Decision-making in temporal lobe epilepsy surgery Sabine Uijl
Decision-making in temporal lobe epilepsy surgery Sabine G. Uijl Utrecht, Universiteit Utrecht, Faculteit Geneeskunde Thesis, with summary in Dutch Proefschrift, met een samenvatting in het Nederlands ISBN 978-90-393-4733-1 Photography & cover design Print Patrick Uijl Gildeprint BV, Enschede The copyright of articles that have been published has been transfered to the respective journals. The research presented in this thesis and the publication of this thesis were supported by grants from VAZ/CVZ and the Dutch National Epilepsy Foundation (NEF). The publication of this thesis was also financially supported by Het Remmert Adriaan Laanfonds and the Van Leersumfonds.
Decision-making in temporal lobe epilepsy surgery Besluitvorming bij epilepsie chirurgie van de temporaalkwab (met een samenvatting in het Nederlands) Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit Utrecht op gezag van de rector magnificus, prof. dr. J.C. Stoof, ingevolge het besluit van het college voor promoties in het openbaar te verdedigen op donderdag 31 januari 2008 des middags te 14.30 uur door Sabine Gabriëlle Uijl geboren op 28 maart 1971 te Voorburg
Promotoren Prof. dr. A.C. van Huffelen Prof. dr. K.G.M. Moons Co-promotor Dr. F.S.S. Leijten
CONTENTS Chapter 1 Introduction 7 Chapter 2 What is the current evidence on decision-making after referral 15 for temporal lobe epilepsy surgery? A review of the literature. Chapter 3 Decision-making in temporal lobe epilepsy surgery: 29 The contribution of basic non-invasive tests. Chapter 4 The added value of [18F]fluor-D-deoxyglucose positron 53 emission tomography in screening for temporal lobe epilepsy surgery. Chapter 5 The intracarotid amobarbital or Wada test: unilateral or 73 bilateral? Chapter 6 Prognosis after temporal lobe epilepsy surgery: the value of 93 combining predictors. Chapter 7 Is epilepsy surgery utilized to its full extent? 109 Chapter 8 General discussion 117 References 125 Summary 139 Samenvatting 145 Dankwoord 151 List of publications 155 Curriculum vitae 159
CHAPTER 1
Chapter 1 CHAPTER 1 Introduction 8
LIST OF PUBLICATIONS & CURRICULUM VITAE
LIST OF PUBLICATIONS Uijl SG, Houtman S, Folgering HT, Hopman MT. Training of the respiratory muscles in individuals with tetraplegia. Spinal Cord 1999;37:575-579. Hagedoorn M, Uijl SG, van Sonderen E, Ranchor AV, Grol BM, Otter R, Krol B, van den Heuvel W, Sanderman R. Structure and reliability of Ware s Patient Satisfaction Questionnaire III: patients satisfaction with oncological care in the Netherlands. Med Care 2003;41:254-263. Uijl SG, Leijten FSS, Parra J, Arends JBAM, van Huffelen AC, Moons KGM. What is the current evidence on decision-making after referral for temporal lobe epilepsy surgery? A review of the literature. Seizure 2005;14:534-540. Uijl SG, Uiterwaal CS, Aldenkamp AP, Carpay JA, Doelman JC, Keizer K, Vecht ChJ, de Krom MC, van Donselaar CA. A cross-sectional study of subjective complaints in patients with epilepsy who seem to be well-controlled with antiepileptic drugs. Seizure 2006;15:242-248. Uijl SG, Leijten FSS, Arends JBAM, Parra J, van Huffelen AC, Moons KGM. The added value of [18F]-Fluoro-D-deoxyglucose Positron Emission Tomography in screening for temporal lobe epilepsy surgery. Epilepsia 2007;48:2121-2129. Uijl SG, Leijten FSS, Arends JBAM, Parra J, van Huffelen AC, Moons KGM. Decision-making in temporal lobe epilepsy surgery: The contribution of basic noninvasive tests. Seizure 2007; in press. Uijl SG, Moons KG, Leijten FS, Veltman PH, Budde A, van Donselaar CA. How underutilized is epilepsy surgery? submitted 2007. 156
Uijl SG, Leijten FSS, Arends JBAM, Parra J, van Huffelen AC, van Rijen PC, Moons KGM. The intracarotid amobarbital or Wada test: unilateral or bilateral? submitted 2007. Uijl SG, Leijten FSS, Arends JBAM, Parra J, van Huffelen AC, Moons KGM. Prognosis after temporal lobe epilepsy surgery: The value of combining predictors. submitted 2007. List of publications Uijl SG, Uiterwaal CS, Aldenkamp AP, Carpay JA, Doelman JC, Keizer K, Vecht ChJ, de Krom MC, van Donselaar CA. Adjustment of treatment reduces complaints in patients with epilepsy. A randomised controlled pragmatic trial. submitted 2007. 157
CURRICULUM VITAE Sabine Uijl werd geboren op 28 maart 1971 in Voorburg. Na afronding van het VWO in Den Haag in 1989 heeft zij de opleiding tot fysiotherapeut gevolgd aan de Haagse Academie voor Fysiotherapie. Direct aansluitend deed zij van 1993 tot 1996 de studie Biomedische Gezondheidswetenschappen aan de Katholieke Universiteit Nijmegen, tegenwoordig de Radboud Universiteit Nijmegen. Het afstudeerproject bij de afdeling fysiologie van de Katholieke Universiteit Nijmegen onder begeleiding van prof. dr. M. Hopman resulteerde in de eerste wetenschappelijke publicatie. Haar wetenschappelijke carrière werd vervolgd met een aantal onderzoeksprojecten op het gebied van fysiologie en longfunctie. In 1998 verhuisde zij naar Groningen, waar zij onder begeleiding van prof. dr. R. Sanderman (Noordelijk Centrum voor Gezondheidsvraagstukken, Rijksuniversiteit Groningen) twee jaar aan een studie naar de patiëntentevredenheid bij mensen met kanker werkte. In 2000 maakte zij de stap naar beleidsonderzoek bij het College voor Zorgverzekeringen in Amstelveen. Vanaf 2002 is zij bezig met wetenschappelijk onderzoek op het gebied van epilepsie binnen de afdeling klinische neurofysiologie van het UMC Utrecht en het Rudolf Magnus Instituut voor Neurowetenschappen. Hier heeft zij onder begeleiding van prof. dr. A.C. van Huffelen en prof. dr. K.G.M. Moons (Julius Centrum voor gezondheidswetenschappen en eerstelijns geneeskunde, UMC Utrecht) het onderzoeksproject uitgevoerd naar de diagnostiek leidend tot een operatie beslissing bij mensen met epilepsie van de temporaalkwab, wat geleid heeft tot dit proefschrift. Tevens heeft zij onder begeleiding van prof. dr. C.A. van Donselaar een onderzoeksproject gedaan naar het optreden van bijwerkingen bij mensen met epilepsie die goed onder controle is met medicatie. In 2007 heeft zij daarnaast haar masters graad Klinische Epidemiologie aan de Universiteit Utrecht behaald. Momenteel voert zij onder begeleiding van prof. dr. K.G.M. Moons en dr. F.S.S. Leijten onderzoek uit naar de grootte van en redenen voor onderverwijzing van patiënten met epilepsie naar het prechirurgisch beoordelingsprogramma. Curriculum vitae 159