14 maart 2018 HbA1c diagnostiek met welke techniek? Dr. Erwin Kemna
HbA1c meetmethoden GlycoHb HbA 1c HbA 1 Uit: Glycohemoglobin. Quality assessment and improvement. Thesis, C.W. Weijkamp, 1995 2
HbA1c meetmethoden SKML rapport, HbA1c volbloed 2017.1 3
HbA1c meetmethoden C. Weykamp. HbA1c methods. In: Diabetes learning guide series Abbott Diagnostics 4
HbA1c meetmethoden C. Weykamp. HbA1c methods. In: Diabetes learning guide series Abbott Diagnostics HbX 0 HbX 1c Alere Afinion (POCT) Trinity Hb9210 Premier 5
HbA1c meetmethoden C. Weykamp. HbA1c methods. In: Diabetes learning guide series Abbott Diagnostics Sebia Capillarys 2 Flex Piercing 6
HbA1c meetmethoden C. Weykamp. HbA1c methods. In: Diabetes learning guide series Abbott Diagnostics Roche Tina-quant 7
HbA1c meetmethoden C. Weykamp. HbA1c methods. In: Diabetes learning guide series Abbott Diagnostics Binding Hb > HbA1c Arkray ADAMS HA-8160/HA-8180 (Menarini) Tosoh G7/G8 8
Interferenties www.ngsp.org/interf.asp 9
Varianten interferentie HA-8180 C. Weykamp. HbA1c methods. In: Diabetes learning guide series Abbott Diagnostics Let op: Het gaat hier om heterozygote interferenties! Homozygoot of dubbel heterozygoot betekent geen HbA. 10
Varianten interferentie HA-8180 HbAE HbAE geen invloed op uitslag. Direct na A1c piek met aangepaste integratie. Opmerking onder aan het chromatogram abnormal peak (E) detected. 11
Varianten interferentie HA-8180 HbAD HbAD geen invloed op uitslag. AD komt samen met A0 als duplex piek op de HbA0 plek. Software zorgt voor correcte integratie A0 piek (is niet zichtbaar). Opmerking onder aan het chromatogram abnormal peak (D) detected. 12
Varianten interferentie HA-8180 HbAS HbAC HbAS en AC geen invloed op uitslag. S en C komen na de A0- piek. Beide pieken worden gekwantificeerd. Opmerking onder aan het chromatogram abnormal peak (S) detected of abnormal peak (C) detected. 13
Varianten interferentie HA-8180 Let op: HbAS, AC en AD hebben geen directe interferentie op de HbA1c uitslag (= analytisch effect). Echter, bij een verhoogde bloedcel afbraak en dus aanmaak bij b.v. HbAC, heeft de verlaagde gemiddelde leeftijd van de erytrocyten wel effect op het vormen van een stabiel HbA1c (= fysiologisch effect) Laag HbA1c met hoog reticulocyten getal. 14
Varianten interferentie HA-8180 HbAJ HbAJ WEL invloed op uitslag. Komt vlak voor de A1c piek en doorgaans hoger dan de A1c piek. Geeft een afwijking op de integratie van de A1c piek bij de basislijn waardoor een foutief te lage A1c waarde wordt verkregen. 15
Varianten interferentie HA-8160 Arkray ADAMS A1c HA-8160 (Menarini) Vallen beide in S/C window Yes Yes Vaak geen integratie en ze vallen in S/C window 16
Zelf meten of opsturen? Geen integratie? Onbekende piek? Onverklaarbare afwijkende HbA1c? Insturen naar SOS Sanne Leppink Karin Bokkers 17
Wat als je zelf niet kunt meten? Trinity Hb9210 Premier C. Weykamp. HbA1c methods. In: Diabetes learning guide series Abbott Diagnostics HbX 0 HbX 1c GlycoHb bepalen: Zowel heterozygoot als homozygoot Beperking: Mate van glycering en snelheid van glycering van HbX t.o.v. HbA (b.v. HbAS hoger). Lifespan van de erytrocyten bij Hb-variant verlaagd (b.v. HbAC, β-thalassemie). HbF > 15% (verdringing hoeveelheid β-ketens door γ-ketens) 18
Wat te doen bij een laag HbA1c? HbA1c < 23 mmol/mol (Onbekend) HbA1c conc. Tijd blootstelling hoge glucose conc. Reticulocytentelling HbA1c: Terug kijken 6 8 weken Ret > 100.10 9 /L turnover Fructosamine meting Geglyceerd proteïne i.p.v. hemoglobine Fructosamine: Terug kijken 2-3 weken 19
Leerpunten: Niet elke techniek meet hetzelfde: GlycHb of HbA1c? Voor info over interferenties: www.ngsp.org/interf.asp HA-8180V: geen interferenties AS/AC/AD/AE, wel AJ HA8160: geen interferenties AS/AC, wel AD,AE en AJ Hb9210 Premier: affiniteitschromatografie geen interferenties, cave: HbF Kun je zelf niet meten? insturen naar Menarini-SOS Laag HbA1c? Denk aan verhoogde ery turn over reticulocyten meten en eventueel fructosamine 20
21