Informatie over de studiekeuzecheck en het intakegesprek ten behoeve van de instroom in studiejaar 2018-2019 van de lerarenopleiding basisonderwijs Pabo HvA driejarig vwo-traject Hogeschool van Amsterdam Faculteit Onderwijs en Opvoeding
Inhoudsopgave Inleiding...3 Het overzicht van de verschillende onderdelen...4 De studiekeuzecheck...5 Het intakegesprek...6 Het inleveren van de voorbereidingsopdrachten...9 Het studieadvies en de feedback...10 Bijlage 1 Het lesontwerp...11 Bijlage 2 Aanvraagformulier individuele vrijstelling pabo (versie 5-10-2016)...12 Bijlage 3 Feedbackformulier intakegesprek...13 2
Inleiding Je hebt jezelf ingeschreven voor de deeltijdopleiding van de Pabo HvA (driejarig vwo-traject). Van harte welkom! Het betekent dat je ervoor hebt gekozen om jezelf de komende jaren te ontwikkelen tot startbekwame leraar basisonderwijs. Eenmaal voor de klas lever je een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling en opvoeding van kinderen. Je zorgt ervoor dat zij zich de noodzakelijke kennis en vaardigheden eigen maken om aan het leven in onze maatschappij deel te nemen en om te kunnen doorstromen naar het voortgezet onderwijs. Maar je zorgt er ook voor dat kinderen hun persoonlijke identiteit ontwikkelen, zich bewust worden van hun talenten en van wat hen uniek maakt. Kortom, een mooi en bijzonder vak dat veel van je vraagt en waar je veel voldoening uit kunt halen. In dit document lees je meer informatie over de studiekeuzecheck en het intakegesprek van de Pabo HvA deeltijdopleiding. We vragen alle aanstaande studenten hieraan deel te nemen. De studiekeuzecheck en het intakegesprek vormen het sluitstuk van het studiekeuzeproces. Het is een laatste check of het vak van leraar basisonderwijs bij je past en of de opleiding aansluit op jouw verwachtingen. Het intakegesprek is de start van de opleiding. Op basis van een intakedossier dat je zelf samenstelt voer je een gesprek over jouw motivatie voor het vak en de opleiding, de combinatie van de opleiding met andere taken die je hebt en jouw eerdere (werk)ervaringen die tijdens de opleiding van pas zouden kunnen komen. Deelname aan de studiekeuzecheck en het intakegesprek resulteert in feedback en een studieadvies. Als je na het lezen van deze informatie nog vragen hebt over de studiekeuzecheck en/of het intakegesprek neem dan contact met mij op door een e-mail te sturen. Ik wens je een interessante en leerzame dag! Remy Wilshaus Coördinator instroom Pabo HvA E-mail: r.wilshaus@hva.nl Telefoon: 06-21155817 3
Het overzicht van de verschillende onderdelen De studiekeuzecheck en het intakegesprek vinden plaats op dezelfde dag en bestaan uit zes verschillende onderdelen die hieronder worden benoemd. In de volgende hoofdstukken wordt elk onderdeel nader toegelicht. Studiekeuzecheck 1. Het volgen van een interactief mini-college. 2. Het presenteren van een lesontwerp. Intakegesprek 3. Het curriculum vitae. 4. Een beschrijving van de motivatie en attitude. 5. Een zelfinschatting van de sociale rollen. 6. Een voorbeeld van een vrijstellingsaanvraag (optioneel). Het inleveren van de voorbereidingsopdrachten Ter voorbereiding op de studiekeuze en het intakegesprek maak je twee opdrachten: een lesontwerp (t.b.v. de studiekeuzecheck) en een intakedossier (t.b.v. het intakegesprek). Je levert deze documenten uiterlijk een week voor de studiekeuzecheck en het intakegesprek per e-mail in: instroompabo-foo@hva.nl. Studieadvies en feedback Deelname aan de studiekeuzecheck en het intakegesprek resulteert in feedback en een studieadvies. Op basis van dit advies vraagt de opleiding aan jou om nog één keer na te denken over jouw studiekeuze. 4
De studiekeuzecheck De studiekeuzecheck bestaat uit twee verschillende onderdelen die worden verzorgd en begeleid door een pabodocent en die je in een groep volgt. Beide onderdelen worden hieronder toegelicht. 1. Het volgen van een interactief mini-college. Tijdens een interactief mini-college gaan we in gesprek over een goed lesontwerp. We relateren dat ook aan het lesontwerp dat je zelf hebt gemaakt (zie punt 2). Je kunt hiervoor vooraf de paragrafen 1.3 en 1.5 uit het boek Goed onderwijs. Praktijkboek Basisonderwijs Amsterdam bestuderen. Dit boek is online als pdf te downloaden. Aansluitend maak je een klein aantal toetsvragen. Zo krijg je een beeld van één van de manieren waarop de toetsing in de opleiding is georganiseerd. 2. Het presenteren van een lesontwerp. Een belangrijk onderdeel van het vak van leraar basisonderwijs is niet alleen het geven van lessen maar ook het ontwerpen ervan. Als leraar basisonderwijs is het straks jouw taak om ervoor te zorgen dat de lessen aansluiten op het ontwikkelingsniveau én de interesses van de kinderen in de klas. Tijdens de studiekeuze presenteer je in twee á drie minuten het lesontwerp dat je vooraf hebt gemaakt en ingeleverd. Je krijgt feedback op de inhoud en vormgeving van het lesontwerp. De inhoud van de bestudeerde vakliteratuur kun je hierbij ook gebruiken. De opdracht Ontwerp een eigen les voor een groep 7 van een Amsterdamse basisschool. Je mag zelf een onderwerp kiezen. In de les maak je gebruik van een bijpassend educatief filmpje bijvoorbeeld van schooltv.nl, hetklokhuis.nl of willemwever.nl. De uitwerking van het lesontwerp is niet groter dan twee A4. Het lesontwerp bestaat in ieder geval uit de volgende onderdelen: Een passende titel. Het onderwerp van de les en het vakgebied waar de les onderdeel van uit maakt. Een beschrijving van wat deze les voor kinderen interessant maakt. Een beschrijving van het filmpje dat je in de les gaat gebruiken (+ hyperlink). Een beschrijving van wat kinderen aan het einde van déze les moeten hebben geleerd. Een uitwerking van de les in tenminste drie verschillende fasen: inleiding, kern en slot. Per fase beschrijf je wat de leerkracht doet, wat de leerlingen doen en welke materialen nodig zijn. Meer informatie over het ontwerpen van een les vind je in bijlage 1. 5
Het intakegesprek Het intakegesprek bestaat uit drie verplichte onderdelen en één optioneel onderdeel. Het intakegesprek voer je individueel met een pabodocent. Het gesprek wordt gevoerd op basis van een intakedossier. De onderdelen van het gesprek worden hieronder toegelicht. 3. Het curriculum vitae. Het CV geeft een overzicht van de opleidingen die je hebt gevolgd en de (werk)ervaringen die je hebt opgedaan. Tijdens het gesprek wordt het CV besproken in relatie tot het vak van leraar basisonderwijs: welke ervaringen en opleidingen breng je mee en wat is de betekenis ervan voor het vak dat je nu gaat leren? Neem in ieder geval de volgende gegevens op in het curriculum vitae: Persoonlijke gegevens Naam. Adres en woonplaats. Telefoonnummer en e-mailadres waarop je voor de opleiding bereikbaar bent. Geslacht, geboortedatum en geboorteplaats. Werkervaringen en referenties Begin bij de meest recente en relevante werkervaringen. Beschrijf per ervaring: Naam en omschrijving van het beroep, de functie of de activiteit. Naam en omschrijving van de werkplek, de organisatie, de school of het bedrijf. Welke taken je daar hebt uitgevoerd. Wat je van deze taken hebt geleerd. Waar je tegenaan bent gelopen bij de uitvoering van deze taken. In welke periode (maand + jaartal) je deze taken hebt uitgevoerd. Hoeveel uur per week je deze taken hebt uitgevoerd. De referenties van werkgevers die relevant zijn voor de opleiding die je nu wilt gaan volgen. Opleidingen Begin bij de meest recente opleiding die je hebt gevolgd. Beschrijf per opleiding: Naam van de onderwijsinstelling, de opleidingsrichting en de gevolgde vakken. In welke periode je deze opleiding hebt gevolgd. Of de opleiding met een diploma of een certificaat is afgerond. Cursussen en trainingen Begin bij de meest recente cursus of training die je hebt gevolgd. Beschrijf per cursus of training: Naam van de cursus of training. Naam van de organisatie die de cursus of training uitvoerde. Doel en inhoud van de cursus of training. Het aantal uren of studiepunten van de cursus of training. In welke periode je deze cursus of training hebt gevolgd. Of de cursus of training met een diploma of een certificaat is afgerond. 6
4. Een beschrijving van de motivatie en attitude. Het vak van leraar basisonderwijs is een mooi en bijzonder vak dat veel van je vraagt en waar je ook veel voldoening uit kunt halen. Wat is jouw motivatie om dit vak te willen leren? En waarom heb je ervoor gekozen om dat te doen aan de pabo van de Hogeschool van Amsterdam? Beschrijf in maximaal 500 woorden jouw motivatie om jezelf te ontwikkelen tot leraar basisonderwijs. Besteed daarbij in ieder geval aandacht aan de volgende punten: Waarom jij de opleiding wilt volgen. Situaties en/of gebeurtenissen die op deze keuze invloed hebben gehad. Het beeld dat je nu van het beroep hebt. Jouw geschiktheid voor dit beroep. Aan de hand van deze opdracht wordt ook het niveau Nederlandse taal gecheckt. 5. Een zelfinschatting van de sociale rollen. De ervaring leert dat het volgen van een deeltijdopleiding voor de meeste studenten een inspannend traject is, dat invloed heeft op alle facetten van het dagelijkse leven. Mensen hebben veel verschillende sociale rollen. Bijvoorbeeld de rol van partner, ouder of vriend. Door het volgen van een deeltijdopleiding verandert jouw persoonlijke situatie en komt er een rol bij, die van student. Dat heeft invloed op de tijd en energie die je kunt besteden aan andere rollen. Een studiejaar is onderverdeeld in vier blokken van tien weken. In zeven van de tien weken zijn er op drie dagdelen lessen geroosterd. Daarnaast loop je één dag per week stage, doorgaans is dat op dinsdag. De deeltijdopleiding kent een voltijdse studiebelasting van gemiddeld 40 uur per week. Voorafgaande aan het intakegesprek zet je de sociale rollen die jij hebt op een rij. Daarvoor gebruik je onderstaand schema. Dit schema vind je in een word-document op de studiekeuzecheckpagina op MijnHvA zodat je dat kunt invullen. Tijdens het intakegesprek wordt dit besproken. Het doel hiervan is om een beeld te vormen of de opleiding praktisch haalbaar is. Rol Uren p/w Wat betekent de deeltijdopleiding voor de rollen die u vervult? Partner Ouder Huishouder Mantelzorger Werknemer Sporter/recreant Sociale partner Anders Conclusie Beschrijf in maximaal 250 woorden of het volgen van deze opleiding in deeltijd (gemiddelde tijdsinvestering 32-40 uur per week) haalbaar is naast alle andere sociale rollen. 7
6. Een voorbeeld van een vrijstellingsaanvraag (optioneel). Op basis van eerder afgeronde, en voor het vak leraar basisonderwijs relevante, opleidingen is het mogelijk om na aanvang van de opleiding vrijstellingen aan te vragen voor één of meerdere studieonderdelen. Vrijstellingsaanvragen moeten per studieonderdeel worden ingediend bij de examencommissie van de opleiding. Hierbij maak je gebruik van het aanvraagformulier individuele vrijstellingen (zie bijlage 2). Dit schema vind je in een word-document op de studiekeuzecheckpagina op MijnHvA zodat je dat kunt invullen. Over elke aanvraag wordt door de examencommissie van de opleiding een afzonderlijk besluit genomen. Als je van mening bent dat je voor een vrijstelling in aanmerking komt dan is het mogelijk om één vrijstellingsaanvraag op te nemen in het intakedossier. Je gebruikt hiervoor het officiële formulier van de examencommissie: Aanvraag individuele vrijstelling opleiding Pabo (bijlage 2). Tijdens het intakegesprek wordt deze aanvraag als een exemplarisch voorbeeld voor een mogelijke vrijstellingsaanvraag besproken zodat je een beeld krijgt of de aanvraag compleet en/of reëel is. Op basis van dit voorbeeld van een vrijstellingsaanvraag en het bespreken ervan tijdens het intakegesprek wordt géén besluit genomen over het verlenen van een eventuele vrijstelling. Het aanvragen van vrijstellingen is pas mogelijk na de start van het studiejaar in september 2018. Vrijstellingsaanvragen worden ingediend bij en beoordeeld door de examencommissie van de Pabo HvA. Het overzicht van alle studieonderdelen van de deeltijdopleiding vind je in de studiegids. De studiegids voor het studiejaar 2018-2019 kun je ná 1 juni 2018 raadplegen via de website van de deeltijdopleiding: www.hva.nl/pabo-dt. 8
Het inleveren van de voorbereidingsopdrachten Ter voorbereiding op de studiekeuze en het intakegesprek maak je twee opdrachten, welke hiervoor uitgebreid zijn beschreven en toegelicht: a. Een lesontwerp (t.b.v. de studiekeuzecheck). b. Een intakedossier (t.b.v. het intakegesprek). De opdrachten lever je uiterlijk een week voor de studiekeuzecheck en het intakegesprek in. Bij deelname op 11 april is de uiterste inleverdatum 3 april. Bij deelname op 30 mei is de uiterste inleverdatum 22 mei. Bij deelname op 27 juni is de uiterste inleverdatum 19 juni. Bij deelname op 21 augustus is de uiterste inleverdatum 14 augustus (reserve datum). Inleveren van de opdracht De twee opdrachten lever je per e-mail in: instroompabo-foo@hva.nl. 9
Het studieadvies en de feedback Tijdens de studiekeuzecheck en het individuele intakegesprek worden verschillende onderwerpen besproken. Tijdens het gesprek wordt ingegaan op jouw individuele achtergrond, motivatie en situatie. Na afloop van de studiekeuzecheck en het intakegesprek ontvang je een studieadvies en feedback van de docent met wie je het gesprek hebt gevoerd aan de hand van de volgende punten: Deelname aan het interactieve mini-college en het maken van de toetsvragen. Het presenteren en bespreken van het lesontwerp. Een beschrijving van de motivatie en attitude. Een zelfinschatting van de sociale rollen. Het niveau van de (schriftelijke en mondelinge) taalvaardigheid en communicatievaardigheid. Het studieadvies en de feedback die je ontvangt is ontwikkelingsgericht. Je kunt het betrekken bij jouw afweging om wel of niet met de opleiding te beginnen, maar ook om jezelf voor te bereiden op de start van het studiejaar. Het is mogelijk dat de docent op basis van het intakegesprek twijfelt of je een goede studiekeuze hebt gemaakt. Als dat zo is zal de docent dit in de feedback kort en bondig motiveren. 10
Bijlage 1 Het lesontwerp Lees hieronder verder over wat er komt kijken bij het maken van een goed lesontwerp. Kerndoelen, leerlijnen en tussendoelen Van een goede les leren kinderen iets, zij doen kennis op of maken zich een vaardigheid eigen. Wát kinderen aan het einde van de basisschool moeten hebben geleerd is vastgelegd in de kerndoelen. Deze doelen zijn verdeeld in verschillende vakgebieden en gelden voor alle basisscholen in Nederland. Om scholen en leerkrachten te helpen met het bereiken van de kerndoelen is voor elk kerndoel een leerlijn met tussendoelen uitgewerkt. Daarin staat hoe in elke groep van de basisschool aan het kerndoel kan worden gewerkt. Elke les die je ontwerpt en uitvoert draagt bij aan het behalen van deze doelen voor de langere termijn. De kerndoelen, leerlijnen en tussendoelen voor het basisonderwijs kun je lezen op tule.slo.nl. Lesdoelen Als je een les ontwerpt beschrijf je altijd bij welke leerlijn de les hoort, aan welk tussendoel het bijdraagt. Er zijn meerdere lessen, of zelfs meerdere maanden en jaren nodig om een tussendoel te behalen. Dat noemen we het procesdoel van een les. Elke les heeft ook een productdoel. Dat is een doel dat je aan het einde van de les wilt hebben bereikt, dat is wat kinderen aan het einde van die ene les moeten hebben geleerd. Productdoelen zijn altijd concreet en meetbaar geformuleerd. Betekenisvol onderwijs Als leerkracht ben je verantwoordelijk voor het ontwerpen en uitvoeren van lessen die leerzaam zijn en waarmee uiteindelijk na acht jaar basisonderwijs de kerndoelen worden behaald. Daarnaast heb je als leerkracht een andere heel belangrijke taak bij het ontwerpen van lessen. Jouw onderwijs moet namelijk ook betekenisvol zijn voor kinderen. Daarmee bedoelen we dat de les gaat over een onderwerp dat kinderen interessant vinden, waarnaar zij nieuwsgierig zijn, waarover zij meer willen weten. In de les sluit je aan op wat kinderen al kennen en kunnen, je sluit aan op hun ervaringen. Je leert hen iets wat zij net niet zelf of zelfstandig kunnen of weten. Tijdens jouw les zijn de kinderen altijd ook zelf actief, je kiest werkvormen die hiervoor zorgen. De fasen van een les Een les bestaat uit verschillende fasen, in ieder geval: inleiding, kern en slot. In de inleiding activeer je de voorkennis van kinderen (wat zij al kennen en kunnen over dit onderwerp) en vertel je wat de kinderen van deze les gaan leren. De kern van de les bestaat bijvoorbeeld uit jouw instructie en wat kinderen doen. Het slot van de les bestaat uit een terugblik op de les en een evaluatie (is het lesdoel behaald?) Er bestaan veel verschillende modellen voor het ontwerpen van een les. Op veel Amsterdamse basisscholen wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van het activerende directe instructie (ADI-model). Dit model bestaat niet uit drie, maar zeven lesfasen: terugblik, oriëntatie/doel, instructie, begeleide inoefening, zelfstandige verwerking, evaluatie en feedback. 11
Bijlage 2 Aanvraagformulier individuele vrijstelling pabo (versie 5-10-2016) Let op: één aanvraag per formulier. Criteria De examencommissie beoordeelt als regel aanvragen op basis van het criterium dat het onderdeel waar de vrijstelling voor wordt aangevraagd op de volgende punten overeenkomt met het onderdeel uit het Pabocurriculum waarvoor de vrijstelling wordt aangevraagd. 1. Onderwijsniveau: het onderwijs is minimaal op hbo-niveau (en dus geen mbo-niveau) gevolgd; 2. Inhoud: stofomschrijving en gebruikte literatuur stemmen in grote mate overeen; 3. Studiezwaarte: studiepunten of studiebelastinguren liggen minimaal op hetzelfde niveau; 4. Resultaat: het via een toets behaalde resultaat dient minimaal voldoende (5,5 en hoger) te zijn. Belangrijk. Aanvragen worden alleen in behandeling genomen indien: Het formulier geheel is ingevuld en alle vragen (1 t/m 9) volledig zijn beantwoord; Alle gevraagde bijlagen en bewijsstukken (onder 10) -gescand of als e-mail- zijn meegestuurd. NB.: Het heeft alleen zin een aanvraag in te dienen indien je aan alle bovenstaande criteria voldoet. 1. Naam student. 2. Studentnummer. 3. HvA-e-mailadres. 4. Naam studieonderdeel waarvoor de vrijstelling wordt gevraagd. (Slechts 1 studieonderdeel per formulier) 5. SIS-code van onderdeel waarvoor de vrijstelling wordt aangevraagd. 6. Naam van de hbo- of wo-instelling waar dit studieonderdeel behaald is. 7. Aantal studiepunten of studiebelastinguren dat besteed is aan het elders gevolgde onderdeel. 8. Cijfer of beoordeling van het onderdeel waarvoor vrijstelling wordt gevraagd. 9. Datum waarop het onderdeel daar behaald is. 10. Mee te sturen bijlagen: a. Kopie van bewijsstuk waaruit blijkt dat het onderdeel op minimaal hbo-niveau is behaald (bv. cijferlijst met daarop de naam van een erkende onderwijsinstelling) b. Kopie van deel van studiegids waarmee de zwaarte (studiepunten, belastinguren) aantoonbaar is c. Kopie van cijferlijst waarop dit onderdeel met minimaal een voldoende is beoordeeld d. Kopie van cijferlijst waaruit de datum blijkt wanneer het onderdeel behaald is. 12
Bijlage 3 Feedbackformulier intakegesprek Naam deelnemer: Datum van het intakegesprek: De deelnemer heeft het intakedossier samengesteld. Ja. Nee. Motivatie van het studieadvies en/of ontwikkelingsgerichte feedback met betrekking tot: Een beschrijving van de motivatie en attitude. Een zelfinschatting van de sociale rollen. Het niveau van de (schriftelijke en mondelinge) taalvaardigheid en communicatievaardigheid. Andere onderwerpen of aandachtspunten. Docent Pabo HvA: Datum: 13