2 0 1 0 Domein Educatie & Oriëntatie Eindrapportage Gouda
Voorwoord In dit jaarverslag kijkt ROC ID College terug op het jaar 2010. Het volume van de onderwijsactiviteiten over het jaar 2010 waren van een vergelijkbaar niveau als in 2009. Wel werd het in de loop van het jaar 2010 steeds duidelijker in welke richting de externe ontwikkelingen gaan. Een aantal van deze zaken brengen wij in dit verslag onder de aandacht. Het vorige kabinet en het huidige kabinet hebben in 2010 een aantal maatregelen aangekondigd dat van grote invloed is op de activiteiten binnen het domein Educatie & Oriëntatie. Kort gezegd lopen de middelen die beschikbaar zijn voor volwasseneneducatie terug van 202 mln. over 2010 tot 115 mln. over 2012. Het ligt in de bedoeling om van deze 115 mln. 50% voor VAVO aan te wenden. De beschikbare middelen voor inburgering lopen terug van 439 mln. in 2010 tot nihil in 2015. Deze ontwikkelingen hebben grote gevolgen voor ROC ID College en dwingen ons maatregelen te nemen. Om die reden hebben wij in 2010 een start gemaakt met de reductie van de personeelsformatie van het domein Educatie & Oriëntatie teneinde onze organisatie aan te passen aan de teruglopende middelen. Dit proces wordt op organische wijze vorm gegeven en zal naar verwachting nog tot eind 2012 doorlopen. In dit kader wordt in nauw overleg met de opdrachtgevers van ROC ID College gestreefd naar het in stand houden van de infrastructuur aangezien het de verwachting is dat de fors gereduceerde budgetten die beschikbaar zijn voor Volwasseneneducatie over de jaren 2012 tot en met 2015 stabiel zullen blijven. ROC ID College heeft besloten de kernactiviteiten op het gebied van Educatie in stand te houden. Als gevolg van de teruglopende middelen overweegt de rijksoverheid momenteel de marktwerking verder uit te stellen naar 2015 en de aansturing en bekostiging van het VAVO vanaf 1 augustus 2014 naar het Rijk over te hevelen. Gemeenten hebben een forse bezuinigingsdoelstelling en zijn op zoek naar manieren om integraal participatiebeleid vorm te geven. De middelen voor volwasseneneducatie zullen naar verwachting gericht worden ingezet. Hierdoor kan een grotere groep laaggeletterden worden bereikt. De gemeenten zijn hierbij leidend. De Wet Participatiebudget was over 2010 onverminderd van kracht. ROC ID College heeft het aanbod, gericht op indeling conform de Participatieladder, gecontinueerd. Enkele opdrachtgevers werken strikt conform dit instrument. Anderen doen dit nog niet. De diensten worden aangeboden op basis van trajecten waarbij de producten regionaal nog altijd van elkaar kunnen verschillen op basis van de behoefte. De transformatie van aanbodgericht naar vraaggericht onderwijs is dan ook onverminderd van toepassing. De meeste trajecten worden in navolging van vorig jaar vorm gegeven op basis van Flex-ID, het onderwijsconcept van ROC ID College. Naast een onderwijsprogramma dat het fundament vormt, volgt een student onderwijsbouwstenen waarmee hij zijn opleiding kan verbreden en verdiepen. Op basis van individuele wensen bepalen we de onderwijsbouwstenen die een student nodig heeft. Hierdoor is het mogelijk op meerdere momenten in- en uit te stromen en is een trajectduur op maat mogelijk. De totale omzet van het domein Educatie & Oriëntatie over het kalenderjaar 2010 beloopt wederom ruim 10 mln. (2009: 10 mln.). Dit betreft de omzet WEB, WI, Wet Rutte, Contractmiddelen en Leerwerkcentrum Zoetermeer. De omzetverwachting over 2011 bedraagt circa 7 mln. Het College van Bestuur is zeer tevreden met de inzet en flexibiliteit van de medewerkers van het domein Educatie & Oriëntatie in deze onzekere tijden. Ondanks de forse fte-reductie waar we voor staan zien we de komende jaren, in afgeslankte vorm, met vertouwen tegemoet. Namens het College van Bestuur Oege de Jong Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010 1
Inleiding Onderwijsteam Gouda Deze eindrapportage geeft u inzicht in het opleidingsaanbod in 2010 van het onderwijsteam Educatie & Oriëntatie van ROC ID College in Gouda. Het onderwijsteam Educatie & Oriëntatie is onderdeel van het domein Educatie & Oriëntatie van ROC ID College. Het domein kent tot schooljaar 2010/2011 zes onderwijsteams: vier teams Educatie & Oriëntatie (Lisse/Katwijk, Gouda, Zoetermeer en Alphen aan den Rijn), één team Vavo (Gouda en Zoetermeer) en één team AKA. In deze teams wordt uitvoering gegeven aan trajecten op basis van de Productovereenkomst (POV) 2010 en inburgeringstrajecten in opdracht van de gemeenten Zoetermeer, Leidschendam-Voorburg en Rijswijk. Voor de inburgering is 2010 het laatste jaar dat ROC ID College gebruik mag maken van het huidige contract. Met ingang van het schooljaar 2010/2011 heeft het College van Bestuur besloten de AKA teams onder organisatorische aansturing te laten vallen van de verantwoordelijke onderwijsmanager van de teams Educatie & Oriëntatie. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de AKA-activiteiten is belegd bij de heer Vincent Montanus. In 2010 heeft ROC ID College een start gemaakt met het Toeleidings- en Oriëntatie Programma (TOP). Dit traject biedt alle (toekomstig) studenten van ROC ID College voor een niveau 2, 3 of 4 BOL-opleiding, de kans zich te oriënteren op een opleiding als zij: nog geen beeld hebben van de beroepsopleiding die zij willen volgen nog niet voldoende zijn toegerust om een beroepsopleiding met succes te kunnen starten de opleiding waarvoor ze gekozen hadden, niet kunnen afronden. Financiering In grote lijnen wordt bij Educatie & Oriëntatie gesproken over onderwijsactiviteiten gefinancierd vanuit de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB) of uit de Wet Inburgering (WI). AKA en TOP trajecten worden gefinancierd respectievelijk vanuit het Ministerie van OCW en door VSV gelden. Een WEB activiteit wordt uitgevoerd als product. Hiervoor kan gebruik worden gemaakt van het Productenboek Educatie & Oriëntatie. Iedere locatie heeft een eigen productenboek. Trajecten kunnen vraaggericht worden samengesteld in overleg met een opdrachtgever en als product worden aangeboden en uitgevoerd. Met de intrede van het Participatiebudget in 2009 zijn trajecten ingedeeld volgens de zes treden van de Participatieladder. Deze ladder is een instrument dat is ontwikkeld door Regioplan in opdracht van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Met behulp van deze Participatieladder heeft ROC ID College de mogelijkheid haar opleidings- en cursusaanbod af te stemmen op dat van de gemeenten en houdt ze het perspectief MEEDOEN voor iedereen blijvend voor ogen. Ten behoeve van trajecten Inburgering wordt een programma uitgevoerd geheel gebaseerd op de mogelijkheid van flexibele instroom. Hiervoor is een bouwsteenprogramma inburgering ontwikkeld. Dit wordt sinds 2007 succesvol uitgevoerd bij ROC ID College door alle teams Educatie & Oriëntatie. In 2010 zijn gelden vanuit de Innovatiebox ingezet om de bouwstenen verder door te ontwikkelen en/of aan te passen. 2 Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010
Aanbod Het opleidingsaanbod wordt voor het grootste deel verzorgd op de locatie van ROC ID College aan de Groen van Prinsterersingel. Een aantal activiteiten vindt ook plaats op locatie in deelnemende gemeenten. Doelgroep Het onderwijs wordt uitgevoerd voor de inwoners die vallen onder het Intergemeentelijke samenwerkingsorgaan Midden Holland (ISMH), een samenwerkingsverband van de gemeenten Bodegraven, Boskoop, Gouda, Reeuwijk, Waddinxveen, Zuidplas en K5 gemeenten. Studenten naar woonplaats totaal 1363 studenten 8% 12% 3% 6% 2% 13% 2% 1% 2% 1% 14% 36% Gouda (503) Zuidplas (196) Bodegraven-Reeuwijk (178) Waddinxveen (161) Boskoop (109) Schoonhoven (82) Nederlek (40) Bergambacht (31) Vlist (24) Ouderkerk (26) Oudewater (5) Overige gemeenten (8) Grafiek 1: Herkomst studenten naar woonplaats 2010 (inclusief inburgeraars) De educatieve activiteiten gefinancierd vanuit de WEB, worden afgestemd in de Sociale Agenda vanuit de aangesloten gemeenten en vastgelegd in de Productovereenkomst Educatie ISMH (POV 2010). Voor 2010 is het totaal aantal studenten bij Educatie & Oriëntatie Gouda vastgesteld op 1363. Er hebben ongeveer 60 studenten meer een cursus gevolgd ten opzichte van 2009. Dit aantal is inclusief studenten die een aanbod tot inburgering hebben ontvangen via de gemeenten. Studenten in de WEB stroomden in op diverse treden van de Participatieladder. In 2010 waren er 1595 inschrijvingen naar cursussoort (zie grafiek 3). Ruim 200 studenten volgden in 2010 meer dan één kortlopende cursus of schreven zich in voor een vervolgtraject na het behalen van het inburgeringsdiploma. Studenten stroomden in op diverse treden van de participatieladder. Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010 3
Verhouding Nederlandse - Buitenlandse studenten totaal 1363 studenten 27% 7% 44% Buitenlandse vrouwen (595) Buitenlandse mannen (300) Nederlandse vrouwen (367) Nederlandse mannen (101) 22% Grafiek 2: Verhouding Nederlandse Buitenlandse studenten Meer diversiteit in het aanbod Westerse allochtonen hebben in 2010 kunnen profiteren van het Experimentele budget. Het is gebleken dat Engels voor volwassenen voorziet in een behoefte. In de Nederlandse samenleving wordt immers steeds meer gebruik gemaakt van Engelse woorden en termen. In 2010 heeft een grote groep (302) deelgenomen aan de cursus Kennismaken met de computer. Door middel van deze cursus kunnen de deelnemers door hun toegenomen digitale vaardigheden beter hun weg vinden. Dit jaar is een project Nieuwe Kracht gestart waarbij vrouwen door middel van een voortraject worden begeleid naar een mbo opleiding (zorghulp). Tevens zijn 30 taalcoaches vanuit ROC ID College geschoold door een docent in dienst van ROC ID College. Aantal studenten per cursussoort Gouda totaal 1595 inschrijvingen (percentages zijn afgerond) 1% 1% 3% 2% 2% 4% 1% 14% 9% 19% 1% 10% 12% 21% Nederlands voor Nederlanders** (67) Alfabetisering NT2 (221) Nederlands als 2e taal (328) Kennis van de Wereld (189) Engels (159) Westerse allochtonen (23) Kennismaken met de computer (302) Duale trajecten (146) Nieuwe kracht (zorgpartners) (16) Communicatieve vaardigheden (23) Taalondersteuning Zorg (12) Training coaching (30) Nederlands lezen, schrijven en sprken op de werkvloer (44) Samenlooptraject (35) ** Nederlands voor Nederlanders in deze groepen zitten ook buitenlanders. Grafiek 3: Aantal studenten per cursussoort 4 Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010
Land van herkomst Ten opzicht van 2009 zijn er, qua aantal deelnemers, kleine verschuivingen te signaleren als het gaat om de top 10 Land van herkomst. In de landen van herkomst is weinig verschil te constateren. Deze blijven ongeveer gelijk. Land van herkomst Top tien (1089) / Totaal 1363 studenten (overige landen: 274 studenten) 2% 2% 3% 3% 4% 4% 5% 8% 26% 43% Nederland (468) Marokko (278) EU (excl. Nederland) (81) Irak (59) Somalië (48) Turkije (41) Afghanistan (36) China (30) Indonesië (24) Thailand (24) Grafiek 4: Land van herkomst Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010 5
Reden van Uitstroom Grafiek 5 geeft weer dat, ten opzichte van 2009 (296), een fors hoger aantal studenten (665) succesvol is uitgestroomd met als reden dat het traject is beëindigd met een bewijs van deelname. In 2010 is vanuit ROC ID College extra aandacht besteed aan verzuimbestrijding. Dagelijks vinden er verzuimmeldingen plaats en maandelijks worden presentieoverzichten verstuurd naar gemeenten. Dit heeft er mede toe geleid dat slechts 1% van het aantal studenten is uitgeschreven vanwege teveel verzuimde lessen. Voor studenten met zorgtaken en intensieve dagtrajecten blijft het moeilijk om deze trajecten te combineren met passende kinderopvang en andere, vaak problematische gezinssituaties. Deze factoren werken belemmerend op een vlekkeloze instroom, ondanks dat er acht instroommomenten zijn in een schooljaar. In een aantal gevallen kan het leiden tot voortijdige uitval. Reden van uitstroom totaal 819 studenten 2% 1% 1% 1% 3% 1% 3% 4% 4% 80% Cursus afgerond (665) Persoonlijke reden (35) Overig (34) Medisch (22) Werk gevonden (22) Onbekend (13) Verhuisd buiten de regio (12) Te veel verzuimd (8) Vervolgopleiding elders (4) Zwangerschap (4) Grafiek 5: Reden van uitstroom 6 Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010
Presentiegegevens Om inzicht te krijgen in en controle te krijgen op de aan- en afwezigheid van studenten, noteren docenten dagelijks de reden van verzuim. Zoals reeds vermeld bij Reden van Uitstroom stelt dit ROC ID College in staat effectiever te sturen op het terugdringen van het verzuim van onze studenten. Op te merken valt dat studenten die avondtrajecten volgen, de combinatie werken (in ploegendiensten) en leren vaak zwaar vinden. Aan-/afwezigheid WEB 1% 1% 3% 4% 1% 2% Aanwezig (75%) 4% 9% Ziek (9%) Ongeoorloofd verzuim (4%) Afspraken met instanties (4%) Vakanties (3%) 75% Werk (1%) Cultuur/godsdienst (1%) Verlengde uitstroom WEB (1%) Ontbreken kinderopvang (2%) Grafiek 6a: Aan-/afwezigheid Aan-/afwezigheid inburgeraars 1% 2% 2% 1% 1% 3% 6% Aanwezig (76%) Ziek (8%) 8% Ongeoorloofd verzuim (6%) Afspraken met instanties (3%) Werk (2%) 76% Ontbreken kinderopvang (2%) Cultuur/godsdienst (1%) Zwangerschap (1%) Vakanties (1%) Grafiek 6a: Aan-/afwezigheid Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010 7
De leeftijd van de Educatiestudent Het aantal jongeren tussen 18 en 23 jaar is ten opzichte van 2009 toegenomen. Uit de grafiek blijkt duidelijk dat het grootste aantal studenten tussen de 24 en 55 jaar is. Het aantal trajecten dat wordt aangeboden aan 56 jarigen en ouder is iets groter geworden. Studenten naar leeftijd totaal 1363 studenten 31% 1% 3% < 18 jaar (0) 18-23 jaar (39) 24-55 jaar (892) > 55 jaar (427) Onbekend (5) 65% Grafiek 7a: Studenten naar leeftijd Studenten naar leeftijd totaal 1363 studenten 21% 21% 1% 1% 14% 20% 22% < 21 jaar (9) 21-30 jaar (205) 31-40 jaar (301) 41-50 jaar (276) 51-60 jaar (283) > 60 jaar (284) Onbekend (5) Grafiek 7b: Studenten naar leeftijd 8 Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010
Deelname inburgering 17% Gediplomeerd (124) Ongediplomeerd (25) 83% Grafiek 8: Deelname inburgering Studenten traject inburgering volgens de Nieuwe Wet Inburgering WI 19% 1% Profiel OGO - Opvoeding, Gezondheid en Onderwijs (3) Profiel Werk (404) Staatsexamen (93) 80% Grafiek 9: Sudenten traject inburgering volgens de Nieuwe Wet Inburgering WI in 2010 Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010 9
Kwaliteitszorg voor Eindrapportage E&O 2010 In mei juni 2010 heeft het domein Educatie twee tevredenheidsonderzoeken laten uitvoeren: onder alle studenten die participeren in een van de verschillende korte of jaarcursussen; onder alle studenten die participeren in een van de cursussen voor anderstaligen (inburgering, NT2). Door middel van een digitale vragenlijst hebben de studenten antwoord gegeven op vragen over o.a. informatievoorziening, aanmelding en intake, inhoud van de lessen, docenten en faciliteiten. ROC ID College hecht zeer aan de mening van de student met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs. Belangrijk is om de resultaten van enquêtes níet te zien als doel, maar juist als beginpunt voor verbeteringen binnen het onderwijsproces. De resultaten van de studentenenquête vormen input voor de jaarlijkse teamevaluaties en het meerjarenplan van het team. Enquête Anderstaligen In totaal hebben 378 studenten uit de cursussen voor anderstaligen de vragenlijsten ingevuld, verdeeld over de locaties, Alphen a/d Rijn, Gouda, Zoetermeer en Duin & Bollenstreek. De vragen uit de enquête zijn geformuleerd als korte stellingen waarop de studenten ja of nee konden antwoorden. Uit de resultaten kwamen zowel goede scores, als aandachtspunten naar voren. Top 4 goede scores 1. Ik voel mij prettig in de groep 98% ja 2. De docenten geven goed les 97% ja 3. De docenten helpen mij als dat nodig is 96% ja 4. De lokalen zijn meestal schoon 96% ja Opvallend zijn de hoge tot zeer hoge scores op de vragen die te maken hebben met de docenten, zoals de docenten geven goed les, de docenten helpen mij als dat nodig is en de docenten behandelen mij respectvol. Top 4 minder goede scores 1. Als ik lessen heb gemist, kan ik met extra hulp lessen inhalen 58% ja 2. Ik zit op een cursus naar werk: ik krijg voldoende informatie over het werk dat ik kan krijgen na de cursus 64% ja 3. Lessen vallen vaak uit 66% nee 4. De school doet iets met klachten van studenten 70% ja Bij punt van 4 in bovenstaand overzicht van minder goede scores was al geen sprake meer van een minder goede score, maar was de 4-na-laagste-score. Dit zegt vooral wat over de algehele tevredenheid van de studenten. Enquête Cursussen In totaal hebben 490 studenten uit de korte cursussen de vragenlijsten ingevuld, verdeeld over de locaties, Alphen a/d Rijn, Zoetermeer en Duin & Bollenstreek. De studenten konden de vragen beantwoorden op basis van een 5-puntsschaal. Uit de resultaten is een top 4 van hoogste scores en de minder goede scores naar voren gekomen. 10 Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010
Top 4 goede scores - 5 puntsschaal 1. De lessen beginnen op tijd 4.7 2. Ik kon met mijn vragen bij de docent terecht 4.7 3. De docent stimuleerde mij om actief mee te doen 4.7 4. De docent was deskundig 4.6 Top 4 minder goede scores 5 puntsschaal 1. Door zeer beperkt aantal mensen (11) beoordeeld: Begeleiding op de stageplek 3.5 2. Door zeer beperkt aantal mensen (11) beoordeeld: Stagebeoordeling 3.7 3. Het aantal lessen was voldoende 3.8 4. Aanmelding en de intake 3.9 De tevredenheid van de student met de cursus komt helder tot uiting in de vraag welk rapportcijfer de student aan de cursus zou geven. Het gemiddelde rapportcijfer van de studenten ligt op een 8.1. Rapportcijfer voor de cursus 10 8 6 8 8.1 8.1 2006 2007 2010 4 2 0 Totaal Onderstaande vraag en bijbehorende score bevestigen de tevredenheid van de studenten: Deze cursus is een aanrader voor anderen 100% 90% 80% 70% 60% 50% Totaal Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010 11
HRM Als gevolg van de ontwikkelingen in het werkveld van het domein Educatie & Oriëntatie is op het gebied van personeelswerving de lijn van de afgelopen jaren voortgezet. Dat wil zeggen dat het inzetten van flexkrachten bij het domein het afgelopen jaar is toegenomen ten opzichte van het aanstellen van medewerkers met een vast dienstverband bij ROC ID College. In het voorjaar hebben alle onderwijsteam van het domein Educatie & Oriëntatie op succesvolle wijze het nieuwe werkverdelingsbeleid geïmplementeerd. Alle onderwijsteams behaalden de vereiste meerderheid van stemmen waarbij de teams zelf actief zijn geweest bij de verdeling van het werk voor het cursusjaar 2010/2011. In de tweede helft van 2010 is bij het domein Educatie & Oriëntatie een start gemaakt met een ingrijpende personeelsreductie die ook zal doorlopen in 2011. In totaal dient een krimp van circa 55 fte te worden gerealiseerd om de bezetting aan te passen aan de sterk teruglopende orderportefeuille. In een personeelsbrede bijeenkomst in november is de financiële situatie van het domein aan het personeel gepresenteerd. Door het inzetten van een natuurlijk proces streeft ROC ID College ernaar om alle personeelsleden een baangarantie te kunnen blijven bieden. Om dit te realiseren zullen medewerkers Educatie & Oriëntatie onder andere gestimuleerd en gefaciliteerd worden over te stappen naar het beroepsonderwijs en overige organisatie-onderdelen van ROC ID College. De ondersteuning hiertoe wordt vanuit de dienst HRM geleverd. In december 2010 en januari 2011 hebben alle medewerkers Educatie & Oriëntatie een individueel gesprek gehad in aanwezigheid van hun leidinggevende en een HRM adviseur. In deze gesprekken konden medewerkers vragen stellen en werd een toelichting gegeven op mobiliteit. In het laatste kwartaal van 2010 is het aantal onderwijsmanagers teruggebracht van zes naar drie, waarvan één specifiek voor de VAVO. Drie managers zijn overgeplaatst binnen ROC ID College en één onderwijsmanager heeft de organisatie verlaten. Vanaf december 2010 is een nieuwe tijdelijke onderwijsmanager aangesteld. Het domein Educatie & Oriëntatie wordt vanaf 1 september 2010 tijdelijk door een parttime externe directeur a.i. aangestuurd. Deze directeur geeft mede uitvoering geeft aan de fte-reductie. 12 Eindrapportage Educatie & Oriëntatie Gouda 2010
2 0 1 0