LEAF GREEN Real Estate B.V. GREEN LEAF nieuwsbrief 16 december 2013 De Baronie in kerstsfeer. Geachte lezer, Terugkijkend op het afgelopen jaar kunnen we ronduit spreken van twaalf pittige maanden. Het was tegelijkertijd een uitdagend jaar, dat zich kenmerkte door veel openingen, opleveringen en het realiseren van projecten. Voorbeelden daarvan zijn Level Leiden dat in maart 2013 bouwkundig is opgeleverd en in november werd geopend, De Baronie, waarover u las in de vorige GREEN Leaf en het Anna van Buerengebouw in Den Haag, dat eind oktober feestelijk is geopend. Deze maand werd het gloednieuwe hotel de Wageningse Berg opgeleverd, waarover we u op de achterzijde van deze nieuwsbrief meer vertellen. Sportzone in Sittard en Fitland XL in Helmond zijn vlak voor de kerstdagen geopend tijdens respectievelijk het Limburgs en Brabants sportgala. Dit alles in tijden van economische onrust. We hebben dit jaar opnieuw ervaren dat er één ding zeker is, namelijk: niets is zeker. Om met Jan Zeeman te spreken: we moeten koers houden! U ziet het: een scala aan projecten waarbij de ceremoniële zaken als openingen en lintjes doorknippen de afsluiting zijn van een opstartperiode. We blijven na de opening nauw betrokken bij onze projecten door te blijven focussen op het voeren van een daadkrachtig beleid. Het is in deze tijd een uitdaging om een complex te verhuren en verhuurd te houden. Het meedenken en mee ondernemen met de huurder vergt van onze medewerkers een voortdurende alertheid en focus op continuïteit. Elke dag zetten we ons met elkaar volledig in om elke partij de aandacht te geven die het verdient. Dat zal altijd zo blijven, ook in het jaar dat voor ons ligt. We blijven vooruit kijken en kansen oppakken, of ze nu groot zijn of klein. In deze GREEN Leaf leest u over de Herenkade in Lopik, waar op 13 december jl. de bouwperiode is gestart. Door in 2013 al volop aan dit project te werken, weten we in de startfase dat alle appartementen en winkels na de oplevering verkocht of verhuurd zijn. Aan het einde van 2013 kijken we niet alleen vooruit naar komend jaar, maar ook naar de jaren daarop. Door nu al vooronderzoek te doen naar een project als World Food Center werken we aan een stabiele toekomst. Ook over dit project leest u meer in deze nieuwsbrief. Tot slot een wens voor de vastgoedmarkt: we wensen dat we elkaar in 2014 meer durven te vertrouwen en vooral het plezier in ons werk behouden of zelfs vergroten. Rest ons u prettige kerstdagen te wensen en een gelukkig 2014. Voor nu: veel leesplezier! Aart Jan Verdoold Robert Jan van Hamersveld Jan Jeroen Schaap
Achtergrond GREEN eigenaar van nieuwe V&D in Vlaardingen Op de plek waar voorheen de Rabobank, Zeeman en Allure Bloemen en Planten waren gevestigd, heeft projectontwikkelaar KIKX een nieuw gebouw voor V&D gerealiseerd. Op 15 november jl. opende de V&D haar deuren voor het winkelende publiek. Met de opening van het warenhuis op het Veerplein keert V&D na acht jaar terug in het stadshart van Vlaardingen. Begin 2012 zette GREEN haar handtekening als koper van het pand, na een gedegen analyse en uitvoerige gesprekken met alle betrokken partijen. Op 21 oktober jl. werd het pand opgeleverd, waarna V&D in zes weken tijd het pand gebruiksklaar maakte. Sanne Oosterhoff, directeur Operations V&D, is blij met de terugkeer naar Vlaardingen: V&D is jarenlang een vertrouwd onderdeel geweest van de Vlaardingse binnenstad, met veel loyale klanten. We zijn blij dat we terug zijn. Samenwerking Jan Jeroen Schaap, portefeuilledirecteur bij GREEN, is enthousiast over het feit dat de nieuwe V&D in de portefeuille van GREEN is opgenomen. GREEN stelt drie hoofdvoorwaarden bij het beleggen in retail. Een goede locatie is één van die voorwaarden, aldus Jan Jeroen Schaap. Voor GREEN is de locatie middenin het centrum van Vlaardingen gunstig, omdat het Veerplein veel winkelend publiek trekt. Voor V&D is het een goede locatie vanwege de uitstekende vindbaarheid en bereikbaarheid. Het is voor ons als eigenaar van belang dat een huurder financieel sterk staat, dus een goede locatie is voor beide partijen winst. Daarnaast zijn we voor elk pand op zoek naar een betrouwbare huurder, waarmee we een langlopend contract kunnen afsluiten. Bij deze belegging zijn de genoemde voorwaarden aanwezig, wat maakt dat we geloven in deze investering. Voor een goede samenwerking vinden we het belangrijk om op de hoogte te blijven van wat er bij alle partijen speelt. GREEN schoof daarom al in een vroeg stadium aan bij de overleggen tussen de projectontwikkelaar en V&D. Hierdoor is er een doelmatige en effectieve samenwerking ontstaan, waarbij de verwachtingen voor beide partijen helder zijn. Eyecatchers Architect Hans Moor kreeg de opdracht om een dynamisch en herkenbaar gebouw te ontwerpen. Om dat te bewerkstellingen maakte hij een ontwerp met veel vierkante meters geveloppervlak en zes prismavormige erkers op de hoeken van het gebouw, die het pand uitstraling en herkenbaarheid geven. Op 11 april 2012 werd er gestart met de heiwerkzaamheden en in de maanden die volgden is er verder vorm gegeven aan de drie bouwlagen, die een gezamenlijk vloeroppervlak tellen van 4.650 m 2. Op de bovenste etage is een La Place restaurant gerealiseerd, dat plaatst biedt aan 140 gasten. Nieuw is de click&collect faciliteit, die klanten de mogelijkheid geeft een bestelling te plaatsen op de website van V&D om die vervolgens in de winkel op te halen. Hierdoor heeft Vlaardingen beschikking tot het hele assortiment van V&D. Korte lijnen Het pand aan het Veerplein is een forse investering, waar GREEN van harte in gelooft. Waar veel partijen het in deze tijd niet haalbaar achten om een project met een dergelijk volume op te pakken, toont GREEN durf door dit wel te doen. Ons grote voordeel is dat de lijnen kort zijn, daardoor kun je daadkrachtig te werk gaan, zegt Jan Jeroen Schaap. De makelaar belde om ons te informeren over het pand en vertelde enthousiast over de plannen. Dan is het intern een kwestie van snel schakelen en een weloverwogen beslissing maken. Binnen een paar dagen was de kogel door de kerk: we doen het. Dat is durf en daadkracht in een tijd waarin andere spelers misschien de kat uit de boom kijken.
FITLAND XL Het onlangs geopende complex Fitland XL in Helmond. Bruisend middelpunt van de Suytkade Onder de rook van Eindhoven ligt Helmond, een van de mooiste groeisteden van Brabant. Ten zuiden van het levendige centrum ontstaat de innovatieve wijk Suytkade. Een bruisende wijk waar je kunt wonen, werken, studeren, uitgaan of ontspannen. Het middelpunt van de wijk is zonder twijfel het imposante sport- en vrijetijdscomplex van Fitland XL. Dit multifunctionele gebouw bestaat uit een dubbele sporthal, een grote fitnessruimte, horecagelegenheid, een wellness center, bowlingbanen, een viersterrenhotel, een revalidatiecentrum en vergader- en onderwijsgelegenheden. Sinds oktober 2013 is het complex toegankelijk voor bezoekers, op 19 december jl. vond tijdens het Brabantse Sportgala de officiële opening plaats. Vanuit de ruime ontvangsthal valt het oog van de bezoeker direct op de sportzaal, waarin nationale en internationale zaalsportwedstrijden kunnen plaatsvinden. Tijdens grote evenementen biedt de tribune plaats aan maar liefst 1.200 toeschouwers. Op de begane grond zijn het sfeervolle barbecuerestaurant en de hypermoderne bowlingbaan gesitueerd. Hotelgasten kunnen op de zesde en zevende etage genieten van een sfeervolle overnachting in een luxe hotelkamer, inclusief prachtig uitzicht over de Brabantse polder. Begin december zijn de bouwwerkzaamheden aan de wellnessruimte op de tweede etage afgerond. Wellnessliefhebbers kunnen hier hun hart ophalen aan kruidenbaden, opgietsauna s, de hammam en het prachtige panoramaterras met zwembad. Verbinden De kracht van het complex ligt in de talloze mogelijkheden om de verschillende gebruikers met elkaar in verbinding te brengen. Een sprekend voorbeeld daarvan is de verbindingsbrug op de derde etage, die Fitland XL verbindt met de Groene Campus: een uniek kennis-, ontwikkelingsen opleidingscentrum, waar duurzame producten en diensten op het gebied van voeding, gezondheid, natuur, design en ontspanning worden ontwikkeld. In 2014 starten we samen met de Groene Campus een programma voor high potentials en door de verbindingsbrug lopen theorie en praktijk naadloos in elkaar over, vertelt Stephan Koelemans, general manager bij Fitland XL. Ook het zorghotel op de middelste etages is een bijzonder initiatief waar het verbinden van mogelijkheden centraal staat. In samenwerking met Vitassist Zorghotel Helmond, waar men zorg op maat biedt en patiënten kunnen herstellen of revalideren, realiseerde Fitland XL een modern revalidatiecentrum en herstelkamers, waar mensen na ontslag uit het ziekenhuis in alle rust kunnen herstellen.
Een greep uit de mogelijkheden in Fitland XL te Helmond. Positieve reacties Fitland XL is gesitueerd in een dynamische omgeving waar verbinding, innovatie en ontwikkeling centraal staan. Zodra je Fitland XL binnenloopt, voel je het enthousiasme van de medewerkers en gebruikers. Er zit veel potentie in dit multifunctionele complex, aldus Stephan Koelemans. Om een voorbeeld te noemen: er is veel bedrijvigheid in Helmond, maar zakelijke bezoekers moesten voor een overnachting tot voor kort uitwijken naar Eindhoven. Met de komst van Fitland XL is dat niet meer nodig. Ook de inwoners van Helmond hoeven de stad niet meer uit voor een avond bowlen of een wellnessdag. bewoners van het revalidatiecentrum en de De afgelopen maanden kregen we volop sportzaalgebruikers. Dat maakt dat we met positieve reacties van zowel zakelijke veel vertrouwen het nieuwe jaar in gaan. gasten als de inwoners van Helmond, Financieel directeur Robert Jan van Hamersveld: Het combineren van maatschappelijk vastgoed en privaat gebruik is GREEN op het lijf geschreven. We hebben de kennis in huis om de samenwerking tussen maatschappelijke en commerciële partijen te structureren en kunnen verschillende gebruikersgroepen met elkaar verbinden. Dat is een flinke uitdaging: een onderwijsinstelling heeft een totaal andere missie dan een commerciële partij. Om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen vinden we het belangrijk om veel aandacht te besteden aan de belangen van alle partijen. De financieringskant van Fitland XL is complex, maar voor mij als financieel directeur een interessante uitdaging. De kennis die nodig is om een dergelijke publiek-private-samenwerking goed in de steigers te zetten, is bij GREEN absoluut aanwezig.
Uitgelicht Duurzaam ondernemen Duurzaamheid is ook in de vastgoedwereld geen onbekend begrip. Je kunt duurzaamheid laten terugkomen in het type gebruikers of het materiaalgebruik. Maar ook van belang is de vraag wat een gebouw toevoegt aan de omgeving. Voor mij ligt de uitdaging in het combineren van duurzaam ondernemen en geld verdienen. Duurzaam ondernemen mag gekoppeld worden aan financiële stabiliteit, dat bijt elkaar niet. Je kunt een prachtig duurzaam pand creëren met allerlei maatschappelijke functies, maar een pand is pas echt duurzaam als het financieel ook een lang leven is beschoren. Samenwerken is cruciaal om succesvol te zijn als team Financiële stabiliteit creëren en oog hebben voor de belangen van de aandeelhouder: dat is in een notendop de missie van financieel directeur Robert Jan van Hamersveld. Na het afronden van de studies bedrijfseconomie en accountancy werkte hij onder andere bij KPMG en Rabo Vastgoed. Afgelopen april trad hij bij GREEN in dienst. Minstens een dag per week trek ik uit om te praten met financiers, huurders, projectontwikkelaars en medebeleggers. Weten wat er speelt in je omgeving is de sleutel tot succes. GREEN, daar had ik nog nooit van gehoord. Toch was ik na het kennismakingsgesprek direct enthousiast. Op dat moment adviseerde ik vastgoedondernemingen die in zwaar weer waren beland, dus reorganisaties en herstructurering waren dagelijkse kost. Na zeven maanden GREEN ben ik blij met de stap die ik heb gezet. GREEN is een jonge club met veel dynamiek en ondernemerschap. In het directieteam leg ik de verbinding tussen ondernemerschap, risico en rendement. Daarbij ontkom je er niet aan om zaken te benoemen en bij te sturen. Zo houden we elkaar scherp. Vanuit eigen kracht moeten we tijdig anticiperen op een veranderende markt en focussen op onze doelstellingen. Koers houden als team leidt dan tot resultaat. Stip op de horizon De afgelopen jaren heb ik in veel keukens gekeken. Het belang van structuur is een van de aspecten die ik meegenomen heb naar GREEN. Welke stip zet je op de horizon en hoe werk je daar naartoe? Het mooie van GREEN is de langetermijnvisie: op een goede manier het vermogen van de familie Zeeman laten renderen. Bij grote clubs is er vaak sprake van politieke spelletjes en uiteenlopende belangen. Bij GREEN werken we vanuit dat ene belang, waardoor we snel kunnen schakelen. Dat is plezierig werken. Vastgoedmarkt De huidige vastgoedmarkt is een uitdagend speelveld. De prijzen staan onder druk, er is schaarste aan vermogen en er is sprake van leegstand. Ik ken de markt goed en weet hoe je kunt sturen, dat is een stuk expertise dat ik heb meegenomen naar GREEN. Durf en daadkracht zijn daarbij belangrijke begrippen, juist nu. We moeten beslissingen durven nemen, de stip op de horizon voor ogen houden en knopen doorhakken om tot resultaat te komen. Hoe vervelend het ook is om bijvoorbeeld van een samenwerkingspartner afscheid te nemen, het belang van onze aandeelhouder staat voorop. Samenwerken Aandacht voor je omgeving, je team en de partijen waarmee je samenwerkt: dat is voor mij de basis van samenwerking. GREEN zoekt actief de samenwerking op met haar partners om te weten wat er speelt. Als er problemen zijn gaan we met elkaar om de tafel zitten en zoeken we naar een oplossing. Dat is kenmerkend voor GREEN. Ook voor de samenwerking binnen het team is aandacht een sleutelwoord. Ik vind het belangrijk om te weten waar iedereen mee bezig is. Met elkaar runnen we de organisatie GREEN, ieder vanuit zijn eigen discipline, expertise en kennis. Samenwerken is cruciaal om succes te hebben. Synergie In mijn vrije tijd coach ik het hockeyteam van mijn dochter. Het geeft mij energie om dit team van twaalf- en dertienjarige meiden in goede banen te leiden. Om een goede wedstrijd te spelen is plezier en samenspel belangrijk. Door van deze groep individuen een team te vormen, krijg je onderlinge synergie en komt het succes vanzelf. Met ons gezin zoeken we graag het avontuur op. Afgelopen zomer hebben we een gezinsexpeditie door Namibië gemaakt. Die reis vereiste een zorgvuldige voorbereiding en goed teamwork. Wij houden van onverwachte gebeurtenissen en vinden het boeiend om nieuwe mensen en culturen te leren kennen. Het was een reis om nooit te vergeten!
Nieuws Hotel de Wageningse Berg opgeleverd Op 1 december jl. heeft het gloednieuwe Hotel de Wageningse Berg haar deuren geopend voor publiek. Het oude hotel is medio 2012 gesloopt en afgelopen jaar is het hotel weer volledig opgebouwd. Het resultaat is een prachtig viersterren hotel, gesitueerd op één van de mooiste locaties van Nederland: de bosrijke omgeving tussen de Utrechtse Heuvelrug en de Nederrijn. Het nieuwe hotel bestaat uit drie bouwlagen met 108 hotelkamers. Op de begane grond bevindt zich een restaurant, een bar en een wellnessgedeelte. Het hotel is bovenop de Wageningse Berg gebouwd en geeft een panoramisch uitzicht over de uitgestrekte uiterwaarden. De eerste drie dagen van december was het hotel al volgeboekt met gasten van Friesland Campina. Begin volgend jaar zal de Wageningse Berg officieel worden geopend. World Food Center Het World Food Center Nederland moet een plek worden met internationale allure, waar iedereen kan ondervinden wat de kracht is van de Nederlandse voedselsector. Het doel van het World Food Center is om op unieke wijze bezoekers de voedselwaardeketen te laten zien, proeven, ruiken, voelen én horen: een goede stap naar een meer gezonde, welvarende en duurzame samenleving. Het afgelopen jaar heeft de Stichting World Food Centers dit concept verder uitgewerkt en is de samenwerking aangegaan met GREEN als ontwikkelende belegger. Samen met de gemeente Ede zullen de partijen in 2014 een gedetailleerd haalbaarheidsonderzoek uitvoeren. Pas rond 2017 zal het World Food Center concreet worden uitgewerkt, maar omdat we geloven in dit project zijn we al in een vroeg stadium ingestapt. We zijn trots dat we samen met Stichting World Food Centers en de gemeente Ede maatschappelijk draagvlak kunnen creëren voor de grote uitdagingen in de wereld van voeding, gezondheid en duurzaamheid. Eerste paal De Heerenkade in Lopik Vrijdagmiddag 13 december jl. is met het slaan van de eerste paal het officiële startsein gegeven voor de bouw van De Heerenkade in Lopik. Binnenkort verrijst hier een gloednieuw woon- en winkelgebied met uitgebreide parkeervoorziening. Het complex biedt naast een supermarkt en diverse dagwinkels plaats aan 22 koopappartementen. Stichting Philadelphia vestigt zich eveneens in het gebouw met een groot aantal zorgappartementen en gemeenschappelijke ruimtes. De koopappartementen zijn daarbij ruim van opzet met royale buitenruimtes die georiënteerd zijn op het zuidwesten. Het project is voorzien van een ruime parkeervoorziening. De appartementen zijn geliefd en dat bleek uit de verkoop: 18 appartementen waren nog vóór de start bouw verkocht. Dat het project leeft in Lopik is duidelijk merkbaar aan de grote betrokkenheid en de inzet op 13 december jl.: de projectgroep, gemeente Lopik en de ondernemersvereniging hebben het mede mogelijk gemaakt dat deze dag door videoanimatie, een lasershow, kerstboomontsteking en moonlightshopping een bijzonder evenement werd voor de gemeenschap. www.heerenkade.nl Zeeman opent eerste XL-filiaal in De Baronie Op woensdag 18 december jl. opende Zeeman op feestelijke wijze de deuren van het eerste XL-filiaal in Nederland. Bijzonder is de locatie waar het filiaal gehuisvest is: De Baronie in Alphen aan den Rijn. De opening werd op spectaculaire wijze ingezet door een optreden van Come Correct, een breakdance groep bekend van Holland Got s Talent. Zoon Tom Zeeman verrichtte samen met de filiaalmanager de openingshandeling en met het vallen van het doek dat voor de winkel hing, werd de winkel geopend. Zeeman XL heeft een winkeloppervlakte van 600 m 2. In een Zeeman XL winkel wordt het gebruikelijke assortiment gevoerd, dat door de rijkere manier van presenteren beter tot zijn recht komt. Daarnaast zijn er extra assortimenten toegevoegd, die voornamelijk een op-is-op karakter hebben en wekelijks worden gewisseld. Met deze nieuwe XL-formule maakt Zeeman zich op voor een nieuwe fase, waarin meerdere XL-vestigingen zullen worden geopend. Dit Zeemanfiliaal is een prachtige aanvulling op de reeds bestaande winkels in De Baronie, waar naast diverse winkels ook woningen, horeca, fitness en bedrijfs- en kantoorruimten zijn gevestigd. Deze combinatie biedt het gemak van werken en winkelen op een unieke locatie. Colofon GREEN Real Estate B.V. Raoul Wallenbergplein 25a 2404 ND Alphen aan den Rijn Postbus 371 2400 AJ Alphen aan den Rijn T 0172 44 83 83 F 0172 44 83 82 E info@green.nl I www.green.nl Redactie: Barbara Nell