6,2. Werkstuk door een scholier 1735 woorden 11 april keer beoordeeld. Levensbeschouwing

Vergelijkbare documenten
5,8. Werkstuk door een scholier 2664 woorden 4 november keer beoordeeld

Klonen kun je onderverdelen in twee categorieën: therapeutisch- en reproductief klonen.

Praktische opdracht Maatschappijleer Klonen

Dit is het gekloonde schaap Dolly.

5,9. Dierlijke klonen: Werkstuk door een scholier 2218 woorden 24 juni keer beoordeeld. Voorwoord:

Werkstuk Biologie Klonen

Praktische opdracht Biologie Klonen

Klonen we straks mensen? Antwoord op de lastigste vragen in het klo...

Werkstuk door een scholier 2268 woorden 8 maart keer beoordeeld

Praktische opdracht ANW Biochemie

Klonen van dieren. Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Werkstuk ANW Gentherapie

Het leven duurt niet eeuwig

Werkstuk Biologie Hersenkanker/tumor

Spreekbeurt ANW Dierproeven

7,4. Keuzeopdracht door een scholier 1316 woorden 25 maart keer beoordeeld. - Wat zijn proefdieren eigenlijk?

Praktische opdracht ANW Klonen

Samenvattingen. Samenvatting Thema 4: Erfelijkheid. Basisstof 1. Basisstof 2. Erfelijke eigenschappen:

Werkstuk Biologie Klonen: de verschillende aspecten

Figuur 1: schematische weergave van een cel

Nu stelt zich de vraag: hoever staat men nu al met het klonen van dieren en mensen? En daarom schetsen we voor u even de evolutie van het klonen.

Samenvatting Erfelijkheid Vmbo 3a Biologie voor Jou. Erfelijke informatie ligt in de celkern in de chromosomen. Chromosomen bestaan weer uit DNA.

Werkstuk ANW Xenotransplantatie

Praktische opdracht ANW Xenotransplantatie

Van zieke Joep naar Pipo de kloon

4,5. Praktische-opdracht door een scholier 1995 woorden 25 juni keer beoordeeld DNA

3 Rundveefokkerij Melkproductiecontrole Selectie Fokwaardeschatting Inseminatieplannnen 69 3.

Praktische-opdracht door Een scholier 3165 woorden 7 april keer beoordeeld. Mijn hoofdvraag over biotechnologie is:

Oefenstencil opdrachten ter voorbereiding op het SE1. Cellen Kattenziekte

1. De methode heet 'therapeutisch klonen' en gaat langs de volgende stappen:

Samenvatting Biologie Thema 5 Erfelijkheid en Evolutie

Werkstuk Nederlands Ontstaan van leven in het heelal en de aarde

Wat is een dierproef?

Biologie Scriptie Klonen. Inhoudsopgave. 2 Hoe men denkt over klonen 2.1 Meningen uit de politiek, godsdienst en maatschappij 2.

Oefen Repetitie thema Erfelijkheid

Antwoorden door een scholier 1825 woorden 28 februari keer beoordeeld

Spreekbeurt Nederlands Dierproeven

Praktische opdracht ANW Stamcelonderzoek

Afweer systeem tegen ziektes, moederlijk hormoon,ontwikkeling, vogels, testosteron

2 Voortplanten met organen Bouw en werking van geslachtsorganen Werking van geslachtshormonen Afsluiting 31

Kanker. Inhoud. Inleiding. Wat is kanker? Inleiding

Mitose is een ander woord voor gewone celdeling. Door gewone celdeling blijft het aantal chromosomen in lichaamscellen gelijk (46 chromosomen).

Samenvatting Biologie H3 Organen en cellen

Antwoorden Biologie Thema 4

VLAAMS PARLEMENT HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR ONDERWIJS, VORMING EN WETENSCHAPSBELEID

Werkstuk door een scholier 6026 woorden 5 oktober keer beoordeeld. Inhoudsopgave:

5.5. Werkstuk door een scholier 2547 woorden 4 november keer beoordeeld. Wat is het verschil tussen de dierproeven van vroeger en nu?

Proefdieren in de wetenschap VU & VUmc

Een mens is voor 50% genetisch identiek aan een banaan.

Antwoorden Biologie Thema 5

b) Wat vind jij ervan dat er speciaal voor kinderen een boek over kanker is a) Welke vorm van kanker had Jacintha? geschreven? Leg uit waarom.

4,4. Praktische-opdracht door een scholier 2016 woorden 4 november keer beoordeeld

Verslag Biologie Drosophila Melanogaste

Klonen en celkerntransplantatie

DOELSTELLINGEN LESPAKKET OVERAL DNA

Praktische opdracht Biologie Transplantatie

Brochure Een igene Paspoort: iets voor mij? Leer meer over jouw eigen genen

Werkstuk ANW Leukemie

Profielwerkstuk Het stappenplan, tips en ideeën

Wat doen wij? Hearing and Genes is een orgaan dat zich richt op het vervullen van wetenschappelijk onderzoek naar allerlei vormen erfelijke

Jongetje of meisje? hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Voorwoord. Het is wel van belang om altijd eerlijk te zijn wanneer u het er met haar over heeft.

DIERENPROEVEN ZIJN NOODZAKELIJK

WAT IS KANKER? KANKERCENTRUM. Onco_alg_008

Inhoudstafel. Over VIB 4. Schoolproject Wetenschap op Stap 6. Wetenschapper in de klas 8. Test jouw brein 12

Darwin en de evolutieleer

Samenvatting, conclusies en aanbevelingen

Hoofdstuk 17 - Willem en Ielynke

Thema 3b Voortplanting. Wereldoriëntatie L6

TRIXY Expertisecentrum

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. DNA-onderzoek en gentherapie

Ik doe mijn spreekbeurt over proefdieren omdat ik helemaal niet wist dat proefdieren bestonden,

Schooljaar Wetenschap op Stap

6,5 ER ZIJN DRIE SOORTEN BLOEDCELLEN: WAT ZIJN NU DE TAKEN VAN DE DIVERSE BLOEDCELLEN? Spreekbeurt door een scholier 1815 woorden 11 maart 2005

Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog

Betoog Nederlands Proefdieren

6.7. Werkstuk door een scholier 1654 woorden 17 april keer beoordeeld. Biologie voor jou. Erfelijkheidsmateriaal

Praktische opdracht ANW DNA bij misdrijven

Schooljaar Wetenschap op Stap

De ultieme droom van de professor is. om planten resistent te maken tegen ziekten.

Anorexia. Inleiding. Wat betekent Anorexia Nervosa nu eigenlijk?

Krokodil 32 Bruine rat 42 Konijn 44 Zijdeaapje 46 Chimpansee 48 Tabel 1

De overeenkomsten tussen de ziekte van Parkinson en de ziekte van Huntington

Wat zijn chromosomen en genen?

INHOUD Inleiding Onze gedachten bepalen wat we zien!... pag. 2 Wie God?... pag. 3 Er zijn soorten wetenschap... pag. 4 Wat gaat vanzelf?... pag.

Evolutie. schepping. belangrijk! Wat geloof jij?

STAMCELLEN. 1. Definitie 2. Soorten 3. Eicel 4. Morula 5. Blastocyst 6. Foetus 7. Navelstrengbloed 8. Stamcellen uit volwassen individu

Hoe maak je een werkstuk?

11 MEI Wet betreffende het onderzoek op embryo's in vitro. (B.S. 28/05/2003)

Moeders voor Moeders

Scriptie Levensbeschouwing Genetische Manipulatie

Werkstuk Biologie Kleurenblind

Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen

NEDERLANDSE SAMENVATTING

1. In welke 4 rijken worden organismen ingedeeld? 3. wat is de functie van de celkern in een cel?

5.9. Dierlijke klonen: Menselijke klonen: Boekverslag door V woorden 6 april keer beoordeeld. h1 Wat is klonen?

6,3. Proef door een scholier 2004 woorden 19 april keer beoordeeld. Wat is het Down Syndroom?

Tussen de trofoblast en de kiemschijf wordt de navelstreng gevormd.

Deze folder bevat informatie over het Lynch-syndroom. Het beschrijft:

Werkstuk Biologie Xenotransplantatie

Transcriptie:

Werkstuk door een scholier 1735 woorden 11 april 2002 6,2 224 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding. We hebben voor dit onderwerp gekozen omdat ons het wel een interessant onderwerp leek en we er iets meer van zouden af willen weten. Klonen is wel een heel moeilijk onderwerp, maar we hebben ons er toch maar aan gewaagd. Sjoerd is een tijdje ziek geweest, dus heeft Guido de deelvragen moeten bedenken en op volgorde moeten zetten. We hebben wel samen de vragen gedaan. We hopen dus dat u niet té streng gaat rekenen. Even ertussendoor: xenontransplantatie is wat anders dan klonen. Xenontransplantatie is het uitwisselen van organen enz, van mensen naar dieren, en van dieren naar mensen. Het was wel leuk om te doen want nu weten we meer over klonen, wat de voor - en nadelen zijn, waarom mensen klonen enz. Het was in het geheel wel leuk om te doen, we hadden een mooie takenplanner gemaakt waarmee we ook konden bijhouden wie, wat ging doen en wanneer. Nu kunnen we ook dus beter plannen. 1. Wat is klonen? Klonen is letterlijk het verdubbelen van een organisme of iets anders. Als je bijvoorbeeld een kopietje maakt van een blaadje met tekst, heb je ook een kloon. Maar wij bedoelen iets anders, wij bedoelen het weefsel van een ander organisme en zo verbouwen totdat het een compleet andere functie heeft gekregen. Zoals bij Dolly werd gedaan, zij is een compleet nieuw organisme geworden. Je hebt ook verschillende manieren van klonen, b.v. het stekken van plantjes, dat werkt bijna hetzelfde, en is een pure vorm. 2. Waarom wil men klonen? Klonen is iets wat de natuur voorbijgaat. Wetenschappers en medici willen vooral (kunnen) klonen om ziektes te bestrijden. Kankercellen klonen om daar op te experimenteren bijvoorbeeld. Of wanneer een zwaargewonde uit een brand teveel huis heeft verloren, zijn huidweefsel nemen en klonen, zodat de schade enigszins beperkt wordt, of een kankercel op een bepaalde manier manipuleren, dat die niet meer kan vermenigvuldigen. Of wat we daarstraks op een website hebben gezien: Het klonen van uitgestorven diersoorten. Allemaal voor een goed doel dus. 3. Wat is het doel van het klonen? https://www.scholieren.com/verslag/6181 Pagina 1 van 5

De doelen zijn verschillend, de één wil dieren klonen zodat die met elkaar kunnen voortplanten, i.p.v. ongeslachtelijk voortplanten. De ander wil weer mensen klonen, zodat die klonen voor ons kunnen werken, en al het werk opknappen. En zo zit er natuurlijk altijd een gekke professor tussen, die met zijn klonen de wereld over wil nemen, maar dat kan nog HEEL lang duren. Het hoofddoel van klonen is meestal het onderzoeken van gevaarlijke ziektecellen, welke ze eerst gaan klonen. Zoals we bij vraag 2 al zeiden, kunnen ze daar middelen tegen vinden, of een antikuurtje. Maar om echt helemaal de ziektes te bestrijden, is veel meer tijd voor nodig. Dat is nog wel goed, maar er zijn ook mensen die het voor hun eigen bestwil willen misbruiken, en dat is dus slecht. Die willen bijvoorbeeld alle goeie dingen van een ander nemen, en die in hun zelf klonen, zodat zij beter zijn dan de anderen. Maar daar is klonen eigenlijk ook niet voor bedoeld. Wat mensen nou met klonen willen bereiken, ligt eraan hoe de mensen erover denken. Als ze denken dat klonen is bedacht, alleen maar op de mensheid te helpen, doen ze dat goed. Als ze denken dat het is om rijker/beter te worden dan anderen, is dat slecht. 4. Hoe moet men klonen? In eigen woorden verteld: 1: Je neemt als eerste een eicel en een cel van degene welke je wil klonen. 2: De kern van die eicel wordt weggehaald, en de huidcel wordt erin geplaatst. 3: De eicel ontwikkelt tot een embryo. 5. Waar is het idee van gekomen? De meester op t gebied van klassiek klonen was de Duitse embryoloog Hans Spemann, die aan t begin van deze eeuw proeven deed met embryo's van salamanders. Spemann zei in 1938 al dat (modern) klonen mogelijk moest zijn door de celkern van de ene naar de andere cel te brengen, maar hij voerde het experiment zelf nooit uit. Even later probeerden veel wetenschappers dit trucje uit, en al gauw hadden Schotse wetenschappers in 1997 succesvol een embryoschaapje gekloond, genaamd: Dolly. Sindsdien is er veel meer belangstelling voor getoond. 6. Is klonen gevaarlijk? Klonen kan gevaarlijk zijn in een aantal opzichten: - De klonen kunnen (later) wangedrag tonen, dat het uit de hand loopt; - In plaats van ziektes genezen, ziektes opwekken; - Als het klonen in de verkeerde handen komt (mensen á la Hitler) kunnen er verkeerde dingen gemaakt worden, zoals een Übermensch (oppermens, Hitler wilde de Übermenschen maken, de Ariërs). Zo kun je nog wel wat dingen opnoemen, die meer de biologische kant opgaan. 7. Hoe heeft klonen nut voor de wetenschap? D.m.v. klonen kan er beter wetenschappelijk onderzoek worden gedaan over de ontwikkeling van een bevrucht eitje naar een volwassen organisme. https://www.scholieren.com/verslag/6181 Pagina 2 van 5

Dat helpt tegen miskramen, erfelijke ziektes, geboorteafwijkingen en onvruchtbaarheid. Verder zouden in de wetenschap proeven beter uitgevoerd kunnen worden. Bij een proef op muizen zijn soms wel honderd muizen nodig om de uitslag zo nauwkeurig mogelijk te krijgen. Maar als je een betrouwbare muis hebt kun je daar een kloon van maken, want de kans is zeer klein dat de twee muizen anders op de test reageren. Dus heeft men geen honderd muizen nodig, maar twee. Daarom kan klonen ook weer een middel zijn voor klonen zelf, dat is dus ook ethisch gezien beter. 8. Kan succesvol klonen leiden tot het genezen van (ongeneeslijke) ziektes? Waarschijnlijk zullen enkele ziektes beter te bestrijden zijn d.m.v. klonen. Hier volgen paar voorbeelden van ziektes die d.m.v. klonen (makkelijker) tegen zijn te gaan. Als iemand bijvoorbeeld leukemie krijgt, is de kans maar klein dat er een geschikte donor gevonden wordt voor een beenmergtransplantatie. De kans op afstoting door het lichaam is daarbij heel groot. Je kunt dan een kloon maken van deze persoon. Die kloon kan dan al in het embryonale (tot een klein organisme gegroeid) stadium, cellen kunnen leveren voor het vervangen van beenmerg. Een kloon kan op die manier grof gezegd voor reserveonderdelen zorgen. Dát is ethisch gezien óók beter. 9. Wat kunnen de gevolgen zijn van een mislukt experiment? Klonen lijkt misschien een goed idee, maar het is nog heel lastig om exacte kopieën van een organisme te maken. Vaak verandert erfelijk materiaal waardoor er bijvoorbeeld kikkers zonder kop, onbehaarde muizen, muizen met kankergezwellen en meer misklonen*. Eigenlijk hebben dieren zoals Dolly, die wel goed gekloond zijn, geluk gehad dat ze gezond geboren zijn, maar er is nog steeds kans dat die dieren ook ziek worden en afwijkingen krijgen. Kortom er vinden nog steeds veel misvormingen en miskramen plaats bij kloonexperimenten wat soms bizarre gevolgen heeft. Dat is dus een HEEL slechte kant van het klonen, als ze zeker weten óf het goed kán gaan oid, moeten ze het doen, anders niet. 10. Wat wordt er vooral gekloond? In de jaren '60 zijn mensen al begonnen met het klonen van kikkers. Later zijn ook muizen en vissen gekloond. In de jaren '90 is het gelukt om schapen, geiten en runderen te klonen. Verder wordt er níet geëxperimenteerd op mensen, dat is dus wel heel goed. 11. Zal het klonen kunnen leiden tot overbevolking? Klonen kan tot overbevolking leiden, als mensen zomaar wat "kopietjes" van zichzelf gaan maken, maar als het lukt om mensen te klonen zal dit in het begin, nog maar weinig (denken we) gebeuren. En als het later voor medische doellijnen gebeurt zal men vaak al genoeg aan een embryo hebben, wat na de ingreep kan worden vernietigt. Als ook homoseksuele mensen gaan klonen om toch kinderen te kunnen krijgen zal er, als dit erg veel zal gebeuren, overbevolking kunnen komen. Dus waarschijnlijk zal klonen voor wetenschappelijk en medisch gezien niet voor overbevolking kúnnen zorgen. Alleen als het voor andere dingen gebeurt, is er wel kans op overbevolking, maar het zal nog lang duren voordat het zo ver is. Dat is dus (tot nu toe) niet slecht als je het vanuit een ethische bril bekijkt. https://www.scholieren.com/verslag/6181 Pagina 3 van 5

12. Wat zijn de voor en nadelen van klonen? Voordelen: - Nooit te kort aan donoronderdelen - Betere bestrijding van ernstige ziektes - Beter wetenschappelijk onderzoek naar erfelijke ziektes - Homoseksuele -en onvruchtbare koppels kunnen kinderen krijgen - Kopietjes maken van kerngezonde mensen zonder erfelijke ziektes of andere afwijkingen, om zo een soort 'superras' te maken Nadelen: - Het klonen (bij zoogdieren) lukt nog lang niet goed, Dolly heeft bijvoorbeeld al meer dan 250 voorgangers gehad en alleen Dolly is ook echt (goed) geboren - Omdat je bij klonen een volwassen celkern gebruikt, waardoor de kans groot is dat de kloon die gemaakt een veel korter leven heeft als een niet gekloond organisme - Door kleine foutjes in het kopiëren van DNA kunnen cellen in kankercellen veranderen en misvormingen plaatsvinden. - Meer kans op miskramen. - Grote kans dat er mensen misbruik van gaan maken. 13. Normen en waarden, rond klonen. Waarden en normen bij de wetenschap: - Resultaten; kennis uitbreiden, door middel van een geslaagd experiment. - Ontwikkeling; vooruitgang van de ontwikkeling. Waarden en normen voor de medici: - Gezondheid; middelen tegen ziektes uitvinden, gezonde mensen creëren. Waarden en normen voor buitenstaanders: - Spanning en sensatie; het feit dát je al kan klonen is genoeg voor ons, we doen er verder niks mee. Waarden en normen van mensen die er tegen zijn: - Gezondheid; gezondheid van de proefdiertjes en/of mensen. Is het verantwoord genoeg om mensen te klonen? Wij vinden van niet, want er zijn te veel dingen die fout kunnen gaan. De techniek is nog niet zo ver gevorderd om perfect te kunnen klonen, daardoor komen er veel miskramen enzovoorts, en dat vinden wij zeker de moeite niet waard. Wij vinden dat Dolly geluk heeft gehad, dat zij gezond is geboren. Bovendien is het klonen van mensen helemaal niet nodig, omdat er toch wereldbevolking voor de deur staat. https://www.scholieren.com/verslag/6181 Pagina 4 van 5

Als de helft van de Westerse bevolking zich ging klonen, zou het niet goed gaan. Als wij waarden moesten delen, dan zouden we het met de medici eens zijn, want die willen alleen maar kunnen klonen voor zieke en/of gewonde mensen. Het lijkt ons in sommige opzichten wel een goed idee om te klonen (kijk weer naar medici) maar er zitten nog te veel addertjes onder het gras. Als we het zouden kunnen verbieden, zouden we dat niet doen want klonen zou wel een vooruitgang kunnen bieden, maar zonder de experimenten kom je niet ver, ook al vinden we de experimenten maar niks. Hier vinden we dus een ethisch dilemma. De waarden: gezondheid en ontwikkeling gaan met elkaar in conflict. Daarom hebben wij een oplossing bedacht, die beiden een beetje zal helpen: het experimenteren voor klonen mág wel, maar met mate, en minder experimenten. Dus niet als een experiment mislukt is, direct weer proberen te klonen, maar eerst onderzoeken wat er fout is gegaan. Daarmee besparen we heel wat dierenleed. https://www.scholieren.com/verslag/6181 Pagina 5 van 5