Gedreven door. 20jaarverslag

Vergelijkbare documenten
Personen met een handicap. Tegemoetkomingen en andere maatregelen

Personen met een handicap. Tegemoetkomingen en andere maatregelen

Directie-generaal Personen met een handicap. Tegemoetkomingen en andere maatregelen

1 Personen met een handicap

jaarverslag Directie-generaal Personen met een handicap

Nieuwe aanvraagprocedure FAQ voor de burger

Oncologisch Centrum Sociale dienst. Wegwijs in de voorzieningen voor kankerpatiënten en hun naasten

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid»

Handleiding MyHandicap

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid»

Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid Directie-generaal Personen met een Handicap

JAARVERSLAG. Directie-generaal Personen met een handicap

Handleiding My Handicap voor professionals

Thuiszorg informatie punt. Tegemoetkomingen aan hulpbehoevenden ouder dan 65 jaar

Thuiszorg informatie punt. Tegemoetkomingen aan hulpbehoevenden. ouder dan 65 jaar

GEHANDICAPTENBELEID IN BELGIË: EEN OVERZICHT

Aanvraag van een tegemoetkoming in de huurprijs van een woning

Ouderen Informatie Punt

Overzicht vragen van de aanvraag tegemoetkoming volwassenen met evaluatie van de handicap (medisch onderzoek)

Overleg mdt en ouders Timing

Nieuwe aanvraagprocedure My Handicap Versie 27 juni FAQ voor de burger

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid

Privacywet. Vlaamse Sociale Bescherming

apotheek ziekenhuis mutualiteit SIS-kaart dringende medische hulp handicap dokter van wacht medisch centrum gezinsplanning Gezondheid

Voorbereiding van mijn aanvraag, Te bewaren

Informatieveiligheidscomité Kamer sociale zekerheid en gezondheid

FOD SOCIALE ZEKERHEID Directie-generaal Personen met een handicap

JAAROVERZICHT 2009 IN CIJFERS FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID DIRECTIE-GENERAAL PERSONEN MET EEN HANDICAP

DG Personen met een handicap. PARKEERKAART voor personen met een handicap

Handleiding aanvraag Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP)

Webplatform. Informeren op maat 22/06/

PARKEERKAART VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP

Versie mei 2015 Sociaal onderzoek WEGWIJS IN. het sociaal onderzoek van het OCMW

A001. Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap

RE-INTEGRATIETRAJECT VOOR ARBEIDSONGESCHIKTE WERKNEMERS EN WERKLOZEN

Kanker. Wegwijs in de voorzieningen voor kankerpatiënten en hun omgeving. T +32(0) F +32(0)

Welkom bij de Vlaamse Zorgkas. Wat meer uitleg over de zorgverzekering

NIEUWSBRIEF Personen met een handicap Januari 2013

INHOUDSTABEL. Wat? Kan ik een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden ontvangen? Wat is het bedrag van de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden?

paarkeerkaart voor personen met een handicap

In 20 minuten krijg je een goed beeld van de situatie van de persoon met een handicap

Thuiszorg. informatiepunt

Dringende Medische Hulpverlening

PRAKTISCHE GIDS. Hoe gebruik maken van de maatregelen voorzien voor personen met een handicap, leerstoornis of ziekte?

A001. Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH)

AANVRAAG OM TOESLAG. KidsLife Vlaanderen, Sint-Clarastraat 48, 8000 Brugge T: M:

/ vacature /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Het is afscheid nemen van moeke die zich op het tempo van de dementie uit onze leefwereld terugtrekt

Vrijwilligerswerk. Wie kan er op jou rekenen?

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid

Overzicht vragen van de aanvraag Bijkomende Kinderbijslag

Parkeerkaart voor personen met een handicap

Gelet op het auditoraatsrapport van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid van 2 juli 2007;

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid»

Info Parkeerkaart voor personen met een beperking

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid»

De organisaties stellen zich voor:

Fedict dienstenintegrator. Oprichting en organisatie van een federale kruispuntbank

Nationale verminderingskaart op het openbaar vervoer

Het referentieadres. Versie nr. 1. Laatste update: Het referentieadres

Sociale voorzieningen voor kankerpatiënten en hun omgeving

Rapport. Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021

REGLEMENT OP DE MANTELZORGTOELAGE geldig vanaf 1 juli 2013

Aanvraag studietoelage als persoon. ten laste

10 ZAKEN DIE JE MOET WETEN VOOR JE IN HET

Een controlearts aan je deur

DE INKOMENSVERVANGENDE TEGEMOETKOMING EN DE INTEGRATIETEGEMOETKOMING

Aanvraagformulier voor financiële steun

Aanvraag van een tegemoetkoming voor mantel- en thuiszorg

studiebeurs Voorwaarden voor het secundair onderwijs

PARKEERKAART VOOR PERSONEN MET EEN HANDICAP

DE INKOMENSVERVANGENDE TEGEMOETKOMING EN DE INTEGRATIETEGEMOETKOMING

Kortenbergse mantelzorgpremie Voor wie voor een zorgbehoevende inwoner zorgt

DE TEGEMOETKOMING VOOR HULP AAN BEJAARDEN VERSIE:

Aanvraag studietoelage als persoon ten laste

Competentieprofiel. Maatschappelijk werker

DE INHOUD, VOORWAARDEN EN DE PROCEDURE OM DE MEDISCHE KOSTEN VIA DE ZIEKTEVERZEKERING TE LATEN BETALEN

PERSONEN MET EEN HANDICAP

Uw patiëntendossier en privacy

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid»

Parkeerkaart voor personen met een handicap

Medisch onderzoek bij de GGD voor militaire slachtoffers en oorlogsslachtoffers.

Betreft: Geïntegreerd inspectieverslag. Geachte Voorzitter,

Hyarchis.Net MKB. Hyarchis.Net MKB voor efficiënte ondernemers. Stroomlijn al uw digitale- en papierstromen

parkeerkaart voor personen met een handicap

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale zekerheid»

Aanvraag van een tegemoetkoming voor mantel- en thuiszorg van de Vlaamse zorgverzekering

ZORGEN. voor een. THUIS regelgeving over zorgwonen in GENT

Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de erkenning van beoefenaars van paramedische beroepen

Nummer: INF/MDT/1106. Brussel, 27 april Aan de instanties die erkend zijn om multidisciplinaire verslagen af te leveren

Uw slapende rekeningen niet vergeten?

DOEL De dienst gezinszorg biedt hulp in het huishouden op het ogenblik dat het gezin / de bejaarde hiervoor niet meer kan instaan.

Wat doet NIM Maatschappelijk Werk?

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid»

Inlichtingenformulier over de handicap van een kandidaat voor een selectie

AANVRAAG VOOR EEN TEGEMOETKOMING VOOR MANTEL- EN THUISZORG VAN DE VLAAMSE ZORGVERZEKERING

Elektronische indiening fiscale fiches

Materiële hulp voor kinderen die illegaal verblijven

Transcriptie:

Gedreven door personen 20jaarverslag 10

jaarverslag Gedreven door personen

1I n h o u d s o p g a v e De Directie-generaal Personen met een handicap Wat doen wij? 8 Financiële steun of tegemoetkomingen 8 Sociale, fiscale en tarifaire maatregelen 9 Waarvoor kan men bij ons terecht? 10 Inkomensvervangende tegemoetkoming 10 Integratietegemoetkoming of een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden 11 Andere maatregelen 12 Bijkomende kinderbijslag 12 Wie deed in 2010 een beroep op ons? 13 Efficiënt, toegankelijk en gemotiveerd Efficiënt 19 Elektronisch inlichtingen inwinnen 19 Elektronisch attesten doorsturen 20 Toegankelijk 23 Duidelijke formulieren 23 Inlichtingenformulier 23 Algemeen attest 24 2

Groen nummer 25 Handiweb 26 Netwerk van organisaties 28 Interactie met andere instanties 29 De vinger aan de pols: overleg met artsen 29 Infosessies voor sociaal werkers 29 Onze gebruikers 30 De evaluerende arts 30 Gemotiveerd 33 Van papiervreter naar dossierbeheerder 33 Flexibel en resultaatgericht werken 34 Een nieuwe functie: de medisch assistent 36 Meer met minder Middelen in 2010 nauwelijks gestegen 40 Resultaten spectaculair gestegen 41 Meer 41 Sneller 43 Beter 43 Conclusies 453 3

jaarverslag 2010 4

Als de burger aan de DG Perso- ling van de dossiers weggewerkt nen met een handicap denkt, en de afhandelingstermijnen dan denkt hij spontaan aan "de spectaculair verkort (van 10,2 Zwarte Lievevrouwstraat" en aan maanden eind april 2008 tot 4,7 de bijhorende papierwinkel maanden eind april 2011). Dat is het algemeen heersende cliché. De werkelijkheid is noch- Indrukwekkende resultaten tans helemaal anders! De "pa- met weinig middelen! piercultuur" is veranderd in een "elektronische cultuur". Dankzij een doelgerichte aanpak en gemotiveerde medewerkers heeft de administratie in twee jaar tijd een dubbele krachttoer geleverd: ze heeft een enorme achterstand in de afhande- BRAVO aan iedereen! Hopelijk kan onze administratie zich verder moderniseren en zo de dienstverlening aan de gebruikers verder optimaliseren. Jean-Marc DELIZEE, Staatssecretaris voor Sociale Zaken, belast met Personen met een handicap 5

1 1 Personen De directie - generaal met een handicap

at doen wij? met een handicap. W ij zijn een van de overheidsinstellingen in ons land die zich inzetten voor personen Financiële steun of tegemoetkomingen Personen met een handicap kunnen bij ons terecht om een tegemoetkoming aan te vragen. Er bestaan 3 types van tegemoetkomingen. o 8 Al deze instellingen hebben een eigen, specifieke taak. Onze taak bestaat uit het toekennen van een aantal steunmaatregelen aan personen met een handicap. Wij maken deel uit van de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid en voeren dus onze missie uit op federaal vlak. Voor welke steunmaatregelen kunnen personen met een handicap bij ons terecht? De inkomensvervangende tegemoetkoming is bestemd voor personen met een handicap die niet over een inkomen (beroepsinkomen, werkloosheidsuitkering, ziektevergoeding, ) beschikken of van wie het inkomen heel beperkt is. De integratietegemoetkoming is bestemd voor personen met een handicap die wegens hun handicap met bijkomende kosten geconfronteerd worden. Heel wat personen met een handicap zijn weinig mobiel of hebben extra ondersteuning nodig om zelfstandig te kunnen leven. Datzelfde geldt ook voor bejaarden. Voor hen bestaat de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden: dit is een aanvulling op hun pensioen of op mogelijke andere inkomsten, zodat ze hun bijkomende kosten kunnen opvangen. Wij staan in voor de betaling van deze drie tegemoetkomingen.

Er bestaan verschillende steunmaatregelen (sociale, fiscale en tarifaire maatregelen) voor personen met een handicap. Een aantal van die maatregelen hangt rechtstreeks van ons af, zoals de parkeerkaart voor personen met een handicap en de nationale verminderingskaart op het openbaar vervoer. Andere maatregelen worden toegekend door andere instellingen. Om ervan te kunnen genieten moet de persoon met een handicap wel een erkenning van ons kunnen voorleggen of moet hij bewijzen dat hij een tegemoetkoming ontvangt. Een erkenning is bijvoorbeeld noodzakelijk om te genieten van bepaalde fiscale maatregelen voor personen met een handicap (zoals de BTW-vermindering bij de aankoop van een auto) of van de bijkomende kinderbijslag voor kinderen met een handicap of aandoening. Een tegemoetkoming uitbetaald krijgen is bijvoorbeeld noodzakelijk om te kunnen genieten van het sociaal tarief voor gas en elektriciteit c Wat doen? wij 9 Sociale, fiscale en tarifaire maatregelen

aarvoor kan men bij ons terecht? 10 Wij kennen drie soorten van tegemoetkomingen aan personen met een handicap toe: de inkomensvervangende tegemoetkoming de integratietegemoetkoming de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden. Wij evalueren ook de handicap van personen met een handicap in het kader van: sociale, fiscale en tarifaire maatregelen de bijkomende kinderbijslag. De inkomensvervangende tegemoetkoming Onze evaluerende arts gaat na of de aanvrager op de algemene arbeidsmarkt evenveel kan verdienen als een gezonde persoon. Kan hij door zijn handicap slechts een derde of minder verdienen dan een gezonde persoon, dan komt hij in aanmerking voor een inkomensvervangende tegemoetkoming. Als de aanvrager over inkomsten beschikt afkomstig van andere stelsels (zoals de ziekteverzekering, de werkloosheid, de verzekering voor arbeidsongevallen, ) dan mogen die inkomsten bepaalde grensbedragen niet overschrijden. Daarnaast spelen ook nog andere criteria, zoals de gezinssituatie, een rol.

Stan is schrijnwerker. Bij een werkongeval verliest hij drie vingers van zijn rechterhand, waardoor hij zijn job niet langer kan uitoefenen. De verzekeringsmaatschappij kent hem een bepaald percentage van arbeidsongeschiktheid toe en keert hem een arbeidsongevallenvergoeding uit. Stan komt niet in aanmerking voor een inkomensvervangende tegemoetkoming. Maria is is slecht te been en het lukt haar niet meer om haar huishouden in haar eentje te doen. Ook bij het wassen kan ze best wat hulp gebruiken. Dankzij de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden kan ze toch in haar eigen huis blijven wonen. 75 jaar. Ze i De integratietegemoetkoming of de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden Onze evaluerende arts gaat na of de aanvrager in aanmerking kan komen voor een integratietegemoetkoming of een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden. Onze arts moet ook oordelen in welke mate de aanvrager zichzelf kan behelpen in het dagelijkse leven en bepaalt dus zijn graad van zelfredzaamheid. Om dit zo objectief mogelijk te bepalen werkt de arts met een puntensysteem. Dit puntensysteem mag niet verward worden met andere systemen, zoals dat van de ziekteverzekering, waarin gewerkt wordt met percentages. Beide systemen vertrekken immers van verschillende criteria. De punten die wij gebruiken en de percentages van andere instellingen zijn dus niet onderling vergelijkbaar. Daarnaast spelen ook andere criteria een rol, zoals de inkomsten van het huishouden van de aanvrager en zijn gezinssituatie. 11

Andere maatregelen Bepaalde personen hebben geen recht op de tegemoetkoming die ze aangevraagd hebben. Dit is bijvoorbeeld het geval als de inkomsten van hun huishouden te hoog zijn of als ze niet beantwoorden aan de leeftijds- en nationaliteitsvoorwaarden. Onze evaluerende arts gaat wel na of de aanvrager in aanmerking komt voor sociale, fiscale en tarifaire maatregelen, zoals een vermindering van het belastbaar inkomen of een forfaitaire toelage voor chronische zieken. Onze arts zal hun specifieke situatie bekijken op grond van objectieve criteria. An lijdt aan zwaarlijvigheid, waardoor ze moeite heeft om grote afstanden te voet te doen. Nochtans kan een beetje lichaamsbeweging haar op weg helpen om haar overtollige kilo s kwijt te raken. Daarom kende onze arts haar geen recht op een parkeerkaart toe. Zo wordt ze gestimuleerd om toch af en toe kleine afstanden te voet af te leggen. Bijkomende kinderbijslag Kinderen met een handicap kunnen tot hun 21 jaar een bijzondere vorm van kinderbijslag krijgen: de bijkomende kinderbijslag. Het gaat om een toeslag bij de gewone kinderbijslag. Om na te gaan of het kind recht heeft op de bijkomende kinderbijslag evalueren onze artsen zijn handicap of aandoening. Ook kinderen van personen met een handicap kunnen onder bepaalde voorwaarden genieten van een toeslag op de kinderbijslag. 12 Eli is blind is, kan hij dankzij een aangepaste werkpost, toch zijn job verder uitoefenen. Hij ondervindt echter wel veel moeilijkheden in zijn dagelijkse leven onder andere om boodschappen te doen, zijn eten klaar te maken, zich te verplaatsen, Hij komt niet in aanmerking voor een inkomensvervangende tegemoetkoming omdat zijn inkomsten te hoog zijn. Hij komt wel in aanmerking voor een integratietegemoetkoming en van een nationale verminderingskaart op het openbaar vervoer voor blinden en slechtzienden. telefonist. Niettegenstaande hij Rudy heeft al geruime tijd problemen met zijn knieën en is slecht te been. Binnenkort krijgt hij echter een knieprothese, waarmee hij waarschijnlijk opnieuw vlot zal kunnen stappen. Daarom kende onze arts hem enkel tijdelijk het recht op een parkeerkaart toe, tot de operatie achter de rug is.

Wie deed in 2010 een beroep op ons? In 2010 behandelden we meer dan 300.000 dossiers: Het aantal rechthebbenden is ten opzichte van 2009 met ongeveer 5% gestegen, het bestede budget steeg in dezelfde mate. 2/3 ging om tegemoetkomingen, 1/3 over sociale, fiscale en tarifaire maatregelen. We besteedden in 2010 maar liefst 1 miljard 749 miljoen euro Voor ongeveer de helft van de dossiers tegemoetkomingen hebben we een positieve beslissing genomen. Dat brengt het totaal aantal personen dat in België financiële steun van ons krijgt op meer dan 300.000, dat is bijna 1 persoon op 30. (1.749.000.000 euro) aan tegemoetkomingen aan personen met een handicap. Daarnaast zijn er ook nog bijna 300.000 personen die genieten van sociale, fiscale of tarifaire maatregelen voor personen met een handicap, zoals de BTW-vermindering en de parkeerkaart. 13

In totaal zijn er in ons land meer dan 600.000 personen die van een of meerdere steunmaatregelen sterk gestegen. Dat is hoofdzakelijk te wijten aan de vergrijzing van onze bevolking. (financiële of andere) voor personen met een handicap genieten. Dat is maar liefst 1 persoon op 15. Reken je ook de gezinsleden van al deze personen mee, dan ligt het totaal aantal personen dat op een of andere manier steun krijgt voor personen met een handicap nog een flink stuk hoger. We stellen vast dat steeds meer personen een aanvraag indienen. Een flink deel daarvan komt niet in aanmerking voor een tegemoetkoming. Toch is het totaal aantal rechthebbenden op een tegemoetkoming de afgelopen jaren 14

l Door geboortejaar 106 101 96 91 86 81 76 71 66 61 56 51 46 41 36 31 26 21 Leeftijdspiramide 2010 rechthebbenden op een tegemoetkoming aan personen met een handicap 3000 2000 1000 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 Mannen Vrouwen aantal de vergrijzing stijgt het aantal rechthebbenden op een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden. 15

efficiënt Toegankelijk & gemotiveerd

18 In 2010 kregen we 300.000 dossiers te verwerken, en dat met een ploeg van een 450-tal medewerkers. Ter vergelijking: 20 jaar geleden hadden we ongeveer 15.000 aanvragen voor ongeveer 300 medewerkers. Vooral de laatste jaren nam het aantal aanvragen spectaculair toe. We moesten dan ook dringend op zoek naar oplossingen om meer te doen met minder middelen. De afgelopen jaren hebben we heel wat inspanningen gedaan om onze werkmethodes efficiënter te maken. Ook in 2010 zetten we belangrijke stappen in die richting. We zochten en vonden manieren om onze missie verder waar te maken: een efficiënte en toegankelijke Directiegeneraal met gemotiveerde medewerkers.

Efficiënt In 2009 hebben we al een eerste stap gezet naar een efficiëntere werking. Een gigantische stap: sindsdien scannen we alle binnenkomende administratieve documenten in, waarna we de dossiers volledig elektronisch afhandelen. Dit jaar gingen we nog een stapje verder in die richting. We geven in onze contacten met andere instellingen de voorkeur aan de elektronische uitwisseling van gegevens. Elektronisch inlichtingen inwinnen Om te beoordelen of een persoon in aanmerking komt voor een tegemoetkoming hebben we een aantal inlichtingen nodig: namelijk over zijn gezondheidstoestand, de inkomsten van zijn huishouden en zijn gezinssituatie. Vandaag kunnen we, via de elektronische gegevensuitwisseling, voor een groot stuk zelf die informatie bij de verschillende instellingen gaan verzamelen. We hebben toegang tot de digitale gegevens van het Rijksregister. Op die manier kunnen we gegevens controleren van iedere aanvrager: zijn nationaliteit, zijn verblijfplaats, of er familie op hetzelfde adres gedomicilieerd is, Bovendien worden die gegevens automatisch verwerkt én afgetoetst met de wetgeving rond personen met een handicap. We zien dus onmiddellijk welk effect een bepaalde situatie heeft op de gevraagde tegemoetkoming. 19

20 Aran heeft net een nieuwe aanvraag ingediend voor een herziening van zijn tegemoetkomingen. Onze dossierbeheerder ziet meteen dat Aran intussen verhuisd is en dat hij niet langer bij zijn ouders woont. Aran hoeft deze informatie niet meer zelf te melden op het inlichtingenformulier. We ontvangen ook informatie van de Federale Overheidsdienst Financiën. Zo krijgen we een beeld van de inkomsten die een aanvrager aangeeft bij de belastingsdienst. We beschikken ook over gegevens van de Rijksdienst voor Pensioenen en van de Directie-generaal voor Oorlogsslachtoffers. Als iemand een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden aanvraagt, hebben we op die manier al weet van zijn inkomsten (uit de belastingaangifte), het pensioen dat hij ontvangt en de uitkeringen aan oorlogsslachtoffers die hij eventueel geniet. De voorbereidingen voor een volledige elektronische dossierbehandeling startten al enkele jaren geleden. We legden de nodige contacten met de betrokken diensten, pasten onze informaticainfrastructuur aan en stuurden de workflow waar nodig bij. Op 13 september 2010 was het zo ver, onze nieuwe workflow werd een feit. Het is zeker dat we in de nabije toekomst nog verder zullen gaan op deze ingeslagen weg Elektronisch attesten doorsturen onder- Roland ging een beenamputatie en kreeg zopas een erkenning als persoon met een handicap. Dankzij de elektronische gegevensuitwisseling kent zijn ziekenfonds hem automatisch het Omniostatuut toe. We ontvangen niet alleen heel wat informatie via elektronische weg, maar verschaffen ook zelf gegevens aan andere instellingen. Wij sturen automatisch een elektronisch attest aan bepaalde diensten en instellingen die steunmaatregelen toekennen aan personen met een handicap. De betrokken persoon kan zo onmiddellijk de maatregelen ontvangen waarop hij recht heeft, zonder dat hij daar zelf actie moet voor ondernemen. zde bijgevoegde tabel geeft een overzicht van alle maatregelen waarvoor onze diensten automatisch een elektronisch attest bezorgen.

Lijst met de huidige maatregelen waarvoor de Directie-Generaal de betrokken instelling het vereiste attest rechtstreeks elektronisch bezorgt Maatregel Inhoud van het afgeleverde attest Instelling aan wie het attest wordt bezorgd Verhoogde tussenkomst in de gezondheidszorgen (VVT en sociale MAF) Erkenning als genieter van een tegemoetkoming voor personen met een handicap** Ziekenfondsen Forfait voor de chronische zieken inzake gezondheidszorgen Erkenning als persoon met een handicap (minstens 12 ptn)* Ziekenfondsen Pensioenrekening Erkenning als genieter van een tegemoetkoming voor personen met een handicap** Rijksdiensten Voor Pensioenen Onroerende voorheffing Erkenning als persoon met een handicap (minstens 2/3 vermindering verdienvermogen en/of 9 ptn)* Vlaams Gewest Regionale taks op de onroerende goederen Erkenning als persoon met een handicap (minstens 2/3 vermindering verdienvermogen en/of 9 ptn)* Brussels Hoofdstedelijk Gewest Milieuheffing op de waterverontreiniging Erkenning als genieter van een tegemoetkoming voor personen met een handicap** Vlaamse MilieuMaatschappij en Stedelijke Waterdienst Abonnement openbaar vervoer (De Lijn) Erkenning als genieter van een tegemoetkoming De Lijn voor personen met een handicap** Kijk- en luistergeld Erkenning als persoon met een handicap (minstens Waals Gewest 12 ptn)* Sociaal tarief gas en elektriciteit Erkenning als genieter van een tegemoetkoming Energieleveranciers*** voor personen met een handicap** * De maatregel betreft personen die erkend zijn als persoon met een handicap (criterium = de handicap) ** De maatregel betreft enkel personen die genieten van een tegemoetkoming aan personen met een handicap (criterium = de handicap en het inkomen) 21

22 Een mooi voorbeeld in dit verband is het sociaal tarief voor gas en elektriciteit. Dankzij het elektronisch attest hebben we het aantal mensen dat hiervoor nog zelf moet aankloppen bij de energieleverancier heel sterk kunnen verminderen. Het automatisch doorsturen van elektronische attesten bespaart heel wat werk, en dat zowel voor de personen met een handicap als voor de betrokken instellingen. Bovendien vermindert het elektronisch doorsturen het risico op menselijke fouten en kan zo voorkomen dat een persoon met een handicap door bijvoorbeeld een vergetelheid het sociaal tarief niet zou ontvangen. De elektronische gegevensuitwisseling verloopt via de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Deze databank wordt gevoed door verschillende overheidsinstellingen. Wie gegevens uit de kruispuntbank wil gebruiken, kan enkel informatie krijgen naar aanleiding van een specifieke opdracht. Bovendien worden enkel die gegevens die relevant zijn voor die opdracht doorgegeven. Op die manier wordt de privacy van gebruikers steeds gewaarborgd. Voor een aantal maatregelen moet de persoon met een handicap wel nog zelf de aanvragen doen. Dit is onder meer het geval voor de fiscale maatregelen voor auto s, zoals de vermindering van het BTW-tarief bij de aankoop van een auto, de vrijstelling van de belasting op de inverkeerstel- e ling en de verkeersbelasting. Ook voor heel wat lokale steunmaatregelen moeten onze gebruikers nog zelf het initiatief nemen. Zo geven sommige gemeenten gratis huisvuilzakken aan bepaalde doelgroepen en zijn er plaatselijke organisaties die gezinshulp aanbieden. De budgetten van deze initiatieven wijzigen wel eens, waardoor de maatregelen soms slechts tijdelijk toegekend worden. Voor ons is het niet mogelijk om al die lokale en tijdelijke initiatieven op te volgen, maar voor het attest kunnen we wel zorgen.

Toegankelijk Duidelijke formulieren Inlichtingenformulieren Als een persoon met een handicap bij ons een tegemoetkoming aanvraagt moet hij ons alle informatie bezorgen die we nodig hebben. Om die informatie te verkrijgen moet hij een inlichtingenformulier invullen. Hoe beter hij het inlichtingenformulier invult is, hoe sneller we zijn dossier kunnen afhandelen. In het verleden bleek het schoentje hier wel eens te wringen. Onvolledig of onjuist ingevulde formulieren zorgden vaak voor vertragingen. Daarom vragen we voortaan aan de aanvrager om zijn contactgegevens en die van de persoon die hem geholpen heeft bij het invullen van het formulier te vermelden. Blijft er dan nog een onduidelijkheid, dan kan onze dossierbeheerder de persoon in kwestie gemakkelijk contacteren via telefoon, gsm of e-mail. Dat werkt een stuk sneller en gemakkelijker dan een brief. Wendy Verbeken, dossierbeheerder aan het woord: Vroeger werkte ik mee aan aanvragen voor bijkomende kinderbijslag, voor parkeerkaarten en voor tegemoetkomingen voor hulp aan bejaarden (THAB). Sinds 2010 werk ik hoofdzakelijk aan dossiers rond THAB, die ik voor een flink stuk zelf afhandel. Groot verschil met vroeger is dat ik nu veel contact heb met de gebruikers. Als er nog gegevens ontbreken of er is iets niet duidelijk, stuur ik hen een mailtje, waarop ze snel en eenvoudig kunnen reageren in reply. We hebben ook het inlichtingenformulier sterk vereenvoudigd. Onze gebruikers en hun begeleiders moeten het inlichtingenformulier gemakkelijk zelf kunnen invullen. De inlichtingen die wij vragen op het inlichtingenformulier moeten dus gemakkelijk terug te vinden zijn. Voor heel wat vragen volstaat het om het juiste vakje aan te kruisen. Verder zijn de vragen zo eenvoudig mogelijk geformuleerd en is de lay-out aantrekkelijker gemaakt. Onze formulieren zijn hierdoor een heel stuk leesbaarder geworden. We legden de vernieuwde inlichtingenformulieren voor het aanvragen van de tegemoetkomingen voor aan een aantal gebruikers. Onze test heeft het bewijs geleverd: onze gebruikers konden het inlichtingenformulier gemakkelijker zelf invullen en bovendien hadden ze er minder tijd voor nodig dan vroeger. Het opzoeken van meer gedetailleerde en moeilijker terug te vinden informatie laten we over aan onze medewerkers. Als we gegevens via elektronische weg kunnen raadplegen vragen we die uiteraard niet meer op. Ahmed had onlangs een zwaar auto-ongeval. Op het inlichtingenformulier voor een integratietegemoetkoming vult hij de contactgegevens in van zijn verzekeringsmaatschappij. Zo kan onze dossierbeheerder bij de verzekeringsmaatschappij zelf de nodige informatie opvragen. Aangezien er geen bijlagen nodig zijn, hoeft hij de deur niet eens uit om bewijsstukken op te vragen of om kopieën te maken. 23

24 Algemeen attest Het algemeen attest is het document dat we bezorgen aan onze gebruikers nadat ze de standaardprocedure voor een aanvraag hebben doorlopen. Met dit algemeen attest kunnen ze terecht bij verschillende instellingen die steunmaatregelen aanbieden aan personen met een handicap, al brengen we die instellingen heel vaak zelf op de hoogte. In het verleden veroorzaakte de complexiteit van het algemeen attest wel eens wrevel bij onze klanten. We besloten dan ook het algemeen attest sterk te vereenvoudigen. Het nieuwe model dat we sinds 1 juni 2010 gebruiken, vermeldt enkel nog de maatregelen waarvoor de gebruiker in aanmerking komt. Bovendien vinden onze klanten nu gemakkelijk terug welke instanties wij zelf via elektronische weg op de hoogte brengen en voor welke maatregelen ze dus niets meer moeten ondernemen. Voor de maatregelen die ze eventueel kunnen krijgen bij andere instanties vermelden wij ook de contactgegevens van die instanties. Onze gebruikers kunnen dus direct contact met hen opnemen om de concrete voorwaarden te kennen waaraan ze moeten voldoen om deze maatregel te krijgen. Op die manier vermijden we dat het algemeen attest foutieve of verouderde informatie bevat. Ten slotte hebben we het attest ook qua taalgebruik aangepast. Door al deze aanpassingen kunnen we ons algemeen attest beperken tot één enkele overzichtelijke en leesbare pagina. Een kort begeleidend schrijven geeft onze gebruikers al de nodige informatie. Naast de grotere duidelijkheid en betrouwbaarheid levert deze vernieuwing ook heel wat tijdswinst op. Onze gebruikers vinden er onmiddellijk de informatie en de contactgegevens die ze nodig hebben en wij kunnen die ene pagina nu een stuk sneller en efficiënter afdrukken dan de vroegere 8 pagina's. Shana is rolstoelgebruikster en vraagt een erkenning als persoon met een handicap aan. Ze ontvangt een algemeen attest waarop staat in welke mate haar verdienvermogen en zelfredzaamheid verminderd zijn. Omdat ze voldoet aan de voorwaarden voor de parkeerkaart krijgt ze van ons een speciaal aanvraagformulier dat ze moet invullen en samen met een pasfoto terug moet bezorgen. Peter is blind. Hij ontvangt een algemeen attest waarop staat in welke mate zijn verdienvermogen (zijn mogelijkheden om via arbeid geld te verdienen) en zijn zelfredzaamheid door zijn blindheid verminderd zijn.

Groen nummer 0800 987 99 Ons callcenter speelt een erg belangrijke rol in de contacten met onze gebruikers. De telefoon of gsm is namelijk het meest gebruikte communicatiemiddel waarmee ze zich informeren over de stand van hun dossier. Onze gebruikers hebben vaak beperkte inkomsten. Daarom besloten we om ons callcenter gratis toegankelijk te maken. Vanaf 1 maart 2010 kunnen onze gebruikers telefoneren naar 0800 987 99, ons groen nummer. Ons callcenter is op iedere werkdag doorlopend bereikbaar van 8.30 tot 16.30 uur. Het is veel meer dan een eenvoudige telefooncentrale omdat het gekoppeld is aan ons informaticasysteem. Onze medewerkers hebben daardoor toegang tot het volledige digitale dossier van onze gebruikers. Dat maakt het voor hen mogelijk om in 80% van de gevallen de binnenkomende vragen nog tijdens het gesprek zelf te beantwoorden. k In 2010 behandelden we 311.522 telefoonoproepen, een stijging van maar liefst 33% ten opzichte van 2009. De medaille heeft echter ook een keerzijde. Sinds de introductie van het groene nummer steeg het aantal oproepen, terwijl het aantal medewerkers ongewijzigd bleef. Met zijn 45 medewerkers is het callcenter in staat om 25.960 oproepen per maand te behandelen. Dit betekent helaas dat 37,8% van de oproepen momenteel onbeantwoord blijft. 311.522 behandelde telefoonoproepen in 2010 25.960 per maand 1.236 per dag, 45 medewerkers De moeilijke bereikbaarheid van ons callcenter en de daar uit voortvloeiende klachten, zijn een bron van stress voor onze medewerkers. We zijn dan ook op zoek naar oplossingen. Een eerste stap die in die richting bestond eruit om onze medewerkers van thuis uit te laten werken (telewerk), met meer flexibiliteit en minder stress als gevolg. Jessie Declercq medewerker van het callcenter, was in 2010 aan het woord in een reportage van het RTBF-programma Au Quotidien. Ze sprak er vol enthousiasme over haar ervaring met telewerken. Het laat haar niet alleen toe om de kinderen voor het werk nog snel naar school te brengen en ze achteraf te gaan halen, bovendien kan ze zich, als ze thuis werkt, beter concentreren. (link naar http://www.rtbf.be/info/au-quotidien/ consommation/a-la-maison-commeau-bureau-218132) 25

Handiweb e 26 Om onze toegankelijkheid nog meer te verhogen ontwikkelden we Handiweb, ons gloednieuw elektronisch loket. Dankzij deze nieuwe internettoepassing kan een persoon met een handicap de stand van zijn dossier online raadplegen. Uiteraard is Handiweb een beveiligde toepassing. Om toegang te krijgen tot Handiweb meldt de gebruiker zich aan met zijn elektronische identiteitskaart. Hij hoeft dus geen paswoord aan te vragen of te onthouden. Het enige wat hij naast zijn internettoegang nodig heeft, zijn een elektronische identiteitskaart (eid) en een kaartlezer.

John zit in een rolstoel. Twee maanden geleden heeft hij bij zijn gemeentebestuur een aanvraag ingediend voor een inkomensvervangende tegemoetkoming en integratietegemoetkoming. Dankzij Handiweb kan hij thuis de evolutie van zijn aanvraag volgen. In de toekomst zal hij zelfs via Handiweb een aanvraag kunnen indienen zonder dat hij de deur uit moet. Dat bespaart hem een moeilijke verplaatsing naar het gemeentebestuur en een mogelijk lange wachttijd aan het loket. Bij de creatie van Handiweb hebben we gewerkt met gebruikersgroepen, waarin heel wat personen met een handicap vertegenwoordigd waren. Zo hebben we kunnen nagaan welke informatie onze gebruikers graag willen terugvinden. Het resultaat: een helder opgebouwd e-loket, afgestemd op onze doelgroep. Toch merken we dat Handiweb momenteel nog niet vaak geconsulteerd wordt. We registreerden de voorbije maanden slechts een honderdtal gebruikers per dag. In verhouding tot het grote aantal telefonische oproepen waarmee ons callcenter dagelijks overspoeld wordt, is dit een peulenschil. 27

28 r We zien hiervoor een aantal redenen. Belinda Om te beginnen moeten heel wat gebruikers de weg nog vinden naar ons elektronisch loket. We lanceerden Handiweb namelijk pas in september 2010. Daarnaast zijn er echter ook oorzaken te vinden die specifiek zijn voor onze organisatie en ons doelpubliek. Zo hebben bejaarden die dikwijls beroep op ons doen vaak geen toegang tot het internet. Verder worden heel wat personen met een handicap geholpen door sociale werkers. Om toegang te krijgen tot Handiweb moeten die sociale werkers over een door de persoon met een handicap ondertekend volmachtformulier beschikken. Momenteel is de toegang voor de sociale werkers tot Handiweb nog wat stroef, maar op termijn zullen we dit voor hen vereenvoudigen. Netwerk van organisaties Willen we echt toegankelijk zijn voor al onze gebruikers, dan moeten we zeker contact houden met alle actoren op het terrein: ziekenfondsen, verenigingen van personen met een handicap, gemeenten,... We weten dat intermediaire organisaties en artsen gemakkelijk de weg naar ons vinden. Toch merken we dat een nauwere samenwerking noodzakelijk is, zowel voor hen als voor onze diensten. Enerzijds hebben deze professionelen nood aan degelijke, duidelijke en actuele informatie. Ze moeten niet alleen voldoende vertrouwd zijn met de wetgeving die wij toepassen, maar het is cruciaal dat ze ook een goede kennis hebben van de werking van onze diensten. We merken dat inlichtingenformulieren soms niet correct of onvolledig ingevuld worden. Toch moeten we over deze inlichtingen beschikken om de aanvragen van onze gebruikers beter te behandelen. kwam onlangs te weten dat ze lijdt aan een snel evoluerende ziekte. Zij heeft gevraagd om als persoon met een handicap erkend te worden. Omwille van haar precaire situatie duidt haar huisarts op het medisch formulier uitzonderlijk aan dat haar dossier prioritair moet behandeld worden. Wij zullen daardoor de aanvraag van Belinda met voorrang behandelen. Als inlichtingenformulieren van de eerste keer correct ingevuld worden, betekent dit een enorme tijdsbesparing. En het spreekt voor zich dat een ingekorte wachttijd zowel positief is voor onze gebruikers als voor onze eigen dienstverlening. Anderzijds is het ook nodig om de diensten die wij verlenen zo goed mogelijk af te stemmen op de noden van onze gebruikers. We doen dan ook heel wat inspanningen om onze netwerken uit te bouwen.

Interactie met andere overheidsinstellingen We hebben heel wat contacten met deskundigen van andere overheidsinstellingen. Zo heeft ons Centrum voor Medische Expertise van Luik in 2010 haar deuren opengezet voor de subregionale commissie van het Agence Wallonne pour l Intégration des Personnes Handicapées (AWIPH = Waals Agentschap voor de integratie van personen met een handicap), van de personen die de rol van Handicontact vervullen en van de personen die binnen de gemeente communit-e beheerder zijn. De aanwezigen kregen uitleg over hoe een dossier opgebouwd wordt en de procedure die bij de afhandeling ervan doorlopen wordt. Ze maakten ook van de gelegenheid gebruik om kennis te maken met de mensen achter de schermen. Deze ervaring was voor alle betrokken partijen positief. We willen dan ook een gelijkaardig initiatief aan Vlaamse kant ontplooien en hebben ondertussen al contact opgenomen met het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Daarnaast hebben we ook deelgenomen aan workshops met als onderwerp: de problematiek van personen met psychische en psychiatrische problemen. Deze workshops werden georganiseerd door de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding of VDAB. We hebben ook deelgenomen aan het pilootproject Arbeidsongeschiktheid en socio-professionele reïntegratie dat door het RIZIV en de VDAB gelanceerd werd. In november 2010 waren we aanwezig op de beurs Begrijpen en begrepen worden in Oostende. We deelden er onze ervaringen over Handiweb met andere diensten en organisaties, en staken tegelijk heel wat op van de ervaringen van andere standhouders en bezoekers. De vinger aan de pols: overleg met artsen Om huisartsen en specialisten grondig te informeren over de do s-and-don ts bij het invullen van inlichtingenformulieren gaven we tekst en uitleg aan verschillende LOK-groepen. LOK-groepen zijn lokale kwaliteitsgroepen of groepen waarin huisartsen of specialisten uit een bepaalde regio zich verenigen om te werken aan een betere kwaliteit van hun arbeid. Daarnaast zetten we de traditie van regelmatig overleg verder met organisaties zoals de vereniging voor mucopatiënten, de ALS-liga en de sociale diensten van universitaire pediatrische oncologische diensten. Infosessies voor sociaal werkers We hebben het aantal infosessies voor sociaal werkers sterk opgetrokken tot ongeveer een honderdtal. Dat wil zeggen dat we ongeveer 1 dag op 2 aan infosessies besteden. We waren te gast bij diverse partners zoals ziekenfondsen, gemeentes, OCMW s, Per sessie waren gemiddeld 20 deelnemers aanwezig. We bereikten dus ongeveer 2.000 eerstelijnswerkers. In 2008 lanceerden we voor het eerst een nieuw concept: namelijk dat van de transversale infosessies. Het is echter pas in 2010 dat de Association Socialiste de la Personne Handicapée (ASPH = Socialistische vereniging van Personen met een handicap) dit concept verder uitgebreid heeft in verschillende regio s. Deze sessies brachten telkens de sociale werkers van een bepaalde regio samen: sociale werkers 29

30 van de plaatselijke afdelingen van verschillende ziekenfondsen, van de lokale OCMW's en van de plaatselijke ziekenhuizen. Deze sociaal werkers kregen daardoor de kans om elkaar beter te leren kennen en doordat ze hetzelfde jargon hanteerden werd het gemakkelijker om onderling sociale netwerken uit te bouwen. De sessies werden positief onthaald. Dat blijkt uit de evaluatieformulieren die we na afloop binnenkrijgen en ook uit de toename van de aanvragen voor nieuwe infosessies. Ook andere mutualiteiten hebben interesse om transversale infosessies te organiseren. Een aantal is al actief bezig met de voorbereidingen. Een team van een 20-tal vrijwillige medewerkers verzekert de infosessies. We hopen op die manier nog meer organisaties te informeren. Onze gebruikers: personen met een handicap Wat onze gebruikers betreft: we verloren hen niet uit het oog. We ontwikkelden een informatieve presentatiekit voor de tussenpersonen : OCMW s, gemeenten, verenigingen, ziekenfondsen, Dankzij deze pre- sentatiekit kunnen ze hun eigen doelpubliek informeren zonder dat ze zelf al te veel inhoudelijke voorbereidingen moeten doen. Van onze kant uit bereiken we zo indirect heel wat gebruikers die anders in de kou zouden blijven staan. Een winwinsituatie dus. Louis Loontjens, evaluerend arts aan het woord: Mijn werk als evaluerend arts is erg boeiend. Ik kom met heel veel verschillende personen in contact. Dat menselijk contact was al cruciaal bij mijn keuze om arts te worden. En als ik door mijn werk de moeilijkheden die mensen ervaren ten gevolge van hun handicap kan verlichten, dan geeft me dat heel wat voldoening. De evaluerende arts In het eerste deel van dit jaarverslag kon u al lezen dat onze evaluerende arts bekijkt in welke mate een persoon al dan niet zichzelf kan behelpen. Daarbij maakt hij gebruik van een puntensysteem op grond van specifieke criteria. In tegenstelling tot een huisarts of specialist stelt hij dus geen diagnose en voorziet hij geen medische behandeling. Ook voert hij geen controle uit van de gestelde diagnoses en voorgeschreven behandelingen. Hij evalueert met andere woorden enkel en alleen de beperkingen van de persoon in kwestie. Een aanvraagdossier van een tegemoetkoming bevat vaak al heel wat informatie. Het is dus niet altijd nodig dat onze arts de persoon in kwestie ook effectief ziet. In heel wat gevallen kan hij zijn evaluatie maken aan de hand van de dossierstukken. Dat maakt een snelle afhandeling van het dossier mogelijk, waardoor de aanvrager vlug uitsluitsel krijgt over de tegemoetkomingen of over de steunmaatregelen waarvan hij eventueel zou kunnen genieten. Als onze arts toch niet over de volledige informatie beschikt, vraagt hij de aanvrager om bijkomende inlichtingen of maakt hij een afspraak met hem.

In 2010 hebben onze artsen de handicap geëvalueerd van 129.887 volwassenen en van 29.348 kinderen. 38.070 van deze evaluaties gebeurden op stukken, dat wil zeggen op basis van de beschikbare papieren informatie. De 121.165 resterende personen hebben een persoonlijk onderhoud gehad met onze arts in een centrum voor medische expertise of, als dat nodig was, bij hen thuis of in de instelling waar ze was verbleven. De evaluatie die onze arts uitvoert is verschillend van een klassiek artsenbezoek. Maar dat is nog niet alles: ook de relatie tussen onze arts en de persoon met een handicap is anders. Onze arts werkt namelijk in opdracht van de Directie-generaal. Waar een huisarts of specialist in de eerste plaats aan zijn patiënt moet denken, moet onze arts het bredere maatschappelijke kader voor ogen houden. Onze arts werkt daarbij strikt volgens de regels van de medische deontologie, het beroepsgeheim en de wet op de patiëntenrechten. al herhaal- Bruce is delijk opgenomen in een psychiatrische instelling. Sinds kort staat hij weer op eigen benen. Hij heeft een dossier bij ons en heeft het recht om dit in te kijken. Hij wil van zijn recht gebruik maken en vraagt aan onze evaluerende arts een kopie van zijn dossier. Bruce kan ofwel zelf kennis nemen van zijn gegevens of hij kan een vertrouwenspersoon aanduiden (zijn huisarts, een naaste, een vriend, ) die samen met hem of in zijn plaats zijn gegevens bekijkt. Onze arts kan echter weigeren om een kopie naar Bruce te sturen als hij van mening is dat dit schade kan berokkenen aan Bruces gezondheid. Als dit het geval is, informeert hij Bruce en vraagt hem een arts te kiezen die in zijn plaats de kopie zal ontvangen. Greet is volledig blind en dat wordt bevestigd door een attest van haar oogarts. Wanneer ze op afspraak komt bij onze evaluerende arts, moet zij geen oogtests ondergaan. Wel spreekt de dokter met haar over de manier waarop ze zich kan behelpen in haar dagelijks leven: kan zij zelf voor haar eten instaan, kan zij zichzelf wassen,? Rachid is 22 en lijdt aan schizofrenie. Omdat deze aandoening bij jonge mannen vaak van korte duur is, krijgt Rachid een tijdelijke erkenning als persoon met een handicap voor een periode van 2 jaar. Zo wordt hij uit de nood geholpen, maar ook volop gestimuleerd om zelf verder te bouwen aan zijn toekomst. De procedure die gevolgd wordt bij de evaluatie van de handicap schept wel eens verwarring bij onze gebruikers. Velen weten niet goed waaraan ze zich moeten verwachten. Dit leidde in het verleden wel eens tot wrevel, zowel bij onze evaluerende artsen als bij gebruikers. We kregen dan ook wel eens klachten. 31

Louis Loontjens, evaluerend arts aan het woord: Soms verlopen contacten moeilijk. Sommige mensen zijn zenuwachtig, angstig of zelfs agressief als ze bij ons langskomen. Vaak komt dat doordat ze niet goed weten waarvoor ze nu precies naar ons centrum moeten komen. Ze zijn bijvoorbeeld enige tijd voordien doorgestuurd door een instantie, en begrijpen niet wat ze komen doen. Het is dan ook al een hele hulp als de mensen vooraf goed weten waaraan ze zich mogen verwachten. Om hieraan tegemoet te komen werkten we in 2008 nieuwe professionele standaarden uit. We maakten afspraken met onze evaluerende artsen over hun houding ten aanzien van gebruikers om de kwaliteit van de dienstverlening op het vlak van menselijk contact te verbeteren. Sleutelbegrip hierbij is luisterbereidheid. In 2010 breiden we hier een vervolg aan. We goten de professionele standaarden in een charter om het grote publiek te informeren. Onze gebruikers kunnen de folders en affiches over onze kwaliteitsnormen in de centra voor medische expertise consulteren. Op die manier sloegen we twee vliegen in één klap: onze evaluerende artsen gaan een duidelijk engagement aan en onze gebruikers weten waaraan ze zich mogen verwachten. Op die wijze kunnen artsen en gebruikers elkaar nog meer dan vroeger met het nodige respect benaderen. Maar we wilden meer. We moeten de evaluerende artsen ook genoeg tijd geven, tijd om te luisteren naar de persoon met een handicap. Daarom hebben we medisch assistenten aangeworven die de administratieve taken van onze artsen kunnen verlichten. U vindt hierover meer informatie verderop in dit jaarverslag. De professionele standaarden uit 2008 werden in 2010 vastgelegd en bekendgemaakt in een charter. 32

Gemotiveerd Van papiervreter naar dossierbeheerder In het verleden hadden we vaak te kampen met gedemotiveerd personeel. Er waren namelijk heel wat problemen door het gigantische papierwerk binnen onze organisatie. Vroeger kreeg onze ploeg maar liefst 20.000 papieren per dag te verwerken. Het klasseren, bundelen en verspreiden van deze papierberg nam zowat de helft van de beschikbare tijd in beslag. Bovendien leidde het verlies van één papier op organisatorisch vlak tot een ramp. Daarbij kwam ook nog eens dat het aantal gebruikers gevoelig uitbreidde, wat een hogere werkdruk en dus heel wat stress met zich meebracht. Ook de interne organisatiestructuur was op dat tijdstip anders opgevat: iedere medewerker had zijn specifieke deeltaak binnen de afhandeling van een dossier. Hoewel dit een zekere specialisatie toeliet, had deze manier van werken ook een belangrijk nadeel. Onze medewerkers hadden namelijk geen zicht op het eindproduct van hun werk. Ze kregen met andere woorden nooit het resultaat van hun werk te zien. In 2007 startten we op een bescheiden manier met het scannen van een beperkt aantal binnenkomende documenten. Intussen evolueerden we naar een proces waarbij ieder papier dat ons bereikt gedigitaliseerd wordt. Hierdoor kunnen onze medewerkers de tijd die ze vroeger besteedden aan het zoeken naar papieren nu spenderen aan meer verrijkende taken. Daarnaast werden ook de takenpakketten herverdeeld en evolueerden we naar een andere structuur. We hebben het centrum waarin de dossiers worden afgehandeld opgedeeld in 10 werkstations. Elk werkstation bestaat uit 10 à 15 personen. Ieder dossier wordt van A tot Z afgehandeld door eenzelfde werkstation. Naargelang hun competenties krijgen de medewerkers een specifiek takenpakket in hun ploeg, waarbij ze verantwoordelijk zijn voor een groter of kleiner deeltraject. Heel wat mensen die vroeger enkel routinetaken uitvoerden hebben zich hierdoor kunnen ontwikkelen tot echte dossieren informatiebeheerders. Zo krijgen ze de kans om meer kennis op te bouwen en zich verder te ontplooien, waardoor ze heel wat meer voldoening uit hun werk halen. Doordat een binnenkomend dossier afgehandeld wordt binnen een en hetzelfde werkstation, hebben we ook een beter zicht op het dossier in zijn geheel. De hele keten is zo een stuk beter beheersbaar geworden. De kwaliteit van onze dienstverlening ging er, hoewel er een drastische verandering had plaatsgevonden op het vlak van personeelsaffectatie, niet op achteruit, wel integendeel. Inderdaad, naast de werkstations hebben we ook een ondersteuningscel opgericht bestaande uit 15 à 20 deskundigen die ten dienste staan van de werkstations. De medewerkers van de werkstations kunnen bij deze experts terecht als ze iets willen verifiëren of navragen. De ondersteuningscel voert ook kwaliteitscontroles uit. Dat doet ze aan de hand van steekproeven. De bedoeling van deze controle is om de gemaakte fouten te vinden en hier iets voor de toekomst van te leren. Het is niet de bedoeling om sanctionerend op te treden. De kennis die op die manier vergaard wordt, geven we opnieuw door via interne opleidingen, op maat van een individuele medewerker of in een meer algemene opleiding of communicatie. Marleen Vonckx, dossierbeheerder aan het woord: Als ik vragen heb, kan ik gemakkelijk terecht bij de twee coaches die ons werkstation leiden. Zij hebben al heel wat ervaring in deze materie en helpen ons graag verder. Van de ondersteuningscel krijgen we bovendien soms een overzicht met fouten die in de dossiers zijn opgedoken, zodat we hieruit kunnen leren. 33

Flexibel en resultaatgericht werken Dankzij de digitalisering en de informaticaprogramma s die de laatste jaren steeds verder werden ontwikkeld kunnen we concreter en anders gaan werken. We leggen het accent namelijk op het resultaat dat de medewerker moet bereiken, en niet op het aantal uren dat hij verondersteld wordt per dag te presteren. Bij de introductie van het telewerken, enkele jaren geleden, lieten we de medewerkers toe om een dag per week thuis te werken. Het telewerken vond heel wat bijval en in 2010 werkte zowat 80% van ons personeelsbestand geregeld tot 3 dagen thuis. Telewerk betekent niet dat we contact verliezen met onze collega s. De communicatie kan verder vlot verlopen via e-mail en gsm, maar ook via een chatprogramma. Met deze software kunnen we onze collega s op ieder moment bereiken. Voor vergaderingen of kort overleg tussen personen op diverse locaties is videoconferencing mogelijk. Ook de medewerkers van het callcenter mogen telewerken, zij het dan wel op vastgestelde uren. Bovendien moet de middagpermanentie gegarandeerd zijn. Terwijl we als eerste telewerkend callcenter in België op heel wat scepsis stootten, kunnen we bevestigen dat het systeem heel goed werkt. 34 Aan de hand van concrete persoonlijke doelstellingen, weet de medewerker precies wat van hem verwacht wordt. De medewerker bepaalt zelf op welke manier (hoe, waar en wanneer) hij zijn verbintenis nakomt. Om zijn tijd optimaal te kunnen besteden, krijgt elke medewerker de mogelijkheid om te telewerken. Deze manier van werken laat hem toe om waardevolle tijd niet te verspillen aan verplaatsingen naar en van het werk. Het telewerken biedt echter ook een beter evenwicht in het werk- en privéleven. De resultaten tonen aan dat er op deze manier veel productiever wordt gewerkt. Bovendien is deze nieuwe manier van werken erg motiverend. Wendy Verbeken, dossierbeheerder aan het woord: Ik vind het heel positief dat we kunnen telewerken. Thuis kan ik heel geconcentreerd werken, waardoor ik minder snel een fout maak. Ik kan mijn werk ook beter indelen, waardoor ik efficiënter werk. Marleen Vonckx, dossierbeheerder aan het woord: Door enkele dagen per week thuis te werken haal ik een hoger rendement. Om een goed contact te onderhouden met de collega s spreken we geregeld af om op dezelfde dag op kantoor te werken. Zo kunnen we gemakkelijk overleggen of zaken afstemmen op elkaar.

De nieuwe manier van werken vraagt om een andere manier van leidinggeven, waarbij wederzijds vertrouwen centraal staat. Om onze leidinggevenden hierin te ondersteunen hebben we in december 2010 een leertraject opgestart. Over een periode van ongeveer 1 jaar willen we daarmee de cultuuromslag vergemakkelijken en de verworven vaardigheden stevig verankeren. Hiervoor doen we een beroep op de deskundige inbreng van het OFO, het Opleidingsinstituut van de Federale Overheid. Ingeborg Van Den Driessche, management assistent aan het woord: Een van de collega s merkte op dat we vaak niet op de hoogte gebracht werden als een persoon met en handicap naar een instelling verhuisde. Dat is voor het dossier relevante informatie. De collega stelde een ontwerp van brief voor. Naar aanleiding van zijn voorstel hebben we een oproep gedaan aan de instellingen om ons een seintje te geven als een persoon met een handicap bij hen ingeschreven wordt of de instelling verlaat. i Tezelfdertijd hanteren we ook de bottom-up-attitude. We moedigen onze medewerkers aan om actief mee te werken aan projectbeheer. En omdat we weten dat er heel wat kennis op het terrein aanwezig is, moedigen we ook initiatieven aan. We kregen al heel wat praktische tips en suggesties van onze medewerkers. 35

36 Een nieuwe functie: de medisch assistent We haalden het al aan: om onze Directie-generaal toegankelijker te maken, willen we onder meer het contact tussen onze evaluerende artsen en onze gebruikers verbeteren. Hiervoor hebben we in 2010 een nieuwe functie in het leven geroepen, namelijk die van medisch assistent. De medisch assistenten verlichten het werk van de artsen, zodat die meer tijd hebben voor de gebruikers zelf. De eerste medisch assistent startte op 15 februari 2010 in het centrum voor medische expertise van Hasselt. Al gauw volgden er collega s in het Franstalig centrum voor medische expertise van Brussel en in de centra van Gent, Namen en Luik. Eind 2010 kreeg ook het Nederlandstalig centrum voor medische expertise van Brussel een medisch assistent, die we deze keer uit eigen rangen rekruteerden. Deze nieuwe collega s beschikken allemaal over een diploma in de medische of paramedische sector. Bovendien volgen ze ook een intern opleidingsprogramma in het expertisecentrum waar ze actief zijn. Dankzij het werk van de medisch assistenten kunnen we meer dossiers op stuk afhandelen, wat zowel voor de persoon met een handicap als voor Laurence Bauduin, medisch assistente in het centrum voor medische expertise van Namen over haar taken: Om te beginnen verlichten we de administratieve taken van de arts die aan het hoofd staat van het centrum. Daarbij vormen we de schakel tussen de administratie en de artsen. Daarnaast gaan we na of dossiers die op stuk behandeld worden volledig zijn. We zorgen ook voor de nodige opvolging. Vraagt een arts bijvoorbeeld een medisch document op bij een ziekenhuis, dan doen we het nodige om ervoor te zorgen dat dit effectief bezorgd wordt. En verder zijn we ook het eerste aanspreekpunt, en dat zowel voor de patiënten als voor de externe partners zoals instellingen of ziekenhuizen. Het leuke aan deze functie is dat je een heel gevarieerd takenpakket hebt. Het is ook fijn om in een team te werken. Zo hebben we in Namen een ploeg bestaande uit 2 administratief medewerkers, mezelf en 9 artsen. En de artsen zeggen dat ze ons missen als we afwezig zijn, dus we zullen wel nuttig werk verrichten (lacht). Sommige collega s krijgen wel eens mensen over de vloer die onvriendelijk zijn of weinig beleefd. Maar in Namen valt dat allemaal goed mee. Soms is het zwaar, bijvoorbeeld als je een dossier doorneemt voor bijkomende kinderbijslag en je verneemt dat het gaat om een kind met een ernstige ziekte, zoals een agressieve vorm van kanker. Of als je een ziekenhuis belt voor een inlichting en het patiëntje blijkt overleden te zijn... Voor een medisch assistente is een opleiding in de medische sector wel een troef. Dat is handig voor als je medische termen tegenkomt bij het lezen van dossiers en in je contacten met artsen, ziekenhuizen,... Je hebt ook een flinke dosis organisatietalent en flexibiliteit nodig. Zo moet je het weten te redden als de planning plots doorkruist wordt, bijvoorbeeld door fileleed. En verder heb je vooral heel veel geduld nodig. Wat er ook gebeurt, je moet altijd vriendelijk blijven en je zelfbeheersing niet verliezen. d