De inzet en het effect van jeugdhulp bij de huisarts Marieke de Jonge en Marike Serra
Onderwerpen Ontstaan van Jeugdhulp bij de Huisarts Onderzoeksnetwerk: wat onderzoeken we en waar staan we nu? Eerste bevindingen: Successen en ontwikkelpunten 3 dingen om te onthouden Flitspresentatie Triage aan de huisartsenpoort Lennard van Venrooij
Achtergrond van Jeugdhulp bij de Huisarts (1) = Laagdrempelige zorg bij opvoed- en opgroeiproblemen in de huisartsenpraktijk om zo onnodige diagnostiek en zwaardere tweedelijns zorg te voorkomen Bron: Jeugdmonitor CBS (http://jeugdmonitor.cbs.nl/nl-nl/)
Achtergrond van Jeugdhulp bij de Huisarts (2) De eerste pilots met Jeugdhulp bij de huisarts: 2014 Na 2015: steeds meer pilots en we zien veel variatie (organisatie/achtergrond/invulling) Bij elke pilot hoort een evaluatie, vaak op gemeenteniveau Positieve geluiden, maar ook nog veel vragen Klik hier voor filmpje Makkum
Achtergrond van Jeugdhulp bij de Huisarts (3) Wat voor soort vragen horen we? Welke mogelijkheden zijn er in de inrichting van de functie Opleidingsniveau Relatie met het wijkteam Wat zijn de gevolgen van keuzes die je hier in maakt voor de geboden zorg (bijvoorbeeld in zelf oplossen vs. verwijzen)? Wat zijn de grootste successen en wat zijn mogelijke struikelblokken?
Waar staan we nu? Het aantal pilots met Jeugdhulp bij de Huisarts blijft groeien (POH Jeugd, POH-GGZ Jeugd, OJG, SOH-KJP etc.) Samen in één onderzoeksnetwerk om meer te weten te komen over het effect en de inzet van Jeugdhulp bij de Huisarts Wat hebben we verzameld? 1. Informatie over achtergrond en cliënttrajecten (registratiebestand) 2. Ervaringen van POH s Jeugd, huisartsen, gemeenten en CJG/wijk- of gebiedsteams (interviews) 3. Ervaringen van jeugdigen (12+) en hun ouders (vragenlijsten) Op basis van punt 2 kunnen we vandaag de eerste resultaten presenteren
Successen en ontwikkelpunten (1) Succes: jeugdhulp bij de huisarts is laagdrempelig - Vertrouwde omgeving huisartsenpraktijk - Het is zichtbare zorg voor de huisarts - Mooie voorbeelden van successen Ontwikkelpunt: randvoorwaarden op de werkplek(ken) verdienen aandacht - Weinig plek binnen huisartsenpraktijken, meerdere werkplekken (logistiek) - Opleiding/bij- en nascholing en intervisie blijft belangrijk - Er zijn verschillende overlegstructuren betrokken
Successen en ontwikkelpunten (2) Succes: huisartsen hebben meer zicht op problemen bij jeugdigen - Huisartsen krijgen meer feeling met jeugdhulp - Ik weet nu waar ik naartoe moet bij milde problematiek : eerder ingrijpen - Mooie voorbeelden van uitzoeken niet pluis gevoel Ontwikkelpunt: behoefte aan afbakening functie - Expertise bepaalt zelf helpen of verwijzen - Waar liggen grenzen van deze functie? - Risico op vollopen en ontstaan wachttijd
Successen en ontwikkelpunten (3) Succes: jeugdhulp bij de huisarts als linking pin - Huisartsen krijgen meer inzicht in het jeugdhulpveld - De POH Jeugd besteedt tijd aan ontwikkelen van een netwerk - Als POH Jeugd ook in CJG/wijk- of gebiedsteam zit, ontstaat samenwerking Ontwikkelpunt: positie binnen huisartsenpraktijk én CJG/wijk- of gebiedsteam - Niet overal komt de rol binnen CJG/wijk- of gebiedsteam van de grond - Verschillen in manieren van werken/culturen - Dossiervorming, privacy en aansprakelijkheid in de praktijk complex
3 dingen om te onthouden... 1. Betrokkenen zijn positief over jeugdhulp bij de huisarts, er zijn veel inspirerende succesverhalen. 2. De expertise van de professional is een belangrijke succesfactor bij jeugdhulp bij de huisarts. 3. Verbinding met 'specialistische kennis' blijft van belang: intervisie, bij- en nascholing en overleg.
Meer informatie? Serra, M., Drent, C., Jagersma, D., Lange, M. de, Klöne, E., Free, T., Karadayi, R., Jacobs, H., Wetterauw, M., Loykens, E., & Mulder, E. (2015). Jeugd GGZ dichtbij. Evaluatie van jeugd GGZ dichtbij projecten (juli 2013-december 2014). Magnée, T. & Verhaak, P. (2015). Evaluatie pilot Huisarts in de praktijk van de jeugdzorg. Utrecht: Nivel. Boendermaker, M., Snippe, J., & Bieleman, B. (2016). Eerste evaluatie POH-Jeugd Leeuwarden. Groningen-Rotterdam: Intraval. Jonker, T., Knot-Dickscheit, J. & Huygen, A. (2018). De praktijkondersteuner (POH) Huisarts Jeugd; een verkennende studie. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen Schrijf je contactgegevens op en wij houden je op de hoogte van ons onderzoek Contactinformatie: Marieke de Jonge (onderzoeker) m.de.jonge@accare.nl Marieke Serra (adviseur) m.serra@accare.nl
Flitspresentatie
Casus (vignet): wat doet de POH Jeugd? De moeder van Adrie (8, groep 5) komt op het spreekuur van de huisarts. Adrie heeft thuis woede aanvallen. Zijn moeder kan hem moeilijk corrigeren. Ook zijn er thuis spanningen tussen Adries vader en moeder. Zijn vader en moeder kunnen niet goed praten over Adrie en allebei schelden ze veel op Adrie als hij zich niet goed gedraagt. Op school trekt Adrie veel met grotere jongens op en neemt hun taalgebruik over. De huisarts verwijst de moeder van Adrie naar de POH Jeugd Karin. Zij ziet Adrie en zijn moeder een paar keer samen op de praktijk. Karin leert moeder om dat wat Adrie goed doet te belonen met complimentjes. Adrie reageert daar heel positief op. Het lukt Adries moeder best goed omdat ook thuis te doen. Op school zoekt Adrie nog steeds veel contact met de jongens uit groep 7 en 8. Hij probeert ook stoer te doen en komt daardoor regelmatig in de problemen. Karin plant een gesprek met Adries moeder, zijn juf en de intern begeleider. Ze maken afspraken over hoe ze Adrie kunnen stimuleren om meer met zijn eigen klasgenootjes te spelen. Om Adrie daarbij te ondersteunen wordt hij aangemeld voor SOVA training bij Noordermaat. Tijdens een huisbezoek overlegt Karin met Adries vader en moeder over hoe zij beter kunnen leren omgaan met zijn woedeaanvallen. Adries vader vindt het eerst maar onzin, maar wil toch ook wel graag dat de sfeer thuis wat beter wordt. Het CJG kan deze ondersteuning bieden. Nadat Karin samen met de ouders een gesprek heeft gehad met de maatschappelijk werkster van het CJG, sluit zij het contact af.
Achtergrond Werkervaring Jeugd-GGZ/ KJP (jaren) Aanstelling POH Jeugd (uren/week) Aantal praktijken Aantal huisartsen Cliënttrajecten Lopend (n) Afgerond (n) Totaal (n) Periode (weken) 1 Verpleegkundig 4,5 4 1 4 10 25 35 46 specialist 2 Orthopedagoog 6 8 1 6 8 63 71 43 generalist 3 Orthopedagoog 12 6 1 4 18 40 58 47 4 Psycholoog 1 7,5 3 3 7 13 20 10 5 Orthopedagoog 10 14 4 7 29 60 89 45 - - - - 10 24 72 201 273 -