1 Inleiding Aanleiding De Hervormingsagenda Rijksdienst staat voor goede dienstverlening, meer slagvaardigheid en minder kosten. In dit meerjarig veranderproces van de overheid worden ook de uitvoeringsorganisaties (agentschappen, departementale diensten en zbo s), nadrukkelijk betrokken. Een groep uitvoeringsorganisaties heeft de handen ineen geslagen en zijn in gesprek gegaan met de minister voor Wonen en Rijksdienst en het ministerie van BZK over hun bijdrage aan deze ontwikkelingen. Deze proactieve stap heeft geleid tot plannen voor intensivering van bestaande en nieuwe voorstellen van samenwerking en innovaties binnen de uitvoering. Deze bundel De gesprekken met minister Blok leidden onder andere tot het idee om vanuit de brede uitvoering voorbeelden van nieuwe initiatieven en goed ontwikkelde projecten van samenwerking en innovatie te bundelen tot een bloemlezing voor de minister. Hiertoe heeft de groep uitvoeringsorganisaties een inventarisatie gemaakt en daarbij ook andere uitvoerders betrokken. Dit heeft geleid tot deelname van twaalf partijen, namelijk: BKWI, CAK, CIZ, COA, CVZ, DUO, IND, Kadaster, RDW, RWS, SVB, UWV. Het resultaat is een aanzienlijke lijst van voorbeelden van samenwerking en innovatie die bijdragen aan de doelstellingen van de Hervormingsagenda. De bestaande en nieuwe initiatieven variëren van publieke samenwerking en informatie-uitwisseling, samenwerking met de private sector tot meer efficiëntie in de bedrijfsvoering en algemene verbetering van uitvoerende taken van de overheid. De voorbeelden in deze bundel bevinden zich in verschillende fasen van ontwikkeling (in voorbereiding, in uitvoering, gerealiseerd en mogelijk maar door belemmeringen (nog) niet te realiseren). In een aantal gevallen zijn kosten en baten bekend; in andere gevallen nog niet. De bundel beoogt niet een volledige opsomming van projecten te zijn. Het is slechts een bloemlezing op het gebied van samenwerking en innovatiekracht. Elke organisatie werkt binnen zijn eigen werkveld en keten (publiek of privaat) aan efficiëntie, digitalisering en samenwerking. Ook werken de organisaties samen in de vorm van de Rijksbrede Benchmark Groep, Manifestgroep en Handvestgroep Publiek Verantwoorden. De bundel is uitgereikt tijdens een sessie met Minister Blok op 4 september 2013. Tijdens deze sessie zijn verschillende voorbeelden getoond en is gesproken over de dynamiek van de uitvoering. Indeling Goede taakuitoefening en dienstverlening is een hoge prioriteit. Het gaat om een transparante en correcte uitvoering van wet- en regelgeving op een wijze die door burgers en bedrijven als dienstverlenend wordt ervaren. De betrokken organisaties zoeken daarom continu naar manieren om slagvaardig, aansluitend bij de dynamiek in hun uitvoeringsketen, de uitvoering te innoveren en efficiënt vorm te geven. Daarbij wordt met name de samenwerking gezocht met andere organisaties binnen en buiten de publieke sector. Diversiteit in werkprocessen, flexibiliteit en onafhankelijkheid spelen daarbij een belangrijke rol. De voorbeelden in deze bundel zijn in vier groepen te verdelen: 1) Publieke samenwerking en informatie-uitwisseling 2) Publiek/private samenwerking 3) Efficiency in de bedrijfsvoering en Compacte Rijksdienst 4) Verbeteren dienstverlening naar burger en bedrijven. De eerste groep geeft voorbeelden van samenwerking binnen de publieke sector. Door gebruik te maken van de technologische mogelijkheden ontstaan mogelijkheden voor informatie-uitwisseling en informatieverrijking die leiden tot een nieuwe werkwijze en soms zelfs tot nieuwe diensten. De tweede groep geeft aan hoe publieke organisaties door een goede samenwerking met private partijen een volgende stap in hun dienstverlening kunnen zetten. De derde groep voorbeelden richt zich specifiek op het behalen van efficiëncyvoordelen in de bedrijfsvoering. Veel voorbeelden daarvan laten mogelijkheden zien die ook passen binnen het programma Compacte Rijksdienst. In de bedrijfsvoering worden de krachten ook gebundeld, bijvoorbeeld ten aanzien van inkoop. Zowel individueel als vanuit het programma Compacte Rijksdienst onderzoeken organisaties verdere mogelijkheden tot samenwerking in de bedrijfsvoering. Samenvattend geven de voorbeelden aan op Samen meer betekenen 1
welke wijze ondersteunende activiteiten gebundeld kunnen worden en hoe gelijksoortige activiteiten ondergebracht kunnen worden bij andere organisaties. De laatste groep tenslotte richt zich op voorbeelden met direct merkbare, positieve gevolgen voor burgers en bedrijven. Rode draad Een dwarsdoorsnede van deze vier groepen toont de volgende rode draden. Wat opvalt is de grote diversiteit van organisaties en vormen van samenwerking. Dit vraagt om een flexibele instelling van organisaties. Immers, elke keten waarbinnen een publieke organisatie opereert, kent een eigen dynamiek, beïnvloed door politiek en samenleving. De technologische mogelijkheden leiden tot een hoge mate van digitalisering, evenals de uitvoering van het stelsel van basisregistraties. De mogelijkheden en kwaliteit hiervan kunnen per sector en werkproces verschillen. Ook is sprake van diversiteit in de ruimte die organisaties hebben voor samenwerking. Enkele organisaties zijn vooral werkzaam binnen de publieke sector. Andere kenmerken zich door samenwerking met een groot aantal private partijen en internationale beïnvloeding. Daarnaast vindt samenwerking plaats over bestuurslagen heen. Elke uitvoeringsorganisatie realiseert binnen de door de politiek gegeven kaders een optimale publieke dienstverlening. Deze samenwerkende ketenpartners kunnen (semi)publieke organisaties op landelijk of lokaal niveau zijn, maar ook private partijen maken vaak deel uit van zo n ketensamenwerking. Dit vraagt een onafhankelijke positie van organisaties om optimaal te functioneren. Alle voorbeelden laten zien dat ICT een sleutel is voor een goede uitvoering. De uitvoeringsorganisaties, bijvoorbeeld via de Manifestgroep, hebben bewegingsruimte genomen om innovatiekracht te ontwikkelen op het terrein van eoverheid. Innovaties van deze groep kunnen ook door andere organisaties worden overgenomen. Tenslotte geven de voorbeelden een beeld van de flexibiliteit in de uitvoering en de wijze waarop wordt gewerkt aan een betere kwaliteit van gegevens en werkprocessen. 2 Samen meer betekenen
Inhoud 2 Publieke samenwerking en informatie-uitwisseling 4 2.1 Suwinet-Inkijk 4 2.2 Vraaggestuurde aanpak organisatieoverstijgende gebeurtenissen 5 2.3 Slimmer inzetten basisregistraties 6 2.4 Expertisecentrum Fraudebestrijding 7 2.5 Uitwisseling indicatiegegevens en gegevens zorggebruik 8 2.6 Flexpool Publieke Sector 9 2.7 Publieke Dienstverlening Op de Kaart (PDOK) 10 2.8 Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming 11 2.8.1 Maatregelen tegen (D)DoS aanvallen 2.8.2 e-learning awareness informatiebeveiliging 2.8.3 Opzetten CIP Cyber Security Platform 2.8.4 Verbeterde, praktische uitwerking van normenkader bij DigiD 2.8.5 Eisen aan Secure Software Development (SSD) 3 Publiek/private samenwerking 14 3.1 Basisadministratie Volksverzekeringen 14 3.2 Toezicht en handhaving bij zorgaanbieders 15 3.3 Indicatieregister 15 3.4 Integrale Zorgmonitor, Wijkzorgprofiel en Wijkzorgkaart 16 3.5 Vorming arbeidsmarktregio s 17 3.6 Pensioenregister en Mijnpensioenoverzicht.nl 17 4 Efficiency in de bedrijfsvoering 19 4.1 Digitalisering papieren stromen en archieven 19 4.1.1 Digitalisering CAK 4.1.2 Digitaal klantdossier 4.1.3 Digitaliseren Veldwerken en Hulpkaarten 4.2 Intensivering samenwerking IND, COA, DT&V 21 4.3 Overheveling burgerregelingen CVZ 21 4.4 Van Wet naar Uitvoering 22 4.5 Samenwerking huisvesting en facilitair management 23 4.6 Inkoop Uitvoering Centrum 23 4.7 Consolidatie DataCenters 24 4.7.1 Rijksoverheid datacenter RWS-DJI 4.7.2 Overheidsdatacenter Noord 4.8 Één Rijksrederij 26 5 Verbeteren dienstverlening naar burger en bedrijfsleven 27 5.1 Gebruik berichtenboxen 27 5.2 Digitale aanvragen verblijfsvergunningen 27 5.3 New to Holland 28 5.4 Rode Loper voor buitenlandse studenten 29 5.5 Grensinfopunt 29 5.6 Nationaal Parkeer Register 30 5.7 Één klantbeeld - één Overheidsloket 31 5.8 Goed gesprek 32 5.9 Click-call-face 33 5.9.1 Integrale Service Teams 6 bij genoemde voorbeelden 34 Samen meer betekenen 3
2 Publieke samenwerking en informatie-uitwisseling 2.1 Suwinet-Inkijk Gegevens van burgers zijn bij verschillende partijen of authentieke (basis)registraties opgeslagen. De applicatie Suwinet-Inkijk biedt overheidsorganisaties de mogelijkheid om die gegevens in één webtoepassing geïntegreerd te raadplegen. Aangesloten overheidsadministraties leveren daarbij de gegevens rechtstreeks vanuit hun systemen. In Suwinet-Inkijk wordt een overzicht op maat van de opgevraagde gegevens getoond. De gegevensuitwisseling vindt plaats over het beveiligde netwerk Suwinet. Suwinet-Inkijk voldoet aan de Wet Eenmalige Gegevensuitvraag (WEU). Deze bepaalt dat een aantal gegevens, dat ook bij andere overheidsorganisaties geregistreerd staan, niet meer dan 1 keer opgevraagd mogen worden bij de burger - BKWI (initiatiefnemer) - Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (initiatiefnemer) - UWV - SVB - Gemeenten - Kosten van de overheid terugbrengen - Werkzoekenden sneller aan het werk helpen - Besluitvorming over recht, hoogte en duur van een uitkering versnellen - Fraude van uitkeringen terugdringen - Informatieverstrekking aan en regiemogelijkheid van de burger verbeteren - Expertise en middelen hergebruiken - Administratieve lastenverlichting voor burgers en professionals Verschillende onderzoeken uit het verleden tonen aan dat de baten de kosten ruimschoots compenseren. De terugverdientijd van het programma Digitaal Klantdossier, dat 48 miljoen kostte, was 2,6 jaar. De baten landen zowel bij uitvoeringsorganisaties (efficiënter werken), de Overheid in het algemeen (minder uitkeringen), als bij de burger (minder administratieve lasten). De voorziening kan onder andere een waardevolle bijdrage aan de samenwerking leveren door de benodigde gegevens uit te wisselen voor Compacte Rijksdienst project 12 (inkomensondersteuning voor burgers), SGO-3 versnelde effectieve inzet van basisregistraties en de voorgenomen decentralisaties. Stand van zaken (Gerealiseerd) Gebruikers van Suwinet-Inkijk zijn professionals van UWV, SVB, GSD s, Belastingdienst, CAK, CVZ, Bureau Bibob, Inspectie SZW, IND, Gemeentelijke Belastingdeurwaarders en Regionale Meld- en Coördinatiepunten. Informatieverstrekking vindt plaats vanuit de bronsystemen van UWV, SVB, GSD s, DUO, GBA, RDW, Kadaster, VIS, KvK en Belastingdienst. Er zijn inmiddels meer dan 25.000 gebruikers actief bij meer dan 400 overheidsorganisaties die iedere maand gegevens van 650.000 burgers opvragen. Dit resulteert in meer dan 100 miljoen berichten op jaarbasis met een groei van 20% in de afgelopen 2 jaar. Nader informatie http://www.bkwi.nl/fileadmin/images/over_bkwi/bkwi_explainimation_h264_klein.mov http://www.youtube.com/watch?v=eop0oocmc9g Wilt u een demo van Suwinet-Inkijk? Ga naar: https://suwinet-inkijk-demo.suwinet.nl/index.html?selectaccessdata=true Gebruikersnaam: 1234_demo Wachtwoord: demo 4 Samen meer betekenen
2.2 Vraaggestuurde aanpak organisatieoverstijgende gebeurtenissen Diverse departementen bieden Wet- en regelgeving domeingericht (sociaal, zorg, fiscaal etc.) aan uitvoerders aan. Uitvoerders worden echter steeds vaker geconfronteerd met domeinoverstijgende maatschappelijke vraagstukken. Te denken valt aan inkomengerelateerde rechten die gelden voor huur, toeslag en zorg of levensgebeurtenissen zoals echtscheiding en overlijden waarbij verschillende overheids- en private organisaties zijn betrokken. Deze gebeurtenissen vragen een gemeenschappelijke aanpak, waarbij de vraag van de burger of de ondernemer centraal staat. Verschillende informatiebronnen worden geïntegreerd ingezet, gebruik makend van de mogelijkheden die wet- en regelgeving biedt. Slimme diensten dus. - Slimme diensten kenmerken zich door: - Centrale toetsingsvraag: aan welke voorwaarden moet een burger of ondernemer voldoen om in aanmerking te komen voor een bepaalde dienst. Bijvoorbeeld de vraag naar de hoogte van het inkomen om een hypotheek te kunnen krijgen. - Meervoudig gebruik en hergebruik, mits de wet- en regelgeving dit ondersteunt. Bijvoorbeeld het hergebruik van de WOZwaarde in geval van erfenis. - Toepasbaar in elk domein (business-to-business, government-to-government, business-to-government). - Directe winst: met het stelsel van basisregistraties is een ambitieuze weg ingeslagen. Slimme diensten kunnen helpen de doelstellingen van het stelstel versneld te realiseren. - BKWI (initiatiefnemer) Optimalisatie en vernieuwing van de bestaande dienstverlening aan burgers en bedrijven zodat deze mensgerichter en betaalbaarder worden. De effecten liggen vooral bij een effectievere overheid die efficiënter werkt met één gezicht naar buiten. Door de slimme transactiediensten kan de burger meer zelfredzaam worden. Informatie wordt ingezet vanuit de plaats waar deze zich bevindt. Privacybescherming verbetert door het niet rondpompen van gegevens die hun betrouwbaarheid (actualiteit en beschikbaarheid) verliezen door het meervoudig gebruik op verschillende plaatsen. Dit alles heeft tevens een positief effect op de kosten van informatieverstrekking. Stand van zaken (In voorbereiding) BKWI werkt het concept Slimme diensten momenteel verder uit voor dienstenontwikkeling, technische infrastructuur, processen, berichtinhoud, governance en betrokken partijen met toegevoegde waarde. Gericht wordt gewerkt aan voorbeelden die zichtbaar, tastbaar en inzetbaar de slimme dienst en haar toegevoegde waarde onderbouwen. Samen meer betekenen 5
2.3 Slimmer inzetten basisregistraties Het verder op orde brengen van de kwaliteit van basisregistraties zorgt voor minder uitval in de gegevens en dus voor minder handmatig werk. Een voorbeeld hiervan is het opnemen van gegevens van erfgenamen in basisregistraties. Nu moet elke overheidsorganisatie zelf deze gegevens vergaren en registreren. Dit brengt onnodige kosten met zich mee. Ook kan worden gedacht aan het doorgeven van rekeningnummers die al bij andere overheidsorganisaties bekend zijn en die het CAK voor het uitkeren van bijvoorbeeld de Wtcg nu moet opvragen bij de klanten. Dit voorbeeld is van toepassing op het totale stelsel van basisregistraties. Concreet wordt aan verbeteringen gewerkt in het zorgdomein door: - CAK (initiatiefnemer) - Ministerie van VWS - SVB - UWV - Belastingdienst - Ministerie van BZK (GBA) - Logius - Kwaliteitverbetering - Minder klantcontacten - Hogere klanttevredenheid - Effectievere processen in de bedrijfsvoering - Verdere kostenreductie 6 Samen meer betekenen
Naar een eerste grove schatting leveren meer en betere basisregistraties een gemiddelde structurele besparing op van ongeveer 2 miljoen per jaar. De kwalitatieve baten vallen te verwachten bij een grotere klanttevredenheid, een effectievere overheid en doelmatige inzet van middelen. Stand van zaken (In voorbereiding) Naar verwachting worden in het zorgdomein concrete stappen voorzien in de periode 2014-2018. Van belang is dat dit wettelijk mogelijk wordt gemaakt, mede door aanpassing van de Wbp. 2.4 Expertisecentrum Fraudebestrijding Het regeerakkoord bevat voor fraudebestrijding de volgende doelstelling: Om misbruik, fraude, constructies en witwassen effectiever aan te kunnen pakken, krijgen Belastingdienst en de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst / Economische controledienst meer capaciteit. Het gevolg van dit regeerakkoord kan zijn dat door het inzetten van meer capaciteit de samenwerking tussen verschillende overheden op gebied van de fraudebestrijding eenvoudiger wordt. UWV, SVB, DUO, IND en Belastingdienst richten gezamenlijk een expertisecentrum fraudebestrijding op. Dit expertisecentrum (ook wel aangeduid als anti-fraudebox ) bundelt kennis, gegevens, ervaringen en schaarse menskracht en adviseert op basis daarvan aan de betrokken uitvoeringsinstanties. Het expertisecentrum kan ook onbedoelde profijtelijke, vaak domeinoverstijgende systeemkenmerken in kaart brengen en suggesties doen om de daaruit voortvloeiende fraude in te perken. - Belastingdienst (initiatiefnemer) - Agentschap BPR - IND - Insp. SZW - UWV - CAK - SVB - Landelijk Informatiecentrum Voertuigcriminaliteit - DUO - Regionaal Centrum Fraudebestrijding - Landelijk - AgentschapNL KennisCentrum Handhaving - KMAR Het expertisecentrum staat open voor deelname van andere uitvoerings organisaties. - Praktische samenwerking bij geconstateerde fraude door uitwisseling van kennis en informatie, maar ook doen van controles voor elkaar. - Snelle en adequate advisering op allerlei deelgebieden over fraudebestrijding. - Snelle inlichting betrokkenen bij constatering fraude bij één van de deelnemende organisaties (early warning). - Ondersteuning andere overheden bij aanpak fraude. Fraudebeelden worden sneller compleet. Fraudes worden eerder gestopt doordat er meer kennis en informatie van andere partijen ontvangen kan worden. Het kennispeil bij de deelnemende organisatie over fraude en fraudeaanpak stijgt. De algemene kennis van fraudebeelden, patronen, en ontwikkelingen stijgt. Er wordt in de toekomst in toenemende mate gezamenlijk opgetreden tegen fraudeurs. Stand van zaken (In uitvoering) Er is een activiteitenplan voor 2013 opgesteld met op te pakken thema s op het gebied van: - fictieve dienstbetrekkingen - schijnzelfstandigheid - leefvormfraude - ID-fraude - vertrokken debiteuren Samen meer betekenen 7
Een drietal projecten is klaar voor uitvoering (Veelplegers, Gefingeerde dienstbetrekkingen en Monitoring webverkeer). Tussen de deelnemende organisaties wordt veel kennis uitgewisseld. Zo worden tijdens plenaire bijeenkomsten concrete casussen gepresenteerd en besproken. Ook wordt toegelicht op welke wijze deze fraude is opgespoord en op welke manieren een fraudecasus kan worden aangepakt. In het najaar van 2013 zal op een fysieke centrale plaats in het land op fraudegebied samengewerkt gaan worden door de deelnemende partijen. Onderzocht wordt of en op welke wijze het sluiten van een convenant de samenwerking ten goede kan komen. Een fraude-analysecursus is ontwikkeld en een pilot gefingeerde dienstbetrekkingen is uitgevoerd voor de IND. Daarin participeren UWV, KvK, IND en Belastingdienst met controles op diverse bedrijfsadressen. 2.5 Uitwisseling indicatiegegevens en gegevens zorggebruik CIZ en het CAK gaan op structurele wijze indicatiegegevens en gegevens over het zorggebruik op individueel niveau met elkaar uitwisselen. De gegevensuitwisseling bestaat uit: - Van CIZ aan CAK: Indicatiegegevens en herindicatiegegevens. Het CIZ beschikt over deze gegevens in het kader van haar wettelijke taak. - Van CAK aan CIZ: Zorggegevens: gegevens die betrekking hebben op de geleverde zorg. Het CAK beschikt over deze informatie in het kader van de eigen bijdrage -regeling. Nadere afspraken worden gemaakt over de gegevens die worden uitgewisseld en de normen waaraan de gegevensuitwisseling op het gebied van juistheid, tijdigheid en volledigheid moeten voldoen. Partijen dragen gezamenlijk en ieder voor zich zorg voor dat de gegevensuitwisseling past binnen de kaders van geldende weten regelgeving. - CIZ (initiatiefnemer) - CAK (initiatiefnemer) Het doel van de wederzijdse gegevensuitwisseling is een doelmatiger uitvoering van de wettelijke taken van het CIZ en het CAK. Het CAK kan de dienstverlening aan klanten in het kader van de eigen bijdrage -regeling verbeteren door vooraf inzicht te krijgen in de (her)indicaties van het CIZ. Deze informatie kan worden gebruikt om te controleren of de informatie, die door zorgaanbieders en zorgkantoren is aangeleverd, juist en volledig is. Het CIZ kan het proces van indicatiestelling optimaliseren door inzicht te krijgen in de mate waarin de indicatie door de klant wordt verzilverd. Op basis daarvan kan het CIZ komen tot voorstellen voor verbetering van de doelmatigheid en doeltreffendheid. Ook kan het CIZ de gebruiksvriendelijkheid van haar systemen verbeteren door slim hergebruik van gegevens. Tenslotte ontstaat de mogelijkheid om een verbetering door te voeren in het proces van Toezicht en Handhaving. De verwachte effecten zijn: - een doelmatiger uitvoering van de wettelijke taken - een verbetering van de dienstverlening van beide partijen aan burger en zorgprofessional - een verbetering van het instrumentarium gericht op Toezicht en Handhaving - een verbetering van de aansluiting tussen beleid en operatie - een verbetering van de transparantie van de overheidsdiensten - informatie eenvoudiger ontsluiten voor burgers en zorgprofessionals - een vermindering van de administratieve last Stand van zaken (In voorbereiding) Het CAK en CIZ werken op dit moment aan een convenant. De start van het project is in voorbereiding. Naar verwachting vindt eind 2013 de eerste gegevensuitwisseling plaats. 8 Samen meer betekenen
2.6 Flexpool Publieke Sector Optimaal inzetten van eigen capaciteit in de publieke sector op tijdelijk werk. Daarvoor wordt het tijdelijk werk transparant gemaakt. Via een platform komen mens en werk bij elkaar. De Flexpool Publieke Sector is een platform waar specialisten en generalisten op diverse vakgebieden tijdelijke opdrachten vinden die bij hen passen. Medewerkers van aangesloten publieke organisaties kunnen een opdracht of project vervullen en daardoor invulling geven aan de eigen ontwikkeling, maar ook aan de ontwikkeling van de eigen organisatie. - Kadaster (initiatiefnemer) - Ministerie van BZK - Universiteit Utrecht - UWV - NOS - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Vrije Universiteit Amsterdam - Provincie Zuid Holland - Gemeente Vlaardingen - RIVM - Gemeente Utrecht - Gemeente Maassluis - De Nationale Ombudsman - CVZ - Belastingdienst - DLG - COA - VNG - LBIO - Ministerie van Defensie - Inspectie van het Onderwijs - DJI - Inspectie voor de Gezondheidszorg - DUO - Radboud Universiteit Nijmegen - Gemeente Rotterdam - IND - KING - Staatsbosbeheer - Gemeente Amsterdam - Gemeente Schiedam - OM - CIZ - Optimaal inzetten van eigen capaciteit over organisatiegrenzen heen - Verminderen van externe inhuur - Brede inzetbaarheid en ontwikkelen van medewerkers - Continuïteit waarborgen bij vertrek van medewerkers - Behoud en delen van kennis, het ontwikkelen en toepassen van kennis - Vergroten van aantrekkelijkheid als publieke werkgever Besparing op de inhuurkosten. Onderling worden de kale loonkosten in rekening gebracht. De investering is 1.000,- per organisatie per jaar ter dekking van de software licentiekosten. Stand van zaken (Gerealiseerd) De Flexpool Publieke Sector is operationeel sinds juni 2011. Er zijn meer dan 150 opdrachten aangemeld. Daarvan worden op dit moment 1/3 deel onderling ingevuld door inzet van eigen capaciteit. De focus ligt op meer massa creëren van werk en medewerkers, waardoor meer beweging gaat ontstaan. Dit initiatief vraagt een andere mindset van werkgevers. Namelijk ruimte bieden voor eigen medewerkers om te ontwikkelen. Daarnaast ligt de uitdaging in het transparant maken van al het tijdelijk werk. Zie voor meer informatie: www.flexpoolpubliekesector.nl Samen meer betekenen 9
2.7 Publieke Dienstverlening Op de Kaart (PDOK) Een samenwerkingsverband en gemeenschappelijke voorziening waarmee de aangesloten overheidspartijen hun locatiegebonden informatie voor onderling gebruik en hergebruik door mede overheden en burgers en bedrijven beschikbaar stellen. - RWS (initiatiefnemer) - Kadaster (initiatiefnemer) - DLG (initiatiefnemer) - Ministerie van IenM (initiatiefnemer) - Ministerie van EZ (initiatiefnemer) - Geonovum (initiatiefnemer) - Besparen door samen te werken bij het implementeren van de Europese INSPIRE richtlijn en het Nederlandse open data beleid. - Efficiëntere interne bedrijfsvoering van de partners door gebruik van PDOK-diensten (o.a. waar mogelijk uitfaseren eigen leveringskanalen). - Efficiënter en effectiever gebruik van geo-informatie binnen de overheid en de maatschappij door geo-informatie beter vindbaar te maken. - Laagdrempelig beschikbaar te stellen geo-informatie (geen contracten, geen tarieven, geen registratieverplichting). - Bevorderen innovatie en productontwikkeling (geo)bedrijfsleven door diverse PDOK services onder een fair use -regime gratis beschikbaar te stellen. - Besparing op interne bedrijfsvoering partners - Overheidsbrede efficiencywinst bij het toepassen van geo-informatie in de bedrijfsvoering - Economische waardecreatie en productinnovatie Stand van zaken (Gerealiseerd) PDOK is gestart in 2009 en is sinds 2012 operationeel. Op dit moment zijn 43 landsdekkende overheids geo-datasets ontsloten. 10 Samen meer betekenen
Er zijn 290 aangesloten overheidsorganisaties (afnemers) die goed zijn voor 5.000.000 kaartopvragingen per maand. Er is sprake van een groeiend gebruik, zowel in aanbod als afname. Op 24 juli 2013 heeft PDOK onverwachts 13 miljoen hits moeten verwerken als gevolg van de gelanceerde website over de kwaliteit van het zwemwater. Deze site maakt gebruik van de PDOKachtergrondkaart. Er zijn toekomstplannen voor ontsluiting van gegevens van de Kamer van Koophandel via kaarten. 2.8 Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming UWV, SVB, DUO en Belastingdienst/Toeslagen zijn de oprichters van het Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP). Dit expertisecentrum bundelt kennis, ervaringen en schaarse menskracht op het gebied van informatiebeveiliging en bescherming van persoonsgegevens. Overeenkomstig de wettelijke kaders dienen de gegevensverwerkingen te voldoen aan criteria van beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid. Door de toenemende digitalisering van de werkprocessen en de communicatie met burgers, vergt dit meer en meer de aandacht. De rol die het CIP wil spelen binnen het overheidslandschap van de Uitvoering is het bundelen van krachten, het bevorderen van de samenwerking op het gebied van informatiebeveiliging en het onderling leren van elkaars ervaringen. Dit moet de toegevoegde waarde zijn van het CIP. - Belastingdienst (initiatiefnemer) - DUO (initiatiefnemer) - SVB (initiatiefnemer) - UWV (initiatiefnemer) - CAK - RDW - RWS (Werk)relaties met gerelateerde overheidsorganisaties - NCSC - Auditdienst Rijk - Logius - Ministerie van BZK - Taskforce BID - CBP - Kadaster - Openbaar Ministerie Noord Nederland - IND - CVZ - BKWI - Dienst Regelingen/Agentschap NL - UMC Utrecht - VNG - KING - IPO - UVW / Waterschapshuis - Enkele gemeenten - ICTU Betrokken Marktpartijen CIP is opgezet als een publiek-private netwerkorganisatie. Een 35-tal marktpartijen hebben zich middels met een convenant aangesloten, waarmee zij om niet meedoen in het delen van kennis. Verhogen van weerbaarheidsvermogen, herstelvermogen en leervermogen op het gebied van informatiebeveiliging en privacybescherming, in de uitvoering van de overheid, door - het bevorderen en vormgeven van kennisdeling en hergebruik op het gebied van informatiebeveiliging en privacybescherming; - het bevorderen van gemeenschappelijke afspraken over normatiek en volwassenheid; - het aanreiken van bruikbare practices. Samen meer betekenen 11
In het kader van compacte rijksdienst kan schaarse kennis uitgeruild en om niet verkregen worden. Op termijn zou kennisvergaring met minder inhuur mogelijk kunnen zijn. Onderstaande voorbeelden zijn concrete resultaten en lopende ontwikkelingen van het in 2012 opgerichte CIP. 2.8.1 Maatregelen tegen (D)DoS aanvallen Ten tijde van de (D)DoS aanvallen op UWV heeft het CIP de rol van kennismakelaar tussen ZBO s vervult. Zo is er informatie gehaald bij de belastingdienst over best practices. En er is contact gelegd tussen ICT experts van UWV en ICT experts van de belastingdienst over keuzes die gemaakt zijn bij implementatie. Verder heeft het CIP deze kennis en ervaringen ook weer gedeeld met de SVB ter ondersteuning van de besluitvorming wat daar tegen (D)DoS aanvallen moest gebeuren. In geval van een crisis is het voor aangesloten organisaties interessant om kennis en kunde te kunnen halen. Dit versnelt besluitvorming en kan kosten besparen op inhuur van externe adviseurs. Door het CIP is tevens een sessie lessons learned gehouden voor geïnteresseerde security specialisten om de ervaringen te delen en van te leren. 2.8.2 e-learning awareness informatiebeveiliging De domeingroep Awareness van CIP is gestart met het ontwikkelingen van content die door alle participanten van CIP in hun eigen e-learning omgeving gebruikt kan worden om bij de medewerkers de awareness op het gebied van informatiebeveiliging te vergroten. De ontwikkeling van e-learning content is een doorontwikkeling van een reeds bestaande product bij CAK. Het plan van aanpak is gereed en geaccepteerd door de domeingroep. In dit plan van aanpak zijn de onderwerpen benoemd die uitgewerkt gaan worden en tevens zijn daarin doelgroepen benoemd waarop de modules gericht zijn. De module phishing is gereed en is op de voorjaarsconferentie van 6 juni gepresenteerd. 2.8.3 Opzetten CIP Cyber Security Platform CIP kan een ondersteunende en verbindende rol spelen bij bedreigingen op het gebied van informatiebeveiliging. Er is een directie relatie met Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) in het kader van het Nationaal Response Netwerk. Daarnaast heeft CIP directe contacten met een aantal Kennispartners en heeft het de beschikking over een groeiend netwerk binnen de uitvoerende overheid. Veelal kan, snel nadat dreigingen zich voordoen, beschikbare kennis van Kennispartners en Participanten worden verspreid in het netwerk en worden direct onderlinge contacten georganiseerd, gericht op snelle uitwisseling en beeldvorming van de problematiek. Het opzetten van het CIP Cyber Security Platform draagt daarmee effectief bij aan weerbaarheid, damage control en herstelvermogen. 2.8.4 Verbeterde, praktische uitwerking van normenkader bij DigiD Sinds eind 2012 moeten overheidsbedrijven, die diensten verlenen onder DigiD, voldoen aan een aantal richtlijnen op het gebied van Informatiebeveiliging. Op de naleving van het destijds daartoe door het NCSC opgestelde normenkader wordt door Logius (de beheerder van DigiD) toegezien. Aan dit normenkader kleven enkele lastige problemen voor de toepassing. CIP heeft in overleg met het NCSC een sterk verbeterde versie opgezet, die in nu reviewfase is. Mits op tijd geaccepteerd, kan deze in 2014 in de plaats komen als volgende versie van de webrichtlijnen voor de Logius-assessments. Het normenkader wordt in 2013 ook uitgebreid met een zgn. maturity assessment, waarbij auditers niet alleen meer vaststellen of iets wel of niet goed is, maar waarbij op een aantal aspecten veeleer in kaart wordt gebracht op welk niveau van beveiliging de organisatie zit. Deze methode sluit aan op de behoefte in organisaties om zowel niveaus van beveiliging als oplossingsmethoden bewust te kiezen bij de risico-inschatting van de organisatie. Voor deze ontwikkeling wordt gebruik gemaakt van een fundamentele beschrijvingswijze voor normenkaders. De ambitie is om deze methode ook toe te passen op de Baseline Informatiebeveiliging Rijk, met het doel meer handen en voeten te geven aan een eenduidige invoering binnen de overheid. 12 Samen meer betekenen
2.8.5 Eisen aan Secure Software Development (SSD) Een groot deel van de lekken in elektronische informatievoorziening kan worden voorkomen door enerzijds het nemen van goede en eenduidige maatregelen in het ontwikkelproces en anderzijds het hanteren van een aantal regels bij het construeren van de software zelf. In CIP verband is een eerste versie van een eisenpakket opgeleverd, dat zich op goede reacties mag verheugen bij verschillende overheidsinstanties. De SSD-richtlijnen zijn bedoeld om af te spreken met zowel leveranciers (in de situatie waarin softwareontwikkeling is uitbesteed), als interne ontwikkelafdelingen. Bij wijze van pilot zal implementatie eerst plaatsvinden bij UWV. Samen meer betekenen 13
3 Publiek/private samenwerking 3.1 Basisadministratie Volksverzekeringen De SVB heeft de wettelijke taak vast te stellen of een burger verzekerd is voor de volksverzekeringen AOW, AKW, Anw en AWBZ. Aan de burgers wordt in beginsel maar één keer uitgevraagd of zij aanvullingen of correcties hebben. De verzamelde gegevens en vastgestelde stand van de verzekering worden (her)gebruikt in alle processen waarin het verzekerd-zijn van belang is. De SVB geeft de burger via Mijn SVB en Mijn Pensioenoverzicht (Pensioenregister) inzicht in de actuele stand van verzekering en in de AOW-opbouw. Zelf mutaties doorgeven is daarbij ook mogelijk. Ketenpartners hebben de mogelijkheid de stand te raadplegen en te gebruiken. Meestal met specifieke bestandsuitwisselingen, maar ook via ad hoc vragen. Werkgevers kunnen via internet verklaringen over toepasselijke wetgeving aanvragen en raadplegen voor eigen werknemers. - SVB (initiatiefnemer) - Gemeenten - UWV - Buitenlandse Zusterorganen - Ministerie van Buitenlandse Zaken - CVZ - Zorgverzekeraars - Belastingdienst - DUO - Proactieve dienstverlening met minimale lasten voor burgers, bedrijven en medeoverheden. - Grip op eigen gegevens door de burger. - Eenduidigheid in informatie, rechten en plichten - ongeacht de schakel in de keten. - Directe risicoafweging over de betrouwbaarheid van de gegevens. - Verbeteren kwaliteit en betrouwbaarheid gegevens - Controle op mogelijke tegenstrijdigheden tussen administratieve en concrete werkelijkheid. - De burger wordt zo min mogelijk lastig gevallen door: o gebruik te maken van (het liefst eenmalige, geautomatiseerde) uitvraag van andere bronnen o de burger zelf maar één keer te bevragen. - De werkgevers hebben een snel overzicht over hun werknemers. - Vanuit de overheid wordt de consistentie bevorderd richting de burger door eenduidig gebruik van vastgestelde verzekeringsstanden, bijvoorbeeld: o als verzekerd dan ook premie betalen o als niet-verzekerd voor AWBZ en dus ook niet inschrijving bij zorgverzekeraar nodig, dan ook geen recht op AKW - Medeoverheden kunnen gericht gegevens afnemen: o de uitwisseling met CVZ in het kader van het opsporen onverzekerden zorgverzekering o levering van verklaringen toepasselijke wetgeving aan ketenpartners. - Geen onterechte uitbetalingen Kinderbijslag, correct vaststellen recht, duur en hoogte AOW. - Het opsporen van niet verzekerden zorgverzekeringen voor CVZ. - Het voorkomen van fraude. Stand van zaken (Gerealiseerd) De Basisadministratie Volksverzekeringen is operationeel en wordt in gesprek met de verscheidene ketenpartners verder uitgebouwd. 14 Samen meer betekenen
3.2 Toezicht en handhaving bij zorgaanbieders Het gedrag van een zorgaanbieder wordt in kaart gebracht op basis van de gemiddelde zorgzwaarte per week en de gemiddelde zorgduur in euro s. Een representatieve groep wordt samengesteld op basis van bepaalde indicatoren (bv leeftijd, geslacht, soort zorg) zodat een voorgesteld gedrag naar boven komt. Dat kan vervolgens vergeleken worden met de werkelijk scores van een specifieke zorgaanbieder. Op deze manier is het naar verwachting mogelijk om beter toezicht te houden, afwijkend gedrag te detecteren en dus ook fraude. - CIZ (initiatiefnemer) - Zorgaanbieders o Omring o Zorgaccent o Philadelphia De overheid en de burger moeten erop kunnen vertrouwen dat door het uitoefenen van toezicht op de indicatiestelling AWBZ geen ongewenste ontwikkelingen in de aanspraken op AWBZ-zorg ontstaan. Dus: - Aanscherpen toezicht op een rechtmatige en doelmatige uitvoering van de AWBZ. - Sneller signaleren van afwijkingen zodat sneller en effectiever vervolgacties en maatregelen kunnen worden uitgezet. - Meer zicht op de werkelijke score van een zorgaanbieder in relatie tot een verwachte score van een zorgaanbieder op basis van referentiegroepen (zorgaanbiederprofielen). - Sneller inspelen op afwijkend gedrag. - Detecteren van fraudezaken. Stand van zaken (In ontwikkeling) Pilots met een drietal zorgaanbieders (de Omring, Zorgaccent en Philadelphia) worden in de 2 e helft van 2013 uitgevoerd. 3.3 Indicatieregister Op dit moment werkt het CIZ aan het vernieuwen van haar digitale functionaliteiten. Een van de eerste diensten die op termijn in digitale vorm beschikbaar komt is het Indicatieregister. Dit register draagt, in combinatie met andere registers, bij aan het bieden van integraal inzicht, kwaliteit en tijdigheid van (AWBZ-) zorginformatie. Ook wordt de toegankelijkheid van deze informatie voor burgers, zorginstanties en overheid ermee ondersteund. Uiteraard binnen de grenzen van geldende wetgeving en regelgeving. Meervoudige uitvraag van gegevens van de cliënt wordt voorkomen en informatie kan worden ingezet om de burger, professional en gemeente optimaal te ondersteunen. Voor zowel de burger als voor de zorgprofessional komt daarmee een totaalbeeld van de benodigde zorg per cliënt beschikbaar. De ontwikkeling daarvan is in lijn gebracht met SGO 3 Stelsel van basisregistraties. In aansluiting daarop worden de randvoorwaarden voor een generiek koppelingsmechanisme gecreëerd en een inkijkfunctionaliteit. Ook diensten die gericht zijn op het volgen van het proces van indicatiestelling, ofwel tracking en tracing worden op termijn daarmee mogelijk. - CIZ (initiatiefnemer) - Ministerie van VWS - Een verbetering van de dienstverlening van beide partijen aan burger en zorgprofessional. - Een verbetering van de transparantie van de overheidsdiensten en mogelijkheden voor hergebruik en standaardisatie. Samen meer betekenen 15
- Eenvoudiger ontsluiten van informatie voor burgers en zorgprofessionals. - Verlichting van de administratieve lastendruk. - Een mogelijke inzet voor het gehele domein van Zorg en Ondersteuning. - Een doelmatiger uitvoering van de wettelijke taken - Een verbetering van de dienstverlening aan burger en zorgprofessional - Een verbetering van het instrumentarium gericht op Toezicht en Handhaving - Een verbetering van de aansluiting tussen beleid en operatie - Een verlichting van de administratieve lastendruk Stand van zaken (In ontwikkeling) CIZ en het ministerie van VWS zijn in gesprek over de inrichting van een pilotomgeving die aan zorgprofessionals ter beschikking wordt gesteld. Hiermee kunnen zij de precieze werking toetsen om de specificaties voor een definitieve oplossing te kunnen bepalen. Het indicatieregister wordt naar verwachting in de eerste helft van 2014 opgeleverd. 3.4 Integrale Zorgmonitor, Wijkzorgprofiel en Wijkzorgkaart CIZ, CAK, ZN en Vektis werken aan een verbinding tussen zorgvraag, geleverde zorg en bijbehorende bekostiging. Doelstelling is het informatiestelsel voor de Langdurige Zorg te ontsluiten. Digitale diensten die daarmee beschikbaar komen, richten zich op de overheveling van AWBZ taken naar de Wmo en de Zvw en op het verkrijgen van integraal zicht op het gehele domein van Zorg en Ondersteuning. Het CIZ, Zorgverzekeraars en het CAK werken aan de realisatie van een Wijkzorgprofiel en Wijkzorgkaart. Met behulp van de Wijkzorgprofielen en de Wijkzorgkaarten komt informatie beschikbaar op wijkniveau (4-cijferige postcode). Deze informatie kan worden ingezet om de zelfredzaamheid van de burger te bevorderen en om de gemeenten en zorgprofessionals te ondersteunen. - CIZ (initiatiefnemer) - CAK (initiatiefnemer) - Zorgverzekeraars Nederland (Vektis) (initiatiefnemer) - Verbetering van de transparantie van de overheidsdiensten met mogelijkheden voor hergebruik en standaardisatie. - Informatie eenvoudiger ontsluiten voor burgers en zorgprofessionals. - Standaardisatie en behoud van nationale registratie met de mogelijkheid om die in te zetten voor het gehele domein van Zorg en Ondersteuning. - De mogelijkheid om instrumenten te ontwikkelen voor de burger om meer zelfredzaam te zijn en zelf regie te voeren voor Zorg en Ondersteuning. - Goed inzicht voor de professional, huisarts, wijkverpleegkundige, enz. op de problematiek die speelt in de wijk en hoe die zich in de loop der tijd heeft ontwikkeld en zal gaan ontwikkelen. - Meerjarig historisch en toekomstig inzicht voor gemeenten en zorgverzekeraars op wijkniveau. - een doelmatiger uitvoering van de wettelijke taken - een verbetering van de dienstverlening van beide partijen aan burger en zorgprofessional - een verbetering van de instrumenten gericht op Toezicht en Handhaving - een verbetering van de aansluiting tussen beleid en operatie - informatie eenvoudiger ontsluiten voor burgers en zorgprofessionals - een vermindering van de administratieve last 16 Samen meer betekenen
Stand van zaken (In ontwikkeling) Er is al een beperkte proof of concept gedaan met het geanonimiseerd verbinden van deze gegevens. Het CAK, ZN (Vektis) en CIZ werken op dit moment aan het opstellen van een convenant. Parallel daaraan wordt een start gemaakt met het invullen van de projectmatige, organisatorische en technische randvoorwaarden De samenwerkende partijen pleiten ervoor om bij de overheveling van taken, van de AWBZ naar de WMO en Zorgverzekeringswet, wel een vorm van centrale gegevensverzamelingen, of beter nog bronregistraties, te handhaven. Dit om optimaal invulling te kunnen (blijven) geven aan de doelstellingen van de Compacte Rijksdienst, door centraal de gevolgen van de overhevelingen en decentralisaties te kunnen blijven volgen. 3.5 Vorming arbeidsmarktregio s VNG, UWV en het ministerie van SZW hebben overeenstemming bereikt over de vorming van 35 arbeidsmarktregio s. Vanuit die regio s geven gemeenten en UWV de dienstverlening aan werkgevers vorm via regionale werkgeversservicepunten. UWV en gemeenten hebben ook de opdracht om de transparantie op de arbeidsmarkt te bewerkstelligen. Dit doen zij onder andere door alle vacatures en werkzoekenden centraal te registreren en beschikbaar te stellen. Deze vastlegging gebeurt in de bedrijfsapplicaties van UWV Werkbedrijf. Om deze bedrijfsapplicaties aan gemeenten ter beschikking te stellen, heeft UWV in samenwerking met de gemeenten Stekker4 ontwikkeld. Stekker4 maakt het mogelijk dat de applicaties van UWV Werkbedrijf gebruikt kunnen worden door medewerkers van de gemeenten. - UWV (initiatiefnemer) - VNG - KING - BKWI - ministerie van SZW - UWV Werkbedrijf - Eenmalige registratie werkzoekenden en vacatures - Registratie in landelijk ontsloten systeem - Transparantie en informatie van (regionale) arbeidsmarkt - Verbeteren dienstverlening naar werkzoekenden en werkgevers - Verdere ontwikkeling samenwerking tussen UWV en gemeenten Stand van zaken (Gerealiseerd) Diverse gemeenten maken succesvol gebruik van de toepassingen. De gemeenten hoeven niet te betalen voor het gebruik Stekker4. Voor het gebruik van de UWV applicaties moet de gemeente in het bezit zijn van een Diginet aansluiting. Voor meer informatie: www.samenvoordeklant.nl. 3.6 Pensioenregister en Mijnpensioenoverzicht.nl De website www.mijnpensioenoverzicht.nl maakt het voor elke Nederlandse burger mogelijk om een overzicht te krijgen van de opgebouwde en op te bouwen pensioenaanspraken bij pensioenfondsen en pensioenverzekeraars én opgebouwde AOW-rechten. De dienstverlening van het Pensioenregister is gratis voor elke Nederlandse burger. De burger logt met zijn Burgerservicenummer (BSN) in bij het Pensioenregister. Na authenticatie via DigiD, worden de pensioengegevens opgehaald bij de pensioenfondsen/verzekeraars. Samen meer betekenen 17
- de gezamenlijke Nederlandse pensioenfondsen (initiatiefnemer) - de pensioenverzekeraars (initiatiefnemer) - SVB (initiatiefnemer) - - Het ontwikkelen en beheren van een pensioenregister waarin iedere burger de in Nederland verworven (en in de toekomst te verwerven) collectieve en individuele pensioenrechten kan opvragen. - Het krijgen van draagvlak voor medewerking aan het Pensioenregister onder de uitvoerders van collectieve en individuele pensioenvoorzieningen (pensioenfondsen en -verzekeraars). - Het informeren van burgers over het Pensioenregister en de daaraan gerelateerde onderwerpen. - Duidelijk maken wat de gepresenteerde gegevens betekenen en welke rechten eraan kunnen worden ontleend. Door inzicht te bieden in de opgebouwde pensioenrechten wordt het gemakkelijker om ervoor te zorgen dat burgers na hun pensionering voldoende inkomen hebben. Daarnaast wordt via het pensioenregister een positieve bijdrage geleverd aan het pensioenbewustzijn in Nederland. Stand van zaken (Gerealiseerd) Het Pensioenregister is sinds 2011 operationeel. Circa 6 miljoen bezoekers hebben in de eerste twee jaar de site bezocht. Diverse awards zijn gewonnen: - Gouden Schild 2011 voor de beste klantcommunicatie - NAF Architectuurprijs 2011 voor de bijzondere vakmatige prestatie op het gebied van ICT-infrastructuur, op tijd en beneden budget Actualiteit Uitvoerders zijn verplicht om eenmaal per jaar de gegevens te verversen. Vanuit het perspectief van de klant is het wenselijk om op elk gewenst moment over de meest actuele gegevens te beschikken. Het Pensioenregister gaat daarom de sector vragen om de gegevens vaker te verversen. Volledigheid Het doel van Mijnpensioenoverzicht.nl is een zo compleet mogelijk overzicht van pensioengegevens te tonen. Afwegingen daarbij zijn de inspanningen die uitvoerders daarvoor moeten leveren, technische mogelijkheden en de kosten ervan. De komende periode wordt gekeken naar de haalbaarheid van het toevoegen van arbeidsongeschiktheid in relatie tot pensioen en de verdeling bij echtscheiding voor de ontvangende partner. Toegankelijkheid Het Pensioenregister ontwikkelt een mobiele website zodat de gegevens ook eenvoudig toegankelijk zijn via alle mobiele apparatuur. Het register werkt samen met anderen in het domein om pensioengegevens toegankelijk te maken via digitale initiatieven als Qiy. De toegang tot mijnpensioenoverzicht.nl in het buitenland hangt af van de ontwikkelingen rondom het project RNI (Register Niet Ingezetenen). Op het moment dat het mogelijk is om DigiD vanuit het buitenland aan te vragen, sluit Mijnpensioenoverzicht.nl daarop aan. Doorontwikkeling Momenteel wordt er gesproken over de verdere doorontwikkeling van Mijnpensioenoverzicht.nl. Hierbij is ook sprake van het ontwikkelen van een Pensioendashboard waarbij de burger aan de hand van verschillende scenario s enig zicht zou kunnen krijgen op de gevolgen van bepaalde gebeurtenissen voor het pensioen. Van overzicht naar inzicht voor de burger dus. 18 Samen meer betekenen