Ingekomen stuk D17 (PA 4 september 2013) Aan de Gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 323 59 92 E-mail gemeente@nijmegen.nl Postadres Postbus 9105 6500 HG Nijmegen Verzenddatum 25 juni 2013 Ons kenmerk MO10/13.0008394 Contactpersoon André van Ginkel Onderwerp Resultaten derde meting en subsidie Flex College 2013 en 2014 Datum uw brief Doorkiesnummer (024) 3292695 Geachte leden van de Raad, Onlangs heeft het het Samenwerkingsverband VO-ROC een subsidie gevraagd ten behoeve van het Flex College voor de jaren 2013 en 2014. Het Flex College is een onderwijsvoorziening voor overbelaste jongeren die dreigen uit te vallen in het reguliere voortgezet onderwijs en op het ROC. Op het Flex College krijgen zij een specifiek onderwijs- en zorgaanbod waardoor uitval wordt voorkomen. Vorig jaar hebben wij u reeds geïnformeerd over de uitgangspunten die wij zijn overeengekomen met het Samenwerkingsverband VO-ROC met betrekking tot de subsidie voor de jaren 2013 en 2014. In deze brief gaan wij hier dan ook niet uitgebreid op in. Deze brief willen wij vooral benutten om u te informeren over de uitkomsten van de derde resultaatmeting van het Flex College. Het Flex College bereikt haar doelgroep Het voorkomen van voortijdig schoolverlaten is een speerpunt van ons beleid. Het Flex College is een belangrijke schakel binnen de zorgstructuur van het onderwijs in Nijmegen. Als de leerling het niet redt in het reguliere voortgezet onderwijs of in het MBO niveau 1, krijgt deze een tweede kans op het Flex College. Door groepsverkleining en een speciaal aanbod van zorg en begeleiding, lukt het veel leerlingen alsnog om een startkwalificatie te behalen. Elke leerling die op het Flex College alsnog een startkwalificatie behaalt, is een voortijdig schoolverlater minder. Voor sommige leerlingen behoort het behalen van een startkwalificatie niet tot de mogelijkheden. In dat geval is toeleiding naar arbeid het doel. Het Flex College vangt jaarlijks ruim 300 potentiële voortijdig schoolverlaters op. Jaarlijks wordt het Flex College geëvalueerd door een extern onderzoeksbureau om nu en in de toekomst de resultaten van de voorziening te kunnen volgen. Onlangs is de derde meting verschenen. In deze meting worden groepen leerlingen van het Flex College gevolgd en er is specifiek aandacht voor leerlingen na het verlaten van het Flex College. De eerste vraag in de meting is of het Flex College doet waarvoor zij in het leven is geroepen: het opvangen van overbelaste jongeren uit het VO en MBO. Overbelasten definiëren we dan als
1 jongeren waarbij sprake is van meervoudige gedrags- of persoonlijke problematiek. Uit de derde meting blijkt, net als uit de vorige metingen, dat het Flex College doet waarvoor zij in het leven is geroepen. Zowel voor het Vmbo, als AKA niveau 1 Mbo slaagt het Flex College er voor meer dan 90% in om de beoogde doelgroep van overbelasten binnen te krijgen. Bij Eigenwijs zagen we de afgelopen jaren een stijging tot 90%, maar zien we nu een opvallende daling. Voor het VAVO geldt dat het percentage overbelasten schommelt rond de 30%. Het VAVO kent echter per definitie een andere deelnemerspopulatie. Zij is niet primair bedoeld voor overbelasten. Tegelijkertijd zien we dat zij hierin wel een belangrijke rol vervult, vooral voor de Vmbo-t leerlingen. Rendement geeft wisselend beeld De andere grote vraag in de meting is de vraag naar het rendement. Wat is het resultaat van het Flex College in termen van diploma s en uitstroom? Op dit moment is de stand van zaken met betrekking tot de behaalde diploma s en uitstroom binnen het Flex College als volgt: Voor het VAVO geldt dat er drie onderwijstypen zijn: Vmbo-t, Havo en Vwo. Voor het Vmbo-t geldt een diplomarendement van 52%, voor de Havo 62% en voor het Vwo van 70%. Niet alle leerlingen komen op het VAVO om een diploma te halen. Het behalen van een of meer certificaten geldt daarom ook als positief resultaat. Nemen we dit mee dan stijgt het rendement voor de drie richtingen tot 69% voor het Vmbo-t, 79% Havo en 82% voor Vwo. Het diplomaresultaat voor de VAVO binnen het Flex College ligt hoog. De uitstroombestemming VAVO wordt niet geregistreerd. Omdat Havo/Vwo als startkwalificatie geldt, is gekeken naar de groep Vmbo-t ers en de VSV-cijfers. Hier zien we dat ongeveer een derde niet doorstroomt naar vervolgonderwijs en VSV-er wordt. De leerlingen die wel doorstromen naar vervolgonderwijs doen het erg goed. Uitval komt vrijwel niet voor. Voor het Vmbo geldt dat het diplomarendement is gedaald. Dit jaar heeft 65% van de deelnemers diploma behaald (was vorig jaar 76%). Voor nagenoeg alle Vmbo leerlingen geldt dat de uitstroombestemming vervolgonderwijs is. Voor het merendeel is dit het Mbo, ongeveer een kwart gaat naar ander vervolgonderwijs dan het Mbo: het praktijkonderwijs, voortgezet speciaal onderwijs, of regulier VO. Dit zijn bijna allemaal leerlingen die het Flex College zonder diploma verlaten. Na uitstroom zien we dat het VSV percentage langzaam stijgt. In het eerste jaar zijn de jongeren over het algemeen nog leerplichtig. Van de uitstroom uit jaargang 2009-2010 heeft 21 procent een startkwalificatie gehaald, zit 42% nog in opleiding en is 38% VSV-er geworden. Om dit in perspectief te zetten: dit is slechts iets boven het gemiddelde voor Mbo niveau 2 in onze regio. Voor de AKA leerlingen geldt dat 45 % van de leerlingen een AKA diploma haalt. Hetzij als eindonderwijs, hetzij als voorbereiding op doorstroom naar Mbo-niveau 2 (dit was vorig jaar 38%). Met deze stijging is ook de doorstroom naar vervolgonderwijs toegenomen. De uitstroom naar werk ligt relatief laag: over drie jaar zo n 10-15%. Het VSV percentage ligt al snel na start vervolgonderwijs rond de 70%. Een diploma op niveau 1 geldt niet als startkwalificatie, het cijfer zegt dus niets over het succes van de AKA opleiding. Wat dit cijfer wel laat zien is dat de kans op succes in het vervolgonderwijs (meestal Mbo niveau 2) dat leidt tot een startkwalificatie, gering is. Slechts enkele leerlingen behalen daadwerkelijk hun startkwalificatie. Het diplomarendement van Eigenwijs laat een lichte stijging zien tot 59% (dit was vorig jaar 56%). Dit is relatief nog steeds aan de lage kant. De helft van de Eigenwijs
2 leerlingen stroomt door naar vervolg onderwijs, een kwart naar werk. Kijken we naar de jaargang 2009-2010 dan blijkt dat na twee jaar 40% VSV-er is geworden, met de overige 60% gaat het goed: 15% beschikt dan over een startkwalificatie en de rest van de leerlingen volgt nog een opleiding. Het is vanwege de kleine absolute aantallen doorstromers naar vervolgonderwijs lastig om hier echt conclusies uit te trekken. Uit de derde meting blijkt dat het Flex College een belangrijke (regionale) onderwijsvoorziening is die een succesvolle bijdrage levert aan het voorkomen van voortijdig schoolverlaten. De komende jaren blijven wij de resultaten van de plusvoorziening Flex College op deze wijze volgen. Verbeter- en ontwikkelpunten voor de komende jaren uit de Monitor Op basis van de derde meting Flex College is het beeld dat de voorziening een belangrijke functie vervult. Er is echter altijd ruimte tot verbetering en ontwikkeling. De meting geeft hiertoe ook aanbevelingen, die wij van harte ondersteunen. Het verder verbeteren van de eenduidige dossiervorming en deelnemerregistraties. Er is een grote slag gemaakt (o.a. in het kader van de ESF en de monitor) maar met name bij Eigenwijs zijn nog verbeterslagen te maken. Aandacht gevraagd voor het verdubbelen van de instroom van overbelaste jongeren op het vmbo-t van het VAVO. Bijna de helft van de groep bestaat nu uit overbelasten. Het VAVO heeft binnen het Flex College geen expliciete taak in de opvang van overbelasten, maar het vmbo-t schuift wel sterk op in die richting. Binnen de doelstellingen en mogelijkheden van het VAVO past geen opvang en onderwijs voor overbelasten, in de omvang zoals nu bij het vmbo-t. In de monitor wordt aanbevolen om de taak en positionering van het vmbo-t -althans voor het deel van de overlaste leerlingen- te heroverwegen en gedeeltelijk integratie met het overige Flex College te overwegen. Mogelijk dat daarbij ook (opnieuw) naar de samenwerking met Eigenwijs en de Sint Jorisschool, waar ook een deel van deze doelgroep zit, moet worden gekeken. Verder wordt aanbevolen om extra aandacht te geven aan de kleinere groep van leerlingen Vmbo (en Vmbo-t van het VAVO) die doorstromen en later toch uitvallen. Wellicht dat zij met passende ondersteuning toch voor VSV behoed kunnen worden. Uit de monitor blijkt dat de AKA-leerlingen slechts zeer zelden succesvol zijn in het vervolgonderwijs. Verreweg de meesten vallen al heel snel uit. De aanbeveling is dan ook om de AKA binnen het Flex College om te buigen naar eindonderwijs met als doel toeleiding naar werk. Binnen die aanpak moet ruimte blijven voor individuele leerlingen om wel door te stromen naar vervolgonderwijs, maar de focus in de opleiding moet liggen bij werk. Omdat op dit moment, door de veranderende regelgeving binnen het Mbo (vorming van de entree opleiding), een dergelijke afweging ook gemaakt wordt binnen het VSO en praktijkonderwijs en omdat met name in het praktijkonderwijs veel relevante ervaring bestaat, wordt hierbij aanbevolen om de ombouw van de AKA binnen het Flex College met deze partijen af te stemmen of gezamenlijk uit te voeren. De laatste aanbeveling is om het diplomaresultaat te verbeteren. Het diplomaresultaat van het Flex College is gestegen. Gezien de aard van de doelgroep is dat een opmerkelijke prestatie. De meeste van de leerlingen van het Flex College zijn aangewezen op doorstroom naar vervolgonderwijs. Om dat in de toekomst mogelijk te maken en om hun kansen te vergroten, is verdere verbetering van het diploma-resultaat
3 van belang. Meer specifiek wordt het verbeteren van het diplomaresultaat bij Eigenwijs, vmbo en vmbo-t (VAVO) genoemd. Wij zullen bovenstaande aanbevelingen uit de monitor meegeven als opdracht aan het Samenwerkingsverband VO-ROC voor de komende periode. Afspraken voor 2013 en 2014: regulier en extra inzet vanuit ESF middelen De wens van het Samenwerkingsverband is om langdurige afspraken te maken. Wij willen hier graag in mee gaan, maar zien tegelijkertijd dat er allerlei ontwikkelingen op het Samenwerkingsverband afkomen (passend onderwijs, focus op vakmanschap) die mogelijk van invloed zijn op het Flex College. Wij hebben er daarom nu voor gekozen het Flex College voor 2013 en 2014 subsidie te verlenen. Eerder hebben wij u al geïnformeerd dat wij in 2012 met het Samenwerkingsverband zijn overeengekomen om met ingang van 2013 het gemeentelijk subsidiebedrag structureel te verlagen tot 600.000 jaarlijks. Dit vanuit de gedachte dat de besturen van de scholen de beschikking hebben gekregen over meer plusmiddelen van het Rijk vanuit het Convenant Voortijdig Schoolverlaten. Zij kunnen daarmee zelf meer bijdragen aan de opdracht tot het bieden van onderwijs aan overbelaste jongeren. Wel hebben wij hierbij afgesproken om in 2013 en 2014 aanvullend de ESF-middelen ter beschikking te stellen die voor dat doel (Flex College) worden ontvangen, aftrek van administratieve kosten. Sinds het schooljaar 2009-2010 vragen wij ESF subsidie aan voor het Flex College. Het eerste projectjaar is inmiddels qua verantwoording afgerond en vastgesteld. We hebben in totaal een ESF subsidie beschikbaar van 365.000 (na aftrek kosten) over de eerste projectperiode. Voor een eerste jaar ESF is dit een resultaat waar we tevreden over zijn. De verwachting is dat wij in de tweede projectperiode minimaal eenzelfde bedrag aan ESF subsidie zullen binnenhalen en dat deze middelen dan ook voor de subsidie 2014 beschikbaar komen. De ESF middelen uit de eerste projectperiode, 365.000 stellen wij nu beschikbaar aan het Samenwerkingsverband VO-ROC met de opdracht om het rendement van het Flex College verder te verhogen, de aanbevelingen uit de derde meting uit te werken en te werken aan het verder sluitend maken van de keten voor overbelaste jongeren door een aanbod te ontwikkelen ter bestrijding van de uitval van overbelaste leerlingen op niveau 3 en 4 Mbo. Hiervoor is op dit moment, ondanks enkele nuttige interventies zoals Restart nog geen sluitende voorziening voor overbelasten gerealiseerd. Wat de daadwerkelijke bijdrage vanuit ESF voor 2014 zal zijn is op dit moment nog niet bekend: wij hebben nog geen vaststellingsbeschikking ontvangen van het Agentschap. Zodra wij deze ontvangen zullen wij met het Samenwerkingsverband in overleg gaan over hoe deze middelen in te zetten. Tenslotte zijn wij eerder met het Samenwerkingsverband overeengekomen om in 2013 en 2014 een bijdrage van 100.000 per jaar beschikbaar te stellen voor het witten van de ID-banen. Deze functies hebben een belangrijke rol ten aanzien van de veiligheid op het Flex College door het toezicht dat door deze functionarissen wordt uitgeoefend. Het Samenwerkingsverband zorgt er met deze bijdrage voor dat deze banen regulier gemaakt worden.
4 Naar aanleiding van de rendementsmetingen in de monitor wordt jaarlijks in goed overleg met het bestuur van het Samenwerkingsverband VO-ROC bekeken of de prestatieafspraken aanpassing behoeven. Resumerend Wij vinden de resultaten van het Flex College positief, maar we blijven met het samenwerkingsverband streven naar een hoger rendement en een sluitende voorziening voor overbelasten t/m niveau 4 MBO. Het Flex College is een belangrijke pijler in ons VSV beleid die wij graag in goed overleg met het Samenwerkingsverband verder willen verbeteren en waar nodig doorontwikkelen. Wij verlenen het Samenwerkingsverband VO-ROC in 2013 een subsidie van in totaal 1.065.000, en in 2014 een subsidie van 700.000 + te verkrijgen ESF middelen (minus kosten). Over de inzet van de ESF middelen in 2014 en de daaraan te koppelen prestaties zullen wij nadere gesprekken voeren. Wij vertrouwen er op u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, drs. H.M.F. Bruls drs. B. van der Ploeg