Verdeling van Groen in de G4 en perspectieven Piet Lagas 1
Inhoud 1. Belang van Groen in de stad 2. Verdeling groen in G4 3. Straatbomen in de stad 4. Groene daken 5. I have a dream - baten 6. Perspectieven 2
Belang van meer groen in de stad Beter vestigingsklimaat door prettiger leefomgeving Meer sociale cohesie Meer temperatuurdemping; minder wateroverlast Meer biodiversiteit Hogere prijs voor de woning Gezondheidswinst 10% groen vs 90% groen (Vitamine G) 25% minder diabetes 30% minder COPD 33% minder depressies Piet Lagas 3
Beleid Groen in de stad Beleid overheid Nota ruimte 75 m2 groen/woning Verstedelijkingsafspraken (MIRT) 75m groen,blauw /woning Subsidie via ISV en ILG Uitvoering taak gemeenten Beleid gemeenten Groene beleidsplannen G4 Meer groen, beter groen en betere verbindingen Piet Lagas 4
Groen in G31 als % van het BBG Groen in de G4 en G31 Groen in de G4 vergelijkbaar met overige G31 steden Helmond s-gravenhage Haarlem Breda Rotterdam Almelo Deventer Tilburg Eindhoven Leeuwarden Zaanstad Enschede Emmen Venlo Utrecht Alkmaar Amsterdam s-hertogenbosch Leiden Groningen Maastricht Zwolle Dordrecht Hengelo Sittard-Geleen Nijmegen Arnhem Heerlen Lelystad Schiedam 0 5 10 15 20 25 Piet Lagas 5 % groen 19 oppervlak april 2011
Tevredenheid over groen in de stad Piet Lagas 6
GROEN Gemeente of Wijk of Buurt? Gemeente Wijk Buurt Piet Lagas 7
Amsterdam - Groenoppervlak per buurt Ca 20% oppervlak Rood/Oranje Ca 50% inwoners Piet Lagas 8
Den Haag - Groenoppervlak per buurt Ca 25% Rood/Oranje Ca 60% inwoners Piet Lagas 9
Ca 15% Rood/Oranje Ca 35% inwoners Rotterdam - Groenoppervlak per buurt Piet Lagas 10
Utrecht - Groenoppervlak per buurt Ca 20% Rood/Oranje Ca 35% inwoners Piet Lagas 11
Krachtwijken in G4 Krachtwijken van de G4 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 m2 groen/woning Stationsbuurt- DH Oude Noorden- Rdam Transvaalkwartier-DH Schilderswijk-DH Amsterdam Oost Kanaleneiland- U Bergpolder-Rdam Overschie-Rdam Ondiep-U Crooswijk-Rdam Oud Zuid-Rdam Amsterdam Noord Oude Westen-Rdam Zuid Oost-Utrecht Bos en Lommer-Adam Nieuw West Adam Zuid-West-Den Haag Vreewijk-Rdam Zuid Tuinsteden-Rdam Overvecht-Utrecht Bijlmer-Adam Piet Lagas 12
2. Straatbomen Piet Lagas 13
Straatbomen Belang van bomen in straat Schaduwwerking, verkoeling Zomers schaduw; winters zondoorlatend Beleving Beleid Gemeenten Specifiek beleid om extra bomen te planten Speciale aandacht voor monumentale bomen Richtlijn 2,1 boom per woning Probleem is soms ruimte bovengronds en ondergronds Piet Lagas 14
Straatbomen in G4 2,50 Bomen / woning 2,00 1,50 1,00 0,50 - Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht Ambitie Duurzame stedenbouw Piet Lagas 15
Verdeling bomen per wijk Straatbomen in enkele wijken R'dam Feijenoord Rotterdam A'dam - Centrum A'dam - Oud-Zuid Amsterdam DH-centrum DH - Segbroek Den Haag - 0,20 0,40 0,60 0,80 1,00 bomen / woning Piet Lagas 16
3. Groene daken/gevels Piet Lagas 17
Groene daken - belang Warmte demping Stads Hitte Eiland +6% groendak piek -1,5* C -5% energie Waterberging minder overstroming van straten etc Minder waterzuivering nodig Piet Lagas 18
Groene daken - beleid Subsidie voor aanleg van groene daken Grote steden 25 30 per m2 Subsidie gever: Gemeente + waterschap Facilitering aanleg geveltuinen Planten en grond verkrijgbaar Piet Lagas 19
Hittekaart 24 23 27 21 31 25 33 26 30 25 Nieuw mathenesser 33 Centrum 31 Tarwewijk Charlois 30 Nieuw Crooswijk 27 Pendrecht 26 Hoogvliet 25 Vreewijk 25 Schiebroek 24 Ommoord 23 Kralingse bos 21 Gem T van 15 zomerdagen Klok et al (TNO, 2010) Piet Lagas 20
Groene daken Groene daken m2 groen dak 80000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 plannen Nu Nu 0 Amsterdam (Taxatie) Rotterdam Den Den Haag Haag Utrecht Utrecht Piet Lagas 21
Conclusie mbt verdeling Groen in de stad(g4) Stadscentra Groen/water vaak < 10 % opp. Straatbomen onvoldoende Dak en gevelgroen onvoldoende Particulier groen meestal heel weinig Wijken buiten het centrum Meestal voldoende groen Piet Lagas 22
I have a dream Piet Lagas 23
Gevolgen voor de wijk Beter vestigingsklimaat, Meer sociale cohesie, Prettiger leefomgeving etc Maar ook economische gunstig! GROEN LOONT! Piet Lagas 24
Baten van groen (Groen Loont; Triple E) Prijzen woningen + 17,5 miljard Besparing zorgkosten 1,4 miljard/jaar Besparing kosten Waterzuivering 60 miljoen/jaar Besparing Energiekosten 60 miljoen/jaar Bade, Smit, Tonneijck; 2011 Piet Lagas 25
Hoe realiseer je deze droom? Wat zijn de perspectieven van rijksbeleid? Wat zijn de perspectieven van gemeentelijk beleid? Piet Lagas 26
Perspectieven Perspectieven beleid rijk Geen geld meer uit ISV GIOS geschrapt Geen geld meer uit ILG Groen om de stad (brief Bleker) Alleen nog budget voor Krachtwijken Circa 1 miljoen per G4-gemeente Algemeen aandacht voor beter vestigingsklimaat, gezonde leefomgeving Uit zich niet in budget Piet Lagas 27
Perspectieven beleid gemeenten Minder geld voor groenbeheer bij gemeenten Amsterdam -19% (2011) Den Haag -14% (2011) Alle gemeenten in Nederland -9% (2011) Meer aandacht voor groen tbv Vestigingsklimaat en Klimaatadaptatie Subsidies voor groene daken en groene gevels Acties voor meer straatbomen Piet Lagas 28
Perspectief Groen in de stad Groen in de stad onder druk Door minder beheer verslechtert de situatie Door minder subsidie Door meer binnenstedelijk bouwen Krachtwijken kunnen een kwaliteitsslag maken Door rijkssubsidie Aandacht voor bomen Vaak geen geld of plaats Meer oppervlak groene daken en gevels Door gemeentelijke subsidies en klimaataandacht Piet Lagas 29
Ontwikkelingen in beleid gemeenten Prioriteiten 1e prioriteit kleinere buurtparken of plantsoenen 2e prio stadsparken 3e prio recreatiegebieden Groen IN de stad vaak ten koste van Groen OM de stad Ontwikkeling van nieuw groen wordt doorgeschoven Efficiëntieslag in beheer Piet Lagas 30
Kansrijke beleidsopties gemeenten Burgerparticipatie Voorbeelden Utrecht/Den Haag (Emma s hof, Bikkershof) Veel goede ervaringen met volkstuinen (Amsterdam, Rotterdam) Samen buiten het groen beheren werkt goed (sociale cohesie) Voeg iets toe aan het groen bijv. bankje of speelplaats of sportveldje erbij Samenwerken met bedrijven/instellingen Bedrijven groen laten financieren (breng de waarde in beeld) Zo kan het dus ook! Sociale diensten inschakelen (Roteb Rotterdam; beheer plantenschalen) Piet Lagas 31
EINDE Dank voor uw aandacht Piet Lagas 32
Baten van groen (Groen Loont; Triple E) Besparing op ZORGKOSTEN 15% minder obesitas en overgewicht >100 miljoen/jaar 10% minder anti depressiva, ADHD 10 miljoen/jaar 10% minder ziekenhuisopnames 1,4 miljard/jaar Bade, Smit, Tonneijck; 2011 Piet Lagas 33
Besparing op WATERZUIVERINGSKOSTEN Baten van groen (Groen Loont; Triple E) 10% tuinopp van steen naar groen 9 miljoen/jaar Drie jaar lang alleen maar groene daken aanleggen 20 km2 /jaar 7,5 miljoen/jaar Bade, Smit, Tonneijck; 2011 Piet Lagas 34
Besparing op ENERGIEKOSTEN Baten van groen (Groen Loont; Triple E) 3 jaar lang groene daken aanleggen 20km2/jaar 31 miljoen/jaar Bomensingels langs 50.000 woningen: 4,4 miljoen/jaar Verkoeling 50.000 kantoren 25 miljoen/jaar Bade, Smit, Tonneijck; 2011 Piet Lagas 35
Toename waarde woningen Baten van groen (Groen Loont; Triple E) 10% meer groen in de stad toegevoegde waarde woningen 17,5 miljard Bade, Smit, Tonneijck; 2011 Piet Lagas 36
Toename waarde woningen Baten van groen (Groen Loont; Triple E) 17,5 miljard 10% meer groen in de stad toegevoegde waarde woningen 17,5 miljard Bade, Smit, Tonneijck; 2011 Piet Lagas 37
Gezondheidseffecten Groen + +/? + + + + Herstel stress Bewegen Sociale contacten Ontwikkeling van kinderen Zingeving Mircroklimaat Piet Lagas 38 + + + + + + Gezondheid Conclusies uit onderzoek Vitamine G- (J.Maas, 2009)
Stads Hitte Eiland Piet Lagas 39
Urban Heat Island Piet Lagas 40