Nieuwsbrief Evaluatieonderzoek Art. 36a Wet BIG

oktober 2018 Jaargang 2, editie 3 Nieuwsbrief Evaluatieonderzoek Art. 36a Wet BIG Voorwoord Het evaluatieonderzoek Wet BIG is nu halverwege. Er is nog flink wat werk te verzetten. De respons op de verschillende onderdelen van het onderzoek is tot nu toe matig. Om op het einde van de evaluatieperiode goed onderbouwde conclusies te kunnen trekken en aanbevelingen te kunnen doen hebben we veel meer data nodig. Hiervoor hebben we jullie hulp hard nodig! De tweede meting van het evaluatieonderzoek komt eraan. Deze nieuwsbrief zal grotendeels in het teken staan van deze meting. Zo wordt uitgelegd wat precies gaat gebeuren en kunt u lezen wat wij hebben gedaan om de respons op de vragenlijsten zo hoog mogelijk te krijgen en wat u kunt bijdragen aan een maximale respons. IN DIT NUMMER Voorwoord... 1 De 2e meting... 2 Focusgroep interviews...3 Bericht van de NVBMH... 3 As BIG as possible... 4 Congres TH 2018... 5 Aan het woord... 6 Citaten expertinterviews... 8 Wist u.?... 9 Tenslotte... 9 Contactgegevens... 9 Laat deze kans niet verloren gaan en doe mee aan de tweede meting! Redactie: Bert Vrijhoef, Daisy de Bruijn, Yvonne van Eijk, Monique Bessems, Susan Voncken Uitgave: 3 x per jaar tot en met september 2019

De 2e meting Van 29 oktober tot 1 december 2018 vindt de tweede meting van het evaluatieonderzoek plaats. Alle bij ons bekende BMHs ontvangen dan een e-mail (indien geen mail adres bekend is, een brief) met een uitnodiging om deel te nemen aan het onderzoek. Daarnaast wordt de BMH verzocht maximaal 2 artsen/verpleegkundig specialisten/physician assistants, alsook maximaal 2 collega zorgverleners te vragen een vragenlijst in te vullen. Meer dan 2 van elk type zorgverlener te vragen is niet nodig, omdat anders een bepaalde setting oververtegenwoordigd is in de analyses, waardoor de resultaten vertekend kunnen zijn en niet representatief voor de gehele BMH populatie. In de e-mail staat een link naar een website, waar alle vragenlijsten zijn te downloaden. De vragenlijsten zijn, afwijkend van de eerste meting, invulbare pdf s. Groot voordeel hiervan is, dat de vragenlijsten op de eigen computer (tussentijds) kunnen worden opgeslagen. Respondenten die het prettiger vinden met een papieren vragenlijst te werken, kunnen de vragenlijst ook uitprinten en kosteloos naar ons retourneren. Informatie hierover vindt u in de vragenlijst zelf. De reden dat wij geen link in de nieuwsbrief opnemen is, dat altijd een respondentnummer in de vragenlijst moet worden ingevoerd. Dit nummer is voor elke BMH uniek en wordt door het onderzoeksteam verstrekt. Met dit nummer kunnen we gegevens uit de verschillende metingen koppelen, maar ook gegevens van BMH en door hem/haar aangedragen collega s. Gelijktijdig aan de tweede meting van het evaluatieonderzoek Wet BIG voeren wij ook een evaluatieonderzoek uit naar het sectorale kader m.b.t. het traineeprogramma in de ambulancezorg. Hiervoor worden een aantal vragen uit het evaluatieonderzoek Wet BIG gebruikt, maar zijn ook aanvullende vragen opgesteld. Voor BMHs en zorgverleners in de ambulancezorg zijn dus afzonderlijke vragenlijsten opgesteld. Deze staan ook op de betreffende website. Let dus goed op dat u de juiste vragenlijst selecteert! U ontvangt van ons via een zogenaamde Nieuwsflits, wekelijks een overzicht van de respons. Bij vragen kunt u contact opnemen met het onderzoeksteam. 2 Veel succes!

Focusgroep interviews Net als met de expert interviews willen we met focusgroep interviews inzicht krijgen in alle belemmerende en bevorderende factoren bij het (zelfstandig) verrichten van voorbehouden handelingen, echter vanuit een andere invalshoek. Bij een focusgroep interview wordt onder leiding van een discussieleider meningen en percepties over van te voren bepaalde onderwerpen vastgesteld. De focusgroepen worden samengesteld op basis van de setting. Zo zal er een groep Acute zorg (SEH en ambulance) en een groep Interventie (anesthesie, operatieve zorg en cardiodiagnostiek) gevormd worden. In elke groep zullen zo veel mogelijk alle betrokken disciplines BMHs, artsen en andere collega Meld je nu aan voor de focusgroep Interventie zorgverleners (b.v. ambulanceverpleegkundigen of anesthesiemedewerkers) vertegenwoordigd zijn. Een focusgroep interview duurt ongeveer 2 uur. Reiskosten worden vergoed. Begin 2019 vinden weer focusgroep interviews plaats. De focusgroep Acute zorg is al vol, maar voor de focusgroep Interventie zijn we nog op zoek naar deelnemers. Deze focusgroep vindt plaats op: 12 maart om 18.30 uur in vergadercentrum Domstad te Utrecht. Heb je interesse in deelname? Meld je nu aan en ook je collega zorgverlener! Bericht van de NVBMH: accreditatiepunten voor deelname aan het onderzoek Beste leden van het kwaliteitsregister, Met het wijzigen van de Wet BIG (Art. 36a) en het van kracht gaan van een Algemene Maatregel van Bestuur, mogen BMHs vanaf 1 mei 2017 tijdelijk een aantal voorbehouden handelingen zelfstandig indiceren en uitvoeren. Het Evaluatieonderzoek Art. 36a Wet BIG gaat na in hoeverre het doelmatig en effectief is om een zelfstandige bevoegdheid t.a.v. bepaalde voorbehouden handelingen aan BMHs toe te kennen, alsook voor welke voorbehouden handelingen dit het geval is. In november 2017 is het evaluatieonderzoek Art. 36a Wet BIG gestart. Voor dit onderzoek is het heel belangrijk dat er veel respons is van BMHs, anders bestaat het risico dat er aan het eind van het onderzoek een negatief advies wordt gegeven aan de minister, doordat er te weinig data is. Als stimulans om mee te werken aan het onderzoek, is accreditatie gegeven voor het invullen van een vragenlijst en het geven van een interview aan de onderzoekscommissie. Voor beiden is 1 A punt (vooraf geaccrediteerde punten) gegeven. De tweede vragenlijst zal eind oktober/ begin november van start gaan. Wil je deelnemen aan een interview, geef je dan op bij de onderzoekscommissie via onderzoek.wetbig@mumc.nl. 3

As BIG as possible. De 2 e meting komt er aan. Wat gaan wij van onze kant doen om de respons zo hoog mogelijk te krijgen? De vragenlijsten voor de 2 e meting worden nu als invulbare pdf s aangeboden. Tijdens de vorige meting bleken de digitale vragenlijsten in Survey Monkey niet zo gebruiksvriendelijk. De invulbare pdf s kunnen nu (tussentijds) lokaal worden opgeslagen en via een ingebouwde knop automatisch worden verzonden naar het onderzoeksteam. Wilt u liever een papieren versie, dan kunt u de pdf uitprinten. De ingevulde papieren vragenlijsten kan kosteloos geretourneerd worden (via een in de vragenlijst vermeld antwoordnummer). Op 29 oktober ontvangt u via e-mail een link naar de website, waar u de vragenlijsten kunt downloaden. Daarnaast ontvangt u een uniek respondentnummer dat u in de vragenlijst dient in te vullen. Op het jaarlijkse congres van de NVBMH op donderdag 1 november 2018 zullen wij een presentatie over het onderzoek verzorgen. Ook bieden wij u de mogelijkheid om dan ter plekke de vragenlijsten zowel digitaal als schriftelijk in te vullen. Wij kunnen dan meteen antwoord geven op uw vragen. Kom die dag naar ons toe! Aanvullend op de grote vragenlijst vragen we elke BMH op het congres een korte vragenlijst in te vullen. Deze Quickscan krijgt iedere deelnemer van het symposium uitgereikt bij de registratiebalie en kan ingeleverd worden bij het onderzoeksteam. Bent u zelf wel overtuigd van het belang van dit onderzoek, maar twijfelt u nog of uw collega s, medewerkers, alumni etc. ook het belang inzien, kunnen wij op verzoek een presentatie over het onderzoek geven. Wat kunt u van uw kant doen om de respons zo hoog mogelijk te krijgen? De 2e meting start op 29 oktober en duurt tot 1 december. Noteer nu alvast in uw agenda: ik doe mee! Uiteraard vragen wij u vriendelijk de vragenlijsten in te vullen! Onvoldoende data betekent geen besluit van het ministerie. Mobiliseer alle afgestudeerde BMHs in uw eigen omgeving om deel te nemen aan het onderzoek! Vraag ook aan maximaal 2 artsen, VSen/PAs en maximaal 2 collega zorgverleners, met wie u nauw samenwerkt ook een vragenlijst in te vullen. Werkt u niet (meer) als BMH, of volgt u een compleet andere (master)studie, geef dit dan a.u.b. door! Dit heeft invloed op het uiteindelijke respons percentage. U wordt dan niet meer meegeteld als non-responder en niet meer benaderd voor deelname aan de studie. 4

Congres Taakherschikking in de Nederlandse gezondheidszorg: de experimenteerfase voorbij Op donderdag 30 augustus 2018 vond in Utrecht het drukbezochte congres Taakherschikking in de Nederlandse gezondheidszorg: de experimenteerfase voorbij plaats. Deelnemers uit verschillende gremia werden geïnformeerd over recente ontwikkelingen in taakherschikking, discussieerden over de uitdagingen bij het implementeren van taakherschikking in de dagelijkse praktijk en uitten hun ideeën over de toekomst van taakherschikking. Alle (beroeps)verenigingen die met taakherschikking in aanraking komen, waren vertegenwoordigd, zoals Namens de NVBMH nam bestuurslid Ellen Schepens met verve deel aan het debat NAPA, V&VN VS, NVvTG, NVMBH en FMS. Zij benadrukte onder andere het belang van deelname aan het Evaluatieonderzoek. Deelnemers van het congres spraken hun waardering uit over het gevarieerde programma en spraken de hoop op een vervolg uit. Van taakherschikking in de Nederlandse gezondheidszorg is in toenemende mate sprake, terwijl er nog veel onduidelijkheden bestaan die om opheldering vragen. Het congres biedt hiervoor een geschikt podium. Het evaluatieonderzoek van maand tot maand OKT 2018 NOV 2018 DEC 2018 JAN 2019 FEB 2019 Expertinterviews Expertinterviews Expertinterviews Expertinterviews Expertinterviews 2e meting 2e meting Focusgroep Nieuwsbrief Analyse vragenlijsten Analyse vragenlijsten Analyse vragenlijsten 3

Aan het woord Koen Oosters, BMH Ambulancezorg bij de RAV Brabant Midden-West-Noord liep per ongeluk tijdens de opendag op de Hogeschool Utrecht het lokaal binnen waar de opleiding BMH gepresenteerd werd en was hier vanaf dat moment niet meer weg te denken. De mogelijkheid pas na een oriënterende fase een afstudeerrichting te kiezen, eerst kennis te maken met verschillende functies binnen de zorg en de praktijkgerichtheid sprak Koen meteen aan. Momenteel heeft hij zijn HBOdiploma al een paar jaar in de pocket, zijn traineeship afgerond en is sinds januari 2018 zelfstandig werkzaam bij de RAV in Den Bosch. Hoe heeft u het traineeship bij de RAV Braban Midden-West- Noord ervaren? Het was een traject van ongeveer 10 maanden tijd waarvan ongeveer 3 maanden ingevuld zouden worden met stages bij ketenpartners, variërend van een week tot drie weken. Ik heb stages gedaan op de Spoedeisende Hulp, de CCU (en PCIkamer), de Intensive Care, de verloskamers en binnen de psychiatrie. Daarna de volledige tijd op de ambulance (nog een klein half jaar). Ik had drie werkbegeleiders (ambulanceverpleegkundigen): één met ruim 20 jaar ervaring, één met 7 jaar ervaring en de laatste met twee jaar ervaring. Dit was voor mij een erg prettige combinatie van kennis en ervaring. Halverwege het traineeship kreeg ik een tussentijds assessment, dat werd intern gedaan op een van de scholingslocaties van de RAV. Eind december kreeg ik een assessment op de AMBAC in Harderwijk, dit assessment was exact gelijk aan het assessment wat collega s die vanuit het ziekenhuis instromen moeten doen. Nadat ik daarvoor was geslaagd mocht ik zelfstandig werken. Verricht u regelmatig voorbehouden handelingen? Binnen mijn werk op de ambulance worden veel voorbehouden handelingen verricht. Hoe vaak ze voorkomen is moeilijk te zeggen. Er zijn wel landelijke gemiddelden bekend, maar om een voorbeeld te noemen; ik heb als je die gemiddelden geloofd, voor drie jaar intubaties verricht in de eerste 5 maanden dat ik zelfstandig werkte. Maar de laatste drie maanden ook geen een keer meer, er is dus echt geen pijl op te trekken. Intraveneuze toegang creëren is een voorbehouden handeling die ik verreweg het meeste doe, een aantal keer per dienst. Voorbehouden handelingen die minder vaak voorkomen worden regelmatig geoefend op de post of tijdens een scholing van de RAV. Wat betekent de zelfstandige bevoegdheid voor u? Zelfstandige bevoegdheid betekent dat we zonder tussenkomst van een arts handelingen mogen uitvoeren en indiceren (mits bekwaam natuurlijk). Echter, is de ambulancedienst nu zo ingericht dat wij contractueel (net als alle ambulanceverpleegkundigen) onder de verantwoordelijkheid van een Medisch Manager Ambulancezorg werken en handelingen en de indicatiestelling beschreven zijn in het Landelijk Protocol Ambulancezorg (LPA). Hierdoor wordt de zelfstandige bevoegdheid op dit moment niet gebruikt en zijn wij net als verpleegkundigen functioneel bevoegd. Als in de toekomst meer differentiëring zou gaan plaatsvinden binnen de ambulancezorg kan het natuurlijk zo zijn dat die zelfstandige bevoegdheid van pas komt. Waarom is de wetswijziging zo belangrijk voor de BMH? Je kúnt zonder zelfstandige bevoegdheid wel werken, omdat je 6

onder een MMA als functioneel bevoegd werkt. Echter, is het van groot belang dat je als BMH definitief wordt toegevoegd aan de wet BIG, zonder die toevoeging kun je binnen de ambulancezorg niet werken omdat er geen tussenkomst van een arts mogelijk is. Welke knelpunten, verbeterpunten komt u tegen in het beroep van BMH met betrekking tot de positionering? Het laatste jaar zie ik juist een hele positieve verandering in de positionering. Steeds meer ambulancediensten starten een traject in de vorm van een traineeship en doen veel BMHs hun intrede binnen de sector. Ik denk dat het van belang is dat werkgevers hun positieve en negatieve ervaringen delen met elkaar en niet elke ambulancedienst op zijn eigen manier een traineeship vorm gaat geven. Ik denk dat het niet uit zou moeten maken of je een traineeship hebt gevolgd in Brabant, Utrecht of Rotterdam bijvoorbeeld. De BMHs die slagen voor een traineeship komen langzaam de sector in, maar het zijn er nu gewoon nog niet zoveel. Als we kennis en ervaringen daarover zouden delen, hebben wij daar allemaal wat aan denk ik en kan er nog een betere overstap gemaakt worden tussen de opleiding BMH en het zelfstandig werken binnen de ambulancezorg. Met welke andere collega zorgverleners werkt u nauw samen? Dagelijks werk ik samen met een ambulancechauffeur, elke hulpverlening doe je vanaf het begin tot het einde samen. Soms werk je samen in een hulpverlening met andere ambulanceverpleegkundigen of BMHs, het Mobiel Medisch Team, verloskundigen of huisartsen. In het ziekenhuis draag je de zorg over aan artsen en verpleegkundigen maar ook steeds vaker aan BMHs die werkzaam zijn op de Spoedeisende Hulp! Waarom is het belangrijk dat BMHs meedoen aan het evaluatieonderzoek Wet BIG? Jammer om te lezen dat de respons vanuit de BMH zo achterblijft. Dit onderzoek gaat in mijn ogen over de toekomst en het voortbestaan van de BMH. Het pionieren houdt niet op nadat je een diploma hebt behaald en aan het werk bent. Om een blijvende plek te krijgen binnen de zorg moet aangetoond worden waarom je als BMH iets toevoegt aan de huidige zorg. Ik denk dat iets bijdragen aan het onderzoek een kleine moeite is na alle moeite die je tijdens je studie al hebt gedaan. Waar ziet u voor de beroepsgroep BMH kansen, nu en in de nabije toekomst? Ik denk dat alle BMHs toekomstbestendig zijn, deze groep heeft gepionierd binnen het zorglandschap en hebben een HBO-diploma op zak. Het zorglandschap is in beweging en er wordt binnen de ambulancezorg al voorzichtig (bij wijze van experiment in sommige regio s) gedifferentieerd. Ik denk dat wij met onze opleiding een stevige basis aan kennis hebben. De vlieguren (of het gebrek er aan) waren voor het werkveld vaak een probleem. Die vlieguren worden nu gemaakt en zullen samen met die stevige basis, die de opleiding heeft geboden, stuk voor stuk jonge professionals vormen die door deze combinatie een eigen plek binnen de zorg gaan krijgen. Ik hoop dat werkgevers die met BMHs werken hen ook gebruiken nieuwe BMHs in het werkveld op sleeptouw te nemen zodat de studenten en afgestudeerden het wiel niet opnieuw hoeven uit te vinden om hun plek binnen een organisatie te krijgen. De ambulancezorg kampt landelijk met steeds grotere tekorten en maken steeds minder verpleegkundigen vanuit het ziekenhuis de overstap naar de ambulancezorg. Voor de toekomst worden nog grotere tekorten verwacht, terwijl de vraag naar ambulancezorg de laatste jaren blijft stijgen en deze stijging de komende jaren naar waarschijnlijk nog blijft aanhouden. Tal van factoren liggen hieraan ten grondslag, zoals bijvoorbeeld de vergrijzing van de samenleving en het steeds langer thuis blijven wonen van ouderen. Intreding van de BMH binnen de ambulancezorg zal dit niet allemaal veranderen, maar het is wel in mijn ogen één van de oplossingen die bij kan dragen om de toenemende druk op de ambulancezorg tegen te gaan. Koen, hartelijk dank voor dit interview! 7

Citaten expertinterviews Hm ja, wat vaak gezegd wordt, dat is denk ik wel waar.. Wij hebben twee stages gelopen, en dat is in vergelijking met een spoedeisende hulp verpleegkundige weinig praktijkervaring ~ BMH Die weerstand is er wel op de werkvloer en dan met name door: Nu gaan we jonge apies aannemen en die zijn nooit zo ervaren als wij als verpleegkundige! ~ Opleidingscoördinator Dat de instellingen ook zien: ze krijgen een eigen bevoegdheid met eigen verantwoordelijkheid die daarmee vervalt bij de toezichthoudende specialist, de anesthesioloog. Die zit er ook niet op te wachten dat mensen onder zijn verantwoordelijkheid allerlei handelingen uitvoeren die best risicovol zijn. ~ Stakeholder Die functionele zelfstandigheid knelt ook nog op wat onderdelen, want stel dat ik in een ambulance werk en ik zou de ambulance chauffeur/begeleider een opdracht geven. Dat kan ik niet als verpleegkundige, want ik mag niet delegeren. ~ Stakeholder Dus ja, de student die het goed doet op zijn stage was toch vaak wel een reden voor een instelling om na te gaan denken van nou ik ben toch wel verrast over wat ze kunnen, dat ze eigenlijk van tevoren vrij sceptisch waren, maar door die ervaring dat het dan positief was. En zeker ook dat ze afgestudeerd zijn en echt zelfstandig werken en wat ik ook wel terug heb gehoord, ook wel opvallen bij artsen. In de zin van dat ze op een ander niveau meepraten over klinische casuïstiek. ~ Stakeholder 8

Wist u. Dat per 1 september j.l. de zelfstandige bevoegdheid voor een aantal voorbehouden handelingen voor verpleegkundig specialisten en physician assistants definitief in de wet BIG is vastgelegd. Dat vanwege onvoldoende data in het betreffende evaluatieonderzoek voor endoscopie, electieve cardioversie en defibrillatie dit aan een zijden draadje heeft gehangen. Dat hiervoor een aanvullend onderzoek heeft moeten plaatsvinden, dat maar net op tijd klaar was. Dat op 5 december 2018 Daisy De Bruijn (onderzoeker van het Evaluatieonderzoek Art.36a Wet BIG m.b.t. de BMH) haar proefschrift over het evaluatieonderzoek m.b.t. de VS en PA, verdedigt. Tenslotte Zijn wij op zoek naar BMHs om in de volgende nieuwsbrieven iets te vertellen over hun ideeën/ ervaringen met betrekking tot voorbehouden handelingen. Horen wij graag van jullie, hoe jullie deze nieuwsbrief vinden. Heeft u ideeën of suggesties voor de volgende uitgaven, aarzel dan niet en laat het ons weten! Contactgegevens Onderzoeksteam Wet BIG, Maastricht UMC+, RVE Patiënt & Zorg, KEMTA, locatie Oxfordgebouw nivo 2 Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht Tel: 043-3874418 of e-mail: onderzoek.wetbig@mumc.nl 9