Sectorwerkstuk door een scholier 2964 woorden 14 maart 2004 5.4 221 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding Ons sectorwerkstuk gaat over de Euro. We willen in dit werkstuk duidelijk maken waarom de gulden is vervangen door de euro, hoe dit is gebeurd en wat de gevolgen hiervan zijn(zowel de positieve als de negatieve). We hebben dit onderwerp gekozen omdat iedereen er dagelijks mee te maken heeft. Door de invoering van de euro zijn er een hoop dingen veranderd, zowel in het zakenleven als voor de gewone burger. Voor de komst van de euro werd er door de overheid vooral aandacht besteed aan de voordelen ervan, er zouden geen nadelen zijn of deze nadelen zouden in het niets vallen bij de voordelen. Voor de invoering bleek dan ook uit onderzoek dat ±76% van Nederlandse bevolking de euro wel zag zitten. Wij willen onderzoeken of dat nu (een aantal jaar na de invoering) nog steeds zo is. Hoofdstuk 1: De euro en de waarde van de euro. De euro is de gemeenschappelijke munt van een aantal landen van de Europese Unie die de EMU vormen. De EMU is de Economische en Monetaire Unie. De euro is sinds 1 januari 2002 het nieuwe betaalmiddel in verschillende landen. Eerst was het de gulden in ons land maar daar is dus verandering in gekomen. De euro is dus de nieuwe munt van Nederland en nog van andere 10 Europese landen. Die worden ook wel de Eurolanden genoemd. Die landen zijn: Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje, Ierland, Finland, Portugal, Luxemburg, Griekenland en Oostenrijk. In Nederland verdwijnt de gulden en de euro komt ervoor terug. Zo is het ook bij de andere 11 landen: De Belgische, Franse en Luxemburgse Frank, de Oostenrijkse Shilling, de Finse Mark, het Ierse pond, de Portugese Escudo, de Duitse mark, de Italiaanse Lire, de Griekse drachme en de Spaanse peseta verdwijnen allemaal en bij iedereen van de hierboven genoemde munten komt de euro in de plaats. De waarde van de euro in Nederland is 2,20371. Dat betekent dus dat 1 euro 2,20371 gulden is. Dus als bijvoorbeeld iets 50 euro kost is dat ongeveer 110 gulden. De Hoofdvragen en de Deelvragen: Hoofdvraag: Wat voor invloed heeft de euro op de handel? Deelvragen: https://www.scholieren.com/verslag/15331 Pagina 1 van 8
1. Zijn alle landen blij met de euro? 2. Is de economie in Nederland verslechterd door de euro? 3. Wat is er veranderd sinds de komst van de euro? 4. Welke landen doen mee aan de euro en waarom? 5. Met hoeveel % van de stemmen is er voor de euro gekozen? 6. Waarom ging Nederland mee doen aan de euro? 7. Waarom wordt er in sommige landen een referendum gehouden over de euro? 8. Waarom is de euro er? 9. Worden er bepaalde eisen gesteld aan landen die mee willen doen aan de euro? 10. Wat zijn de onderlinge verschillen tussen de euro s in verschillende landen? Hoofdstuk 2: Waarom bestaat de euro? In de chaos die was ontstaan in de jaren '70 probeerden (Europese) landen met nauwe economische samenwerking onderlinge koersveranderingen zoveel mogelijk te beperken, want wisselende koersen leiden tot onzekerheid waardoor de internationale handel wordt belemmerd. Een voorbeeld van zo n samenwerking binnen de Europese Unie is het Europese Monetaire Stelsel. Het Europese Monetaire Stelsel (EMS), dat in 1979 is opgericht, heeft als doel het handhaven van een stelsel van vaste wisselkoersen, zodat de internationale handel makkelijker kan verlopen. In december 1991 hebben de lidstaten van de EU besloten om de Economische en Monetaire Unie te vormen. Sinds 1 januari 1999 is de EMU een feit. De EMU is onder andere gevormd om koersbewegingen te voorkomen. Maar de vraag is nu: waarom kwam de Euro en verdween de gulden? Er zijn verschillende redenen waarom de gulden vervangen moest worden door de euro. Enkelen economische motieven zijn: 1. Bevordering van de onderlinge handel 2. Toename van de investeringen 3. Optimale vestigingskeuze van bedrijven binnen Europa 4. Verdere schaalvergroting van het Europese bedrijfsleven 5. Kostenverlaging 6. Versterking van de concurrentiepositie van het Europese bedrijfsleven t.o.v. andere economische grootmachten in de wereld (Japan, de VS, het Verre Oosten) Er zijn ook politieke redenen voor de vervanging van de gulden. Zo vinden de politici van de lidstaten dat de EMU moet worden gezien als een opstap naar verdere politieke intergratie. Ze hopen hiermee te bereiken dat het groeiende nationalisme in Europa een halt wordt toe geroepen. Nationalisme heeft in het verleden immers vaak geleid tot gewelddadige conflicten. Hoofdstuk 3: Is iedereen blij met de euro? https://www.scholieren.com/verslag/15331 Pagina 2 van 8
Voor de invoering van de Euro was de ruime meerderheid van de Nederlandse bevolking enthousiast over de Euro. Nu een aantal jaar na de invoering denken de meeste mensen daar heel anders over. We hebben zelf een kleine enquête gehouden waaruit bleek dat de meerderheid van de mensen niet tevreden is over de euro. Er zijn dan ook een aantal belangrijke nadelen aan de euro. Al voor de invoering van de euro vonden een aantal mensen dat het allemaal wel erg veel geld ging kostten, maar de voordelen waren groot dus zouden we die kosten er al snel uit hebben. Maar toen de euro er eenmaal was merkten iedereen grote verandering in de prijzen. De prijzen waren bijna verdubbeld. Hierdoor kwamen er al meer tegenstanders tegen de euro. Er zijn ook mensen die de euro niet willen vanuit nationalistische gevoelens. Ook niet alle landen die de euro als betaal middel hebben zijn er nog tevreden over, de prijzen zijn flink gestegen waardoor er minder goederen worden verkocht. Niet alleen worden er minder goederen verkocht aan burgers, maar ook de internationale handel is daardoor flink verslechterd. Tot nu toe heeft de euro dus nog geen goede invloed gehad op de economie, terwijl dat toch een van de belangrijkste doeleinde was van de invoering ervan. De uitslag van de enquête hebben we hierachter bijgevoegd zodat u zelf de resultaten kunt bekijken. Hoofdstuk 5: Welke landen doen mee aan de euro? Er zijn 12 landen die de euro als wettig betaal middel hebben. Dat zijn: Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje, Ierland, Finland, Portugal, Luxemburg, Griekenland en Oostenrijk. Dit kun je onthouden met DING FLOF BIBS. Elke letter staat voor de beginletter van een land dat mee doet met de euro aan. Denemarken, Zweden en het Verenigd Koninkrijk zijn wel lid van de Europese unie maar doen op dit moment nog niet mee de met euro. De nationale banken van deze 12 landen vormen samen met de Europese Centrale Bank het Europees Stelsel van Centrale Banken oftewel ESCB. De nationale banken van de 3 lidstaten die niet mee doen aan de euro hebben een speciale status. Die speciale status maakt het ze mogelijk om hun eigen monetair beleid te voeren. Maar omdat ze de euro niet als wettig betaal middel hebben mogen ze niet mee beslissen over de vorm en de uitvoering van het monetaire beleid het eurogebied. De NCB's (nationaal centrale banken) van de deelnemende lidstaten spelen een belangrijke rol bij de soepele overgang op de euro. Zij waren onder andere verantwoordelijk voor: 1. De invoering van de euro in hun land 2. Het organiseren van de overgang van de nationale valuta's op de euro 3. Het ontwikkelen van de noodzakelijke systemen om de eurobankbiljetten 4. Euromunten effectief in omloop brengen 5. Het uit omloop halen van de nationale munteenheden 6. Het adviseren over en bevorderen van het gebruik van de euro. Hoofdstuk 7: De euromunten https://www.scholieren.com/verslag/15331 Pagina 3 van 8
Er zijn natuurlijk verschillende soorten euro munten. Er is niet alleen verschil tussen de waarde van de munten en het uiterlijk, maar ook in de kwaliteit van de munten zit verschil. Zo heb je bijvoorbeeld Circulatie, Uncirculated (UNC), Briljant Uncircurlated (BU / FDC), Proof-like en Proof. Hier onder leggen we het verschil tussen deze kwaliteitsvormen uit. Circulatie munten Dit zijn munten die al in het betalingsverkeer zijn of zijn geweest. Daardoor kunnen ze zijn beschadigd. Als euromunten beschadigd raken moeten ze opnieuw geslagen worden. Bij het 'slaan' van deze munten zijn ze per ongeluk terug tussen de goede munten terecht gekomen, en zo terug in omloop gekomen zonder dat ze voldoende hersteld zijn. UNC (Uncirculated) Munten die net als circulatiemunten in omloop komen, maar nooit officieel in omloop zijn geweest. BU (Briljant Uncirculated, voorheen FDC) Een munt heeft de kwaliteit BU / FDC als zij met dezelfde stempels zijn geslagen als circulatiemunten, maar voor ze in omloop komen worden ze met de hand van de muntpers gehaald. De munten zijn onbeschadigd, vertonen geen enkel spoor van slijtage of andere gebreken. Volgens bovengenoemde definitie komen BU munten nauwelijks voor. Maar er zijn toch een paar munten die na het beslaan en tijdens het transport etc. toch nog onbeschadigd zijn. Dat zijn de munten die BU genoemd worden. De zogenaamde BU glans is een matte eiglans die het licht op een typische wijze reflecteert. De BU glans verdwijnt door het gebruik. Bewaart men de munt zorgvuldig, dan blijft de BU glans bestaan, terwijl de kleur door invloeden van buitenaf wel kan veranderen. Proof(-like) Proof-munten zijn geslagen op gepolijste muntplaatjes met gepolijste stempels. De op de munt hoger liggende delen liggen in het stempel verdiept. Voordat de stempel wordt gepolijst wordt een deel ervan eerst gezandstraald waardoor dat deel van de afbeelding mat wordt. Door het polijsten worden de vlakke delen van de muntplaat glanzend. Met een stempel wordt slechts een beperkt aantal munten geslagen. Proof-munten zijn zeer kwetsbaar, het spiegelend vlak wordt heel gemakkelijk beschadigd en alles is zichtbaar op deze munten. Zelfs de zachtste doek kan heel fijne schuurkrasjes maken. Ook worden er speciale euro munten geslagen die andere afbeeldingen hebben dan de normale munten. Zo zijn er bijvoorbeeld munten met op de achterkant prinses Amalia, prinses Maxima en prins Willem Alexander. Van deze munten wordt er altijd maar een beperkt aantal in omloop gebracht. Hoofdstuk 8: De verschillen tussen de euro s van verschillende landen. Er zijn niet veel verschillen tussen de euro s in verschillende landen. De bankbiljetten zijn namelijk in ieder euro land hetzelfde. In hoofdstuk 9 zullen we hier meer over vertellen. Dan is er natuurlijk het muntgeld, bij de munten zijn er wèl enkele verschillen tussen de landen. Een zijde van iedere munt is in alle landen gelijk. Op deze zijde staat eén van de drie ontwerpen die zijn gekozen voor de gemeenschappelijke zijde. Deze ontwerpen laten verschillende kaarten van Europa zien, omringd https://www.scholieren.com/verslag/15331 Pagina 4 van 8
door de 12 sterren van de EU. Deze zijde is ontworpen door Luc Lucycx, hij won een wedstrijd waaraan ontwerpers uit alle eurolanden deelnamen. De andere zijde(de nationale kant) van de munt is in elk land verschillend. Hierop staat een, voor ieder land, bekend thema op ook weer omringd door de 12 sterren van de EU. Nederland heeft 2 ontwerpen gekozen van Bruno Ninaber van Eyben, beide ontwerpen geven een beeltenis weer van koningin Beatrix. De euromunten kunnen overal in het eurogebied worden gebruikt, ongeacht hun nationale zijde. De randen van de munten zijn verschillend bewerkt, zodat ze makkelijker herkenbaar zijn voor blinden en slechtzienden. Om vervalsing te voorkomen zijn de munten van 1 en 2 euro met behulp van een speciale techniek van twee verschillende soorten metaal gemaakt, en is de munt van 2 euro voorzien van een randschrift. Munten van 1 EUR en 2 EUR: Op deze munten is Koningin Beatrix profil afgebeeld met de tekst 'Beatrix Koningin der Nederlanden'. De twaalf sterren staan in een halve cirkel aan de rand van de munt. Randschrift op de munt van 2 euro : GOD * ZIJ * MET * ONS *. Munten van 1, 2, 5, 10, 20 en 50 cent: Op deze munten is Koningin Beatrix profil afgebeeld, omringd door de tekst 'Beatrix Koningin der Nederlanden'. Hoofdstuk 9: De eurobiljetten (voor - en achterkant) Op 1 januari 2002 zijn in 12 lidstaten van de Europese Unie de zeven nieuwe bankbiljetten in omloop gebracht. Op de voorzijde van de bankbiljetten staan ramen en poorten die de geest van openheid en samenwerking in Europa symboliseren. De twaalf sterren van de Europese Unie verbeelden de dynamische en harmonische samenwerking tussen de Europese landen. Op de achterzijde van elk bankbiljet is een brug afgebeeld. Deze symboliseert de nauwe samenwerking en de communicatie tussen Europa en de rest van de wereld. Daarnaast zijn alle bankbiljetten voorzien van de volgende kenmerken: de naam van de munteenheid (euro). Zowel in het Latijnse alfabet (EURO) als in het Griekse (EYPO) schrift, de afkorting van de Europese Centrale Bank in vijf taalvarianten, BCE, ECB, EZB, EKT en EKP, die alle 11 officiële talen van de Europese Gemeenschap dekken, het -teken, als indicatie dat het auteursrecht is beschermd, de vlag van de Europese Unie. Voor de invoering van de euro op 1 januari 2002 zijn in het hele eurogebied samen ongeveer 14,89 miljard eurobankbiljetten en 51,63 miljard euromunten geproduceerd. Het tempo waarin wordt overgegaan van de bestaande nationale valuta's op de eurobankbiljetten en euromunten, verschilt per land. Elk land heeft zijn eigen overgangsscenario. Zo varieert de overgangsperiode, waarin de euro en de nationale valuta's allebei mogen worden gebruikt, https://www.scholieren.com/verslag/15331 Pagina 5 van 8
van vier weken (in Nederland) tot twee maanden (in België). De 14,89 miljard bankbiljetten zijn hetzelfde in het gehele eurogebied. De bankbiljetten en munten die zijn geproduceerd, hebben een gezamenlijke waarde van EUR 664 miljard. Hoofdstuk 10: enkele vragen met antwoorden over de euro Hoeveel Nederlandse euromunten worden er gemaakt? Er worden 3 miljard Nederlandse euromunten gemaakt. Wat is de waarde van de euro in Nederland? De waarde van de euro in Nederland is 2,20371. Waar worden de euromunten gemaakt? De euromunten worden in Utrecht gemaakt. Hoe kan iemand die blind is, weten welke euromunt het is? Dat kan omdat de ene munt dikker of zwaarder is dan de andere. Ook krijgen de munten een andere rand bijvoorbeeld: kartel, glad, glad met groef, onderbroken kartel of grove kartel. Wie zijn de ontwerpers van de euro? De ontwerper voor Nederland is Bruno Ninaber van Eyben. Voor de gemeenschappelijke Europese kant is het Luk Luycks van de Koninklijke Belgische Munt. Waar worden de euromunten van gemaakt? Dat is verschillend per munt: De 1,2 en 5 eurocent worden van staal gemaakt. De 10, 20 en 50 eurocent van koper, aluminium en tin. De 1 en 2 euro van vooral nikkel. Welk jaartal komt er op de euromunten te staan? Het jaartal dat op de munten komt te staan zegt iets van het jaar waarin ze gemaakt worden. Is er een munt in 2000 gemaakt staat er het getal 2000 op de munt. Hoofdstuk 6: wat voor invloed heeft de euro op de handel? Sinds de invoering van de euro kan Europa beter concurreren op handelsgebied met Amerika en Japan. Dat komt doordat sinds de komst van de euro de handel tussen eurolanden makkelijker verloopt. Zo hoeven bedrijven de prijs van hun producten niet meer om te rekenen voordat ze het aan een ander land verkopen. Doordat de euro in veel landen wordt gebruikt is hij ook bekender geworden bij de niet-euro landen. Dat is een voordeel omdat de euro nu ook op de wereldhandelsbalans is gezet, daardoor wordt er veel gehandeld met de Euro als munteenheid. Dat is een groot voordeel omdat de euro landen nu bijna nergens in de wereld meer geld hoeven om te wissel en daardoor besparen ze veel geld. Als de bedrijven daar geld op kunnen besparen kunnen ze de prijs van hun producten ook goedkoper maken en dat is dan https://www.scholieren.com/verslag/15331 Pagina 6 van 8
weer een voordeel voor de consument. Er zijn natuurlijk ook nadelen aan de euro. Zo waren de invoer kosten erg hoog. Er zijn miljarden gestoken in het produceren van informatie materiaal, en het heeft behoorlijk wat tijd gekost voordat alle geld automaten omgebouwd waren. En misschien voor een hoop mensen wel de het belangrijkste nadeel: veel producten zijn veel duurder geworden. Hoofdstuk 4: De eisen die gesteld worden aan de eurolanden Elk land in de Europese unie moet voldoen aan een aantal eisen. De eisen waaraan alle Eurolanden moeten voldoen zijn vastgelegd in de convergentiecriteria. Voordat een land mag toetreden tot de EU wordt het grondig gekeurd door een speciale commissie. Deze commissie bekijkt welke lidstaten voldoen aan de voorwaarden die in het convergentiecriteria staan, zodat ze de euro als wettig betaal middel kunnen aannemen. Elk land moet voldoen aan 4 criteria, deze criteria hebben betrekking op: de inflatie van een land, de overheidsfinanciën, de wisselkoerssituatie en de hoogte van de rente. Ook wordt er door de commissie gekeken of de nationale wetgeving en de statuten van de nationale bank verenigbaar zijn met de statuten van het Europees Stelsel van Centrale Banken. Hieronder staat een stuk uit de convergentiecriteria die je kan bekijken op de website van het ministerie van financiën. De Europese besluitvormingsprocedure over de deelname aan de muntunie begint, conform artikel 109J, lid 1 van het Verdrag, met de verslagen van de Europese Commissie en het EMI. Daarnaast richt de Commissie een aanbeveling tot de Ecofin, aan de hand waarvan de Ecofin met gekwalificeerde meerderheid van stemmen beoordeelt welke lidstaten aan de voorwaarden voor toetreding voldoen (artikel 109J, lid 2). Op grond van deze beoordeling richt de Ecofin een aanbeveling aan de Raad in de samenstelling van de staatshoofden en regeringsleiders. Vervolgens wordt het Europees Parlement geraadpleegd en doet het Europees Parlement zijn advies toekomen aan de Raad in de samenstelling van de staatshoofden en regeringsleiders (artikel 109J, lid 2). Tenslotte bevestigt de Raad in de samenstelling van staatshoofden en regeringsleiders op basis van de aanbeveling van de Ecofin en rekening houdend met het advies van het Europees Parlement en de verslagen van de Commissie en het EMI, met gekwalificeerde meerderheid van stemmen, welke lidstaten voldoen aan de voorwaarden voor toetreding tot de muntunie (artikel 109J, lid 4). Slot/conclusie Niet alle landen zijn blij met de euro omdat de economie daardoor verslechterd is. De onderlinge handel tussen de euro landen is wel verbeterd, maar de positie tegenover de economische grootmachten is gelijk gebleven of zelfs verslechterd. De prijzen van een hoop producten zijn flink gestegen sinds de komst van de euro en er zijn een aantal munten bijgekomen. De meeste mensen zijn hier ook niet blij mee. De muntjes van 1 en 2 euro cent mogen van de meeste mensen verdwijnen. Ze zijn erg onhandig omdat ze zo klein zijn. De meeste landen die deelnemen aan de euro hebben dat gedaan voor de economie omdat ze dachten dat die hierdoor zou https://www.scholieren.com/verslag/15331 Pagina 7 van 8
verbeteren maar dat is dus niet gebeurd. Kortom: tot nu toe heeft de euro zijn waarde zeker niet opgebracht. Bronnenlijst Internet: www.google.nl www.euro.nl www.dnb.nl http://www.ilse.nl/ http://www.euro.ecb.int/nl.html Nieuws: RTL nieuws BN de Stem https://www.scholieren.com/verslag/15331 Pagina 8 van 8