Advieswijzer Sectorindeling CAO BPF Inleiding Past u nog wel de juiste sectorindeling, collectieve arbeidsovereenkomst en verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds toe? Lees in deze Advieswijzer wat het belang hiervan is. Hoewel de onderwerpen sectorindeling, collectieve arbeidsovereenkomst en verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds grote overeenkomsten hebben, zijn er toch grote verschillen. In deze Advieswijzer lichten we de verschillende aspecten aan u toe. Sectorindeling: Hoe groter de loonsom, hoe groter het belang van een juiste sectorindeling Op grond van de Wet financiering sociale verzekeringen is het bedrijfsleven onderverdeeld in sectoren. Als werkgever bent u voor betaling van de verschuldigde premie aan de sectorfondsen en voor de premie Werkhervattingskas door de Belastingdienst ingedeeld in een sector waarin dezelfde dan wel soortgelijke activiteiten plaatsvinden. Een belangrijke vraag die daarbij speelt is: verschillen. De werkingssfeer van een cao is uitgewerkt in de cao zelf, terwijl de werkingssfeer van een verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds is uitgewerkt in een verplichtstellingsbesluit van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het is niet altijd verplicht om zowel een collectieve arbeidsovereenkomst als een verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds toe te passen, ondanks dat de activiteiten van uw onderneming onder zowel de werkingssfeer van de cao als een verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds valt. Een cao is namelijk slechts verplicht van toepassing als de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de cao algemeen verbindend heeft verklaard. Een verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds is altijd verplicht van toepassing. Past u nog wel de juiste cao en / of het juiste verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds toe? Een verkeerde toepassing van cao of verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds kan zeer grote gevolgen voor uw onderneming hebben. Sluit de huidige sectorindeling nog wel aan bij de activiteiten van uw onderneming? Mogelijk past een andere sector beter bij de activiteiten van uw onderneming. Omdat de premie Werkhervattingskas wordt berekend over de gehele loonsom, kan dit tot gevolg hebben dat u minder of meer premie verschuldigd bent. Werkingssfeer collectieve arbeidsovereenkomst en verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds: Hoe meer ze op elkaar lijken, hoe belangrijker hun verschillen worden Hoewel op het eerste gezicht het toepassen van een collectieve arbeidsovereenkomst (hierna: cao) en een in sommige gevallen gelijknamig verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds logisch lijkt, is dit niet altijd het geval. De werkingssfeer van een cao en die van een verplicht gesteld (bedrijfstak) pensioenfonds kunnen behoorlijk van elkaar
Wijziging activiteiten Een onderzoek naar de sectorindeling en de werkingssferen van een cao of een verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds voorkomt dat u de verkeerde sector, cao of verplicht gesteld (bedrijfstak) pensioenfonds toepast. Heeft u vragen over deze Advieswijzer of over de dienstverlening van Foederer Pension & Benefits Consultants, neemt u dan contact op met de specialisten van Foederer Pension & Benefits Consultants. Sectorindeling Elke Nederlandse onderneming met werknemers in dienst moet door middel van premies bijdragen aan de werknemersverzekeringen. Hiertoe is het bedrijfsleven ingedeeld in sectoren. Ook de gedifferentieerde premie Werkhervattingskas is op deze sectorindeling gebaseerd. Soms kan de sectorindeling ook van invloed zijn op regelingen in de privaatrechtelijke sfeer, zoals de cao en / of pensioenregelingen. Sectorpremies kunnen behoorlijk uiteenlopen. In de meeste gevallen is de sectorindeling bij de oprichting van een onderneming gebaseerd op de omschrijving van de activiteiten op het uittreksel van de Kamer van Koophandel. Deze omschrijving van activiteiten is echter vaak verouderd! Onjuiste sectorindeling Wij komen in de praktijk steeds vaker tegen dat een onderneming in de verkeerde sector is ingedeeld. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn als: Uw onderneming iets anders doet dan op het uittreksel van de Kamer van Koophandel vermeld staat; De bedrijfsactiviteit van uw onderneming de afgelopen tijd is gewijzigd of langzaamaan verschoven; Uw onderneming heeft nieuwe of andere activiteiten toegevoegd / overgenomen; Uw onderneming is gestopt met bepaalde activiteiten; De sectorindeling is van invloed op de betaling van verschillende premies. Als gevolg van een onjuiste sectorindeling kan het zijn dat uw onderneming te weinig of juist te veel premies afdraagt. Een verschil van 1% kan al een behoorlijk verschil maken, omdat de premies worden geheven over de gehele loonsom. De situatie dat u te veel premie betaalt, pakt natuurlijk voordelig voor uw onderneming uit. De sectorindeling kan in zowel gunstige als ongunstige gevallen met terugwerkende kracht worden gewijzigd. LET OP!: Het is vaak niet eenvoudig om te beoordelen tot welke sector de activiteiten van uw onderneming behoren. Helemaal niet als de onderneming verschillende activiteiten uitoefent. Indien uw onderneming verschillende activiteiten verricht wordt er gekeken naar de loonsom. In sommige gevallen kan ook om een gesplitste sectorindeling of juist een groepsaansluiting worden verzocht. Bij verscheidenen sectoren is er (vaak) complexe nadere regelgeving.
LET OP!: Het niet hanteren van de juiste sectorindeling kan ook tot gevolg hebben dat uw onderneming mogelijk in het verleden bij de verkeerde cao en / of verplicht gesteld (bedrijfstak) pensioenfonds is aangesloten. Alle zaken dienen echter afzonderlijk, en op basis van andere maatstaven, te worden onderzocht en getoetst. TIP!: Voorkom dus dat u te maken krijgt met forse naheffingen en controleer regelmatig of uw sectorindeling nog juist is. Wellicht ontvangt u wel een fors bedrag aan onterecht afgedragen premies terug! Collectieve arbeidsovereenkomst Mogelijk vallen de activiteiten van uw onderneming onder de werkingssfeer van een cao. Of een cao van toepassing is hangt van een aantal factoren af. Lid werkgeversorganisatie Voldoen de activiteiten van uw onderneming aan de werkingssfeer en bent u als werkgever lid van de bij de cao betrokken werkgeversvereniging en is de werknemer lid van de bij de cao betrokken werknemersvereniging, dan kan de werknemer rechten uit de cao ontlenen. Bent u als werkgever lid van de bij de cao betrokken werkgeversvereniging, maar is de werknemer geen lid van de bij de cao betrokken werknemersvereniging, dan bent u als werkgever uit hoofde van uw lidmaatschap verplicht om de cao op de arbeidsovereenkomst van uw werknemers toe te passen. Bent u als werkgever geen lid van de bij de cao betrokken werkgeversvereniging en is de werknemer wel lid van de bij de cao betrokken werknemersvereniging, dan is de cao niet op u van toepassing. Een cao is aldus slechts van toepassing als beide partijen gebonden zijn. Bent u echter als werkgever lid van de bij de cao betrokken werkgeversvereniging en zijn de werknemers niet gebonden, dan moet u toch de cao aan uw werknemers aanbieden. Algemeen verbindend verklaarde cao Valt u als werkgever onder de werkingssfeer van een algemeen verbindend verklaarde cao, dan moet u de cao altijd toepassen op uw personeel! Een cao wordt altijd voor een bepaalde duur algemeen verbindend verklaard door de Minister SZW. Werknemers kunnen enkel rechten uit de algemeen verbindend verklaarde cao ontlenen, gedurende de periode dat de cao algemeen verbindend is verklaard. Werkingssfeer Het is van groot belang om te onderzoeken wat in de werkingssfeer is bepaald, hoe een werkgever in de cao is gedefinieerd en welke activiteiten van een onderneming onder de werkingssfeer van de cao vallen. Op basis van een eerste inschatting zal de werkingssfeer van diverse cao s nader onderzocht moeten worden. Als blijkt dat bepaalde definities in de cao onduidelijk zijn, dan kan hierover aanvullend overleg nodig zijn met cao-partijen die betrokken zijn geweest bij de totstandkoming van de cao. LET OP!: De gevolgen van het verplicht toe moeten passen van een cao kunnen ingrijpend zijn. Van de hoogte van het loon (bij ziekte) tot het aantal vakantiedagen, de werknemers kunnen mogelijk met terugwerkende kracht diverse rechten aan de cao ontlenen. LET OP!: Het toetsen van de werkingssfeer is zeer complex en de werkingssfeer van een cao lijkt op die van een verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds, maar er zijn grote verschillen! TIP!: Het beoordelen van de werkingssfeer van een cao kan leiden tot het toe moeten passen van een cao in de ene branche en een verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds in een andere branche. Laat daarom zorgvuldig de werkingssferen van zowel de cao als een verplicht gesteld (bedrijfstak) pensioenfonds onderzoeken. Verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds Naast het feit dat de activiteiten van uw onderneming onder de werkingssfeer van een cao kunnen vallen, kunnen de activiteiten van uw onderneming ook vallen onder de werkingssfeer van een verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds. Daarbij is het verplichtstellingsbesluit van groot belang. Een belangrijk verschil is dat de verplichting om pensioenpremies af te dragen aan een verplicht gesteld
(bedrijfstak)pensioenfonds is geregeld in de Wet verplichte deelneming bedrijfstakpensioenfondsen 2000. De sociale partners verzoeken de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om een verplichtstelling van een pensioenregeling in een bepaalde branche waarna deze verplichtstelling wordt vastgelegd in een ministeriële regeling. Daarmee is het verplichtstellingsbesluit (lagere) wetgeving geworden. Verplichtstellingsbesluit Voor het onderzoeken welk verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds op uw onderneming van toepassing is, zal ook een eerste inschatting moeten worden gemaakt van de verplicht gestelde (bedrijfstak)pensioenfondsen die een overlap hebben met de activiteiten van uw onderneming. In de verplichtstellingsbesluiten van deze verplicht gestelde (bedrijfstak)pensioenfondsen zullen vervolgens de relevante bepalingen nader onderzocht moeten worden om te bepalen of één van de geselecteerde verplicht gestelde (bedrijfstak)pensioenfondsen van toepassing is op uw onderneming. In verplichtstellingsbesluiten worden vaak de volgende begrippen gehanteerd om te bepalen of de activiteiten van een onderneming onder de werkingssfeer vallen: Uitsluitend - of in hoofdzaak -criterium Dit criterium wordt door verschillende verplicht gesteld (bedrijfstak) pensioenfondsen anders ingevuld (de een meet naar omzet, de ander naar loonsom en weer een ander naar arbeidsuren). Ook kan een fonds naar de gehele onderneming kijken of interne maatstaven hanteren welke voor de buitenwereld niet bekend zijn. gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds Houtverwerkende Industrie vallen. Verplichte aansluiting? Als na onderzoek blijkt dat de activiteiten van uw onderneming onder de werkingssfeer van het verplichtstellingsbesluit valt, dan zal in overleg de situatie aan het verplicht gesteld (bedrijfstak) pensioenfonds (al dan niet op anonieme basis) moeten worden voorgelegd. Een pensioenadviseur mag in zulke gevallen dan ook geen reguliere pensioenregeling verzekeren. Het (bedrijfstak)pensioenfonds zal uiteraard graag de achterstallige pensioenpremies met terugwerkende kracht van uw onderneming willen vorderen. Het (bedrijfstak)pensioenfonds kan de achterstallige pensioenpremies terugvorderen, variërend van 5 jaar tot 20 jaar terug. Dit kan ingrijpende gevolgen voor uw onderneming hebben aangezien de vordering van het (bedrijfstak)pensioenfonds tot honderdduizenden euro s aan achterstallige pensioenpremies kan leiden. Daarnaast dient de bestuurder bij het niet voldoen van de verschuldigde pensioenpremies rekening te houden met bestuurdersaansprakelijkheid. Vaak is in verplichtstellingsbesluiten ook opgenomen welke activiteiten of ondernemingen niet onder de werkingssfeer vallen. Er zal dus zeer zorgvuldig onderzocht moeten worden of de activiteiten van uw onderneming onder de werkingssfeer van een verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds (kunnen) vallen. Het lezen van het verplichtstellingsbesluit luistert zeer nauw en vaak gaat het om interpretatie van woorden of zelfs delen van woorden. Ter illustratie van de complexiteit, een fabrikant van plastic emballage kratten kan onder het verplicht
LET OP!: Verplicht gestelde (bedrijfstak) pensioenfondsen schrijven uit eigen beweging ondernemingen aan, mede op basis van de sectorindeling en hetgeen in het uittreksel van de Kamer van Koophandel is opgenomen. Als blijkt dat uw onderneming niet langer de activiteiten verricht die op het uittreksel van de Kamer van Koophandel geregistreerd staan, dan kan zich dus de situatie voordoen dat uw onderneming al enkele jaren pensioenpremies afdraagt aan het verkeerde verplicht gestelde (bedrijfstak)pensioenfonds, pensioenfonds of pensioenverzekeraar. Oftewel, er kan sprake zijn van een onjuiste aansluiting. TIP!: Aangezien een onjuiste aansluiting behoorlijke financiële gevolgen met zich mee kan brengen, is het raadzaam om bij een wijziging van verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds tegelijkertijd te onderzoeken of uw onderneming wel de juiste cao en / of de juiste sectorindeling toepast. Conclusie Het hanteren van een onjuiste sectorindeling, cao of verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds kan een zware financiële last met zich meebrengen. Bovendien kruisen bij het onderzoeken van deze onderwerpen het fiscaal-, arbeids- en pensioenrecht elkaar. Foederer heeft veel ervaring in dergelijke vraagstukken en beschikt over alle benodigde kennis en vaardigheden om deze vraagstukken op te lossen. Als u twijfelt over uw sectorindeling, cao of verplicht gesteld (bedrijfstak)pensioenfonds neemt u dan gerust contact op met een van de specialisten van Foederer voor een vrijblijvend adviesgesprek. Contactpersonen Bram Krijnen RPC Partner 06-50 52 54 33 b.krijnen@crowefoederer.nl mr. Berry Croonen Pensioenjurist 06-51 18 24 08 b.croonen@crowefoederer.nl mr. Martijn Moonen Arbeidsjurist 06-47 59 68 83 m.moonen@crowefoederer.nl mr. Megin van Kempen Arbeidsjurist 06-33 03 09 41 m.kempen@crowefoederer.nl