MYRRHA, Multifunctionele onderzoeksinfrastructuur En Bijdrage aan de duurzame energiemix voor morgen. Prof. Dr. Hamid AÏT ABDERRAHIM SCK CEN



Vergelijkbare documenten
Het Studiecentrum voor Kernenergie heet. de leden van VOKA Kempen Oost. van harte welkom

Succesvol samenwerken cases: duurzaamheid op een tijdshorizon van ettelijke 100den jaren

Het nucleaire Dessel, wat denkt u erover?

(kern)energiebeleid: Voorbij het comfort van de polarisatie, naar een ethiek van de methode

Gegarandeerde leveringszekerheid: revisie van de radio-isotopen productieketen

Waarom Myrrha geen duurzame investering is voor de Kempen

VERSLAG KLANKBORDRAAD: BEZOEK STUDIECENTRUM VOOR KERNENERGIE

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot:

Het veulen van de Moly-productie

Horizon MKB instrument & Fast track to Innovation. Martijn Lammers. Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020.

Nucleair Materiaal onschadelijk maken

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever

Bijlagen van het onderwijs- en Examenreglement van de bacheloropleiding Technische Bedrijfskunde

EXIN WORKFORCE READINESS professional

Greenpeace Belgium wenste na de opiniepeiling in 2009 opnieuw te peilen naar de houding van de Belg ten opzichte van een kernuitstap.

IS KERNENERGIE DUURZAAM?

Brainport Eindhoven ENERGIE. Studievoormiddag Energie in de Noorderkempen 29 april 2010

Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven

Innovatie instrument en financierings mogelijkheden

EXIN WORKFORCE READINESS opleider

Hoe ontwikkel je een regionale economy?

De derde industriële revolutie is de redding van de Nederlandse Economie

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016

Kernenergie: toekomstvooruitzichten

Support Center GIS-Flanders

Persdossier Maart 2015

Uittocht uit de industrie onstuitbaar? Prof. Dr. J. Konings VIVES - KULeuven

INNOVATIE & VALORISATIE

Review CO2 Reductie doelstellingen

Doctoraathouders op de Belgische arbeidsmarkt

INNOVATING. is in our genes

De Energie Unie en haar governance. Presentatie: Peter Van Kemseke (Europese Commissie) Vlaams Parlement, 14 maart 2016

SCK CEN. Studiecentrum voor Kernenergie. 60 jaar ervaring in nucleaire wetenschap en technologie

Willemien Terpstra Vice President, Fuels and Styrene. Chemie is overal

Wageningen University & Research. Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

14/09/2012 WETENSCHAP, TECHNOLOGIE, INNOVATIE EN DE MAATSCHAPPIJ: EEN PRAKTIJKVOORBEELD. Elie Ratinckx VRWI

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Technologie als nieuwe wetenschap Lezing voor KIVI-NIRIA sectie Filosofie en technologie

BCS in 2011 een bewogen jaar..!

Multiple issuers. Vanaf 08/09/2014, zullen de ETFs uitgegeven door ishares III plc. uit de notering op EURONEXT AMSTERDAM te vervallen.

SOC Maakindustrie & Made Different. Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014

Case EWI. Pascale Dengis

BR2 Onderzoeksreactor met vele toepassingen

Caro De Brouwer 27/11/2013

VMx studiedag mobiliteit. Een toekomst voor elektrische mobiliteit in Vlaanderen

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

Het nieuw industrieel beleid: - een korte review -de rol van Agentschap Ondernemen

JOB OPENING OPS ENGINEER

Danielle Raspoet. VRWB Clusters en hun Speerpunten gelinkt aan Vlaanderen in Actie Pact Vlaamse Raad voor Wetenschapsbeleid

Plant-on-a-Truck. Peter Van Broeck Director Chemical Technology Development Pharmaceutical Research & Development FISCH@ 30 September 2011 Leuven

Energie Meetplan

Informatiedossier. Terugkeer van gecementeerd afval vanuit Schotland naar België

Onderwerp. raad Energie Made in [Arnhem] EMiA. Arnhem toonaangevend in energie. Themasessie raad 14 mei 2012 Marc de Kroon, sr.

Wegwijzer Horizon 2020

Manifest Circulair Onderwijs

Nieuwsbrief KP7, Horizon 2020 en Eureka maart 2013

LIJST VAN DE TOELATINGSVOORWAARDEN TOT DE BRUGPROGRAMMA S (HORIZONTALE INSTROOM)

Samenwerken met de praktijk met multisdiciplinaire studententeams Selficient

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen

Patiënteninformatie: Keramische implantaten. Meer dan een tandkleurig implantaat. Natuurlijk esthetisch en metaalvrij.

Smart Cities and Communities Initiative Financieringsmogelijkheden binnen 7KP

Horizon 2020 Kansen voor Hogescholen

1. Ambitie, doelstellingen, acties

Service Boulevard Ontwikkelen met de wereldtop

VALUE ENGINEERING: THE H E G A G ME! E

Manifest Circulair Onderwijs

Waterstofstroom - Agenda

25% 57% NOx 25% PM. Strong foundations 24/06/2016. E-mobility. The transition towards sustainable mobility

Energie Meetplan

Horizon 2020 Secure Societies

Peiling Kerntechnologie

9/18/2017. HOR and HPTC. Kernenergie in Jan Leen Kloosterman OYSTER OYSTER OYSTER. Instrumenten voor materialen onderzoek

Raad van de Europese Unie Brussel, 24 mei 2019 (OR. en)

Kernenergie - Keuzes voor overheid en bedrijfsleven

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening

Nucleaire technologie: diversiteit, nut en uitdagingen voor de toekomst

STRATEGO: Coaching session

JOB OPENING DEVOPS ENGINEER

Studie naar de werkgelegenheid. door de nucleaire sector in België

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

DE IMPACT VAN SAMENWERKING

Deelnemersbijeenkomst HiLumi en IPAC

Milieu- en klimaatuitdagingen voor de 21ste eeuw: van Europese visie naar lokale betekenis en actie. Hans Bruyninckx, Mortsel, 9 oktober 2105

Hoe realiseer je een Smart City?

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

RDM Centre of Expertise. Innovatie motor voor Stad en Haven

EFRO-project Internationalisering KMO s MedTech BioTech RegMed. Raadscommissie Regionaal Beleid en Economie 13 juni 2017

Drempelloze doorstroommogelijkheden in 3TU-verband in 2010

Industrie in combinatie met windenergie 2.0

Ondersteuning van impact door Hogescholen

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017

Optimaliseren van recyclingprocessen via innovatie in productontwikkeling Duurzaamheidsdialoog TNS NIPO

Safe production of Marine plants and use of Ocean Space. 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE

Planning voorlichtingsavond vervolgstudies HBO & WO

Optimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen

Transcriptie:

MYRRHA, Multifunctionele onderzoeksinfrastructuur En Bijdrage aan de duurzame energiemix voor morgen Prof. Dr. Hamid AÏT ABDERRAHIM SCK CEN Copyright 2011 SCK CEN haitabde@sckcen.be or myrrha@sckcen.be

De energie-uitdagingen voor onze planeet: geopolitieke overwegingen oliereserves

De energie-uitdagingen voor onze planeet: correlatie energie/wapenconflicten

De energie-uitdagingen voor onze planeet: Wat is de kleur van elektriciteit? Groen? Rood? Blauw?... Wit of Zwart 25% van de wereldbevolking zonder elektriciteit

De energie-uitdagingen voor onze planeet: minder CO 2 = meer elektriciteit Wereldwijde stijging van het elektriciteitsverbruik (IAEA 1999)

De energie-uitdagingen voor onze planeet: investeren in alle CO 2 - vrije energiebronnen

De energie-uitdagingen voor onze planeet: en en...en niet of of of! Hernieuwbare energie en duurzame kernenergie = Duurzame energie-mix voor onze Aarde

Duurzame kernenergie Minder radioactief afval Beter gebruik van de voorraden Verhoogde veiligheid Reductie proliferatie risico

Wat is MYRRHA Accelerator Driven System Versneller (600 MeV - 4 ma proton) Reactor Sub-kritische mode 65 to 100 MWth Spallatiebron Veelzijdige Flexibele Bestralingsinfrastructuur Snelle Neutronen Bron Lood-Bismut koeling

MYRRHA vervangt BR2 1962 BR2 Materiaaltest reactor (splijting) Testen van splijtstoffen voor LWR & GEN II/GEN III Bestralingsactiviteiten - Medische RI - Silicium dopering - Andere 2023 MYRRHA Snelle Neutronen Materiaal Testreactor (splijting + fusie) ADS-Demo + P&T Testing (Partitioning & Transmutatie) Testen van splijtstoffen voor LFT GEN IV LFR European Technology Pilot Plant (ETPP) Bestralingsactiviteiten - Medische RI - Silicium dopering - Andere

Bijdrage van MYRRHA Een sleutel voor de toekomst Uitdaging Oplossing Bijdrage van MYRRHA Kernsplijting Hoog radiotoxisch Radioactief afval Transmutatie ADS demo Multipurpose hybrid Research Reactor for High-tech Applications Kernsplijting GEN IV Fusie Fundamenteel onderzoek Demonstratie van het concept Extreme operationele omstandigheden Verleggen van de grenzen van kennis Prototypen bouwen Testen & ontwikkelen van materialen Toegang tot protonenbundel LFR technologie demo Snel spectrum bestralingsfaciliteit Snel spectrum bestralingsfaciliteit Lange termijn experimenten met radioactieve ionenbundels (RIB) hernieuwbare energie Elektronica voor efficiënte energie Hoogwaardige halfgeleiders (NTD-Si) Verzekeren van NTD-Silicium productie Gezondheidszorg Veroudering van de bevolking Een lange termijn bron voor medische isotopen Verzekeren van radio-isotopen productie (bestaande en nieuwe)

Relatieve radiotoxiciteit Motivatie voor hoog radioactief afval: Transmutatie: optimalisatie van de geologische berging transmutatie van de brandstof Recyclage van de brandstof Zonder recyclage van de brandstof Natuurlijk Uranium Tijd (jaren) Reductie van de stralingsduur met factor 1.000x Reductie van het volume met een factor 100x

Uraniumbronnen: nood aan beter gebruik FR = fast reactor

ISOL@MYRRHA Bijdrage aan fundamentele kennis MYRRHA 2 gap Spoke 352 MHz 5 cell Elliptical 704 MHz protons: 2-4 ma, CW, 600 MeV Beam splitter 17 MeV 100 200 600 MeV MeV MeV Pure and intense RIBs of ~50-60 kev ISOL@MYRRHA RFQ cooler and buncher High-resolution mass separator ~ 100-200 ma, ~DC Ruggedized target: e.g. Ta, UC/C Sustainable 1 + ion source: Low-resolution mass separator

Bijdrage aan hernieuwbare energie: Productie van gedopeerd Si Sterkstroom transistoren Gedopeerd Silicium in onderzoeksreactoren

Bijdrage aan de volksgezondheid: Productie van medische radio-isotopen SCK CEN, een belangrijke speler in medische diagnostiek en therapie Belgisch en wereldspeler in de medische RI-productie (Mo-99 tussen 2007 en 2010 toename van 15 naar 30%) Garantie voor behandeling van miljoenen patiënten wereldwijd. Dankzij een goede samenwerking: productie op het SCK CEN en raffinage bij het IRE Diagnose & Therapie

Noodzaak voor investering in R&D: Economische valorisatie van het project Ontwikkeling van kleine modulaire reactoren beter geschikt voor het netwerk van morgen (smart grid) Mini nuclear reactors The Economist Dec 9 2010

MYRRHA: een internationaal project

Wat kan MYRRHA betekenen voor de regio? SOCIO-ECONOMISCHE IMPACT

Streekpact 2007-2013 Kempen Duurzaam Een toekomstprogramma om de Kempen tegen 2020 uit te bouwen tot een toonaangevende regio op vlak van duurzaamheid Toonaangevende Kenniscentra Bedrijven Duurzame regio

Kamp C

ELAt: Eindhoven-Leuven-Aken een gevestigde cluster ELAt Levenswetenschappen Digitaal Signaal Ontwikkeling Hoog Technologische Systemen en Materialen Automotive... SCK CEN tussen Eindhoven en Leuven unieke bijdrage: nucleaire know-how * O&O inzake energie, veiligheid, afval * mogelijk maken technologieën (medische toepassingen, duurzame energie,...)

Onderzoeksinfrastructuur: een motor voor innovatie O&O Infrastructuur BR2 maar na 50 jaar Nieuwe investeringen in O&O infrastructuur nodig! MYRRHA

Tewerkstelling (VTE) Effect op de werkgelegenheid: een voorlopige raming 3,500 3,000 2,500 2,000 1,500 Zonder MYRRHA Met MYRRHA 1,000 500 0 Pre-MYRRHA (2008) Engineering (2009-13) Construction (2014-17) Commissioning (2018-20) Exploitation (2021 -) 3.000 jobs in totaal 1.500 extra jobs 1000 in de Kempen 350 in Vlaanderen *SPK Studie : verwachte directe + indirecte tewerkstelling SCK CEN 150 in BRU, Wall.

Een gezamenlijke realisatie voor SCK CEN en Vlaanderen in de Kempen Regio SCK CEN Kempen Duurzaam Voedingsbodem Domeinen Innovatiemotor Technologiepark Clusterbouw Infrastructuur Randvoorwaarden Energie Nucleaire veiligheid Life sciences Milieutechnologie Materialen Onderzoek Technologie- Ontwikkeling Diensten Valorisatie

Economische impact: een voorlopige raming Totale economische impact van MYRRHA: 12 miljard 10 miljard impact voor de Belgische economie Globaal (volledig project): 1 geïnvesteerde Euro genereert 4 Euro België/Vlaanderen profiteert van het feit dat het gedeeltelijk bijdraagt tot de investeringen, terwijl het de grootste impact ervan zal ervaren 1 Euro geïnvesteerd in MYRRHA door Belgische overheden = een impact tot 12 euro in België * SPK Studie : geschatte directe + indirecte economische impact van SCK CEN

Is dat allemaal waar? Waar staan we vandaag en waar varen we naartoe?

MYRRHA had een ganse reeks van Internationale Reviewings 2001: International Strategic Guidance Committee 2002: International Technical Guidance Committee 2003: Review by Russian Lead Reactor Technology Experts (ISTC#2552p project) 2005: Conclusions of the European Commission FP5 Project PDS-XADS (2001-2004) 2006: European Commission FP6 Project EUROTRANS (2005-2009): Conclusions of Review and Justification of the main options of XT-ADS starting from MYRRHA 2007: International Assessment Meeting of the Advanced Nuclear Systems Institute 2008: European Commission FP7 Project Central Design Team (CDT) at Mol for MYRRHA detailed design 2009: MIRT of OECD/NEA on request of Belgian Government

MIRT: «Summary of the main findings» MYRRHA is an innovative and exciting project and the facility would be unique in the world MYRRHA could play a role : in decisions related to and the development of the technology of the transmutation of nuclear waste in the development of advanced nuclear reactors, especially leadcooled reactors as a fast neutron irradiation facility for materials and component testing for fission and fusion reactors as serving the needs of accelerator-based scientific communities (radioactive beams, proton therapy, proton-based isotope production, accelerator science, ) as a neutron irradiation facility for silicon crystal doping and manufacturing of radioactive isotopes for medical and industrial sources

Maar MIRT is kritisch en geeft aanbeveling: programma 2010-2014 om oplossingen uit te werken voor opmerking van MIRT Minimise technological risks Secure the licensing PDP preliminary dismantling plan PSAR preliminary safety assesment EIAR environmental impact assesment Secure a sound management and investment structure Central Project Team Owner Consortium Group Owner Engineering Team

Belgische beslissing: 40% verzekerd Internationaal consortium: in voorbereiding 2nd phase (11 y) others 576 M Consortium Belgium 60 M (12 M /y x 5 y) Belgium 324 M (36 M /y x 9 y)

MYRRHA in lijn met het Vlaams beleid SD2 Meer creatief en innoverend ondernemen OD3: Samenwerking kennisinstellingen en bedrijfswereld SD3 - Focussen op economische clusters, thematische speerpunten en grote projecten OD2: beantwoorden aan maatschappelijke uitdagingen via grote projecten SD4 - Vlaanderen internationale speler OD2: Samenwerking met buurlanden en regio's SD6 Meer kansen voor onderzoekstalent OD1: Instroom voor wetenschappen OD2: Loopbanen voor onderzoekers SD7 Een top onderzoeksinfrastructuur OD2: Fonds voor grote investeringen

MYRRHA erkend in Europa ESFRI European Strategic Forum for Research Infrastructure Knowledge Economy Energy Independence SET Plan European Strategic Energy Plan Enige ESFRI project voor België 29.11.2010 15.11.2010 Voor Europa is MYRRHA een prioriteit

Het belang van MYRRHA? Internationale erkenning buiten Europa The first demonstration of ADS transmutation could take place in the planned MYRRHA facility in Belgium, which is scheduled to begin operation by 2023. De eerste demonstratie van transmutatie door ADS, zou kunnen plaatsvinden in de geplande MYRRHA faciliteit in België, die volgens planning operationeel zal zijn in 2023. International Energy Agency (Parijs)

Besluit: SCK CEN staat ten dienste van de maatschappij en garandeert: Onderzoek: Langdurige know-how 20,000 man years of research @ SCK CEN Nucleaire veiligheid: onafhankelijkheid Gezondheidszorg: Radio-isotopen

MYRRHA, Onderzoeksinfrastructuur voor de oplossing van maatschappelijke vragen voor huidige en toekomstige generaties En Bijdrage aan de duurzame energiemix voor morgen Copyright 2011 SCK CEN

MYRRHA: EXPERIMENTEEL VERSNELLER AANGEDREVEN SYSTEEM Een pan-europees, vernieuwende en unieke infrastructuur Planning: operationeel ~ 2023 Kostprijs: ~ EUR 960 miljoen

Copyright notice Copyright 2011 - SCK CEN All property rights and copyright are reserved. Any communication or reproduction of this document, and any communication or use of its content without explicit authorization is prohibited. Any infringement to this rule is illegal and entitles to claim damages from the infringer, without prejudice to any other right in case of granting a patent or registration in the field of intellectual property. SCK CEN Studiecentrum voor Kernenergie Centre d'etude de l'energie Nucléaire Stichting van Openbaar Nut Fondation d'utilité Publique Foundation of Public Utility Registered Office: Avenue Herrmann-Debrouxlaan 40 BE-1160 BRUSSEL Operational Office: Boeretang 200 BE-2400 MOL