Kies gezond vet! Wetenschap en praktijk! Gerard Hornstra,"
|
|
- Pieter-Jan Claessens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kies gezond vet! Wetenschap en praktijk! Gerard Hornstra," emeritus hoogleraar " Experimentele Voedingskunde" Universiteit Maastricht" " Voorzitter MVO stuurgroep" Kies gezond vet!
2 Kies gezond vet!! Vet en vetzuren in de voeding" Voedingsvet en hart- en vaatziekten" Belang van omega-3 vetzuren" Vetzuurconsumptie in Nederland" Stuurgroep Kies gezond vet "
3 Vetten en vetzuren in de voeding" Vitamines en" sporenelementen" Voeding" Mineralen" Eiwitten" Vetten" Koolhydraten" isolatie," bescherming" Vetzuren" smaak," transport" structurele" functies" energie-" productie" regel-" functies"
4 Moleculaire vetzuurstructuur! Methyl! Kool-waterstof keten" (variabel)! Carboxyl! H! H! H! C! -! -!. " -! -! C! H! H! -! -! C! H! H! -! -! C! H! H! -! -! C! H! H! -! -! verzadigd!. " -! -! C! -! -! C! H! -! -! C! H! -! -!C! H! =!C! H! -! -! C! H! -! -! -! -! H! C! H! H! H! H! mono-onverzadigd! C! H! =! C! H! C! H! H! H! -! -! C! H! -! -! C! H! -! -! -! -! -! -! =! -! -! H! C! C! -! -! C! H! -! -! H! C! H! H! H! H! poly-onverzadigd!
5 Belangrijkste bronnen van " verzadigde vetzuren" Cocosnoot" laurinezuur" myristinezuur" Zuivel" Palm vrucht" palmitinezuur" Shea noot" stearinezuur" Vet " vlees"
6 Belangrijkste bronnen van enkelvoudigonverzadigde vetzuren (oliezuur)" Olijven" Raapzaad"
7 Belangrijkste bronnen van" meervoudig-onverzadigde vetzuren" Omega-3 familie" Omega-6 familie" Alfa-linoleenzuur" Linolzuur" ʻVisvetzurenʼ (EPA and DHA)" Arachidonzuur"
8 Voedingsvetten spelen " een rol bij o.a."! Hart- en vaatziekten!! Type-2 diabetes!! Kanker?!! Vroege ontwikkeling?! "
9 Condities die samenhangen met een levenslang verhoogd risico op hart- en vaatziekten (Berry, 2012)"! Diabetes mellitus"! Roken"! Te hoge bloeddruk"! Afwijkend lipoprotëineprofiel"
10 Plasmalipoproteïnen en cardiovasculair risico"! Zeker: LDL-cholesterol (")!! Zeer waarschijnlijk: HDL-chol (#)!! Waarschijnlijk: nuchtere TG (")!! Mogelijk: "Lp[a] (")! "
11 Voedingsvetten hebben een specifiek effect " op het cholesterolprofiel (Mensink 2003)" Verandering (mmol/l) bij vervanging van 1 en% koolhydraten" 0.06" 0.04" 0.02" 0.00" -0.02" -0.04" LDL-Chol" verzadigd (mix)" mono-onverzadigd (oliezuur)" poly-onverzadigd (linolzuur)" industriële trans-vetzuren" HDL-Chol" Totaal-/HDL-Chol"
12 LDL-cholesterol en cardiovasculair risico" (European Food Safety Authority, 2008, 2009, 2012)"! Een hoog gehalte aan LDL-cholesterol in het bloed is een bewezen en algemeen erkende risicofactor voor coronaire hartziekten "! Verlaging van het LDL-cholesterolgehalte door aanpassing van de voeding verlaagt het cardiovasculair risico!! EFSA beschouwt verlaging van het LDLcholesterol gehalte als gunstig voor de gezondheid van de mens!
13 Voedingsvetten hebben een specifiek effect " op het cholesterolprofiel (Mensink 2003)" Verandering (mmol/l) bij vervanging van 1 en% koolhydraten" 0.06" 0.04" 0.02" 0.00" -0.02" -0.04" LDL-Chol" verzadigd (mix)" mono-onverzadigd (oliezuur)" poly-onverzadigd (linolzuur)" industriële trans-vetzuren" HDL-Chol" Totaal-/HDL-Chol"
14 Verzadigde voedingsvetten en " cardiovasculair risico"! Hoewel verzadigde vetzuren in de voeding het LDLcholesterolgehalte in het bloed verhogen, blijkt uit een recente meta-analyse dat de inname van deze vetzuren op zich niet significant samenhangt met het risico op coronaire hartziekten (Siri-Tarino, 2010) "! Dit betekent dat verlaging van de verzadigd vet- consumptie alléén onvoldoende is om het cardiovasculair risico te verminderen!
15 Cardiovasculair risico is lager bij ʻvervangingʼ van verzadigde- door meervoudig onverzadigde vetzuren (Jakobsen, 2009)! Gecorrigeerd voor voeding" events" sterfte" 0.4" 0.8" 0.6" 1" 1.25" 1.5" 2" poly" mono" koolhydr" poly" mono" koolhydr" Relatief risico bij 5 en% vervanging" 0.4" 0.6" 0.8" 1" 1.25" 1.5" 2" Gecorrigeerd voor voeding en leefstijl"
16 Interventiestudies bevestigen het gunstige effect van vervanging van SAFA- en trans door PUFA (Mozaffarian, 2010) " Lager risico" 0.1! 0.25! Hoger risico" 0.5! 1! 1.5! 2!
17 De sterfte aan hart- en vaatziekten is laag " bij traditioneel levende Inuit!
18 De lage cardiovasculaire sterfte van Inuit berust mogelijk op het vetzuurprofiel van hun voeding! Inuit! Denen! verzadigd! enkelvoudig-onverzadigd! $-! 6" $-3" meervoudig-" onverzadigd" 0" 20" 40" 60" 80" 100" Vetzuursamenstelling van de voeding (%)"
19 Frequentie van vis bij de maaltijd is negatief gerelateerd aan het coronaire sterfterisico (He, 2004)! 1.0! mannen, 89000/1730" vrouwen, /1055" 1.0! Relatief risico! 0.8! 0.6! Relatief risico! 0.8! 0.6! 0.4! 0.4! Vis bij de maaltijd!
20 De visvetzuren EPA en DHA, 850 mg/day, verlagen de coronaire sterfte significant (GISSI, Lancet, 1999)! 100" Plotselinge hartdood" 100" Totale sterfte" 50" 50" 0" placebo" EPA/DHA" 0" placebo" EPA/DHA"
21 De verlaging van het plasma triglyceridengehalte door de visvetzuren EPA and DHA is dosis-afhankelijk" Verandering (%) van het" triglyceridengehalte! 0" -10" -20" -30"!!!!! Sanders,1983 "!! Schmidt, 1990"! Blonk, 1990"!!!!! -40" 0" 2.0" 4.0" 6.0" 8.0" 10.0" EPA+DHA inname (gram per dag)!
22 Vetconsumptie en hart-vaatrisico!! Grootschalige meta-analyses van observationele en interventiestudies tonen aan dat vervanging in de voeding van verzadigde- en trans-vetzuren door meervoudig onverzadigde vetzuren (van plantaardige oliën en vis) het cardiovasculaire risico met ongeveer 10% kan verminderen "! Vervanging door enkelvoudig-onverzadigde vetzuren of door koolhydraten blijkt niet effectief"
23 De vetzuursamenstelling van de voeding (energie%)" moet verbeteren (Gezondheidsraad 2006)" Aanbeveling Consumptie % OK Totaal vet 20-35/40 ca Verzadigd vet < Trans vet < Omega-6 vetzuren 2 7 (95) Omega-3 vetzuren (30) Visvetzuren (EPA+DHA, mg/dag) 400 ca
24 De vetzuurssamenstellingen van boter en van " diverse margarines verschillen sterk! boter! VV! EOV! pakjes" margarine" MOV! kuipjes" margarine" vloeibare" margarine" 0" 20" 40" 60" 80" 100" vetzuursamenstelling (%)"
25 De vetzuursamenstelling van dierlijke vetten " kan sterk verschillen! rund! V V! EOV! varken" MOV! kip" zalm" EPA" DHA! 0" 20" 40" 60" 80" 100" fatty acid composition (%)"
26 MVO stuurgroep Kies gezond vetʼ" Achtergrond: In relatie tot de aanbevelingen van de Gezondheidsraad eten Nederlanders nog te veel verzadigd vet en te weinig meervoudig onverzadigde vetzuren (met name omega-3) Missie: De samenstelling van het voedingsvet in overeenstemming brengen met deze aanbevelingen Aanpak: Gezondheidsprofessionals ondersteunen bij de voedingsadvisering van hun patiënte/cliënten, met name t.a.v. het vet in de voeding
27 MVO stuurgroep" Samenstelling: Vertegenwoordigers van diverse beroepsorganisaties (diëtisten, artsen, hart-vaat verpleegkundigen, praktijk ondersteuners), voedingswetenschappers, communicatie deskundigen, en vertegenwoordiging van Voedingscentrum en Hartstichting Werkwijze:! Kennisoverdracht (publicaties, lezingen, e-learning modules) m.b.t. de betekenis van voedingsvet voor gezondheidsbevordering en ziektepreventie! Ontwerpen, testen en beschikbaar stellen van instructiematerialen (draaischijf, rekentool, vetwijzer)
28 Fat replacement trigger and website" draaischijf"
29 Kies gezond vet wijzer"
30 Kern-boodschappen!! Vergeleken met de aanbevelingen van de Gezondheidsraad eten Nederlanders gemiddeld te veel verzadigde vetten en te weinig meervoudig onverzadigde vetzuren van de omega-3 familie"! Vervanging in de voeding van verzadigde- door meervoudig onverzadigde vetten kan het risico op hart- en vaatziekten met wel 10% verlagen "! Verhoog vooral de inname van de omega-3 vetzuren alfa-linoleenzuur en de zogenaamde ʻvisvetzurenʼ EPA en DHA"! Maak daarbij gebruik van de praktische adviezen van de Stuurgroep ʻKies Gezond Vetʼ"
De wetenschap achter de richtlijn voor vet
De wetenschap achter de richtlijn voor vet Marianne Geleijnse Hoogleraar Voeding en Hart- en Vaatziekten Afdeling Humane Voeding, Wageningen Universiteit MVO Netwerkevent 31 maart 2016 Subsidies van voedingsindustrie
Nadere informatieAlles over VETTEN GOEDE ÉN SLECHTE. E-book
Alles over VETTEN GOEDE ÉN SLECHTE E-book WAT IS VET? VET IS EEN VOEDINGSSTOF DIE ZIT IN BIJVOORBEELD HALVARINE, OLIE, VLEES, KAAS EN IN KOEK, SNACKS EN SAUZEN. VET IS ALTIJD EEN MENGSEL VAN VETZUREN.
Nadere informatieVoor op brood (kuipjes 41 % totaal vet) Voor op brood (kuipjes > 41 % vet) Twenty Four Brio Light Becel pro.activ Calorie Light
INFOKAART n van margarine-, halvarine- en bak- en braadproducten December 2016 - Het assortiment margarineproducten wordt steeds groter en sluit steeds beter aan op de wensen en eisen van de consument.
Nadere informatieVETTEN EN GEZONDHEID INGEBORG A BROUWER, PHD HOOGLERAAR VOEDING VOOR GEZOND LEVEN VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM
VETTEN EN GEZONDHEID INGEBORG A BROUWER, PHD HOOGLERAAR VOEDING VOOR GEZOND LEVEN VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM ACHTERGROND Geregistreerd voedingswetenschapper: Nederlandse Academie van Voedingswetenschappen
Nadere informatieVetten, sojaproducten en gezondheid van het hart Wat zegt de wetenschap?
Vetten, sojaproducten en gezondheid van het hart Wat zegt de wetenschap? Standpuntnota van de ENSA Scientific Advisory Committee Inleiding Sinds vele jaren erkennen wetenschappers de belangrijke rol die
Nadere informatieTransvetzuurgehalte in chips verlaagd
Transvetzuurgehalte in chips verlaagd Projectnummer: ZD 04 K102 Datum: maart 2006 1 Samenvatting Het streven van de Minister van VWS is dat in 2010 meer mensen eten volgens de Richtlijnen Goede Voeding
Nadere informatieManifest Essentiële vetten voor kinderen
Manifest Essentiële vetten voor kinderen BF2532 Blue Band Manifest Brochure.indd 1 29-06-2010 11:16:39 Inhoudsopgave Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland... 4 Diëtisten Coöperatie Nederland en Nederlandse
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Vetten zijn gezond en noodzakelijk laat je niets wijsmaken Vet heeft een slecht imago en dat is vreemd omdat vet noodzakelijk is en zeker niet alleen maar slecht is en het het is niet iets wat je zoveel
Nadere informatieCholesterol. Alles wat je ooit wilde weten
Cholesterol Alles wat je ooit wilde weten Waar komt cholesterol vandaan? Het overgrote deel van de cholesterol in ons lichaam maakt ons lichaam zélf aan. Eén derde nemen we op via onze voeding. Cholesterol
Nadere informatiePalmolie en cardiovasculaire gezondheid
Palmolie en cardiovasculaire gezondheid Gerard Hornstra Emeritus Hoogleraar Experimentele Gezondheidkunde Universiteit Maastricht NUTRI-SEARCH, Gronsveld, Nederland Inleiding Palmolie, wereldwijd de meest
Nadere informatieHoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor vetten
Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor vetten Dit hoofdstuk bevat zeven vragen Hoofdstuk 1 gaat over het belang van een gezond voedingspatroon en de rol van vetten hierin. Na bestudering van dit hoofdstuk
Nadere informatieNieuwe Richtlijnen Goede Voeding
Nieuwe Richtlijnen Goede Voeding Wat zijn de nieuwe voedingsaanbevelingen vanuit de wetenschap? Prof. Edith Feskens, edith.feskens@wur.nl Inhoud Voedingsonderzoek is moeilijk! Hoe komen Richtlijnen tot
Nadere informatieWetenschappelijke onderbouwing Nederlandse voedingsrichtlijnen
Wetenschappelijke onderbouwing Nederlandse voedingsrichtlijnen Prof Daan Kromhout Gezondheidsraad Gezondheidsraad 1 De commissie Wat zijn Richtlijnen goede voeding? Geïntegreerde boodschappen gebaseerd
Nadere informatieSamenvatting, conclusies en aanbevelingen
Samenvatting, conclusies en aanbevelingen In publiceerde de toenmalige oedingsraad de Nederlandse voedingsnormen. Deze waren hoofdzakelijk gericht op de preventie van deficiëntieverschijnselen. De laatste
Nadere informatieNoten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon
Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon Noten, rozijnen, gedroogde pruimen en andere gedroogde zuidvruchten bevatten veel gezonde vetten, vezels, vitamines en mineralen. Uit
Nadere informatieHoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor goede vetten
E-learning module vetten en gezondheid Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor goede vetten Hoofdstuk 1 gaat over de rol van vetten in een gezond voedingspatroon. Na bestudering van dit hoofdstuk weet
Nadere informatieKoolhydraten en de preventie van welvaartsziekten
Koolhydraten en de preventie van welvaartsziekten Evidence-based richtlijn van de German Nutrition Society Van vezels tot suikers: koolhydraten omvatten een brede range van voedingsstoffen. Wat is er precies
Nadere informatieOmega-3 vetzuren: wat... waarom... waar...
Omega-3 vetzuren: wat... waarom... waar... Op uw gezondheid! U bent baas over uw eigen lichaam. Gelukkig maar. Dat brengt natuurlijk een zekere verantwoordelijkheid met zich mee. Alles wat u eet en drinkt
Nadere informatieErytrocytair Vetzurenprofiel
Dr **** ***** * Erytrocytair Ontvangen op:02/11/2011 Indruk:16/11/2011 De administratieve gegevens die in ons informatica systeem zijn opgenomen, zijn deze die ons door de voorschrijvende arts zijn gemeld.
Nadere informatieGezonde basisvoeding met de Schijf van Vijf Factsheet
Voedingscentrum De erkende autoriteit op het gebied van gezond, veilig en duurzaam eten Gezonde basisvoeding met de Schijf van Vijf Factsheet De Schijf van Vijf is het voorlichtingsmodel dat het Voedingscentrum
Nadere informatieWorkshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht. Graag in samenwerking
Workshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht Graag in samenwerking Voor zowel kinderen als volwassenen zijn overgewicht en obesitas de belangrijkste risicofactoren voor de ontwikkeling van
Nadere informatieVetten en cardiovasculaire gezondheid: juist en fout uit elkaar houden!
Vetten en cardiovasculaire gezondheid: juist en fout uit elkaar houden! Brussel, december 2015 - De Belgische Cardiologische Liga wilde alles op een rijtje zetten over vetten en hun rol bij hart- en vaataandoeningen.
Nadere informatieIngezonden commentaren op het openbare concept van het achtergronddocument Alfalinoleenzuur
Ingezonden commentaren op het openbare concept van het achtergronddocument Alfalinoleenzuur De volgende organisaties hebben commentaar ingestuurd: Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie MVO de
Nadere informatieDia 1. Dia 2 Wat is voeding: Dia 3. Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema. Koolhydraten
Dia 1 Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema Dia 2 Wat is voeding: Voeding = alle organische stoffen die je als mens of organisme nodig hebt om energie op te wekken in je
Nadere informatieTE HOGE CHOLESTEROL WAT NU?
TE HOGE CHOLESTEROL WAT NU? Veel landgenoten hebben een hoge cholesterolspiegel, vaak zonder het te weten. We vertellen wat het is en vooral wat je er aan kan doen. Wat is cholesterol? Cholesterol is een
Nadere informatieVoeding en gezondheid
Voeding en gezondheid Diëtistenpraktijk Meierijstad Stephan van Rooij 31 jaar Diëtist bij - Dietistenpraktijk Meijerijstad - Schijndel (Avantilaan 7) - Sint Oedenrode (Ollandseweg 86) Aandachtsvelden:
Nadere informatieVOEDING & DIABETES. De rol van dieetzorg bij de mens met diabetes mellitus. Janneke de Keijzer, dietist Diabetes Nutrition Organisation
VOEDING & DIABETES De rol van dieetzorg bij de mens met diabetes mellitus Janneke de Keijzer, dietist Diabetes Nutrition Organisation 26 september 2013 Warming up Waar denk je aan, voeding & diabetes?
Nadere informatieWat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips
Vetten 1 Onderwerpen Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips 2 Wat zijn vetten? Vetten zijn naast eiwitten en koolhydraten, een van de drie
Nadere informatiePre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.
Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het
Nadere informatieDit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen
2014R1226 NL 18.11.2014 000.001 1 Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen B VERORDENING (EU) Nr. 1226/2014 VAN DE COMMISSIE
Nadere informatie30 dagen een commitment met jezelf aangaan!
30 dagen een commitment met jezelf aangaan! 1. Training 2. Voeding 3. Rust 1. Training - Grote spieren trainen benen, borst en rug - Cardio training - Dagelijks middelmatig bewegen Grote spieren trainen:
Nadere informatieVoedingsadviezen. 2.1. Samenstelling van de voeding. 6-7 sneetjes. 20-25 g. 4-5 aardappelen/ opscheplepels
Hoofdstuk 2 Voedingsadviezen voor mensen met diabetes mellitus 2.1. Samenstelling van de voeding Dieetadviezen bij diabetes mellitus zijn niet anders dan adviezen voor een goede voeding. De basis van een
Nadere informatie10 KEER GEZOND EET GROENTEN
10 KEER GEZOND 10 KEER GEZOND Er zijn volgens ons tien regels waar het voedingspatroon van elke sporter of niet-sporter dagelijks aan zou moeten voldoen. Deze richtlijnen zijn grotendeels gebaseerd op
Nadere informatieTabellen inname voedingsstoffen
TNO-rapport TNO 2014 R11714 De Eet Compleet Test Bijlage D D Tabellen inname voedingsstoffen Inname voedingsstoffen 1/38 Groep : Totale populatie, 1526 personen Energie kcal 1281 228 403 2306 927 996 1272
Nadere informatieOnderzoek naar het gebruik van frituurvet in de horeca Effectmeting
Onderzoek naar het gebruik van frituurvet in de horeca Effectmeting Voedsel en Waren Autoriteit, Projectnummer: ZD05K101 September 2005 1 Samenvatting Eén van de beleidsdoelstellingen van de minister van
Nadere informatie12-11-2012. De fysiologische basis van de melkproductie. De fysiologische basis van de melkproductie. Hormonen tijdens lactatie
De fysiologische basis van de melkproductie Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC Moedermelk; Aandachtspunten hoe? hoeveel? samenstelling? De fysiologische basis van de melkproductie Lactose Vetten
Nadere informatieCholesterol Cholesterol
Cholesterol Een verhoogd cholesterolgehalte (ook hypercholesterolemie of hyperlipidemie genoemd) in het bloed vergroot de kans op harten vaatziekten. Hart- en vaatziekten zijn een veel voorkomende complicatie
Nadere informatieGeachte heer, Van Gool,
Organisatie Naam Adres Woonplaats datum : 21-08-2015 ref : SP telefoon : 070-2191702 e-mail : peters@nzo.nl betreft : Reactie NZO op Achtergronddocumenten Eiwit en transvetzuren t.b.v. de Richtlijnen Goede
Nadere informatieIk heb cholesterol Wat nu?
Ik heb cholesterol Wat nu? Belangrijk: Deze patiëntbrief is bedoeld ter ondersteuning van het consult door de huisarts. Deze informatie dient dus niet als vervanging van een consult bij een arts. Bedenk
Nadere informatiePre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.
Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het
Nadere informatieInfobundel Week van de diëtist THEMA VETTEN
Infobundel Week van de diëtist THEMA VETTEN Nederrij 133 2200 Herentals t 014 24 61 11 f 014 24 61 26 www.azherentals.be Inhoudsopgave Vetten in de actieve voedingsdriehoek... 3 Zichtbaar en onzichtbaar
Nadere informatieHart en Vaataandoeningen, Leefstijlziektes? of! Leo Schrijvers Cardioloog
Van harte welkom! Hart en Vaataandoeningen, Leefstijlziektes? of! Leo Schrijvers Cardioloog CONFUCIUS: Chinees wijsgeer circa 500 voor Christus Het is niet moeilijk om het goede te herkennen, maar wel
Nadere informatieDe richtlijnen zijn bedoeld voor de ogenschijnlijk gezonde bevolking
Samenvatting De zogeheten Richtlijnen goede voeding zijn bedoeld om de overheid steun te bieden bij het ontwikkelen van een voedingsbeleid en bij het volgen van de effecten van dat beleid. Het advies vormt
Nadere informatieAchtergronddocument Richtlijnen goede voeding 2015
1 OCR 2 Concept niet citeren of naar verwijzen 3 Achtergronddocument Richtlijnen goede voeding 2015 4 Vetten en oliën Dit achtergronddocument is een samenvatting van wetenschappelijke peer-reviewed publicaties
Nadere informatieEffecten van vetzuren in de voeding op de totaal-, LDL- en HDL-cholesterolconcentraties
Ned Tijdschr Klin Chem Labgeneesk 2005; 30: 199-203 Effecten van vetzuren in de voeding op de totaal-, LDL- en HDL-cholesterolconcentraties M.A.M.A. THIJSSEN en R.P. MENSINK De vetzuursamenstelling van
Nadere informatie7 Samenvatting Inleiding
Samenvatting 7 159 160 7 Samenvatting Inleiding Het onderzoek is gestart met als verwachting dat de ontwikkeling van kinderen beter wordt wanneer er zogenaamde lange keten meervoudig onverzadigde vetzuren
Nadere informatieHet faillissement van de verzadigd vethypothese van cardiovasculaire ziektes
Ned Tijdschr Klin Chem Labgeneesk 2012; 37: 192-211 Het faillissement van de verzadigd vethypothese van cardiovasculaire ziektes F.A.J. MUSKIET 1, M.H.A. MUSKIET 2 en R.S. KUIPERS 1 Vet en vooral verzadigde
Nadere informatieStichting reclame code : uitspraken zoeken
Page 1 of 6 NIEUWS RECLAME VAN SIMPEL VOOR INSTELLEN BELPLAFOND DOOR OUDERS MISLEIDEND Datum: 28 april 2011 Dossiernr: 2010/00672 Uitspraak: Aanbeveling Product / dienst: Gezondheid Motivatie: Misl. Voornaamste
Nadere informatieConsensus over de vervanging van verzadigd vet
Verklaring mogelijke belangen Consensus over de vervanging van verzadigd vet NAV Voedingsforum 14 maart 2013: Verzadigde vetzuren in relatie tot hart- en vaatziekten (HVZ) Peter Zock Unilever R&D Vlaardingen
Nadere informatieOnderzoek naar het gebruik van frituurvet in de horeca (3)
Onderzoek naar het gebruik van frituurvet in de horeca (3) Voedsel en Waren Autoriteit Afdeling Signalering en Ontwikkeling Regio Zuid (Deel)projectnummer: ZD06D230 Thema Voeding & Gezondheid December
Nadere informatie3.1 Inleiding 67 3.2 Suiker en suikers
INHOUD 13 17 1.1 Inleiding 17 1.2 Definitie van vet 18 1.2.1 Structuur van vet 18 1.2.2 Vetzuurgroepen 19 1.2.3 Oorsprong van vet 23 1.3 Aanwezigheid van vet in levensmiddelen 24 1.3.1 Onverzadigde vetzuren
Nadere informatieVetzuursamenstelling van bakkerijmargarines in Nederland in 2008
Voedingsmiddelenanalyses van de Afdeling Humane Voeding Deel 15 Vetzuursamenstelling van bakkerijmargarines in Nederland in 2008 Paul JM Hulshof, Truus Kosmeyer Maart 2009 Afdeling Humane Voeding Wageningen
Nadere informatieVOEDING OP DE BUURDERIJ
VOEDING OP DE BUURDERIJ De voeding op de Buurderij voldoet aan de richtlijnen Gezonde Voeding van het Voedingscentrum. Per 1 januari 2018 is er gemiddeld 6,60 beschikbaar per bewoner per dag voor het eten.
Nadere informatiePre-diabetes. Vasculair Preventie Centrum
Pre-diabetes Vasculair Preventie Centrum Wat is pre-diabetes? Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het glucosegehalte in uw bloed (bloedsuiker) is, vooral s ochtends voordat u gegeten
Nadere informatieVerhoogd cholesterolgehalte. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg
Verhoogd cholesterolgehalte Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Cholesterolgehalte 3 Cholesterol 3 Cholesterol in voeding 4 Verhoogd cholesterolgehalte
Nadere informatieChanging Diabetes is een geregistreerd handelsmerk. van Novo Nordisk A/S. Wietske Wits, diabetes type 1
Novo Nordisk beschouwt het als haar missie om de toekomst van diabetes te veranderen. Om deze visie gestalte te geven hebben wij het Changing Diabetes-programma ontwikkeld. Changing Diabetes omvat diverse
Nadere informatieMINDER SUIKER BETER VET UITDAGINGEN VOOR DE VOEDINGSINDUSTRIE
MINDER SUIKER BETER VET UITDAGINGEN VOOR DE VOEDINGSINDUSTRIE WIE IS FLANDERS FOOD? VZW 2005 Vlaamse voedingsbedrijven + Fevia Vlaanderen WAT IS ONZE MISSIE? Flanders FOOD ondersteunt en faciliteert competitieve,
Nadere informatieDe fysiologische basis van de melkproductie. Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC
De fysiologische basis van de melkproductie Anita Badart, diëtist / lactatiekundige IBCLC De fysiologische basis van de melkproductie Moedermelk; hoe? Moedermelk; hoeveel? Moedermelk; samenstelling? Aandachtspunten
Nadere informatieHet programma. De boodschappenkar. Even voorstellen: Door de bomen het bos niet meer zien? Feiten en fabels
De boodschappenkar Door: Anne Mesman-de Winter, Diëtist Het programma over goede voeding Informatie over de Richtlijnen goede voeding Hoe ziet volgens u een gezond boodschappenmandje eruit? Toelichting
Nadere informatieGoede voeding. Hans van Kuijk sportarts
Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Chronische aandoeningen Hart- en vaatziekten Hoge bloeddruk Diabetes 2 Overgewicht? Relatie met voeding & bewegen? DM2; dramatische
Nadere informatieVetten Minder verzadigd vet, meer onverzadigd vet
Vetten Minder verzadigd vet, meer onverzadigd vet In voeding zitten twee soorten vet: verzadigd vet en onverzadigd vet. Als je verzadigd vet vervangt door onverzadigd vet heeft dat een positief effect
Nadere informatieVoedingsclaims en voorwaarden voor gebruik
Voedingsclaims en voorwaarden voor gebruik Lage energetische waarde Uw product bevat maximaal 40 kcal (170 kj) per 100 gram. Verlaagde energetische waarde De hoeveelheid energie per 100 gram is met minimaal
Nadere informatieDagelijkse inname van energie en voedingsstoffen door diverse bevolkingsgroepen naar locatie (berekening inclusief nulgebruikers)
Tabel 41 Dagelijkse inname van energie en voedingsstoffen door diverse bevolkingsgroepen naar locatie (berekening inclusief nulgebruikers) Project : basis rapportage VCP (SAS) Weergave: Gewogen, vast aantal
Nadere informatieStefanie van der Vooren
www.omega-3-index.com www.womenshealthconsulting.eu Uw persoonlijke HS-Omega-3-Index Stefanie van der Vooren 26.02.1972 RAPPORT VETZUURANALYSE In dit persoonlijke rapport vindt u een gedetailleerde analyse
Nadere informatieEet smakelijk René de Groot 15-06-2014
Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Inhoudsopgave: Kennis testen Waar is voeding eigenlijk goed voor? Waarmee moeten we dan ontbijten? Bloedsuiker spiegel Calorieën?? Schijf van 5 Hoeveel calorieën
Nadere informatie8.5. Boekverslag door Stefan 3796 woorden 29 oktober keer beoordeeld. Wetenschapsoriëntatie
Boekverslag door Stefan 3796 woorden 29 oktober 2017 8.5 2 keer beoordeeld Vak Wetenschapsoriëntatie https://www.scholieren.com/verslag/111353 Pagina 1 van 12 Achtergrondinformatie De Schijf van Vijf geeft
Nadere informatieOliën en vetten kies gezond en lekker
Meer weten? Op www.vettefeiten.nl vind je nog veel meer informatie over de rol van oliën en vetten in ons dagelijks leven. Volg ons ook op twitter: @MVOvettefeiten Contact MVO - de ketenorganisatie voor
Nadere informatieVoedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes. diabetes gravidarum
Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes diabetes gravidarum 2 Deze brochure is bedoeld voor vrouwen met diabetes gravidarum. In deze brochure wordt informatie gegeven over o.a. de richtlijnen voor de
Nadere informatieVetten Minder verzadigd vet, meer onverzadigd vet
Vetten Minder verzadigd vet, meer onverzadigd vet In voeding zitten twee soorten vet: verzadigd vet en onverzadigd vet. Als je verzadigd vet vervangt door onverzadigd vet heeft dat een positief effect
Nadere informatieC.V.I. 6.13 De rol van vleeswaren in een gezonde voeding. 6.13 De rol van vleeswaren in een gezonde voeding
6 KWALITEITSZORG 6.13 De rol van vleeswaren in een gezonde voeding Auteur : H.Rang Productschap Vee en Vlees September 2013 blad 1 van 12 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding... 3 2 Vlees(waren) en voedingsstoffen...
Nadere informatieDE DAGELIJKSE BIJDRAGE AAN UW GEZONDHEID
DE DAGELIJKSE BIJDRAGE AAN UW GEZONDHEID Met slechts 1 eetlepel EDEN bio Omega-3 DHA-olie alfalinoleenzuur (ALA) Draagt bij tot een normaal cholesterolgehalte Docosahexaeenzuur (DHA) Draagt bij tot het
Nadere informatieGezondheid & Voeding
kokosolie voor minder vet in de taille Kokosolie staat bekend als een van de gezondste vetten in de wereld. Ondanks dat vele, waar onder het Voedingscentrum, roepen dat verzadigd vet ongezond is, maar
Nadere informatie(n=5898) (n=6218) (n=5958) standaard standaard standaard Voedingsstof gemiddelde afwijking gemiddelde afwijking gemiddelde afwijking.
Tabel 24 Dagelijkse inname van energie en voedingsstoffen door diverse bevolkingsgroepen naar tussendoortjes in drie voedselconsumptiepeilingen (berekeningen inclusief nul-gebruikers) Gemiddelde inname
Nadere informatieReactie van de commissie Richtlijnen goede voeding 2015. op het achtergronddocument over verzadigde, enkelvoudig
Reactie van de commissie Richtlijnen goede voeding 2015 op het achtergronddocument over verzadigde, enkelvoudig en meervoudig onverzadigde (n-6) vetzuren De commissie heeft op het achtergronddocument over
Nadere informatieVOEDING OP DE BUURDERIJ
VOEDING OP DE BUURDERIJ De voeding op de Buurderij voldoet aan de richtlijnen Gezonde Voeding van het Voedingscentrum. Per 1 januari 2018 is er gemiddeld 6,60 beschikbaar per bewoner per dag voor het eten.
Nadere informatieGEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3. Gezonde voeding
GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3 Gezonde voeding 1 INLEIDING Thema 3 hoofdstuk Gezonde voeding blz. 149 Onderwerpen: -Persoonlijke verschillen -Voeding en levensfasen -Voedingsmiddelen en voedingsstoffen -Richtlijnen
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Hart en vaatziekten bestrijden en voorkomen met vitamine C Een goedkope en effectieve aanpak van hart en vaatziekten is heel goed mogelijk. En dan niet met farmaceutische middelen, die eigenlijk alleen
Nadere informatieKen je cardiovasculair risico!
UGP-FOLDER Ken je cardiovasculair risico! Wat zijn risicofactoren voor hart- en vaatziekten en welke risicofactoren zijn er? Risicofactoren voor hart- en vaatziekten zijn factoren die de kans op ziekten
Nadere informatieG e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf
G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf De Schijf van Vijf in het kort Om fit en gezond te leven is het belangrijk om gezond te eten. Gezond eten is samen met voldoende bewegen dé basis voor een
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Kokosvet gezond? Nee zegt het Voedingscentrum, ja zeggen velen andere Kokosvet gezond of niet, nee zegt het Voedingscentrum, ja zeggen velen anderen, waaronder ik. Maar wat ik me dan als eerste afvraag
Nadere informatieHoe kunt u de kans op hart- en vaatziekten verkleinen?
Hoe kunt u de kans op hart- en vaatziekten verkleinen? Voedings- en leefstijladviezen voor mensen die zelf iets willen doen! Bronvermelding Deze folder is gemaakt door de afdeling diëtetiek van het UMC
Nadere informatieS C H I J F V A N V I J F
SCHIJF VAN VIJF DE SCHIJF VAN VIJF, GOED VOOR JE LIJF! V o o r i e d e r e e n i s e e n v o e d i n g s k e u z e v a n b e l a n g w a a r a l l e b e n o d i g d e voedingsstoffen in zitten. Dit zijn
Nadere informatienatuurlijke oorsprong
PALMOLIE Palmolie is de meest gebruikte plantaardige olie in de wereld en een belangrijke bron van vetten in onze voeding. Palmolie is een ingrediënt in margarines, koekjes en ijs, maar ook in non-food
Nadere informatieLeefstijlinterventies met stip op 1! Inhoud. Over de zgn. Preventieparadox. The Epidemiological Evidence. Edith Feskens, edith.feskens@wur.
Leefstijlinterventies met stip op 1! The Epidemiological Evidence Edith Feskens, edith.feskens@wur.nl Inhoud Waarom is rol voor leefstijl lang onderbelicht geweest? Voeding en Bloeddruk Preventie van type
Nadere informatieVe#en. Deze avond 31/05/17. De Lelieboom. Indeling vetzuren FuncEes van vetzuren Cholesterol TransveHen De prakejk: BehoeMe Warm en koud gebruik
Ve#en 2 juni 2017, Adonai DE De Lelieboom De Lelie leidt je door t bestaan. Bij hem kun je altijd te rade gaan. De Lelie helpt je stap voor stap, Te klimmen op de levenstrap. DE - www.delelieboom.be -
Nadere informatieInhoud. Leefstijlinterventies met stip op 1! Voorbeeld van de PP: het effect van bloeddrukverlaging op sterfte. Over de zgn.
Leefstijlinterventies met stip op 1! Inhoud The Epidemiological Evidence Edith Feskens, edith.feskens@wur.nl Waarom is rol voor leefstijl lang onderbelicht geweest? Voeding en Bloeddruk Preventie van type
Nadere informatieLeefstijlinterventies met stip op 1!
Leefstijlinterventies met stip op 1! The Epidemiological Evidence Edith Feskens, edith.feskens@wur.nl Inhoud Waarom is rol voor leefstijl lang onderbelicht geweest? Voeding en Bloeddruk Preventie van type
Nadere informatieGeef je lichaam méér concentratie en méér zon tijdens donkere dagen
Geef je lichaam méér concentratie en méér zon tijdens donkere dagen De beste, zuiverste en veiligste Eco formules Uitsluitend voor kenners Womens Health Consulting Mens Health Consulting Zijn omega-3 vetzuren
Nadere informatieGeen gewone omega-3 visoliën Uitsluitend voor kenners
Geen gewone omega-3 visoliën Uitsluitend voor kenners De beste, zuiverste en veiligste omega-3 formules Womens Health Consulting Mens Health Consulting www.ecomega-3.com Zijn omega-3 vetzuren belangrijk
Nadere informatieHierbij gaat voor de delegaties document D034098/02.
Raad van de Europese Unie Brussel, 22 juli 2014 (OR. en) 12140/14 DEEG 135 AGRI 512 SAN 296 BEGELEIDENDE NOTA van: ingekomen: 22 juli 2014 aan: Nr. Comdoc.: D034098/02 Betreft: de Europese Commissie het
Nadere informatie28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2.
Voeding en leefstijl bij en na kanker Malu van Geel Inhoud 1. Voeding van vroeger tot nu 2. Voeding en kanker 3. Aanbevelingen 4. Veel gestelde vragen 1. Voeding van vroeger tot nu 1 Hippocrates Laat voeding
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting 119 120 Samenvatting Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar de voorziening met essentiële vetzuren van gespeende biggen. Gewervelde dieren hebben in de voeding de essentiële vetzuren linolzuur
Nadere informatieVoedingsrichtlijn Diabetes 2015
Voedingsrichtlijn Diabetes 2015 Esther Pekel diëtist Diabetescentrum 2015 1 Voedingsrichtlijn 2015 1e wetenschappelijke onderbouwde voedingsrichtlijn DM geschreven i.o.v. de NDF in 2006. 2e herziene richtlijn
Nadere informatieGezond en minder gezond vet. Herken het gezonde vet
Gezond en minder gezond vet Herken het gezonde vet Kies gezond vet! Vet is onmisbaar in onze voeding. Je lichaam heeft vet nodig. Vet levert energie en is een bron van vitamines zoals vitamine A, D en
Nadere informatieVoedingsadviezen bij Diabetes Mellitus
Voedingsadviezen bij Diabetes Mellitus Deze folder gaat over voedingsadviezen als u Diabetes Mellitus heeft. Inleiding Diabetes Mellitus, beter bekend als diabetes of suikerziekte, is een stofwisselingsziekte
Nadere informatieESSENTIAL FATTY ACIDS
ESSENTIAL FATTY ACIDS Opgemaakt op 06/10/2016 Alfabetisch: Borage 500 90C Cassis 500 90C Cod Live 90C DHA 200 60C Eskimo 3-6-9 210ml Eskimo 6:1 90C Eskimo Extra 25C Eskimo Extra 50C Eskimo Extra 90C Eskimo
Nadere informatiedé formule tot een perfect evenwicht PLUS
dé formule tot een perfect evenwicht PLUS Waarom? Dé formule tot een perfect evenwicht PLUS Minami biedt omega-3 voedingssupplementen met een heel hoge concentratie, waarvan de voordelen en de effecten
Nadere informatieMVO pleit voor een valide voedselkeuzelogo dat communiceert en stimuleert
MVO pleit voor een valide voedselkeuzelogo dat communiceert en stimuleert Samenvatting MVO - de ketenorganisatie voor oliën en vetten pleit voor een voedselkeuzelogo op de voorzijde van verpakkingen mits
Nadere informatieDe invloed van ontstekingsreuma en -behandeling op hart- en vaatziekten
De invloed van ontstekingsreuma en -behandeling op hart- en vaatziekten In Nederland hebben ongeveer 400.000 mensen last van ontstekingsreuma. Deze vorm van reuma kenmerkt zich door langdurige gewrichtsontstekingen.
Nadere informatieDiëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes
Diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes (= diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat en meestal na de bevalling weer verdwijnt.
Nadere informatie