Visie #14 Blad met visie op bescherming van innovaties Stopaq: Ook onder druk wordt IP niet vloeibaar Financiële ondersteuning voor innovatieve ondernemers IE bij samenwerking: Glasheldere afspraken van vitaal belang
Inhoud 3 4 8 Voorwoord Stopaq: Ook onder druk wordt IP niet vloeibaar IE bij samenwerking: Glasheldere afspraken van vitaal belang Colofon Visie, Relatiemagazine van Nederlandsch Octrooibureau over de bescherming van intellectueel eigendom verschijnt twee keer per jaar en wordt gratis toegezonden aan relaties. De inhoud komt tot stand onder verantwoordelijkheid van de afdeling PR & Communicatie. Nederlandsch Octrooibureau is één van de grootste Europese adviesbureaus gespecialiseerd in Intellectuele Eigendom, met bijna 125 jaar ervaring (in 2013). Redactie: Judith Hofstra-Denissen (hoofdredacteur), Caroline Pallard, Bas Verschoor, Loes Scheffer, Willem Niesing, Eveline Debrichy, Nina Rang Voordelig Deze Visie staat in het teken van slimme bescherming van intellectuele eigendom. Door goed beheer van octrooien, merken en modellen kun je kansen creëren en risico s voorkomen. Juist nu het economisch even wat minder gaat. Zodat je daarvan kunt profiteren zodra de markt weer aantrekt. Innovatieve bedrijven - zoals Stopaq (p. 4) merken nauwelijks iets van de crisis en blijven gewoon innoveren. Voor goede ideeën is immers altijd plek. Maar als het geld op is, is het natuurlijk ook op voor innovatie. Gelukkig biedt de overheid financiële ondersteuning voor innovatieve ondernemers. Visie had een gesprek met innovatieambassadeur Robert van Haaften. Vanaf pagina 10 leest u meer over een aantal interessante ondersteuningsregelingen van Agentschap NL. 10 14 16 19 20 Financiële ondersteuning voor innovatieve ondernemers Apple vs Samsung: registreer ook uw nieuwste model Eerst komt, eerst maalt? Oudere handelsnaam tegenover jonger merk Nieuwe domeinnaam-extensies en uw merk Octrooiverleningsprocedures: het ene land is het andere niet Aan dit nummer werkten mee: Frits Doddema, Jeroen Cornelis, Hans Hutter, Kees van Balen, Robert van Haaften, Kayin Pang, Yvonne Noorlander, Bureau Lorient Communicatie Fotografie: Sjoerd van der Hucht, Jeroen Bouwman, Stopaq BV Vormgeving en illustraties: Yordi@Goedinvorm.nl, Boulogne Jonkers Drukwerk: Kapsenberg van Waesberge bv Redactieadres: Afdeling PR & Communicatie J.W. Frisolaan 13 2517 JS Den Haag Postbus 29720 2502 LS Den Haag visie@octrooibureau.nl Innovatie vindt niet meer alleen plaats in R&D-laboratoria, afgesloten van de buitenwereld. Door samenwerking kunnen innovaties sneller, beter en goedkoper op de markt worden gebracht. Daarmee blijf je de - steeds meer internationale concurrentie voor. Maar wat als je een samenwerkingsverband aan wilt gaan, maar je wilt niet dat anderen met je product, dienst of idee aan de haal gaan? Geld verdienen aan uw octrooi-, merken- of modellen portefeuille heeft dan ook alles te maken met goede contracten. Op pagina 8 en 9 geven onze experts advies voor de bescherming van intellectuele eigendom bij samenwerking. Omdat ook wij investeren in goede ideeën en vernieuwing hebben wij twee topprofessionals als partners verwelkomd in onze vennootschap. Mari Korsten en Caroline Pallard zullen de komende tijd onze toonaangevende positie in de chemie en life sciences verder versterken (p. 22). In deze Visie leest u ook meer over het belang van registratie van nieuwe uitvoeringen van producten (p. 14), het belang van het vastleggen van een merk naast de handelsnaam (p. 16), het vastleggen van domeinnaam-extensies (p. 19) en internationale verschillen in octrooiverleningsprocedures (p. 20). In deze tijden van crisis sluiten wij af met tips voor kostenbesparing en waardevermeerdering van uw intellectuele eigendomsportefeuille (zie achterkant). 22 Nieuwe partners bij Nederlandsch Octrooibureau Artikelen uit Visie verschijnen ook op www.octrooibureau.nl (nieuws en publicaties > artikelen) Doe er uw voordeel mee. 2012 Nederlandsch Octrooibureau Alle rechten voorbehouden Judith Hofstra-Denissen Hoofdredacteur hofstra@octrooibureau.nl Wilt u een exemplaar van Visie opvragen of u aanmelden voor een gratis abonnement? Stuurt u dan een mail naar de redactie op visie@octrooibureau.nl. 2 Visie Visie 3
Aantrekkelijke combinatie De hars kan op elk oppervlak vrijwel zonder Technologie. Daarbij staan de zelfherstellende Oprichter van Stopaq Frans Nooren startte in voorbehandeling worden aangebracht. Het vormt eigenschappen van het materiaal, waar het derde 1988 met waterafdichtingssystemen voor zich rond complexe en moeilijk bereikbare vormen Stopaq-patent over gaat, nadrukkelijk in de kabeldoorvoeren in de civiele bouw, bijvoor- zoals afsluiters en bout-moerverbindingen. De aandacht. Die eigenschappen zorgen voor beeld voor telefoonkabeldoorvoeren. De huidige eigenschappen zijn een gevolg van het zorgvuldig automatisch herstel bij kleine coatingbeschadigin- bedrijfsnaam komt voort uit deze activiteiten: samenstellen en mengen van de harsen en gen gedurende de levensduur. Stopaq(ua). Aan de basis staan polyisobuthylene vulmiddelen. We hebben daarop internationale polymeren, die niet met zichzelf of andere patenten uit 1994, 2004 en 2006, vertelt Doddema. Het succes kwam niet vanzelf. De olie- en polymeren kunnen verbinden. Het geheim zit Je beschrijft iets eerst breed, dan smaller en dieper gasindustrie gaat niet bepaald over één nacht ijs hem in de combinatie van koude vloei bij het en vervolgens richt je je op blokkering van bij acceptatie van nieuwe technologie. Jaren van aanbrengen en vervolgens blijvende hechting concurrenten met een blocking patent. uitvoerig testwerk gingen vooraf aan het aan het oppervlak waarop het is aangebracht. De polymeer gedraagt zich onder invloed van Lange weg verkrijgen van toelatingscertificaten en orders. Inmiddels heeft Stopaq een groot aantal plotseling optredende kracht van buitenaf als De technologie bleek al snel meer mogelijkheden certificaten binnen, onder andere van de Gasunie, vaste stof, terwijl het zich onder trage kracht te bieden dan waterafdichting alleen; de Shell en van de Saudische nationale oliemaat- gedraagt als hechtende, taaie vloeistof. Die anticorrosieve isolatie-eigenschappen boden schappij Saudi Aramco. Ook wordt de visco- combinatie zorgt voor beschermende eigen- mogelijkheden voor coating van olie- en elastische coating binnenkort opgenomen in de Stopaq: Ook onder druk wordt IP niet vloeibaar schappen zonder dat een aparte grondlaag nodig is. gasleidingen. De offshore-wereld erkent Stopaq inmiddels als de uitvinder van de Visco-elastische nieuwe ISO 21809-3 norm voor veldverbindingen in pijpleidingen. Stopaq in Stadskanaal heeft anticorrosie-technologie waar concurrenten jaloers op zijn. Zo jaloers, dat ze inbreuk plegen op het intellectuele eigendom. Op 16 maart won Stopaq de rechtszaak tegen de Canadese wereldmarktleider Canusa / Shawcorr. Stopaq is optimistisch over zaken in Saoedi- Arabië, de Verenigde Staten en China. Het winnen van deze zaak bewijst de waarde van het patent in termen van goodwill voor ons bedrijf, aldus CEO Frits Doddema. Stopaq in Stadskanaal gaat ver om de prestaties van zijn anticorrosie-technologie te tonen. Op de Pemex Conferentie en Expo in Juadalajara, Mexico, stond een waterbassin op de stand. Voor de ogen van het beurspubliek brachten duikers onder water de coating aan op een pijp-configuratie. Zo kon Stopaq de hechtingseigenschappen en de gemakkelijke applicatie nog eens benadrukken. Zelfs gerobotiseerde applicatie van de coating is mogelijk. In totaal gaat vier procent van het BNP van een land op aan corrosiebestrijding in al zijn verschijningsvormen, zegt Stopaq-CEO Frits Doddema. Die markt is gigantisch. Wij richten ons daarbinnen op de allerzwaarste toepassingen, vooral in de offshore. Extreme temperaturen, zout en water komen daar samen. Zowel bij -200 ºC voor LNG-leidingen als bij hoge woestijn-temperaturen voor hete oliepijpleidingen voldoet onze oplossing uitstekend. De aanleg van pijpleidingen is kostbaar. Het verlengen van de levensduur van olie- en gaspijpleidingen door corrosiepreventie is daarom de moeite waard. Stopaq geeft een gefundeerde garantie van dertig jaar op de water- en gasdichte coatings die het bedrijf aanbrengt. 4 Visie Visie 5
Kapers gedwongen dat product van de markt te halen. Ontwikkelingsafdelingen, van ons advocaten- Nu Stopaq de lange weg naar succes in de Het is een belangrijk signaal. Je kunt een patent kantoor Jones Day in München en van Nederlandsch offshore heeft afgelegd, komen er kapers op de schrijven, maar het moet wel overeind blijven in Octrooibureau. Wanneer een nieuw idee opkomt, Je kunt een patent schrijven, maar het moet wel overeind blijven in de rechtszaal kust. Traditionele coatings stellen hoge(re) eisen aan voorbehandeling van het oppervlak, temperatuur en vochtigheid bij de applicatie. Enkele concurrenten zien de aantrekkelijkheid van de technologie in en passen deze ook toe, waarbij ze inbreuk plegen op de rechten van Stopaq. Op de rechtszaal. Het winnen van de rechtszaak bewijst de waarde van het patent in termen van goodwill voor ons bedrijf, geeft Doddema aan. Stopaq zal Canusa ook in Saudi-Arabië dagen. Doddema: Het bedrijf met anderhalf miljard omzet dacht dat wij het als kleiner bedrijf toch zorgen we eerst voor een goed geschreven en verdedigbaar patent. Nieuwe ideeën zijn er voldoende: Vooral splashzone -toepassingen in de offshore, zegt Doddema, zoals offshore platforms en windmolens. Verder gaan we pijpen aanbieden die aan land al zijn voorzien van onze 16 maart 2012 won Stopaq een zaak in het Duitse niet zouden volhouden. Ik heb zelf, gezien de coating. We coaten ook al lantaarnpalen en Mannheim tegen wereldmarktleider Canusa / proceskosten, gedurende tweeënhalf jaar zelf ook doorvoeren voor stadsverwarmingsbuizen. Shawcorr Inc. Net na de overwinning is Doddema weleens getwijfeld aan de goede afloop. Dat Doddema geniet nog na van de overwinning. dolblij: De uitspraak van de rechter liet aan maakt deze uitkomst nu dubbel mooi. In Houston Dat is een een teamprestatie van onze duidelijkheid niets te wensen over. Of het nu een in de Verenigde Staten voert Stopaq een proces IP-manager, van Jones Day en Henk de Boer homo-polymeer of een co-polymeer betreft, als tegen Amcorr en ook in China komen rechtszaken van Nederlandsch Octrooibureau. Henk schrijft de (vloei)eigenschappen hetzelfde zijn, is het tegen inbreuken. niet alleen patenten, maar leidt onze mensen inbreuk. Hetzelfde geldt voor de glasovergangstemperatuur, de zelfherstellende eigenschappen Teamprestatie ook op in IP-denken. Hij heeft veel kennis van anticorrosiemateriaal en brengt met zijn en de corrosiewerende werking. Canusa is dan De ontwikkelingen hebben ervoor gezorgd dat Shell-achtergrond waardevolle praktijk- en ook veroordeeld voor directe inbreuk én voor de het IP-denken inmiddels is verweven in de marktkennis mee. Daarmee voorzag hij de handel en wandel bij de verkoop van het eigen organisatie. Doddema: Onze IP-manager Nathan advocaten van Jones Day van munitie tijdens product op de Duitse markt. Het bedrijf is Knight coördineert de activiteiten van de Sales en het proces. 6 Visie Visie 7
IE bij samenwerking: Glasheldere afspraken van vitaal belang Wie een biertje koopt in de supermarkt, zal er niet bij stilstaan dat er een wereld aan intellectueel eigendom schuilgaat achter het product. Hij zal al helemaal niet beseffen dat dit intellectueel eigendom meestal in handen van verschillende partijen is, die strikte afspraken hebben gemaakt over hoe ze ermee omgaan. Het regelen van die samenwerking is specialistenwerk. Een bierbrouwer hoeft geen verstand te hebben van het ontwerp of de productie van flesjes. Net zoals een producent van computergames niet zelf de software hoeft te schrijven. Samenwerking tussen personen, bedrijven, kennisinstellingen en stichtingen is aan de orde van de dag. Ze leidt tot producten en processen die anders niet zouden hebben bestaan en schept kansen voor alle partijen. Wordt bij de samenwerking gezamenlijk intellectueel eigendom ontwikkeld, dan stelt dat de partijen ook voor vragen. Hoe gaan ze om met dit intellectueel eigendom? Vragen ze een (gezamenlijk) octrooi aan, of niet? Deponeren ze een model of merk? En: hoe exploiteren ze hun gezamenlijke product, nu en in de toekomst? De bierbrouwer wil tenslotte zijn bier wel in precies dat bruine flesje kunnen blijven aanbieden, net zoals de ontwikkelaar van een app zijn technologie misschien ook wel aan derden wil kunnen aanbieden. Goed en vroegtijdig regelen Hans Hutter is Nederlands en Europees Octrooigemachtigde en partner van het Nederlandsch Octrooibureau. Hij ondersteunt bedrijven bij het uitstippelen van hun IE-strategie en begeleidt hen bij het aanvragen en valideren van (inter)nationale octrooien. Hutter: Bij intellectueel eigendom gelden altijd strategische overwegingen, want het raakt de bedrijfsvoering. Het aanvragen van een octrooi of het deponeren van een model of merk zijn daar onderdeel van, maar het gaat er zeker ook om hoe partijen vervolgens omgaan met dat intellectuele eigendom. Het is belangrijk om glasheldere afspraken te maken over de rechten en verplichtingen van beide partijen en die vast te leggen in een overeenkomst. Zo borgen partijen dat ze krijgen waar ze recht op hebben en voorkomen ze problemen in de toekomst. Wie zijn vinding wil beschermen en de werkrelatie goed wil houden, moet zaken rond intellectueel eigendom goed en vroegtijdig regelen. Verbeteringen mogelijk Zijn collega Jeroen Cornelis, Europees merk- en modellengemachtigde, jurist en partner bij Nederlandsch Octrooibureau, is het daar van harte mee eens. Hij constateert dat er nog het nodige te verbeteren is. Zo komt het regelmatig voor dat er niets of weinig is vastgelegd over het intellectuele eigendom, waardoor bij een conflict de verhoudingen onduidelijk zijn en er een lange juridische strijd ontstaat. Ook komt het voor dat er wel een overeenkomst is, maar dat die onvoldoende rekening houdt met veranderende situaties, bijvoorbeeld wanneer één van de partijen een andere visie op de exploitatie krijgt. Soms bevoordelen overeenkomsten één partij boven een andere. Hutter: Vooral kleine partijen zijn zich soms onvoldoende bewust van hun rechten en ondertekenen argeloos overeenkomsten waarin alle intellectuele eigendom toevalt aan de grote partij. Dat hoeft niet erg te zijn, wanneer de kleine partij daarvoor in voldoende mate wordt beloond. Maar het kán wel erg zijn, bijvoorbeeld wanneer het kerntechnologie voor de kleine partij betreft en die zijn eigen vinding buiten de samenwerking niet verder kan exploiteren. Bedrijven zetten soms te makkelijk hun handtekening. Een goed advies vooraf maakt inzichtelijk wie welk deel van het intellectuele eigendom toekomt en welke aspecten daarbij aandacht verdienen. Wat natuurlijk niet wil zeggen dat de kleine partij direct een gelijkwaardige positie inneemt; de onderhandelingsruimte blijft vaak beperkt. Afspraken maken én vastleggen Cornelis adviseert om al bij de start van een gezamenlijk ontwikkeltraject in een non-disclosure statement afspraken over de aard van de samenwerking en de geheimhouding die de partijen in acht moeten nemen te maken en vast te leggen. Vervolgens stellen ze een contract op dat de rechten en plichten rond IE vastlegt. Dat is specialistenwerk. Cornelis: Het kan bijvoorbeeld gaan om een samenwerkingsovereenkomst, een licentieovereenkomst, een co-existentieovereenkomst of een geheimhoudingsovereenkomst. Alle typen overeenkomsten hebben hun eigenaardigheden en juridische valkuilen. Maar regel je het niet goed, dan kan dat grote gevolgen hebben voor je bedrijfsvoering. Een goed contract over gezamenlijk intellectueel eigendom legt vast welke partij welke aanspraak heeft op de uitvinding en hoe daarmee nu en in de toekomst wordt omgesprongen. Er ligt dan bijvoorbeeld vast of een partij zijn deel van de uitvinding aan derden kan licentiëren en of een partij zijn octrooi kan overdragen aan een derde. Het gaat in op hoe en door wie conflicten worden beslecht en hoe partijen omgaan met inbreuk. Cornelis: Ga je samenwerken en ontwikkel je daarbij intellectueel eigendom, oriënteer je dan goed. Investeer niet alleen in het ontwikkelen van een nieuw product of proces, maar ook in de samenwerking zelf. Het kan veel ellende besparen en van levensbelang zijn voor je onderneming. Jeroen Cornelis cornelis@octrooibureau.nl Hans Hutter hutter@octrooibureau.nl Investeer niet alleen in het samen ontwikkelen van een nieuw product, maar ook in de samenwerking zelf 8 Visie Visie 9
Financiële ondersteuning voor innovatieve ondernemers Ondernemen is innoveren. Zeker in economisch mindere tijden is het voor ondernemers belangrijk niet stil te blijven staan, maar zich te onderscheiden in hun markt. Maar innoveren kost geld en dat is er niet altijd voldoende. Om ondernemers toch in de gelegenheid te stellen hun innovaties op de markt te brengen, biedt de overheid een uitgebreid instrumentarium aan ondersteuningsregelingen. Visie had een gesprek met innovatieambassadeur Robert van Haaften van Agentschap NL: Alle innovatieve ondernemers zijn welkom. Robert van Haaften Agentschap NL, onderdeel van het Ministerie van Financiering en kredieten rente moeten worden terugbetaald. Ze zijn Borgstellingen en fiscale voordelen resterende loonsom, met een maximum van 14 en wet- en regelgeving. Bij het NL Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, is de Daarvoor heeft het agentschap een uitgebreid interessant, omdat veel hightech-projecten hoge Via borgstellingen staat Agentschap NL garant miljoen euro, bedraagt de afdrachtvermindering Octrooicentrum, een divisie van Agentschap NL, uitvoeringsorganisatie van de Nederlandse instrumentarium in huis. Dat bestaat uit een technische en financiële afbreukrisico s kennen voor bancaire leningen als er onvoldoende 14 procent. Daar is onlangs de RDA bijgekomen, weten ze alles over octrooien. Het Enterprise Rijksoverheid op het gebied van duurzaamheid, aantal regelingen, vervolgt Van Haaften: De en dan kan het lastig zijn om de financiering zekerheden zijn. Dat gaat ook altijd om een deel een aftrekregeling voor investering- en exploita- Europe Network, een regeling die wij uitvoeren, innovatie en internationaal ondernemen. Voor eerste categorie regelingen zijn subsidies, volledig in de markt rond te krijgen, legt Van van de financiering, vertelt Van Haaften. Voor tiekosten. Ook hebben we regelingen met fiscale brengt de vraag naar en het aanbod van kennis innovatie zijn onze belangrijkste doelgroepen financiële ondersteuning die niet terugbetaald Haaften uit. Wij mogen geen projecten voor startende ondernemers kan dat oplopen tot voordelen voor investeringen in milieuvriendelijke binnen Europa samen. Ondernemers kunnen daar ondernemers (bedrijven), onderzoekers (kennis hoeft te worden. De hoogte van deze bedragen honderd procent financieren, maar ons krediet tweederde van de lening. De vierde categorie en energiezuinige productiemiddelen. Tot slot een call uitzetten als ze kennis nodig hebben die instellingen) en soms non-profit organisaties, kan variëren, net als de toepassingen waarvoor maakt het vervolgens wel mogelijk om aanvul- regelingen bestaat uit fiscale voordelen. De staat Agentschap NL innovatieve ondernemers bij niet in Nederland beschikbaar is. En voor vertelt Van Haaften. Of het nu gaat om produc- ze verstrekt worden. Vaak zijn ze afgestemd op lende financiering bij een bank te krijgen. Dit WBSO bijvoorbeeld vermindert de loonkosten bij met voorlichting en advies. Samen met ondernemers die hun product in het buitenland ten, productieprocessen of programmatuuur, bepaalde fasen in ontwikkelingstrajecten, gaat vaak om grote projecten, van anderhalve de uitvoering van R&D-werkzaamheden, verklaart collega-organisaties, zegt Van Haaften. Onze op de markt willen brengen en willen weten hoe innovatietrajecten kosten vaak veel geld. Daarom bijvoorbeeld om samenwerking met andere ton tot enkele miljoenen euro s. Van Haaften. Dat gaat om 42 procent over de collega s van Antwoord voor bedrijven, de die markt er precies uitziet, kunnen we een leveren wij (financiële) ondersteuning aan partijen partijen te stimuleren. Naast subsidies zijn er eerste 110.000 euro van de S&O-loonsom, voor Postbus 51 voor het bedrijfsleven, hebben marktscan maken. die zo n traject ingaan. kredieten: leningen die met een marktconforme startende ondernemers zelfs 60 procent. Over de bijvoorbeeld veel informatie over vergunningen 10 Visie Visie 11
Ondersteuningsinstrumentarium innoveren en ondernemen Subsidies Fiscale voordelen * Innovatieprestatiecontracten: subsidie voor * Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk samenwerkende mkb-bedrijven in dezelfde (WBSO): vermindering van de afdracht van de regio, keten of branche die een meerjarig loonheffing over de loonkosten die worden innovatietraject uitvoeren. betaald voor speur- en ontwikkelingswerk (S&O, * Verkenning Internationale Samenwerking: vergelijkbaar met R&D). Dit vermindert de subsidie voor het verkennen van de mogelijk- loonkosten aanzienlijk. heden om een collectief onderzoek te laten * Research & Development Aftrek (RDA): uitvoeren door een buitenlandse aftrekpost voor de aangifte inkomstenbelasting Tips & Tricks De meeste regelingen van AgentschapNL zijn handige tip: wees altijd open en eerlijk tegenover onderzoeksorganisatie. Kredieten of vennootschapsbelasting, bedoeld om de financiële lasten (kosten en uitgaven) voor speur- en ontwikkelingswerk te verlagen. toegankelijk voor alle ondernemers, van de contactpersonen van een regeling, want * Innovatiekrediet: risicodragend krediet voor de * Innovatiebox: de innovatiebox biedt belasting- eenmanszaak tot multinational. Sommige anders krijg je in een later stadium onherroepelijk financiering van veelbelovende innovatieve voordeel (5%) voor innovatieve ondernemers. instrumenten zijn toegesneden op een bepaalde doelgroep, vult Van Haaften aan. Omdat we het deksel op je neus. En mischien wel het allerbelangrijkst: blijf je eigen ding doen en schrijf projecten die een hoger technisch risico kennen, maar een uitstekend perspectief in de markt Voorlichting & advies economische bedrijvigheid willen stimuleren, je project niet naar een bepaalde regeling toe. Als hebben. Het Innovatiekrediet richt zich op de * Marktscan: geeft een overzicht van mogelijke bevatten enkele regelingen bijvoorbeeld extra het door jou gekozen pad niet past in één van technische ontwikkeling van nieuwe producten zakenpartners in de buitenlandse doelmarkt. faciliteiten voor starters. Vooral die groep vindt de onze regelingen, dan is dat jammer, maar niet of processen en is onderdeel van het Dat kunnen agenten of distributeurs zijn, maar indieningsprocedures soms complex. Ik hoor dat onoverkomelijk. Het geloof verliezen in je eigen Innovatiefonds MKB+. ook productiepartners. De marktscan wordt ook wel eens als ik één-op-één gesprekken voer met ondernemers, zegt Van Haaften. Maar het is project is dat wel. Blijf dus op je pad! Borgstellingen uitgevoerd in samenwerking met de handelsmedewerkers van Nederlandse ambassades, een kwestie van gewoon een keer doen en dan Wie meer wil weten over het instrumentarium ter * Borgstelling MKB Kredieten (BMKB): de overheid consulaten en Netherlands Business Support blijkt het het allemaal wel mee te vallen. ondersteuning van innoveren en ondernemen, staat borg tot één miljoen euro voor een lening Offices (NBSO s). Zij gaan aan de hand van een kan contact opnemen met de Unit KlantContact bij de bank. Voor startende en innoverende vastgesteld profiel op zoek naar potentiële Van Haaften heeft nog meer tips voor onderne- van AgentschapNL op 088-6029000. bedrijven gelden extra gunstige voorwaarden. zakenpartners. mers die van een regeling gebruik willen maken: Neem eerst contact op met onze mensen van de Dit is een greep uit het totale pakket aan betreffende regeling. De WBSO bijvoorbeeld heeft financieringsmogelijkheden dat Agentschap NL een eigen helpdesk. Als je daar je project voorlegt, biedt. Een volledig overzicht staat op krijg je alle mogelijke informatie over hoe je het agentschapnl.nl/ondernemingsfinanciering. het best kunt aanpakken. Bellen dus! Nog een 12 Visie Visie 13
Apple versus Samsung: Registreer ook uw nieuwste model Wie een model registreert, beschermt de vormgeving van dat model. Van dat specifieke model, om precies te zijn. De bescherming strekt zich niet uit tot andere of latere uitvoeringen. En daar gaat het nog wel eens mis. Bedrijven verzuimen soms nieuwere uitvoeringen van een product te registreren als model. Of ze registreren een conceptmodel, in plaats van het model dat ze uiteindelijk op de markt brengen. Dit kan grote gevolgen hebben. Apple en Samsung vechten wereldwijd legendarische procedures uit met betrekking tot octrooi- en modelrecht. Apple meent dat Samsung met de Samsung Galaxy Tab inbreuk maakt op het modelrecht op de Apple ipad. Volgens de Rechtbank Den Haag is dat niet zo. Op 24 januari 2012 oordeelde ze dat de vormgeving van de Samsung Galaxy Tab Modelinbreuk niet aangetoond In het geding is het model van de in 2004 geregistreerde Apple ipad vergeleken met de Samsung Galaxy Tab 10.1. De rechter oordeelde dat deze twee modellen niet voldoende overeenstemmen om modelinbreuk aan te Modelinbreuk bestrijden Dit voorbeeld laat zien hoe belangrijk het is om ook nieuwe modellen te registreren. De vormgeving van producten verandert voortdurend. Doorontwikkeling is aan de orde van de dag. Wilt u uw nieuwe vormgeving zo goed geen inbreuk maakt op het geregistreerde model van de Apple tonen. De in 2010 op de markt gebrachte ipad mogelijk beschermen en modelinbreuk ipad. De rechtbank is mede tot deze conclusie gekomen omdat van Apple vertoont naar alle waarschijnlijkheid succesvol aan kunnen tonen in een geschil? ze vindt dat de algemene indruk van de Galaxy Tab voldoende meer overeenkomsten met de Samsung Galaxy Dan moet u, indien mogelijk, nieuwe uitvoeringen afwijkt van de algemene indruk van het geregistreerde model Tab 10.1. Ondanks pogingen van Apple kon deze van producten registreren als model. Wilt u van de ipad. Bovendien wordt de minimalistische vormgeving ipad niet succesvol worden ingeroepen tegen de hierover meer informatie, dan zijn wij u van de ipad in feite bepaald door de techniek en ergonomie. Galaxy Tab 10.1. De Samsung Galaxy Tab 10.1 uiteraard graag van dienst. Als Samsung zich niet zou mogen bedienen van zo n minima- mocht volgens de rechter alleen maar vergele- listische vormgeving, dan zou dat het bedrijf dwingen tot minder optimale keuzes. En dat zou Apple een ongeoorloofd concurrentievoordeel bieden. ken worden met de modelregistratie van Apple van 2004, en niet met de niet-geregistreerde vormgeving van de ipad uit 2010. Yvonne Noorlander noorlander@octrooibureau.nl 14 Visie Visie 15
Eerst komt, eerst maalt? Oudere handelsnaam tegenover jonger merk Kun je op basis van een handelsnaam succesvol optreden tegen een merkregistratie van latere datum? Dat hangt er maar net van af. Onlangs besliste de Europese Cancellation Division dat er sprake moet zijn van gebruik van een handelsnaamrecht van meer dan plaatselijke betekenis, wil je op die basis kunnen optreden tegen een latere merkregistratie. Meer dan plaatselijke betekenis? Volgens de Cancellation Division moesten de bewijsstukken aantonen dat INNOVA in Nederland gebruikt wordt als handelsnaam voor een database in de voedselindustrie. Na bestudering van alle bewijsstukken was de Cancellation Division van mening dat Innova inderdaad wel wat bewijsstukken heeft kunnen Het Amerikaanse bedrijf Innovadex LLVC diende waren aan de diensten waarvoor het merk het merk INNOVADEX, evenals op de dag dat overleggen van INNOVA als handelsnaam voor een verzoek in tot registratie van het merk INNOVADEX werd geregistreerd. Innova het verzoek om nietigverklaring indiende. databases. Maar, oordeelde de Cancellation INNOVADEX in de Europese Unie. De merknaam INNOVADEX had betrekking op een online In gebruik Het gebruik van de handelsnaam moest bovendien van meer dan plaatselijke betekenis Division, de bewijsstukken toonden onvoldoende aan dat dit gebruik van meer dan database voor onder andere ruwe materialen, Innova heeft geen merkregistratie, maar alleen zijn. Dit laatste houdt in dat de geografische plaatselijke betekenis was. De database kan chemicaliën, voedsel, dranken en farmaceutische een handelsnaam. Het bedrijf vroeg daarom om omvang van het gebruik zich verder uitstrekte gevonden worden op een.com website en producten. Het Nederlandse bedrijf Innova nietigverklaring van het merk INNOVADEX op dan gebruik op slechts lokaal niveau. Innova zowel de website als de daarop aangeboden Market Insights B.V. maakte bezwaar tegen de grond van artikel 5 van de Nederlandse moest dus aantonen dat de handelsnaam database zijn in het Engels. Volgens de merkaanvraag. Volgens Innova kwam het merk Handelsnaamwet. Dit artikel bepaalt dat je als substantieel gebruikt werd in Nederland. Cancellation Division toonde dit onvoldoende INNOVADEX zo sterk overeen met hun oudere rechthebbende op basis van een oudere Innova gaf aan, dat uit eerdere jurisprudentie aan dat er sprake was van gebruik van meer dan handelsnaam, dat het tot verwarring zou handelsnaam kunt optreden tegen een jongere bleek dat gebruik van een handelsnaam op het plaatselijke betekenis in Nederland van de leiden. Bovendien wordt de handelsnaam handelsnaam, als dit tot misleiding van het internet als gebruik in het gehele land wordt handelsnaam INNOVA. Het was waarschijnlijk INNOVA gebruikt voor een online database voor publiek kan leiden. Daarvoor moest Innova wel opgevat. Ook overlegde Innova een grote gunstiger geweest voor Innova als het bedrijf in de voedselindustrie. Innova Market Insights B.V. aantonen dat de eigen handelsnaam in gebruik hoeveelheid bewijsstukken om aan te tonen dat ieder geval de website en de database ook in was van mening dat de diensten soortgelijk was op de datum van aanvraag tot registratie van de handelsnaam INNOVA echt in gebruik was. het Nederlands had aangeboden. 16 Visie Visie 17
Nieuwe domeinnaamextensies en uw merk Kayin Pang pang@octrooibureau.nl Sinds 2012 kunnen bedrijven en organisaties een eigen domeinnaamextensie aanvragen. Zo zijn de extensies.apple,.canon,.coke,.music en.hotel al aangevraagd. Sinds 1 mei 2012 is het mogelijk daartegen bezwaar te maken, bijvoorbeeld op grond van uw merkrecht. Voor u een extra reden om uw merken goed te beschermen. Heeft u uw merken al geregistreerd en wilt u voorkomen dat een derde een domeinnaam-extensie aanvraagt die verwarring kan wekken? Dan kunt u uw merken door Nederlandsch Octrooibureau laten bewaken. Wij brengen u dan tijdig op de hoogte van een aanvraag voor een domeinnaam die voor u bezwarend kan zijn. Bescherm handelsnaam als merk Het is Innova dus niet gelukt om gebruik van meer dan plaatselijke betekenis aan te tonen. Daardoor kon het bedrijf het merk INNOVADEX niet nietig laten verklaren. De registratie voor INNOVADEX blijft in stand en Innova moest een kostenveroordeling van 450 betalen. Uit de beslissing blijkt maar weer hoe belangrijk het is om naast een handelsnaam ook een merk vast te leggen. Bij een verzoek om nietigverklaring op basis van een merkregistratie had Innova namelijk niet hoeven aantonen dat er sprake is van gebruik van meer dan plaatselijke betekenis, maar had zij kunnen volstaan met het aantonen van gebruik van het merk in Nederland. In de praktijk komt het regelmatig voor dat cliënten hun producten goed beschermen, maar minder belang hechten aan het beschermen van hun handelsnaam. Toch is er in de loop der jaren vaak een zekere reputatie en goodwill opgebouwd voor deze handelsnaam. Een derde zou op basis van merkregistratie een verbod op het gebruik van deze handelsnaam kunnen afdwingen. Met een merkregistratie vestigt u aanzienlijk sterkere rechten dan met een handelsnaam. In de Benelux kunt u bovendien geen rechten ontlenen aan enkel het gebruik van een (handels)naam. Mocht u uw handelsnaam nog niet hebben geregistreerd als merk, dan is dit zeker het overwegen waard. Wij adviseren u graag nader. 18 Visie Visie 19
Octrooiverleningsprocedures: het ene land is het andere niet Gaat het om octrooiverleningsprocedures, dan is het ene land het andere niet. De verschillen tussen landen of regio s kunnen groot zijn. Dat geldt niet alleen voor het verloop van de procedures, maar ook voor de uitkomsten. In deze Visie nemen we enkele belangrijke verschillen tussen de octrooiverleningsprocedures in Europa, de Verenigde Staten en Japan onder de loep. Europa een ander vakgebied en is er geen directe inventiviteit aan te tonen. Ook hoeft er geen Japan octrooi moeten zich dan afvragen wat hun octrooi Allereerst de situatie dicht bij huis: in Europa (en aanleiding om beide publicaties te combineren, aanleiding te zijn om die publicaties te combine- In Japan kan de taal voor moeilijkheden zorgen. waard is, in het licht van de nieuw gevonden Nederland). Een octrooiconclusie moet inventief dan is de kans groot dat de octrooiconclusie het ren, omdat de vakgebieden verschillen. Verder kan Zo zijn in de Japanse vertaling van een tekst de literatuur. zijn om verleend te kunnen worden. Dat beoordelen we aan de hand van de zogeheten stempel inventief krijgt. Dat geldt ook wanneer er drie of meer publicaties nodig zijn om tot een het gebeuren dat een Amerikaanse Examiner tijdens de procedure vanuit het niets nieuwe oorspronkelijke bedoelingen soms minder duidelijk. Het komt voor dat de Japanse Examiner Lokale agenten probleem-oplossingsbenadering. Daarbij wordt nieuwe oplossing voor een technisch probleem schadelijke publicaties tevoorschijn tovert. niet begrijpt wat er bedoeld wordt met de vertaling Het verloop en het resultaat van een octrooi- de octrooiconclusie met een actuele wetenschap- te komen. Tenslotte kan een Amerikaanse Examiner middels van een bepaalde Engelse term in de octrooiaan- verleningsprocedure kunnen dus per land of regio pelijke of octrooipublicatie binnen hetzelfde vakgebied vergeleken. Biedt zo n publicatie in Verenigde Staten een FINAL Office Action besluiten dat de verleningsprocedure wordt afgesloten, waarna vraag, of dat hij een dergelijke term verkeerd interpreteert. Dat kan leiden tot vertraging en extra verschillen. Onze octrooigemachtigden proberen met behulp van lokale agenten de rimpels in de combinatie met een publicatie op datzelfde In de Verenigde Staten geldt een ander criterium vervolgens weer kosten gemaakt moeten worden kosten in de octrooiverleningsprocedure. octrooiverleningsprocedure zoveel mogelijk glad te vakgebied een oplossing voor hetzelfde vraagstuk voor inventiviteit: dat van obviousness ofwel om de procedure voort te zetten. Voor Daarnaast is Japan een technologisch vooruitstre- strijken, maar uiteindelijk geeft het oordeel van de als de octrooiconclusie, dan is de octrooiclonclusie voor-de-hand-liggendheid. Dat wil zeggen dat de Europeanen/Nederlanders is dit vaak moeilijk te vend land. Het heeft een grote schat aan octrooi- Examiner in het betreffende land of de betreffende niet inventief en wordt dus niet verleend. materie van een octrooiconclusie niet inventief is begrijpen: een octrooi kan in Europa al verleend literatuur die alleen in het Japans beschikbaar is. regio de doorslag. In de volgende Visie gaan we in Datzelfde geldt wanneer iemand die goed thuis is als die voor de hand ligt uit de combinatie van zijn, terwijl de procedure in de Verenigde Staten Dit brengt met zich mee dat bij de verlenings- op de octrooiverleningsprocedures in Brazilië, in het vakgebied met zijn vakkennis de oplossing twee of meer publicaties. Een Amerikaanse doormoddert, met alle bijbehorende kosten en procedure in Japan nog niet eerder gevonden China en Rusland. betrekkelijk eenvoudig zou kunnen bedenken. Vloeit de oplossing voort uit een document uit Examiner mag dus gerust drie, vier, vijf of meer publicaties combineren om een gebrek aan frustraties. schadelijke literatuur kan opduiken. Aanvragers met een reeds verleend Europees of Amerikaans Heeft u vragen? Neem gerust contact met ons op. Kees van Balen vanbalen@octrooibureau.nl 20 Visie Visie 21
Nieuwe partners bij Nederlandsch Octrooibureau Mari Korsten, partner sinds 1 november 2011 korsten@octrooibureau.nl Sterke positie in life sciences verder uitbouwen Op 1 januari 2012 ben ik partner geworden van Nederlandsch Octrooibureau. Ik voel me sterk betrokken bij het bureau en zijn cliënten en hoop onze sterke positie in met name de life sciences verder uit te bouwen. Ik heb gestudeerd aan het Institut National Agronomique Paris Grignon (INAPG) in Parijs. Dat is een zogeheten grande école, waarvoor je een strenge nationale selectieprocedure moet doorlopen. Vervolgens heb ik zes jaar fundamenteel onderzoek gedaan. Eerst bij het Institut Cochin de Génétique Moléculaire in Parijs, daarna bij het Nederlands Kanker Instituut in Amsterdam. Ik heb me daar gespecialiseerd in biochemie en hematologie. Bij DSM in Delft heb ik de opleiding gevolgd tot Europees en Nederlands Octrooigemachtigde. Met mijn kennis van biotechnologie en in het bijzonder de moleculaire biologie, genomics, biochemie, hematologie, immunologie en microbiologie, kan ik onze cliënten het best mogelijke IE-advies bieden voor hun biotechnologische innovaties. Een uitstekende match Sinds 1 november 2011 ben ik vennoot bij Nederlandsch Octrooibureau. Ik heb voor Nederlandsch Octrooibureau gekozen, omdat het al jaren toonaangevend is op het gebied van chemie en life sciences. Bovendien heeft het een indrukwekkend klantenbestand in mijn specialisaties, levensmiddelentechnologie en farma. Ik ben afgestudeerd in de levensmiddelentechnologie aan de Wageningen Universiteit. Ook heb ik rechten gestudeerd aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Na het behalen van mijn Nederlandse en Europese kwalificatie als octrooigemachtigde, ging ik bij Norvartis Pharma in Zwitserland aan de slag. Daar heb ik verschillende pan-europese octrooizaken gecoördineerd en was ik verantwoordelijk voor de octrooiportefeuille van de special products -groep. Een volgende stap in mijn loopbaan bracht me naar Bird & Bird in Den Haag, waar ik me vooral richtte op octrooirechtszaken en het beheren van octrooiportefeuilles van food- en farmabedrijven. Na nog ruim een jaar actief te zijn geweest voor octrooibureau Patentwerk, heb ik de stap naar Nederlandsch Octrooibureau gezet, waar ik vennoot ben geworden. De match is uitstekend. Caroline Pallard, partner sinds 1 januari 2012 pallard@octrooibureau.nl 22 Visie Visie 23
10 tips voor IE-management Door goed beheer van uw octrooien, merken en modellen kunt u kansen creëren en risico s voorkomen. Juist nu het even wat minder gaat. Beschouw IE-kosten als investeringen in de bescherming van vitale innovaties van uw organisatie. Ga voor slimme tips naar www.octrooibureau.nl/tientips of scan de QR-code. 24 Visie