Hoogheemraadschap van Delfland VERSLAG VAN DE VERENIGDE VERGADERING OP 25 NOVEMBER 2010

Hoogheemraadschap van Delfland ^9373 fint/ml^ VERSLAG VAN DE VERENIGDE VERGADERING OP 25 NOVEMBER 2010 W: 16 december 2010 Aanwezig: Afwezig: mevrouw mr. A.W. Bom-Lemstra, voorzitter; de heren A. van den Berg, P. van der Ende, A.G. Wiegman en mevrouw I.J.A. ter Woorst, hoogheemraden; mevrouw M. Ammerlaan-Romeyn, de heren J.M. Batist, J.B. van den Berg, mr. P. van den Berg, drs. B. Canton, J. van Dam, dr. ir. G.P.J. Dijkema, mevrouw N.J. Dijkshoorn-van Dijk, mevrouw drs. J. Engels, mevrouw drs. M.J. Hilders, de heren ir. L.P.I.M. Hombergen, J. de Hoog, J. de Jong, C. Kuyvenhoven, dr.ir. A.J. Middendorp, J.W.A. van Olphen, J.Th. Overmeer, drs. A.P. Ranner, R. Reijn, ir. J.A.A.M. van Rossum mevrouw dr. ir. M.P.M. Ruijgh-van der Ploeg, de heren drs. M. Smits, B.E. van der Velde en ir. G.A. van der Wedden hoofdingelanden; de heer mr.drs. P.I.M. van den Wijngaart, secretaris; de heer H.M.J. Hoogweg, griffier. de heer mr. M.A.P. van Haersma Buma, dijkgraaf, de heer drs. L.W. Nanninga, hoofdingeland. Opening De voorzitter opent om 9.30 uur de vergadering. 01. Vaststelling agenda Mevrouw Ammerlaan verzoekt om van hamerstuk H.07. het Wijzigingsbesluit belastingverordeningen, een bespreekpunt te maken. Voorts wil zij de Nota Reserves en Voorzieningen (B.06.) voor de begroting behandelen. De heer P. van den Berg suggereert om beide onderwerpen tegelijk met de begroting te behandelen. De voorzitter constateert dat de W instemt met het voorstel van de heer Van den Berg. De heer Diikema stelt voor om begroting en meerjarenraming tegelijk te behandelen. De voorzitter acht dit gelet op de ervaringen in de commissie geen goed idee. De agenda wordt met inachtneming van het voorgaande vastgesteld. 02. Notulen VV van 28 oktober 2010. De notulen worden ongewijzigd vastgesteld. 03. Insprekers De heer Jansen heeft samen met de heer Vermond in 2006 de Europese aanbesteding in de vorm van een prijsvraag voor een tijdelijke waterkering Woudse Polder met hun ontwerp de

Vlotterkering. Hij woont in de Woudse Droogmakerij en is persoonlijk betrokken geweest bij het voorkomen van wateroverlast in het najaar van 1998 en het jaar daarna. De twee bedrijven van zijn broers in de Woudse Droogmakerij zijn ondergelopen in 1983, 1984 en 1998, met alle schade van dien. De prijs bestond uit een schilderij, 5000 en de mogelijkheid om het ontwerp te testen en bij gebleken geschiktheid daadwerkelijk te realiseren. Inmiddels hebben zij voor het realiseren van de Vlotterkering samenwerking gezocht met een ingenieursbureau en een aannemingsbedrijf en een BV opgericht. De testfase zou Inde winter van 2007-2008 plaatsvinden. Tot op heden is zijn organisatie nog niet verder gekomen dan voorbereidingsfase 1 van het testen. In opdracht van Delfland is in juli 2009 het document "Vervolgonderzoek voorbereiding beproeving Vlotterkering fase 1" opgesteld. De heervan Ginniken, toenmalig projectmanager van Delfland, heeft zeer positief gereageerd op dit document, omdat alles, ook financieel, binnen de voorwaarden van Delfland zou passen. Sindsdien is er geen enkele actie van Delfland meer geweest. Opeen verzoek van Vlotterkering BV van februari 2010 is nu een afspraak gemaakt voor een gesprek op 2 december 2010.Nog steeds is het de vraag of Delfland zijn verplichtingen nakomt. In de praktijk gebeurt eigenlijk niets zichtbaars. Delfland is verplicht de toegekende prijs compleet te maken, daartoe de testfase in gang te zetten en eventueel het ontwerp te laten realiseren in dewoudse polder. Delfland dient zich een betrouwbare partij te tonen. Vlotterkering b.v. is er klaar voor. 04. Mededelingen Eris bericht van verhindering van de dijkgraaf, de heervan Haersma Buma,wegens ziekte. Hij vindt het vervelend dat hij bij de begrotingsbehandeling niet aanwezig kan zijn, maar zijn herstel vordert. Hij dankt voor devele attenties die hij heeft mogen ontvangen. Voorts is bericht van verhindering ingekomen van de heer Nanninga. Oud-notulist van de W Eric van der Aheeft in antwoord op de kaart die hij van de W ontving een bedankbrief gestuurd,die door de voorzitter wordt voorgelezen. De heer Van der A dankt de W voor de aandacht die zij in de vergadering van 28 oktober 2010 heeft gegeven aan zijn vertrek als notulist en kennelijk ook als het 31 ste lid van de W. Toen hij zeven jaar geleden voor Delfland ging notuleren,ging een nieuwe wereld voor hem open. Het spijt hem dat hij nu moet stoppen. Hij groet eenieder. De gemeenteraad van Westland heeft een motie aangenomen waarin de mening wordt uitgesproken dat de tariefsontwikkeling van Delfland met in het huidige tijdsbeeld past. Gisteren heeft de gemeente Delft de motie van Westland onderschreven. Deheer Van der Ende heeft gisteren de openingshandeling verricht voor Delft Blue Water, een samenwerkingsverband dat gaat onderzoeken of het door de AWZI Harnaschpolder gereinigd afvalwater (effluent) op een betaalbare wijze zodanig kan worden behandeld dat het voor meerdere toepassingen, waaronder de glastuinbouw, geschikt wordt. Het onderzoeksprogramma zal in vier jaar worden uitgevoerd. In het eerstejaar wordt apparatuur geïnstalleerd en getest. Deheer Wiegman deelt mee dat het ministerie van Infrastmctuur, de Unie van Waterschappen en Delfland het COELO-instituut hebben gevraagd onderzoek te doen naar de feitelijke omvang ende veranderingen van de waterschapsbelastingen in de periode 1998-2012. Het resultaat zal worden voorgelegd aan de Tweede Kamer en ook aan deverenigde Vergadering. Voorts is een onderzoek Ingesteld naar drie varianten voor de agrarische tarieven: verhoging van de waarde natuur, het fixeren van de waarde van dewegen op een veelvoud van agrarische grond en het overhevelen van de glasopstanden van gebouwd naar ongebouwd.de tweede vanant zou zijns inziens het meeste effect sorteren. Deloitte heeft in augustus 2010 opdracht gekregen vooral naar juridische en economische haalbaarheid te kijken. De W zal ook hierover worden geïnformeerd. Hij hoopt dat de onderzoeken leiden tot de mogelijkheid om de Waterschapswet en het Waterschapsbesluit aan te passen. Het is hem nog niet duidelijk hoede nieuwe staatssecretaris, Atsma, in deze zaak staat. Het zou hem wat waard zijn als met ingang van 2012 de onbalans die er nu is verdwijnt. Bij de Unie van Waterschappen focust een taskforce financiën zich opde problematiek van de agrarische tarieven. Als hij daar informatie over heeft, zal hij die ter kennis van de W brengen. De voorzitter vult aan dat

regelmatig contact wordt opgenomen met het ministerie om de druk op te voeren, maar Delfland is afhankelijk van anderen. De mededelingen worden voor kennisgeving aangenomen. 05. Vragenrondje Van het vragenrondje wordt geen gebruik gemaakt. 06. Stukken ter kennisname De stukken vermeld onder 06.01 worden voor kennisgeving aangenomen. 07. Ingekomen stukken De heer Van Dam wijst er naar aanleiding van de vragen van zijn fractie over alternatieve vaarroutes op dat Delfland vaarwegbeheerder wordt, maar dat allerlei clubs uiterst creatieve activiteiten op die vaarroutes bedenken. Hij roept D&Hop om te benoemen wat op de vaarroutes wel of niet mogelijk is. Na beantwoording van de vragen kan hierop Ineen commissie worden teruggekomen. De stukken onder de nrs. 07.01, 07.02 en 07.05 worden voor kennisgeving aangenomen.de stukken onder 07.03 en 07.04 worden in handen van D&H gesteld. Bespreekstukken B.01. 2 e Bestuursrapportage 2010 De heer Van Dam dankt het college voor de tijdige toezending van het memo met antwoorden op vragen van decommissie BOB. Hij vindt het verontrustend dat het hoogheemraadschap op de heffing 9,4 min. is kwijtgeraakt (8 min. kwijtschelding en 1,4 min. oninbaar). Dat bedrag is veel hoger dan eertijds werd aangenomen. Hij meent dat weer eens over het kwijtscheldingsbesluit moet worden gesproken. Hij is er zeer ingenomen mee dat de stageplaatsen niet zijn geschrapt. Hij vindt het uitermate belangrijk dat de jeugd betrokken wordt bij het hoogheemraadschap. Eris duidelijk een flinke stap gezet om in control te komen. DeAWP Delfland stemt in met het voorstel. Deheer Canton had graag een rapportage gezien met een meer biocentrische ideologie, waarin met alleen de mens, maar ook de natuurlijke orde waarvan de mens deel uitmaakt, centraal staat. De Partij voor de Dieren meent dat meer resultaten moeten worden geboekt op het gebied van de bescherming van belangrijke natuur- en milieuwaarden en duurzaamheid. Het is verbazingwekkend dat nog niet in elk besluit de duurzaamheid aandacht krijgt. In de 48 pagina's van de Bestuursrapportage komt het woord duurzaamheid met een keer voor. Eris alleen een keer sprake van duurzame financiën. Hij is blij met de wijzingen nade behandeling in de commissies. Zijn fractie stemt in met de Burap. Mevrouw Ruijgh valt het op dat in het hoofdstuk over Schoon water voornamelijk sprake is van de dingen die door de bezuinigingen niet gebeuren. Zij vraagt zich af wat met de 28 min. voor ecologlemaatregelen die de Verenigde Vergadering in februari 2008 ter beschikking heeft gesteld isgebeurd of gaat gebeuren en of in de periode waarover wordt gerapporteerd daarvan wel iets is gerealiseerd. In de quick wins ecologie iseen stelpost van 1,5 min. geschrapt. Er was 3 min. voor quick wins uitgetrokken. Is met de andere helft wel Iets gedaan of is dat de 1,8 min. die weer in de meerjarenraming voor quick wins te vinden is.? De heer J. van den Berg maakt uit de Burap op dat het hoogheemraadschap nu redelijk in de pas loopt met wat de W wil. Hij vraagt hoe detegenvallers die te verwachten zijn in het programma Stevige dijken in control kunnen worden gehouden. Ook zijn fractie is verontrust

over de kwijtscheldingen en oninbare bedragen.voorts verneemt hij graag nog iets over de onzekerheid over deschade aan dewoning in de dijk aan de Zuidbuurt. DeheerVan der Velde constateert dat het niet mogelijk is met de 2 e Bestuursrapportage nog bij te sturen, hetgeen wel zou moeten kunnen. De rapportage meldt geen afwijkingen vande begroting 2010, maar is een vervolg op de Kadernota 2011. De investeringsbedragen die zijn genoemd zijn in de begroting 94 min.,inde herijkte begroting nade l e Bestuursrapportage 82 min. naar aanleiding van de Kadernota 50 min. en in de 2 e Bestuursrapportage 49,6 min. Ook de exploitatie laat een heel ander beeld zien dan in de begroting 2010 was opgenomen. Het tekort isgestegen van 35 min. naar 67 min. Het roer is nu 180 graden om. Hij hoopt dat de financiële rapportage in volgende jaren anders zal zijn, al is hij content dat nu een inhoudelijk inzicht ontstaat. Zozou hij inzicht willen krijgen in de criteria voor het stoppen van projecten. Zijn zulke criteria er voor alle sectoren? Is het stoppen van projecten geen kapitaalvernietiging? De fractie van Water Natuurlijk zal instemmen met de Burap. Het verbaast haar na debespreking in de commissie dat op badzijde 15 nog steeds staat dat schoon en gezond water geen doel op zichzelf is. Zij betreurt dat. Er wordt voor 1,9 min. deskundigheid ingehuurd om het veranderingsproces te begeleiden. Hij vraagt of dit een afwijking in de begroting is en waarom dit moet worden gedekt uit de post frictiekosten. Delfland heeft zich per 1 oktober 2010 teruggetrokken uit de Energiefabriek zonder overleg met deverenigde Vergadering. Water Natuurlijk betreurt dat, daar duurzaamheid speerpunt van beleid zou moeten zijn. Deheer Ranner heeft veel waardering voor de Bestuursrapportage, maar is verontrust over het ongehoord grote tekort van 67 min. In de exploitatiesfeer, hoewel in de sfeer van de rentekosten in post F4 een aardige meevaller verscholen is. Hij vraagt zich af of ervan kan worden uitgegaan dat het bestuur in control zit, aangezien het sluitingsmoment voor de rapportage drie è vier maanden voor het einde van het jaar is, terwijl de jaarrekening pas ongeveer in juni 2011 ter beschikking komt. Niemand zal er behoefte aan hebben om straks een tweede stofkam- of veegoperatie uit te voeren. Door de wijzigingen in de P&C-cyclus zou het college frequenter endiepgaander worden geïnformeerd. Hij zou het op prijs stellen als de commissie BOB een keer in detwee maanden op hoofdlijnen werd gerapporteerd over de cijfermatige ontwikkeling en het eventueel bijsturen van tegenvallers. Erisweliswaar een frictiepost, waaruit overigens al een bedrag van 1,9 min is afgezonderd, maar er zijn allerlei punten denkbaar waardoor daarop een beroep zal moeten worden gedaan. Dat betekent dat er erg scherp aan de wind zal moeten worden gezeild. Hij vraagt om een toelichting op de mutatie in de post algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien ad 3,4 min.,genoemd op bladzijde 9. Ook vraagt hij toelichting op het ten laste brengen van een bedrag voor gezuiverd afvalwater voor 2011, genoemd op bladzijde 11. In een tijd van begrotingsbeheersing kan niet meer worden uitgegeven dan wat bedoeldwas. Voorts vraagt hij namens de Rekeningcommissie nog een toelichting op het onderzoeksproject inzake Aalkeet-Buitenpolder. De fractie van de PvdA stemt in met de rapportage, ondanks dat de financiële situatie voortdurend aandacht vraagt. Deheer Smits merkt op dat de Bestuursrapportage is bedoeld als instrument voor de W om tijdig te kunnen bijsturen. Hij is blij met de toezegging in de commissie dat het komend jaar de rapportage substantieel eerder in de commissies en dus eerder in de W komt. Voorts zou hij graag zien dat de meerjarenbegroting concreter werd, zodat de W beter een bijdrage kan leveren aan de bezuinigingsacties die nodig zijn. De effecten van de Kadernota zouden al sterk moeten doorklinken in de begroting 2011, maar dat is niet het geval. Dat betekent dat in 2012 extra bezuinigingen en ombuigingen nodig zijn. Het aantal fte's is per september 2010 begroot op 518,5. De werkelijke bezetting is 444,5 fte's. Dat is substantieel minder dan begroot, maar toch is het personeelsbestand een heel grote uitgavenpost. Het tekort dat voor 2010 was geprognosticeerd is nog vergroot. Hij begrijpt de discrepantie met. Vanwege de volksgezondheid dringt hij erop aan dat het college druk uitoefent op gemeenten waar de volledige aansluiting op het rioleringsstelsel wordt gerealiseerd. Zijn fractie stemt in met de Burap.

I ' Deheer P. van den Bero sluit zich aan bij wat andere sprekers hebben gezegd over de Bestuursrapportage als sturingsinstrument. Ook hij hoopt dat de Burap het volgend jaar eerder in de W aan de orde komt. In de afgelopen twee jaar heeft zijn fractie regelmatig aan de orde gesteld dat zij de indruk heeft dat de voor het programma Stevige dijken beschikbare middelen ontoereikend zijn om de ambities te verwezenlijken. In de Burap blijkt nu dat een aantal grote projecten duurder uitvalt dan aanvankelijk geraamd, hetgeen leidt tot een bijstelling van het programma van 58 min. naar 68 min. Hieruit blijkt weer het belang van goede ramingen. Hij vraagt of de raming van 68 min. betrouwbaar is. Nu het investeringsniveau teruggaat van 95 min. naar 50 min. moet met een groot aantal projecten worden gestopt. In de programma's Schoon water en Stevige dijken zijn de keuzes cijfermatig onderbouwd, maar in het grootste programma, Voldoende water, zijn zealleen kwantitatief omschreven. Het argument dat aan een verdere onderbouwing in de commissie Watersystemen geen behoefte zou zijn, verbaast hem. Hij verneemt graag welke criteria zijn gehanteerd bij de keuzes om projecten wel of niet te stoppen. Mevrouw Ter Woorst verzekert dat duurzaamheid wel degelijk in de harten van bestuur en medewerkers leeft, zoals blijkt uit de nota Duurzaamheid. Daarin staat dat duurzaamheid per 1 januari 2011 in alle stukken aandacht zal krijgen. In de Burap staan vooral zaken die niet gebeuren, omdat er afwijkingen van tot nu toegehanteerd beleid in zijn aangegeven. Er wordt niet alleen maar opfinanciële afwijkingen gerapporteerd, maar ook op inhoud. Bijvoorbeeld deaanleg van en aansluitingen op rioleringen kan financieel best op orde zijn, maar inhoudelijk nog niet. Voor zover nog niet in de commissie behandeld, zal in een volgende commissievergadering worden aangegeven wat van de 28 min. die begin 2008 voor ecologlemaatregelen beschikbaar isgesteld is gebruikt en wat niet wordt uitgegeven. Wat de quick win maatregelen betreft, is dit al In het verslag van de laatste vergadering van de commissie Watersystemen vermeld. Het spijt haar dat de toezegging in decommissie dat de vermelding dat Schoon water geen doel op zich is niet uit de Burap is verwijderd. Dat had moeten gebeuren. De heer A. van den Berg geeft aan dat in de Burap een aantal projecten op nul is gezet. In het programmaplan zal worden aangegeven hoe de keuzes zijn gemaakt. Voor de heer P. van den Bero is het probleem nu juist dat nu projecten worden stopgezet, terwijl de afwegingen daaromheen telkens worden vooruitgeschoven. De voorzitter zegt dat in de Kadernota keuzes op hoofdlijnen zijn gemaakt. In de programmaplannen zullen begin volgend jaar alle beslissingen integraal zijn vermeld. Vooruitlopend daarop iseen aantal projecten waarmee opeen of andere manier niet kon worden gewacht, stopgezet. De afwegingen daaromtrent zijn daarbij vermeld. De heer Middendorp meent zich te herinneren dat het college eerder heeft toegezegd dat de Verenigde Vergadering voor het einde van het jaar inzicht zou krijgen in de keuzes die werden gemaakt. De heer P. van den Berg heeft er begrip voor dat er een urgentie is om met bepaalde projecten te stoppen. Hij weet nu niet of die projecten bijvoorbeeld volgend jaar toch weer worden opgestart of dat ze definitief niet worden uitgevoerd. De voorzitter zegt dat de heer Wiegman daar nog op zal ingaan. De voorzitter wijst erop dat in haar commissie al meermalen is gezegd dat de ramingen die er lagen voor het programma Stevige dijken aande lage kant waren. Bij de actualisatie van projecten, de wasstraat, is dat helder geworden. Voor alle projecten samen zou 21 min. meer nodig zijn, maar in de commissie Is al toegelicht dat die niet allemaal voor 2015 kunnen, worden uitgevoerd. Dit komt gedeeltelijk omdat de normering die de provincie heeft opgesteld voor de kades wellicht een bijstelling naar beneden zal geven wat er toe zal leiden dat er minder kades moeten worden vernieuwd. Eris voor gekozen om het programma met 10 min. te verhogen, waarin ook een gedeelte zit voor projecten die bij het programma stevige dijken horen maar foutief geregistreerd stonden bij het programma Voldoende water. Zij verwacht dat het programma dat er nu is tot 2015 kan worden uitgevoerd. OokSTORMkan nogconsequenties hebben, maar dat is een separaat traject. De dijkgraaf en spreekster zijn naar de Zuidbuurt gegaan om met de bewoner waarop de heer J. van den Berg doelt te spreken. Zij stelt alles in het werk om het deel van die bewoner ook bij het project Aalkeet-Buitenpolder te betrekken. Zij heeft dat in de commissie al uiteenge-

zet. Zodra er meer te melden is, praat zij de commissie bij. De Rekeningcommissie kande gegevens over de Aalkeet-Bultenpolder vanzelfsprekend krijgen. Deheer Vander Ende memoreert dat vorig jaar een model voor een Energiefabriek is opgesteld waar ook Delfland in geïnteresseerd was. In Delfland zijn echter vier up-to-date zuiveringsinstallaties, waarvoor geen grote investeringen nodig zijn. Grootschalige verbouwingen zijn nu niet verstandig. Ambtelijk wordt niet meer aan het overleg deelgenomen. Dehele geschiedenis had wat beter in het nieuws kunnen komen. De W heeft nooit besloten om eraan deel te nemen. Voor een uitsplitsing van het bedrag dat op bladzijde 11 is vermeld voor de investering in het programma Gezuiverd afvalwater verwijst hij naar de bijlage bij het verslag van de commissie Waterketen en Waterkeringen. Niet alleen in Westland, maar ook in Lansingerland zijn nog niet alle aansluitingen op de riolering gerealiseerd. In Westland zou op het eind van het jaar 90%van de riolering zijn aangelegd. Aan de laatste 10% wordt volop gewerkt, maar vergunningverlening en techniek brengen nog problemen met zich. Zo lag in de buurt van 's-gravenzande een stuk vacuümriolering dat moet worden omgezet in drukriolering. Het totale project blijft binnen de raming van 2004. Het waterbeheer wordt pas beter door de aansluiting van alle panden op de riolering. Delfland trekt er achteraan dat die aansluitingen binnen desteeds genoemde termijn van drie jaar plaatsvinden. Volgens het besluit voor de glastuinbouw worden de bedrijven overigens geacht de aansluiting in orde te maken zodra de riolering er ligt. Dat is een striktere bepaling dan aanvankelijk werd gedacht. Na aansluiting is er nog het probleem dat het bedrijfsafvalwater niet helemaal gezuiverd kan worden. Gewasbeschermingsmiddelen bijvoorbeeld kunnen er met helemaal worden uitgehaald, maar zij komen in ieder geval niet meer in het oppervlaktewater. De heer Middendorp vraagt of er al bedrijven worden bezocht of dat daar nogmee moet worden begonnen. De heervander Ende antwoordt dat er een doorlopend proces is, dat samen met de gemeente wordt uitgevoerd, waarin elk bedrijf periodiek wordt bezocht. Er wordt nu meer gefocust op bedrijven die tot nu toe nog niet aangesloten waren. Deheer Wiegman verwijst naar de beslisboom die m de vorige W is getoond. De criteria in die beslisboom hebben geleid tot een voorstel tot actualisatie, dat op 16december 2010 wordt voorgelegd. Daarin zal worden aangegeven hoede stopkosten zijn berekend. Die stopkosten worden betaald uit de post frictiekosten. Dan zal uitputtend worden aangegeven met welke projecten wordt gestopt, maar dat betekent nog niet dat tot in lengte van dagen niet meer met die projecten zal worden begonnen. Er kan ook sprake zijn van uitstel met een aantal jaren. Er moet dan te zijner tijd een nieuw voorstel aan de W worden gedaan. Deheer & van den Berg vraagt of in het programmaplan wordt aangegeven wat niet meer wordt gedaan. Als de W dat niet weet, kan zij geen afweging maken tussen wat zij wel en niet wil.de heer Wieoman antwoordt dat het college op 16december 2010 zal aangeven waarmee het wil stoppen. De W kan daar al dan niet mee akkoord gaan. Zij kan amenderen. Hetzelfde geldt voor de programmaplannen die volgend jaar aan de orde komen. De heer Smits heeft begrepen dat ook de stopkosten financiële consequenties hebben.of zijn het kosten die in de toekomst met behoeven te worden gemaakt? De heer Wiegman zet uiteen dat stopkosten worden gemaakt door het aframen van investeringen en kredieten. Alle kennis en informatie in de dossiers over projecten die niet doorgaan blijven bewaard. Wordt zo'n project weer opgepakt, dan moet een investering voor het resterende traject worden geraamd en een krediet beschikbaar worden gesteld. De Burap zal Inde komende jaren eerder worden gepresenteerd dan de meerjarenbegroting en de begroting. Er zijn voor 1,9 min. extra mensen ingehuurd om de processen die nu moeten worden uitgevoerd in het kader van planning en control plus allerlei beslissingen die moeten worden genomen te helpen uitvoeren. Deze 1,9 min. komen ten laste van de frictiekosten. Devacatures worden op een gegeven ogenblik gecompenseerd door externen. De heer Smits heeft gezien dat het aantal inhuurkrachten ongeveer 22 fte's is. Dat iseen groot verschil met het aantal vacatures. De heer Wiegman zegt dat er een aanzienlijk verschil istussen de kosten van regulier personeel en van inhuur. Hij zegt een overzicht van effectieve personeelskosten toe. Daaruit zal de aansluiting met het uiteindelijke budget voor de formatie blijken. Hetverschijnen van de jaarrekening is nu voorzien voor juni 2011. DeP&C-cyclus zal tot veel meer inzicht leiden. Maandelijks vindt op het niveau van teamleiders en projectleiders een rapportage plaats, zoals gepresenteerd in de informatieve W. In het college zal worden be-

zien of in de commissie BOB regelmatig een voortgangsrapportage over verschillende pro- ; gramma's kan worden voorgelegd. j Het exploitatietekort is aanzienlijk groter natoepassing van het BBVW (bepaling, beleidsvoorbereiding en verantwoording waterschappen). De accountant heeft gesteld dat een aantal j zaken dat isgeactiveerd op grond van dit BBVW naar de exploitatie moet. Dat geeft een paar i jaar enorme verschuivingen. i Eriseen wet in voorbereiding om het kwijtscheldingsbeleid anders in te richten. Er lijkt een i verruiming van de kwijtscheldingsmogelijkheid voor bijvoorbeeld de categorie ondernemers te komen. Het effect voor de waterschappen kan zijn dat de kwijtscheldingscomponent inde begroting toeneemt. Het lijkt hem goed dat in een discussie daarover alle aspecten nogeens goed aan deorde komen, zodat de W straks een verantwoord besluit kan nemen. De heer Van Damverzoekt het college de W hierover zeer tijdig in te lichten. De voorzitter zegt dat het college verplicht is om de W op tijd te informeren. Mevrouw Ruijgh verzoekt mevrouw Ter Woorst, ook aan te geven wat er ten laste van de 28 min. ecologlemaatregelen nog wordt voorbereid. Het doet de heervan der Velde goed dat hem nog eens is verzekerd dat Schoon water wel een doelop zichzelf is. Er hoeft geen nieuwe uitdraai van de Burap te worden gemaakt. Hij heeft er begrip voor dat geen enorme investeringen worden gedaan in de zuiveringsinstallaties, maar hij iswel bang dat innovatie bij bezuinigingen vaak het kind van de rekening is. Hij hoopt dat bij het stoppen van projecten niet alleen financiële criteria maar ook inhoudelijke criteria van belang zullen zijn. Het is hem nog niet duidelijk of de 1,9 min. voor inhuur van personeel een wijziging vande oorspronkelijke begroting inhoudt en waarom dit bedrag met uit de bestaande ruimte aan vacatures kan worden gefinancierd. ' 1 Deheer Ranner heeft het gevoel dat bij post F4in tabel 1 sprake is van toevallige meevallers. Als dat zo is, moet daar in de toekomst rekening mee worden gehouden. Hij is blij dat de commissie BOB periodiek zal worden geïnformeerd over de budgettaire ontwikkelingen. In de paragraaf over Gezuiverd afvalwater wordt een beleidsuitspraak over PPS gedaan.de rapporten daarover heeft hij nog steeds gezien. Met het oog optoekomstige besluitvorming zou hij die graag krijgen. Er ontstaat kennelijk een portefeuille gestopte projecten. De feitelijke kosten zullen m de rekening zijn opgenomen, maar de W moet ook iets met de immateriële activa. Hij vraagt om duidelijkheid over de boekhoudkundige waardering en behandeling daarvan. De heervander Ende laat de opmerking dat de innovatie het kind van de rekening isvoor rekening van de heervan der Velde. Waar dat mogelijk iszullen innovaties worden doorgevoerd. Hij heeft al een mededeling gedaan over het project Delft Blue Water. Een warmtebedrijf onderzoekt of het in de Harnaschpolder mogelijk is de warmte uit het effluent te halen en te gebruiken. Met het Reinier De Graafgasthuis wordt gewerkt aaneen revolutionair project om geneesmiddelen uit afvalwater te verwijderen (Pharmafilter). Samen met HVC, de gemeente Westland en nog enkele partners wordt gewerkt aan de realisatie van een vergistingsinstallatie, waar niet alleen het slib, maar ook maaisel en organisch afval verwerkt zullen kunnen worden. Hij vraagt deverenigde Vergadering nog een paar maanden geduld alvorens deanalyses van de PPS-constructies kunnen worden overgelegd. Het college wil zich zelf ook een oordeel daarover vormen, om goed voorbereid te zijn. De heer Ranner meent dat een ander waterschap al drie maanden geleden een inzicht isgegeven in de PPS-analyses. Hij acht de rapporten essentieel, om in de toekomst keuzes te doen over deaanpak van investeringen. Deheer Vander Endezegt dat het pertinent onjuist is dat de rapporten met andere waterschappen besproken zijn. HIJ beaamt dat de rapporten van betekenis kunnen zijn bij de keuzes die gemaakt zullen gaan worden. Dat hoeft echter niet binnen een of twee maanden te gebeuren en kan beter goed voorbereid worden gedaan. Deheer Wiegman heeft op het verzoek van de heer Smits een overzicht van personeelskosten toegezegd. De vraag van de heer Van der Velde over het beroep opde post frictiekosten ad 1,9 min. zal daarbij worden meegenomen. In de rekening zal dit worden uitgesplitst.

8 Bij het verslag komt een nadere uitleg over rubriek F4 van tabel 1 op pagina 9. 1 De Verenigde Vergadering besluit zonder stemming conform het voorstel. B.02. Meerjarenraming 2011-2015 De heervan der Velde constateert dat, helemaal in de lijn van de Kadernota 2011 en van talloze discussies, de investeringen worden omgebogen van 95 min. naar 55 min. In de Waterschapspiegel 2010,een uitgave van de Unie van Waterschappen, worden de waterschappen onderling vergeleken. Daarin staat dat Delfland in 2009 151 min. heeft geïnvesteerd, in 2010 94 min. en in 2011 95 min. gaat investeren. Eris kennelijk gebruik gemaakt van oude gegevens. Hij verneemt graag of andere waterschappen eenzelfde exercitie doormaken als Delfland. Gedwongen door de omstandigheden kan Delfland deaanvankelijke doelstellingen van een investeringsorganisatie niet in de voorgenomen tijdsspanne waarmaken. Water Natuurlijk heeft de motie van vorig jaar gesteund, maar is daarom nog niet opgetogen.vooral voor het programma Schoon water zijn in het WBP ingrijpende maatregelen voorgesteld, waarbij overigens voldaan blijft worden aan de verplichtingen voortvloeiend uit de Kaderrichtlijn Water. Schoon water doorgeven aan komende generaties iseen doel op zich. Juist m tijden van crisis moet geïnvesteerd blijven worden in de kwaliteit van de leefomgeving. Vooral in het Westland isdie kwaliteit ver onder de maat. Hij is blij dat er meer nadruk komt opdechemische waterkwaliteit. Het college gaat handhaven, maar kiest ervolgens bladzijde 47 voor voor 2011 geen extra uren voor een verhoogde regulerings- en handhavingsinspanning op te nemen. Hoewel Water Natuurlijk schoorvoetend akkoord gaat met de maatregelen in de meerjarenraming, vraagt het zich steeds weer af hoe die maatregelen zich verhouden tot het onvolprezen Waterbeheerplan. Het was niet altijd even blij met de antwoorden in dé commissies. Het heeft nog geen antwoord opde vraag wat het nu werkelijk gaat doen voor Schoon water. Veel plannen worden pas in de loop van het volgend jaar bekendgemaakt, maar de W moet daar nu al mee instemmen. Dat medegebruik voor recreatie niet wordt gestimuleerd als dat niet in het belang van Delfland is, staat in tegenstelling tot wat in de coalitie is afgesproken. Het is vreemd dat het college de W vraagt om in te stemmen met de meerjarenraming, maar al een definitieve versie uitgeeft. Waarschijnlijk isdie toch bedoeld als concept. De vermelding in het voorwoord dat In 2001 94 min. isgeïnvesteerd is met juist. In de rekening staat dat het 88 min. is geweest. Moet dat worden gerepareerd met een mooi nieuw boekwerk? De heer Diikema stelt vast dat Delfland financieel in een penibele situatie is geraakt. Delfland maakt nog steeds tempo met zijn ambities, maar het is een lager tempo dan voorheen.er wordt nog steeds veel geïnvesteerd in veiligheid en Schoon water. DeBBVW heeft grote consequenties gehad voor het opstellen van de begroting. Zijn fractie is blij dat in begroting en meerjarenraming het accent ligt op prioriteren en keuzes maken, waarbij recht wordt gedaan aan het coalitieakkoord en het Waterbeheerplan. Hij vertrouwt erop dat Delfland in control zal komen en dat het geld goed wordt besteed. Hij zou graag zien dat het college wellicht al het volgend jaar aangeeft hoe het de risico's die in beeld worden gebracht kunnen worden beheerst en hoe er tijdig actie op wordt genomen. In het verleden is ervoor gepleit Delfland net als deg4 bij de gemeenten een aparte status onder de waterschappen te verlenen,om tot een robuust en veerkrachtig financieel management te komen. Hij roept het college op om daartoe voorstellen te ontwikkelen. Het beschikbare investeringsbudget voor het programma Stevige dijken wordt, anders dan voor andere programma's, fors verhoogd. Het programma is echter nog niet SMART (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden) uitgewerkt. Is het niet mogelijk dat budget wat te verkleinen en toch de noodzakelijke werkzaamheden uit te voeren? Dat lukt wellicht door voor werkzaamheden die uitbesteed worden met eventuele partners een beroep 1 Vanuit programma F4 wordt vanuit de post onvoorziene uitgaven een bedrag afgeraamd voor de dekking van personeelskosten van in totaal 1,9 miljoen en vallen tevens de posten onvoorzien frictie personeel van 1 miljoenen wettelijk onvoorzien van 0,5 miljoen vrij. Per saldo betekent dit in programma F4 een verlaging van de lasten van in totaal 3,4 miljoen. In programma F3is in de mutatie van de lasten een bedrag voor extra personeelskosten opgenomen van 1,9 miljoen. De dekking van deze kosten isopgenomen in programma F4

te doen opde civiele sector die ze uitvoert, om prudent en innoverend te werk te gaan. Is de SRK-systematiek voor de ramingen voldoende? Leidt de transparantie daarvan er niet toe dat calculerende bedrijven wat minder de prikkel ervaren om hun werkzaamheden wat scherper geprijsd aan te bieden? Deheer Middendorp heeft zich in de W van 28 september 2010 hard gemaakt om een bedrag van 7,4 min., ongeveer 2%van de begroting, over te hevelen naar het programma Schoon water. Hij stelt nu tevens voor een bedrag van 5 min. dat nu is uitgetrokken voor lokale knelpunten aan Schoon water-doelstellingen toe te wijzen. Hij acht het van groot belang dat de doelen inzake vismigratie en quick wins door ecologische maatregelen toch worden bereikt, ondanks de grote bezuinigingen. Op28 september 2010 werd door veel fracties zijn voorstel met sympathie ontvangen, maar "sympathie" betekent vaak dat men de tijd er nog met rijp voor acht. In de meerjarenraming zijn geen veranderingen opgenomen. Hij roept alle partijen die belang hechten aan Schoon water, het kleinste programma, op zich daarvoor uitdrukkelijk uit te spreken. Hij dient de volgende motie in: "De Verenigde Vergadering van het Hoogheemraadschap van Delfland, in vergadering bijeen op 25 november 2010 overwegende dediscussie over een verschuiving van 7,4 min. vanuit de overige programma's naar het programma Schoon water in de extra W op 28 september jongstleden, waarin een aantal partij fracties uitspraken om debehandeling vande begroting en de meerjarenraming af te wachten; de doorde dijkgraaf gedane toezegging in de informatieve W van maart dat "er geen harde schotten zitten tussen de begrotingen van de verschillende programma's"; dat in de voorliggende meerjarenraming en begroting 2011 echtergeen verschuiving in financiële middelen richting het programma Schoon water is opgenomen; roept het college van D&H op om: in de meerjarenbegroting een bedrag van 7,4 min. te verschuiven vanuit de andere programma's naar het programma Schoon water; binnen het programma Schoon waterde extra doelstelling "Lokale knelpunten" te schrappen, omdat deze niet isopgenomen in het vastgestelde WBP4; ende 5 min. die vrij komt toe te voegenaanandere onderdelen van het programma Schoon water, met name vismigratie en quick wins voor deecologische waterkwaliteit; 1. 2. 3. 4. 5a. 5b. 6. Zwemwater Vismigratie Lokale Knelpunten Chemische Waterkwaliteit Ecologische Waterkwaliteit - KRW Ecol. Waterkwaliteit - Quick Wins SUBTOTAAL Onderzoek TOTAAL was WBP4 min. 2 7,5 0 0 82 2,5 94 3,4 97,4 wordt Kadernota min. 3 4 5 0 28 0 40 0 40 deze motie min. 3 7,5 0 0 31 2,5 44 3,4 47,4 de gevraagde budgettaire aanpassingen nog in 2010 te verwerken als concrete investeringen en activiteiten in de begroting 2011ende meerjarenraming; en om de W daarover gedetailleerd te informeren in deeerste W in 2011 en gaat over tot deorde van de dag. Deze motie is ondertekend door de heren Middendorp,Van der Wedden, Van Dam en Overmeer.

10 Deheer Canton beklemtoont dat de Partij voor de Dieren graag vooruitkijkt, naar de belangen op lange termijn van alle bewoners van Delfland, niet alleen de mensen van nu, maar ook van toekomstige generaties en van de dieren. Hij verwacht dat Delfland bijna onzichtbaar wordt voor de inwoners. Zichtbaar is Delfland wel als de belastingaanslag komt, opde envelop van de regionale belastingbeheergroep is Delfland duidelijk herkenbaar. Het is jammer dat de burger alleen forse belastingstijgingen ziet. Er wordt nu vooral ingezet op handhaving, uitstel en doelverlaging. De kwaliteitseisen zullen echter de komende jaren absoluut gehaald moeten worden. Hij sluit zich aan bij de opmerking van Water Natuurlijk over handhaving. Hij vreest nog altijd dat van uitstel afstel komt. Hij maakt zich zorgen over de plannen die er nu al zijn om over zes jaar in eentweede ronde opnieuw voornemens uit te stellen. Wanneer zou daartoe kunnen worden besloten? Hard werken om financieel gezond te worden betekent blijkbaar dat er niet meer hard gewerkt behoeft te worden om het water een beetje schoner te krijgen. Uit de waterkwahteitsrapportage bleek hoe slecht Delfland er voor staat. Erger is nog dat het water Delfland schoon binnenkomt en er vuil uitstroomt. Nog erger is dat de laatste drie jaar nauwelijks vooruitgang is geboekt. Het ergste is dat het volgens de meerjarenraming in de toekomst niet veel beter wordt. Als het meevalt, zullen misschien wel acht gemalen visvriendelijk worden. Misschien komen er dus acht plekken waar vissen die ergens heen willen daarvoor niet met dedood worden gestraft. Zij moeten wel hun levenlang voor de hindernis blijven wachten en zullen nooit opde plek komen waar zij willen zijn. Metzo weinig maatregelen iseenvoudig te begrijpen dat slechts een procent van de glasaaltjes de reis van de Sargassozee tot voorbij het gebied van Delfland kan volbrengen en dat de verwachting van ecologen en economen dat in 2050 de oceanen grotendeels leeg zijn juist is. Alle organisaties moeten een afweging maken tussen inkomsten en uitvoering van kerntaken. Financiële gezondheid is daarbij een randvoorwaarde. De Meerjarenbegroting doet hem vermoeden dat de randvoorwaarde de kerntaak aan het verdringen is. Zijn fractie kan de meerjarenraming zoals die nu luidt niet steunen. Mevrouw Ruijgh onderkent dat bezuinigingen nodig zijn, maar vindt het lastig om mede verantwoordelijkheid te dragen voor de keuzes van het college, omdat zij weinig inzicht heeft in de argumenten voor die keuzes. Delfland heeft zich verplicht tot een onderzoeksprogramma van 4 min. in het raam van de Kaderrichtlijn Water, omdat er kennislacunes waren. Tot haar grote verrassing worden nu in de meerjarenbegroting onderzoeken geschrapt. Zij vraagt wat er dan wel met de 4 min. wordt gedaan. In de risicoparagraaf wordt een aantal risico's aangegeven in samenhang met de beleidskeuzes die het college heeft gemaakt of moet maken, maar het geeft geen Inzicht in de risico's bij alle keuzes die in het afgelopen jaar ten aanzien van de KRW zijn gedaan. Zij vraagt hoe het onderzoek georganiseerd gaat worden als dat niet kan op de wijze die Delfland in 2008 voor ogen stond. Bij het programmaplan in het voorjaar zou zij graag een risicoparagraaf inzakede KRW zien, zodat de W meer inzicht heeft in de consequenties van de aanpak die het college voorstaat. De heer J. van den Berg constateert dat de ambities die er waren flink moesten worden teruggeschroefd. Hij vond de term jonge investeringsorganisatie voor Delfland nooit zoop zijn plaats. Hij ziet Delfland meer alseen beherend en uitvoerend waterschap. De tariefbetalers, de ingelanden,voelen steeds meer weerstand tegen de stijging van de tarieven ende hoge kosten. Hij meent dat Delfland zich de komende jaren de nodige beperkingen moet opleggen. Desector ongebouwd iszeer gebaat bij een voortvarende aanpak van de overstorten,een jaarlijks terugkerend probleem. De bedrijven moeten verantwoordelijkheid afleggen over de kwaliteit van hun producten. Daarvoor is polderwater van een goede kwaliteit nodig. Perwanneer wordt de vergoeding voor het ontvangen van baggerspecie gestopt? Hij pleit ervoor ter wille van de waterkwaliteit de achterstand bij het baggeren van de boezem ende hoofdwatergangen weg te werken. Wat gaat het Hoog Water Beschermingsprogramma de komende jaren betekenen voor het tarief van de sector ongebouwd? Is het mogelijk de tarieven van de meerjarenbegroting door te schuiven naar 2011? De heer P.van den Bero herhaalt zijn in de commissie gestelde vraag over de verhouding tussen de jaarlijkse besparing op de exploitatie van 4,5 min.en de post frictiekosten van 10 min. voor 2011. Betekent dit dat de exploitatielasten juist met 5,5 min. omhoog gaan? Wordt

: i' 11 dan wel voldaan aan de voorwaarden in de motie-dijkema? Misschien zijn de frictiekosten eenmalig ende besparingen structureel. Het vorig jaar werden in de meerjarenraming de exploitatielasten voor 2011op 243 min. gesteld. In de begroting 2011 staat nu een bedrag van 262 min. De exploitatielasten zijn dus 20 min. hoger dan vorig jaar werd gedacht. Voor 2012 zijn de exploitatielasten in de huidige meerjarenraming ook veel hoger gesteld dan het vorig jaar in de meerjarenraming het geval was. Deheer Smits is blij dat is toegezegd dat inzichtelijk wordt gemaakt waaraan de frictiekosten, die van 10 min. in 2011 oplopen naar 25 min. In drie jaar tijd, worden besteed. Hij heeft bij het vorige agendapunt begrepen dat er niet echt stopkosten zijn, omdat wat nu wordt gepassiveerd te zijner tijd gewoon wordt hervat. Misschien moet worden gesproken van slaapkosten. Wordt daarbij de post voor kwijtschelding en oninbaar gevoegd, dan komt men al op zo'n 30 min. die Delfland liever op een andere wijze zou besteden. De exploitatiekosten zijn niet erg inzichtelijk. Er is iets in de organisatie waardoor allerlei extra kosten worden gemaakt, maar de exploitatielasten niet in een positieve richting kunnen worden gedraaid. Degemeente Den Haag heeft een initiatief genomen waardoor beslag wordt gelegd opde auto van mensen uit bijvoorbeeld de Baltische staten die hun gemeentelijke belastingen niet betalen. In de commissie heeft het college toegezegd zich bij dat initiatief te willen aansluiten. De zichtbaarheid in de begroting van de beleidsmaatregelen voor 2011is bescheiden. Hij heeft al gewezen op de discrepantie in de gemelde aantallen fte's. Hij vraagt of het debedoeling isdaarmee hulptroepen binnen te halen om handen en voeten te geven aan het veranderingsproces. Hij voegt daaraan toe dat hij verwacht dat het herstel van deeconomie in Nederland moeizaam zal zijn. Daardoor is hij er niet zeker van dat met de bezuinigingsronden die er zijn geweest de problemen zijn opgelost. Hij vreest dat Delfland nog meer voor de kiezen zal krijgen. Is het college daarop voorbereid? Hij verzoekt de hoogheemraad, hem na te zeggen: read my lips, no more taxes. Hij begrijpt dat, zoals op bladzijde 12 staat, lang uitstel van investeringen tot extra onderhoudskosten leidt. Om dat effect goed te kennen is een kosten-baten-analyse noodzakelijk. Mevrouw Ter Woorst beaamt dat veel maatregelen wel zijn aangekondigd, maar nog niet concreet uitgewerkt. Concretere maatregelen zullen worden voorgelegd in de vorm van programmaplannen of projectvoorstellen. Het college is daarmee al aan de slag gegaan, conform de Kadernota. Gisteren is de eerste visvriendelijke vijzel in een gemaal in Rijswijk aangebracht. In de loop van de middag hoopt zij nog met het bestuur van het Recreatieschap Midden-Delfland te spreken over de aanpak van de zwemwaterkwaliteit. Demotie van de heer Middendorp Is sympathiek, maar past niet in de keuzes die in de Kadernota zijn gemaakt. In het programma Schoon water worden de resultaatverplichtingen voortvloeiend uit de KRW nagekomen. Wat het meest urgent is wordt het eerst gedaan. Deheer Van der Velde zegt nogmaals dat bij de vaststelling van de Kadernota isgezegd dat er geen schotten zijn tussen de verschillende programma's. Mevrouw Ter Woorst heeft geen signalen gekregen dat de doelstellingen uit de Kadernota met het geld uit de meerjarenramingen niet zouden kunnen worden bereikt. Krijgt zij die wel,dan komt zij zosnel mogelijk terug bij de W. DeAWPD wil iets meer dan in de Kadernota Is afgesproken. Dat heeft haar sympathie, maar een post als lokale knelpunten is ook gericht op noodzakelijke maatregelen. Burgers en bedrijven kunnen heel veel last hebben van lokale knelpunten. Deheer Middendorp wijst erop dat in het WBP4 geen geld voor lokale knelpunten was gereserveerd. Mevrouw Ter Woorst merkt op dat in de Kadernota veel nuttige maatregelen uit het WBP4 zijn geschrapt. Aan burgers en bedrijven valt niet uit te leggen dat er helemaal geen geld meer is in gevallen van overlast. Erworden taken mee uitgevoerd die tot de kerntaken behoren. In Veilige dijken zijn bovendien ook belangrijke taken opgenomen. Zij beschouwt de opmerking van de heer Canton dat Delfland onzichtbaar is voor de inwoners als een extra argument voor de post Lokale knelpunten. Zij bevestigt dat KRW-maatregelen uitstellen niet zo maar kan. Delfland maakt deel uit van het deelstroomgebied Rijn-west. Daar zullen de KRW-maatregelen verder besproken worden. Zij neemt de opmerking van de heer Canton over de termijnen van zes jaar mee als aandachtspunt. Mevrouw Ruiigh zegt dat in 2008 al de beslissing is genomen dat Delfland driemaal zes jaar, dus achttien jaar, de tijd zou nemen om aande verplichtingen te voldoen.de heer Diikema vraagt of de exercitie die Delfland heeft uitgevoerd al isaangekaart bij het bestuurlijk overleg Rijn-west. Mevrouw Ter Woorst antwoordt dat dit al is gebeurd. Er moet nog verder over worden gesproken.

12 Zij is het niet eens met de heer Canton dat de financiële randvoorwaarden de kerntaken dreigen te verdringen. Het college streeft ernaar dat inhoud en financiën met elkaar in balans komen. Helaas groeien de bomen niet meer tot in de hemel. Het lijkt haar goed om in de commissie temg te komen op het KRW-onderzoeksprogramma, bij het programmaplan. In het programmaplan zal een risicoparagraaf KRW worden opgenomen. Deheer A. van den Berg verzekert dat op het baggeren niet bezuinigd gaat worden. De ontvangstvergoeding voor baggerspecie iseen extra geweest, waartoe Delfland niet verplicht was. Ermoet nog een afweging worden gemaakt op welk tijdstip de vergoeding wordt afgeschaft. De voorzitter vermoedt dat de heer Dijkema op zijn wenken bediend zal worden wat betreft het meer SMARTmaken van het programma Stevige dijken, namelijk in het programmaplan. Overigens zal dan nog steeds niet de hele slag gemaakt zijn. Dat moet in alle financiële stukken gebeuren. Met innovatieve technieken zalgeprobeerd worden met minder geld toe te kunnen. Er is bijvoorbeeld onlangs een gesprek geweest met een bedrijf dat is gespecialiseerd in monitoringstechnieken voor dijken. Voor de Vlaardingsekade isal gebruikgemaakt van een monitoringstechniek. Daar is met GeoBeads gewerkt. De ontwikkelingen op dit gebied worden nauwlettend gevolgd, om te bereiken dat kadeverbetering tegen de laagst mogelijke kosten kan plaatsvinden. De meerjarenraming die de W heeft gekregen is een kopie die gewijzigd kan worden. Er zit voor de handzaamheid een kaftje om. ZIJ isvan oordeel dat er niet echt een discrepantie is tussen het coalitieakkoord en het niet stimuleren van medegebruik van waterstaatkundige werken als dat niet in het belang van Delfland is. In het coalitieakkoord staat dat er rekening mee wordt gehouden bij het opstellen van beleid,het uitvoeren van projecten en het onderhouden van het watersysteem. De ingediende motie wordt ontraden door het college. Deheer Vander Ende beaamt dat overstorten onwenselijk zijn. In principe moeten zij worden aangepakt door de gemeenten. Delfland heeft zijn bijdrageregeling dit jaar gestopt. Hij erkent wel dat Delfland bij hinderlijke overstorten die erg veel overlast geven met de gemeenten aan de gang moet. Deheer Wiegman gaat wat het investeringsniveau betreft uit van de informatie van Delfland zelf en met van wat in de Waterschapspiegel staat. Degegevens in de Waterschapsplegel zijn gedateerde gegevens. De gegevens over 2010 zijn er niet in verwerkt. Hij is in elk geval blij dat er voldoende steun is voor het voorstel van het college. Met de heer Dijkema is hij het eens dat de situatie penibel is. De noodzakelijk gebleken tariefstijging dwingt het bestuur om dezaak weer zosnel mogelijk in control te krijgen.als gevolg van de problematiek die rond de eeuwwisseling bleek, is er versneld geïnvesteerd. Op het gebied van zuivering isveel tot stand gekomen,door dwang van bovenaf. Er was geen gemeente die Delfland wilde faciliteren om een zuiveringsinstallatie te bouwen. Er is een beeld van wat de komende jaren nog moet worden gedaan. In het college isafgesproken dat de motie Dijkema het vertrekpunt is. Door het Hoog Water Beschermingsprogramma zullen weer kosten op Delfland afkomen die waarschijnlijk moeten worden geactiveerd. De financiering zal binnen het uitgangspunt van het college moeten worden gevonden. De komende jaren zal het bestuur steeds een heel goed beeld moeten houden, ook van de risico's, om steeds tijdig maatregelen te kunnen nemen. Dat moet onderdeel van de cyclus zijn. De heer Canton moet maar eens met spreker meegaan naar Albert Heijn,om te zien hoe vaak hij aangesproken wordt over bijvoorbeeld de tarieven. De systeemwijziging door de BBVW heeft effect gehad op de berekening van de exploitatiekosten. Het iseen van de oorzaken van de stijging waarop de heer P.van den Berg duidde. Deheer P. van den Berg meent dat de W opeen gegeven moment moet kunnen vaststellen of aan de voorwaarden van de motie Dijkema is voldaan. Hij zou graag in de commissiebob zien hoe precies wordt berekend of de bezuinigingsdoelstellmgen worden gerealiseerd.de heer Wiegman lijkt het veel beter om zo'n overzicht aan de W voor te leggen, want eerstvolgende bijeenkomst van de commissie BOB isal op 30 november 2010. Deheer Smits sprak over slaapkosten, maar de kosten zijn niet slapende. Onderzoeken en maatregelen voor bepaalde projecten zijn reeds verricht en de resultaten daarvan zijn slapen-

13 ' de. Investeringen en kredieten die zijn gebmikt worden afgeraamd en komen ten laste vande frictiekosten. De heer Ku wen hoven constateert dat bij reactivering van die,projecten de investeringskosten lager zullen zijn. Deheer Wiegman bevestigt dat. In die zin zou men over slapende kosten kunnen spreken. Door het temporiseren en laten'vervallen van vernieuwingsinvesteringen isde kans groot dat meer groot onderhoud moet worden gepleegd. Dat moet tijdig worden geraamd. Deheer Van der Velde vraagt hoe het niet uitbreiden van de handhaving zich verhoudt met het waken voor de chemische kwaliteit van het water als speerpunt. De heer Diikema heeft de mogelijkheid geopperd om een beroep op de civiele sector te doen om haar steentje bij te dragen aan het uitvoeren van de benodigde werken, in Delfland en wellicht ook daarbuiten. Hij vraagt of op dit moment de personele formatie voor de uitvoering van het programma Stevige dijken voldoende is. Het is hem niet duidelijk waar in andere programma's de dekking moet worden gevonden die in de, sympathieke, motie van de heer Middendorp c.s. van die programma's wordt gevraagd. Er wordt vooral ingezet op de vismigratie, maar ook de programma's Voldoende water en Stevige dijken dragen bij aan vismigratie. De heer Middendorp maakt met de motie duidelijk dat zijn fractie zich grote zorgen maakt over het bereiken van de doelstellingen van het programma Schoon water. Hij betreurt het dat de actieve invulling pasvolgend jaar via het programmaplan op tafel komt. Ook betreurt hij, net als mevrouw Ruijgh, dat hij niet weet wat er dan wel isgebeurd en hoe dat bijdraagt aan het bereiken van de doelstellingen. Daarom moet de hoogheemraad die Schoon water beheert nu Iets dapperder zijn tegenover haar collega's. Het kleinste programma heeft het meeste ingeleverd. Dat moet iets minder worden. De voorzitter wil de indruk wegnemen dat er in het college een kleine portefeuille is. Het hele college heeft een afweging gemaakt. Mevrouw Ter Woorst heeft de keuzes die zijn gemaakt uitstekend verdedigd. Deheer Canton vraagt zich af hoe kwaliteitseisen die de afgelopen jaren niet zijn gehaald wel gehaald zullen worden bij toenemende handhaving. De term visvriendelijkheid kan worden uitgesplitst naar visvriendelijk, vispasseerbaar en aalpasseerbaar. Mevrouw Ruiigh heeft niet zozeer willen vragen naar de inhoud als wel naar de omvang van het onderzoeksbudget. Zij dringt erop aan aan de resultaatsverplichtingen te voldoen. Daarvoor is het budget van 4 min. noodzakelijk, tenzij men er in Brussel nu anders over denkt. Zij verzoekt voorts om aan het programmaplan Schoon water een risicoparagraaf toe te voegen. Het risico dat de doelen van de KRW niet worden gehaald wordt veel groter. Zij kan zich voorstellen dat het heel prettig isom een budget voor het oplossen van lokale knelpunten achter de hand te hebben. Zij trekt een vergelijking met de 3 min. voor quick wins bij ecologische maatregelen. Dat bedrag isgrotendeels kennelijk niet gebruikt. Zij vraagt zich daarom af wat met de 5 min. kan worden gedaan als dat geld wordt toegevoegd aan het KRW-programma. Deheer J. van den Bero verwijst naar zijn vraag in eerste termijn over het doorschuiven van de tanefvaststelling naar 2011. 1 1 De heer P. van den Berg is blij met de toezegging van de heer Wiegman over het in beeld brengen van de bezuinigingen. Het is belangrijk om te weten in hoeverre de tegenvallers binnen de exploitatie kunnen worden opgevangen. Hij sluit niet uit dat op termijn de motie Dijkema moet worden aangescherpt. Zijn fractie steunt de motie van de Algemene Waterschapspartij Delfland niet. Alle programma's leveren in. Het college heeft verzekerd dat met het budget voor Schoon water alle verplichtingen kunnen worden nagekomen. Zijn fractie heeft minstens zoveel zorgen over programma's alsveilige dijken en Voldoende Water alsover het programma Schoon water. Eigenlijk vindt zij veiligheid prioriteit nummer 1. Ten slotte vindt zij het moeilijk de verschillende programma's tegen elkaar af te wegen zolang de programmaplannen er niet zijn.

14 Deheer Smits daagt de heer Wiegman uit om in tweede termijn de woorden "read my lips,no more taxes" uit te spreken. Hij deelt de argumentatie van de heer P. van den Berg omde motie niet te steunen. Mevrouw Hilders onderschrijft dat de KRW-verplichtingen leidend zijn. In de commissie is gesproken over een beleidsgat. Zolang het rijk op het punt van diffuse bronnen niet tot een aanscherping van het beleid komt, kan Delfland de ecologische doelen niet halen. Het is daarom niet voor de hand liggend om door te gaan met allerlei maatregelen waarvan niet duidelijk is of zij effectief zijn. Uit de voortgangsrapportages in 2011 zal moeten blijken of Delfland de kaderrichtlijndoelen inderdaad niet haalt. Dan moet het programma wellicht worden bijgesteld, maar nu nog niet. Haar fractie steunt de motie met. Mevrouw Ter Woorst geeft aan dat binnen de organisatie een discrepantie tussen uitvoering en handhaving is geconstateerd. Wat de aansluiting van glastuinbouwbedrijven op rioleringen betreft, zullen de handhavers niet steekproefsgewijze worden ingezet, maar gericht. Hierover en over andere maatregelen kan verder gesproken worden in de commissie BOB of de commissie Watersystemen. Ook zij maakt zich zorgen over het programma Schoon water, maar ook over de financiën. Daarom ontraadt zij de motie. Het programma Schoon water is met van haar, maar van het college. De andere programma's gaan de komende jaren meer dan tot nu toe het geval was bijdragen aan het programma Schoon water. Overigens is Delfland voor de uitvoering van dit programma ook afhankelijk van andere partijen,zoals de gemeenten, voor de aanleg van riolen, van de provincie, alstoezichthouder en van de rijksoverheid. Eenprobleem bij ecologische maatregelen is dat het effect met exact uit te rekenen is. Zij zegt toe dat in het programmaplan Schoon water een risicoparagraaf over de Kaderrichtlijn Water wordt opgenomen. In de commissie Watersystemen zal worden aangegeven of en hoe aande resultaatverplichtingen bij deverschillende onderzoeken wordt voldaan. Zij heeft de lijst met resultaatverplichte onderzoeken doorgenomen. In het verleden werd voor sommige onderzoeken verwacht dat er veldwerk verricht zou moeten worden, maar nu blijkt dat andere partijen dat veldwerk al hebben gedaan. Zij realiseert zich dat het risico bestaat dat het budget voor lokale knelpunten met wordt gebruikt. Al maanden geleden is besloten in kaart te brengen welke knelpunten er zijn. De voorzitter heeft al aangegeven dat innovatief te werk gaan een mogelijkheid isom meer van het programma Stevige dijken te realiseren. Spreken met de civiele sector kan ook.als zij de keus had,zouze liever meer mensen hebben om het programma uit te voeren. Het werk met de leggers is arbeidsintensief. Met wat in de Kadernota is afgesproken moeten prioriteiten worden gesteld. De heer Wieoman merkt op dat voor een aantal jaren een opbrengststijging van 8,5% eneen opbrengststijging voor zuivering van 10%is afgesproken. Dat heeft tot gevolg dat het tarief voor ingezetenen stijgt met 6,8%. Het tarief voor ongebouwd overig stijgt met 7,4%. Er zijn allerlei variabelen in de berekeningen. Er komen bijvoorbeeld meer woningen bij. Vandaar dat egalisatiereserves zijn ingevoerd. Het effect op de tarieven kan van jaar tot jaar verschillen, maar het uitgangspunt, de opbrengststijging, blijft gehandhaafd. Hij zalde komende jaren keihard vasthouden aan dit uitgangspunt. Blijken er risico's voor de exploitatie, dan moeten die worden opgelost binnen de huidige exploitatie. Het eventueel doorschuiven van tarieven komt bij de behandeling van de begroting aande orde. De vergadering wordt enige ogenblikken geschorst. De heer Van develde memoreert dat zijn fractie bij de behandeling van de Kadernota heeft gepleit voor verruiming van het budget voor Schoon water. Ook isdaar uitdrukkelijk uitgesproken dat er geen waterscheiding tussen de verschillende programma's is.toch stemt zijn fractie niet voor de motie, omdat de gevolgen voor de andere programma's onduidelijk zijn. De heer Diikema verklaart dat zijn fractie de motie niet steunt, hoewel zij sympathiek staat tegenover meer inspanningen voor Schoon water. Hij verwijst naar de argumenten van de heer P. van den Berg.

1 I 15 Demotie wordt bij handopsteken met 24 tegen 5stemmen verworpen, waarbij de voorzitter constateert dat defracties van deawpd ende PvdD ervoor hebben gestemd. DeheerVan Dam zegt dat zijn fractie heel sympathiek staat tegenover de meerjarenraming, maar er gelet op het verwerpen van de motie toch tegen stemt. Mevrouw Ruijgh stemt voor de meerjarenraming, omdat zij verantwoordelijkheid neemt voor de bezuinigingen die nodig zijn. Zij neemt echter geen verantwoordelijkheid voor de invulling die aan de resultaatsverplichtingen wordt gegeven. Het besteden van het onderzoeksgeld is daar een element van. ZIJ vindt de Invulling onvoldoende inzichtelijk. Zij hoopt dat zij dat inzicht bij de behandeling van de begroting 2012 wel zal hebben. De Verenigde Vergadering stemt bij handopsteken met 24tegen 5stemmen conform het voorstel. De voorzitter constateert dat de fracties van deawpd en de PvdD ertegen hebben gestemd. De vergadering wordt van 12.45 uur tot 13.15 uur geschorst. Mevrouw Engels heeft de vergadering verlaten. B.03. Begroting 2011 (inclusief als bijlage: Implementatieplan Kadernota 2011) B.06. Nota Reserves en Voorzieningen B.07. Wijzigingsbesluit belastingverordeningen De heer Smits spreekt zijn waardering uit voor college en medewerkers voor hetgeen in het afgelopen jaar tot stand is gekomen: de Kadernota, detweede Burap,de meerjarenbegroting en de begroting. Met alle maatregelen die genomen zijn is Delfland er nog niet. Het college moet steeds nagaan hoe het apparaat beter kan worden ingericht. Hij beseft dat niet alles in een keer kan,maar Delfland kan op verschillende gebieden initiatieven nemen: fiscale samenwerking met andere waterschappen, samenwerking met de gemeenten et cetera. Wie ermee begint, stuurt. Hij bepleit een informele gedachtewisseling tussen college en een aantal W leden hoe Delfland zijn positie kan markeren. Deheer Middendorp vraagt of zo'n informele gedachtewisseling niet een vorm van achterkamertjespolitiek is. De heer Smits denkt aan het overleg met de fractievoorzitters, het agendaoverleg. De heer Middendorp merkt op dat dit niet informeel is. Deheer Smits vindt de volgorde waarin de vier hoofdpijlers van de Kadernota op bladzijde 2 van de oplegbrief zijn geplaatst niet logisch. Hij meent dat moet worden begonnen met punt 2, "6as/sop orde". De afspraken over de bezuinigingen in de Kadernota zouden impliceren dat in 201128 fte's verdwijnen, maar het zijn er maar 19. Hij heeft bij de behandeling van de Burap al gesproken over de onduidelijkheid rond de aantallen fte's. Het vorig jaar heeft hij er al voor gepleit dat W-leden van landelijke politieke partijen hun kanalen gebruiken om de wetgevers in Den Haag te bewegen iets te doen aan de huidige tariefstructuur. Erzal straks een initiatief komen dat door de fractie van het CDA wordt gesteund. In weerwil van het beleidsakkoord nodigt hij het college uit eens met de besturen van de gemeenten in Delfland en wellicht ook in waterschapsverband de degens te kruisen over het kwijtscheldingsbeleid. Bijna 10 min. iseen fors bedrag. Hem is de betekenis van de post Voorziening baggerkosten met helder. Op bladzijde 57 wordt vermeld dat het gemiddeld rentepercentage van aangegane leningen 4,65 is. Hij vindt het merkwaardig dat die geherfinancierd zullen worden tegen een percentage dat hoger is. In het overzicht van kosten en opbrengsten op bladzijde 81 ziet hij dat voor 2011 voor personeel van derden 1,6 min. is uitgetrokken. Dat is minder dan is begroot voor 2010. Voor onderhoud door derden en overige diensten door derden zijn zeer aanzienlijke bedragen uitgetrokken. Hoeis dat te verklaren?

16 De heer Dijkema stelt vast dat de motie van de gemeente Westland, inmiddels ondersteund door de gemeente Delft, ook weer een sympathieke motie is. Natuurlijk wil iedereen minder betalen voor producten en diensten die worden geleverd. Gelet op de realiteit van Delfland verbaast de motie hem. HIJ roept het college op om de gesprekken met de gemeenten te intensiveren en de financiële positie daar ter kennis te brengen. Het lijkt hem niet mogelijk iets aan de tarieven te doen,zoals de gemeenten vragen. Hij suggereert, de gemeenten uit te nodigen om de werkzaamheden van Delfland mede te financieren. Hij denkt aande riolering, het dossier waterberging, onderhoud en herstel van kades waar wegen op liggen en het verhogen van de ozb-gerelateerde inkomsten uit de glastuinbouw van het absolute minimum van nu, nul euro. Voor de volgende vergadering zijn actualisatie van projecten, stopkosten en andere kosten en de nota Activabeleid geagendeerd. Zijn de 'effecten van deze nota's al in de begroting en de meerjarenraming meegenomen? Als dat niet het geval is, kan dan worden aangegeven wat die effecten zullen zijn? Ook de fractie van de PvdA heeft veel waardering voor het werk dat is verzet. Hij verwacht dat er een inhoudelijk sterke, horizontale programmering in de P&C-cyclus ontstaat. Dat kan niet zonder goed onderbouwde stukken.vergeleken met een jaar geleden is Delfland een heel stuk verder. Er wordt duidelijk alles aan gedaan om de offers in balans te brengen met de werkzaamheden. Mevrouw Hilders vestigt de aandacht opde noodzaak van een risicoparagraaf. Het is van belang dat de W de risico's in beeld krijgt. Pas eind 2011 is er een actuele versie van de Watertoets. In 2008 heeft Delfland naar aanleiding van de nieuwe Wet opde ruimtelijke ordening de Watertoets laten evalueren. Daar is een aantal aanbevelingen uit voortgekomen, vooral gericht op het gebrek aan samenwerking in de organisatie en het te laat inschakelen van juridische expertise. Het lukt kennelijk nietde programma's van Delfland voldoende onder te brengen in de ruimtelijke plannen van gemeenten en provincie. Bij Voldoende water valt dat nog wel mee, warit er iseengoed inzicht in het bergingstekort. Waterkwaliteit zoueen graadje beter kunnen. Bij Stevige dijken is het niet goed geregeld, wat jammer is, omdat de dijken in de exploitatie van bestemmingsplannen zouden kunnen worden ondergebracht. Wat betreft de zuivering is er op het moment niet zoveel aan de orde. Wat de peilen betreft, blijkt het belang van de Watertoets. Zij betoogt dat met de herziening van de Watertoets eigenlijk niet kan worden gewacht tot eind 2011. Als de economie aantrekt en er meer plannen voor woningen en bedrijfsterreinen komen, heeft Delfland een verouderd kader waardoor een aantal zaken niet goed in de ruimtelijke plannen van anderen wordt verwerkt. Om wat aande disproportionele tariefsontwikkeling te doen, dient zij een amendement inop de nota Reserves envoorzieningen en een amendement op de begroting. Zij realiseert zich dat de door haar voorgestane systematiek misschien ligt op het randje van wat mogelijk is, maar dat is wellicht een goede aanleiding om het een keer uit te proberen. Voorgesteld wordt om 50.000 aan de Egalisatiereserve ongebouwd toe te voegen. Zij wil daar ook besteen ander bedrag van maken, want het gaat haar er vooral om wat de gevolgen zijn. Zij heeft geprobeerd in de organisatie daar achter te komen, maar het beeld is nog steeds niet scherp. Beide amendementen zijn ondertekend door mevrouw Hilders en de heren Van derwedden, Van Rossum en Reijn. Het amendement op de nota Reserves en Voorzieningen (nummer 1) luidt: "De Verenigde Vergadering van het Hoogheemraadschap van Delfland, In vergadering bijeen op 25 november 2010, overwegende dat - denieuwe Waterschapswet een weeffout bevat m.b.t. de tarieven van de categorie ongebouwd; - die weeffout oorzakelijk samenhangt met de in de Waterschapswet geregelde toerekening van wegen-en spoorinfrastructuur aandecategorie ongebouwd; - in Delfland sprake is van relatief veel wegenen spoorinfrastructuur (die doordeaanleg van de A4 door Midden-Delflandnog zal toenemen) en relatief weinigagrarisch grondgebied;

17 - de consequentie hiervan is dat de tarieven van de categorie ongebouwd in 2009 disproportioneel zijn gestegen, ondanks een kostentoedeling van 60% (maximaal) aan de categorie ingezetenen; - het college in een brief aan de staatssecretaris van Ven W aandacht heeft gevraagd voor "onderdelen van de kostentoedeling die in de praktijk anders uitwerken dan naar onze mening door u is bedoeld" en verzocht heeft om - "op korte termijn de wet te evalueren en een oplossing te zoeken om de in onze ogen onbedoelde negatieve effecten voor eigenaren van agrarische en overige ongebouwde percelen terug te dringen."; - de staatssecretaris per brief d.d. 15 sept 2009 heeft geantwoord dat in opdracht van de Unie van Waterschappen begin 2009 een evaluatie van het belastingstelsel is uitgevoerd waaruit de staatssecretaris concludeert dat "de totale bijdrage van de agrarische sector aan- < zienlijk is verminderd en dat de bijdrage van de sector aan de totale kosten circa 4% is. Conform mijn afspraak met LTO Nederland heb ik wel aangegeven dat de systematiek, en met name de wijze van kostentoedeling aan de agrarische sector, bij de reguliere evaluatie van de gehele wet wordt meegenomen." - de begroting, meerjarenraming en de nota Reserves en Voorzieningen Delfland op 25 november 2010 voor besluitvorming voorliggen; concludeert dat - de tariefegalisatiereserves volgens de nota Reserves en Voorzieningen Delfland bedoeld zijn om tot een zo rechtvaardig mogelijke verdeling van de lasten te komen; - dit gebeurt o.a. door in enig jaar "door een categorie te veel betaalde bedragen weer aan de betreffende categorie terug te geven"; - de tarieven voor de categorie ongebouwd in Delfland structureel hoger zijn dan de tarieven voor omringende waterschappen (in de orde van grootte van 40 tot 45 euro per ha); - in de W breed wordt gedeeld dat voor de categorie ongebouwd met ingang van 2009 sprake is van een disproportionele tariefstijging die uit het oogpunt van rechtvaardigheid onwenselijk is; - gezien de voortgang van de discussie op landelijk niveau van groot belang is dat Delfland zelf initiatief neemt om binnen bestaande kaders tot een (gedeeltelijke) oplossing te komen; - de toevoeging van een bedrag aan de (tariefjegalisatiereserve ongebouwd daaraan een bijdrage kan leveren; - dit deze toevoeging in staat zal stellen om de komende jaren de tariefegalisatiereserve ongebouwd te benutten om te komen tot een beter passend tarief voor de categorie ongebouwd; - dat de gevolgen van deze toevoeging voor andere categorieën in kaart dienen te worden gebracht; besluit de nota Reserves en Voorzieningen ais volgt gewijzigd vast te stellen, m.b.t. punt 2, derde streepje stortingen in of onttrekkingen aan tariefegalisatiereserves jaarlijks bij de resultaatbepaling vast te stellen op grond van het verschil tussen de begrote opbrengst en de werkelijke opbrengst per categorie dan wel op grond van rechtvaardigheidsoverwegingen ter beslissing aan de W.; en gaat over tot de orde van de dag." Het amendement op de begroting 2011 (nummer 2) omvat dezelfde overwegingen en conclusies als amendement 1. Het strekt ertoe als volgt te besluiten: "de begroting 2011 als volgt gewijzigd vast te stellen: - een bedrag van 50.000 wordt onttrokken aan de algemene reserve en toegevoegd aan de bestemmingsreserve "egalisatiereserve ongebouwd";

18 - de gevolgen van dit besluit voor andere categorieën worden gemonitordenaande W gerapporteerd in Burap 1en Burap 2, en gaat over tot de orde van de dag." Spreekster stelt vast dat het woord "sympathiek" in de discussies van vandaag een beetje uitgehold is geraakt. Zij begrijpt wel waar de motie van de gemeenteraad van Westland vandaan komt. Delfland bezuinigt enorme bedragen. Het isdaarom niet mogelijk aande wensen in de motie van Westland tegemoet te komen. Zij sluit zich aan bij de oproep van de heer Dijkema om dit goed aan de gemeenten uit te leggen. De heervan der Velde voelt wel voor een eerdere suggestie van het CDAom in het vervolg meerjarenraming en begroting in één boekwerk op te nemen. Hij beschouwt de begroting als beleidsarm, want verregaande maatregelen en investeringen zijn er niet in opgenomen. De verschillende tarieven lijken vast te staan, omdat de opbrengsten nodig zijn voor een sluitende begroting. Het iseen open deur dat er veel weerstand tegen bestaat. Vorig jaar pleitten de burgemeesters van Schiedam, Vlaardingen en Maassluis ervoor de waterschapslasten niet verder te laten stijgen, nu trekken Westland en Delft weer aan de bel. Delfland heeft heel wat uit te leggen, maar dat kan het ook. Hij vraagt hoe vorig jaar op de brief van de drie burgemeesters is gereageerd. Decategorie ongebouwd en de melkveehouders moet uitgelegd worden waarom zij een disproportioneel tarief moeten betalen. Het vorig jaar heeft de W daar in een motie al aandacht voor gevraagd. De staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat wilde er echter geen aandacht aan besteden.van buiten Delfland valt blijkbaar weinig te verwachten. Hij is bereid initiatieven die het waterschap zelf kan nemen te steunen. Erkomen straks nog amendementen van de categorie ongebouwd. Door het aangaan van een gemeenschappelijke regeling voor de inning van de belastingen is het aantal termijnen waarin betaald kan worden teruggebracht van tien naar zes. Zijns inziens isonvoldoende gelet op het belang van de belastingbetaler. Alle andere overheden biedende gelegenheid om fn tien termijnen te betalen. Hij verzoekt het college, alles in het werk te stellen bij de gemeenschappelijke regeling om in elk geval voor Delfland het aantal termijnen weer op tien te stellen. Mevrouw Ammerlaan zal niemand verrassen met de mededeling dat haar fractie de tarieven voor de categorie ongebouwd disproportioneel hoog vindt. De structurele oplossing zou moeten komen van de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu. Die wacht weer opde uitkomst van een onderzoek, maar haar fractie voelt zich nutoch genoodzaakt om tot een noodgreep over te gaan, in de vorm van twee amendementen. De amendementen zijn ondertekend door de heer J. van den Berg, mevrouw Dijkshoorn, mevrouw Ammerlaan,de herenp. van den Berg, Dijkema, Hombergen, mevrouw Ruijgh, de heren Van der Velde en Smits. Amendement (nummer 3), ter wijziging van de begroting 2011, luidt: De Verenigde Vergadering van het Hoogheemraadschap van Delfland, in vergadering bijeen op 25 november 2010, behandelende de begroting 2011 constateert dat a. het tarief vande heffing voor ongebouwde onroerendezaken per hectare voor watersysteembeheer (kort: tariefongebouwd) voor het eerst in 2009 disproportioneel hoog uitviel door de herziene Waterschapswet; b. dit voornamelijk komt door het hoge aandeelwegenen spoorlijnen in dit gebied, die zijn ondergebracht bijde categorie ongebouwd; c. het tariefongebouwdvoor 2011, zoals wordt voorgesteld in de begroting 2011, wederom verhoogd wordt; d. vande egalisatiereserve ongebouwd slechts een gedeelte wordt ingezet; e. er vanuit hetcollege noggeen voorstellen tot verlaging/aanpassing zijn; f. de doorde fractie ongebouwd zeergewaardeerde voorstellen vanandere fracties bij het vaststellen vandeze begroting nog niet ingezet kunnen worden;

19 besluit de begroting 2011 gewijzigd vast te stellen en in te stemmen met 1. het inzetten vaneen bedrag van 185.000 uit de egalisatiereserve ongebouwd bij het bepalen van het tarief voor watersysteembeheer voorde categorie ongebouwd; 2. een onderzoek dat nagaat ofdeextra inzet vande egalisatiereserve ongebouwd alleen ten goede kan komen aan deagrariërs en niet aan wegen en spoorlijnen; 3. de wijzigingen die voortkomen uit bovenstaande punten te verwerken in de begroting 2011 en gaat over tot de orde van de dag." Amendement (nummer 4), ter wijziging van de nota Reserves en Voorzieningen, luidt: "De Verenigde Vergadering van het Hoogheemraadschap van Delfland, in vergadering bijeen op 25november 2010, behandelende de nota Reserves en Voorzieningen Delfland, constateert dat a. het tarief vande heffing voorongebouwde onroerende zaken per hectare voor watersysteembeheer (kort: tariefongebouwd) voor het eerst in 2009 disproportioneel uitviel doordeherziene Waterschapswet; b. het tarief ongebouwd voor 2011, zoals wordt voorgesteld in de begroting 2011, wederom verhoogd wordt; c. dit een structureel probleem is, dat om een structurele oplossing vraagt; d. een structurele oplossing vooralsnog niet voorhanden is; e. vande egalisatiereserve ongebouwd slechts een gedeelte wordt ingezet bijde bepaling van het tarief; f. dit een uitwerking is van de nota Reserves en Voorzieningen Delfland, die nu ter vaststelling voorligt; besluit de nota Reserves en Voorzieningen Delfland gewijzigd vast te stellen en hierin op te nemen: "In afwachting van nadere besluitvorming wordt voor het jaar 2011 het niveau vande egalisatiereserve ongebouwd extra verlaagd." en gaat over tot deorde van de dag." Deheer P. van den Berg beschouwt als belangrijkste consequentie van de begroting dat de tarieven wederom sterk stijgen. In een tijd van economische crisis is dat moeilijk te verkopen aan burgers en bedrijven. Het vorig jaar is ervoor gekozen om de financiën van Delfland op de lange termijn op orde te brengen. Dieweg moet verder worden bewandeld. In decommissie isgediscussieerd over de vraag of de afspraken over de tariefontwikkelingen in de komende jaren wel gehandhaafd kunnen worden of dat toch weer bovenwaartse bijstellingen moeten plaatsvinden. Hij verzoekt de heer Wiegman te herhalen dat dit laatste niet het geval is. Het bevreemdt hem wat dat in de begroting niet zoveel meer staat dan in de meerjarenraming staat. Toch is het wel verklaarbaar, want een aantal keuzen is niet gemaakt, maar doorgeschoven naar de programmaplannen, volgend jaar. Hij vraagt of er dan echt Iets te kiezen valt. Bij de Kadernota kon dat nog niet, vanwege het hoge abstractieniveau. Ook in de Implementatienota is sprake van een zeker abstractieniveau.toch zullen een keer keuzes gemaakt moeten worden. Dat hoort te gebeuren in de Verenigde Vergadering. Zijn fractie steunt de amendementen van decategorie ongebouwd. Hij vraagt of het college meent dat de amendementen van de WD uitvoerbaar zijn. Hij vraagt waarom Water Natuurlijk meent dat het aantal betalingstermijnen voor de belastingen van zes naar tien moet, voor wie dat dan moet gelden en voor welke heffingen. Het zal rentenadelen en uitvoeringsproblemen met zich brengen. Mevrouw Ruijgh sluit zich aan bij de vragen van de heer P. van den Berg over de keuzemomenten. Het is haar niet helder wat op het ogenblik gebeurt rondom strategie- en Innovatie-

20 projecten. Zij was en is daar een groot voorstander van. Zij maakt zich zorgen over de betrouwbaarheid van Delfland als partner in innovatieprojecten. Volgens het Implementatieplan wordt de Vlotterkering in de meerjarenraming op nul gezet. De proef met de Vlotterkering is nog niet genomen, dus een beslissing over aanschaffing ervan kan nog helemaal niet genomen worden. Zij begrijpt daarom niet waarom deze investering op nul wordt gezet. Volgens de Europese aanbesteding zou het idee van de prijswinnaar van destijds door Delfland worden doorontwikkeld, zodat het prototype zou kunnen worden getest in de praktijk. Daar is geld voor vrijgemaakt, dat nog niet voor dit doel is besteed. Dat Delfland dit niet doet lijkt niet alleen met rechtvaardig tegenover de prijswinnaar, maar leidt ook tot imagoschade als betrouwbare partner in innovatieprojecten. Zij neemt de motie van de gemeenten Westland en Delft serieus. Het is belangrijk dat de gemeenten in de regio precies begrijpen hoe Delfland er financieel voorstaat en hoe dat zo is gekomen. Er zal verder met de gemeenten moeten worden opgetrokken. In de toekomst gaan de gemeenteraden de waterschapsbesturen kiezen. Zij steunt de amendementen van de categorie ongebouwd en wacht de beraadslaging over de amendementen van de WD af. De heer Middendorp is zelf betrokken geweest bij de voorbereiding van de prijsvraag over de waterkering Woudse Polder. Hij begrijpt niet waarom het allemaal zo lang duurt. Hij vraagt of het project van de baan is. Als Delfland zich niet aan de regels van de Europese aanbesteding houdt, kan dat juridische consequenties hebben. Het stelt hem teleur dat allerlei fracties de ideeën van de Algemene Waterschapspartij Delfland sympathiek vinden, maar willen doorgaan op de ingeslagen weg. De economische crisis blijkt heftiger gevolgen te hebben dan enige tijd geleden werd gedacht. Gemeentelijke belastingen gaan vaak fors omhoog, al was het maar doordat er taken naar hen doorgeschoven worden zonder dat geld beschikbaar wordt gesteld. Hij juicht ideeën om gemeenten meer zeggenschap te geven in waterschappen niet toe, maar hij wil wel pragmatisch zijn. Hij vraagt zich af of een stijging van de heffingen met 9% in een tijd van minimale inflatie wel te verdedigen is. De burgers wordt om extra geld gevraagd, niet omdat zij extra diensten krijgen, maar omdat Delfland de begroting op orde moet krijgen. Wellicht zal zijn fractie het college in tweede termijn vragen om te onderzoeken of het mogelijk is ten minste voor de watersysteemheffing voor 2011 alleen de inflatiecorrectie toe te passen. Het geld dat Delfland misloopt door geringere opbrengsten moet dan gevonden worden in het watersysteem, in het programma Voldoende water. Er worden veel investeringen verschoven naar de verre toekomst, het jaar 2050, dus de verhoging van de watersysteem heffing kan misschien ook uitgesteld worden. De belastingverhoging wordt dermate hoog dat de waterschappen zichzelf publicitair een slechte dienst bewijzen. Het lijkt hem goed om eens naar de tarieven voor de glastuinbouw en naar het kwijtscheldingsbeleid te kijken. Hij vraagt wanneer daarover kan worden gesproken in de commissie. Na het verwerpen van zijn motie is hij bevreesd dat er bij de besluitvorming over de programmaplannen inhoudelijk niets meer te kiezen valt. Hij verzoekt D en H om daarvoor scenario's te maken waaruit de W dan kan "kiezen". De amendementen zijn hem sympathiek. Hij vindt de fractie ongebouwd wel een beetje een muis die brult. Er is al uitgebreid bekeken welke mogelijkheden er zijn. Door eenmalig een bedragje uit de reserve te halen wordt een kleine, niet structurele vermindering bereikt, die voor de achterban van ongebouwd niet effectief zal zijn. Hij daagt de categorie ongebouwd uit om de amendementen zodanig aan te passen dat het om een serieus bedrag gaat, bijvoorbeeld een verlaging van 50 per hectare. De fractie van de AWPD staat zo sympathiek tegenover de amendementen van mevrouw Hilders dat een van de fractieleden mede heeft ondertekend. De fractie zou dus best eens sympathiek kunnen meestemmen. Mevrouw Hilders pokert veel meer met haar amendementen. ZIJ wil weten hoeveel er uit de egalisatiereserve kan worden gehaald. Daar Is blijkbaar alleen achter te komen door het gewoon een keer te doen. De heer Overmeer sluit zich aan bij het betoog van de heer Middendorp. Hij wijst er voorts op dat het hoogheemraadschap er vanaf 2011 de belangenbehartiging van veel dieren bij krijgt, namelijk van de muskusratten. De Tweede Kamer heeft op 23 november 2010 een amendement en drie moties aangenomen. Het verheugt hem dat de bestrijding van muskusratten niet langer een doel op zichzelf is, maar dat ook andere oplossingen kunnen worden gezocht. Bij onderhoud en vernieuwing moeten preventieve maatregelen worden genomen, er moet