Inhoud. Trainingsprogramma voor de Aerobatic Rating (S) Volgens EASA AMC1 FCL.800. Commissie Kunstzweefvliegen

Vergelijkbare documenten
Inhoud. Trainingsprogramma kunstzweefvliegen Volgens EASA Part FCL.800. Commissie Kunstzweefvliegen

Uittreksel van FCL ten behoeve van het invullen van de verklaringen op het aanvraagformulier van LAPL(S), LAPL(B) en SPL

Uittreksel van FCL ten behoeve van het invullen van de verklaringen op het aanvraagformulier van LAPL(S), LAPL(B) en SPL

Trainingsprogramma LAPL(S)-FI V Pagina 1 van 17

Trainingsprogramma LAPL(S) / SPL TMG Sailplane towing rating V Pagina 1 van 23

Progressiekaart V Pagina 1 van 16

Inwerkingtreding van de nieuwe regelgeving over de vergunningen voor de bemanning (Deel FCL)

Basisinformatie omtrent de EU-FCL Zweefvliegvergunningen

INHOUD Editie 3. 1 Inleiding 1. 2 De Instructeur 2-1

DONAC 2016 Beginners tips

INLICHTINGEN OVER DE TOEPASSING VAN DE VERORDENINGEN NR. 1178/2011 en NR. 290/2012

Informatie bij DONAC 2010 Beginners sequence

Werkboek voor de Praktijkopleiding tot Zweefvlieginstructeur

Toelichting op Verordening (EU) 1178/2011, deel FCL Gevolgen voor Nederlandse vliegers

Instructies voor examinatoren voor de controle van de eisen bij vaardigheidstests, bekwaamheidsproeven en beoordelingen van vakbekwaamheid.

Trainingsprogramma LAPL(S) / SPL V Pagina 1 van 41

Registreren van een Declared Training Organisation

Belangrijke weetjes over de opleiding tot privaat piloot

Invulinstructie brevet document

CAMO KNVvL, Afdeling Zweefvliegen. CAMO, KNVvL Afdeling Zweefvliegen

Basisinformatie omtrent de. EU-FCL Zweefvliegvergunningen. Liga van Vlaamse Zweefvliegclubs vzw

Agenda PROGRAMMA Ontvangst deelnemers Opening, Smit ILT I Voortgang transitie, Steenbergen ILT Vragen en discussie

BIJLAGE BIJ EASA-ADVIES 03/2013. VERORDENING (EU) nr.../.. VAN DE COMMISSIE. van XXX

HANDLEIDING GEBRUIK DUO DISCUS TURBO (zonder motor)

Voorzitter Naam: Telefoon: Chef Instructeur Naam: Telefoon: Contactpersoon audit Naam: Telefoon:

Informatie LAPL / PPL

Aftekenlijst freefly licentie FF-1: beginnend freeflyer Volledige naam: KNVvL lidnummer: Datum:

RAPPORT PRAKTISCH EXAMEN RPAS

EXAMENREGLEMENT. Zweefvliegbewijs. Glider Pilot Licence (GPL)

Club audit. Datum: Algemene informatie over de zweefvliegclub. Auditors

Nieuwsbrief voor examinatoren luchtvarenden

PPL of LAPL vliegopleiding Uw droom wordt werkelijkheid

Vliegoefeningen Ikarus C-42

KNVvL ARC supervisie. Wat is een airworthiness review en waarom moet deze worden uitgevoerd.

Trainingsprogramma voor de TMG-extensie voor het LAPL(S)/SPL Versie V

Aerodynamica Overtrek en tolvlucht. Luchtdruk neemt af, Vervolgens neemt de luchtdruk weer toe.

Progressiekaart LAPL(S) - SPL Flight Instruction TMG-extensie V Pagina 1 van 34

Appendix op het CAME voor Annex II. vliegtuigen. van. KNVvL Afdeling Zweefvliegen. Erkenningnummer NL-65

Werkboek voor de praktijk opleiding tot zweefvlieginstructeur. Versie Mei 2019 ( )

Trainingsprogramma LAPL(S) / SPL V Pagina 1 van 36

Basis Veiligheidsreglement Modelvliegsport versie 2.01 juni 2013 Pagina 1 van 6

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 7 februari 2014 (OR. en) 6211/14 ADD 1 AVIATION 37

BREVETREGLEMENT Federatie Limburgse RC Vliegers.

Reglement afgifte en verlenging van het KNVvL Balloon Pilots Licence BPL

Nieuwsbrief voor examinatoren voor luchtvarenden Juli 2014

Rapport BvL-V Inspectie voor niet EASA luchtvaartuigen met een ICAO Bewijs van Luchtwaardigheid

Progressiekaart LAPL(S) - SPL TMG-extensie V Pagina 1 van 20

Publicatieblad van de Europese Unie L 74/33

FCL regelgeving voor zweefvliegers en recreatieve ballonvaarders

International Rafting Federation

Afdeling Modelvliegsport

De vakken zijn conform het huidige geldende KEI examenreglement. De Examen methode is : MC-examinering (Dus geen open vragen meer!

Aanvraag Certificaat luchtvaartgeneeskundige instantie (AeMC) (klasse 1 en 2)

Annex II appendix op het CAME

Opinion Introductie Cat L Licences. Bernard van Stam ILT 26 november 2016

Bijlage 1, bedoeld in artikel 10, onderdeel a, van de Regeling opleidingsinstellingen voor luchtvarenden 2001.

KONINKRIJK BELGIE FEDERALE OVERHEIDSDIENST MOBILITEIT EN VERVOER. Luchtvaart CIRCULAIRE. Uitgave : 2

In dit deel van de regeling worden de bijzondere bevoegdverklaringen geregeld. Het gaat hierbij om de volgende drie verklaringen:

AEROCLUB MARITIME VLIEGSCHOOL

OPLEIDING PPL. Inhoud:

Winch Security. P. JACOB Cdt v/h Vlw, Ing

TNO Human Factors Research in relation to Upset Recovery and Spatial Disorientation

Hand- out Boeing 737 vliegen. hand- out- PU.01

Proefexamen ZVT Voorschriften 2009

Trainingsprogramma voor de TMG-extensie voor het LAPL(S)/SPL Versie V

Hand- out Boeing 737. hand- out- PU.01

Naar aanleiding van de vele vragen die we krijgen, heeft het ILT onderstaand voor u de meest voorkomende vragen incl. antwoord op een rij gezet.

KNVvL AFDELING PARACHUTESPRINGEN OPLEIDINGS- EN EXAMENPROGRAMMA TOT HOUDER VAN HET BEWIJS VAN TANDEMBEVOEGDHEID. M/V

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

TRAININGSVLUCHTEN MET DE TOURING MOTOR GLIDER

(7) Er moet extra tijd worden voorzien voor de invoering van de maatregelen inzake opleiding voor het voorkomen en herstellen van storingen.

AANVRAAG VOOR EEN EERSTE AFLEVERING / WIJZIGING / VERNIEUWING VAN EEN DEEL-66 BEWIJS VAN ONDERHOUDSBEVOEGDHEID VOOR LUCHTVAARTUIGEN (PART-66 AML)

De theorielessen beginnen jaarlijks begin september en u kunt tussentijds instappen.

Hoe wordt je een Pattern piloot.? Bouwstenen. Rc3 training

BIJLAGE BIJ EASA-ADVIES NR. 07/2013. VERORDENING (EU) nr.../.. VAN DE COMMISSIE. van XXX

: MINISTERIËLE REGELING ter uitvoering van artikel 10 van de Luchtvaartverordening (AB 1989 no. GT 58)

Gelet op artikel 12e, tweede lid, van de Wet op de architectentitel;

Logboek basiservaring voor eerste afgifte of uitbreiding categorie van een Part-66 AML

Appendix op het CAME voor Annex II. vliegtuigen. van. KNVvL Afdeling Zweefvliegen. Erkenningnummer NL-65

OVERZICHT OPLEIDING. Aanmelding - Procedures - Documenten

A 2011 N 45 PUBLICATIEBLAD. MINISTERIELE REGELING, MET ALGEMENE WERKING, van de 20 ste september 2011 tot wijziging van de Vrijstellingsbeschikking 1.

Deze opleidingen worden door Groei Direct verzorgt!

KNVvL Afdeling Parachutespringen Regeling scheidsrechters SC

Vragen en antwoorden. over de opleidingen Vliegtuigonderhoudstechniek

Praktijklogboek basis ervaring voor initiële Part-66 AML

REGELING OPLEIDING LIERISTEN

II (Nietwetgevingshandelingen)


ADVIES NR. 04/2006 VAN HET EUROPEES AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE LUCHTVAART

Examenreglement voor luchtvarenden 2004 Geldend van t/m heden

Regelgeving en toezicht op het gebruik van GNSS in Nederland. Lelystad, 14 november 2015

BML / LBA Belgische Modelluchtvaart Liga - Ligue Belge d Aéromodélisme

Brevetvliegen Richtlijnen voor de instructeurs Vereniging voor Modelluchtvaartsport (VML) vzw

REGELGEVING CERTIFYING STAFF

De maximale snelheid is afhankelijk van de hoogte waarop gevlogen wordt: m V NE 270 km/h daarboven lager 6000 m 230 km/h

EXAMENPROCEDURE. De opleiding heeft tot doel leerlingen op te leiden tot het veilig vliegen onder zichtvoorwaarden (VFR).

Air Operations Regulation

Artikel 5. Vrijwillig register a) Registratie in het register is op basis van vrijwilligheid. b) Als de aanvrager aan alle voorwaarden voldoet wordt h

Aftekenlijst freefly licentie FF-1: beginnend freeflyer

Wat kost een vliegbrevet?

Transcriptie:

Trainingsprogramma voor de Aerobatic Rating (S) Volgens EASA AMC1 FCL.800 Commissie Kunstzweefvliegen Inhoud Eigendom en versiebeheer... 1 Lijst van afkortingen... 2 Lijst van versies en wijzigingen... 2 Lijst van verwijzingen naar de geldige versies van instructiemateriaal... 2 1. Introductie... 3 2. Verificatie trainingsprogramma... 3 3. Procedure wijzigingen... 3 4. Doel van trainingsprogramma... 3 5. Toelatingsvoorwaarden...3 6. Eisen en crediting... 3 7. Inhoud van de cursus... 4 8. Het bijhouden van de vorderingen van de cursist en archivering... 5 9. Overige verplichte documenten... 5 10. Kwalificatie... 6 11. Verlenging / vernieuwing van de bevoegdheid... 5 12. Informatieformulier cursist... 6 Trainingsprogramma theorie... 7 t/m 9 Leerdoelen praktijk...10 t/m 11 Progressiekaart - Trainingsprogramma praktijk...12 t/m 13 Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 1 van 14

Eigendom en versiebeheer De Declared Training Organisation (DTO) is verantwoordelijk dat de juiste versie van het Trainingsprogramma wordt gebruikt. De juiste en de door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) geaccepteerde versie van dit document is gepubliceerd op de site van de Commissie Instructie en Veiligheid (CIV). De CIV informeert DTO's over wijzigen via de clubsecretarissen en middels aankondigingen op de website van de CIV. Lijst van afkortingen Afkorting Betekenis ILT Inspectie Leefomgeving en Transport, de autoriteit CIV Commissie Instructie en Veiligheid, KNVvL, Afdeling Zweefvliegen CKZ Commissie Kunstzweefvliegen, KNVvL, Afdeling Zweefvliegen ATO Approved Training Organisation DTO Declared Training Organisation FI(S) Flight Instructor Sailplanes = Instructeur HT Head of Training LAPL(S) Light Aircraft Pilot Licence (Sailplanes) = Zweefvliegbewijs SPL Sailplane Pilot Licence FCL Flight Crew Licensing (EC) 1178/2011 PIC Pilot in Command = Gezagvoerder ICE In Case of Emergency SERA Standardised European Rules of the Air FSTD Flight Simulation Training Device AMC Acceptable Means of Compliance Lijst van versies en wijzigingen Versiedatum V 2018.01 V 2018.02 V 2018.03 V 2019.01 Wijzigingen Eerste conceptversie Tweede conceptversie Aangepast aan opmerkingen ILT Aangepast aan opmerkingen ILT Lijst van verwijzingen naar de geldige versies van instructiemateriaal Instructiemateriaal Syllabus opleiding kunstvliegen Progressiekaart voor de Aerobatic Rating (S) Progressiekaart voor de Aerobatic Rating (S) Geldige versie 500-april-1992 1.9 2.0 Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 2 van 14

1. Introductie Houders van een bewijs van bevoegdheid als bestuurder van zweefvliegtuigen mogen enkel aerobatics uitvoeren als ze houder zijn van een aerobatic rating. De training mag enkel en alleen worden gegeven door zweefvlieginstructeurs (FI(S)) met de bevoegdverklaring Instruction Aerobatic. Training op een FSTD (Flight Simulator Training Device) is niet toegestaan om te kunnen voldoen aan de gestelde eisen voor het verkrijgen van de bevoegdverklaring. 2. Verificatie trainingsprogramma Dit trainingsprogramma is aangeboden aan de Inspectie Leefomgeving en Transport. Het programma voldoet aan de eisen die zijn gesteld in Commission Regulation (EU) 1178/2011 inclusief de Acceptable Means of Compliance (AMC) en andere van toepassing zijnde regelgeving, voortaan genoemd Part-FCL. 3. Procedure wijzigingen De bevoegdheid tot het wijzigen van de inhoud van deze trainingssyllabus ligt bij de Commissie Kunstzweefvliegen (CKZ). De goedkeuring op wijzigingen worden vastgelegd middels de notulen van de CKZ-vergaderingen. Wijzigingen die per een bepaalde datum vereist zijn, worden, via de CIV, 30 dagen voor die datum bij de Inspectie Leefomgeving en Transport ingediend. De CIV zal de secretarissen van de Declared Training Organisation s (DTO) informeren over de versiewijziging. 4. Doel van trainingsprogramma De houders van een LAPL(S) of SPL zodanig te kwalificeren dat zij zelfstandig en veilig de basis aerobatic figuren kunnen uitvoeren ten behoeve van het verkrijgen van de Aerobatic Rating. 5. Toelatingsvoorwaarden 1. In het bezit zijn van een geldig LAPL(S) / SPL 2. Minimaal 120 starts als PIC in de betreffende luchtvaartuigcategorie, voltooid na afgifte van het bewijs van bevoegdheid. 6. Eisen en crediting (volgens Commission Regulation (EU) 1178/2011 FCL.800) Kandidaten moeten aan het volgende hebben voldaan: 1. Ten minste 120 starts als PIC in de betreffende luchtvaartuigcategorie, uitgevoerd na afgifte van het bewijs van bevoegdheid. 2. Opleidingscursus aan een ATO of DTO met inbegrip van: i) voor de bevoegdverklaring toepasselijke theorie onderwijs ii) ten minste 20 vluchten (of 5 uur) instructie in aerobatics ( ). 3. Wanneer de kandidaat al in het bezit is van een bevoegdheid aerobatics in een andere luchtvaartcategorie moet deze ten minste met goed gevolg 3 instructievluchten met dubbele besturing hebben uitgevoerd over de volledige syllabus aerobatics. 4. Eerdere trainingsvluchten die zijn opgedaan bij een ATO / DTO met hetzelfde TP kunnen onverminderd worden meegenomen. Trainingsvluchten opgedaan bij een ATO / DTO met een afwijkend TP kunnen worden meegenomen op voorwaarde dat de gehele progressiekaart dient te worden afgewerkt. In alle gevallen geldt dat de opleiding moet zijn gevolgd aan een ATO of DTO die de goedkeuring heeft om de Aerobatic Rating voor sailplanes te verzorgen. Andere trainingsvluchten dan hierboven vermeld mogen niet worden meegenomen. ( ) Training in aerobatics met zweefvliegtuigen gelden het aantal vluchten. Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 3 van 14

7. Inhoud van de cursus De cursus zal bestaan uit theoretische- en praktische vliegtraining. De praktische vliegtraining zal bestaan uit minimaal 20 lesvluchten. ( ) ( ) Deze kunnen zowel dual of als solo onder toezicht, worden gevlogen. Alle delen worden door een DTO verzorgd, waarbij de theoretische opleiding middels leren op afstand en/of klassikaal kan worden gedaan. De theoretische en praktische beoordeling wordt, bij voldoende kennis en vaardigheid, afgetekend op de progressiekaart door een FI met de bevoegdheid Instruction Aerobatic. Voor aanvang en zo nodig tijdens de training moet de deelnemer voldoende theoretische kennis over verschillende onderwerpen van aerobatics verkrijgen zoals gesteld in AMC1 FCL.800. Een gezamenlijke totaal tijd van 5 uur klassikale instructie ofwel via leren op afstand is gerechtvaardigd. Theorie: 1. Menselijke factoren en lichamelijke beperkingen 2. Technische onderwerpen 3. Limitaties van toepassing op het specifieke vliegtuigcategorie (en type) 4. Aerobatic manoeuvres en herstel 5. Noodprocedures. Praktische vliegtraining: De oefeningen van de aerobatic vliegtraining moeten worden herhaald zo vaak als nodig om een veilige en competente standaard te verkrijgen. Een lesvlucht die op de progressiekaart wordt afgetekend zal een aanvangshoogte hebben van 1200 meter en een ondergrens van 300 meter. Wanneer de aanvangshoogte van 1200 meter niet mogelijk is, kan een les eventueel worden opgedeeld om de noodzakelijke 900 meter oefenhoogte per afgetekende lesvlucht te realiseren. Het uitvoeren van solo trainingsvluchten onder supervisie mogen alleen uit oefeningen bestaan die op de progressiekaart zijn beoordeeld met een + op standaard en deze is afgetekend in de kolom solo. Tijdens het uitvoeren van deze solo trainingsvluchten is het aan te bevelen dat de instructeur radiocontact onderhoud met de cursist. Wanneer de vliegtraining is afgerond moet de cursist in staat zijn, in een vastgestelde reeks (sequence), aerobatic manoeuvres solo uit te voeren. De dubbele besturingstraining en de onder supervisie uitgevoerde solo vluchten moeten zijn toegesneden op het type zweefvliegtuig en gelimiteerd op de toegestane manoeuvres van het betreffende zweefvliegtuig. De oefeningen dienen ten minste de volgende training items te bevatten: 1. Inleidende oefeningen (i) Langzaam vliegen en overtrekken (ii) Steile bochten (helling van 60 of meer) (iii) Slippen (iv) Spin (vrille, tolvlucht) en herstel (v) Herstel uit een spiraalduik (vi) Herstel uit ongewone vliegsituaties Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 4 van 14

2. Aerobatic Manoeuvres (i) Chandelle (ii) Lazy eight (iii) Rolls (iv) Loops (v) Rugvlucht (vi) Stall-Turn (vii) Half Loop Half Roll 8. Het bijhouden van de vorderingen van de cursist en archivering De vorderingen van de cursist worden bijgehouden in de volgende documenten: Aantal starts en vlieguren: Pilot's Logbook Praktische en theoretische opleiding: Progressiekaart Zonder deze documenten kan een cursist niet aan praktische oefeningen van de opleiding deelnemen. Iedere lesvlucht wordt voorafgegaan door een grondige briefing door de instructeur. Na de lesvlucht volgt een debriefing en wordt een beoordeling voor deze lesvlucht op de progressiekaart vastgesteld. Indien de cursist een figuur conform de leerdoelen, zoals vermeld bij de praktijkopleiding, uitvoert en deze in voldoende mate beheerst, tekent de FI(S) deze oefening af in de kolom Examen vluchten op de progressiekaart. De DTO bewaard de progressiekaart van de leerling als deze niet gebruikt wordt tijdens de instructie, zodat deze altijd in te zien is door de HT. Indien de leerling de opleiding afrond of staakt, wordt zijn progressiekaart door de DTO gearchiveerd in het leerling dossier. Daarnaast houd de DTO een start-administratie bij waarin van elke vlucht van een leerling wordt vastgelegd: De datum De vluchtduur Type vliegtuig De naam van de instructeur (bij een DBO-vlucht). Deze administratie wordt zo ingericht dat een overzicht per leerling kan worden gepresenteerd ten behoeve van de bewaking van de voortgang van de opleiding. Deze administratie wordt bewaard tot 3 jaar na afronding of staking van de opleiding. Als alternatief voor deze start-administratie kan de DTO er ook voor kiezen kopieën van de relevante pagina s van het logboek van de leerling aan het leerling dossier toe te voegen. In dit leerling dossier neemt de DTO tevens op: alle voor de leerling ingevulde formulieren; de bewijzen van bevoegdheid, ratings en medische certificaten van die relevant zijn voor de opleiding die wordt gegeven, inclusief de geldigheidsdata van ratings en medische certificaten; kopieën van het logboek waaruit blijkt dat de leerling voldoet aan de instroomeisen en (indien van toepassing) de afgiftevoorwaarden. Dit leerling dossier wordt voor 3 jaar gearchiveerd na afronding of staking van de opleiding. Daarnaast houd de DTO een administratie bij van de bewijzen van bevoegdheid en ratings daarop van degenen die de opleiding verzorgen, inclusief de geldigheidsdata van ratings en medische certificaten. Ook deze worden 3 jaar gearchiveerd na afronding van de laatste trainingsactiviteit. Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 5 van 14

9. Overige verplichte documenten De cursist dient de volgende documenten bij zich te hebben: Een geldig identiteitsbewijs. Ten minste een geldig LAPL(S) / SPL Medisch certificaat LAPL(S) of class I / class II medical Voor de vlucht moet de cursist kunnen tonen: Progressiekaart Logboek 10. Kwalificatie De cursist heeft zich voldoende gekwalificeerd wanneer hij / zij heeft aangetoond alle figuren die op de progressiekaart staan op een juiste en veilige manier heeft gedemonstreerd en deze zijn afgetekend en, de figuren, zoals aangegeven op de progressiekaartkaart, in de vastgestelde sequence hebben uitgevoerd. De DTO zal na afronding van de training een course completion certificate afgeven voor het verkrijgen van de bevoegdheid. 11. Verlenging / vernieuwing van de bevoegdheid Een behaalde aerobatic bevoegdheid behoeft niet te worden verlengd of vernieuwd. Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 6 van 14

12. Informatieformulier cursist Persoonsgegevens Naam : Adres : Postcode : Woonplaats : Geboortedatum : Geboorteplaats : Nationaliteit : Telefoonnummer : Mobiele nummer : Emailadres : Lid van : ICE : Ervaring : Starts als PIC na behalen LAPL(S) / SPL Documenten LAPL(S) / SPL Aero tow launch bevoegdheid Licentie nr.: Medical : Geldig tot : Plaats: Plaats: Datum : Datum: DTO: Handtekening cursist: Naam en handtekening HT:...... Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 7 van 14

Les 01 : Theorie Datum: Instructeur: Menselijke factoren en lichamelijke beperkingen 1. Ruimtelijke desoriëntatie 2. Luchtziekte 3. Lichaamsbelasting en G-krachten positief en negatief 4. Effecten van grey- en blackouts Tijd: 0:45 Kennis hebben van: a. De twee vormen van desoriëntatie type I en type II b. Illusies - Vestibulaire illusies - Proprioceptieve illusies - Visuele illusies - Kenmerken van luchtziekte - Oorzaken van luchtziekte - Symptomen van luchtziekte a. Versnellingen tijdens manoeuvres b. Lineaire en centripetale versnellingen c. Terminologie van G-kracht a. Tunnelvisie b. Grey-out c. Black-out d. G- LOC e. Symptomen bij versnellingen en de blootstellingstijd f. Maatregelen ter vergroting van de tolerantie bij positieve G-krachten Les 02 : Theorie Datum: Instructeur: Technische onderwerpen Tijd: 0:45 Kennis hebben van: 1. Wetgeving omtrent aerobatics inclusief milieu- en geluidsaspecten a. Definitie van een aerobatic vlucht b. Commission Implementing Regulation (EU) No 923/2012 c. SERA 3130 (Standardised European Rules of the Air) d. Nationale wetten en regelgeving e. Besluit luchtverkeer Artikel 13 f. Regeling voorzieningen sleepvliegen Artikel 2 g. Commission Regulation (EU) No 1178/2011 (FCL.800) h. AMC1 FCL.800 2. Principes van de aerodynamica incl. langzaam vliegen, overtrekken, spins (tolvlucht), vlakke en rugspins 3. Het airframe en de beperkingen a. Begrip invalshoek b. Vliegeigenschappen bij langzaam vliegen c. Overtrokken vliegsituaties - Symmetrisch en asymmetrisch d. De risico s bij overtreksituaties, ook tijdens hogere vliegsnelheden e. De spin (tolvlucht) f. De fases waarin een spin zich kan ontwikkelen g. De kenmerken van een vlakke spin h. De rugspin a. De snelheidsindicaties IAS, CAS en TAS b. De manoeuvreersnelheid c. De maximale ontwerpbelasting (limit load) d. De veiligheidsfactor (ultimate load) e. Het manoeuvreer (V-n) diagram f. De invloed van het gewicht g. De invloed van de configuratie h. De effecten bij gelijktijdig rollen en stampen onder G-belasting Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 8 van 14

Les 03 : Theorie Datum: Instructeur: Limitaties van toepassing op het specifieke type Tijd: 0:30 Kennis hebben van: 1. Luchtsnelheidslimitaties a. Het vlieghandboek (POH) betreffende type b. De kleurmarkeringen op de snelheidsmeter c. De snelheidsaanduiding Vs, Va en Vne 2. Symmetrische belastingsfactoren 3. Rolling Gs a. Het vlieghandboek betreffende type b. De samenhang tussen: - Gewicht, snelheid en belastingfactor De effecten op de limieten tijdens manoeuvres waarbij het vliegtuig zich beweegt over meer dan één as. (De rollende G-ontwerplimiet wordt vaak beschouwd als 2/3 van de normale G-grens) Les 04 : Theorie Datum: Instructeur: Aerobatic manoeuvres en herstel 1. Entry parameters 2. Aresti schrift 3. Planning systematiek en de volgorde van de manoeuvres 4. Rolling manoeuvres 5. Looping manoeuvres 6. Combinatie van manoeuvres Tijd: 2:30 Kennis hebben van: a. Het vlieghandboek betreffende type b. De invloed op de entry parameters t.a.v. : - Het gewicht - De stand van de langs-as t.o.v. de horizon a. Het Aresti schrift (Aresti Aerobatic Catalogus) b. De betekenis en het doel van de K-factor a. Het ontwerpen van een aerobatic sequence c. De mogelijke windcorrecties in een sequence d. De entry snelheden voor de afzonderlijke figuren e. Het energie management in het ontwerp van de sequence a. De slow-roll b. De barrel roll d. De aileron roll e. De hesitation roll f. De flick roll g. De snelheidsbeheersing tijdens de slow roll h. Pitching tijdens de slow-roll i. Koersbehoud tijdens de roll a. De looping b. De half loop a. De stall-turn b. De half loop half roll c. De half roll half loop d. De rugvlucht e. De tailslide 7. Entry en herstel van een volledig ontwikkelde spin, vlakke, accelerated en rugspins a. De entry voorwaarden b. De herstel procedure(s) van de spin c. De factoren die een rol spelen bij inzet en herstel van een spin d. De rugspin en de herstel procedure e. De accelerated spin f. De flat spin Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 9 van 14

Les 05 : Theorie Datum: Instructeur: (Nood)procedures 1. Herstel van ongewone vliegstanden Tijd: 0:30 Kennis hebben van: De juiste acties die genomen moeten worden bij: a. Verlies van overzicht bij het uitvoeren van een figuur b. Dreigende overschrijding van de limieten 2. Drills inclusief het gebruik van de parachute en het verlaten van het vliegtuig tijdens de vlucht a. De Acro check - Accelerometer - set - Brakes, Belts, Ballast - checkt - Canopy - check - Trim - set - Radio set b. APOS - Altitude - Positioning - Orientation - Sky clear c. De verschillende parachute harnassen en de bediening d. De procedure bij het verlaten van het vliegtuig tijdens de vlucht in een noodsituatie Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 10 van 14

Praktijk Oefening 1. Slow Flight 2. Stall 3. Steep turn 4. Side slip 5. Spiral dive recovery 6. Unusual attitude recovery 7. Chandelle 8. Lazy eight 9. Spin en recovery (Tolvlucht) Leerdoel a. Op de juiste wijze een slow flight kunnen inzetten en uitvoeren waarbij: i) de vliegsnelheid +/- 5 km/u boven de 1G stall speed wordt vastgesteld en behouden ii) een volledige 360 bocht kan worden gevlogen onder de slow flight condities met een helling van minimaal 30 iii) een goede aandachtsverdeling wordt toegepast tussen vliegtuigcontrole, uitkijken en oriëntatie a. Een 1G overtrek kunnen uitvoeren: i) in een rechtlijnige vlucht ii) in een bocht iii) de juiste herstelprocedure kunnen toepassen in beide situaties a. Het kunnen uitvoeren van een steile bocht van 360 met een helling van minimaal 60 waarbij de snelheid bij aanvang gelijk is als bij beëindiging en de helling constant is b. Het kunnen inzetten van een aerobatic bocht van van 360 met een helling van minimaal 60 waarbij de koersverandering optreed nadat de helling is aangerold a. Het op de juiste wijze kunnen inzetten en bestendigen van een stabiele slipvlucht waarbij de richting en de helling constant blijven b. Het op de juiste wijze kunnen beëindigen van de slipvlucht De juiste herstel procedure voor een spiraal duikvlucht kunnen uitvoeren en deze beëindigen in een normale horizontale rechtlijnige vlucht waarbij na herstel de vliegsnelheid en G-krachten binnen de maximaal toegestane waarden v/h vliegtuig blijven a. Het kunnen herkennen van de bijzondere vliegsituatie b. Het op de juiste wijze kunnen herstellen van een bijzondere vliegsituatie naar een normale rechtlijnige, zonder controleverlies, waarbij de vliegsnelheid en G-krachten binnen de maximaal toegestane waarden v/h vliegtuig blijven a. Chandelle kunnen inzetten met de juiste vliegstand en aanvangssnelheid b. Tijdens de uitvoering van de chandelle moet in een klimmende vlucht een bocht met een constante helling van 60 kunnen worden aangehouden c. De chandelle kunnen beëindigen in een rechtlijnige horizontale vlucht, in tegengestelde vliegrichting met voldoende vliegsnelheid a. De lazy eight kunnen inzetten met de juiste vliegstand en aanvangssnelheid b. De opgaande 60 lijn, middels een korte boog, tijdig kunnen vaststellen en deze voor korte tijd kunnen bestendigen c. De 180 richtingsverandering in de 60 opgaande lijn op het juiste moment kunnen inzetten middels het aanrollen van helling waarbij in de top v/h figuur een helling van 90 is aangerold, de langsas horizontaal staat en de koersverandering 90 is d. De neergaande 60 lijn kunnen inzetten en enige tijd bestendigen nadat de helling is opgeheven e. De neergaande 60 lijn middels een korte boog kunnen beëindigen in een rechtlijnige horizontale vlucht waarbij richting, vliegsnelheid en G-krachten op de juiste wijze worden gecontroleerd f. Deze oefening direct nogmaals herhalen maakt een lazy eight De uiteindelijke vliegrichting moet dan ongewijzigd zijn a. Het op de juiste wijze kunnen inzetten van een spin in een rechtlijnige vlucht waarbij de vleugel en de neus v/h vliegtuig gelijktijdig door de horizon gaan. b. Maken van een spin in de incipient fase c. Maken van een spin in de volledig ontwikkelde fase d. De juiste herstel procedure kunnen uitvoeren en deze beëindigen in een normale horizontale rechtlijnige vlucht met een vooraf vastgestelde vliegrichting waarbij na herstel de vliegsnelheid en G-krachten binnen de maximaal toegestane waarden v/h vliegtuig blijven Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 11 van 14

10. Looping 11. Inverted flight 12. Half roll half loop 13. Half loop half roll (Immelman) 14. Stall-turn (Hammerhead) 15. Slow Roll 10. Vliegen van een sequence 11. Solo 12. Voor alle oefeningen geldt: a. De looping kunnen inzetten met de juiste vliegstand en aanvangssnelheid b. De looping kunnen uitvoeren in een gelijkmatige boog waarbij richting, snelheid, en G-krachten op de juiste wijze worden gecontroleerd c. Na het voltooien van de looping moet een normale horizontale rechtlijnige vlucht worden getoond waarbij de vliegrichting en de vliegsnelheid gelijk zijn als bij de aanvang van het figuur a. Kunnen uitvoeren van een rechtlijnige horizontale rugvlucht waarbij de cursist in staat is de vliegsnelheid, helling en richting op de juiste wijze weet te controleren b. Het op de juiste wijze kunnen uitvoeren van de noodprocedure bij dreigend controleverlies a. De half roll kunnen inzetten met de juiste vliegstand en aanvangssnelheid b. De half roll kunnen beëindigen in een rechtlijnige rugvlucht met de juiste vliegsnelheid en in de juiste vliegrichting c. De half loop vanuit de rechtlijnige rugvlucht kunnen inzetten met de juiste vliegstand en aanvangssnelheid d. De half loop kunnen uitvoeren in een gelijkmatige boog waarbij richting, vliegsnelheid en G-krachten op de juiste wijze worden gecontroleerd e. Na het voltooien van de half loop moet een normale rechtlijnige horizontale vlucht zijn ontstaan waarbij een koersverandering van 180 heeft plaatsgevonden a. De half loop kunnen inzetten met de juiste vliegstand en aanvangssnelheid b. De half loop kunnen uitvoeren in een gelijkmatige boog waarbij richting, snelheid, en G-krachten op de juiste wijze worden gecontroleerd c. De half loop kunnen beëindigen in een rechtlijnige rugvlucht met de juiste vliegsnelheid en in de juiste vliegrichting d. De half roll vanuit rechtlijnige rugvlucht kunnen inzetten met de juiste vliegstand en aanvangssnelheid e. De half roll kunnen beëindigen in een normale rechtlijnige horizontale vlucht met de juiste vliegsnelheid en in de juiste vliegrichting a. De stall-turn kunnen inzetten met de juiste vliegstand en aanvangssnelheid b. De opgaande verticale lijn middels een ¼ loop op de juiste wijze tijdig kunnen vaststellen en deze voor korte tijd kunnen bestendigen c. De turn aan het einde van de opgaande verticale lijn kunnen inzetten op het juiste moment waardoor de turn in het verticale vlak, zonder rolbeweging, een richtingsverandering ondergaat van 180 waarna de vlucht overgaat in een neergaande verticale lijn die korte tijd moet kunnen worden bestendigd d. De neergaande verticale lijn middels een ¼ loop kunnen beëindigen in een normale rechtlijnige horizontale vlucht waarbij richting, vliegsnelheid en G-krachten op de juiste wijze worden gecontroleerd a. De slow roll kunnen inzetten met de juiste vliegstand en aanvangssnelheid b. Tijdens de slow roll moet worden aangetoond dat de vliegsnelheid, rolsnelheid, vliegstand en richtingsbehoud onder controle is c. De slow roll kunnen beëindigen in een normale rechtlijnige horizontale vlucht met de juiste vliegsnelheid en ongewijzigde vliegrichting Het zelfstandig kunnen vliegen van een vooraf vastgestelde sequence van figuren Het zelfstandig kunnen vliegen van één of meerdere figuren of een vooraf vastgestelde sequence van figuren Het tijdig en zelfstandig kunnen uitvoeren van de Acro check en APOS Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 12 van 14

Nr. 1 2 3 4 Nr. Datum spin loop inver flight 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Datum slow steep flight turn stall side slip spiral dive ½ rl ½ lp U/A chandelle ½ lp ½ rl turn L/R lazy eight roll L/R PAR INSTR PAR INSTR - = oefenen -/+ = beneden standaard + = op standaard S= solo Nr. Nr. Datum spin loop inver flight 24 25 26 27 28 29 30 EXAMEN VLUCHTEN / THEORIE Figuur Datum Paraaf / Naam instructeur Slow flight Stall Steep turn Side slip Spiral dive revovery Recovery U/A Chandelle Lazy eight Spin / recovery Loop Inverted flight ½ Roll - ½ Loop ½ Loop - ½ Roll Stall-turn L/R Roll L/R Theorie ½ rl ½ lp ½ lp ½ rl turn L/R roll L/R PAR INSTR Nr. Opleiding met succes voltooid: Ja / Nee Plaats OPMERKINGEN Datum Paraaf en naam van de instructeur Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 13 van 14

Progressiekaart voor de Aerobatic Rating (S) met zweefvliegtuigen Volgens EASA AMC1 FCL.800 Naam :... Licentienr. :... Zweefvliegen Ontwerp: KNVvL / CKZ Versie: 2.0 FIGUUR BESCHRIJVING 1 pos. spin 2 looping 3 ½ roll ½ loop 4 ½ loop ½ roll (Immelman) 5 stall - turn L (Hammerhead) 6 360⁰ roll L 7 stall turn R (Hammerhead) 8 360⁰ roll R 9 180⁰ turn R / (Chandelle) 10 180⁰ turn L / (Lazy eight) FIGUUR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 SOLO PARAAF INSTR Trainingsprogramma Aerobatic / Versie 2019.01(c) Pagina 14 van 14