Adviezen voor patiënten met reumatische aandoeningen Albert Schweitzer ziekenhuis april 2014 pavo 0222
Inleiding De reumatoloog heeft met u besproken dat u een reumatische aandoening heeft. In deze folder geven we u adviezen voor uw dagelijkse leven. De adviezen kunnen u helpen bij het verminderen van uw klachten. Lichaamshouding Als u lang in dezelfde houding staat of zit, kan dit stijfheid en pijn veroorzaken. Verander daarom regelmatig van houding. U kunt het beste rechtop zitten, waarbij uw bovenlichaam een rechte hoek heeft met uw benen, en uw knieën en enkels gebogen zijn in een hoek van 90 graden (zie afbeelding). De hoogte van uw bed en stoel moeten zodanig zijn dat u zonder veel moeite kunt opstaan. 1 van 4
Oefeningen Door de reumatische aandoening kunt u bepaalde bewegingen niet doen of zijn deze pijnlijk. Ook kunt u minder kracht in uw spieren ervaren. De reumatoloog of fysiotherapeut kan voor u een oefenschema opstellen. Als u regelmatig oefeningen doet kunt u bewegingsbeperking en krachtsvermindering voorkomen of beperken. We raden u aan om: Regelmatig korte oefeningen te doen in plaats van af en toe een langdurige oefening. Alle oefeningen regelmatig op vaste tijden uit te voeren. Tijdens de oefeningen regelmatig diep adem te halen. Tussen de oefeningen door zich te ontspannen. Lichamelijke inspanning Dagelijkse activiteiten en werk mogen u niet vermoeien. Voer uw activiteiten in een rustig tempo uit, verdeeld over de dag. Neem korte rustperiodes, bijvoorbeeld vijf of tien minuten rust na ieder uur werk of activiteiten. Als u na uw werk of oefeningen dagenlang pijn heeft, is dit een signaal dan uw gewrichten overbelast zijn. U zult dan uw inspanning of duur van activiteiten moeten verlagen. Als uw gewrichten pijnlijk of ontstoken zijn, gebruik dan hulpmiddelen of speciaal gereedschap. Deze zijn te koop bij zogeheten zorgwinkels (Rivas etc.). Hiermee kunt u uw gewrichten ontzien. Vraag hulp bij moeilijke of zware klussen in en rond uw huis. Nachtrust en middagdutje Voldoende nachtrust is belangrijk. Misschien kunt u met minder dan acht uur slaap toe. Toch is dit wel wenselijk om uw lichaam de kans te geven te herstellen. 2 van 4
Uw matras moet vlak en stevig zijn. U mag niet in de onderlaag wegzakken. Tijdens het rusten of slapen gebruikt u één hoofdkussen onder uw hoofd. Leg geen kussen onder uw knieën. Een kussen belemmert de bloedtoevoer naar uw onderbenen en tenen. We raden u aan om ook een middagdutje te doen van ongeveer één tot twee uur. Belangrijk is om tijdens uw middagdutje ook op of in uw bed te liggen in een vlakke houding. Voeding U hoeft vanwege uw reumatische aandoening geen speciaal dieet te volgen. Zorg wel voor een gezonde en gevarieerde voeding. Gebruik voldoende eiwitten, vitaminen en calcium. Probeer te voorkomen dat u te dik wordt. U kunt dit voorkomen door niet teveel vet te eten en weinig koolhydraten te gebruiken. Koolhydraten zitten vooral in brood, aardappelen en zoetigheid. U heeft 200 tot 250 koolhydraten per dag nodig. Kleding en schoenen Uw kleding moet prettig zitten en makkelijk aan- en uitgetrokken kunnen worden. Kleedt u niet te warm aan: zorg dat u zich behaaglijk voelt. Het materiaal van uw kleding moet lucht doorlaten, zodat u niet gaat transpireren. Bij transpiratie bent u meer bevattelijk voor kou. Zorg voor goed passende, stevige schoenen met voldoende teenruimte. Het beste zijn schoenen met een lage hak en een verende zool. Draag bij voorkeur geen pantoffels. Deze geven uw voeten geen steun. 3 van 4
Kou en vocht Kou en vochtigheid geven meestal een toename van pijn en stijfheid. Als u met uw handen in het water moet werken, gebruik dan lauw of warm water. Trek schoenen aan als u op een koude ondergrond gaat lopen. Ga niet op een koude ondergrond zitten. Als u s morgens stijf bent bij het opstaan, kunt u dit bestrijden met een warm bad of een warme douche. Zwemmen heeft ook een gunstige invloed, bij voorkeur in water van 32 º C. Vragen In deze folder hebben we u algemene adviezen gegeven voor uw dagelijkse leven. Uw reumatoloog, reumaconsulent en fysiotherapeut kunnen u aanvullende, persoonlijke adviezen geven. Als u nog vragen heeft, kunt u tijdens kantooruren bellen met de polikliniek Reumatologie: Locatie Dordwijk (078) 654 12 35 Locatie Zwijndrecht (078) 654 11 57 Reumaconsulent (078) 654 24 38 (078) 654 29 89 (078) 654 26 78 Deze folder is getest door een onafhankelijk patiëntenpanel. 4 van 4