1924'51/Goud HET FRANSE VOORSTEL TOT AGRARISCHE INTEGRATIE Het agrarische integratievoorstel, hetwelk de Franse regering via de Heer Paris aan de onderscheidene landen heeft doen toekomen, is in algemene en vrij vage bewoordingen gesteld. Niettemin kunnen een aantal elementen worden gesignaleerd, welke in aanzienlijke mate -in overeenstemming zijn met de Nederlandse zienswijze. Bit is te "belangrijker, waar, gelijk nog zal worden aangetoond, de Nederlandse positie zowel economisch als politiek, bepaaldelijk niet sterk kan worden'genoemd. In het hiernavolgende zal het Franse voorstel critisoh worden bezien en vervolgens de Nederlandse positie ten opzichte ervan aan een nadere beschouwing onderworpen. I. Het integratievoorstel. Na de opsomming van een groot'aantal r ons overigens bekende - redenen, waarom sleohts de vorming van een marche unique de oplossing der Europese agrarische problemen kan brengen, komt het Plan tot de volgende stellingt Be eenheiasmarkt vormt voor de Europese landbouw niet slechts een factor, waardoor evenwioht tussen vraag en aanbod kan worden bevorderd, doch ook waardoor een productieverhoging zal worden bereikt onder vermijding van kunstmatige handhaving van oneconomische producties. Meer nog, het gaat om de vorming van een gemeenschappelijke markt onder invoering van een gezonde conourrentie teneindet a., te komen tot een rationeler, beter gerichte en economischer productie; b. de boeren een prikkel te geven tot modernisering en effioiency-verhoging over te gaan; 0«een geleidelijke kostprijsverlaging te bewerkstelligon». Nu ie het echter de vraag, of met deze concurrentie bedoeld wordt concurrorend vermogen binnen de groep, of ook ten opzichte van derde landen. Het voorstel doet hierover slechts zijdelings een uitspraak, nl. dat de im- en exportpolitiek t.o.v. het buitenland zal worden gecoördineerd (par. 12b) en dat uiteindelijk de tarieven cn contingenteringen binnen de groep' zullen vervallen (par. 12c)» Blijkbaar heeft men dus in gedachte do vorming van een area, welke t.o.v. het buitenland zal worden verdedigd met de gebruikelijke wapenen. Hier doet zich voor Nederland een gevaar voor, zoals in het tweede hoofdstuk nader zal worden aangetoond, In d^t verband is ook nog van belang de laatste zinsnede van par. 12o» "Ce marche 'pourra. s 1 ouvrir plus largement sur le monde exterieur dans le "oadre d'una organisation internationaio du commerce, qui reoonnaitraifc 'Me oaraotore particulier des relations entre les pays partioipants". Het Plan noemt als enige methode ter bereiking van het doel de harmonisatie van de agrarische en van de handelspolitiek der deelnemende landen. Be Europese agrarisohe gemeenschap (communauto) dient te zijn gebasserd op de volgende principess. > 1) tfer beschikkingstelling van de productie aan de gehele unie, d.w.z. gemeenschappelijke regeling van moeilijkheden bij afzet of voorziening van de-consumenten. Niet duidelijk is, wat onder de uitdrukking "ressources de leur produotion" (par. 12a) moot worden verstaan. Bedoeld kan zijm de productiemiddelen, de oogstopbrengst of het exportabele surplus. Nadere toaliohting is hier nodig.
~ 2-2) Eon organisatie zal de productie op do behoeften moeten afstellen en hot marktevenwicht in de unie verzckoronj met name is haar taaks harmonisering der productiorichtingen, ontwikkeling der techniek, opvoering dor productiviteit, coördinatie van lm- en export, voeren van voorraadpolitiek en verbetering van de consumptieniveaux (par. 12b). Een dergelijke organisatie zal onvermijdelijk het karakter van eon Hoge Autoriteit moeten hebben'. Dit wordt ook in het stuk zelf erkend (par. 13). Een consultatief lichaam is onvoldoende. Nodig is de toekenning van de bevoegdheden tot het nemen van bindende beslissingen en het geven van bindende uitspraken, wil het orgaan op elk moment snel en met de nodige soepelheid het marktevenwicht kunnen verzekeren. Met zoveel woordon wordt eenstemmingheid in dit lichaam een eis geacht, welke de werking ervan totaal zou verlammen. f f Mogelijk is, dat het voorstel niet een enkele Hoge Autoriteit voor do gehele agrarische sector op het oog heeft. De formulering van par. 12c wijst min of meer op een Hoge Autoriteit per product of per productengroep( L> organisation projposee aura enfin pouv mi33ion de proparer 1'etablissement d'un marehe oommun entre les pays participants pour chaoun des produits relevant do sa oompetence)..daarentegen wijst de formulering van par. 12, inleiding (ïïne oommunaute europeenne de 1'agriculturo) on die van par. 12a (dans chaoun dessecteurs agricoles^s weer enigermate in andere richting. Nadere toelichting is hier nodig. 3) De organisatie. zal tenslotte tot taak hebben de vorming van oen eenheids- markt voor te bereiden. Onder voorbehoud van een regeling voor de over- -'"^ gangstijd wordt de opheffing van tarieven en oontingenteringen binnen v.' de unie afhankelijk gesteld van de opheffing van kunstmatige factoren, ' die de natuurlijke concurrentieposities en de natuurlijke prijsverschillen verwringen alsmede van verschillen in productiovoorwaarden of in wijzen van marktorganisatie. Wanneer deze alinoa strikt, wordt uitgelogd, zou integratie mooit tot stand komen, daar de natuurlijke verschillen in de productievoorwaarden (klimaat, bodemgesteldheid, watervoorziening) altijd zouden blijven bostaan. Het i3 overigens de vraag of hier niet een formule wordt gegeven welke het mogelijk maakt ook binnen de groep de tarieven en oontingenteringen nog lange tijd - of zelfs voorgoed - te handhaven* Immers, ook versohillen in techniek en officiency zijn verschillen in productievoorwaarden en het is bekend, dat deze speciaal- in de landbouw zeer moeilijk en dan nog over een geruime tijdsperiode kunnen worden geëlimineerd. Vooï'ts betreft het hier een alinea, waarover bij de Franse Regering intern verschil van mening bestond. De telex van Frank zegt hierover het volgende i "Volgens het memorandum is opheffing, van douanetarieven en oontingenteringen niet mogelijk zonder dat zijn weggenomen "les pratiques artificiolles et les incompatibilites des conditions de la production et les modes des organisations (thans, modes do fonctionnemont) des marchés". Deze zin is niet zeer begrijpelijk, hetgeen,te verklaren is door het feit, dat hot oen oompromis inhoudt tussen Monnet en Pflimlin. Monnot wil onmiddellijk de tarieven en oontingenteringen opheffen, dooh Pflimlin acht dit slechts mogelijk nadat alle productievoorwaardon sociaaleconomisch gelijk zijn. Monnet meent, daat daarvoor stoeds aflopende oompensatoire rechten gedurende eon periode van vijf. jaar voldoende ^ zijn. Zowel Bou (Plan Monnot) als Maestraoei menon op hun beurt,, dat 1) Dr. Hamburger aoht het, daar e.o.a. gezien moet worden als de Franse, ^onpept^e van een,)prae-alabel Europees Ministerie van Landbouw vrijwel zeker, dat een Hoge Autoriteit voor de agrarische sector is bedoeld.
in do bovenaangehaalde zin hun mening tot uiting komt. Bou is nl. van oordeel, dat dozo zin slechts betrekking hooft op de organisatie van do productio on dqhandel. Hot komt mij eohter voor, dat eruit eerder hot standpunt van Pflimlin to lezen valt'. ^Nu do Eoor Monnot zich heeft teruggetrokken zou kunnen worden aangenomen, dat hot standpunt van Pflimlin hoeft gezegevierd. Be toevoeging, dat de opheffing van abnormalo prijsverschillen tuêson de doolnomondo landen de instelling van eon gezondo concurrentio zal mogelijk maken, zegt in dit opzicht niet voel, daar alles afhangt van do intorprotatio van hot woord abnormaal. ' In verband met het complexe karakter der landbouwvraagstukken on do' omvang van de taak dor Europoso marktorganisatie is hot noodzakelijk VOITgons het Plan, nauwkourig do roalisatiemethodo te bopalon. Hot Plan acht oen geleidelijke on soopolo realisatie de onigc weg, d.w.z. men zal oen overgangsperiode met overgangsmaatregelen mooton instellen on zioh mooton hoodon voor olk automatisme. Voorts zal men zich aanvankelijk tot onkolo voor Europa belangrijke producten mooten beperken. Het Plan noemt hior ochtor producten, welke specifiek voor Frankrijk, bolangrijk zijn. Eohter zullen suggesties van andoro landon torzako wordon bestudeerd, Ook op dit punt wordt in Hoofdstuk II nog nader teruggekomen. Hoowol do im- en oxportverhoud.ingen t.a.v. do hior.genoemde producten alsmede t.a.v. nog énkele andoro in het leader van do Europoso handel nog aan oen analyse mooton wordon onderworpen, hotgoon ook geldt t.a.v. de kostprijsvorhoudingen, zij hier ter voorlopigo oriëntatie hot volgendo aan hot Financiële Bagblad ontloonde overzicht opgenoment Granen. Van do zes landen (Benelux, Wost-Duitsland, Frankrijk on Italië) hooft alleen Frankrijk oon graanuitvoer-ovorschot, dat eohter niet voldoondo is om do inporttehoefto van do vijf andere landon te dokkon. Be groop zou dientengevolge vior a vijf milliocn ton graan moeten importoren. T.a.v. tarwo zal do Franso graanprijs wellicht wordon afgostomd op die van hot Whoat Agreomont, aangezien invoer volgons dozo overeenkomst zal blijven voortbestaan (persoonlijk achton wij het waarschijnlijker, dat ook do prijs van tarwo hogor zal liggen dan do internationaio prijs, in dit geval de Whoat Agr ooment-prijs)", Suikor.,. Voor suikor hobbon Frankrijk on België een uitvoorovorschot, Nederlanden Luxemburg Icunnen, ongovoor in eigen binnonlondso behoefte voorzien, Buit3- land on Italië hobbon oon invoorovorsohot. Hot Frans-Bolgischo uit vooroverschot is ook hier kleiner dan het Italiaans-Buitse tekort. Op do oonhcidsmarkt zou dorhalve suiker uit Cuba mooton worden geïmporteerd, ZuivoIproducton. Hiervoor wordt do Nederlandse productie erkend als do bost georganiseerde on is Nedorland hot enigo exporterondo land van de groop (dit is. nio o goheel juist» ook Frankrijk exporteert, zij het incidontool). Bo Franson menen, dat do Nodorland30 botoroxport eon spociaal Frans-Nedorlands vraagstuk is, daar do Franse prijzen vool hogor liggon. Wijn. ~W Til Bit produot is voorai voor Frankrijk en Italië van belang, voor Nedorland is hot vrijwel van geon onkolo betekenis., - 4 -
- 4 - Tenslotte moot nog worden opgemerkt, dat hot Franse vooratol blijkbaar onigszins aan hot standpunt, gehuldigd in hot Plan Mansholt tegemoet komt, aangezien duidelijk gestold is, dat in hot kador van do_ agrarische integratie, mot enkele producton moet worden begonnen» Voorop staat du3 moer dan tot dusverre de integratie van do gehele agrarische sector. Dit blijkt o.a. ook uit de formuloring van par. 12, welke spreekt van "uno communaute ouropeönno de l'agricülturo" en van 12a, waarin sprake is van "ohaoun dos seoteurs agricoles". Toch blijft nog belangrijk verschil aanwezig in zovorro als gemakkelijk oon interpretatie van hot Franso voorstel mogelijk is, dat slechts die prevducten voor integratie in aanmerking komen, waarbij do vorschillon in product ie voorwaarden niet aanwezig of 'slechts kloin zijn, terwijl het Plan Mansholt alle producten wil integreren ongeacht verschil in productiovoorwaarden en do repercussios via oon marlet organisatie wil wognomon rosp. verzachten. II. Do Nederlandse positie t.o.v. bot Franse integratie voorstel. Hoewel eerst bij nadere prooisering van het voorstel moer kan worden gezogdovor de specifieke positie, welke Nederland in de te intf^groron markt zal innemen, kan reeds aanstonds worden vaatgestold, dat onze positie nooit sterk zal kunnen zijn. Hot Nederlandse belang bij het Plan Pflimlin is oon fundamenteel andor dan dat bij het Plan Schuman, Hot economisch aspoot van dit laatste had voor Nederland oon relatief geringe betekenis, waardoor do politieke wenselijkheid bij het bepalen van het Noderlandso standpunt voorop kon staan zonder vroes voor ernstige repercussies op do nationale economie. Do agrarisoho sector echter, vormt een dor hoofdpoilers van ons bestaan. Do landbouw geeft aan ca. 25$ van de Nodorlandso bevolking een bostaan, draagt voor oa. 50$ bij in onze export en voorziet voor een zoor bolangrijk gedeelte in de Nodorlandso behoefte aan voodings- en genotmiddelen tegen relatief lago prijzen». Bon agrarisohe integratie zal om dozo redenen niet slechts de bij de landbouw betrokken groepen boïnvloöxien, doch onze gehele volkshuishouding. Afgezien van repercussies op.het sooialo vlak ' zal in verband mot do huidige ooonomisoho positie van Nodorland voorts elk intogratievoorstol vooral moeten worden bozion op zijn merites t.a.v» oon verbetering van onze botalingsbalanspositio. Naast d t zuiver economisch aspect speelt uiteraard ook hot politieke eeij grote rol. Politiok gesproken is Nodorland feitelijk par dofinition voor integratie. Is het hierom roeds moeilijk afzijdig to blijven, politiekeoonomisoh gozion is dit vrijwel geheel onmogelijk, daar Nederland zich in dit geval zou zien geplaatst tegenover een blok van afnomors, met allo govolgen van dien» Dooh ook opgenomen in dit blok is do Nederlandse positie zwak zolang Denemarken afzijdig blijft, aangozion Nederland in dit geval hot enige exportland van betekenis in de groep t.a.v. oindproducton zou zijn. Eon versterking onzer poeitio door optreden in Bonoluxvcrband zou hier wellicht mogelijkheden kunnen biedon, ware hot niet dat Belgio zowol om ooonomisohe als binnonlands-polrtieke rodenen, van integratie afkerig is. Be moeizame gang van zaken bij do totstanskoming van do Benelux biedt oon woinig bemoedigend vooruitzicht» Ook economisch gesproken, is de Nodorlandso onderhandelingspositie zwak. Nederland importoort granen on suiker on is als zodanig oon potentiële afnomor van Frankrijk, Boch ingevolge hot dollartokort on de geringe
aankoopmogolijkhoden in niot-dóllargobiodon, kan ondor do huidigo omstandigheden deze positio als afnomor van baoisproduoton nauwelijks nog krachtig wordon gonoomd, Hior komt nog hij, dat do Franso kostprijzen zo ho<?g 1 liggon, dat zolfs al^zouden wij niot uit Frankrijk importoron, hot gemeenschappelijke importregime t.o.v. derdo landen vormoodolijk oon niot-onaanzionlijko stijging in enzo productiekosten - naast dio in do kosten van lovonoonderhoud - mot zich zou brengen. Wanneer Noderland dan ook opgoncmon zou zijn in do unio bctokont oen en andor, dat, zolang de prijzen dor agrarische basisproducten in do unie hogorliggen dan or buiten onze concurrentiepositio t.o.v. do derdo landen ongunstiger is geworden.' Wanneer derhalve de unio.niot al onzo oindproduoton zou kunnen opnemen, - en hot 3 waarschijnlijk dat dit het geval i s - zal oon weg gevonden moeten worden om hot Nodorlandse concurroxand vermogen in doze derdo landen onverkort to handhavon. Do kosten van lovonoonderhoud worden voor een belangrijk deel boïn vlood door de kosten van voedingsmiddolon, dus van agrarische eindproducten. Wannoor do geïntegreerde' aroa zoals te vorwaohten valt, gezien do tekst van het Franse voorstel oon hoger prijspeil dan de rest van do wereld hooft, stijgen do kosten van levensonderhoud bovon het huidige poil, waardoor ook onze industriolo concurrentiepositie zowel binnen do groep als daarbuiton wordt vorzwakt.. Hot voordooi, dat do Nodorlandso eoonomie van hot hier te lando hoorsonde stolsel van'behoorsing der agrarische sector geniet, is vooral gologon in do omstandigheid, dat de productie zo hoog mogelijk v/ordt opgevoerd, daar do booron afzet en prijs voor een belangrijk gedoolto verzokerd zion en daarnaast in do omstandigheid, dat dozo productie hiordoor plaats kan vindon togen prijzen, welke thans zoor', bolangrijk bonedon dio van do worold-r markt liggen. Een ophoffing van het systeem dor im- on oxporthoffingon van het Landbouwegalisatiofonds zou tot govolg hebbon, dat het inkomen dór boeren sterk stijgt, do,oh dat/iïo prijzon dor Nedoflandse voedingsmiddolon in hot binnenland aanzienlijk stijgen. Do totaio Nodorlandso bovolking zou in dit göval bonadoold worden ten bate van een producenten-groep. Bovendion zou hot laten vallen van hot -hier te lando bostaando systoom - zonder dat hiervoor in de plaats oen unie- egalisatiefonds komt mot oen soortgolijko politiek, echter nu in uniovorband- tot gevolg hobben dat do boerenstand wodorom word blootgesteld aan do fluctuaties van do woroldmarkt, hotgoon vormoodolijk een ongunstige uitwerking zou hobben op do hoogto van do produotio... Bij de produo ton-, waarmede het Franse voorstel do integratie donkt to beginnen, ontbroken de voor Noderland zo belangrijke artikolen groente, fruit, vis, vlees, oieron. Hot gevaar is niot denkbeeldig, dat men de groente- en fruitsoctor onder tafol wil laten vallen, wegens de spooifioko mooilijkiodcn, welke do meeste dor aan de unie deelnemende landen ton aanzien hiervan ondervinden. Voor Noderland is hot ochtor oon belang van de allereerste orde, dat zij terstond in do integratie wordon betrokken, immers ons potontieel productieveraogen aan deze artikolen is zeer aanzienlijk groter,dan de hoogte dor huidigo productie, terwijl t.b.v. dezo, productie praotisoh gesproken goon import nodig is. Uit betalingsbalansovorwogingon 1B speciaal groento en fruit dan ook oen uitermate aantrekkelijk artikel. -Voorts lijkt het ons gewenst, dat van do granen afgeleide produoten - vlees en oieron - direot tegelijk met do granon worden geïntegreerd. Eorst dan namolijk staat tegenover het nadeol van de hogere prijs der uniogranon
- 6 ~ tenminste het voordeel, dat ons vlees en onze eieren, welke uiteraard duurder moeten wordon dan zij thans zijn, lcunnon worden afgozot op do eenheidsmarkt, zonder belemmeringen door nationale marlet bescherming» Tenslotte lijkt ook do integratie van vis voor Nederland van. groto botekenis, daar ook dit artikol woinig doviozen-intensief is, zodat hij verruiming van do oxportraogolij]:hoden, oon verbetering van onze betalingsbalanspositio to verwachten is. Gezien het feit, dat de Franse Regering do wijn als een voor'europa belangrijk product hoeft opgevoerd, is het o.i. zoker billijk, dit artikol to integreron als zijnde belangrijk voor Europa. Het komt ons voor, dat zonder de hier gonoemdo producten gr conto en fruit, vlees en eieren en vis, do door de Franse Regering voorgestelde integraties slechts zin hobbon voor Nederland in het kader van, of als eerste stap $n, een algomone agrarische integratie Immers do integratie van granen zal vermoedelijk - althans in do eerste jaron - slechts kostprijsvorhoging voor ons tengevolge lubben. Hetzelfde geldt voor de suiker. Wat do zuivelproducten aangaat, is het zeor de vraag in hoeverre wij van een integratie terzake verhoogde export mogen verwachten» Een nader onderzoek moet hior nog wwden ingesteld, doch uitoraard hangt zeor voel af van het overeen to komen prijsniveau. Do'integratie van wijn tenslotte, is voor Nederland vrij?;el geheel zonder belang» Het is derhalve gewenst, enerzijds do thans naar voren gobrachto integratie van graan, suiker, zuivel en wijn duidelijk to aanvaarden niet als afzondorlijko integraties, maar als begin van de algehele agrarische integratie, anderzijds veilighoidhalve de hier genoemde producten nog te vermoerderen met de voor Nederland belangrijke artikelen groente en fruit, vis, vlees on eieren» Di±. Gen.v.d. B.E.B. Directie Multilaterale Zaken 20 April 1951. - / 563-25-4-'51