7 e editie Economische monitor Voorne PutteN Opzet en inhoud Deze factsheet is de zevende editie van de Economische Monitor en presenteert recente economische ontwikkelingen van als regio en de vier gemeenten. De factsheet bevat kerncijfers ten aanzien van bevolking, arbeidsmarkt, werkgelegenheid, bedrijvigheid, werkloosheid en detailhandel. De Economische Monitor Voorne- Putten is een gezamenlijk initiatief van de vier gemeenten Brielle, Hellevoetsluis, Nissewaard en Westvoorne. Meer cijfers vindt u op https://voorne-putten.incijfers.nl/ 5 GEMEENTEN Economische Monitor Voorne Putten 1
Het belang van inzicht in de economie De economische groei die inzette in 2016 heeft zich in 2017 voortgezet. Landelijk groeide de werkgelegenheid met 1,5 procent. De vooruitzichten gaan uit van het doorzetten van economische groei. Het vertrouwen van consument en ondernemer in de economie en de eigen financiële situatie en positie was in de eerste helft van opnieuw hoog. Wat is van deze ontwikkelingen terug te zien in de regionaal-economische kerncijfers? In 2010 verscheen de eerste editie van de Economische Monitor. Net als voorgaande jaren hebben de vier gemeenten op een nieuwe editie laten samenstellen. Deze -factsheet geeft inzicht in de recente economische ontwikkeling van, met aandacht voor bevolking, werkgelegenheid en werkloosheid. 8 HEt vertrouwen in de economie in eerste helft opnieuw hoog STERKSTE GROEI IN AFGELOPEN 10 JAAR Het totaal aantal inwoners van op 1 januari is 156.133 personen. Ten opzichte van vorig jaar is het inwonertal met 920 gestegen en dat is een groei van 0,6 procent. Alleen in Nissewaard daalde het aantal inwoners, met 1 procent, door de grenscorrectie waardoor Oudenhoorn deel uit maakt van Hellevoetsluis. De bevolking van Hellevoetsluis nam daardoor juist fors toe ten opzichte van 1 januari 2017 (+3,3 procent). De groei van de bevolking van is vrijwel volledig het resultaat van het vestigingsoverschot. Vergeleken met vijf jaar eerder is de bevolking van met ruim 2.000 inwoners gegroeid (+1,3 procent). Brielle en Westvoorne groeiden in deze periode harder dan de andere gemeenten op, namelijk met ruim 4 procent. 156.133 INWONERS 01 Jaarlijkse bevolkingsgroei, 2009-156.500 156.000 155.500 155.000 154.500 154.000 153.500 153.000 152.500 154.323 154.372 154.357 154.012 154.069 154.158 154.553 154.764 155.213 156.133 0,4% 152.000 151.500 151.000 150.500 - - - 150.000-2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Economische Monitor Voorne Putten 2
Verhuismobiliteit neemt toe Tussen 1 januari 2016 en 1 januari 2017 groeide de bevolking met bijna 450 personen (0,3 procent). Twee derde van deze groei was het gevolg van een positief migratiesaldo (+286 personen in 2016). Vooral in Brielle kwamen meer personen vanuit overig Nederland dan dat er vertrokken (+154). Alleen Hellevoetsluis kende een licht negatief saldo. De verhuismobiliteit nam de laatste jaren toe. In 2014 verhuisden er 3.850 personen naar, in 2015 waren dit er 4.000 en in 2016 bijna 4.500. Ook de migratie vanuit nam toe, het saldo echter was in de afgelopen drie jaren niet zo hoog. N.B. de verhuizingen tussen de gemeenten op zijn hierin niet opgenomen. 02 Verhuizingen tussen gemeenten op en overig Nederland (2016) Totaal Vanuit overig Nederland naar Voorne Putten 4.473 4.187 Vanuit Voorne Putten naar overig Nederland Brielle 532 378 +154 Hellevoetsluis 948 957-9 Nissewaard 2.543 2.497 +46 Westvoorne 450 355 +95 +286 GRIJZE DRUK BLIJFT TOENEMEN Voor het (toekomstig) functioneren van de arbeidsmarkt is de leeftijdssamenstelling van de bevolking belangrijk. De demografische druk toont de verhouding tussen de productieve leeftijdsgroep (20-64) en de niet-productieve leeftijdsgroep. De groene druk is gedefinieerd als het aantal 0-19 jarigen gedeeld door het aantal 20-64 jarigen en de grijze druk als de groep 65 jaar en ouder gedeeld door de groep 20-64 jarigen. De groene druk op is in 36 procent. De groene druk blijft op vrij constant en schommelt de afgelopen jaren zo rond de 35-36 procent. Ten opzichte van het landelijke en provinciale beeld is de groene druk op lager (Nederland en Zuid-Holland: 38 procent). Anders is het beeld bij de grijze druk. Deze loopt de afgelopen jaren op en bedraagt in 34 procent, elf procentpunt meer dan in 2009. Vergeleken met Nederland en Zuid-Holland neemt de grijze druk ook sneller toe: in Nederland is de grijze druk opgelopen van 25 procent in 2009 naar 32 procent in en in Zuid-Holland van 24 naar 30 procent. Verwacht kan worden dat binnen enkele jaren de grijze druk op groter is dan de groene druk. 03 Groene en grijze druk (1 januari 2009-) Grijze druk Groene druk 80% 80% 50% 23% 23% 24% 26% 28% 31% 32% 33% 34% 50% 40% 37% 40% 20% 20% 10% 10% 0% 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 0% Economische Monitor Voorne Putten 3
Arbeidsparticipatie GESTEGEN IN ALLE GEMEENTEN Vanwege het (toekomst)perspectief dat er langer doorgewerkt moet worden, heeft het CBS de definitie van de beroepsbevolking aangepast. Waar de leeftijdsgrens voorheen op 65 jaar lag, is deze nu opgerekt tot 75 jaar. Tussen 2010 en 2014 bleef de beroepsbevolking op redelijk stabiel in aantal op een niveau van rond de 85 duizend. Sinds 2015 ligt de beroepsbevolking op een iets lager niveau, tussen de 82 en 83 duizend. Deze afname zal mede samenhangen met de oplopende vergrijzing (zie ook grijze druk). Met de netto-arbeidsparticipatie wordt uitgedrukt hoeveel procent van de potentiële beroepsbevolking een baan heeft. De netto participatiegraad is net als in 2016 het hoogst in Brielle. In de andere drie gemeenten is deze 66 procent, gelijk aan het provinciaal gemiddelde en net onder het landelijk cijfer. Tussen 2009 en 2014/2015 daalde de netto-participatiegraad. In het afgelopen jaar was er in alle gemeenten sprake van een stijging, vooral in Brielle. 04 Netto arbeidsmarktparticipatie, gemeenten (2009, 2016 en 2017) 67% 68% 66% 66% 66% 66% 67% 64% 66% 2009 2016 2017 68% 66% 67% (jaarcijfers 2017) Brielle Hellevoetsluis Nissewaard Westvoorne Zuid-Holland (PV) Nederland Werkgelegenheid groeit door In 2017 zijn er in totaal 9.071 vestigingen op, dit is 4 procent meer dan in 2016 (8.688). Dit is een beperkte stijging na de forse stijging van het jaar daarvoor (+10 procent). Over de periode 2009-2017 laat het aantal vestigingen op een stijging van 33 procent zien. Landelijk is het aantal vestigingen in dezelfde periode met 30 procent gegroeid. Met een groei van 100 banen (0,2 procent) is het aantal banen op in 2017 vrijwel gelijk aan 2016. De werkgelegenheid op Voorne- Putten is daarmee gestabiliseerd na de jaren van economische crisis (2013-2015). Ten opzichte van de landelijk banengroei in 2017 (1,5 procent) blijft achter. Hoewel de ontwikkeling ten opzichte van 2016 beperkt is zijn er enkele verschillen tussen de sectoren te zien. Stijgers waren de horeca (+6 procent) en overheid (+7 procent). In de sector vervoer en opslag nam het aantal banen af (-7 procent), net als in 2016 (-4 procent). Verder valt op dat de werkgelegenheid in de detailhandel afnam terwijl er landelijk sprake is van een groei in deze sector. Wanneer we de productiestructuur van vergelijken met die van Nederland als geheel zijn de sectoren handel en bouw relatief sterk vertegenwoordigd op. Eerder gold dit ook voor de sector vervoer en opslag, maar door de recente krimp is de oververtegenwoordiging van deze sector nog maar beperkt. De zakelijke dienstverlening en de industriële sector hebben vergeleken met het landelijke beeld een kleiner aandeel in de totale regionale werkgelegenheid. 05 Jaarlijkse werkgelegenheidsgroei (2009-2017) % ontwikkeling 45.000 4% 44.000 43.000 42.000 41.000 44.149 44.382 44.315 44.555 44.090 - -1% 43.107 43.375 1% -1% -2% -2,2% 40.000-3% 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2,9% 44.346 44.451 3% 2% Bron: Werkgelegenheids- en bedrijvenregister Zuid-Holland Economische Monitor Voorne Putten 4
Werkloosheid op verder gedaald Sinds 2014/2015 is er sprake van een daling van de werkloosheid. Ook afgelopen jaar daalde het aandeel werklozen: in Nissewaard met 1,3 procentpunt, in de overige gemeenten met 1 procentpunt. De werkloosheid is in 2017 lager dan het landelijk gemiddelde van bijna 5 procent. Alleen in Nissewaard ligt de werkloosheid nog iets hoger (5,1 procent). Op zijn in juni 711 verkooppunten gevestigd, met een totale winkelvloeroppervlak van ruim 216.000 m 2 (exclusief leegstand). Ten opzichte van 2017 is het aantal verkooppunten gedaald met 1 procent terwijl het aantal winkelmeters met 3 procent toenam. Alleen in Hellevoetsluis nam het aantal winkels licht toe. Nissewaard en Westvoorne lieten een (lichte) daling van het aantal winkelmeters zien. In staan 135 verkooppunten geregistreerd als leegstaand, 20 minder dan vorig jaar. Het aantal leegstaande winkelmeters is echter vrijwel gelijk gebleven en bedraagt medio 36.700 m 2. Bron: Locatus Detailhandel: meer winkels, minder leegstand 06 Werkloosheidspercentage Brielle Hellevoetsluis Nissewaard Westvoorne Zuid-Holland (PV) Nederland 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Jaarbeeld: positieve ontwikkeling arbeidsmarkt Als we kijken naar de economische ontwikkeling van dan is er sprake van een toename van het aantal vestigingen. De groei van het aantal banen was beperkt en lager dan de landelijke ontwikkeling. Wel is de werkloosheid verder afgenomen en is de arbeidsparticipatie opnieuw gestegen. Deze kernindicatoren laten zien dat de regionale arbeidsmarkt zich positief ontwikkelt en dat ook op de vruchten geplukt worden van het economisch herstel in Nederland. toename VAN HET AANTAL VESTIGINGEN Groei aantal banen beperkt en lager dan de landelijke ontwikkeling Meer cijfers over de economische ontwikkeling van (de gemeenten op) zijn te raadplegen op: De recent beschikbaar gekomen Regiomonitor geeft inzicht in de belangrijkste ontwikkelingen van de regionale economie (MRDH): I&O Research in opdracht van Regiegroep Economische Monitor Voorne Putten 5