maandblad van de confederatie van de belgische bietenplanters vzw CBB Anspachlaan 111 Bus Brussel T F P

De Bietplanter maandblad van de confederatie van de belgische bietenplanters vzw CBB Anspachlaan 111 Bus 10 1000 Brussel T. 02 513 68 98 F. 02 512 19 88 P 806265 Dank u wel, Jean-François Sneessens! Jean-François Sneessens wijdde 30 jaar van zijn leven aan de CBB. 30 jaar onafgebroken in dienst van de suikerbietplanters, met heel veel energie, doorzettingsvermogen en vastberadenheid. 30 jaar die niet makkelijk waren. Aan professionele uitdagingen geen gebrek: interprofessionele onderhandelingen, het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en de WTO-handelsbesprekingen. De laatste jaren waren bijzonder moeilijk met de hervorming van de biet-suikersector. Gerenommeerd deskundige op het gebied van het Europese landbouwbeleid, had Jean-François Sneessens nauw contact met verschillende landbouwministers: van Albert Lavens tot Sabine Laruelle, over Paul De Keersmaecker, André Bourgeois, Karel Pinxten en Jaak Gabriels, met vertegenwoordigers van het Vlaamse en Waalse Gewest, met verscheidene Europese landbouwcommissarissen en met talrijke vertegenwoordigers van de Commissie. Allen wisten zijn dossierkennis en zijn intellectuele eerlijkheid naar waarde te schatten. Jean-François Sneessens, zelf afkomstig uit een landbouwersgezin, droeg de landbouwwereld een warm hart toe. Hij werd door iedereen gewaardeerd en verbeterde de doeltreffendheid van de CBB. Voortdurend op zoek naar constructieve oplossingen en naar een gezamenlijk standpunt, spande hij zich onafgebroken in voor de verdediging van de suikerbietsector en van het landbouwinkomen. In naam van alle suikerbietplanters willen wij Jean-François Sneessens oprecht danken voor zijn tomeloze inzet van de afgelopen jaren. Wij wensen hem een fijn pensioen en nog vele goede jaren toe. IN DIT NUMMER p. 2: Productieheffing: herinnering! p. 5: Voorstel Europese Commissie p. 6: Coco-Vlaanderen p. 7-10: Afdekking van bietenhopen: nieuwigheden 2011 p. 11: Verbond Vlaamse Suikerbietplanters Tiense OKTOBER-NOVEMBER 2011 nr. 485-45ste jaargang CHEROKEE ALTIJD EEN SCHOT IN DE ROOS Dé suikertopper! WWW.SESVANDERHAVE.COM SV_Bietplanter_NL vars_b247xh90mm.indd 1 11/10/2011 13:53:03

30 jaar in dienst van de planters Jean-François Sneessens begon zijn carrière bij de CBB in 1981, een jaar gekenmerkt door een zeer moeilijke campagne onder meer in Haspengouw waar 1,5 % van de bieten niet kon gerooid worden. Hij verlaat ons 30 jaar later, na een laatste al even moeilijke campagne met memorabele rooi- en laadomstandigheden: langdurige vorst vanaf midden november, sneeuwval,... Doorheen de samenvatting van 30 jaar geschiedenis van onze bietenorganisatie, loopt de carrière van Jean- François Sneessens als een rode draad. Zijn naam zou op elke lijn kunnen voorkomen want er is geen gebeurtenis waaraan hij niet deelnam, geen vergadering die hij niet nauwgezet voorbereidde, geen rapport dat hij niet zorgvuldig opstelde, geen akkoord, zelfs geen artikel, dat hij niet minutieus herlas en verbeterde. 1981-1985: instelling van de individuele quota In 1983, bereikt België zijn maximale uitzaai met 139.000 ha bieten! De wereldmarkt is verzadigd. Men produceert te veel, de wereldprijzen bereiken een dieptepunt en C-suiker wordt gevaloriseerd tegen een belachelijke prijs. Een vaststelling dringt zich op: de suikerproductie moet beperkt worden. Regulerende factoren komen eraan. Men begint met het instellen van gepersonaliseerde planningen met boetes voor degenen die te veel leveren. Het zijn de voorlopers van de individuele contingentering. Die overeenkomst ziet uiteindelijk het licht op 23 december 1985. Planters en fabrikanten ondertekenen dan de nationale overeenkomst van individuele contingentering. Het systeem van de individuele quota ziet het licht. 1986-1989: regels van quotumoverdracht Al snel duiken er problemen op omtrent de eigendom van de quota en hun overdracht. Vanaf 1986 worden de grote principes vastgelegd. Het quotum is verbonden aan de grond en de overdracht van de quota moet uitmonden in een akkoord tussen de uitbater die het quotum verbouwt en de grondeigenaar. In 1987, wordt het akkoord over de overdracht van de leveringsrechten ondertekend. Het zal vrij vlug het voorwerp uitmaken van een klacht die door drie grondeigenaars wordt ingediend bij de Raad van State die deze reglementering nietig verklaart. Een nieuw interprofessioneel akkoord wordt overgemaakt aan de Raad van State in februari 1991. In 1987 zijn er nog 14 suikerfabrieken in België maar een eerste concentratiegolf komt op gang. Op de eerste fabrieksovernames volgen de eerste sluitingen. De Suikergroep koopt de fabriek van Frasnes en sluit Escanaffles het jaar daaropvolgend. De TS koopt de suikerfabrieken van Donstiennes en Quévy in 1988 en vervolgens deze van Hollogne in 1989. In 1989 worden Donstiennes en Quévy gesloten en het jaar eindigt in december 1989 met een donderslag voor de Belgische suikersector: de verkoop van de TS-groep aan de Duitse groep Südzucker. De grote suikerexporteurs (Cuba, Australië, Brazilië) verwijten Europa zijn uitvoersubsidies. De wereldmarkt verslechtert ongelooflijk. De productieheffingen volstaan niet langer om de exportkosten te betalen. Een nieuwe speciale compensatieheffing wordt ingesteld. Tijdens deze periode, stelt de Europese Commissie de landbouwprijzen vast, campagne per campagne. Meestal worden de prijzen naar beneden bijgesteld. Tegen de daling van de suikerprijs en de concurrentie van de zoetstoffen, bestaat maar één enkele oplossing: kostenreductie, door onder meer het gebruik van meststoffen en bestrijdingsmiddelen te verminderen. Vanaf het einde van de jaren 80 wordt de organisatie van de pulpmarkt verbeterd, door de instelling van individuele contracten van aankoop en van pulpafname. De pulpverkopers ontvangen een pulpprijs die zich situeert tussen de campagneprijs en de prijs van het aankoopcontract wat toelaat om een meer interessante en vooral meer stabiele prijs te krijgen. 1990-1995: lancering van de bietenparticipatie Het begin van de jaren 90 staat in het teken van de bietenparticipatie. Na de aankondiging in 1990 van de bouw van Fontenoy door de families Couplet en Crahay, eigenaars van Wez en Warcoing, wordt aan de planters voorgesteld om te participeren in het kapitaal van Fontenoy. Op hetzelfde ogenblik, stellen de Zuid-Duitse planters, die de groep Südzucker (en zijn TS-filiaal) controleren, aan de TS-planters voor om tot het kapitaal van de TS toe te treden. De planters antwoorden positief. Als tegenprestatie voor hun financiële inspanning, worden prioritaire akkoorden ondertekend met TS en Fontenoy ten voordele van de planters participanten. Op internationaal vlak, worden deze jaren beheerst door de onderhandelingen over de wereldhandel in de GATT die een vermindering van de landbouwsubsidies eist. In 1993 monden zij uit in een erg ongunstig akkoord voor onze sector, namelijk een produtievermindering van 3 procent en een prijsdaling van 15 procent! Tussen 1993 en 1994 wordt het suikerreglement nog maar met één jaar verlengd. De CBB dringt aan op een suikerreglement voor 5 jaar. Uiteindelijk wordt het suikerregime verlengd met 5 jaar, met behoud van de quota maar beperking van de export. Vanuit syndicaal oogpunt, onthoudt men de sluiting van de fabriek van Waremme in 1992 en in 1995 de herziening van de regels inzake mobiliteit van de leveringrechten. In 1992 starten de siloreinigers met opnametafel ROPA in Duitsland en in Nederland. Het KBIVB ontwikkelt zijn onderzoek In 2003, om de voorstellen inzake EU-suikerregime te verbeteren, zoekt Jean-François Sneessens naar synergieën tussen de landbouwers van Noord en van Zuid. Om de Commissie te overtuigen van de noodzaak van een Europese regulering werden in 2005 talrijke betogingen georganiseerd: Brussel, Ieper, Namen, Libramont,... omtrent de reductie van grondtarra, onder meer door reiniging bij afname van de silo. 1996-2000: verbetering van de recepties Sinds enkele jaren wordt een duidelijke verhoging van de koptarra vastgesteld wat leidt tot veelvuldige spanningen in de fabrieken. Zoals in andere landen, hecht België belang aan het niet meer ontkoppen en aan de receptie van gehele bieten zoals dit in Zweden gebeurt dat net is toegetreden tot de EU. Concreet, om de recepties te uniformiseren en te moderniseren, concentreert België zijn inspanningen op de automatisatie van de stalenanalyse om het suikergehalte te meten (Venema ketting) evenals op de invloed van de raspselfijnheid op de meting van het suikergehalte. De karakteristieken (vorm, slijpen,...) van de zagen van de rasp worden gestandaardiseerd en gepreciseerd in de Richtlijnen aangaande de ontvangst van suikerbieten en tot slot, wordt de warme digestiemethode opnieuw ingevoerd in alle fabrieken om tot een betere uniformisering van de recepties te komen tussen de fabrieken. De Algemene Voorwaarden van aankoop en levering van suikerbieten worden heronderhandeld. Aanpassingen worden voorgesteld voor tarra en suikergehalte. Financiële stimuli worden ingevoerd om de grondtarra te verminderen ingevolge de milieu-eisen om de bezinkingsbekkens te ledigen. Op landbouwkundig vlak is 1997 het nieuwe recordjaar voor de suikerbietplanters! Men bereikt in België dezelfde recordsuikerproductie als in 1981: meer dan 1 miljoen ton suiker maar met 30 % hectaren minder! Dit resultaat is toe te schrijven aan gunstige weersomstandigheden en aan het onderzoek op gebied van rassen en van teelttechnieken. In het jaar 2000 wordt de landbouw volledig of bijna volledig geregionaliseerd. De regionalisering doet vrezen voor een versnippering van de beslissingscentra, een verminderd economisch gewicht van de landbouw terwijl de regulerende tussenkomst van de overheid noodzakelijk blijft. 2001-2005: de quota redden Na 2001, moet een nieuw suikerreglement voorgesteld worden door de Commissie. Het moet rekening houden met de nieuwe door de WTO opgelegde exportbeperkingen ingevolge de Uruguay-ronde en met de klacht die in 2002 door Brazilië, Australië en Thailand tegen de Europese export wordt ingediend. In 2004, geeft de WTO gelijk aan de klagers en verliest de Europese Unie haar suikerexportmogelijkheden, hetzij 30 % van haar productie. De bedoeling van de Commissie is dan een einde te maken aan de quota in 2003 of in 2006. Voor onze sector is het crisistoestand. Alle krachten staan klaar om Neen aan de afschaffing van de quota! te zeggen. Om de Commissie van de noodzaak van een Europese regulering te overtuigen, wordt een informatiecampagne gelanceerd: petities, aanplakborden, betogingen in Brussel, Ieper, Namen, Libramont,... Contacten worden genomen met de overheden (ministerie van Landbouw,Buitenlandse Zaken,...). Een petitie van 22.500 handtekeningen wordt verzameld onder de Belgische landbouwers. Ook in het buitenland, worden contacten genomen. De ASC-landen en de MOL nemen het standpunt van de Europese landbouwers over. Bij de Europese suikerindustrie ziet men een stortvloed van fusies en sluitingen. Südzucker koopt de Franse groep Saint Vervolg op pagina 4 2 10-11/2011 De Bietplanter

Getuigenissen Harde werker en precies, zo is Jean-François Sneessens. Wanneer wij dossiers gingen verdedigen bij politieke instanties of bij de Commissie, kon ik vaststellen dat de rapporten die hij aan het eind van de ontmoeting overmaakte altijd gewaardeerd werden voor hun eerlijk en onpartijdig karakter Firmin Glineur, Voorzitter van de CBB van 1979 tot 1984 en van 1993 tot 1997 Met zijn buitengewone intelligentie en capaciteiten, liep hij uiteraard in het oog en was hij erg gegeerd in het buitenland of elders... Hij liet ons nooit vallen. Fernand Bernard, Voozitter van de CBB van 1997 tot 2001. Jean-François Sneessens is het geheugen van de CBB of eerder haar brein sinds 30 jaar. Wij zijn hem enorm veel verschuldigd. Victor Sneessens, Voorzitter van de CBB sinds 2009. Jean-François Sneessens was een van de pijlers van de werkgroepen van de CIBE. Hij werd steeds gewaardeerd voor zijn grondige dossierkennis, zijn klare kijk en zijn contructief werk om vooruit te gaan. Jos Van Campen, Voorzitter van de Confederatie van de Europese Bietenplanters van 2007 tot 2011. Wij kennen Jean-François Sneessens als een zeer integer persoon, voorzichtig in de omgang en uitermate doordacht en vastberaden in de onderhandelingen. De belangen van de bietenplanters kon hij door zijn jarenlange ervaring en zijn kennis van de sector perfect binnen de gehele keten plaatsen, waarbij zijn achtergrond als Universiteitsprofessor Landbouwpolitiek een onmiskenbare basis vormde om met het volste vertrouwen de gemaakte afspraken uit te voeren. In alle omstandigheden konden we op hem beroep doen om advies en inlichtingen te verkrijgen omtrent wettelijke bepalingen of om de achtergrond van interprofessionele afspraken binnen onze sector beter te begrijpen. Robert Van Gaever, Directeur Iscal Sugar Als Voorzitter, wist ik zijn werkmethoden op prijs te stellen: zijn vooruitziende blik, zijn anticipatie op de gebeurtenissen en zijn voorbereiding van de dossiers om steeds de belangen van de planters te verdedigen. Richard Eeckhaut, Voorzitter van de CBB van 2001 tot 2005. Van de verschijning in 1993 van zijn Sint-Hubertus Manifest tot zijn beredeneerd advies tijdens de suiker hervorming in 2005 of nog over de toekomst van het GLB na 2013, waren zijn vergelijkende informatie en zijn rake analyses voor mij steeds een echte bron van objectivering van de uitdagingen en noodzakelijke ontwikkelingen van onze Europese landbouw en van de landbouwinzet op wereldvlak. Ik deel met Jean-François Sneessens de diepe overtuiging dat een sterk gemeenschappelijk landbouwbeleid dat steunt zowel op de consumenten en burgers als op de landbouwers en producenten de hoeksteen is en moet blijven van het Europese beleid. Een enorme dank. Sabine Laruelle, Minister van K MO s, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid Ik heb altijd kunnen rekenen op zijn enorme kennis en ervaring van de Belgische en Europese suikersector. Gudrun Beerlandt, verbonden aan het Departement Landbouw en Visserij van de Vlaamse Overheid. Ik heb het genoegen gehad om 12 jaar intens samen te werken met Jean- François. In de verdediging van de Belgische suikertaart trokken we zonder onderscheid aan hetzelfde zeel op alle fora waar dat nodig was. Bij de verdeling van de taart was dat dan weer anders maar vonden we elkaar in de wetenschap dat een biet zonder fabrikant en een fabrikant zonder biet niets waard is. Het is dankzij die samenwerking dat de bietsuikersector zijn toekomst heeft veilig gesteld. Het is aan onze opvolgers om met dezelfde dynamiek de nieuwe uitdagingen voor de sector te vertalen in een win-win voor bietenplanters en suikerfabrikanten. Marc Rosiers, gewezen Directeur van Subel, Directeur Studiedienst van de Boerenbond Jean-François Sneessens is een geloofwaardige partner Zijn vastberadenheid is opmerkelijk. In 2009, bijvoorbeeld, toen men er niet meer in geloofde, werd dankzij hem supplementaire export mogelijk. Guy Paternoster, Directeur RT Jean-François Sneessens is een ongelooflijke werker Robert Van Walleghem, Voorzitter van de CBB van 1988 tot 1993. Jean-François Sneessens streefde er steeds naar om de standpunten van alle planters te verzoenen, of het nu tussen Henegouwen en Haspengouw of tussen Vlamingen en Walen ging. Hij was van oordeel dat hij bij de CBB de rol van bruggenbouwer moest vertolken. Philippe Bedoret, Voorzitter van de CBB van 2005 tot 2009. Ziehier enkele kwaliteiten van Jean-François Sneessens: buitengewone intelligentie en bekwaamheid, scherpzinnigheid, fijngevoeligheid, humor, ijzeren wil, wijsheid en kunst van het compromis. Wij zullen hem missen. Chantal Mathy, Ondervoorzitter van het KBIVB sinds 2001. Voor Boerenbond is een goed werkende CBBbelangrijk. Jean-François Sneessens heeft onmiskenbaar bijgedragen tot een sterke inhoudelijke onderbouwing van de standpunten van de bietenplanters die hij vervolgens met gezag heeft uitgedragen - doorgaans met de steun van alle landbouworganisaties - naar alle belanghebbenden. Het is aan de nieuwe ploeg om deze opdracht met even grote doeltreffendheid verder te zetten. Piet Vanthemsche, Voorzitter van de Boerenbond. ik heb Jean- Francois door de jaren heen leren waarderen als dossierkenner met de gave de moeilijke Europese regelgeving en de wereldhandelsstructuren op een begrijpbare manier bij de bietenplanters over te brengen. Ik ken op vandaag niet veel personen die dit op dezelfde manier kunnen. Hendrik Vandamme, Voorzitter van ABS Telkens het ging om het suikerregime te verlengen en het quotasysteem veilig te stellen, streed hij tot het einde. Félix Ghaye, Voorzitter van de CBB van 1984 tot 1988. BERNADETTA KWS www.kws.com De Bietplanter 10-11/2011 3

productieheffing Gerechtelijke betwisting CBB Planters van de Tiense, vergeet uw volmacht niet terug te sturen vóór 30/10/2011 om uw rechten te doen gelden! Op 8 september kregen alle planters van de Tiense een volmacht om hun rechten te doen gelden in de gerechtelijke betwisting die de CBB heeft ingeleid m.b.t. de productieheffing. Ze hebben nog tot 30 oktober de tijd om hun rechten te doen gelden. Wat is de productieheffing en waarom deze betwisten? Vóór de suikerhervorming diende de productieheffing voor het financieren van de exportrestitituties (art. 19 Verordening EG nr. 318/2006). Sedert de hervorming moeten de suikerbietplanters en de fabrikanten nog steeds 12 euro per ton suikerquotum productieheffing betalen hoewel de exportrestituties niet meer van toepassing zijn. De heffing wordt niet meer gebruikt waarvoor ze was bestemd en is dus eigenlijk ongegrond. In België alleen bedraagt de productieheffing jaarlijks 8 miljoen euro (op Europees niveau gaat het jaarlijks om 130 miljoen euro). Voor de planters betekent dit een inhouding van bijna 1 euro per ton suikerbieten (0,88 e/t bieten aan 16 Z), wat gelet op de zwakke rendabiliteit van de teelt een buitensporig bedrag is. Waarom een procedure? De CBB, onze Europese federatie CIBE en andere nationale verenigingen, hebben de gegrondheid van die heffing betwist. Er werden stappen ondernomen op politiek vlak, doch zonder resultaat. Een gerechtelijke procedure opstarten na het positieve advies van de advocaat bleek na het mislukken van de politieke lobbying de enige overblijvende optie om de ongegronde heffing te betwisten. Waarom moeten enkel planters van de Tiense de volmacht ondertekenen? Idealiter had de procedure gemeenschappelijk op Europees niveau ingeleid moeten worden. Maar omdat het lang duurde en men niet wist of iedereen akkoord zou gaan, besloot de CBB om de procedure zelf in te leiden in ons land. Ook nationaal bleek het moeilijk om tot een gezamenlijk standpunt te komen, waardoor er nu een andere aanpak is voor de planters van Iscal Sugar en van de Tiense Suikerraffinaderij. Iscal Sugar heeft zelf een klacht ingediend. Door zelf tussen te komen dekt Iscal automatisch al haar planters zodat zij geen volmacht moeten invullen. De Tiense Suikerraffinaderij daarentegen wenste zelf geen gerechtelijke procedure te starten. Hoewel ze tegen de productieheffing zijn, geloofde men bij de Tiense niet in de doeltreffendheid van een gerechtelijke actie ter betwisting. Door haar multinationale structuur is zij gedwongen rekening te houden met bepaalde moeilijkheden op Europees niveau. Dat is de reden waarom de klacht individueel moet worden ingediend door de suikerbietplanters. De gerechtelijke procedure beoogt niet alleen de nietigverklaring van de heffing voor de toekomst maar ook de terugbetaling van het bedrag dat tot nog toe werd betaald. Voor de nietigverklaring volstaat één klacht. Als we de zaak winnen, zal de uitspraak voor alle Europese planters gelden. Voor de terugbetaling daarentegen kan de rechter de uitspraak beperken tot alleen de eisers. Bij Iscal zijn alle planters gedekt door de klacht van Iscal, ingeval een terugbetaling zou plaatsvinden. Dit is niet het geval bij de TS. Daarom kreeg iedere planter TS op 8 september een brief met volmacht: door de volmacht te ondertekenen kan elke planter zich aansluiten bij de procedure en dus zijn rechten in geval van een eventuele terugbetaling vrijwaren. Stand van de procedure De dagvaarding voor het gerecht werd betekend op 5 juli en werd ingeleid in september 2011. De eisers zijn Iscal Sugar en, op individuele basis, de voorzitters en ondervoorzitters van de verenigingen die de planters TS vertegenwoordigen: Philippe Bedoret, Jean-Jo Rigo en Mathieu Vrancken. Er wordt verwacht dat de zaak zal kunnen worden behandeld voor de Rechtbank van Eerste Aanleg medio 2012. Bent u een planter van de Tiense en stuurde u uw volmacht nog niet terug? Doe het dan tijdig vóór 30/10/2011 Planters van de Tiense hebben nog de tijd om hun volmacht terug te sturen tot 30/10/2011. Wees er snel bij! Vergeet ook niet gelezen en goedgekeurd en goed voor volmacht naast uw handtekening te plaatsen. In de volmacht wordt de term nummer van kruispuntbank van ondernemingen gebruikt. Hiermee wordt het BTWnummer bedoeld. En een laatste tip voor de planters TS: houd de jaarlijkse afrekingen op 31 januari zorgvuldig bij als betalingsbewijs van de heffing. De volmacht kan worden gedownload op de website van de CBB: www.cbb.be. 30 jaar in dienst van de planters Vervolg van pagina 2 Louis Sucre via de TS die, direct daarna, de fabriek van Genappe sluit. Na onderzoek door de Commissie van de EU-mededinging, wordt de aankoop van Saint Louis Sucre door Südzucker aanvaard op voorwaarde dat de TS de fabriek van Veurne verkoopt. Het is de groep Warcoing, reeds minderheidsaandeelhouder van Veurne die ze overneemt. Vervolgens, zeer vlug, beslist de groep Warcoing de suikeractiviteit te verlaten en wordt de fabriek van Veurne verkocht evenals 50 % van Fontenoy aan de Suikergroep. De Suikergroep zoekt dan toenadering tot Sucrerie Couplet (Wez) om de groep Iscal Sugar op te richten en de fabriek van Frasnes te sluiten. In 2004 wordt aan de planters voorgesteld om te participeren in Iscal. Niettegenstaande de sluiting van Frasnes, beslist meer dan 90 % van de planters om tot het kapitaal van Iscal toe te treden door 3 % van de aandelen van Iscal Sugar te verwerven. 2006-2011: herstructurering van de suikersector en van de CBB Het suikerregime wordt uiteindelijk verlengd met 9 jaar tot de campagne 2014/2015. Het systeem van de quota en van de referentieprijs wordt behouden maar met een daling van het quotumvolume -32 % en een prijsdaling met -46 %! Met de aankoop van extra quotum, wordt in België een quotumvermindering opgetekend van respectievelijk 28,4 % in Iscal en 12,3 % in de TS. Om te trachten het rendabiliteitsverlies te beperken, wordt herstructurerings- en diversificatiesteun aangevraagd en verkregen voor de planters. Vanaf 2008, vraagt de CBB eveneens de afschaffing van de productieheffing die niet meer gerechtvaardigd is in het kader van het nieuwe suikerregime omdat de uitgaven om overtollige suiker af te zetten (exportrestituties,...) verdwenen zijn. Ingevolge de hervorming, de quotumvermindering en de fabriekssluitingen die erop volgden (Veurne in 2006, Brugelette in 2007, Moerbeke in 2008 en Hollogne in 2009), is de sector ingrijpend veranderd. Talrijke regels moeten herzien worden. Omwille van het verlengen van de campagneduur, moeten de boetes voor tarra, de vroege en late leveringen aangepast worden, moet men afdekpremies invoeren voor de bescherming van de bietenhopen,... Het nieuwe suikerreglement impliceert eveneens besprekingen over de verdeling van de meerprijzen tussen planters en suikerfabrikanten. Met de gedaalde rendabiliteit van de bietenteelt en een inkomen dat ook onder de ontkoppelde steun valt, moet men de regels inzake mobiliteit van de quota versoepelen zonder dat er noodzakelijkerwijs grondoverdracht is om de quota-overdrachten tussen de minder productieve streken naar de meer competitieve niet te blokkeren. Ingevolge de fabriekssluitingen, moet het systeem van vertegenwoordiging van de planters herzien worden. Ook moet men de bietenplantersorganisatie herstructureren. Vanaf 2009, worden voortaan vier entiteiten (in plaats van 3) voorzien om de planters te vertegenwoordigen teneinde beter rekening te houden met de 2 beslissingspolen die de Vlaamse en Waalse streken geworden zijn welke de 2 suikerfabrieken die in België overblijven, TS en Iscal, doorkruisen. In Vlaanderen, groeperen twee verenigingen, Coco Vlaanderen en Verbond Haspengouw respectievelijk de planters van Iscal en van TS terwijl een gezamenlijke vereniging alle planters van het Vlaams Bezoek aan de nieuwe receptie van Tienen in 2010. Gewest bij hun regionale instanties vertegenwoordigt. In Wallonië, wordt Coco Hainaut dat vroeger de planters van Fontenoy (Iscal) en van Brugelette (RT) groepeerde, Coco Hainaut-Iscal. Terwijl dat Fédération de Hesbaye Fédé RT wordt en voortaan alle Waalse RT-planters verzamelt. Om de Waalse planters bij het Waals Gewest te vertegenwoordigen, wordt een nieuwe entiteit opgericht: ABW (Association des Betteraviers Wallons). 2009, is ook een jaar van recordproductie. Een opbrengst van 13 t witsuiker per hectare wordt bereikt terwijl het vorige record nauwelijks 11 t per hectare bedroeg. Vanaf 2009, herstelt de suikerprijs op wereldmarkt zich en overschrijdt de suikerprijs op de Europese markt! Projecten aangaande bio-ethanol nemen concrete vorm aan. In 2008, werd het objectief voor gebruik van biobrandstoffen in het wegverkeer tussen dit en 2020 op 10 % vastgesteld in de EU. Vervolgens, vanaf 1 juli 2009 in België, worden de producenten van brandstoffen verplicht om tot 4 % biobrandstof toe te voegen aan hun producten. TS en Südzucker kondigen de constructie van BioWanze aan. Deze krijgt groen licht van de federale regering die ze haar akkoord geeft voor om 125.000 m 3 bio-ethanol/jaar met een vrijstelling van belasting te produceren. Op 20 april 2009, wordt BioWanze officieel geopend. Tijdens de afgelopen twee jaar, stak Jean-François Sneessens, onder meer, zijn energie in de voorbereiding van twee belangrijke dossiers. Vooreerst, de rechtszaak om de annulatie van de productieheffing in de toekomst te bekomen evenals zijn eventuele terugbetaling voor de afgelopen campagnes (vanaf 2007). Vervolgens, is er de voorbereiding van de onderhandelingen op Europees niveau over de nieuwe GLB-hervorming en meer in het bijzonder over de verschillende door de Commissie voorgestelde scenario s om de suikersector nog eens te hervormen na 2014/2015. Deze dossiers blijven open... (cf p. 4 en 5). 4 10-11/2011 De Bietplanter

voorstel europese commissie Afschaffing suikerquota onaanvaardbaar voor Belgische bietenplanters Een onaanvaardbaar en ongegrond voorstel dat de hele suikerketen in gevaar brengt Op 12 oktober stelde de Europese Commissie haar voorstellen voor hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) voor. De huidige GMO voor suiker (Verordening 1234/2007) loopt af op 30 september 2015. In haar voorstel van 12 oktober voorziet de Commissie totaal geen verlenging meer van het huidige suikerbeleid (en dat in tegenstelling tot het in de maand september gelekte voorstel dat nog 1 jaar verlenging suggereerde). De Commissie wil het huidige, goed functionerende suikerbeleid abrupt beëindigen zonder daarbij zelf een transitieperiode te voorzien. CBB, de Confederatie van de Belgische Bietentelers, acht het voorstel van de Europese Commissie totaal onaanvaardbaar en onaangepast aan de specificiteit van de suikermarkt. Het voorstel is ongegrond en totaal in contradictie met de doelstellingen van het Gemeenschappelijk Lanbouwbeleid CAP 2020 die de Commissie op 18/11/2010 formuleerde. Bovendien steunt het op geen enkele objectieve economische analyse en het brengt de toekomst van de bietensector en de hele suikerketen in gevaar. De CBB herhaalt haar vraag om het huidige suikerreglement tot minstens 2020 te verlengen met een grondige evaluatie in 2019. Deze vraag wordt ondersteund door alle Europese Bietenplanters die op éénzelfde lijn staan, zo bevestigde de CIBE in haar persbericht van 12 oktober ll. Analyse van de inhoud van het voorstel Wat verdwijnt er in het voorstel van de EC? Het einde van het huidige suikerreglement zou leiden tot de afschaffing van de: * suikerquota s * minimum bietprijs * productieheffing * interprofessionele akkoorden (!) De Europese Commissie wil tevens ook Verordering 952/2006 beëindigen op 30 september 2015: deze verordening bevat de bepalingen over leveringscontracten en aankoopvoorwaarden voor suikerbieten. Welke maatregelen blijven behouden? Het steunmechanisme voor particuliere opslag van suiker blijft behouden. Dit mechanisme zou, zoals in het huidige reglement, werken op basis van de vergelijking van de gemiddelde prijs in de EU met de referentieprijs voor suiker die 404.4 e/t blijft (witte suiker). Beleidsmaatregelen om efficient te reageren in geval van storingen op de markt blijven eveneens behouden. (Hiermee verwijst de EC, bvb, naar het mechanisme voor herclassering in geval van overschot.) Wat is nieuw? De interprofessionele akkoorden verdwijnen, maar in de specifieke voorzieningen voor individuele sectoren stelt de Commissie dat de aankoopvoorwaarden voor bieten moeten geregeld worden in schriftelijke contracten. Suiker wordt tevens niet opgenomen in de lijst van producten die in aanmerking komen voor publieke interventie. Onduidelijkheden en lacunes De Commissie stelt dat zij, gelet op de specificiteiten van de sector, zelf regels voor akkoorden tussen telers en producenten kan bepalen over leveringscontracten die vóór het zaaien werden afgesloten en de aankoop, levering, afname en betaling van suikerbieten. De Commissie kan hiertoe gedelegeerde handelingen (delegated acts) stellen, doch hoe zij dit in concreto zou invullen, wordt niet gezegd. Het voorstel voor de nieuwe GMO erkent producentenorganisaties. Dit kan in de toekomst belangrijk zijn omdat het ook een basis zou kunnen vormen om de suikerbietenorganisaties te erkennen, wat in huidig voorstel niet gebeurde. (Prijs-)onderhandelingen in strijd met concurrentiewetgeving Vermits er volgens het voorstel van de EC geen interprofessionele akkoorden meer zouden bestaan na 30 september 2015, is er een probleem voor de onderhandelingen en meer bepaald de prijsonderhandelingen in de sector. Deze zouden in strijd zijn met de concurrentiewetgeving. Voor de melksector voorziet het voorstel voor het nieuwe GMB de mogelijkheid om onderhandelingen te voeren, inclusief over de prijzen. Gelijkaardige regelingen en uizonderingen voor suikerbieten werden niet voorzien in dit voorstel. Moeten we voor het einde van de suikerquota vrezen? De CIBE, onze Europese federatie, en wijzelf, CBB vragen een verlenging van de huidige suiker GMO tot tenminste 2020 met een evaluatie in 2019. Het is duidelijk dat de Europese Commissie met haar voorstel het abrupte einde van de quota s beoogt. Sinds het verdrag van Lissabon geldt echter de procedure van co-beslissing. Het voorstel van de Commissie moet nu aan het Europees Parlement en aan de Europese Raad worden voorgelegd die er zich ook zullen over buigen. Het Europees Parlement en de Belgische vertegenwoordigers in de Europese Raad zijn geallieerden van de bietentelers in dit dossier: op 23 juni ll. keurde het Europees Parlement het voorstel van de Duitse parlementariër Albert Dess goed dat een verlenging van het huidige suikerregime tot tenminste 2020 inhield. Vervolg op pagina 6 Zeer gezond Zeer productief op alle gronden (ook op lichte grond) Regelmaat over meerdere jaren LCG 2010: 11.762 kg/ha LCG 2011: 10.985 kg/ha www.limagrain.be De Bietplanter 10-11/2011 5

voorstel europese commissie Afschaffing suikerquota onaanvaardbaar voor Belgische bietenplanters Vervolg van pagina 5 Het huidige voorstel van de Europese Commissie moet dus nog een hele weg van consultatie afleggen en het zal nog meer dan anderhalf jaar duren alvorens we over een definitieve tekst voor het GLB (en de suiker-gmo) zullen beschikken. Conclusies De Europese Commissie stelt in haar voorstel slechts een heel beperkt aantal instrumenten ter beschikking om de stabilisatie van de toch zeer volatiele suikermarkt te garanderen indien de quota s zouden worden afgeschaft. Het voorstel bevat bovendien nog tal van onduidelijkheden en lacunes. Het afschaffen van de suikerquota brengt de hele suikerketen in gevaar. De Commissie is blind voor het feit dat het huidige suikerbeleid zijn effectiviteit al bewezen heeft op het vlak van het bevorderen van de competitiviteit en de duurzaamheid van de sector en als buffer tegen de volatiliteit op de wereldmarkt en garantie voor de levering van suiker. De Commissie predikt liberalisering als wondermiddel tegen alle kwalen zonder rekening te houden met de imperfecte concurrentie in de suikersector (bv. in België 2 suikergroepen tegenover 8000 planters!) en de kenmerkende volatiliteit van de wereldsuikermarkt. Ook houdt zij totaal geen rekening met de impact van de gewijzigde suikerconsumptie wereldwijd in de groeilanden. Ze trekt ook totaal geen lessen uit de zware suikerhervorming van 2006. Een evaluatiestudie van de hervorming van 2006 werd nochtans besteld, doch de resultaten zullen pas eind december 2011 kenbaar zijn. Drastische maatregelen aankondigen zoals het afschaffen van de quota s zonder op de resultaten van de studie over de vorige hervorming af te wachten is echt wel geen voorbeeld van goed bestuur... CBB zal dit dossier de komende maanden in nauwe samenwerking met de CIBE en de regionale landbouworganisaties verder opvolgen en de nodige lobbying ondernemen op Belgisch en op Europees vlak. iscal sugar Moeilijke campagnestart in Fontenoy De aangekondigde supercampagne met opbrengsten vergelijkbaar met 2009 is intussen zijn vijfde week ingegaan. Voorlopig liggen de resultaten iets onder de verwachting doch het is nog te vroeg om te oordelen. In de loop van de volgende weken zullen we pas, bij benadering, een juiste inschatting kunnen maken van de te verwachten gemiddelden die wellicht in de voorspelde richting zullen gaan, als alles normaal blijft! De opstart van de fabriek verliep niet zoals gewenst en ging gepaard met een aantal problemen die reeds in de eerste week een vertraging van de leveringen tot gevolg had waardoor een aanpassing in het leveringsschema diende te gebeuren. De iets mindere opbrengst, gedurende de eerste weken, zou dit probleem echter wel voor een groot stuk kunnen opvangen doch dan mochten er zich geen nieuwe problemen voordoen. Rekening houdend met resultaten van de laatste dagen, na de zonnige en warme week (week 5 = 17,82 S gehalte), mogen we wellicht onze verwachtingen iets naar omhoog bijstellen en beginnen denken aan een gemiddelde rond de 18 S en ± 78 T/ha, wat zou neerkomen op gemiddeld ± 14 ton suiker /ha. Over een paar weken krijgen we hier meer duidelijkheid over. Hoe dan ook zal het gemiddelde resultaat dit jaar vrij hoog liggen. Dit zal dan op zijn beurt aanleiding geven tot redelijk wat overschotsuiker (± 20 %) waarover keuzes gemaakt zullen moeten worden voor wat de bestemming betreft. Een overlegvergadering hierover met de planters en fabriek is voorzien over een paar weken. Volgende keuzes in dit verband zijn aan de orde: - Verkoop op de wereldmarkt (momenteel iets gezakt) - Mogelijks rekenen op een herklassering naar EU quotumsuiker zoals vorig jaar - Verkoop als industriesuiker (wat niet direct een optie is wegens de lagere prijs) - Overdracht naar volgend jaar (individueel te bepalen) In volgende Bietplanter wellicht meer hierover. Alain Van Dorpe, Secretaris Coco-Vlaanderen Eerste opbrengstindicaties op basis van een zeer beperkt aantal afgeleverden tot en met week 4 Aantal Ton % Kg Suiker Streek percelen Ha Bieten Ton/ha Suiker per ha Brabant 28 138,85 11.075 79,76 16,75 13 360 Région des Collines 51 182,45 12.963 71,05 16,94 12 030 Eeklose polders 6 51,50 3.716 72,16 16,53 11 930 France/Frankrijk 6 24,21 1.943 80,27 17,72 14 225 Limon 116 425,75 32.003 75,17 16,93 12 725 Midden West-Vl. 8 31,55 2.289 72,54 17,39 12 615 Poperinge 4 19,60 1.510 77,02 18,15 13 980 Quévy 9 58,08 4.438 76,41 17,69 13 515 Sable Péruwelz 2 9,84 803 81,60 17,25 14 075 Schelde Polders 4 31,20 2.466 79,05 17,92 14 165 Zeepolder 267 1.361,95 94.239 69,19 17,67 12 225 Zandleem Oost-Vl. 108 468,00 36.156 77,26 16,88 13 040 Zandleem West-Vl. 65 272,86 20.573 75,40 17,38 13 105 Zand Oost-Vl. - - - - - - Zuid West-Vl. 10 43,69 3.402 77,86 17,06 13 285 Totaal: 684 3.119,53 227.577 72,95 17,27 12 600 In Fontenoy, mogen we gemiddeld ± 14 ton suiker /ha verwachten. Dit zal dan op zijn beurt aanleiding geven tot redelijk wat overschotsuiker (± 20 %) waarover keuzes gemaakt zullen moeten worden voor wat de bestemming betreft. Nieuw probleem in fabriek! Omstreeks 7 u. s morgens, op zaterdag, 8 oktober geraakte de turbo-alternator, die instaat voor de elektriciteitsvoorziening van de fabriek, ernstig beschadigd. Het beschadigde onderdeel is ondertussen voor herstelling verstuurd. Op het ogenblik van dit schrijven is er nog geen uitsluitsel over de duur om de herstelling uit te voeren. Ondertussen werd alles in het werk gesteld om de fabriek met elektrogeengroepen en met 2 kleinere turbo s verder te laten draaien. Op 11 oktober was de fabriek op ongeveer 60% (= 7.000 t/d) van haar capaciteit. Na een overlegvergadering met Coco- Iscal en Directie werden alle noodzakelijke schikkingen getroffen inzake aanpassing van leveringen. Er wordt in eerste instantie van uitgegaan dat de herstelling in de loop van de week van 17 tot 22 oktober kan uitgevoerd zijn, doch hierover bestaat nog geen enkele zekerheid. Voor de verdere planning werd overeengekomen dat: - week 06: van vrijdag 21 oktober tot en met donderdag 27 oktober (bieten moeten klaarliggen tegen zondagavond 16 oktober) - week 07: van vrijdag 28 oktober tot en met donderdag 3 november (bieten moeten klaarliggen tegen zondagavond 23 oktober) - week 08: van vrijdag 4 november tot en met donderdag 10 november (bieten moeten klaarliggen tegen zondagavond 30 oktober) - week 09: van vrijdag 11 november tot en met donderdag 17 november (bieten moeten klaarliggen tegen zondagavond 6 november) - week 10: van vrijdag 18 november tot en met donderdag 24 november - week 11: van vrijdag 25 november tot en met donderdag 1 december - week 12: van vrijdag 2 december tot en met donderdag 8 december - week 13: van vrijdag 9 december tot en met donderdag 15 december - week 14: van vrijdag 16 december tot en met donderdag 22 december - week 15: van vrijdag 23 december tot einde campagne Een schrijven met de nieuwe schikkingen zal eerstdaags bezorgd worden aan de planters. Intussen is het, rekening houdend met de ingeschatte opbrengsten, duidelijk dat het einde van de campagne zich zal situeren tussen 15 à 20 januari 2012. Om die reden wordt er met aandrang gevraagd om al het nodige te doen om uw bieten met de nodige zorg, tijdig te rooien (zie Interprofessioneel Akkoord vóór 1 december) en eveneens in functie van de omstandigheden eventueel goed af te dekken (zie artikel KBIVB in deze Bietplanter) teneinde propere en gezonde bieten te kunnen leveren! Pulp Omwille van deze omstandigheden zal er uiteraard ook minder pulp beschikbaar zijn op het moment van het inkuilen van de maïs. Ook dit zal met het nodige begrip en overleg moeten opgelost worden in functie van de mogelijkheden. 6 10-11/2011 De Bietplanter

koninklijk belgisch instituut tot verbetering van de biet VZW Molenstraat 45, B-3300 Tienen F. +32 16 820468 info@kbivb.be www.irbab-kbivb.be De suikerbiet en haar teelttechniek pvbc programma voorlichting biet cichorei, in het kader van de praktijkcentra Rubriek opgesteld en medegedeeld onder de verantwoordelijkheid van het KBIVB, J.-P. Vandergeten Directeur KBIVB, met de financiële steun van de Vlaamse overheid. Afdekking van bietenhopen Nieuwigheden 2011 Guy Legrand KBIVB vzw - IRBAB asbl Samenvatting Nieuwe bewaarpraktijken in de bietenproductie veralgemeenden zich in de afgelopen jaren in België, dit om de beste kwaliteit en verwerkbaarheid te handhaven en te vergemakkelijken. De suikerfabrieken hebben een bijkomende infrastructuur ontwikkeld voor de reiniging van de bieten op het veld om zo de kosten voor transport en stockage van de grondtarra te beperken. Hierdoor wordt de uitvoer van grond beperkt, hetgeen milieuvriendelijker is. Van hun kant hebben diverse Europese en regionale instellingen financiële stimulansen geïntroduceerd om de grondtarra te verminderen en de bewaring van de bieten te verbeteren. Voor de Belgische bietenteler werd in 2010 de afdekking van de hopen met een geotextiel (Toptex dekzeilen) sterk veralgemeend om de reiniging te verbeteren. Vanaf een bepaalde datum wordt de bietenteelt nu aangevuld met een extra activiteit die erin bestaat om de hopen af te dekken om ze droog te houden en beschermd tegen regen tijdens lange bewaarperioden, vooral op het einde van het seizoen. Het onderzoek van het KBIVB en de winterse omstandigheden van de afgelopen jaren hebben de grenzen van de mogelijkheden van afdekking van hopen met een geotextiel aangetoond. Bij strenge vorst of polaire wind en zonder een dikke sneeuwlaag, houdt dit materiaal de indringing van de vorst in de hoop niet tegen. Onder deze omstandigheden is het noodzakelijk om de impact van de vorst in de bietenhopen zo veel mogelijk te beperken. Dit kan door de bescherming van het geoxtiel te versterken met een tweede dekzeil. Bij vorst kan de bijkomende (= dubbele) afdekking het percentage bevroren bieten sterk beperken, deze zouden in geval van dooi kunnen ontdooien en dus geweigerd worden bij de levering. Een prototype van dubbele afdekking voor bietenhopen met Toptex werd in 2010 ontwikkeld en getest door het KBIVB. De talrijke voordelen van dit prototype hebben een Belgische onderneming aangezet tot het ontwikkelen van dit materiaal in 2011. In de winter 2011/2012 zal dit nieuw type dekzeil («Jupette») beproefd worden op tientallen hopen in België en in het buitenland. Door het wijdverbreide gebruik van Toptex in België in 2010 ontwikkelden zich technieken voor mechanisatie van de afdekking, het verwijderen en het bevestigen van Toptex zeilen. Op basis van de ervaring van het KBIVB, van de Landbouwkundige Diensten van de suikerfabrieken en van talrijke bietentelers, vooral tijdens de zeer strenge winterperiodes van de laatste twee jaar, worden de voordelen en aandachtspunten van de Toptex afdekking hieronder weergegeven. Dit artikel is een update van de aanbevelingen voor afdekking van bietenhopen met Toptex, gepubliceerd in de Bietplanter van juli-augustus 2010. Voordelen van het Toptex dekzeil De ervaring van het KBIVB, van de Landbouwkundige Diensten van de suikerfabrieken en de Coördinatiecomité s van de planters hebben de voordelen aangetoond van het gebruik van Toptex dekzeilen voor het afdekken van bietenhopen gestockeerd gedurende verschillende dagen op de rand van het veld, vooral in regenachtige omstandigheden. De voordelen van het Toptex dekzeil zijn : LAAT VERLUCHTING VAN DE HOOP TOE EN VERMINDERT STERK HET BINNENDRINGEN VAN REGEN OF SNEEUW. DROOGT DE GRONDTARRA NA EEN TIENTAL DAGEN, HETGEEN DE DOELTREFFENDHEID VAN DE SILOREINIGERS VERBETERT. BEHOUDT DROGE LUCHT IN DE HOOP EN EEN DROGE GROND ONDER DE BASIS VAN DE HOOP, HETGEEN HET LADEN VERGEMAKKELIJKT (EN DE SCHIMMELONTWIKKELING BIJ LANGE-TERMIJNBEWARING KAN VERTRAGEN). BEPERKT HET VERLIES AAN SUIKERGEHALTE VAN DE BIETEN OPGESLA- GEN OP LANGE TERMIJN. BESCHERMT DE HOOP TEGEN ZWAKKE NACHTVORST (TOT -3 C VOOR ENKELE NACHTEN, IN AFWEZIGHEID VAN IJZIGE WIND). IS BRUIKBAAR VOOR MEERDERE JAREN, DIT BEPERKT DE HOEVEELHEID AFVAL VAN LANDBOUWPLASTIEK EN SCHRIJFT DE KOSTEN AF. De inhoud van deze fiche bevat de algemene regels en algemene raadgevingen voor het afdekken van bietenhopen in 2011. Het heeft geen voorrang op de interprofessionele akkoorden. Het KBIVB vzw kan niet aansprakelijk gesteld worden voor het gebruik van informatie te goeder trouw opgenomen in deze tekst, noch voor de gevolgen hiervan, direct of indirect. Gebruik van het Toptex dekzeil HET BINNENDRINGEN VAN REGEN IS BEPERKTER BIJ EEN HOOP MET DRIEHOEKIGE VORM, MET REGELMATIGE ZIJVLAKKEN, ZONDER HOLTES EN MET GOED AANGESPANNEN TOPTEX DEKZEILEN. GEBRUIK EEN TOPTEX DEKZEIL VAN 9,80 M BREED VOOR EEN HOOP VAN 7,50 M BREED (SILOREINIGER VAN 8 M). VERKIES EEN TOPTEX DEKZEIL VAN 12 M BREED VOOR EEN HOOP VAN 9,0 M BREED (SILOREINIGER VAN 10 M) OF VAN 14 M VOOR DE HOPEN GELADEN MET DE KRAAN. PLAATS HET TOPTEX DEKZEIL IDEALITER 1 TOT 2 DAGEN NA DE ROOI, MAAR VÓÓR EEN REGENPERIODE, VOLGENS DE INSTRUCTIES VOOR AFDEKKING VOORGESCHREVEN DOOR DE SUIKERFABRIEKEN. ZORG ERVOOR DAT HET NERGENS IN CONTACT KOMT MET DE GROND. BINDT DE DEKZEILEN SAMEN DOOR MIDDEL VAN BANDEN. VERDEEL DE BALLAST GELIJKMATIG OVER DE DEKZEILEN, GEBRUIK NOOIT AARDE, NOCH MEST, NOCH BIETEN. HET AFDEKKEN, HET BEVESTIGEN EN HET VERWIJDEREN KUNNEN GEME- CHANISEERD WORDEN. Het Toptex dekzeil kan de hoop droog houden en helpt de grondtarra verminderen. Het Toptex dekzeil beschermt de hoop niet tegen strenge vorst, noch tegen ijzige wind! De Bietplanter 10-11/2011 7

Wanneer afdekken met Toptex In het algemeen en onder onze weersomstandigheden, is het Toptex dekzeil vooral bedoeld om het resterende vocht van een bietenhoop na de rooi te verwijderen, zodat de grondtarra geleidelijk kan opdrogen en om te voorkomen dat de regen in de hoop dringt en om de bieten droog te houden. Aangekondige temperatuur is : > 10 C Geen regen aangekondigd voor de volgende dagen (Zeer) vochtige rooiomstandigheden Zwakke, matige of sterke wind < 10 C Regen aangekondigd voor de volgende dagen Wanneer de met Toptex afgedekte hopen bijkomend afdekken De Toptex dekzeilen laten de lucht en de wind door wanneer de temperaturen positief zijn, maar ook als zij negatief zijn, vooral in afwezigheid van sneeuw. Afhankelijk van het vorstniveau en de windkracht, is het nodig om de bescherming tegen vorst te versterken door een dubbele winddichte afdekking. Vorstperiode : Aangekondige temperatuur is : Niet afdekken met Toptex onmiddellijk na de rooi Afdekken met Toptex VÓÓR de komst van regen Afdekken met Toptex ONMIDDELLIJK na de rooi Meerdere dagen zijn nodig om een hoop afgedekt met Toptex te laten drogen Tussen 0 en -3 C (= nachtvorst) gedurende max. 2 tot 3 dagen Geen of zwakke wind Enkel Toptex is voldoende Tussen 0 en -3 C (= matige vorst) gedurende meer dan 3 dagen Zwakke tot matige wind De basis van de hoop dubbel afdekken (tot 1,50 m hoog) is aangeraden Tussen -3 en -5 C (= gemiddelde vorst) gedurende meer dan 3 dagen Lager dan -5 C (= strenge vorst) gedurende meer dan 3 dagen Zwakke tot sterke wind Ijzige wind De basis van de hoop dubbel afdekken (tot 1,50 m hoog) is aanbevolen Volledige dubbele afdekking is aangeraden De basis van de hoop dubbel afdekken (tot 1,50 m hoog) is een minimum Volledige dubbele afdekking is aanbevolen Advies voor dubbele afdekking = verplichting tot dubbele afdekking met plastiek dekzeil Volledige dubbele afdekking : verwijder in geval van dooi! Zoals hierboven vermeld, moet de Toptex geplaatst worden wanneer de temperatuur lager dan 10 C is of indien regenachtige periodes worden aangekondigd. De Toptex wordt onmiddellijk na de rooi geplaatst, of idealiter één tot twee dagen na de rooi, zodat de hoop zijn resterende warmte kan kwijtraken, wanneer de temperatuur dichtbij 10 C is. Afhankelijk van de buitentemperatuur en de regenval, zijn er ongeveer tien dagen nodig om de grondtarra te laten opdrogen. Het plaatsen van de Toptex dekzeilen moet echter in prioriteit voldoen aan de interprofessionele akkoorden gedefinieerd met de suikerfabrieken. Deze kunnen als volgt worden samengevat : Leveringen aan ISCAL Sugar : In afwezigheid van vorst : de afdekking met Toptex wordt overgelaten aan de vrije keuze van de landbouwer die het potentieel van de reiniging door de siloreinigers wenst te verbeteren. In dit geval moeten de hopen idealiter afgedekt worden vóór een periode met regen. Het afdekken met Toptex wordt «vrijwillig» genaamd en de dekzeilen moet meerdere dagen vóór de levering geplaatst worden (zie brief van de suikerfabrieken voor meer details). Er wordt een premie voorzien wanneer de afdekking gebeurt met Toptex en enkel met dit type dekzeil. In geval van vorstrisiso : het afdekken tegen de vorst (met eender welk type dekzeil) is verplicht voor alle hopen, na waarschuwing door de Landbouwkundige Dienst van de suikerfabriek. De afdekpremie wordt in dit geval aangepast. In geval van risico op strenge vorst : een dubbele afdekking van de met Toptex afgedekte hopen is aanbevolen, na waarschuwing door de Landbouwkundige Dienst van de suikerfabriek. Leveringen aan de Tiense Suikerraffinaderij : In afwezigheid van vorst : tot 15 november is de afdekking met Toptex een vrije keuze van de landbouwer die het potentieel van de reiniging door de siloreinigers of laadbakken of de kranen wenst te verbeteren. Vanaf 15 november is de afdekking met Toptex verplicht voor alle hopen die moeten geleverd worden vanaf 1 december. In dit geval wordt geen enkel afdekadvies uitgezonden. Een afdekpremie wordt voorzien voor de betreffende leveringen. In geval van vorstrisico aangekondigd vóór 1 december : is de afdekking met Toptex verplicht voor alle hopen, na waarschuwing door de Landbouwkundige Dienst van de suikerfabriek. Een afdekpremie wordt voorzien voor de betreffende leveringen. In geval van risico op strenge vorst : een dubbele afdekking is verplicht, na waarschuwing door de Landbouwkundige Dienst van de suikerfabriek. Zwarte plastiek dekzeilen worden gratis ter beschikking gesteld door de suikerfabriek in 2011 voor alle hopen afgedekt volgens de interprofessionele akkoorden. Zoals hierboven weergegeven, afhankelijk van het vorstniveau, maar ook per regio en grootte van de hoop (breedte en hoogte), kan een dubbele afdekking van de onderste helft van de hoop voldoende zijn daar het bovenste gedeelte doorgaans voordeel haalt uit de overgebleven warmte binnen in de hoop. Het bovenste deel van de hoop is minder gevoelig voor vorstschade. In deze zin heeft het KBIVB in 2010 een prototype van halve dekzeilen ontwikkeld en getest, die zich gemakkelijk hechten op de met Toptex afgedekte hoop (zie paragraaf «Jupette»). Een volledige dubbele afdekking zal worden aanbevolen ter voorbereiding op een langere periode van strenge vorst. Een volledige dubbele afdekking bestaande uit een traditioneel plastiek dekzeil dient zorgvuldig vastgemaakt te worden om te voorkomen dat deze dekzeilen door de wind worden opgezogen, wegwaaien en nutteloos worden of gevaarlijk worden in bevolkte gebieden. Een volledige dubbele afdekking zal moeten verwijderd worden als er dooi wordt aangekondigd om een snellere opwarming van de hoop, een snellere ontwikkeling van schimmels en een snelle degradatie van de ontdooide bieten te vermijden. Het gebruik van een dubbele afdekking zal altijd worden medegedeeld door de suikerfabrieken en het KBIVB via zijn e-mail dienst (gratis op aanvraag) en via weerberichten op radio en televisie. De tijdsspanne om een onmiddellijke dubbele afdekking te realiseren zal altijd zeer kort zijn, soms slechts enkele dagen. Het zich gemakkelijker maken met het Toptex dekzeil Klittenband hecht zich zeer goed op de Toptex. Het KBIVB heeft in 2010 talrijke modellen van industriële kwaliteit getest. De kwaliteit «champignon» of «Ultramate» is zeer geschikt voor het gebruik met Toptex (contactgegevens van de leveranciers op het einde van de tekst). Deze klittenbanden (rollen van 5 tot 10 cm breed) kunnen gebruikt worden om twee dekzeilen aan mekaar te hechten (met een overlapping van de dekzeilen van minstens 20 cm, afhankelijk van de windrichting). Zij kunnen worden gebruikt om ballast direct vast te hechten met riemen op de Toptex (gemaakt met stroken stof gesneden uit bijvoorbeeld gebruikte Toptex) die na gebruik aan de Toptex kunnen blijven hangen. Deze bevestigingen zijn reeds klaar en geplaatst voor het volgende jaar. De klittenbanden zijn zeer gemakkelijk te verwijderen, zelfs bij strenge vorst en sneeuw en vereisen geen knopen. Door hun gewicht kunnen lange Toptex dekzeilen (12 m x 30 m of 9,80 m x 50 m) moeilijk te hanteren zijn en kunnen zeer zwaar worden als ze nat zijn (vooral bij manuele verwijdering of door ze met een touw/ ketting en een tractor te trekken). Een nat Toptex dekzeil kan 2 tot 4 keer zijn oorspronkelijk gewicht wegen. Snijdt, om deze moeilijkheden te vermijden, uw dekzeilen in minder lange stukken. Voeg de dekzeilen opnieuw samen met klittenbanden. Een Toptex dekzeil verzwaard door vorst, ijs, sneeuw en aanklevende bieten kan meer dan 500 kilo wegen bij zijn verwijdering. In deze omstandigheden is zij over het algemeen verstijfd door de sneeuw op de bodem of vast in het ijs. In dergelijke situatie (= noodgeval) is het gemakkelijker om het dekzeil in het midden door te snijden, aan de top van de hoop en over de gehele lengte. De verwijdering zal veel gemakkelijker zijn. Vervolgens kunnen de twee helften van het Toptex dekzeil aan mekaar gemaakt worden met enkel- of dubbelzijdige klittenband. In het laatste geval MOET men de dubbelzijdige band die op één van de helften van de Toptex vastkleeft, volledig verwijderen vooraleer deze helft van het dekzeil te verplaatsen. Voorstellen van ballast voor de Toptex dekzeilen : van links naar rechts : 1) zak met grind en lange strook stof; 2) zak met zand of 3) band en lange strook in Toptex met stuk klittenband; (1, 2 en 3 worden aan weerszijden van de hoop geplaatst); 4) band en korte strook in Toptex met 2 stukken klittenband; 5) band met 1 verbinding in klittenband van het type «strap»; 6) zak met grind met 1 strook klittenband geplaatst in «V». Door de systemen met klittenband kan de ballast snel losgemaakt worden (in geval van bijkomende afdekking) en kan de fixatie met klittenband op het Toptex dekzeil gelaten worden, reeds klaar voor het volgende jaar. 8 10-11/2011 De Bietplanter

In geval van nood tijdens het verwijderen : snijdt het Toptex dekzeil in twee aan de top van de hoop. Eenmaal droog, breng de twee helften samen met klittenband vóór hergebruik (links). OPGEPAST, als recto/verso klittenband gebruikt wordt (rechts), verwijder de band volledig vooraleer de dekzeilen te verplaatsen en op te plooien. Prototype half dekzeil KBIVB («Jupettes») om de hopen afgedekt met Toptex bijkomend af te dekken Naar aanleiding van de moeilijkheden van het dubbel afdekken van de hopen afgedekt met Toptex in winterse omstandigheden, heeft het KBIVB in 2010 een prototype van half dekzeil ontwikkeld en getest, dat gemakkelijk kan bevestigd worden op de met Toptex afgedekte hopen. Deze werkzaamheden werden uitgevoerd in het kader van een onderzoeksproject gefinancierd door het Ministerie van Landbouw van de Waalse Regio. Deze dekzeilen hechten zichzelf vast aan de Toptex met een stoffen klittenband genaaid op één van de lange zijden. Bijkomende afdekking met het prototype van halve dekzeilen ontwikkeld door het KBIVB in 2010 : één enkele persoon is voldoende om het halve dekzeil te verwijderen, zelfs met een aanzienlijke hoeveelheid sneeuw aan de voet van de hoop. Het Toptex dekzeil wordt aldus gemakkelijk verwijderd, nagenoeg droog en weinig bevroren. In 2011/2012 is in België een kleinschalig experiment voorzien, met de samenwerking van de Tiense Suikkerraffinaderij, om dit systeem te testen in een «piloot» fase bij een beperkt aantal bietentelers. De Jupettes zullen in 2011/2012 eveneens in het buitenland getest worden (Frankrijk, Duitsland, Nederland, Zweden, ), in samenwerking met het KBIVB. Het doel van dit prototype van halve dekzeilen (2,60 m breed) was het ontwikkelen en het testen van een dubbele afdekking : die de hoop beschermt tegen strenge vorst en polaire wind en op voldoende hoogte, zijnde de zone waar men over het algemeen bevroren bieten waarneemt, hetzij tot ±1,50 m hoog, die snel manueel kan geplaatst worden door één enkele persoon, zonder de noodzaak van een gespecialiseerde machine, die geen (of weinig) ballast nodig heeft en die zichzelf kan vasthechten aan de Toptex, zelfs licht bevroren, maar die niet aan de Toptex blijft vastkleven in geval van vorst, die gemakkelijk kan verwijderd worden door één enkele persoon bij het laden of zo nodig verwijderd kan worden in geval van dooi om een opwarming binnen in de hoop te voorkomen, die bestand is tegen wind en kan hergebruikt worden voor meerdere jaren om het volume aan landbouwafval te beperken en de kosten af te schrijven. Bijkomende afdekking van een hoop van 9 m breed met een Mini-Jupette. Het uiteinde van de hoop is beschermd met een Maxi-Jupette, overdwars geplaatst, over de lengte. Een Maxi-Jupette geplaatst in de lengte beschermt de hoop tot aan de top. Verwijderen van de dekzeilen van de hopen afgedekt met Toptex Het verwijderen van de dekzeilen zal afhangen van de weersomstandigheden op het moment van het laden. Bijkomende afdekking met het prototype van halve dekzeilen ontwikkeld door het KBIVB in 2010 : één enkele persoon is voldoende om snel de bescherming tegen vorst te plaatsen (half dekzeil van 2,60 m breed). Uit de proeven 2010/2011 is gebleken dat dit prototype van half dekzeil toeliet, bij het verwijderen, om gemakkelijk de sneeuwlaag aan de voet van de hoop te verwijderen. In dit geval was het Toptex dekzeil hieronder nagenoeg droog, weinig bevroren en kon dus veel gemakkelijker verwijderd worden. In de proeven 2010/2011 en door het feit dat het gebruikte prototype niet 100% winddicht was, was het percentage bevroren bieten gevonden onder dit prototype van dubbele afdekking iets hoger dan dat gevonden onder een Toptex dekzeil dubbel afgedekt met een plastiek dekzeil (20-30% bevroren bieten op 1 m diepte). Dit percentage was echter twee keer minder hoog dan dat bepaald onder één enkel Toptex dekzeil en niet dubbel afgedekt (> 60% bevroren bieten op 1 m diepte). Dit prototype werd in 2011 ontwikkeld door de firma Pype Agro en Geotextiles en wordt genaamd «Jupette». De voorgestelde dekzeilen zijn 2,60 m x 20 m («Mini-Jupette») of 5,20 m x 10 m («Maxi-Jupette»). Een klittenband werd op één van de lange zijden genaaid en op elke laterale zijde. Deze dekzeilen zijn daarentegen 100% winddicht. De Maxi-Jupettes bedekken een hoop van 9,50 m breed bijna tot aan de top. Zij kunnen ook overdwars gebruikt worden om de uiteinden van de hoop te beschermen. Deze dekzeilen voor dubbele afdekking zullen door het KBIVB voorgesteld worden op de Bietententoonstelling, op 26 en 27 oktober op Betteravenir. In afwezigheid van vorst : trek gewoon het Toptex dekzeil met een machine en een touw (of een ketting) door een bol te maken in een hoek van het dekzeil. Het beste kan men het dekzeil optillen met een verreiker of een kraan, indien beschikbaar, en ze naar achteren omhoog trekken. Men kan een baal stro in de grijper van de verreiker zetten om het dekzeil niet te beschadigen, of het eveneens met touw of ketting optillen. In geval van strenge vorst (of zware sneeuwval) : in dit geval werden de hopen normaal dubbel afgedekt met een plastiek dekzeil. Het Toptex dekzeil hieronder zal normaal droog en weinig bevroren zijn. Het zal aldus gemakkelijker te verwijderen zijn voor zover er geen contact is met de aarde. Zoals hierboven vermeld, kan men door de «Jupettes» ook gemakkelijk de sneeuw en het ijs verwijderen vooraleer de Toptex dekzeilen te verwijderen. In geval van strenge vorst (of zware sneeuwval) en in afwezigheid van een dubbele afdekking : in dit geval zijn de Toptex dekzeilen overladen met sneeuw of ijs en zijn vaak vastgevroren in de bodem. Het wordt bijna onmogelijk om ze te verwijderen zonder ze te scheuren. Zoals hierboven vermeld, in geval van nood, snijdt de Toptex dekzeilen correct doormidden, in het midden van de hoop en verwijder elke helft afzonderlijk. Na het drogen kunnen de halve Toptex dekzeilen terug aan elkaar gezet worden met klittenband. Vergeet niet dat, zelfs in afwezigheid van regen, de dekzeilen ten vroegste 24 uur voor het laden van de hoop worden verwijderd. De Toptex dekzeilen kunnen het best enkele dagen, in afwezigheid van regen, opengelegd worden (het gemakkelijkst op het veld of opgehangen in een loods) om op te drogen vooraleer ze op te plooien. Men moet de bieten verwijderen die door de vorst zijn blijven plakken. De dekzeilen die te lang op het veld blijven liggen zouden uiteindelijk kunnen dienen als schuilplaats voor knaagdieren en beschadigd raken. De Bietplanter 10-11/2011 9

Opslag van de Toptex dekzeilen De Toptex dekzeilen (zelfs nog lichtjes vochtig om de knaagdieren te hinderen) zullen opgeplooid of opgerold worden, zodat ze opnieuw klaar zijn voor gebruik. Men moet ze bewaren in het donker (de Toptex materie is gevoelig voor UV) en beschermd tegen knaagdieren. Het best is ze op te hangen in een loods, reeds opgerold op hun steun. Mechanisatie van de Toptex afdekking Door het algemeen gebruik van Toptex in 2010 en door de organisatie van projecten in Vlaanderen en in Wallonië om het ontwerpen van machines te stimuleren, zijn sommige landbouwers begonnen, met de machines waarover zij beschikken of die zij ontwikkeld hebben, met het mechaniseren van het afdekken, het verwijderen en het vasthechten van de Toptex dekzeilen. Sommige van deze systemen zijn hieronder weergegeven. Gemechaniseerde afdekking en verwijdering : oprolsysteem voor het Toptex dekzeil op een buis geplaatst op de voorzijde van de verreiker. Dit systeem, uitgerust met een hydraulische motor, wordt dan op 45 graden aan de top van de hoop geplaatst om het Toptex dekzeil af te rollen. De verreiker beweegt eveneens op 45 graden (Systeem ontworpen door de heer Lemahieu te Watou). Gemechaniseerde afdekking en verwijdering : oprolsysteem van het Toptex dekzeil op een vierkante buis. Dit systeem, uitgerust met een hydraulische motor, wordt vervolgens op een kraan geplaatst om het Toptex dekzeil vanaf de top van de hoop op te rollen (Systeem ontworpen door de heer Verbist te Verrebroek). Gemechaniseerde afdekking en verwijdering gemonteerd op een laadkraan : scharnierende arm voor het plaatsen van een buis van 6 m lang waarop het Toptex dekzeil vooraf werd opgerold. Bij het verwijderen kan het Toptex dekzeil mechanisch opgerold worden vanaf de hoop op een buis van 6 m. Door de arm van de kraan kan men op voldoende afstand van de hoop werken en geen wielsporen langs de hoop maken. Dit systeem zal voorgesteld worden op de demonstratie Betteravenir (Systeem ontworpen door de heer Helmbrecht te Bogen, Duitsland). Verschillende kraankoppen van dit type zouden vanaf 2011 in België operationeel moeten zijn. Gemechaniseerde afdekking en verwijdering gemonteerd op de achterzijde van een : scharnierende arm voor het plaatsen van een buis van 6 m lang waarop het Toptex dekzeil vooraf werd opgerold. Bij het verwijderen kan het Toptex dekzeil mechanisch opgerold worden vanaf de hoop op een buis van 6 m. Dit systeem zal voorgesteld worden op de demonstratie Betteravenir (Systeem ontworpen door de heer Warnotte te Xhendremael). Semi-gemechaniseerde afdekking : de rol Toptex wordt aan de top van de hoop afgerold, vanaf een verreiker loodrecht op de hoop geplaatst. In dit geval worden zeer weinig wielsporen gemaakt (Systeem ontworpen door de heer Gillis te Lasnes). NB : Een module voor theoretische berekening, beschikbaar op de website van het KBIVB (www.irbab-kbivb.be), kan het volgende bepalen : - de afmetingen van een hoop, dit wil zeggen de lengte volgens een bepaalde breedte, de geschatte wortelopbrengst en het aantal te stockeren hectaren, - het aantal te gebruiken Toptex dekzeilen afhankelijk van hun grootte en die van de af te dekken hoop. Gemechaniseerde bevestiging van Toptex : houten schijf om het Toptex dekzeil in de basis van de hoop te duwen en te fixeren (zoals in de hoop op de foto die ook wordt afgedekt met een Mini-Jupette). Met dit systeem moet de hoop van beide zijden toegankelijk zijn. Dit systeem zal voorgesteld worden op de demonstratie Betteravenir (Systeem ontworpen door de heer Warnotte te Xhendremael). Meerdere houten of metalen schijven zullen in 2011 operationeel zijn in België. Contactgegevens van enkele leveranciers voor : Klittenbanden (enkel- of dubbelzijdig, type «champignon» of «Ultramate», 3, 5 of 10 cm breed en systeem «strap») : Alfatex (Deinze): 09/386.12.18 (www.alfatex.com) Bervaes (Luik) : 04/343.54.26 (www.bervaes.be) Coenraets (Schaarbeek) : 02/705.48.10 Pype Agro&Geotextiles (Dadizele) : 056/50.15.50 (www.pypeagt.be) Jupettes : 2,60 m x 20 m of 5,20 m x 10 m Pype Agro&Geotextiles (Dadizele) : 056/50.15.50 (www.pypeagt.be) 10 10-11/2011 De Bietplanter

verbond vlaamse suikerbietplanters tiense vzw Europese Commissie wil af van het quotumsysteem! Het bericht dat de Europese Commissie het quotumregime wenst te beeindigen op 30/09/2015 komt aan als een donderslag bij heldere hemel, het overtreft alle (reeds zeer negatieve) verwachtingen! Een maand geleden werd in onze eerste Web-Email Nieuwsbrief aangekondigd dat het misschien wel eens een heet syndicaal najaar zou kunnen worden. Ik vrees dat dit nu definitief is ingezet; we zetten ons alleszins schrap voor wat komen zal en hopen, indien nodig, hiervoor op uw medewerking te kunnen rekenen! Van zodra hierover meer nieuws, zult u dit alleszins lezen (of intussen reeds gelezen hebben) in de landbouwpers. nieuws Het eerste derde van de campagne zit er haast op! Op maandagochtend 10 oktober stond de teller van ontvangen bieten in Tienen op 390.000 ton, met een gemiddeld suikergehalte van 17,06 % en een gemiddelde totale tarra van 11,13 %. Qua nevenproducten werden tot dan 4.000 ton natte pulp (16 % DS) en meer dan 44.000 ton perspulp (24,28 % DS) geleverd, naast 6.100 ton bietenstaartjes en 15.000 ton schuimaarde. De productie van bietenstaartjes is een stuk lager dan verwacht zodat de bestellingen met 40 % verminderd werden. De verwerking in de fabriek vertoont hoogten en laagten. Doorgaans wordt er meer dan 13.000 ton bieten per dag verwerkt, maar kleine en grotere pannes resulteerden tot 10 oktober in een campagnegemiddelde van 11.400 ton. De voorziene einddatum van deze campagne blijft dan ook voorlopig vastgesteld op 19 januari 2012. Bietencontrole In de receptie leveren onze bietencontroleurs mooi werk. Dank zij goede afspraken bij de start van de campagne, in het bijzonder wat de nakopping betreft, is het aantal interventies sterk verminderd in vergelijking met de voorgaande jaren. Deze vaststelling wordt wellicht ook bevestigd door het (tot nu toe) lage aantal individuele klachten die werden ingediend! Het toezicht op de gebruikte instrumenten blijft minstens even noodzakelijk; de wasverliezen zijn duidelijk onder controle maar niet de temperatuur van het waswater, teveel stalen gaan verloren als gevolg van een foutieve dosering van de digestievloeistof, de weegtoestellen zijn niet steeds even stabiel,.! Ook andere gebeurtenissen kunnen leiden tot grote ongemakken: een geblokkeerde transportband, een afgereden rupro, de rasp die geblokkeerd geraakt,. Het komt erop aan om elke afwijking, als gevolg van een menselijk of een machinaal falen, vast te stellen en te traceren zodat aan elke lading een zo correct mogelijk resultaat kan toegekend worden. De permanente aanwezigheid van onze controleurs blijft dus zeker noodzakelijk! Heel wat zaken kunnen onmiddellijk bijgestuurd worden, andere moeten voor bijsturing of herstelling wachten tot het weekend wanneer de receptie-installatie even tot rust kan komen. Afhankelijk van de ernst van de vastgestelde afwijkingen wordt tijdens het (zo goed als) wekelijks overleg tussen de landbouwdienst en het beperkt Fabriekscomité, al dan niet een correctie van de resultaten gevraagd. Bietentransport Als gevolg van verschillende politiecontroles (ook op o.a. alcoholgebruik) vraagt de fabrikant (en ook het bietensyndicaat) aan de planters die zelf hun bieten (laten) leveren dat zij extra aandacht zouden besteden aan een veilig transport zonder risico op vallende bieten. De bieten moeten zodanig geladen zijn dat er nog vrije ruimte is in de laadbak om rollende bieten op te vangen. Pulptransporten moeten verplicht afgedekt worden. Niet alleen de verkeersveiligheid, maar ook ons imago, zal er wellicht wel bij varen! Ook wordt gevraagd er op toe te zien dat zich geen vreemde voorwerpen (blikjes, plastiek, ) in de bietenleveringen bevinden. Meestal is het niet de boer die hiervoor verantwoordelijk is, maar wel die enkele onverantwoorde mensen die geen of onvoldoende respect hebben voor de kwaliteit van onze open ruimte! Deze vreemde voorwerpen in de bieten kunnen hun weg vinden tot in de pulp en verder tot in de maag van onze dieren! Dus. opgelet ermee! In augustus 2005 zakten duizenden Europese suikerbietplanters af naar Brussel om er hun ongenoegen te uiten over de hervorming die toen nog moest ingaan. Al in 2011 verwijst de Europese Commissie de basispeilers van haar eigen hervormd beleid naar de prullenbak. Het laatste woord hierover is nog niet gezegd! Gewestvergaderingen september De vier gewestvergaderingen zijn achter de rug. In totaal waren, niettegenstaande het uitzonderlijke goede weer, bijna 300 planters aanwezig om zich te informeren over de laatste stand van zaken over het Europees suikerbeleid (zie elders in dit nummer!) en over het verloop van de campagne. Naast een kennismaking met de nieuwe Algemeen Secretaris van CBB, Valerie Vercammen, werd er ook info verstrekt over de stand van zaken i.v.m. de participatie in SopabeT en beslisten zo goed als al de aanwezige planters dat de participatie tot minstens 2017 moet worden verder gezet. De huidige onzekerheid m.b.t. de toekomst van het suikerbeleid maakt het immers moeilijk om vandaag ingrijpende beslissingen te nemen. De beslissing van de planters houdt in dat de middelen uit de tweede participatieschijf (9,3 mio Euro) verder behouden blijven onder vorm van een obligatielening en dat ook de tweede periode van de vierde participatieschijf verder wordt uitgevoerd (dus nog vier afhoudingen van 0,4 Euro per ton quotumbieten gedurende de volgende 4 jaar). Bieten buiten quotum CBB berekende de buitenquotumproductie 2011 voor de TS op bijna 30 % van het quotum. Een deel hiervan (± 300.000 ton) is reeds gereserveerd in het kader van het met het Coördinatiecomité Haspengouw afgesloten collectief contract (bieten worden aangekocht à minimum 22 Euro/ton à 16 Z), een ander deel (± 215.000 ton) zal geëxporteerd worden. Blijft er dan nog een hoeveelheid van ± 300.000 ton ter beschikking waarvan vandaag nog niet geweten is op welke wijze deze zal afgezet worden. Er blijven hiervoor vier uitwegen: (wellicht) de minst interessante uitweg is deze van de industriële suiker, andere (eventuele) mogelijkheden zijn export op de wereldmarkt, of de herclassering, of de overdracht naar 2012. Het is nog even wachten vooraleer hier duidelijkheid zal over zijn. Website en E-mail De website van het Verbond Suikerbietplanters vzw, alsook de (± wekelijkse) nieuwsbrief die via E-mail wordt verstuurd, krijgt heel wat positieve reacties. Dit is of wordt ongetwijfeld de nieuwe manier om kort op de bal met elkaar te communiceren! Bezoek zeker onze website op www.suikerbiet.be, of als je de nieuwsbrief nog niet ontvangt, stuur dan een E-mail naar van.dijck.eric@gmail.com met als onderwerp: aanvraag nieuwsbrief. Uitgebreide Algemene Vergadering Op donderdag 15 december 2011, van 9.00 tot 17.00 uur, heeft onze eerste uitgebreide Algemene Vergadering van het Verbond Suikerbietplanters vzw plaats. Deze gaat door in het Holiday Inn hotel in Hasselt. Noteer deze datum alvast in uw agenda! Eric Van Dijck, Secretaris Te onthouden: Bureel syndicaat Tienen: 016/80.14.24 van maandag tot en met zaterdag van 9.00 tot 14.00 uur Op zoek naar info? consulteer de website www.suikerbiet.be Uitgebreide Algemene Vergadering donderdag 15 december 2011 in Hasselt biobrandstoffen Zelfstandige Belgische benzineverdelers naar de Raad van State Vijftien zelfstandige verdelers vragen om de verplichte bijmenging van 4% biobrandstof in hun brandstof te schrappen. De Belgische Petroleumfederatie betwist sinds enige tijd het draconisch karakter van de Belgische wetgeving inzake biobrandstoffen. Haar vijftien leden, waaronder Octa, Martens Energie, Transcor Oil of Orion Trading hebben beroep aangetekend bij de Raad van State op 29 augustus. Zij vragen de vernietiging van het Koninklijk Besluit van 23 juni 2011, houdende verplichting tot bijmenging van 4% bio-ethanol in brandstof en diesel. Een eerste beroep, nog in onderzoek, werd ingediend bij het Grondwettelijk Hof, dat wacht op de antwoorden van het Europese Hof van Justitie. Het probleem van de zelfstandige benzinepomphouders, in tegenstelling tot de uitbaters van tankstations van grote oliegroepen, is dat ze zich op de vrije markt bevoorraden, onder meer in Rotterdam in Nederland. Ze zijn niet zeker dat de brandstof die ze aankopen al geen fractie biobrandstof bevat. Ze vinden dat het voor hen dus onmogelijk is om de percentages opgelegd door onze wetgeving na te leven, schrijft de krant L Echo. Het FAVV analyseert de bijproducten van biobrandstoffen Sedert een paar jaar, analyseert het FAVV de bijproducten die beschikbaar worden tijdens de productie van biobrandstoffen, omdat deze secundaire producten vaak in dierenvoeder kunnen gebruikt wordt. Tijdens de productie van biodiesel worden bijproducten beschikbaar die kunnen worden gebruikt in dierenvoeder zoals koolzaadkoek en glycerol. Bij de productie van bio-ethanol worden distillers grains beschikbaar. Het FAVV controleert deze bijproducten die een aantal risico s kunnen inhouden. Het potentiële gevaar van koolzaadkoek is de aanwezigheid van salmonella. Glycerol mag geen toxisch methanol bevatten. De distillers grains moeten vrij zijn van antibiotica en mycotoxines. Alle gekende risico s worden gecontroleerd door middel van grondstoffenanalyse bij de onderhandelaars, de fabrikanten van dierenvoeder en de finale gebruikers. Het agentschap volgt nauwlettend de ontwikkeling van deze nieuwe technologieën door het verwerven van kennis over de productiemethoden, de risico-evaluaties en de permanente aanpassing van haar controleprogramma. De Bietplanter 10-11/2011 11

participatie in de ts Brutodividend van 5,2 % na reserves Op 14 september jongstleden had de gewone Algemene Vergadering van de coöperatieve vennootschap SOPABE-T plaats te Thorembais. Victor Sneessens, Voorzitter van SOPABE-T, opende de vergadering. Dividend van 0,43 euro per aandeel T De voorstelling van de rekeningen had betrekking op het boekjaar van SOPABE- T voor de periode van 1 juli 2010 tot 30 juni 2011. Het actief en het passief op 30 juni 2011 evenals de resultatenrekeningen worden in de 2 tabellen hierna weergegeven. Het boekjaar 2010/2011 werd afgesloten met een nettowinst van 736.697 e. Dit resultaat is duidelijk hoger dan dit van vorig jaar (591.403 e). Deze verhoging wordt verklaard door een gedeeltelijke terugname op de waardevermindering die eerder voor de aandelen CropEnergies in bezit van Sopabe- T aangenomen was. Wat betekent dat juist? Ter herinnering, het is in 2006 dat het aandeel CropEnergies, dochtermaatschappij biobrandstoffen van Südzucker, op de beurs geïntroduceerd werd. Bij deze gelegenheid kocht Sopabe-T 62.500 aandelen CropEnergies in het kader van het project voor de bouw van de fabriek BioWanze, een van de 3 fabrieken van de groep CropEnergies. Na verschillende dalingen, herstelde het aandeel CropEnergies vorig jaar als gevolg van de uitstekende resultaten van CropEnergies, van een waarde van 3,00 e tot 5,20 e. De waardestijging die in het totaal 137.500 e [62.500 x (5,20 e - 3,00 e)] bedraagt, wordt bij de financiële inkomsten gevoegd en verklaart de verhoging van de winst 2010/11 van Sopabe-T ten opzichte van vorig jaar. De Raad van Bestuur stelde voor een dividend van 0,43 euro per aandeel T toe te kennen tegen 0,35 e vorig jaar. Hebben recht op dividend voor de aandelen T diegenen die eigenaar waren van deze aandelen op 31/12/2010. Op deze datum, wordt het aandeelhoudersbestand immers bevroren in het vooruitzicht van de RESULTATENREKENING VAN SOPABE-T VOOR 2010/2011 Ontvangsten 1.606.965 Dividenden aandelen TS 540.000 TS interesten 759.820 Interesten bankrekeningen + beleggingen 69.944 Bijdrage SOPABE/ BIETPLANTER personeelskosten 57.619 Emolumenten RvB TS 36.571 Terugname op waardevermindering (CropEnergies, ) 141.997 Uitzonderlijke inkomsten 1.014 Uitgaven 870.268 Betaalde interesten 702.841 Personeel 96.541 Afschrijvingen 48.363 Bureelkosten (huur, tel, ) 9.963 Expert, notaris, 6.413 Vergaderingen 3.608 Financiële kosten 1.372 Allerlei (taksen, ) 1.167 Resultaat v/h boekjaar 736.697 betaling van het dividend voor het afgelopen jaar 2010. Op 31/12/2010, waren er exact 1.177.296 aandelen T. Gezien het dividend 0,43 e bedraagt, is het totaal toe te kennen bedrag aan dividenden 1.177.296 x 0,43 e = 506.237,28 e. Het dividend van 0,43 e werd betaald op 30 september 2011. Ter vergelijking, van 1997 tot 2001, bedroeg dit dividend 7 BEF (0,17 e) per aandeel T; 0,24 e in 2002; 0,19 e in 2003 en 2004, een dividend van 0,23 e in 2005, een dividend van 0,24 e in 2006, een dividend van 0,20 e in 2007, 0,17 e in 2008, 0,23 e in 2009 en 0,35 e in 2010. Hoger dividend dan de vorige jaren De verhoging van de winst van Sopabe-T verklaart voor een deel de verhoging van het dividend dat aan de planters werd uitbetaald op 30 september jongstleden. Een tweede reden is de beslissing van de Raad van Bestuur om de winst meer te bestemmen voor de betaling van een dividend eerder dan in de reserve te plaatsen. Gedurende verscheidene jaren, werd 50 % van de nettowinst gebruikt om in de aanvullende reserve te plaatsen bovenop de wettelijke. Doel van deze reserveplaatsing was het behoud van de waarde van de participatie-effecten, terwijl dat de TS-aandelen die men met deze kon kopen sterk kunnen schommelen. Dit jaar zoals vorig jaar, stelde de Raad van Bestuur voor meer aan dividenden te betalen dan in de reserve te plaatsen. De Raad van Bestuur is immers van oordeel dat, rekening gehouden met het gunstige vooruitzicht van een preferent dividend voor de TS-aandelen die SOPABE-T bezit en met het actuele niveau van de reserves (3 Me), men voor het ogenblik de plaatsing van de aanvullende reserve op de wettelijke mocht verminderen. Rekening gehouden met het resultaat van 736.696 e, stelde de Raad van Bestuur voor ca 70 % ervan voor dividenduitkering te bestemmen (506.237 e) en het saldo (30%) in de reserve te plaatsen op basis van volgende verdeling: 234 e bestemd voor de wettelijke reserve (volgens de statuten) zodat deze 10 % van het kapitaal van Sopabe-T bereikt en de rest, hetzij een bedrag van 230.226 e, als aanvullende reserve op de wettelijke. Het geheel van de voorstellen ter verdeling van het resultaat werd goedgekeurd door de Algemene Vergadering. Ja aan de voortzetting van de 4 e participatieschijf Tijdens de maand september, werden lokale vergaderingen van de obligatiehouderskringen georganiseerd in Vlaanderen en in Wallonië om zich uit te spreken over twee voorstellen van de Raad van Bestuur van Sopabe-T. Het eerste voorstel betrof de verderzetting van de 4e participatieschijf. Over deze was beslist in 2006 voor een periode van 9 jaar om zich te conformeren aan de verlenging van het suikerreglement tot in 2014/2015. Van meet af aan, was de obligatielening voorzien in 2 fasen. Een Balans van SOPABE-T op 30 juni 2011 Actief = 45.137.742 Passief = 45.137.742 Vaste activa 41.749.206 Eigen vermogen 13.124.470 Aanlegkosten 2.977 Aandelen A 360.000 Participatie TS Aandelen B 59.844 Aandelen TS 8.107.686 Aandelen T 7.297.077 Lening TS (< Sopabe-T) 1.852.543 Uitgiftepremies (aand. T) 2.400.974 Lening TS (< planters) 31.786.000 Reserves 3.006.575 Vlottende activa 3.388.536 Schulden 32.013.272 Beleggingen 2.825.184 Overige schulden 14.985 Liquiditeiten 44.832 Te recup. voorheff.+ 151.430 Obligatielening 31.167.390 diverse schuldvorderingen Te betalen dividenden 506.237 Te ontvangen interesten van 350.402 Te betalen interesten aan 324.660 TS (periode 2-6/2011) obligaties (periode 2-6/2011) Overige te ontvang. interesten 16.688 eerste fase van 5 jaar, van 2006/2007 tot 2010/2011, gevolgd door een tweede fase van 4 jaar voor de 4 laatste inhoudingen van 2011/2012 tot 2014/2015. Ook was er voorzien dat de activering van de tweede fase slechts kon gebeuren na raadpleging van de planters-obligatiehouders en op voorwaarde dat een meerderheid van 60 % akkoord zou gaan om de tweede fase van de 4e schijf voort te zetten. Op elke vergadering, stemde meer dan 60 % van de aanwezige planters voor de voortzetting van de 4e participatieschijf. Bijgevolg, betekent dit dat de planters die intekenden op de 4e participatieschijf nog gedurende 4 jaar zullen ingehouden worden met 0,4 e ton quotumbieten en dit, op de betaling van hun bieten op 31 januari 2012, 2013, 2014 en 2015. Quota-overdrachten 2012 en participatie: wat doen? In het participatiesysteem moet het aantal in bezit zijnde effecten evenredig blijven aan het bietenquotum. De planter die quotum afstaat kan zijn participatie verminderen, de planter die quotum overneemt moet ze verhogen. De eenvoudigste oplossing is een onderlinge rechtstreekse overdracht. Hiervoor bestaan speciale formulieren. In de praktijk, moeten de planters die hun bietenquotum zullen verhogen in 2012, het aantal effecten aanpassen aan hun nieuwe quotum. Bent u van plan een bietenquotum over te nemen, dan raden wij u aan om met de planter-overlater ook te onderhandelen over de overname van de overeenstemmende effecten SOPABE-T. Gelieve de documenten met betrekking tot de quotumoverdracht in te vullen samen met het formulier voor de overdracht van effecten. In dit formulier wordt rekening gehouden met de toe te passen evenredigheidsregels: - 1e participatieschijf (1991-1995): 1 maatschappelijk aandeel T van 8,24 e per begonnen schijf van 2,802 ton bietenquotum; geschatte waarde: ongeveer 2,94 e per ton quotum; - 2e participatieschijf (1996-2000): 5 obligaties van 0,5 e per begonnen schijf van 0,91 ton bietenquotum; geschatte waarde: 2,75 e per ton quotum; - 3e participatieschijf (2001-2005): 10 obligaties van 0,4 e per begonnen schijf van 0,88 ton bietenquotum; geschatte waarde: 4,55 e per ton quotum; - 4e participatieschijf (2006-2014): 6 obligaties van 0,4 e per begonnen schijf van 0,937 ton bietenquotum geschatte waarde: 2,56 e per ton quotum. Rekening gehouden met de vier gerealiseerde participatieschijven, zal in 2012, de financiële inspanning van elke planter die in orde is met de participatie, 12,80 euro per ton quotumbieten bedragen. Mocht de planter van wie u het bietenquotum overneemt, geen effecten bezitten, dan kunt u ze altijd kopen bij SOPABE-T. De formulieren voor overdracht van effecten tussen planters of van aankoop bij SOPABE-T zijn te verkrijgen bij de suikerfabriek (landbouwkundige dienst) of bij SOPABE-T (02/551.11.78). Wenst u meer informatie over de participatie? Contacteer Martine Moyart op 02/551.11.78. De planters antwoordden ook positief op het tweede voorstel dat betrekking had op de obligaties verworven tijdens de campagnes 1996/1997 tot 2000/2001, hetzij de 2 e participatieschijf. Voor deze obligaties, was de beslissing tot conversie genomen tijdens de winter 2006/2007 maar, ingevolge diverse problemen die moesten worden opgelost (verkoopoptie, Europese herstructurering, valorisatie van Saint Louis Sucre,...), was zij nog niet uitgevoerd. Om de situatie te regulariseren, werd beslist de obligatielening te verlengen overeenstemmend met de 2e schijf tot in februari 2017, tegen dezelfde voorwaarden en met dezelfde vervaldatum als de obligatieleningen die met de 3 e en de 4 e participatieschijven overeenstemmen. 12 10-11/2011 De Bietplanter

cichoreicampagne in oreye Goed en minder goed nieuws De cichorei-oogst gaat verder in Oreye. De overgrote meerderheid van de planters is erg tevreden over de opbrengst dit jaar, zelfs als in bepaalde streken de productie iets lager uitvalt. Door de zeer goede oogst zal de fabriek een aanzienlijk hoger volume moeten verwerken. Aanvankelijk zou de campagne lopen tot Kerstmis, maar men heeft de verwerkingscapaciteit kunnen opvoeren zodat de campagne nu rond 10-15 december zal eindigen. Een evaluatievergadering betreffende de premie voor logistieke efficiëntie vond plaats begin oktober tussen uw vertegenwoordigers en de verantwoordelijken van de fabriek. Ter herinnering, de drie voorwaarden die tijdens de campagne moeten nageleefd worden zijn: l vóór het rooien, de toestemming krijgen van de fabriek om de cichorei te rooien; l na het rooien en vóór de levering aan de fabriek de gegevens overmaken betreffende het rooien en of er al dan niet moet gereinigd worden; l de silo s niet plaatsen langs doodlopende wegen. Het blijkt dat de overgrote meerderheid van de cliënteel aan deze laatst genoemde voorwaarden heeft voldaan. Iets meer dan tien planters zou in gebreke zijn gebleven. Deze gevallen evenals deze die er zouden bijkomen tussen nu en het eind van de campagne zullen op interprofessioneel vlak onderzocht worden aan het eind van de campagne. Het moet gezegd dat een aanpassingsperiode nodig is voor dit nieuwe systeem. Bepaalde praktische modaliteiten moeten nog wat verduidelijkt worden, om deze voorwaarden correct na te komen. Premie voor logistieke efficiëntie Vergewis u dat u de stappen 3, 4 en 5 goed uitvoert. Als aan een of andere stap niet correct is voldaan, zal u daarvan door de fabriek verwittigd worden. Zonder reactie van de fabriek, mag u aannemen dat u recht heeft op de premie. Voor om het even welk probleem dat zich zou stellen tijdens de leveringen en waarvoor geen oplossing werd gevonden, contacteer de controledienst van het planterssyndicaat (019 679 006). De vergelijkende testen met de nieuwe integrale vorkmachines zijn aan de gang sinds het begin van de campagne. Zij worden georganiseerd door het LCBC-PVBC en trachten vergelijkingen te maken in verschillende klimaatomstandigheden en verschillende grondtypes. Opnieuw belangrijke daling van de uitzaai 2012! Het minder goede nieuws betreft de uitzaai 2012: gezien de goede oogst van 2011, de voorraad afgewerkte producten en een terugloop in de verkoop, kondigde de fabriek, tijdens de vergadering die begin oktober gehouden werd, een aanzienlijke vermindering aan van de oppervlakten voor 2012. Volgens de fabriek, zal deze vermindering zich situeren tussen 15 en 25 %! Nochtans was in de loop van dit jaar aan de planters beloofd dat de uitzaai stabiel ja zelfs een lichte stijging zou kennen. Zoals dit reeds het geval was tijdens de voorgaande (laatttijdige) aankondigingen van minder uitzaai, is het zo dat de planters opnieuw hun teeltplan op het laatste nippertje zullen krijgen. Wie zal instaan voor de investeringen op de gronden waar geen cichorei meer zal kunnen gezaaid worden? Deze aankondiging werd des te slechter onthaald omdat de vergelijking met Chili weeral in het nadeel is van de Belgische planters gezien aldaar geen enkele vermindering is voorzien! De vergelijkende testen met de nieuwe integrale vorkmachines zijn aan de gang sinds het begin van de campagne. Waarom dit verschil in behandeling en wanneer zal de daling van de uitzaai stoppen voor de Belgische planters? Gezien de ernst van de gevolgen, eist de Plantersorganisatie een discussie met de Directie teneinde de negatieve consequenties die aldus aan haar leveranciers worden opgelegd in rekening te brengen. De Professionele Organisatie van Cichoreiplanters van Oreye deelt in het grote verdriet van de familie van de Voorzitter van de Organisatie van Cichoreiproducenten van Warcoing, Didier Lievens, die overleed ten gevolge van een ongeval op 23 september jongstleden. Mededeling van de Professionele Organisatie van Cichoreiplanters van Oreye NEUTRAFERTIL INFO : Longchamps 081-510 210 Tienen 016-801 464 Oreye 019-679 471 De Bietplanter 10-11/2011 13

NIEUWS UIT DE FIRMA S SESVanderHave: Technical Days over rhizoctonia Eind augustus, organiseerde suikerbietenzadenproducent SESVander- Have de eerste SESVanderHave Technical Days in Straatsburg. Deze tweedaagse wetenschappelijke conferentie richtte zich op de impact van rhizoctonia bij suikerbieten. Het is de eerste maal dat een suikerbietenzadenproducent op dergelijke manier wetenschappers en industrie samenbrengt en informeert. De eerste dag, ging de aandacht voornamelijk naar de geografische verspreiding in de wereld en naar de mogelijke bestrijdingsmanieren. Rhizoctoniaexperten van over de hele wereld deelden er hun inzichten met bijna 200 collega s. Op de tweede dag, organiseerde het bedrijf, in samenwerking met Cristal Union uit Frankrijk, een velddag. Geografische verspreiding Rhizoctonia-wortelrot wordt veroorzaakt door de grondschimmel Rhizoctonia solani. Deze ziekte veroorzaakt een donkerbruine verrotting van de wortel en de wortelhals. Sinds 1976 wordt rhizoctonia-wortelrot op bieten vastgesteld. De stam (AG 2-2 IIIB) die wortelrot bij de biet veroorzaakt, kan ook vele andere gewassen aantasten: maïs, groenten, onkruid, enz. Lange tijd bleef de verspreiding ervan erg beperkt. Sinds enkele jaren echter is de situatie verergerd, in het bijzonder bij gewasrotaties met maïs. Rhizoctonia komt veel voor in Noord- Amerika en is daar één van de belangrijkste wortelrotziekten geworden. In Europa is de ziekte bijna gelijktijdig opgekomen in Frankrijk, Duitsland, België en Nederland. In Frankrijk zijn alle bietenstreken getroffen, momenteel is 3 % van alle percelen aangetast. De ziekte wordt het meest vastgesteld in de Elzas, Limagne en Ilede-France, maar ook in Picardië en aan de rand van de Champagnestreek. In België vindt men de voornaamste gebieden met rhizoctonia-wortelrot in het Antwerpse, in het noorden en het zuiden van de provincie Henegouwen langs de Franse grens en van Leuven tot Luik, stelt Jean-Pierre Vandergeten, directeur van het KBIVB. De verkoop van anti-rhizoctoniarassen steeg van 5 % in 2005 naar 11 % dit jaar, vooral in het westen van het land. In Nederland veroorzaakt de ziekte vooral problemen in zandgronden in het oosten van het land, maar ook in kleigronden. Momenteel worden 21 % resistente rassen gezaaid. In Spanje zijn hoofdzakelijk 2 gebieden besmet, voornamelijk Salamanca, gevolgd door de regio van León, die kleiner is in oppervlakte. In Duitsland, wordt 5 % van het totale areaal getroffen, de meest aangetaste gebieden liggen in het zuiden van het land. Mogelijke bestrijdingsmanieren Aangezien er in Europa momenteel geen enkele fungicide verkrijgbaar is om rhizoctonia te bestrijden, is de conclusie van de experten dat men de ziekte het best bestrijdt door een combinatie van volgende maatregelen: landbouwkundige maatregelen: - de gewasrotatie verlengen, best moet men 3 tot 5 jaar wachten tussen twee opeenvolgende suikerbietenteelten op eenzelfde perceel; - tussenteelten zoals bruine mosterd verminderen de rhizoctoniaschimmel; - de onkruidbestrijding verzorgen; - schoffelen vermijden, want dit kan mogelijk besmette aarde op de wortelhals werpen, wat schimmelvermeerdering vergemakkelijkt; - een goede bodemstructuur behouden door een geschikte organische bemesting, het zaaien van een dekvrucht in de winter en een aangepaste grondbewerking; - de opslag van zieke bieten zo veel mogelijk vermijden, door de bieten zo snel mogelijk aan de suikerfabriek te bezorgen. het zaaien van dubbeltolerante rassen rhizomanie-rhizoctonia: De resistentiebron tegen rhizoctonia is van een andere aard dan de resistentie tegen rhizomanie omdat ze gestuurd wordt door een groot aantal genen in plaats van door één enkele gen. Dit is kwantitatieve resistentie. Het komt erop aan hybriden te kweken die tegelijk dragers zijn van een Landbouwkrediet: symposium Agribex SESVanderHave Op de technicals days van SesVanderHave deelden rhizoctonia-experten van over de hele wereld hun inzichten met bijna 200 collega s. groot aantal resistentiegenen tegen rhizoctonia en die goed aangepast zijn aan de Europese teeltomstandigheden (niet schietersgevoelig, hoge wortelopbrengst, goed suikergehalte...). Het grootste voordeel van dubbeltolerante rassen rhizomanie-rhizoctonia is dat ze een efficiënte en betaalbare oplossing vormen als aantastingen met rhizoctonia vooraf werden vastgesteld. In sterk besmette grond zullen de dubbeltolerante rassen duidelijk beter presteren ten opzichte van een rhizomanietolerant ras in termen van rendement, suikergehalte, extraheerbaarheid en grondtarra. In België biedt het dubbeltolerant rhizomanie-rhizoctoniaras IGUANE van SES- VanderHave een uitstekend compromis tussen goede prestaties in gezonde grond en resistentie tegen de ziekte in besmette grond. De dubbeltolerante rassen rhizomanierhizoctonia hebben echter bepaalde beperkingen: - omwille van hun schietersgevoeligheid is te vroege uitzaai te vermijden; - er bestaat geen volledige immuniteit tegen de ziekte rhizoctonia-wortelrot; - in het stadium van jonge zaadkiem zijn deze rassen toch schimmelgevoelig; - deze dubbeltolerante rassen bieden geen bescherming tegen violetwortelrot. Daarom is het aangewezen om de dubbeltolerante rassen aan te vullen met fungicidebehandelingen. Uit de veldtestresultaten blijkt dat de strobilurine azoxystrobine en de triazool cyproconazool efficiënter zijn dan andere producten en dat vroeg behandelen met strobilurine aangewezen is om het interval tussen de eerste rhizoctonia-aanvallen en het effect van de genetische tolerantie op te vullen. Dit zijn belangrijke conclusies die de aanwezigen konden trekken uit de verschillende rhizoctoniaproeven op de velddag die door Cristal Union georganiseerd werd. Wie is SESVanderHave? SESVanderHave is de internationale marktleider in de suikerbietenzadensector en specialiseert zich in elk aspect van de productie van suikerbietenzaden: van de ontwikkeling van nieuwe resistenties en rassen op de proefvelden tot de uiteindelijke afgewerkte zaden in de fabriek. Wereldwijd verkoopt SESVanderHave 360 rassen, het resultaat van een nauwgezet onderzoeksproces. Elk ras wordt ontwikkeld met het oog op de noden van de afzonderlijke markten, waar ook ter wereld. SESVanderHave is in 2005 ontstaan uit het samengaan van het Belgische SES Europe en het Nederlandse DJ VanderHave. Ondertussen maakt SES- VanderHave deel uit van de Florimond Desprez-groep, een Frans familiebedrijf gespecialiseerd in zaden. De zaden van SESVanderHave worden verkocht in meer dan vijftig landen, over de hele wereld. Op Agribex zal de Groep Landbouwkrediet, in samenwerking met de Belgische Vereniging voor Landbouweconomie, een internationaal symposium organiseren over een actueel thema in de landbouwsector. Het symposium zal plaatsvinden op vrijdag 9 december 2011 om 14 uur. Het thema dit jaar is Welke uitdagingen voor de landbouw na 2013?. Wat zullen de veranderingen van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid concreet betekenen voor de landbouwbedrijfsleiders? Sprekers De eerste spreker is de voorzitter van de Landbouwcommissie van het Europees Parlement, Paolo De Castro. Hij zal trachten een eerste inzicht te geven op de vraag welke uitdagingen er op ons afkomen. Welke uitdagingen voor het beleid, voor de sector en voor de individuele ondernemer? Daarna is het de beurt aan Krijn Poppe, landbouweconoom, verbonden aan de universiteit van Wageningen. Hij voerde al diverse simulaties uit rond de kernvragen: hoe kwetsbaar is het Europese landbouwen voedselsysteem ten opzichte van rampen en geopolitiek? Hoe competitief en hoe duurzaam is de sector? Vervolgens zal Pierre-Emmanuel Lecocq, directeur Agriculture et Agro-alimentaire bij Crédit Agricole France, de evolutie bekijken vanuit zijn ervaring bij landbouwonderhandelingen. Komt er nog een GLB en hoe zal dit er in grote lijnen uitzien? Welke nieuwe maatschappelijke principes liggen aan de basis om een nieuw GLB te rechtvaardigen? Geert Noels, stichter van Econopolis, zal daarna verder kijken dan de grenzen van de landbouw en het landbouwbeleid. Welke zijn de grote uitdagingen en randvoorwaarden waarmee de wereld geconfronteerd zal worden? Landbouw wordt in de ruimere context van ondernemen geplaatst. Rondetafelgesprek Deze vier personen zullen daarna deelnemen aan een rondetafelgesprek samen met de volgende vier zwaargewichten uit de landbouwsector: Patrick ten Brink, Senior Fellow and Head of Brussels Office, Institute for European Environmental Policy; Hendrik Vandamme, Voorzitter ABS en ondervoorzitter SALV (Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij); Yvan Hayez, Secretaris-generaal FWA (Fédération Wallonne de l Agriculture) ; Bruno Henri de Frahan, Voorzitter van de BVLE (Belgische Vereniging voor Landbouweconomie). Ten slotte zal Luc Versele, CEO van de Groep Landbouwkrediet, de grote krijtlijnen van dit studiegedeelte nog eens samenvatten voor de aanwezigen. Inschrijving voor het symposium Indien u wenst deel te nemen aan dit symposium in Brussels Expo (Auditorium 2000), dan kunt u zich vanaf 25 oktober inschrijven via www.landbouwkrediet.be. Opgelet: de inschrijvingen worden afgesloten op 25 november. Na afloop van het symposium zullen ook de Landbouwkrediet Awards 2011 worden uitgereikt. 14 10-11/2011 De Bietplanter

India: de grootste consument ter wereld India is de tweede wereldproducent van suiker na Brazilië en de grootste consument ter wereld. Voor 2010/11, wordt de productie van witte suiker geraamd op 24,2 miljoen ton. De binnenlandse vraag bedraagt 22,5 miljoen ton. Na de toename van het suikerrietareaal zou de productie stijgen van 7 naar 10 % in 2011/12, hetzij 2 tot 2,5 Mt meer dan vorig jaar. Een sterk gecontroleerde markt Ondanks het feit dat de suikerproductie hoger is dan de suikerconsumptie, is het pas in april 2011, na enkele maanden van aarzeling, dat de Indiase regering toestemming heeft gegeven voor de export van 500.000 ton witte suiker, voor de eerste keer sinds bijna drie jaar. De regering wou aan de ene kant, de prijsstijging van suiker voor consumptie beperken en aan de andere kant, de Indiase suikerindustrie mee laten profiteren van de hoge wereldmarktprijzen. De inflatie van de voedselprijzen heeft in 2010, nieuwe records gebroken in het land (meer dan 10 % in december 2010!). In februari 2011 vonden in New Delhi betogingen plaats tegen de stijgende voedselprijzen. Had de regering de export van suiker eerder toegelaten, dan bestond de mogelijkheid dat het aanbod van suiker schaars werd op de interne markt, wat had kunnen leiden tot een nog hogere inflatie. India zowel exporteur als importeur India is een groot land. De suikerrietplanters zijn talrijk, beschikken over een klein rietareaal en zijn niet echt gespecialiseerd in de suikerrietteelt. Ze kunnen gemakkelijk kiezen voor andere teelten in functie van het inkomen. Met stijgende suikerprijzen, telen de planters suikerriet, met dalende suikerprijzen, niet. Het is daarom zeer moeilijk om een beeld te krijgen van de Indiase suikerproductie. De productie is er zeer onregelmatig waardoor Inda soms importeur en soms exporteur is, met prijsvolatiliteit tot gevolg zowel op de interne markt als op de wereldmarkt. Het suikerrietareaal varieert enorm van jaar tot jaar. Bijvoorbeeld, tussen 2005/06 en 2006/07, steeg het areaal met 22,5%, NB terwijl tussen 2007/2008 en 2008/09, het daalde met 12,5%. Men stelt evenwel geen toename van de opbrengst per ha vast sedert een tiental jaar. Ongeveer 60 % van het suikerrietareaal ligt in het stroomgebied van de Ganges in het noorden en ongeveer 40% in de zuidelijke staten. De regionale verschillen zijn groot voor wat de impact betreft van de moesson, het waterbeheer, de opbrengsten en de organisatie van de sector. De teelt is geïrrigeerd in het westen van India (Maharashtra) terwijl in het noorden (Uttar Pradesh), de teelt kan profiteren van de moessonregens. Hierdoor zijn de kosten er lager. Het oogsten gebeurt tussen november en februari. Volgens de fabrikantenvereniging (ISMA) zou het areaal en de productie verder stijgen van 7 naar 10 % in 2011/12. Het areaal zou dus liggen tussen 5,3 en 5,4 Mha vergeleken met 4,97 Mha dit jaar, dankzij de aantrekkelijke prijs betaald aan de planters, het relatief gunstige klimaat en het nastreven van een positieve suikercyclus. De suikerproductie zou in 2010/11 stijgen van 24,2 Mt (raming ISMA) naar 26-26,5 Mt. De consumptie wordt geraamd tussen 22 en 23 Mt per jaar. Een industrie in volle uitbreiding in India varieert het suikerrietareaal sterk van jaar tot jaar, waardoor ook de oogsten onregelmatig zijn. Sommige suikerfabrieken zijn niet ieder jaar operationeel. Volgens de industrie beschikte de suiker en ethanolsector voor de campagne 2008/09 over 634 suikerfabrieken. Er zijn 318 coöperatieve bedrijven, 254 zijn particuliere bedrijven en 62 zijn openbare bedrijven. Sommige van deze suikerfabrieken zijn niet ieder jaar operationeel. Dit hangt af van de oogst. Op dit moment, bedraagt de gemiddelde afstand tussen het suikerrietveld en de fabriek minder dan 15 km. Het riet wordt verwerkt tot verschillende suikerproducten. In 2009/10, werd 60% van de rietoogst gebruikt voor de productie van suiker. De resterende 40% werd gebruikt voor de vervaardiging van lokale producten zoals Gur (24%), een artisanale suiker niet-gecentrifugeerd en nietgescheiden van de melasse voor rechtstreekse consumptie, de Seed (13 %) en Khandsari (3%). India is wereldwijd de eerste consument van suiker. De nationale drank, Tchaï, een zeer zoete melkthee, is één van de meest suikerhoudende dranken in de wereld. Meer dan 70% van de suiker geproduceerd in India wordt verwerkt in de voedingsindustrie (dranken, koekjes, snoepgoed). Ingevolge de bevoorradingsmoeilijkheden van rietsuiker tijdens de afgelopen jaren, hebben bepaalde suikergroepen in India besloten om hun raffinagecapaciteit uit ingevoerde suiker te verhogen. Zouden de aangekondigde investeringen zich concretiseren, dan zou de totale raffinagecapaciteit meer dan 7 miljoen ton ruwe suiker per jaar bedragen. Shree Renuka Sugars is de eerste fabrikant van suiker in India. De groep bezit 7 suikerfabrieken in India en 2 raffinaderijen in de Indiase havens Haldia en Kandla. Hij heeft ook 4 verwerkingsfabrieken voor riet in Brazilië en verschillende logistieke faciliteiten zoals terminals en opslagplaatsen in de Braziliaanse haven van Paranagua. Hij huurde op lange termijn 18.000 ha plantages in Brazilië. Dankzij de Braziliaanse investeringen, dekt de groep Shree Renuka Sugars ongeveer de helft van de ruwe suikerbehoefte van zijn raffinaderijen en is hij de eerste fabrikant van suiker in India geworden. Simbhaoli Sugars bezit 3 suikerfabrieken in India met een capaciteit van 300.000 ton suikerriet per jaar. De groep Simbhaoli Sugars vormde in 2011, een joint venture, genaamd Uniworld Sugars met het Britse ED&F Man om een nieuwe raffinaderij te bouwen met een capaciteit van 300.000 ton witte suiker per jaar. Deze nieuwe fabriek zal worden gebouwd aan de Indiase haven van Kandla. Het zal de totale raffinagecapaciteit brengen op 3.000 t/dag dat reeds tijdens de intercampagne ruwe suiker raffineert in de 3 bestaande fabrieken. Simbhaoli bevestigt dat het met de technische capaciteit mogelijk is om ruwe suiker te raffineren aan een kostprijs die lager is dan $65/t, één van de laagste in de wereld. Met 14 suikerfabrieken is Bajaj Hindustan de nummer één van de suiker- en ethanolproductie in India. De groep plant investeringen, zodat zijn raffinagelijnen het hele jaar door kunnen werken (bagasse tijdens de campagne en kolen tijdens de intercampagne). 2011 Bronnen F.O. Licht, websites: www.indiansugar.com, Richesses - T Richesses - Tares - MS www.simbhaolisugars.com, des pulpes www.bajajhindusthansugar.com, Suikergehaltes - Suikergehaltes - Tarra's - DS van de pulp www.renukasugars.com Bieten Totale ta Weken Suikergehalte Bieten Totale tarrapulp Grondtarra Koptarra /Bruto Weken Suikergehalte Koptarra /Bruto 5/09/11 /Bruto 11/09/11 /Bruto 17,15 /Nett 11,21 Weken Suikergehalte NP PP DP 5/09/11 11/09/11 17,15 11,21 12/09/11 18/09/11 5,43 5,78 16,96 11,82 6,67 12/09/11 18/09/11 16,96 11,82 19/09/11 25/09/11 5,71 6,11 17,05 11,61 6,55 19/09/11 Bieten 25/09/11 17,05 11,61 26/09/11 2/10/11 5,32 Pulp 6,29 17,32 10,90 6,73 Totale 26/09/11 tarra Grondtarra 2/10/11 17,32 Koptarra 10,90 3/10/11 9/10/11 4,18 6,72 17,82 10,53 7,08 Weken Suikergehalte NP PP DP /Bruto 3/10/11 /Bruto 9/10/11 /Bruto 17,82 /Netto 10,53 10/10/11 16/10/11 3,47 7,06 0,00 7,36 0,00 5/09/11 11/09/11 17,15 10/10/11 11,21 16/10/11 5,43 5,78 0,00 6,67 0,00 10,48 22,27 0,00 17,30 0,00 11,20 0,00 17,30 11,20 12/09/11 18/09/11 16,96 11,82 5,71 6,11 6,55 5/09/11 14,08 11/09/11 4,66 6,54 22,49 16,75 0,00 13,95 6,93 5/09/11 11/09/11 16,75 13,95 12/09/11 18/09/11 7,91 6,04 16,85 13,54 6,61 19/09/11 25/09/11 17,05 11,61 5,32 6,29 6,73 0,00 22,02 90,56 12/09/11 18/09/11 16,85 13,54 19/09/11 25/09/11 7,80 5,74 17,18 12,42 6,38 26/09/11 2/10/11 17,32 19/09/11 10,90 25/09/11 4,18 6,72 17,18 7,08 12,42 26/09/11 11,03 6,81 2/10/1122,51 5,61 17,66 88,79 12,23 6,13 3/10/11 9/10/11 17,82 26/09/11 10,53 2/10/11 3,47 7,06 17,66 7,36 12,23 3/10/11 16,29 6,05 9/10/1122,41 6,18 17,84 92,00 12,09 6,67 10/10/11 16/10/11 0,00 3/10/11 0,00 9/10/11 0,00 17,84 0,00 12,09 10/10/11 0,00 16/10/11 5,57 0,00 6,52 0,00 6,91 0,00 17,30 10/10/11 11,20 16/10/11 4,66 6,54 0,00 6,93 0,00 13,38 0,00 22,34 0,00 17,29 90,40 12,80 0,00 17,29 12,80 5/09/11 11/09/11 16,75 13,95 7,91 6,04 6,61 5/09/11 11,33 11/09/11 6,77 6,03 22,15 16,36 0,00 12,08 6,55 5/09/11 11/09/11 16,36 12,08 12/09/11 18/09/11 5,78 6,30 16,40 12,55 6,79 12/09/11 18/09/11 16,85 13,54 7,80 5,74 6,38 0,00 24,37 0,00 12/09/11 18/09/11 16,40 12,55 19/09/11 25/09/11 6,24 6,31 17,15 11,51 6,79 19/09/11 25/09/11 17,18 19/09/11 12,42 25/09/11 6,81 5,61 17,15 6,13 11,51 26/09/11 0,00 5,09 2/10/11 23,44 6,42 17,46 0,00 10,39 6,91 26/09/11 2/10/11 17,66 26/09/11 12,23 2/10/11 6,05 6,18 17,46 6,67 10,39 3/10/11 0,00 3,72 9/10/1124,05 6,67 17,65 0,00 7,00 9,49 3/10/11 9/10/11 17,84 3/10/11 12,09 9/10/11 5,57 6,52 17,65 6,91 9,49 10/10/11 0,00 16/10/11 2,95 23,44 6,54 0,00 6,82 0,00 10/10/11 16/10/11 0,00 10/10/11 0,00 16/10/11 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 17,06 0,00 11,15 0,00 17,29 12,80 6,77 6,03 17,06 6,55 11,15 5/09/11 11,33 4,67 11/09/11 23,60 6,48 16,69 0,00 6,87 13,06 5/09/11 11/09/11 16,69 13,06 12/09/11 6,94 18/09/11 6,12 16,73 12,90 6,67 5/09/11 11/09/11 16,36 12,08 5,78 6,30 6,79 14,84 23,16 0,00 12/09/11 18/09/11 16,73 12,90 19/09/11 6,91 25/09/11 6,00 17,13 11,89 6,54 12/09/11 18/09/11 16,40 19/09/11 12,55 25/09/11 6,24 6,31 17,13 6,79 11,89 14,74 5,83 24,82 6,06 0,00 26/09/11 2/10/11 17,51 11,37 6,55 19/09/11 25/09/11 17,15 26/09/11 11,51 2/10/11 5,09 6,42 17,51 6,91 11,37 3/10/11 15,08 4,90 9/10/1124,59 6,46 17,78 0,00 10,92 6,87 26/09/11 2/10/11 17,46 10,39 3/10/11 9/10/11 3,72 6,67 17,78 7,00 10,92 10/10/11 15,47 4,25 16/10/11 23,80 6,66 0,00 6,99 0,00 3/10/11 9/10/11 17,65 10/10/11 9,49 16/10/11 2,95 6,54 0,00 6,82 0,00 16,57 0,00 23,85 0,00 17,22 0,00 11,92 0,00 10/10/11 16/10/11 0,00 0,00 0,00 0,00 17,22 0,00 11,92 0,00 5,64 0,00 6,29 0,00 6,74 17,06 11,15 4,67 6,48 NB Al de tarra's 6,87 zijn in % van 15,39 de bruto 24,16 bieten uitgedrukt 0,00 NB Al de tarra's zijn in % van de bruto bieten uitgedruktkoptarra bij IS : groen en rotte bieten inbegrepen Al de tarra's zijn in % van de bruto bieten uitgedrukt Koptarra bij IS : groen en rotte bieten inbegrepen Reiniging : ± 70% bij Iscal en 5 kranen op 15 bij de TS Koptarra bij IS : groen en rotte bieten inbegrepen Reiniging : ± 70% bij Iscal en 5 kranen op 15 bij de TS Reiniging : ± 70% bij Iscal en 5 kranen op 15 bij de TS De Bietplanter 10-11/2011 15 Tienen (TS) Longchamps (TS) Fontenoy (Iscal) Longchamps (TS) Fontenoy (Iscal) BELG. Tienen (TS) 2011 Suikergehalte - Tarra - Droge stof van de pulp - 2011 Fontenoy (Iscal) Longchamps (TS) Tienen (TS) BELG. Fontenoy (Iscal) Longchamps (TS) Tienen (TS) BELG.