Aardappelen verdienen een goede coach Lezing HZPC telers Bewaaradvies Harry Goos
Bewaren is niet moeilijk Aardappel leeft en ademt Aardappel bestaat uit 80% water Hoeveel water in de schuur Hoeveel water in de lucht Mollier diagram
Mollier diagram Drogen
Kan je drogen met mist? Producttemperatuur 15 C en buitentemperatuur 13 C?
Als je met mist gaat drogen. (en dus geen kachel gebruikt) Temperatuur daalt, dit is niet gewenst Eerst drogen Met kachel: warmte voor verdamping toevoeren
Meten = weten
Hoe ontstaan rotte plekken? Moederknollen Natrot Phytophthora Zieke knollen ontstaan door. RV 100% En dus ook begin van zilverschurft!
Welke problemen kom je tegen? Omtrek vocht 1% Moederknollen 12 weken ventileren Zieke aard. 20 weken ventileren Beschadigde aard. (als die niet snel droog worden..)
Voorbeeld: 500 ton aardappels 1% = 5.000 liter z.s.m. weg!! 1% moederknollen = 4.000 liter 12 weken: Iedere week ± 380 liter Aardappel bestaat uit 80% water
Voorbeeld: 1% natrot = 4.000 liter 20 weken = 200 liter per week Beschadigde aardappels moeten in de eerste 14 dagen goed genezen Genezen = wondheling
Drogen met dezelfde temperatuur Of 2 graden hoger dan. Koudste productvoeler! Warm je hier mee op..? Nee!
Wat gebeurt er tijdens het inschuren? Bulk of kisten droogwand Product komt binnen met verschillende temperaturen 13 C 18 C 22 C 8.00 uur 14.00 uur 20.00 uur
s Avonds laat in de praktijk..(bij bulk) We doen niets meer.. Ventilator aan en luiken open 12 C 13 C 18 C 22 C
s Avonds laat in de praktijk..(bij kisten) 22 C 22 C 18 C 13 C
s Morgens vroeg Product is kouder geworden.. Kouder product = altijd fout!! 13 C 18 C 22 C 12 C 17 C 20 C
De juiste manier bij bulk: Ventilator aan en inlaatluiken dicht, deur open en kachel op 17 C 13 C 18 C 22 C 17 C
De juiste manier bij droogwand:
Positie van de kachel Kachel bij de ventilator, gaat het snelste Kachel in de schuur, als er niet genoeg kachels zijn Kachel nooit warmer dan 2 C t.o.v. koudste voeler 14 C 17 C 18 C 14 C
Producttemp. / droogsnelheid Voorbeeld: 5% glasknollen (90% water) Temperatuur R.V. Vochtgehalte Product 14 C 100 % 12,1 g/m 3 Lucht (nacht) 13 C 100 % 11,4 g/m 3 Lucht (dag) 16 C 90 % 12,3 g/m 3 Verschil (nacht) 0,7 g/m 3 Verschil (dag) - 0,2 g/m 3 Droogtijd (omtrek) vocht: 6.500 / 700 = ± 9,3 dagen Daarna ± 420 uur (= 42 dagen (nacht) ventileren voor glas knollen Temperatuur R.V. Vochtgehalte Product 17 C 100 % 14,6 g/m 3 Lucht (nacht) 13 C 100 % 11,4 g/m 3 Lucht (dag) 16 C 90 % 12,3 g/m 3 Verschil (nacht) 3,2 g/m 3 Verschil (dag) 2,3 g/m 3 Droogtijd (omtrek) vocht: 6.500 / 6.400 = ± 1 dag Daarna ± 110 uur (= 4,5 dag) ventileren voor glas knollen
Samengevat Zonder automatisering en buitenlucht kun je snel drogen wel vergeten Met een kachel gaat het sneller en luiken gaan open Opgewarmde lucht kan meer vocht opnemen De producttemperatuur blijft op niveau 1% omtrek vocht in 1 dag weg drogen Advies: spelen met de kachel
Bewaarplaatsen
Isolatie A. Slecht geïsoleerd - condens in schuur en op product B. Matig geïsoleerd condens in schuur C. Goed geïsoleerd geen condens, constante temp (of bij hele strenge winter) A en B: niet geschikt voor constante temperatuur en koeling C: wel geschikt voor koeling, let op verversen i.v.m. CO 2
Systeemkisten Langsbeluchting Droogwand Zuigwand
Klimaatcomputer intelligent instellen Buitentemp. t.o.v. product temp. Kanaaltemp. t.o.v. product temp. Minimum kanaaltemperatuur Min. water afvoer in grammen Dagduur periode instelling
Minimum kanaaltemperatuur Tijdens wondhelen/drogen gebruiken om te voorkomen dat product te koud wordt Zo instellen dat de juiste kanaaltemperatuur bereikt kan worden tijdens bewaren/koelen Tijdens bewaren ventileren met klein verschil kanaal/product temperatuur resulteert in meer draaiuren (drogen)
Drukplekken voorkomen
Zilverschurft Ontstaat als je niet binnen 24 uur je product droog hebt! Eerst 1% - 2% - 4% - 16% in kwadraat door
11 tips
Tip 1 Eerst drogen met dezelfde temperatuur of 2 graden hoger. Nooit koelen!
Tip 2 De temperatuur in de box zo snel mogelijk gelijk in temperatuur brengen door middel van intern ventileren + kachels! En dan de uitlaat of deur open
Tip 3 Controleer elke dag Stel zo nodig de computer bij Voorbeeld: - 14 C buiten temperatuur, instelling buiten t.o.v. product op 1, zodat luik eerder open gaat Product droog: inkoelen met 2-2,5 C
Tip 4 Draai nooit intern wanneer het buiten te warm is.. Dan alleen verversen deuren/uitlaat dicht
Tip 5 Met kachel drogen: product vaak 5-6 keer sneller droog dan zonder kachel
Tip 6 Voorkom drukplekken door te ventileren met een niet groter verschil dan 2 C en liefst met mist
Tip 7 Bij twijfel alleen intern ventileren met deur open mits het buiten kouder is Hoeveel water in de schuur, hoeveel buiten
Tip 8 Wanneer je opwarmt nooit meer dan 10,000 kcal per 100 ton. Nooit meer dan 2 C verschil opwarmen
Tip 9 Voorkom een groter temperatuur verschil van 0,8 C in de cel
Tip 10 Meten is weten Controle met 3 x 20 kg zakjes Weten wat je doet
Tip 11 Praat vóór het bouwen van de schuur, eerst met de bewaarspecialist en daarna met de aannemer.
Bewaren is niet moeilijk als je het maar beredeneert! En wat er bij hoort: Plezier Passie Prestatie
Vragen?