Hoofdstuk 21. Milieu Samenvatting Zeven op de tien Leidenaren kent de Milieustraat, aan de J.C. de Rijpstraat, een voorziening waar inwoners van Leiden op vertoon van een legitimatie hun grof huishoudelijk en ander afval kunnen brengen. Dit is een stijging ten opzichte van de voorgaande twee jaar toen resp. 53% en 57% de voorziening kende. Ook het gebruik is toegenomen. Eén op de drie Leidenaren is er het afgelopen jaar geweest, ten opzichte van een kwart in de afgelopen jaren. Bezoekers komen er jaarlijks meestal één of enkele keren, met name voor het inleveren van grof huishoudelijk afval, bouw- en sloopafval en kleine elektrische apparaten. Van de Leidenaren die bekend zijn met de Milieustraat is eenderde globaal bekend met de kosten en vier op de tien met de openingstijden, Ook deze percentages zijn gestegen. Ook de bekendheid van de kringloopwinkel Het Warenhuis, die tegenover de Milieustraat ligt, is de afgelopen jaren toegenomen, van 73% in 2001 naar 85% in 2003. De kringloopwinkel is het best bekend vanwege de inzameling van herbruikbare goederen en het opknappen en verkopen van tweedehands goederen. Drie op de tien Leidenaren heeft Het Warenhuis in het afgelopen jaar bezocht, om er rond te kijken, er iets te kopen of om spullen in te leveren. Evenals in 2002 scheidt zeven op de tien Leidenaren het groente-, fruit- en tuinafval (GFT) van de rest van het afval. De mensen die hun GFT-afval scheiden, doen dit met name m.b.v een eigen minicontainer en in mindere mate middels een wijkcontainer. Redenen om GFTafval niet te scheiden zijn met name dat men geen eigen (mini)container heeft, gemakzucht, de afstand naar de container te groot is of dat ze nauwelijks GFT-afval hebben. De gemeente stelt aan gemotiveerde bewoners, woonachtig binnen de singels van Leiden, sleutels beschikbaar van afsluitbare containers voor de gescheiden inzameling van GFT. Ruim de helft van de bewoners van de Binnenstad is bekend met het systeem van afsluitbare GFT-containers en 15% maakt hier gebruik van. De bekendheid is groter dan vorig jaar, het gebruik vergelijkbaar. Negen op de tien gebruikers is tevreden met het systeem, dit is een verbetering in vergelijking met 2002. Bijna negen op de tien mensen geeft aan papier te scheiden, met name via de papierbak. De mensen die hun papierafval niet scheiden noemen, evenals vorig jaar, als voornaamste reden hiervoor gemakzucht. Ruim negen op de tien respondenten zegt klein chemisch afval te scheiden. Ze leveren dit in de meerderheid van de gevallen in bij de chemokar die elk kwartaal door de straat rijdt, op afstand gevolgd door de standplaatsen van de chemokar en bij winkeliers. Van de Leidenaren zegt 7% geen KCA te scheiden omdat ze het nauwelijks hebben en uit gemakzucht. Bijna de helft van de Leidenaren weet dat het niet scheiden van chemisch afval strafbaar is. Als iedereen dit verteld is, vindt acht op de tien Leidenaren dat dit meer onder de aandacht zou moeten worden gebracht. Beide percentages liggen hoger in vergelijking met 2002. 1
Vragenlijst De volgende vragen gaan over de gescheiden inzameling van afval en huisvuil en over recycling van goederen. 1. Heeft u wel eens van de Milieustraat gehoord? Ja vraag 2 De Milieustraat, aan de J.C. Rijpstraat, is een voorziening waar inwoners van Leiden op vertoon van een legitimatie hun grofhuishoudelijk afval kunnen brengen. Daarnaast kan er ook bijna al het andere afval worden ingeleverd [ENQ: zoals restafval, grof groenafval, glas, papier en karton, schoon puin, hout, metalen, aluminum, kleding, Klein Chemisch Afval en kleine electrische apparaten]. Nu u dit weet, denkt u er in de toekomst gebruik van te gaan maken? Ja vraag 6 vraag 6 2. Heeft u de afgelopen twaalf maanden wel eens een bezoek aan de Milieustraat gebracht? Ja, keer Kunt u de soorten afval noemen waarvoor u meestal naar de Milieustraat gaat? Grof Huishoudelijk afval Bouw- en sloopafval Vloerbedekking Grof groenafval Glas Papier, karton Hout Metalen/aluminum Kleding Klein Chemisch Afval Kleine electrische apparaten Anders, nl: Waarom maakt u geen gebruik van de Milieustraat? (meerdere antw. mogelijk) Wist niet waar de Milieustraat was Vindt de Milieustraat te ver weg Anders, nl: 3. Weet u wat de kosten zijn van het gebruik maken van de diensten van de Milieustraat?, weet ik niet Ja, nl. Er zijn geen kosten aan verbonden 4. Bent u bekend met de openingstijden van de Milieustraat? Ja 5. Denkt u dat u er ook op zaterdag terecht kunt? Ja 6. Tegenover de Milieustraat ligt de kringloopwinkel Het Warenhuis. Heeft u daar wel eens van gehoord? Ja Bent u bekend met de doelen van een kringloopwinkel? Ja Kunt u er enkele noemen? inzameling herbruikbare goederen inzameling groot wit- en bruingoed opknappen en verkopen van tweedehands goederen anders, nl vraag 8 2
7. Heeft u de afgelopen twaalf maanden een bezoek gebracht aan deze Kringloopwinkel? Ja Hoe vaak om er rond te snuffelen en hoe vaak om spullen in te leveren? keer om te snuffelen/kopen (in het afgelopen jaar) keer om spullen in te leveren (in het afgelopen jaar) Let op vraag 12!!!! 8. Scheidt u uw GFT van de rest van uw afval? Ja Van welke mogelijkheid maakt u hiervoor gebruikt? eigen minicontainer wijkcontainer inpandige laadkist compostvat anders, namelijk: Waarom niet? heb heel weinig/ moeite niet waard gemakzucht afstand naar GFT containers te groot container is vaak te vol geen eigen (mini) container anders, namelijk: Kunt u zich voorstellen weer GFT te gaan scheiden als a. er een wijkcontainer dichterbij zou zijn? ja nee b. de container vaker geleegd wordt? ja nee c. er iets anders verandert? ja, nl nee 9. Scheidt u uw papier? Ja Van welke mogelijkheid maakt u hiervoor gebruik? Papierbak Wordt huis-aan-huis opgehaald Via mijn vereniging (sport, muziek etc.) School Anders, nl. Waarom niet? Heb heel weinig / moeite niet waard Gemakzucht Afstand naar papierbak te groot Papierbak is te vaak vol Anders, nl. Kunt u zich voorstellen (weer) papier te gaan scheiden als Het papier vaker huis-aan-huis wordt ingezameld Er een papierbak dichter bij zou zijn De papierbakken vaker geleegd worden Anders, nl. 10. Scheidt u uw Klein Chemisch Afval (KCA)? Ja Van welke mogelijkheid maakt u hiervoor gebruik? Standplaatsen van de chemokar Bij de chemokar die elk kwartaal door uw straat rijdt Bij de Milieustraat Bij de verschillende winkeliers Anders, nl 3
Waarom niet? Heb heel weinig / moeite niet waard Gemakzucht Afstand naar Chemokar te groot De chemokar rijdt te snel door de straat Anders, nl. Kunt u zich voorstellen (weer) Klein Chemisch Afval te gaan scheiden als er wekelijks op een centrale plaats, bijvoorbeeld bij de markt of het winkelcentrum in uw buurt, een chemokar zou staan? Ja 11a. Het is strafbaar om uw Klein Chemisch Afval niet te scheiden. Wist u dit? Ja 11b. Vindt u dat er meer aandacht moet worden besteed aan het feit dat dit strafbaar is? Ja 12. Woont u binnen de singels van Leiden? Ja vraag 13 volgende blok 13. Scheidt u uw GFT van de rest van uw afval? Ja Maakt u gebruik van afsluitbare containers voor de gescheiden inzameling van GFT? ja Bent u tevreden over dit systeem? ja nee, waarom niet? Heeft u nog ideeën om dit systeem verder te verbeteren? vraag 14 nee Waarom niet? vraag 14 Waarom niet? heb heel weinig/ moeite niet waard gemakzucht afstand naar GFT containers te groot container is vaak te vol anders, namelijk: 14. Wist u dat de gemeente gemotiveerde bewoners van de binnenstad een sleutel geeft van afsluitbare containers voor de gescheiden inzameling van GFT? Ja Kunt u zich voorstellen (weer) GFT via dit systeem te gaan scheiden nu u weet dat u een sleutel voor de afsluitbare GFT-zuiltjes kunt krijgen? Ja, omdat 4
Uitkomsten Om het scheiden en hergebruik van huishoudelijk restafval te stimuleren, wordt voortdurend onderzocht hoe de bewoners van Leiden met hun afval om gaan. Niet alleen hoe men over afval en afvalscheiding denkt is van belang, ook interessant is hoe de verschillende voorzieningen waar men afval kan inleveren bekend zijn. Zo nodig worden lopende projecten aangepast of nieuwe initiatieven ontwikkeld. Voorbeelden van lopende projecten zijn het GFT-project voor gemotiveerde bewoners in de binnenstad en de Milieustraat aan de J.C. de Rijpstraat 11. Overige systemen waarvan bepaald kan worden of ze voldoen zijn het inzamelen van Klein Chemisch Afval (KCA), papier en GFT in de rest van de stad. Evenals in voorgaande jaren komen in de Stadsenquête van dit jaar al deze onderwerpen aan de orde. 21.1 Milieustraat De Milieustraat, aan de J.C. Rijpstraat, is een voorziening waar inwoners van Leiden op vertoon van een legitimatie hun grof huishoudelijk afval kunnen brengen. Daarnaast kan er ook bijna al het ander afval worden ingeleverd. Zeven op de tien Leidenaren is bekend met de Milieustraat en 35% heeft er in de afgelopen 12 maanden gebruik van gemaakt. Inwoners uit het stadsdeel Midden, alleenstaanden, de laagste inkomensgroepen en 35-minners zijn relatief minder vaak bekend met de Milieustraat en maken er ook minder vaak gebruik van. Vergeleken met voorgaande jaren zijn zowel de bekendheid als het gebruik verder toegenomen. Tabel 21.1a: Bekendheid en gebruik Milieustraat, naar doelgroep Gebruik Wel bekend, geen gebruik Niet bekend, wel interesse in gebruik Niet bekend, verwacht geen gebruik Totaal Totaal 2001 22% 31% 21% 26% 100% Totaal 2002 25% 32% 20% 23% 100% Totaal 2003 35% 34% 16% 15% 100% Stadsdeel Midden 28% 30% 17% 25% 100% Noord 41% 29% 16% 14% 100% Zuid 36% 37% 17% 10% 100% West 34% 36% 15% 14% 100% Huishoudtype Alleenstaand 20% 36% 20% 24% 100% 2 personen 37% 32% 15% 16% 100% Gezin met kinderen 41% 34% 15% 9% 100% Huishoudinkomen 1600 17% 42% 17% 24% 100% 1601-3000 38% 32% 21% 9% 100% > 3000 45% 35% 9% 11% 100% Leeftijd 18-34 28% 28% 24% 21% 100% 35-54 44% 36% 10% 9% 100% 55+ 32% 37% 15% 16% 100% Redenen geen gebruik Milieustraat Van de mensen die wel bekend zijn met de Milieustraat, maar hier het afgelopen jaar geen gebruik van hebben gemaakt, noemt ruim zes op de tien hiervoor als reden dat ze geen afval voor de Milieustraat hebben. Andere reden zijn ondermeer: laat grofvuil halen (13%), wist niet waar Milieustraat was (7%) en Milieustraat te ver weg (6%). 5
Gebruikers De Leidenaren die in de afgelopen 12 maanden gebruik hebben gemaakt van de Milieustraat zijn hier meestal één of enkele keren geweest. Ze komen met name voor het inleveren van grof huishoudelijk afval en bouw- en sloopafval. Tabel 21.1b: Afval waarvoor men naar Milieustraat gaat (in % milieustraat bezocht, meerdere antw. mogelijk) Grof huishoudelijk afval 36% 45% 40% Bouw- en sloopafval 38% 33% 38% Klein chemisch afval 22% 23% 19% Hout 9% 17% 18% Kleine elektrische apparaten 16% 24% 14% Grof groenafval 6% 8% 11% Metalen/aluminium 8% 10% 9% Verf, olieresten* # # 8% Vloerbedekking 5% 5% 7% Papier, karton 8% 4% 4% Glas 7% 1% 3% Kleding 4% 2% 2% Meubels # # 2% *Verf en afgewerkte olie zijn klein chemisch afval, maar door de mensen apart genoemd # niet apart gepresenteerd Kosten en openingstijden Het gebruik van de Milieustraat is voor inwoners van Leiden gratis. Alleen voor bouw- en sloopafval geldt voor particulieren een limiet. Zij mogen gratis tot 1000 kg sloopafval brengen, daarna moeten zij 0,18 per kilo betalen. Van de mensen die bekend zijn met de Milieustraat is eenderde hiervan globaal op de hoogte. De bekendheid van de kosten is in vergelijking met 2002 toegenomen en meer vergelijkbaar met 2001. Tabel 21.1c: Bekendheid kosten Milieustraat (in % bekend met Milieustraat) Globaal mee bekend 29% 22% 32% Onbekend 72% 78% 68% Totaal 100% 100% 100% De Milieustraat is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur en op zaterdag tot 16.00 uur. Bijna vier op de tien Leidenaren die de Milieustraat kennen, geeft aan bekend te zijn met de openingstijden. Zeven op de tien denkt dat de Milieustraat op zaterdag open is. Vergeleken met vorig jaar is de bekendheid met de openingstijden verder toegenomen. Tabel 21.1d: Bekendheid openingstijden Milieustraat (in % bekend met Milieustraat) Bekend 12% 29% 39% Niet bekend 88% 71% 61% 100% 100% 100% Denkt er ook op zaterdag terecht te kunnen 39% 52% 70% 6
21.2 Kringloopwinkel Tegenover de Milieustraat ligt de kringloopwinkel Het Warenhuis. Ruim acht op de tien Leidenaren kent de kringloopwinkel en drie op de tien is er het afgelopen jaar geweest. Vergeleken met voorgaande jaren geven wat meer mensen aan de winkel bezocht te hebben. 35-plussers en de hogere inkomensgroepen komen er relatief vaker. Tabel 21.2a: Bekendheid en bezoek kringloopwinkel Het Warenhuis Bekend en bezocht 26% 26% 31% Bekend, niet bezocht 47% 57% 54% Onbekend 27% 17% 15% Totaal 100% 100% 100% Zeven op de tien bezoekers komt naar de kringloopwinkel om er rond te kijken of iets te kopen, 62% om spullen in te leveren. Veelal heeft men de kringloopwinkel het afgelopen jaar één keer of enkele malen bezocht. Deze resultaten zijn vergelijkbaar met vorig jaar. Tabel 21.2b: Percentage kringloopwinkel bezocht om (in % kringloopwinkel bezocht) rond te kijken/iets te kopen 77% 69% 71% om spullen in te leveren 47% 65% 62% Doelen Kringloopwinkel (spontaan genoemd) Aan de mensen die bekend zijn met de Kringloopwinkel is gevraagd of ze bekend zijn met de doelen van de Kringloopwinkel. Ruim acht op de tien geeft aan met één of meerdere doelen bekend te zijn. Het best bekend is de kringloopwinkel vanwege de inzameling van herbruikbare goederen, gevolgd door het opknappen en verkopen van 2 e hands goederen. Tabel 21.2c: Bekendheid doelen Kringloopwinkel (in % bekend met kringloopwinkel meerdere antw. mogelijk) Inzameling herbruikbare goederen 68% 50% 67% Opknappen/verkopen 2 e hands goederen 42% 47% 44% Inzameling groot wit/bruingoed 7% 5% 6% Werkvoorziening 2% 2% 4% Milieubewust 2% 3% 2% Geld naar goede doelen 2% 2% 2% Mensen helpen die het niet breed hebben 0% 1% 2% Goedkopere artikelen 0% 1% 2% Niet bekend mee 13% 20% 15% 7
21.3 GFT-afval Zeven op de tien Leidenaren geeft aan het groente-, fruit- en tuinafval (GFT) van de rest van het afval te scheiden. Inwoners uit het stadsdeel Midden, jongeren van 18-34 jaar, alleenstaanden en de lagere inkomensgroepen scheiden het minst vaak hun GFT-afval 1. De resultaten zijn vergelijkbaar met vorig jaar. Tabel 21.3a: GFT scheiden Totaal 2002 69% Huishoudtype Totaal 2003 70% Alleenstaand 48% 2 personen 69% Stadsdeel Gezin met kinderen 81% Midden 28% Noord 72% Huishoud inkomen Zuid 76% < 1.600 59% West 90% 1.600-3.000 72% > 3.000 74% Leeftijd 18-34 53% 35-54 78% 55+ 81% De mensen die hun GFT-afval scheiden doen dit met name met behulp van een eigen minicontainer. Tabel 21.3b: Hoe GFT scheiden (in % scheidt GFT) Eigen minicontainer 76% 72% Wijkcontainer 20% 21% Compostvat 2% 5% Twee bakken # 2% Anders 2% # Totaal 100% 100% De mensen die hun GFT-afval niet scheiden noemen hiervoor als belangrijkste redenen dat ze geen eigen (mini)container hebben, gemakzucht, dat de afstand naar de containers te groot is, of dat ze nauwelijks GFT-afval hebben. Tabel 21.3c: Belangrijkste redenen geen GFT scheiden (in % scheidt geen GFT, meerdere antw. mogelijk) Geen eigen (mini)container 21% 26% Gemakzucht 19% 18% Afstand naar containers te groot 5% 12% Heb heel weinig 14% 11% Wanneer de mensen die momenteel hun GFT-afval niet scheiden wordt gevraagd of ze dit wel zouden doen indien de wijkcontainers dichterbij zouden worden geplaatst of indien de containers vaker geleegd zouden worden, dan antwoordt respectievelijk 53% en 40% hierop bevestigend. Dit is vergelijkbaar met vorig jaar. 1 In 21.4 wordt verder ingegaan op het scheiden van GFT voor Leidenaren woonachtig binnen de singels. 8
21.4 GFT-containers binnen de singels 2 De gemeente stelt aan gemotiveerde bewoners woonachtig binnen de singels van Leiden sleutels beschikbaar van afsluitbare containers voor de gescheiden inzameling van GFT. Van alle inwoners binnen de singels scheidt twee op de tien het GFT-afval en maakt 15% hiervoor gebruik van deze afsluitbare containers. Dit is vergelijkbaar met vorig jaar. De mensen wel die hun GFT scheiden, maar niet via de afsluitbare GFT-containers, doen dit ondermeer middels een eigen bak of composteren hun GFT-afval zelf. Tabel 21.4a: Scheiden GFT afval en gebruik systeem van afsluitbare GFT-containers (in binnenstad) Scheidt GFT dmv. afsluitbare GFT-containers 15% 15% Scheidt GFT, maar op andere manier 6% 7% Scheidt GFT niet 79% 78% Totaal 100% 100% Redenen niet scheiden GFT De mensen die hun afval niet scheiden, geven hiervoor met name als redenen dat het GFT in hun straat niet gescheiden wordt opgehaald. Andere redenen die een rol spelen zijn onder meer gemakzucht, het hebben van maar weinig GFT-afval, een te grote afstand naar de containers en te weinig ruimte thuis. Tabel 21.4b: Redenen niet scheiden GFT (in % scheidt geen GFT) Wordt niet gescheiden opgehaald 30% 27% Gemakzucht 21% 14% Heb weinig GFT-afval 13% 12% Afstand naar GFT-containers te groot 9% 11% Weinig ruimte/geen plaats in huis 6% 10% Heb geen container 6% 5% Weet niet hoe / weet niet of er container is # 5% Stankoverlast, niet hygiënisch 4% 4% Container vaak te vol 3% 2% Geen sleutel 2% 2% Bekendheid en gebruik systeem van afsluitbare GFT-containers Ruim vijf op de tien bewoners van de Binnenstad is bekend met het systeem van afsluitbare GFT-containers en zoals gezegd maakt 15% er gebruik van. Tabel 21.4c: Bekendheid en gebruik systeem van afsluitbare GFT-containers Bekend en gebruik 15% 15% Bekend, geen gebruik 30% 40% Onbekend 55% 45% Totaal 100% 100% Tevredenheid gebruikers systeem Van de gebruikers in de Binnenstad is negen op de tien tevreden over de afsluitbare GFTcontainers. De respondenten die niet tevreden zijn noemen met name de rommel rondom de containers. Een aantal respondenten heeft een idee om het systeem te verbeteren. Genoemd worden onder meer het vergroten van de containers, het vaker legen van de containers, het sleutelgebruik meer openbaar maken en het plaatsen van meer bakken. 2 Voor de mate van scheiden van GFT via afsluitbare containers is ervoor gekozen Leiden Noord buiten beschouwing te laten, vanwege de afwijkende resultaten van dit district en omdat de GFT-containers met name voor Binnenstad-Zuid en Noord zijn bedoeld. In het separaat geleverde tabellenboek is Leiden Noord wel meegenomen in de resultaten. 9
Interesse in toekomstig gebruik Van de mensen die onbekend zijn met het systeem van afsluitbare GFT-containers denkt 56% hier gebruik van te maken als ze een sleutel zouden krijgen. Dit percentage is vergelijkbaar met vorig jaar (52%). De mensen die hier geen interesse in hebben vinden het veelal teveel moeite (geen zin, teveel moeite, gemakzucht). 21.5 Oud papier Evenals voorgaande jaren zegt bijna negen op de tien Leidenaren aan papierscheiding te doen. Dit gebeurt met name via de papierbak. Tabel 21.5a: Scheiden papier % dat papier gescheiden inlevert 88% 87% 88% Manieren van scheiden (in % scheidt papier): Papierbak 82% 81% 83% Wordt huis-aan-huis opgehaald 10% 8% 7% Via vereniging 9% 6% 5% School 3% 2% 3% Aan anderen 1% 2% 1% De respondenten die hun papierafval niet scheiden noemen als voornaamste reden hiervoor gemakzucht. Ook in voorgaande jaren was dit de meest genoemde reden. Tabel 21.5b: Redenen niet scheiden papierafval (in % scheidt geen oud papier) Gemakzucht 40% 54% 43% Grote afstand naar papierbak 19% 10% 21% Weinig papierafval 28% 18% 9% Papierbak vaak te vol 5% 4% 1% Anders 9% 14% 25% Totaal 100% 100% 100% De respondenten die hun papier niet scheiden is gevraagd in welke situatie zij dit wel zouden doen. Met name bij het wekelijks ophalen van oud papier of wanneer er een papierbak dichterbij huis zou zijn, zouden ze overwegen hun papier te gaan scheiden. Dit bevestigt de meest genoemde reden op dit moment om geen papier te scheiden: gemakzucht. Tabel 21.5c: Waneer wel papier scheiden (in % scheidt geen oud papier) Indien wekelijks opgehaald 82% 76% 86% Indien papierbak dichterbij 67% 57% 73% Indien papierbak vaker geleegd 33% 48% 50% 10
21.6 Klein Chemisch Afval Ruim negen op de tien Leidenaren geeft aan klein chemisch afval (KCA) te scheiden. Dit is vergelijkbaar met vorig jaar. Het afval wordt met name ingeleverd bij de chemokar en verschillende winkeliers. Tabel 21.6a: Gebruikte mogelijkheden van scheiden KCA (in % van mensen die het doen) % dat KCA gescheiden inlevert 89% 92% 93% Manieren van scheiden (in % scheidt KCA): Chemokar die elk kwartaal in de straat rijdt 56% 52% 43% Standplaatsen van chemokar 28% 18% 23% Bij verschillende winkeliers 20% 19% 19% Bij Milieustraat 7% 7% 10% De respondenten die geen KCA scheiden noemen hiervoor als belangrijkste reden dat ze geen of weinig klein chemisch afval hebben. Ook gemakzucht speelt een rol. Tabel 21.6b: Redenen niet scheiden KCA (in % scheidt geen KCA) Heb heel weinig/moeite niet waard 65% 55% 42% Gemakzucht 22% 22% 17% Grote afstand naar chemokar 2% 2% 4% Anders 16% 21% 37% Totaal 100% 100% 100% Van de mensen die momenteel geen KCA scheiden, denkt de tweederde dit wel te zullen gaan doen als er wekelijks op een centrale plaats een chemokar zou staan, bijvoorbeeld bij de markt of het winkelcentrum. Dit is een stijging ten opzichte van 2002 en 2001 toen dit percentage respectievelijk op 51% en 46% lag. Strafbaar zijn niet scheiden KCA Het is strafbaar om Klein Chemisch Afval niet te scheiden. 46% van de Leidenaren geeft aan hiervan op de hoogte te zijn. Dit is een toename ten opzichte van vorig jaar toen dit percentage op 30% lag. Hiervan op de hoogte gesteld, vindt 80% van de Leidenaren dat er meer aandacht zou moeten worden besteed aan het feit dat dit strafbaar is. Ook dit is een stijging in vergelijking met vorig jaar. Tabel 21.6c: Strafbaarheid niet scheiden KCA Op hoogte niet scheiden KCA strafbaar Ja 30% 46% 70% 54% 100% 100% Meer aandacht geven aan strafbaarheid Ja 67% 80% 33% 20% 100% 100% 11