OOSTERHAMRIKKADE NR. 78 IN GRONINGEN: KLEIN MAAR FIJN TUSSEN GROTERE BOUWBLOKKEN Sinds 2011 zet de gemeente Groningen in op nieuwbouw van jongerenhuisvesting, met momenteel een specifieke opgave voor woonruimte voor circa 450 jongeren per jaar. Projectontwikkelaar Villa Forte speelde daarop in en gaf opdracht voor de bouw van een complex met zestien zelfstandige wooneenheden. Dit bouwblok aan de Oosterhamrikkade is onderdeel van het transformatieproces Aanpak Oosterhamrikzone. PDB Design was verantwoordelijk voor het ontwerp, SHP Groningen realiseerde de uitvoering. De binnenstedelijke Oosterhamrikzone wordt getransformeerd naar een gemengde woon- en werkbuurt. Het plan is om de gebiedsontwikkeling organisch en gedragen door de markt te laten plaatsvinden. Vastgoedontwikkelaar Villa Forte sprong daarop in met nieuwbouw voor bouwblok nr. 78. De gehele Oosterhamrikkade is stap voor stap onderhevig aan sloop en nieuwbouw, met uitzondering van twee bouwblokken. Links van nr. 78 is tegelijkertijd een grootschalig jongerencomplex gebouwd en verderop rechts was al een nieuw woonblok gerealiseerd. Footprint Architect Peter de Boer van PDB Design ontwierp zestien wooneenheden van zo n 25 m2 groot, verdeeld over vier bouwlagen. Het zijn zelfstandige kamers, maar het heeft niet het karakter van een studentenhuis. Stedenbouwkundig was alles duidelijk geformuleerd. De Boer: De kavel was smal en diep en de regel is dat je 1,4 x de oppervlakte van de kavel mag bebouwen. Dat resulteerde in een bruto vloeroppervlak van 560 m2 en dan is het efficiënt om vier bouwlagen van elk 140 m2 te nemen als footprint voor het gebouw. Achter het gebouw zijn nog parkeerplaatsen, een berging en een tuin gelegen. 30
31
ekening gehouden Rmet huidige en toekomstige aangrenzende bebouwing - Peter de Boer Functionalistisch ontwerp Aan de linkerzijde van nr. 78 is een nieuw, vrij fors gebouw gesitueerd. Peter de Boer: In mijn ontwerp heb ik daarom rekening gehouden met een verticale belijning, zodat als alles opgeleverd is er in het geheel wel een herkenbaar patroon zichtbaar is, met een heldere ritmiek in de verdeling van de raampartijen. De architect maakte een inspringing in de gevelwand vanwege het naastgelegen oude pand dat wel bleef staan. We willen klein maar fijn tussen al die grotere bouwblokken, met duurzame materialen in de vorm van steen en aluminium kozijnen. Voor het metselwerk koos hij voor een echte Groningse strengperssteen, een gladde steen met roodachtige en zwart-grijze tinten. Een zwartgrijze kleur voeg die doorgestreken terugliggend is uitgevoerd, accentueert de steen. De architect maakte zo een representatief functionalistisch ontwerp, waarin rekening is gehouden met de huidige en toekomstige aangrenzende bebouwing. 32
Woningbouw Prijs en snelheid SHP bouwbedrijven verwierf de opdracht nadat het op prijs als eerste geëindigde bouwbedrijf in de aanbesteding in 2016 vlak voor de start van de bouw failliet ging. Directeur Tjitse Zandstra: Wij hadden met deze ontwikkelaar al een aantal projecten gedaan in Groningen. SHP had het geluk aan zijn zijde doordat het bedrijf ook zakendoet met dezelfde toeleveranciers, zodat alles overgenomen kon worden. De betonvloeren en het kalkzandsteen waren al besteld, alles was al onderweg en dus hadden wij geen levertijdproblemen. In de calculatiefase hadden wij geadviseerd om het complex niet in houtskeletbouw maar traditioneel uit te voeren, omdat je anders heel veel geld kwijt bent aan brand- en geluidsmaatregelen. Die methode is niet alleen goedkoper maar het bouwt ook veel sneller, vindt Zandstra. Het complex is bouwkundig vrij standaard en dan is de prijs heel bepalend. Voor de fundering is gekozen voor boorpalen, omdat deze tril-arm zijn en er tegen de buren aangebouwd werd. Zandstra: En omdat die oude bebouwing vaak op stroken staat. Om het heiproces goed te laten verlopen nam SPH de begeleiding over van de opdrachtgever, die dat eerst in eigen regie wilde uitvoeren. 33
Methodiek van bouwen Het casco is opgetrokken uit VBI-vloeren en kalkzandsteen lijmblokken, waarmee snel gebouwd kon worden. Het bouwbedrijf is in september 2017 van start gegaan en in januari 2018 kwamen de vloerbedekking en meubelen er al in. Zandstra: Onze snelheid van bouwen zit in de methodiek van bouwen: een week lijmen, twee dagen met de vloer bezig zijn zodat we elke anderhalve week een verdieping hoger gaan. Dan kan de installateur beneden aan de slag en de bouwers op de volgende verdieping. Ook hebben we de stelkozijnen geplaatst en voorzien van gewapende folie, zodat er tochtvrij gewerkt kon worden. En zodra de dakdekker boven aan de gang kan, is de installateur ook boven. Vervolgens gaat de bouwploeg van boven naar beneden met de dekvloeren. SHP werkt met een vast team van onderaannemers om snel te kunnen bouwen; dit team is bij dit project aangevuld met een installateur en een kozijnenman van de opdrachtgever. Zandstra: Maar die partijen kennen we goed omdat we al eerder samen hebben gewerkt in een viertal projecten. nze snelheid Ovan bouwen zit in de methodiek - Tjitse Zandstra OOSTERHAMRIKKADE NR. 78, GRONINGEN Opdrachtgever : Villa Forte, Groningen BOUWTEAMLEDEN Architect : PDB Design, Groningen Aannemer : SHP Bouwbedrijven, Grou Installateur E&W : Electrotechniek Groningen, Groningen Brandadvies : Munnik Brandadvies, Kolham ONDERAANNEMERS & LEVERANCIERS Hang & sluitwerk : Raadsma, Dokkum Uitbloeiingsarme Doorstrijkmortel : Remix Droge Mortel, Borger Tekst: Henri Hendriks Fotografie: Mark Sekuur 35