentie, ga ik eerst op zoek naar een definitie van het begrip zelf. Zo kan ik zeker nagaan welke verwante termen hier het beste bij aansluiten. Jeugddelinquentie= een containerbegrip voor verschillende strafbare gedragingen er wordt gesproken over als misdrijf omschreven feiten gepleegd door jongeren tot 18 jaar. Misdrijf omschreven feiten zoals diefstal en inbraak, maar ook mishandeling, diefstal met geweld, racistisch geweld, vandalisme, graffiti spuiten, brandstichting, enz. worden hieronder begrepen. Vanaf de leeftijd van 18 jaar is men strafrechtelijk meerderjarig en valt men dus niet meer onder het jeugdbeschermingsrecht. (bron: gevonden via Dienst voor Strafrechtelijk beleid) synoniemen van jeugddelinquentie gevonden op synoniemen.postis. org: - jeugdbende - jeugdbeleid - jeugdbeschermingsrecht - jeugdcentrum -misdadigheid Verwante onderwerpen: - jeugdcriminaliteit -jeugdproblematiek - aanpak - gevolgen - oorzaken - effectieve interventies - behandelingen - mof -armoede? 4
3. Gebruik de zoektermen voor een verkennende zoekopdracht via de klassieke zoekmachines te starten. Via Google Jeugddelinquentie Jeugdcriminaliteit Jeugdproblematiek Mof (als misdaad omschreven feit) 24 400 resultaten 111 000 resultaten 14 800 resultaten 164 000 resultaten Via Bing Jeugddelinquentie Jeugdcriminaliteit Jeugdproblematiek Mof (als misdaad omschreven feit) 16 500 resultaten 64 100 resultaten 11 800 resultaten 19 500 resultaten Via google books Jeugddelinquentie Jeugdcriminaliteit Jeugdproblematiek Mof (als misdaad omschreven feit) 2 340 resultaten 4 590 resultaten 588 resultaten 203 resultaten via doks Jeugddelinquentie Jeugdcriminaliteit Jeugdproblematiek Mof (als misdaad omschreven feit) 5 resultaten 2 resultaten 0 resultaten 8 resultaten Via website hln (niet altijd even relevant) Jeugddelinquentie 32 resultaten Jeugdcriminaliteit 52 resultaten Jeugdproblematiek 1 artikel, maar niet relevant rond onderwerp Mof (als misdaad omschreven feit) 20 resultaten 5
4. Gebruik dezelfde zoektermen (of combinaties ervan) voor een verkennende of exploratieve zoekopdracht via Limo. -> resultaten bekomen aan de hand van de filters in Limo Zoekterm Aantal resultaten Soorten bronnen jeugddelinquentie 13 resultaten - 5 diverse teksten (op de icoontjes staat er boek ) - 2 eindwerken Jeugdcriminaliteit 8 resultaten - 2 diverse teksten (op de icoontjes staat er boek ) - 1 eindwerk Jeugdproblematiek 21 resultaten - geen filters aanwezig, maar op alle icoontjes boek Mof (als misdaad omschreven feit) 1 resultaat boek 5. Bruikbaarheid en betrouwbaarheid van je zoekresultaten : Beoordeel naast jouw wikipedialemma (of andere vertrekbron ) één andere bron uit 3. en 4. aan de hand van de criteria gezien in de les. Betrouwbaarheid bij HLN: Als je afgaat op het aantal gevonden zoekresultaten die zouden relateren rond de zoekopdracht, zijn er heel wat artikelen beschikbaar. Deze zijn vooral recent, maar niet altijd even betrouwbaar omdat meeste artikelen niet 1 van deze trefwoorden als onderwerp of thema hebben. Deze artikelen bevatten enkel het woord die voorkomt in de tekst waardoor dit irrelevant is voor deze opdracht. 6. wat neem je mee uit deze zoekopdracht? Het zoekproces is vlot verlopen, maar ik ondervond wel dat het moeilijk was om te filteren. Er zijn heel veel bronnen aanwezig en als je daarin dan nog moet zoeken wat al dan relevant is, ben je heel lang bezig. Daarom is het volgens mij belangrijk om heel specifieke trefwoorden te gebruiken zodat je geen te algemene bronnen vindt. ik heb niet meteen een probleem ondervonden om een bronnentype niet te vinden, maar ik denk dat het vooral ligt aan de zoekmachines waarop je je informatie gaat opzoeken. Niet alle bronnen zijn op 1 zoekmachine of databank beschikbaar en niet alles is online vindbaar. 7. Dien je het thema te verbreden of af te bakenen? - Wat zijn de gevolgen van jeugddelinquentie? - Zijn er bepaalde oorzaken voor jeugddelinquentie? -Hoe kan jeugddelinquentie tegengehouden worden? 6
Stap 2: de basistekst Om mijn basistekst te vinden ga ik op zoek naar een artikel op Limo. (P29-42) 1. Bronvermelding Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (2012) // Onderzoek naar de beslissingen van jeugdrechters/jeugdrechtbanken in MOF zaken // (p29-42) Brussel: Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie 2. Context De gekozen tekst is een stuk uit een eindrapport van het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NiCC). Dit rapport is gemaakt in september 2012 en is een collectie van onderzoeksrapporten en onderzoeksnota s. Heel wat verschillende jeugdrechters en hun griffiers hielpen mee aan de dataverzameling. Het onderzoek is uitgevoerd op vraag van de Minister van Justitie in samenwerking met de Minister voor Jeugd van de Franse Gemeenschap en de Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin van de Vlaamse Gemeenschap. 3. Auteur Een specifieke auteur van de tekst is er niet omdat het een verzameling is van verschillende onderzoeksrapporten en onderzoeksnota s. De tekst komt van het NICC, een federale instelling binnen de FOD Justitie, die op vraag van de gerechtelijke overheden onafhankelijk onderzoek verrichten. - de directie Criminalistiek identificeert en analyseert sporen van verdachten en modus operandi. Ze helpen ze daders van misdrijven op te sporen en bewijslast op te bouwen. - de directie Criminologie onderzoekt hoe het strafrechtelijke systeem functioneert en hoe ze het kunnen verbeteren. 4. Structuur De tekst is heel gestructureerd opgebouwd en bevat heel wat titels en tussentitels. In het begin is er ook een uitgebreide inhoudstafel aanwezig. Op elke pagina staat er ook in voetnoot de gebruikte bronnen genoteerd. 5. Gelijksoortige info Aangeduid in tekst. 7
6. Lijsten Organisaties De Grubbe Gesloten Federaal Centrum voor Jongeren in Everberg Hollestraat 78,3078 Everberg, België Telefoon: 027588600 Algemene Werking: centrum voor voorlopige plaatsing en oriëntatie van minderjarigen van 14 tot 18 jaar die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd hier verblijven jongens tussen 14 en 18 jaar voor een periode van maximum twee maanden en vijf dagen. Doelgroep / voorwaarden: door beschikkingen van jeugdrechters geplaatste minderjarigen 14 tot 18 jaar die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd Specialisten Vanneste Charlotte Doctor in de criminologie en verantwoordelijke voor het departement criminologie van het NICC. Momenteel ook meester van het NICC onderzoek en deeltijds docent aan het ULg. Vaktermen Arrondissement POS Uithandengeving Empirisch Gebied dat onder de bevoegdheid van een specifieke rechtbank valt. (bron: www.woorden.org) Problematische opvoedingssituatie In uitzonderlijke gevallen kunnen minderjarigen van 16 jaar en ouder die een ernstig feit hebben gepleegd of die eerder maatregelen opgelegd kregen, doorverwezen worden naar een ander rechtscollege. De jongere zal als een volwassene berecht worden, hetzij door een bijzondere kamer van de jeugdrechtbank, samengesteld uit twee jeugdrechters en een correctionele rechter; hetzij door een hof van assisen. (bron: www.vlaamswoordenboek.be) Als iets gebaseerd is op waarneming. 8
Soorten bronnen Soort bron Eindrapport Onderzoeksrapport Boek Juridische bron: Wetboek Juridisch artikel Bron VANNESTE, C.(juni 2001)De beslissingen genomen door de parketmagistraten en de jeugdrechters ten aanzien van delinquente minderjarigen, Eindrapport, Brussel, Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, p. 22 HEYLEN B., RAVIER I., VANNESTE C., Evaluatieonderzoek van een gesloten instelling voor jongeren, centrum «De Grubbe» te Everberg, Onderzoeksrapport, Brussel, NICC, 2009. Put, J. (2010), Handboek Jeugdbeschermingsrecht, Brugge, Die Keure Art. 38 van het Decreet van de Franse gemeenschap van 4 maart 1991 inzake hulpverlening aan de jeugd, Hoofdstuk IV van het Decreet van 7 maart 2008 inzake bijzondere jeugdbijstand z.a., (2009) Justitie in cijfers, Brussel: FOD Justitie, p. 43 9
7. Samenvatting H2 de onderzoekspopulatie (start p29-42) 2. de minderjarigen In dit punt wordt een beschrijving gegeven van de minderjarigenpopulatie waarop de beslissingen betrekking hebben. 2.1 geslacht Uit voorgaand onderzoek blijkt immers dat het geslacht van de minderjarige een zekere impact kan hebben op de maatregel die de rechter neemt. Dit blijkt uit het eindrapport van Vanneste. 1 Er zou sprake zijn van een groter aantal plaatsingen van meisjes in gemeenschapsinstellingen en private voorzieningen. Het geslacht van de minderjarige kan ook bepalend zijn voor de vraag of er in een bepaalde instelling nog een plaats beschikbaar is. 2.2 leeftijd De leeftijd van de minderjarige op het moment dat de rechter een beslissing neemt, kan een grote invloed hebben op de keuze voor een bepaalde maatregel. Dit komt omdat bepaalde maatregelen wettelijk gezien een minimumleeftijd vereisen. Dit is bijvoorbeeld zo bij plaatsing in een gesloten federaal centrum of voor uithandengeving. Uit cijfergegevens kan er afgeleid worden dat minderjarige delinquenten steeds jonger worden. 2.3 gerechtelijk POS-dossier (problematische opvoedingssituatie) Tal van rechters, zowel aan Franstalige als aan Nederlandstalige zijde, benadrukten dat de tekortkomingen en noden zich eerder situeren op het niveau van de POS-jongeren, dan de jongeren die vervolgd worden voor een als misdrijf omschreven feit. Hierbij gaat het enkel over gerechtelijke POS-dossiers waarvan de rechter op de hoogte is. 2.4 eerste verschijning voor de jeugdrechter/jeugdrechtbank Ongeveer 20% van de beslissingen die de rechters namen tijdens de twee maanden van de dataverzameling heeft betrekking op minderjarigen die voor de eerste keer voor de jeugdrechter verschenen in het kader van een MOF en een maatregel voorgesteld of opgelegd kregen. 3. conclusie De meerderheid van de beslissingen betreffen jongeren met een leeftijd van 15 à 17 jaar (80%) en jongeren uit de leeftijdscategorie 12 tot 14 jaar zijn in meer dan 60% van de gevallen jongeren die al 14 jaar oud zijn. H3 de beslissing van de jeugdrechter In dit hoofdstuk worden de geregistreerde beslissingen meer in detail besproken. 1 VANNESTE C., (juni 2001) De beslissingen genomen door de parketmagistraten en de jeugdrechters ten aanzien van delinquente minderjarigen, Eindrapport, Brussel, Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie 10
1. context van de beslissing 1.1 de beslissingsfase In de vragenlijst werd er gevraagd naar de fase waarin de beslissing genomen werd. Hierbij had de jeugdrechter de keuze uit 3 antwoordmogelijkheden, namelijk in de voorlopige fase bij beschikking, in de voorlopige zonder beschikking of in de fase ten gronde bij vonnis. Er kan dus vanuit gegaan worden dat er andere maatregelen opgelegd worden afhankelijk van de beslissingsfase. Ongeveer twee op drie van de geregistreerde beslissingen werden genomen in de voorlopige fase, wat blijkt uit resultaten uit 2001. 1.2 aanleiding van de beslissing Een belangrijk bepalend element bij het nemen van een beslissing is het feit of het gaat om een onvoorziene situatie of een opvolging van een dossier is. Meer dan de helft van de beslissingen werden genomen ten gevolge van een onvoorzien voorval. 1.3 de feiten Een jeugdrechter spreekt zich immers niet enkel en alleen uit op basis van het gepleegde feit (of de gepleegde feiten), maar baseert zich op de hele context van de minderjarige. Ook volgens de wet is de rechter verplicht om bij het opleggen van een maatregel rekening te houden met verschillende factoren. Meer dan de helft (54%) van de geregistreerde feiten zijn misdrijven tegen goederen. In iets minder dan een kwart (23%) gaat het om misdrijven tegen personen. 1.4 voorgaande reactie(s) In bijna 60 % van de beslissingen kreeg de minderjarige één of meerdere maatregelen opgelegd in het kader van dezelfde feiten. 1.5 advies van de sociale dienst De sociale dienst van de jeugdrechtbank kan ook een impact hebben op de beslissing die de jeugdrechter neemt. Enerzijds geeft het maatschappelijk onderzoek een globaal beeld van de minderjarige, waarop de rechter zijn/haar beslissing kan baseren. Anderzijds gebeurt het dat de betrokken dienst uitspraak doet over de maatregelen die ze het meest gepast acht voor de situatie van de minderjarige. 1.6 het parket Het parket heeft verschillende mogelijkheden ten aanzien van een minderjarige die vervolgd wordt voor als misdrijf omschreven feiten. Het kan de jeugdrechter vatten, het dossier seponeren of bepaalde interventies voorstellen die onder zijn bevoegdheid vallen. Er zijn drie dergelijke reactiemogelijkheden: de herinnering aan de wet, de waarschuwingsbrief en het bemiddelingsaanbod 8. Powerpoint Zie document in wikidot 11
Stap 3: beschikking krijgen en meer zoeken 1. Publicaties binnen handbereik? Bron VANNESTE, C. (juni 2001), De beslissingen genomen door de parketmagistraten en de jeugdrechters ten aanzien van delinquente minderjarigen, Eindrapport, Brussel, Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, juni 2001, p. 22 Jaarstatistiek 2011 van het Openbaar Ministerie - Art. 38 van het Decreet van de Franse gemeenschap van 4 maart 1991 inzake hulpverlening aan de jeugd, Hoofdstuk IV van het Decreet van 7 maart 2008 inzake bijzondere jeugdbijstand - Put, J., (2010) Handboek Jeugdbeschermingsrecht, Brugge: Die Keure Gevonden via: Limo: beschikbaar in KU Leuven KU Leuven Rechtsgeleerdheid RBIB: Rechtsgeleerdheid 2A CRI 6.25 VANN 2001 Justitie.belgium.be Ejustice.just.fvog.be: online beschikbaar KU Leuven Campus Kortrijk KORE: Rechtsbibliotheek 347.63 2010 PUT HEYLEN B., RAVIER I., VANNESTE C., (2009), Evaluatieonderzoek van een gesloten instelling voor jongeren, centrum «De Grubbe» te Everberg, Onderzoeksrapport, Brussel: NICC DETRY I., GOEDSEELS E., VANNESTE C., (2010) Les chiffres des parquets de la jeunesse au grand jour, in GAZAN F., DE CRAIM C., TRAETS E. (eds.), Jeugddelinquentie: op zoek naar passende antwoorden. Délinquance juvénile: à la recherche de réponses adaptées, Antwerpen/Apeldoorn,p. 61 en 62. Art. 37, Jeugdwet,, Belgisch Staatsblad, 1 Art. 45ter en art. 45quater, Jeugdwet, Belgisch Staatsblad z.a., (2009) Justitie in cijfers, p. 43 VANNESTE C., (2001) les logiques décisionnelles des magistrats du parquet et des juges de la jeunesse à l égard des mineurs délinquants, Revue de droit pénal et de criminologie, p. 232-263 CAREY M.A., (1994) The group effect in focus groups: planning, implementing, and interpreting focus group research, MORSE J.M.: Critical issues in qualitative research methods, p. 225-241. DUMORTIER, E. & CHRISTIAENS, J., (2006) De nieuwe wet op de jeugdbescherming. Krijtlijnen van een ambigue hervorming, Tijdschrijft voor Jeugdrecht en Kinderrechten Niet te vinden in een databank, wel via NICC te lezen Vindbaar op Lirias, maar geen tekst/bestand aanwezig Ejustice.just.fvog.be: online beschikbaar Ejustice.just.fvog.be: online beschikbaar Justitie.belgium.be Niet te vinden in een databank, wel via NICC te lezen Niet te vinden in een online databank Brudoc: Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten - TJK > 4 [00/09/2006]. - 273-280 12
2. Auteurs Mijn tekst is niet geschreven door 1 specifieke auteur, maar er zijn wel verschillende onderzoekers die eraan hebben meegewerkt. Bij deze onderzoekers heb ik geen andere werken gevonden. Daarnaast zijn er ook vanuit de vorige stap, geen andere werken binnen handbereik te vinden. Hierdoor kan ik deze stap niet verder uitwerken bij de auteur zelf, maar enkel bij de sterauteurs. Sterauteurs: Vanneste Charlotte: Andere werken: - VANNESTE, C., (2007), Onderzoek met betrekking tot de evaluatie van de voorzieningen ten behoeve van slachtoffers van inbreuken, Brussel: Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie - VANNESTE, C., GOEDSEELS, E., DETRY, I., (2003), De "nieuwe" statistiek van de jeugdparketten: een belichting van de eerste analyseresultaten vanuit verschillende invalshoeken, Gent: Academia Press Ravier Isabelle: Andere werken: - CHRISTIAENS, J., DE FRAENE, D., RAVIER, I. (2005), La protection de la jeunesse: formes et réforme, Bruxelles : Bruylant 3. Zoek ter plaatse in de bieb In de bib was er geen enkele bron beschikbaar. Omdat ik geen bron kon raadplegen heb ik een andere publicatie gekozen die aansluit bij mijn thema: BOENDERMAKER, L. (1999), Justitiële behandelinrichtingen voor jongeren : populatie en werkwijze, Leuven: Garant De colofon begint met de schrijfster en de titel van het boek. Vervolgens worden de plaats en datum van uitgave met de aantal pagina s en dikte van het boek gegeven. Ten slotte is het ISBN en de maker van het omslagontwerp gegeven. Naast de simpele colofon, zijn ook de voor-en achterflap heel simpel. Om te beginnen bij de voorflap, staat alleen de titel en schrijfster van het boek op geplaatst. Er zijn ook geen verdere cartoons of foto s aanwezig. Het boek is alleen in een lichte paarse kleur. Ten slotte is de achterflap ook enkel met een lichte paarse achtergrond. De achterflap begint met een hele korte beschrijving over gegevens in Nederland. Daarna volgen er enkele vragen die verwijzen naar de inhoud van de tekst. Vervolgens vermelden ze dat er gebruik wordt gemaakt van onderzoek en door wie dit verricht is. Ten slotte is er nog een kleine beschrijving over de auteur zelf. 13
4. Zoek verder buiten ja basistekst Boeken SLOT, N. (2007). Ernstige en gewelddadige jeugddelinquentie, Nederland: Bohn Stafleu Van Loghum B.V SULS, R. (1976), Jeugdcriminaliteit, S.l.: HIK-HIEW DIERICK, N.,(2002), Jeugdrechtbank en jeugdbescherming, Torhout: KATHOdepartement ReNo Artikels uit vaktijdschriften SPIESSCHAERT, F., VAN FRUNDERBEECK, S., (2002), Herstel als reactie? Herstelgerichte afhandeling t.a.v. minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd, Welwijs, p29-37 z.a., (juni 2007), Jeugddelinquentie en gewetensontwikkeling, Kind en Adolescent, p85-86 DEKOVIC, M., (september 1998), Jeugdcriminaliteit: feiten en mythen over een beperkt probleem., Kind en Adolescent, p 232-233 Onderzoeksliteratuur HEYLEN B., RAVIER I., VANNESTE C., Evaluatieonderzoek van een gesloten instelling voor jongeren, centrum «De Grubbe» te Everberg, Onderzoeksrapport, Brussel, NICC, 2009. Eindwerken Milliau, T. (1999). Duale diagnostiek bij adolescenten : literatuurstudie betreffende de comorbiditeit van psychiatrische stoornissen en stoornissen in het middelengebruik bij jongeren, KUL. Faculteit psychologie en pedagogische wetenschappen departement pedagogische wetenschappen Anderstalige bronnen CHRISTIAENS, J., DE FRAENE, D., RAVIER, I., (2005) La protection de la jeunesse: formes et réforme, Bruxelles : Bruylant KORNHAUSER, R., (1984) Social sources of delinquency: an appraisal of analytic models, Chicago: University of Chicago press ANDERSSON, B. (2007), Diversity in residential care and treatment for 14
e-artikels uit kranten, young people, Sweden: Göteborg University Department of Psychology MASSCHELIN, J. (26 augustus 2012) Ze zijn toch zo braaf, meneer, De Morgen, p8 VAN REMOORTERE, R. (19 november 2015). Theaterstuk stelt geweld bij jongeren in vraag, Het Nieuwsblad, p5 Internet algemeen VANNESTE, C., (2007), Onderzoek met betrekking tot de evaluatie van de voorzieningen ten behoeve van slachtoffers van inbreuken, Brussel: Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie -> volledige tekst beschikbaar Beeldmateriaal Adriaenssens, P. & Caluwé, N. & Van Acker, J. (2005), Nachtwacht: jeugdcriminaliteit is geen probleem [debatprogramma], Canvas 2012, Kinderen achter de tralies [DVD], VTM-Telefacts: Vilvoorde 15
Bronnenlijst Adriaenssens, P. & Caluwé, N. & Van Acker, J. (2005), Nachtwacht: jeugdcriminaliteit is geen probleem [debatprogramma], Canvas ANDERSSON, B. (2007), Diversity in residential care and treatment for young people, Sweden: Göteborg University Department of Psychology Art. 37, Jeugdwet,, Belgisch Staatsblad, 1 Art. 38 van het Decreet van de Franse gemeenschap van 4 maart 1991 inzake hulpverlening aan de jeugd, Hoofdstuk IV van het Decreet van 7 maart 2008 inzake bijzondere jeugdbijstand, Belgisch Staatsblad Art. 45ter en art. 45quater, Jeugdwet, Belgisch Staatsblad BOENDERMAKER, L. (1999), Justitiële behandelinrichtingen voor jongeren : populatie en werkwijze, Leuven: Garant CAREY M.A., (1994) The group effect in focus groups: planning, implementing, and interpreting focus group research, MORSE J.M.: Critical issues in qualitative research methods, p. 225-241. CHRISTIAENS, J., DE FRAENE, D., RAVIER, I. (2005), La protection de la jeunesse: formes et réforme, Bruxelles : Bruylant CHRISTIAENS, J., DE FRAENE, D., RAVIER, I., (2005) La protection de la jeunesse: formes et réforme, Bruxelles : Bruylant DEKOVIC, M., (september 1998), Jeugdcriminaliteit: feiten en mythen over een beperkt probleem., Kind en Adolescent, p 232-233 DETRY I., GOEDSEELS E., VANNESTE C., (2010) Les chiffres des parquets de la jeunesse au grand jour, in GAZAN F., DE CRAIM C., TRAETS E. (eds.), Jeugddelinquentie: op zoek naar passende antwoorden. Délinquance juvénile: à la recherche de réponses adaptées, Antwerpen/Apeldoorn,p. 61 en 62. DIERICK, N.,(2002), Jeugdrechtbank en jeugdbescherming, Torhout: KATHO-departement ReNo DUMORTIER, E. & CHRISTIAENS, J., (2006) De nieuwe wet op de jeugdbescherming. Krijtlijnen van een ambigue hervorming, Tijdschrijft voor Jeugdrecht en Kinderrechten HEYLEN B., RAVIER I., VANNESTE C., Evaluatieonderzoek van een gesloten instelling voor jongeren, centrum «De Grubbe» te Everberg, Onderzoeksrapport, Brussel, NICC, 2009. KORNHAUSER, R., (1984) Social sources of delinquency: an appraisal of analytic models, Chicago: University of Chicago press MASSCHELIN, J. (26 augustus 2012) Ze zijn toch zo braaf, meneer, De Morgen, p8 Milliau, T. (1999). Duale diagnostiek bij adolescenten : literatuurstudie betreffende de comorbiditeit van psychiatrische stoornissen en stoornissen in het middelengebruik bij jongeren, KUL. Faculteit psychologie en pedagogische wetenschappen departement pedagogische wetenschappen Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (2012) // Onderzoek naar de beslissingen van jeugdrechters/jeugdrechtbanken in MOF zaken // (p29-42) Brussel: Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie Put, J. (2010), Handboek Jeugdbeschermingsrecht, Brugge, Die Keure SLOT, N. (2007). Ernstige en gewelddadige jeugddelinquentie, Nederland: Bohn Stafleu Van Loghum B.V SPIESSCHAERT, F., VAN FRUNDERBEECK, S., (2002), Herstel als reactie? Herstelgerichte afhandeling t.a.v. minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd, Welwijs, p29-37 SULS, R. (1976), Jeugdcriminaliteit, S.l.: HIK-HIEW VAN REMOORTERE, R. (19 november 2015). Theaterstuk stelt geweld bij jongeren in vraag, Het Nieuwsblad, p5 VANNESTE C., (2001) les logiques décisionnelles des magistrats du parquet et des juges de la jeunesse à l égard des mineurs délinquants, Revue de droit pénal et de criminologie, p. 232-263 VANNESTE, C.(juni 2001)De beslissingen genomen door de parketmagistraten en de 16
jeugdrechters ten aanzien van delinquente minderjarigen, Eindrapport, Brussel, Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, p. 22 VANNESTE, C., (2007), Onderzoek met betrekking tot de evaluatie van de voorzieningen ten behoeve van slachtoffers van inbreuken, Brussel: Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie VANNESTE, C., (2007), Onderzoek met betrekking tot de evaluatie van de voorzieningen ten behoeve van slachtoffers van inbreuken, Brussel: Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie VANNESTE, C., GOEDSEELS, E., DETRY, I., (2003), De "nieuwe" statistiek van de jeugdparketten: een belichting van de eerste analyseresultaten vanuit verschillende invalshoeken, Gent: Academia Press VTM (2012) Kinderen achter de tralies [DVD], VTM-Telefacts: Vilvoorde z.a., (2009) Justitie in cijfers, Brussel: FOD Justitie, p. 43 z.a., (2009) Justitie in cijfers, p. 43 z.a., (juni 2007), Jeugddelinquentie en gewetensontwikkeling, Kind en Adolescent, p85-86 17
Stap 4: contextualiseren 1. Organisaties (hulp-dienstverlening) De Grubbe: deze organisatie heeft geen specifieke eigen website, maar wordt wel opgenomen in een algemene site van jongerenwelzijn. Wanneer je op de site komt, zie je al meteen een 5-tal foto s die om de beurt getoond worden. Deze nemen al een groot deel van de site in beslag en trekken ook meteen de aandacht. Vervolgens zijn er aan de zijkant ook op een duidelijke manier verwijzingen gemaakt naar andere tabbladen. Deze tabbladen bevatten de volgende pagina s: - Everbergjongeren - Verblijf - Activiteiten - De begeleiding - Zakgeld - Kantine - Roken - Telefoneren - Bezoek - Briefwisseling - Contact en bereikbaarheid Elke pagina bevat de nodige informatie die de lezer zou willen te weten komen. Ook zijn er heel wat verdere verwijzingen naar andere delen van de site waardoor je snel doorheen de website kan navigeren. De website heeft vooral een informatieve functie gericht naar een grote groep mensen. Het is helemaal geen zakelijke website. Het is louter informatief. Bij contact kan je de gegevens terugvinden van De Grubbe zelf nl. het adres met stratenplan en het telefoonnummer. Vervolgens kan je ook de gegevens terugvinden van de directeur zelf, mevrouw An Couke. Hierbij vind je een telefoonnummer en fax. Bij de bereikbaarheid staat er dan heel uitvoerig uitgelegd hoe je er met de auto kan geraken en met de bus vanuit Leuven. Een auteur en een datum van de pagina zijn niet aanwezig. Ook bronnen zijn niet op de website te vinden. De informatie op de pagina is zeker relevant. Het is ook al heel praktisch dat je door verschillende bladen heen kan gaan om de te willen informatie te vinden. Te informatie is soms wat beperkt, maar zeker niet naast de kwestie. Over betrouwbaarheid kan gediscussieerd worden omdat de informatie niet op een officiële website van De Grubbe zelf staat. Het is meer een onderdeel van een geheel, van de website jongerenwelzijn. Op deze site staat er ook heel veel informatie over allerhande andere zaken te vinden zoals andere organisaties, jaarverslagen en zo wat alles wat te maken heeft met jeugdhulp. Over het algemeen zou ik er dan wel van uit gaan dat de site betrouwbaar is. Deze organisatie heeft geen eigen documenten ter beschikking. 2 2 Aantal woorden: 348 18
2. Juridische documenten - Koninklijk Besluit betreffende de toekenning van vergoedingen aan bepaalde personen voor hun deelneming aan vergaderingen die worden georganiseerd door de instellingen bedoeld in de wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming, Belgisch Staatsblad, (31/08/1966) - Wet [betreffende de jeugdbescherming, het ten laste nemen van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd en het herstel van de door dit feit veroorzaakte schade], Belgisch Staatsblad, (15/04/1965) - Ministerieel besluit tot vaststelling van de wijze van vereffening van de toelagen per dag toegekend voor onderhoud, opvoeding en behandeling van minderjarigen, waarop de inrichtingen, met uitzondering van de rijksgestichten voor observatie en opvoeding onder toezicht, de diensten die erkende gezinsvervangende tehuizen organiseren, alsook de private personen, aanspraak kunnen maken voor de plaatsingen, verricht krachtens de wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming, Belgisch Staatsblad, (15/06/1973) - Samenwerkingsakkoord tussen de Federale Staat, de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap, de Duitstalige Gemeenschap en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, betreffende de organisatie en de financiering van het herstelrechtelijk aanbod bedoeld in de wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming, het ten laste nemen van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd en het herstel van de door dit feit veroorzaakte schade, Belgisch Staatsblad, (13/12/2006) - Protocol gesloten tussen de Federale Regering en de overheden bedoeld in de artikelen 128, 130, 135 en 138 van de Grondwet, over de organisatie van een zorgtraject voor jongeren met een psychiatrische problematiek die vallen onder de toepassing van artikel 36, 4 en artikel 52 van de wet van 8 april 1965 betreffende de jeugdbescherming, het ten laste nemen van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd en het herstel van de door dit feit veroorzaakte schade, als onderdeel van een globaal zorgprogramma voor kinderen en jongeren. Belgisch Staatsblad, (22/02/2007) 3. De maatschappelijke context (politiek/beleid/visie/groeperingen) Jo Vandeurzen is de Vlaamse minister van Welzijn, Gezondheidszorg en Gezin. Hij is bevoegd voor heel wat verschillende zaken zoals: - Kinderen en Jongeren: - Gezin en Samenleving - Ouderen - Personen met een handicap - Zorg & Gezondheid - Geestelijke Gezondheidszorg - Lokaal Welzijnswerk Vrijwilligers - Werkgelegenheid in de Zorgsector - Flanders'Care - Justitiehuizen 19
4. Statistieken Op de studiedienst van de vlaamse regering heb ik cijfergegevens gevonden met betrekking tot de capaciteit van de gemeenschapsinstelingen bijzondere jeugdbijstand naar regime. Hierbij worden er vergelijkingen gemaakt tussen open en gesloten regimes en het verschil in geslacht. Dit wordt dan met gegevens van 1995 tot 2013 vergeleken met elkaar. 5. Cijfergegevens verwerken en er zelf aanmaken Cijfergegevens beschikbaar in Excel via wikidot. 20
Stap 5: afwerking individuele werkdocumenten 2. Formuleer een persoonlijk besluit over de opdracht GEVONDEN INFO Bij de tekst vond ik eigenlijk niet zo heel veel extra informatie. Het was moeilijk om goeie bronnen te vinden en ook auteurs waren niet altijd even gemakkelijk. Hierbij leid ik dus vooral af dat als ik nog eens zo n opdracht zou moeten maken, ik niet meer zou kiezen voor een eindrapport. De volgende keer zal ik waarschijnlijk op zoek gaan naar een basistekst in de vorm van een boek. Ik heb toch wel op redelijk veel plaatsen gezocht, maar misschien moet ik net nog wat meer databanken bezoeken. De informatie die ik vond was volgens mij wel betrouwbaar, maar niet altijd even relevant. VERLOOP OPDRACHT VAAARDIGHEDEN De liep voor mij niet altijd even vlot omdat ik het moeilijk had om informatie te vinden. De vaardigheden die ik volgens mij wel nog wat meer zou moeten trainen is het zoeken naar informatie op verschillende databanken. Waar ik dan wel sterk in ben, is volgens mij dat ik wel snel te weten kom of iets al dan niet relevant is. Bij deze opdracht heb ik geleerd om veel ruimer te denken en op een andere manier te zoeken naar informatie. Nu ik dit geleerd heb, zal ik dit zeker nog doen. 21