Schrijven over literatuur: over de taal in waarderende teksten. Clary Ravesloot

Vergelijkbare documenten
Audit WoordenSchatuitbreiding.

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

DOELGROEP Grammatica 3F is bedoeld voor leerlingen van havo/vwo en mbo 4. Het programma is geschikt voor zowel allochtone als autochtone leerlingen.

Grammatica 2F. Doelgroepen Grammatica 2F. Omschrijving Grammatica 2F. meewerkend voorwerp. voegwoord alle woordsoorten

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Onderdeel: Grammatica zinsdelen Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:

Onderdeel: Grammatica -- RKW Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:

Programma van Inhoud en Toetsing

LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen

Programma van Inhoud en Toetsing

Taalbeschouwelijke termen bao so 2010

Formuleren voor gevorderden

Formuleren voor gevorderden

Grammaticaboekje NL. Om een beeld te krijgen van de inhoud: De inhoudsopgave, een paar onderwerpen en de eerste bladzijde van de trefwoorden.

Leerstoflijnen. Periode. Klas 2 Theoretisch

NEDERLANDS INSTRUCTIE. Doelen. Instructie van de les

Vragenlijst diepteonderzoek naar stages in de tweede fase

Er was eens.een anderstalig kind. Josée Coenen HCO

Niemand hoeft verlegen te zijn

Formuleren voor gevorderden

Vaksubkernen Inhouden vwo kerndoelen onderbouw. kiezen. De leerling kan referentiële verwijzingen expliciteren.

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

(werkwoordelijk gezegde)

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Zweten in de les: geïntegreerd lees- en schrijfonderwijs

Extra opdrachten met het zinsbouwpakket. Bijlage bij het Basisboek syntaxis

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

*..\filmpjes\roltrap stopt.flv.flv

Werken met tussendoelen in de onderbouw

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

FRANS. Personeelsvergadering 31 mei mogen moeten. taalregeling. Talenbeleidsnota 3220 FRANS 1

Het Muiswerkprogramma Basisgrammatica bestrijkt de grammatica die nodig is voor het leren van de Nederlandse spelling en zinsbouw.

Inhoud. 1 Spelling 10

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Naam: Mijn doelenboekje. Grammatica. Werelden - Eilanden - Dorpen 5 / 6 / 7 / 8.

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Taal in de rekenles. Netwerk rekencoördinatoren Sarkon

Basisgrammatica. Doelgroep Basisgrammatica

LESSTOF. Ontleden en Benoemen

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

9. Schrijfopdrachten

Programma van Inhoud en Toetsing

Monique van Rooijen Don Boscocollege, Volendam 5 havo

Visuele Leerlijn Taal

Toets: Lees vaardig Blok 1+2 en Nieuwsbegrip

Dialoogregels. Wees zo open mogelijk. Wees nieuwsgierig. Neem de tijd die je nodig hebt, maar niet meer dan dat. Je hoeft geen mensen te overtuigen.

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Oren en ogen om jaloers op te zijn! Opdracht: analyseren

Leerwerkboek. Chinees. Go 100

π (spreek uit uiltje ): hulpwerkwoorden of modale hulpwerkwoorden 46

Onderdeel: Spelling (RTTI) Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:

Inhoud. Inleiding 15. Deel 1 Spelling 18

Taaljournaal Leerlijnenoverzicht - Lezen

Vaksubkernen Inhouden vwo kerndoelen onderbouw. De leerling kan zijn Latijnse woordenschat inzetten bij het tekstbegrip

Training. Coachend begeleiden

Z I N S O N T L E D I N G

π (spreek uit uiltje ): hulpwerkwoorden of modale hulpwerkwoorden 46

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Een voorbeeldopgave: Ik geef de hond te eten. Wat is de? Een werkwoord, een lidwoord, een zelfstandig

Lezen in het curriculum Nederlands. Expert-meeting Stichting Lezen 31 oktober 2018 Floor van Renssen, Windesheim

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Samenvatting Zoeken naar en leren begrijpen van speciale woorden Herkenning en de interpretatie van metaforen door schoolkinderen

Woordsoorten. Nederlands. Aanwijzend voornaamwoord. Onderschikkend voegwoord. Persoonlijk voornaamwoord. Betrekkelijk voornaamwoord

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Beleidsplan cultuureducatie OBS de Driepas

Peer coaching: Het VIP-model

Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs

Vak: Nederlands EBR Klas: IG2 hv Onderdeel: Fictie en Schrijven Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:

Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen

OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN

RUBRIC ARGUMENTEREN. Toelichting

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds ARTIKEL I. WIJZIGING REGELING EXAMENPROGRAMMA S VOORTGEZET ONDERWIJS

De bovenkamer. Josée Coenen. een kleurrijke grammatica van het Nederlands. colofon

O ver loodzware bassen en wapperende broekspijpen. G ebruik en perceptie van taalintensiverende stijlmiddelen

voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs. Dolf Janson. 1

Samen Zichtbaar Verbeteren. kort cyclisch verbeteren van het onderwijsleerproces

OPLEIDINGEN MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER / ZUTPHEN STUDIEWIJZER

The Value of Deliberate Metaphor W.G. Reijnierse

1 Spelling en uitspraak

Examenprogramma Klassieke Talen vwo

2015 In nauw overleg met docenten Nederlands en experts wordt het vernieuwend lesmateriaal vertaald naar een vernieuwende, didactische leerlijn.

Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek. Prof. dr. Perry den Brok

TOPS & FLOPS. Feedback geven en ontvangen. Inhoud

Grammatica - woordsoorten v3

Verdiepend Lezen van complexe teksten Sine Limite 30 maart 2016

Mediawijsheid. Auteursrecht bij foto s. Voorbereiding. - De leerlingen begrijpen het verschil tussen eigen gebruik van een foto en een

Genres als uitgangspunt voor lezen en schrijven

RUBRIC VERGELIJKEN. Toelichting

Examenprogramma Klassieke Talen vwo

PROGRAMMA (AALST) BIJEENKOMST VAKCOÖRDINATOREN NEDERLANDS April 2014 PROGRAMMA (SINT-NIKLAAS) PROGRAMMA (OUDENAARDE) Inleiding - rondleiding OLC

Beknopte grammatica. voor. de cursus. Grieks van het Nieuwe Testament

Grammatica - Woordsoorten herhaling vmbo-kgt34

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID

Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren

Kopen of huren. Kopen of huren. Nascholing Bedrijfseconomie. Amsterdam, Mariska van Son Richard de Jong

Hoofdstuk Een Ontwikkelingsniveau 1 Leerdoelen en inhoud

Tipboekje. Herman Jozefschool. Groep 8

Transcriptie:

1 Schrijven over literatuur: over de taal in waarderende teksten Clary Ravesloot c.j.m.ravesloot@rug.nl

dd-mm-jj 2 Ik vind het over het algemeen wel een leuk boek. In het begin vind ik dat het verhaal veel te lang duurt voordat er daadwerkelijk wat gebeurd, waardoor ik minder motivatie heb om verder te lezen. Maar als er eenmaal wat meer actie in het verhaal komt op het moment dat je leest van Michel en Rick hebben gedaan vind ik het wel leuker om verder te lezen. Het einde van het boek vind ik wel een beetje een rare afloop hebben omdat ik nog wel zou willen weten wat er verder met Claire gaat gebeuren. Ook zou ik op zich nog wel willen weten hoe Michel zich verder ontwikkeld en of hij misschien nog meer dingen uithaalt vanwege zijn stoornis. Ik heb wel begrip voor de stoornis die hij heeft. Het gedrag dat hij vertoont vind ik eigenlijk niet kunnen, omdat er ook een oplossing is door de medicijnen waardoor hij waarschijnlijk minder vaak gefrustreerd is. De werking van de medicijnen kunnen natuurlijk bijwerking hebben en je persoonlijkheid wat veranderen. Maar ook moet je er aan denken wat je aanricht voor je familie en omgeving. Als dat op een bepaald moment te heftig wordt door de frustratie en de uitingen daarvan zou je wel moeten overwegen om na te denken om toch de medicijnen in te nemen. Dan misschien niet alleen voor jezelf maar ook voor je omgeving waarbij je de bijwerkingen zou moeten accepteren. De twee belangrijkste motieven in het boek vind ik geluk en vergeten. Het motief geluk bestaat uit het vergeten van het geheim die de familie Lohman heeft. Vooral Serge wil het hele ongeluk dat er is gebeurd vergeten. Hij denkt dat als ze het hele ongeluk vergeten het op de achtergrond raakt en uiteindelijk vergeten wordt door alles en iedereen.

3 Wat is genre? = een doelgericht, gefaseerd en sociaal proces, o.a. tot uitdrukking gebracht via teksten (M.A.K. Halliday) Teksten binnen een genre hebben bepaalde kenmerken gemeenschappelijk. Die kenmerken zijn: Contextafhankelijk Cultuurgebonden Volgens min of meer vast patroon (moves / zetten, stages, fasen)

9/20/2017 4 Wat is genre? = een doelgericht, gefaseerd en sociaal proces, o.a tot uitdrukking gebracht via teksten (M.A.K. Halliday) = standaardoplossing voor een retorisch probleem dat zich herhaaldelijk voordoet (C. Miller)

dd-mm-jj 5 Respons als genre Waarderend genre Gericht op cultuuruitingen leesbelevingen, recensies, reviews, sommige essays

dd-mm-jj 6 Opdracht Vergelijk drie recensies: Leg ze op volgorde van geavanceerdheid Noteer een aantal kenmerken op basis waarvan je de keuze hebt gemaakt

Kenmerken van een genre 9/20/2017 7 Genres kun je beschrijven in termen van Context Inhoud Vorm Waar vindt het genre plaats? Met welk doel? Met wie? Wanneer? Welke inhoudelijk onderdelen komen voor? In welke volgorde? Hoe ziet het product eruit? Talige middelen Welke woorden, zinnen, vaste constructies zijn gepast?

dd-mm-jj 8 Talige middelen in responsen 1. Taal die een evaluatie (ofwel subjectivering) bevat: Het diner is een goed boek. 2. Taal die een versterking of afzwakking van een evaluatie bevat: Het diner is een waanzinnig goed boek! = graduatie

Graduatie in recensies (Van Mulken & Schellens, 2012) Versterking Voorvoegsel Bijwoord Telwoord Bijvoeglijk naamwoord Zelfstandig naamwoord Werkwoord Stijlfiguren Syntactische intensiveringen Typografie Voorbeeld topatleet hartstikke (graad), altijd (frequentie), uiteraard (modaliteit), fantastisch (adverbiaal), wereldwijd (overig) honderd keer gevraagd abject vertoning schransen een boom van een kerel, een echte gitaarbeul, vast en zeker zowel.als GEWELDIG!

Graduatie in recensies (aanvulling Clary) Versterking / afzwakking Achtervoegsel Tussenwerpsel Voornaamwoorden Voegwoord Bijwoorden overig Voorbeeld Complotje, boekje huh zelf, ikzelf Het is alsof nooit (tijd), alles (hoeveelheid), niet (ontkenning), gewoon, wel, natuurlijk, echt (modaliteit)

dd-mm-jj 11 Opdracht 1. Omcirkel in de tekst Ik vind het over het algemeen : woorden die een oordeel geven (subjectiveringen) 2. Onderstreep, nummer en benoem (woordsoort): Versterkingen Afzwakkers

Graduatie in recensies van leerlingen In tien recensies 3 vwo en 4 havo: dd-mm-jj 12 Bijwoorden, vooral: bijwoorden van modaliteit bijwoorden van frequentie bijwoorden van graad met een voorkeur voor woorden als heel, best, ook, erg Weinig adverbiale bijwoorden Weinig bijvoeglijke naamwoorden Weinig beeldspraak of vaste uitdrukkingen: 1 x Al met al

Graduatie in recensies van profs dd-mm-jj 13 In recensies vooral de volgende versterkingen: (Van Mulken & Schellens, 2012) Voorvoegsels Bijvoeglijke naamwoorden Originele beeldspraak

dd-mm-jj 14 Graduatie in responsen van semi-profs Eerste indruk: Meer graduatie Meer variatie in soorten graduatie Meer adjectieve bijwoorden

dd-mm-jj 15 Verklaringen Wat denken jullie? Keuze voor woorden die onzekerheid uitdrukken: over eigen lezing en interpretatie, over eigen schrijven, Gebrek aan kennis over passende taalmiddelen

Moet je genre onderwijzen? dd-mm-jj 16

dd-mm-jj 17 Waarom onderwijs in genre? Verborgen curriciulum verborgen curriculum Zie: David Rose, Democratising the classroom

dd-mm-jj 18 Groeimodel leerlingvaardigheden Bron: David Rose, Democratising the classroom

Hoe genre onderwijzen? 1 Braziliaans model Tekst schrijven Op basis van reeds opgedane ervaring en voorkennis Analyse van tekstkenmerken Eindversie schrijven Ondersteund door workshops over genre, proeflezen, feedback geven, feedback verwerken

Hoe genre onderwijzen? 1 Onderwijsleercyclus lezen + schrijven 1. Lezen en schrijven in één model dat is gericht op tekstvaardigheid 2. Onderwijzen en leren in één model, met aandacht voor activiteiten van leraar en leerlingen 3. Verschillende fasen van een cyclisch proces in één model

Genredidactiek samengevat Genredidactiek = onderwijs dat zich erop toelegt de specifieke culturele, inhoudelijke, linguïstische en vormkenmerken van (schoolse) genres te ontsluiten voor alle leerlingen emancipatorisch karakter gericht op analyseren, expliciteren en kritisch evalueren van genres centrale rol voor de docent als expert veel klassikale elementen verhouding tot onderwijsontwikkelingen Nederland: op maat / gepersonaliseerd / docent als coach