TM december/januari Artikel: Teatro Luna Blou Onderdeel: Theater Nieuw feature Auteur: Ellen Blom Lengte: 1000 Luna Blou/Theater Luna Blou brengt de Antillen naar Nederland Voor het eerst in de geschiedenis is subsidie verleend aan een organisatie buiten Nederland: het op de Antillen gevestigde Teatro Luna Blou. Een verrassende nieuwkomer in de cultuurnota, zo lijkt het. Wat ging daaraan vooraf? Door Ellen Blom In 2003 opende Teatro Luna Blou de deuren op Curaçao en was Willemstad een podium in het hart van de stad rijker. Zowel het knalblauw geschilderde theater als de organisatie en het productiehuis erachter opereren onder de naam Luna Blou. Het vlakkevloertheater biedt plaats aan 220 mensen en beschikt over een bescheiden speelvlak. De belichtingsmogelijkheden zijn beperkt, coulissen en kleedkamers ontbreken. Maar daartegenover staat een idyllische setting. Buiten, in de doorgaans zwoele avondlucht, kun je op het terras zitten. Even verderop stroomt het water door de Annabaai. Norman de Palm (1948) is algemeen directeur van Luna Blou. In Nederland richtte hij met Felix de Rooij in de jaren tachtig de stichting Cosmic Illusions op. Onder die noemer produceerden zij films en zetten ze de eerste stappen op multicultureel theatergebied. De Palm verwezenlijkte met de opening van Teatro Luna Blou een droom. Hij is de drijvende
kracht achter het gebouw en zijn producties, die jaarlijks ongeveer veertigduizend bezoekers trekken. De door het NFPK+ toegezegde subsidie van ruim honderdduizend euro per jaar komt niet uit de lucht vallen. De afgelopen drie jaar ontving Luna Blou eenzelfde bedrag via het FAPK, dankzij persoonlijke bemoeienis van toenmalig directeur Ben Hurkmans. Bovendien werkte De Palm met een driejarige subsidie van Stichting DOEN. Voor een organisatie die nog maar zo kort bestaat is dat een vliegende start. De lokale en centrale overheid verlenen echter geen financiële steun. Voortdurend worden extra sponsors geworven om de jaarlijkse begroting van acht ton rond te krijgen. De Antillen (315.000 bewoners) telt opvallend veel theaterinitiatieven, al kan bijna niemand hiermee zijn brood verdienen. Luna Blou sentro di arte is het enige podium en productiehuis met geld. Daardoor fungeert de organisatie als een machtige spin in het web. Iedereen die iets wil met theater komt hier terecht. Ook Nederlandse makers weten de weg naar Willemstad te vinden. In de plannen voor de komende jaren onderscheidt Luna Blou vier onderdelen: cultuureducatieve activiteiten; een theaterwerkplaats met zes jaarlijkse afleveringen van het open podium Luna Yen en vier à vijf producties per jaar voor en door Curaçaose kinderen en jongeren; een productiehuis voor eigen producties en coproducties met theatergezelschappen op Curaçao en van buiten; programmering in Teatro Luna Blou, op het amateurpodium in de aangrenzende theaterwerkplaats La Tentashon en elders op het eiland. Die programmering is zeer divers, naar de slogan pa un i tur i pa uni tur (letterlijk: voor eenieder en om iedereen te binden). Volkstoneel, arthousefilms, hiphop en stand-upcomedy zijn te zien naast de voor Curaçao vernieuwende theaterproducties waarnaar De Palms
voorkeur uitgaat. In de ochtenden biedt het theater een speciaal programma voor de jeugd. Vertrouwen De enorme hoeveelheid activiteiten wordt gedragen door een kleine organisatie, aangevuld met talloze vrijwilligers en stagiaires. Marloes van Rooijen volgde Dana Kibbelaar in 2008 op als hoofd programmering en productie. De Palm hoopte de subsidie te kunnen aanwenden voor uitbreiding van de formatie, maar het NFPK+ oormerkte het geld voor het (co)produceren en laten reizen van voorstellingen en voor activiteiten in La Tentashon. Met de subsidie van het FAPK werden de afgelopen jaren de jeugdwerkplaats en de programmering ondersteund en financierde Luna Blou uitwisseling met Nederland. Theater Zuidplein Rotterdam, Schouwburg Kunstmin Dordrecht, Stadssschouwburg Utrecht en De Meervaart Amsterdam werkten samen met Luna Blou om voorstellingen te laten zien. Voornaamste doel was een aanbod te creëren voor het Antilliaanse publiek in Nederland. De eerste productie, Ulanda mi ta bai, trok in 2004 met veel succes langs negen theaters. Het was een vette komedie van en met coryfee Eligio Melfor vol herkenbare Nederlands- Antilliaanse cultuurverschillen. In 2005 bracht Melfor de politieke satire Bestia den politika. Vanwege de serieuzere toon was de tournee een stuk korter en waren de publieksaantallen bescheidener. Een plan voor een grotezaalvoorstelling in Nederland een musical met Izaline Calister in de hoofdrol kreeg Luna Blou niet rond. In 2006 reisde de kleine productie Breakfast@Oranje langs Stadsschouwburg Utrecht, Schouwburg Kunstmin, Theater Zuidplein, Theater De Meervaart, Theater aan het Spui en Theaters Tilburg. Deze toneelvoorstelling ging over succesvolle Antillianen in Nederland, die worstelen met het
dilemma of ze zullen terugkeren naar de Antillen. Het stuk, geïnspireerd op John Leerdam, trok een klein publiek van voornamelijk hoger opgeleide Antillianen. Na 2006 lukte het niet meer om producties naar Nederland te halen. Misverstanden over de planning of de condities waarop een voorstelling in Nederland zou zijn te zien, maar ook verschil van inzicht over welk type aanbod interessant is om hier te laten zien, vormden het struikelblok voor nieuwe tournees. De uitwisseling met Nederland blijft voor De Palm een belangrijke ambitie. Op Curaçao zorgt hij voor nieuwe impulsen door regisseurs van buiten uit te nodigen een productie te maken. Zo werkte Ian Valz als artist in residence aan Breakfast@Oranje. In 2007 werd met John Freddy Montoya van Aruba Kanto di tur kanto gemaakt, gebaseerd op het Hooglied van Salomo. Deze op de Antillen succesvolle producties wil De Palm graag in Nederland laten zien aan een gemengd Antilliaans-Nederlands publiek. Ook als het lastig is daarvoor een publiek te vinden, wat het bezwaar is van de Nederlandse podia. De bedoeling is dat beide partijen het eens worden over het aanbod, zodat theater uit de Antillen de komende jaren ook op de reguliere podia hier te zien blijft. Verder zijn er plannen om in de zomer van 2009 een stuk van Shakespeare te maken met een nog te bepalen artist in residence. Meer plannen zijn nog in ontwikkeling zonder dat hieraan namen zijn gekoppeld. Dat is een opvallend verschil met andere aanvragen die het Fonds honoreerde: het NFPK+ schenkt behalve de subsidie ook veel vertrouwen aan Luna Blou. www.lunablou.org [streamers] De eerste productie, Ulanda mi ta bai, trok met veel succes langs negen theaters. Het was een vette komedie van en met
coryfee Eligio Melfor vol herkenbare Nederlands-Antilliaanse cultuurverschillen