Omega-3, -6, of -7? Kiezen uit de belangrijkste vetzuren. Wetenschappelijke informatie

Vergelijkbare documenten
Omega-3, -6, of -7? Kiezen uit de belangrijkste vetzuren. Productinformatie

Superieur aanbod van essentiële vetzuren

Neptune Krill Oil. De unieke combinatie van omega-3 vetzuren met fosfolipiden en antioxidanten. Uitsluitend voor professioneel gebruik

Kies gezond vet! Wetenschap en praktijk! Gerard Hornstra,"

Stefanie van der Vooren

VETZUREN EN HET LEERPROCES

Erytrocytair Vetzurenprofiel

dé formule tot een perfect evenwicht PLUS

dé formule tot een perfect evenwicht

dé formule tot een perfect evenwicht PLUS

LA GLA AA. Enkelvoudig meervoudig Enzymen Delta-6 desaturase Elongase Delta 5-desaturase

Het beste van de beste Omega s

Geboortedatum Geslacht

Omega-3 vetzuren: wat... waarom... waar...

Alles over VETTEN GOEDE ÉN SLECHTE. E-book

Geef je lichaam méér concentratie en méér zon tijdens donkere dagen

Honden worden (nog sterker dan. Vetten

KEN JIJ JE CHOLESTEROL- GEHALTE? PRAAT EROVER MET JE HUISARTS

Verwen uw hart, hersenen en botten met het beste van het beste

MorDHA. MorEPA. Omega-3 is een belangrijke bouwsteen in de ontwikkeling van de hersenen

Uitsluitend voor de beroepsbeoefenaar. Agenda. Curcuma longa. Curcuma in het nieuws

Geen gewone omega-3 visoliën Uitsluitend voor kenners

Wat zijn omega-3 vetzuren?

Gezondheid & Voeding

Uw ogen, een waardevol bezit, geef ze de juiste voeding

Biomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen

Geef je lichaam méér concentratie en méér zon tijdens donkere dagen

U hoeft geen acrobaat te zijn om uw cholesterol in evenwicht te houden

ESSENTIAL FATTY ACIDS

Ve#en. Deze avond 31/05/17. De Lelieboom. Indeling vetzuren FuncEes van vetzuren Cholesterol TransveHen De prakejk: BehoeMe Warm en koud gebruik

Samenvatting. Samenvatting

Het beste van de beste Omega s

Koolhydraten en de preventie van welvaartsziekten

ESSENTIELE EN METABOLE VETZUREN

Omega-3 vetzuren, ik heb ze nodig!

OMEGA 3 zoals blijkt uit wetenschappelijk

Chemische en fysische eigenschappen

Vetzuren en hun betekenis voor de menselijke gezondheid

OMEGA-3 VETZUREN ETHYLESTERS 90 TEVA 1000 MG zachte capsules 460 mg/380 mg

Richtlijnen Goede Voeding

(Voor de EER relevante tekst)

Nederlandse. Samenvatting

De wetenschap achter de richtlijn voor vet

Ve#en. 29 maart 2017, De Lelieboom. L i e s b e t h H a l e w y c k!

Valorevis project Aandeel eiwit- en vetcomponenten in vis

Dieetvoeding voor het gericht aanpakken van atopie bij honden. Atopie

VETTEN EN GEZONDHEID INGEBORG A BROUWER, PHD HOOGLERAAR VOEDING VOOR GEZOND LEVEN VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM

Gezondheid verbeteren en

JVi. Veelgestelde Vragen INHOUDSOPGAVE

ZINZINO BALANCE TEST REPORT

17/01/2011. niet altijd dezelfde bronnen. Preventie? Goed gezien! Oftalmologie : preventie? Goed gezien! Dokter L. Van Eyck

Goede voeding. Hans van Kuijk sportarts

PLUSEPA MorEPA. Verbetert de concentratie en is goed voor de gemoedstoestand

Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips

Omega-3 supplementen: broodnodig of overbodig?

Ondervoeding bij COPD

Cholesterol. Alles wat je ooit wilde weten

S C H I J F V A N V I J F

Vetten, sojaproducten en gezondheid van het hart Wat zegt de wetenschap?

WETENSCHAPPELIJKE ONDERBOUWING DIEETVOEDING

Wetenschappelijke onderbouwing Nederlandse voedingsrichtlijnen

el Mare gebruiksaanwijzing

Ve#en. Deze avond. Enkele cijfers 12/11/16. Indeling vetzuren FuncDes van vetzuren Cholesterol TransveGen De prakdjk: BehoeLe Warm en koud gebruik

Ve#en. Deze avond 26/03/17. De Lelieboom. Indeling vetzuren FuncFes van vetzuren Cholesterol TransveIen De prakfjk: BehoeNe Warm en koud gebruik

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 6 september 2010 (07.09) (OR. en) 12963/10 DENLEG 79

Voor op brood (kuipjes 41 % totaal vet) Voor op brood (kuipjes > 41 % vet) Twenty Four Brio Light Becel pro.activ Calorie Light

De fysiologische basis van de melkproductie. De fysiologische basis van de melkproductie. Hormonen tijdens lactatie

Gezondheid & Voeding

PluShinzO-3 Anti-Aging Complex. Een uitstekende start voor een gezond hart, een jeugdig lichaam en een betere uithoudingsvermogen.

MorEPA gold. De gouden standaard om fit te blijven* * Vitamine C, foliumzuur en vitamine B12 dragen bij tot de vermindering van vermoeidheid

(Voor de EER relevante tekst)

Vetzuurstatus van ondervoede kinderen en moedermelk

Reactie van de commissie Richtlijnen goede voeding op het achtergronddocument over alfa-linoleenzuur

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 25 januari 2011 (OR. en) 5610/11 DENLEG 7

De fysiologische basis van de melkproductie. Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC

Kleef hier onmiddellijk een identificatiesticker. blauw. Toelatingsexamen arts. 2 juli Generieke competenties (GC) VAARDIG 2

Kleef hier onmiddellijk een identificatiesticker. geel. Toelatingsexamen arts. 2 juli Generieke competenties (GC) VAARDIG 2

Samenvatting, conclusies en aanbevelingen

Therapeutisch gebruik van omega-3, B-Complex, luteïne, zeaxanthine voor brein en ogen

Verhoogd cholesterolgehalte. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Ve#en. 11 mei 2017, De lelieboom. L i e s b e t h H a l e w y c k!

Ve#en. Deze avond 10/05/17. De Lelieboom. Indeling vetzuren FuncDes van vetzuren Cholesterol TransveGen De prakdjk: BehoeLe Warm en koud gebruik

Hierbij gaat voor de delegaties document D034099/02 - Bijlagen 1 tot en met 2.

Beschrijving van Olivie Woestijnparels

De impact van verkeer op de gezondheid.

Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen

Transvetzuurgehalte in chips verlaagd

H18 Opdracht 5: Voedingsstoffen in blanke vla

Risico minimalisatie materiaal betreffende. voor patiënten

MorDHA vision. natuurlijke ondersteuning van de ogen. SmartChoice

De gezondheidsvoordelen van Juice Plus+ Omega:

OMEGA-3- SUPPLEMENT. Doelgerichte voeding

Figuur 1: Chemische structuur van enkele vetzuren. n-6 vetzuren. linolzuur (C 18:2) γ-linoleenzuur (GLA, C 18:3) Nutrinews maart 1999

BESCHERMEN VOEDINGSSUPPLEMENTEN TEGEN LEEFTIJDGEBONDEN MACULA-DEGENERATIE?

BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA CHOLESTEROL. DUIDELIJKE ANTWOORDEN

Workshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht. Graag in samenwerking

Multiple Sclerose en voeding. Kan 't ook

Cardiologie. Verder na het hartinfarct.

Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon

Centrumlocatie. Vitamine A therapie bij retinitis pigmentosa

Transcriptie:

Uitsluitend voor professioneel gebruik Omega-3, -6, of -7? Kiezen uit de belangrijkste vetzuren Wetenschappelijke informatie Deze informatiebrochure is bedoeld voor professionele zorgverleners en dient niet te worden doorgegeven aan klanten.

Indeling van de vetzuren VETZUREN Verzadigde Onverzadigde Dierlijke vetten (boter, spek) Palmolie (palmitinezuur) Poly Mono Omega-6 Omega-3 Omega-7 (palmitoleïnezuur uit Provinal visolie, duindoornolie) Omega-9 (oliezuur uit olijfolie) Linolzuur (LA) uit maïs-, saffloer-, zonnebloemolie Arachidonzuur (AA) uit vlees Alfalinoleenzuur (ALA) uit vlaszaad-, walnotenolie EPA & DHA uit visolie, vette vis, schaal- en schelpdieren Gammalinoleenzuur (GLA) uit bernagie-, teunisbloemolie

Hogere Omega-3 Index (EPA+DHA) geassocieerd met betere functie van hart, hersenen en ogen Cardioprotectie Omega-3 Index is de weergave van het gehalte aan eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) aanwezig in de celmembranen van de rode bloedcellen (RBC). De parameter wordt uitgedrukt als een percentage van de totale vetzuursamenstelling. Reeds in 2004 valideerden prof. Harris en prof. von Schacky de Omega-3 Index als een bruikbare risicofactor voor het screenen van hartpatiënten. 1 Met voldoende EPA en DHA in de celmembranen beschikt het hart over een beter aanpassingsvermogen: EPA en DHA induceren een betere hartslagvariabiliteit (met netto een lagere hartslag) en zorgen voor een lager risico op hartritmestoornissen bij zuurstoftekort. 2 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 Relatief Risico (RR) op een plots fataal hartinfarct 3,9% 5,1% 6% 7,3% Geschatte Omega-3 Index Odds Ratio (risico) op een primaire hartstilstand 3,3% 4,3% 5% 6,3% Geschatte Omega-3 Index Grafieken. Relatie tussen het gehalte aan EPA+DHA in de RBC (Omega-3 Index) en enerzijds het odds ratio op een primaire hartstilstand (rechts, data afgeleid uit een case-control bij 827 deelnemers) en anderzijds het relatief risico op een plots fataal hartinfarct (links, data afgeleid uit een prospectieve cohortstudie bij 278 deelnemers). Bron: Harris WS. Pharmacol Res 2007; 55(3):217-23. Naar advies van de Europese Cardiologische Vereniging gebruiken patiënten na een hartinfarct en bij chronisch hartfalen best 1g EPA+DHA per dag. 3 TE LAAG MIDDELMATIG AANGERADEN 0% 4% 8% 11% Figuur. Risicozones voor de Omega-3 Index in associatie met het risico op coronaire hartziektes (zowel fataal als niet fataal). Bron: von Schacky. Nutrients 2014; 6:799-814.

Mentale gezondheid & gezichtsvermogen EPA is het omega-3 vetzuur met een antidepressief effect. De sterkere anti-inflammatoire impact van EPA ten opzichte van DHA wordt hiervoor verantwoordelijk geacht. 4 DHA is een bouwstof voor de grijze stof in de hersenen en de staafjes in het netvlies. DHA is daarom essentieel voor de normale ontwikkeling van hersenen en ogen van baby s, én voor het behoud van cognitieve functies en gezichtsvermogen op latere leeftijd. DHA concentreert zich in die hersenregio s die deelnemen aan processen zoals leren en geheugen, waaronder de hersenschors en de hippocampus. In het netvlies helpt DHA bij de regeneratie van het lichtgevoelige pigment rodopsine. Absorptie van licht door rodopsine is een eerste stap om ook werkelijk iets te zien. 5,6 Betere bescherming tegen progressie van leeftijdsgebonden maculaire degeneratie (AMD) bij 300 deelnemers aan de NAT2-studie (Nutritional AMD Treatment 2 Study) 9 Beter aandachtsvermogen en minder impulsiviteit bij adolescenten (13-15 j; n=266) 8 HOGERE OMEGA-3 INDEX Minder depressieve symptomen bij personen (45-75 j) met oxidatieve stress (n=787) 7 Lager risico op postnatale depressie (correlatie tussen Omega-3 Index op 28ste zwangerschapsweek en gemoedstoestand 3 maanden na de bevalling; n = 35) 10

Anti-inflammatoire vetzuren: EPA, DHA, GLA Dankzij hun anti-inflammatoir potentieel kunnen EPA en DHA - afhankelijk van de dosering - worden ingezet bij laaggradige inflammatie (atherosclerose, alzheimer, majeure depressie,...) of acute inflammatie (astma, colitis ulcerosa, artritis,...). Biochemische verklaringen DHA wordt enzymatisch omgezet naar resolvines, maresines en protectines. Dit zijn zogenaamde SPM s (Specialized Pro-Resolving Mediators, mediatoren die van belang zijn om een inflammatierespons te stoppen). 11,12 EPA wordt enzymatisch omgezet naar resolvines (SPM s) en anti-inflammatoire eicosanoïden (serie 3 prostaglandines en serie 5 leukotriënen). EPA kan hiermee de aanmaak van de sterk pro-inflammatoire eicosanoïden die uit het omega-6 vetzuur arachidonzuur (AA) ontstaan onderdrukken. 11,12 Gammalinoleenzuur (GLA) is - via omzetting naar dihomogammalinoleenzuur (DGLA) - de voorloper van het anti-inflammatoire prostaglandine E1 (PGE1). 13 Huidcellen bevatten geen δ-5-desaturase enzym dat instaat voor de omzetting van DGLA naar arachidonzuur (AA). Dit resulteert in een maximale omzetting naar PGE1 in huidcellen en verklaart het positieve effect van GLA bij huidproblemen. OMEGA-6 GLA ANTI- INFLAMMATOIRE PGE1 5 DGLA AA OMEGA-3 1 EPA DHA serie 2 prostaglandines serie 4 leukotriënen STERK PRO-INFLAMMATOIRE MEDIATOREN 2 3 4 serie 3 prostaglandines serie 5 leukotriënen resolvines resolvines protectines maresines ANTI-INFLAMMATOIRE MEDIATOREN Figuur. Anti-inflammatoire impact van EPA, DHA en GLA. EPA verhindert de omzetting van AA naar sterk pro-inflammatoire mediatoren (1), EPA wordt omgezet naar anti-inflammatoire prostaglandines, leukotriënen en resolvines (2/3), DHA wordt omgezet naar anti-inflammatoire resolvines, protectines en maresines (4), GLA wordt via DGLA omgezet naar het anti-inflammatoire prostaglandine E1 (PGE1) (5)

Natuurlijke beheersing van triglyceriden met hoge dosis EPA en DHA Triglyceriden in het bloed zijn in hoofdzaak door de lever aangemaakt als Very Low Density Lipoproteins (VLDL). Hoge doses omega-3 vetzuren (2-4 gram EPA+DHA per dag) zorgen voor een klinisch relevante daling van een verhoogde triglyceridenspiegel. 14 EPA en DHA remmen de aanmaak van triglyceriden in de lever door binding aan de substraatplaats van de enzymen die verantwoordelijk zijn voor de triglyceridesynthese en door het aantal beschikbare vrije vetzuren van waaruit de lever triglyceriden aanmaakt te laten dalen (via versnelde verbranding of bèta-oxidatie van de vetzuren). 15 De Europese autoriteit voor de voedselveiligheid (European Food Safety Authority, EFSA) beschouwt langdurig gebruik van 5 g EPA+DHA/dag als veilig voor volwassenen, zonder risico op spontane bloedingen of bloedingscomplicaties (ook niet bij gelijktijdig gebruik van laag gedoseerd acetylsalicylzuur of anticoagulantia). 16 % verandering in TG (gemiddelde waarden) 0,00-4,21-8,42-12,63-16,84-21,05-25,26-29,47-33,68-37,89-42,10 0,19 0,92 1,65 2,39 3,12 3,85 4,58 5,31 6,05 6,78 7,51 EPA + DHA-inname (g/dag) Grafiek. Dosisafhankelijke daling van de triglyceridenspiegel (TG) na suppletie met omega-3 vetzuren (EPA+DHA). Resultaten van een meta-analyse van 47 placebo-gecontroleerde studies bij ruim 15000 patiënten met hyperlipidemie. Bron: Eslick GD, Howe PR, Smith C et al. Int J Cardiol 2009; 136(1):4-16. Klinische studies met krillolie Krillolie is een wholefood-omega-3 met fosfolipiden, EPA, DHA, choline, astaxanthine, marine bioflavonoïden, vitamine A en vitamine E. Dankzij deze natuurlijke matrix is de antioxidantwerking (ORAC-waarde) heel hoog. 400 Oxygen Radical Absorption Capacity 378 ORAC-WAARDE 300 47 keer hoger dan Omega-3-visolie (18:12) ORAC-waarde 200 100 0 8 11 Visolie co-q10 51 58 66 Astaxanthine Lycopeen Bosbes 96 Veenbes 147 Vlierbes NKO 34 keer hoger dan Co-Q10 6,5 keer hoger dan lycopeen 4,0 keer hoger dan veenbes 2,6 keer hoger dan vlierbes Een groot voordeel is de lichte verteerbaarheid, want de krillolie bevat de omega-3 vetzuren EPA en DHA in de fosfolipidenen vrije-vetzuurvorm. 17 Dit maakt deze krillolie uiterst geschikt voor personen die problemen hebben met het verteren van vet en personen met een slecht werkende galblaas of bij wie de galblaas verwijderd werd. Vrije vetzuren hoeven geen vertering meer en worden vlot geabsorbeerd uit het maagdarmkanaal. Fosfolipiden worden gedeeltelijk onverteerd geabsorbeerd.

Positieve effecten van krillolie afgeleid uit humane studies Gunstige invloed op de symptomen van reumatoïde artritis 18 (chronische inflammatie) Verlichting ongemakken van het premenstrueel syndroom (PMS) 19 Beter concentratievermogen en beter functioneren bij ADHD 20 Wetenschappelijk onderzoek met omega-7 (palmitoleïnezuur) Suppletie met het omega-7 vetzuur palmitoleïnezuur heeft een verzorgende invloed op de huid en op de slijmvliezen, twee weefsels die het menselijk lichaam beschermen tegen externe factoren. Slijmvliezen bedekken de uitwendige lichaamsholten, waaronder het maagdarmkanaal, de vagina en de binnenzijde van de oogleden. *Vermindering van vaginale inflammatie 21 *Positief effect bij droge mond (patiënten met Sjögren syndroom) 25 *Verbetering van de symptomen bij atopische dermatitis 24 Positieve effecten afgeleid uit humane studies *Verlichting van maagzweren 21 *Positief effect bij droge ogen 22,23 Gunstig voor lipidenprofiel, daling triglyceriden en LDL-cholesterol (420 mg Provinal omega-7 visolie per dag) 26 *studies met duindoornolie aangezien een opgezuiverd omega-7-concentraat nog niet beschikbaar was

Provinal is de cardiovasculair verantwoorde omega-7-bron 60 palmitoleïnezuur palmitinezuur 50 Duindoornolie en macadamiaolie zijn goede bronnen van palmitoleïnezuur (omega-7), maar ze bevatten eveneens palmitinezuur. Palmitinezuur is een atherogeen verzadigd vetzuur dat het cardiovasculair risico verhoogt. 27 Provinal Omega-7 visolie is een gepatenteerd omega-7 concentraat zonder palmitinezuur (karakteristiek 1%). % 40 30 20 10 Figuur. Gemiddeld gehalte van palmitoleïnezuur (omega-7) en palmitinezuur (ath-vvz) in beschikbare omega-7 0 duindoornolie macadamiaolie Provinal omega-7 visolie Kiezen uit de belangrijkste vetzuren hart & bloedvaten Triglyceridenspiegel Bloeddruk gemoedstoestand cognitieve functies (geheugen) slijmvliezen en huid Droge ogen gezichtsvermogen Vetzuurmix voor kinderen OMEGA-3 Kabeljauwleverolie met extra vitamine A en D3 OMEGA-3 Wholefood krillolie OMEGA-3 + OMEGA-6 OMEGA-3 OMEGA-7 Mix van wholefood krillolie en gezuiverde visolie, aangevuld met bernagieolie en vitamine D3 Hoog gedoseerde visolie (EPA & DHA) met olijfextract en vitamine D3 Hoog gedoseerde omega-7 (palmitoleïnezuur) uit visolie, aangevuld met vitamine B2 Referenties: (1) Harris WS, von Schacky C. Prev Med 2004; 39(1):212-20. (2) McLennan PL. Eur J Appl Physiol 2014; 114(7):1333-56. (3) Kromhout D, Yasuda S, Geleijnse JM, Shimokawa H. Eur Heart J 2012; 33(4):436-43. (4) Hallahan B, Ryan T, Hibbeln JR et al. Br J Psychiatry 2016; 209(3):192-201. (5) Koletzko B, Cetin I, Brenna JT et al. Br J Nutr 2007; 98(5):873-7. (6) Conklin SM, Gianaros PJ, Brown SM et al. Neurosci Lett 2007; 421(3):209-12. (7) Bigornia SJ, Harris WS, Falcón LM et al. J Nutr. 2016 Apr;146(4):758-66. (8) Markhus MW, Skotheim S, Graff IE et al. PLoS One. 2013 Jul 3;8(7):e67617. (9) van der Wurff IS, von Schacky C, Berge K. et al. Nutrients. 2016 Jan 2;8(1). pii: E13. (10) Souied EH, Delcourt C, Querques G et al. Ophthalmology 2013; 120(8):1619-31. (11) Endo J, Arita M. J Cardiol 2016; 67(1):22-7. (12) Maehre HK, Jensen IJ, Elvevoll EO, Eilertsen KE. Int J Mol Sci 2015; 16(9):22636-61. (13) Barham JB, Edens MB, Fonteh AN et al. Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids 2004; 70(6):529-38. (14) Weintraub HS. Postgrad Med 2014; 126(7):7-18. (15) Lipidenverlagende middelen. Farmacotherapeutisch Kompas, versie okt. 2014. (16) EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); EFSA Journal 2012;10(7):2815. (17) Schuchardt JP, Hahn A. Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids 2013; 89(1):1-8. (18) Deutsch L. J Am Coll Nutr 2007; 26(1):39-48. (19) Sampalis F, Bunea R, Pelland MF et al. Altern Med Rev 2003; 8(2):171-9. (20) Deutch L, Massrieh W. Neptune Abstract (Unpublished data) (21) Erkkola R, Yang B. Agrofood Industry hi-tech 2003; 3:53-7. (22) Larmo PS, Järvinen RL, Setälä NL et al. J Nutr 2010; 140(8):1462-8. (23) Järvinen RL, Larmo PS, Setälä NL et al. Cornea. 2011; 30(9):1013-9. (24) Yang B, Kalimo KO, Mattila LM et al. J Nutr Biochem 1999; 10(11):622-30. (25) Le Bell AM, Soderling E, Rantanen I et al. Poster at IADR, 2001. (26) Bernstein AM, Roizen MF, Martinez L. J Clin Lipidol 2014; 8(6):612-7. (27) HGR nr. 8464, 2003 T. +32 (0)3 778 81 11 info@nutrisan.com Voor meer informatie: www.nutrisan.com ISO 22000