Ministerie van Sociale Zaken en Werkgeiegenheid > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag Regionaal Werkbedhjf Noordoost-Brabant T.a.v. de beer H. van Olden Postbus 12345 5200 GZ S HERTOGENBOSCH T B&W > * * * ' -Hcriogvnbusch DR. Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333 44 44 www.rijksoverheid.nl -1 FEB. 2018 Contactpersoon dhr. drs. GJ. van der Wei CLASS: ORG.OND.U/U L..JU NR.: T 070 333 62 72 GvdWel minszw.nl 3 0 JAN. 2018 Betreft Vervanging loonkostensubsidie door loondispensatie 2018-0000008506 Uw referentie Mw. G. Klijn, brief van 13 november 2017 Geachte heer Van Olden, Op 13 november 2017 heeft u mij een brief gestuurd waarin u namens het bestuur van het Regionaal Werkbedrijf Noordoost-Brabant uw zorgen ult over het voornemen om in de Participatiewet de loonkostensubsidie door loondispensatie te vervangen. U licht uw zorgen in uw brief uitgebreid toe. U geeft aan graag bereid te zijn hierop ook een mondelinge toelichting te geven. Allereerst stel ik het zeer op prijs dat u mij informeert over uw zorgen en uw bereidheid hierop een mondelinge toelichting te geven. Voorts wil ik u dankzeggen voor de inspanningen die u al verricht om mensen met arbeidsbeperkingen aan de slag te helpen. Dat is en blijft hard nodig. De zorgen die u uit zijn ook door andere gemeenten en arbeidsmarktregio's naar voren gebracht. Ook bij de begrotingsbehandeling van het Ministerie van SZW, eind december, is hier veel aandacht voor geweest. k begrijp de onrust die is ontstaan, maar die niet altijd terecht is. Graag licht ik in deze brief mijn beleidsinzet en voornemens toe, voor zover dat nu mogelijk is. Centraal staat n mijn visie het belang dat mensen met arbeidsbeperkingen aan het werk komen. Werk biedt bestaanszekerheid. Het is de beste remedie tegen armoede, schulden en sociale uitsluiting. Werk levert sociale contacten op en ook kansen op persoonlijke ontwikkeling. En werk hangt positief samen met gezondheid en geluk. Maar nog te veel mensen staan aan de kant. Momenteel heeft een groot deel van de mensen met een arbeidsbeperking nog geen of weinig perspectief op werk. We moeten ervoor zorgen dat ook zij weer perspectief op werk krijgen. k wil graag dat iedereen de kans krijgt om mee te doen. Het momentum is er, nu het weer goed gaat met de economie en er meer banen ontstaan in Nederland. k denk dat we het hierover eens zijn. Bij de invoering van de Participatiewet in 2015 s de keuze gemaakt voor het instrument loonkostensubsidie. n het huidige regeerakkoord is de keuze gemaakt om loonkostensubsidie in de Participatiewet te vervangen door loondispensatie. Uit brieven die ik heb ontvangen, waaronder uw brief, uit Kamervragen en uit berichten in de media blijkt dat deze maatregel onrust heeft teweeggebracht. Pagina 1 van 3
Dat is ook de reden geweest waarom ik de Kamer in mijn brief van 14 december de contouren heb geschetst van de regeling die ik graag met alle betrokken partijen, waaronder gemeenten, wil uitwerken. k voeg deze brief bij. Bij de begrotingsbehandeling heb ik de Kamer toegezegd nu n overleg te gaan met betrokken partijen en de Kamer in het eerste kwartaal van 2018 te willen informeren over de verdere uitwerking van de plannen. Zoals gezegd is n het regeerakkoord de keuze gemaakt om loonkostensubsidle te vervangen door loondispensatie. Met name vanuit de kant van werkgevers is hiertoe een oproep gedaan uit oogpunt van eenvoud en eenduidig instrumentarium. Dat vergroot de kans dat ze mensen met arbeidsbeperkingen in dienst nemen en de afspraken in het kader van de banenafspraak realiseren. Belangrijke beleidsinzet is om werkgevers te ontzorgen, omdat daar banen vandaan komen. De opgave waar we de komende jaren voor staan is groot. Daarom willen we nu het instrument kiezen waarmee we ook op langere termijn zo veel mogelijk mensen aan de slag kunnen helpen. 3 0 JAN 2018 Onze referentle 2018-0000008506 k heb in mijn contourenbrief van 14 december aangegeven dat de afgelopen tijd over de voornemens uit het regeerakkoord beelden zijn ontstaan die niet kloppen. Zo bestaat de zorg dat mensen die werken met loondispensatie, teruggaan naar de bijstand en dat er structureel 500 mlljoen wordt bezuinigd op mensen met een arbeidsbeperking. Die beelden zijn niet terecht. De beelden zijn gebaseerd op de veronderstelling dat bij loondispensatie een loonaanvulling plaatsvindt tot de bijstandsnorm. Dat is niet wat mij voor ogen staat. n mijn contourenbrief heb ik aangegeven de systematiek van loonaanvulling zo te willen uitwerken dat mensen die vanuit een uitkering met loondispensatie gaan werken een loonaanvulling krijgen die voldoet aan twee uitgangspunten. Het inkomen van deze mensen moet hoger uitkomen dan het voor hen geldend sociaat minimum. Als mensen gaan werken en als mensen meer gaan werken, moeten ze er echt op vooruitgaan. Verder vind ik het belangrijk dat hun inkomen gaat naar een niveau conform het minimumloon naar rato van het aantal uren dat ze werken. k hoop hiermee in ieder geval de zorg weg te nemen dat mensen teruggaan naar de bijstand. Het uitgangspunt is dat werken moet lonen. k hecht er bovendien aan om op te merken dat loonkostensubsidle voor bestaande arbeidsrelaties blijft bestaan. Bij de invoering van de loondispensatie is verder geen sprake van een bezuiniging, maar van een andere aanwending van financiele middelen. Het budget voor actlvering en dienstverlening voor mensen in een kwetsbare positie wordt verhoogd. Gemeenten krijgen hiermee ruimte om bijvoorbeeld meer beschutte werkplekken te organiseren, om werkgevers te ontzorgen en om maatwerk te bieden dat aansluit bij de behoeften van burgers. Het geld dat de loondispensatie opievert ten opzichte van de toonkostensubsidie wordt dus ingezet om meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk te helpen. De middelen bouwen geleidelijk op, en hebben betrekking op de periode tot 2050. k realiseer me terdege dat hiermee niet alle zorgen zijn weggenomen en dat er veel nog moet worden uitgewerkt, ook punten die u noemt in uw brief. k doe dat graag met betrokken partijen, waaronder gemeenten. Met VNG, Divosa en Cedris en een aantal vertegenwoordigers van ndividuele gemeenten is reeds ambtelijk overleg gestart. Graag wil ik daar mee doorgaan. Aan dit ambtelijk overleg wordt reeds deelgenomen door een vertegenwoordiger vanuit uw arbeidsmarktregio. Pagina 2 van 3
k vind het van groot belang om bij de uitwerking van de loondispensatie met nadruk te letten op de uitvoerbaarheid en de effecten voor werkgevers maar juist ook voor werknemers die met loondispensatie werken. k street een zorgvuldig proces na waarbij alle betrokkenen hun nbreng kunnen leveren bij de uitwerking van de maatregelen. Met vriendelljke greet, de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, - /// 3 0 JAN. 2018 2018-0000008506 T. van A) Pagina 3 van 3
X* Ministerie van Sociale Zaken en VVerkgeiegenheid > Retou'-adr«s Postbus 90601 2509 LV 0«n Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA SGRAVENHAGE Postbos 90801 2509 LV Oen Haag Pa'-nassjsplem 5 T 020 333 44 44 wv/>v.ri]ksoverbeidil Contactpersoon 1 DEC 201? Betreft Contouren loondispensatie Particlpatiewet.2017-0000202026 De Kamer verzocht mlj om nog voor de begrotingsbehandelmg van het Ministerie van Sodale Zaken en Werkgelegenheid nadere informatie (planning, context, contouren) te verstrekken over de maatregel uit het Regeerakkoord om de loonkostensubsidie te vervangen door loondispensatie. Met deze brief voldoe ik aan het verzoek van uw Kamer. k heb goed gezien en begrepen dat er bij vele mensen vragen en ook zorgen zijn over de in het Regeerakkoord genoemde maatregel om loonkostensubsidie n de Participatiewet te vervangen door loondispensatie. k zie ook dat er beelden ontstaan die niet kloppen. 2o bestaat de zorg dat mensen die werken met loondispensatie terug gaan naar de bijstand" en dat er structureel 500 miljoen euro wordt bezuinigd op mensen met een arbeidsbeperking. k betreur dat dit bij betrokkenen zoveel onrust teweegbrengt. k hecht er dan ook aan om n deze brief alvast de kaders te schetsen waarbinnen loondispensatie binnen de Participatiewet wordt uitgewerkt. k koers erop de systematiek zo uit te werken dat mensen die vanuit de uitkering met loondispensatie gaan werken een loonaanvulling krijgen die voldoet aan twee uitgangspunten. Om te beginnen vind ik het belangrijk dat het inkomen van deze mensen hoger uitkomt dan het voor hen geldende sociaal minimum. Mensen gaan dus niet werken op bijstandsniveau. Als mensen gaan werken, en als mensen meer gaan werken, wil ik dat ze er echt op vooruit gaan. Verder vind ik het belangrijk dat hun inkomen gaat naar een niveau conform het minimumloon, naar rato van het aantal uren dat zij werken. Dit alles dient uiteraard te passen binnen de financiele kaders van het Regeerakkoord i De uit te werken regeling geldt bovendren voor mensen met een nieuwe arbeidsrelatie, dus niet voor reeds bestaande arbeidsrelaties. k streef een zorgvuldig proces na, waarbij alle betrokkenen hun inbreng kunnen leveren bij de uitwerking van de maatregelen. Daarom volsta ik nu met het schetsen van de hoofdrichttng. Het Regeerakkoord betekent voor mensen met een arbeidsbeperking juist vooral een voortzetting van het eerder ingezette beleid dat toewerkt naar een inclusieve arbeidsmarkt, waarbij mensen met een arbeidsbeperking zo veel mogelijk reguher werken en als dat niet mogelijk is op een beschut werkplek aan de slag kunnen. De maatregelen uit het Regeerakkoord moeten in dat iicht worden bezien. Met de maatregelen wordt beoogd om een extra impuls te geven aan de arbeidsdeelname Pagina 1 Vjr 3
van mensen met arbeldsbeperkingen en belemmehngen voor arbeidsdeefname weg te nemen. Mij staat daarbij een uitwerking voor ogcn waarbij mensen met een arbeidsbeperking perspectief khjgen op werk naargelang van hun mogelijkheden en waarbij werken lonend is. Daarbij s geen sprake van een bezuiniging, maar van andere aanwending van financiele middelen. k licht dit hierna toe. Het regeerakkoord bevordert de arbeidsdeelname van mensen met een arbeidsbeperking door extra geld beschikbaar te stellen aan gemeenten voor activering en dienstveriening. Hiermee kunnen meer mensen betaald werk gaan verrichten. Gemeenten kunnen meer beschut werkplekken organiseren voor mensen die veel begeleidmg nodig hebben, ze kunnen met het extra geld maatwerk bieden richting werk of werkgcvers ontzorgen'. Deze intensivering wordt gefinancierd door het instrument loonkostcnsubsidie m de Participatiewet voor nieuwe arbeidsrefaties te vervangen door het instrument loondispensatie. Met de middelen die vrijvallen, kunnen gemeenten meer mensen aan het werk helpen. Hier is dus geen sprake van een bezuiniging maar van herallocatie van middelen voor mensen met arbeldsbeperkingen. 2017-O00OZO2026 Om te bereiken dat zoveel mogelljk mensen mee gaan doen op de arbeidsmarkt is het belangrijk dat werkgevers worden gestimuleerd om ook mensen met een arbeidsbeperking aan te nemen. Daarvoor is het van belang dat er een regeling s die eenvoudig en passend is voor werkgevers en die het voor werknemers aantrekkelijk maakt om te werken. Voor werkgevers is het belangrijk dat zij worden gecompenseerd voor de vermrnderde productiviteit van mensen met een arbeidsbeperking. Momenteel bestaan er twee instrumenten voor datzelfde doe!; loondispensatie in de Wajong en loonkostcnsubsidie in de Participatiewet. De opzet van beide instrumenten verschllt echter. De werkgever wordt bij loondispensatie toegestaan loon te betalen conform de productiviteit (de loonwaarde) van de werknemer en betaalt daarbij een loon dat ligt onder het v/ettelijk mimmumloon (WML). De werknemer krijgt een aanvullende uitkenng van UWV of zo nodig van de gemeente. Loondispensatie wordt al jaren gebruikt in de Wajong. n 2016 werkten ruim 17.000 Wajongers met loondispensatie. Bij loonkostcnsubsidie ontvangt de werknemer het wettelijk minimumloon voorde uren die hij werkt (of het cao*loon als dat hoger is). Bij loonkostcnsubsidie krijgt de werknemer zo nodig een aanvullende uitkering van de gemeente, in het geval het aantal uren dat hij werkt te weinig is om op het sociaal minimum uit te komen. De werkgever krijgt loonkostensubsidie ter hoogte van het verschil tussen het WML en de (lagere) loonwaarde van zijn werknemer. De loonkostensubsidie vergoedt ook de af te dragen premies, waaronder de pensioenpremie. Het aantal verstrekte loonkostensubsidics in de Participatiewet is smds 2015 gestaag gestegen en bedraagt ultimo juni 2017 6.430. Werkgevers hebben steeds aangegeven eenduidige regels te willen. Dat vergroot de kans dat ze mensen die extra aandacht nodig hebben in dienst nemen. Dat er nu verschillende instrumenten voor een vergelijkbare doelgroep zijn, helpt daarbij niet. Die eenduidige regels wil het kabinet bieden door in de Participatiewet het instrument loonkostensubsidie te vervangen door loondispensatie. Het ook beschikbaar stellen van loondispensatie in de Participatiewet zorgt voor een eenduldig instrumentarium voor werkgevers dat ingezet kan worden voor vergelijkbare groepen mensen die onder de banenafspraak vallen, waardoor werkgevers meer duidelijkheid hebben. Pagmd 2 van 3
! i Van betang is dat het loont om te gaan werken en om meer te gaan werken. Evenals UWV doet bij loondlspensatie in hct kader van de Wajong, vult de gemeente straks het loon van de vverknemer die vanuit de bijstand met loondlspensatie gaat werken aan. Essentieel ddarbij is dc wijze waarop de loonaanvulling vanuit de Participatlewet wordt vormgegeven. Voor ogcn staat om een aparte loonaanvullingsregeling binnen de Participatiewet te ontwerpen voor mensen die vanuit de uitkenng met (oondispensatie gaan werken, met de uitgangspunten die ik hierboven reeds heb geschetst. Er komt nog heel veel kijken bij de uitwerking van de maatregel. Bij die uitwerking hecht k aan een zorgvuldig proces. Het kabinet wll dit doen n overleg met gemeenten, socialc partners, clientenorganisaties en andere betrokkenen, waarbij de uitvoerbaarheid van de regeling een belangrijk aandachtspunt is. Over de uitwerking van de planncn ga ik uiteraard ook graag in gesprek met uw Kamer. Orue referentie 2017-O00C202O26 De overgang naar loondlspensatie en bijbehorende loonaanvullingsregeling vergen wljziging van de Participatiewet. Het Regeerakkoord gaat uit van invoering per 1 juli 2019. Het tijdpad omvat de gebrulkelijke stappen voor wetgeving: het opstellen van het wetsvoorstel, consultatie van betrokken partijen uit hct veld, het voorleggen voor een uitvoeringstoets aan uitvoeringsinstanties, behandeling n de Ministerraad, advisering door de Raad van State, en parlementaire behandeling. Naar verwachtmg zal een wetsvoorstel na de zomer van 2018 worden ingediend bij de Tweede Kamer. De Staatssecretaris van Sociale Zaken en V/erkqelegenhcid, Pag>ra i vdn 3