Auditdienst Rijk Ministerie van Financiën > Re1ouradres Foetbus 2020 2500 EE Hen Haag Auditdienst Rijk Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Korte Voorhout 7 Directie Financieel-Economische Zaken 2511 CW Den Hang Postbus 20201 2500 EE Den Haas wwv;.n)ksoverheid,n: Postbus 20401 2500 EK Den Haag Inlichtingen Ons kenmerk 2017 000022141t Datum 20 november 2017 Betreft assurance rapport review controledossier Zomena BV. 1. Verzoek Ingevolge uw verzoek hebben wij met een dossierreview de werkzaamheden van Grant Thornton Accountants en Adviseurs B.V. (Grant Thornton) beoordeeld inzake de financiële verantwoording 2015 POC Viafix (VFF14024) van Zomena BV.. Bij die verantwoording heeft Grant Thornton op 15 juli 2016 een goedkeurende controleverklaring gegeven. 2. Doel onderzoek en verantwoordelijkheden Het doel van ons onderzoek is vast te stellen dat de door Grant Thornton uitgevoerde controlewerkzaamheden voldoen aan van toepassing zijnde beroepsstandaarden en dat het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) terecht zekerheid kan ontlenen aan.de afgegeven controleverklaring. Onze assurance-opdracht richt zich op het controledossier van Grant Thornton dat ten grondslag ligt aan de afgegeven verklaring. Het geven van een oordeel over de financiële verantwoording 2b15 POC Viafix (VFF14024) van Zomena B.V. op basis van controle is een verantwoordelijkheid van Grant Thornton. Onze verantwoordelijkheid is de toereikendheid van de werkzaamheden van Grant Thornton vast te stellen. 3. Verrichte werkzaamheden De dossierreview is op 13 juni 2017 uitgevoerd door de heer en mevrouw van de Auditdienst Rijk van het ministerie van Financiën (ADR). Van de zijde van Grant Thcirnton was de heer ii... bij de review aanwezig. BIj de review hebben wij onderzocht of de controlewerkzaamheden van Grant Thornton zijn uitgevoerd in overeenstemming met de beroepsvoorschrlften, in casu de NV COS (Nadere voorschriften controle- en overige standaarden) van de Pagina 1 van 5
Wij hebben onder meer de volgende werkzaamheden v.rricht: onderdeel vormt van het besluit tot subsidieverlening. controleprotocol is als bijlage 2 bij de geldleningsoverenkomst opgenomen, welke 2017 0000221418 checklist rondom opdrachtcontinuering. De controlerend medewerker heeft niet. (zelftoetsing) maar hierover is geen analyse opgenomen in het controledossier. functiescheiding, te gering om een redelijke mate van zekerheid te kunnen geven over de subsidieverantwoording. Het controleplan onderkent dit maar is verder weinig tot niet expliciet over het naleven van de fundamentele beginselen van de beroepsuitoefening. Alleen het aspect onvermijdbaar ontbreken van onvervangbare controletechnische Het controleplan geeft geen inzicht In de wijze waarop invulling is gegeven De omvang van de onderneming van cle gesubsidieerde is, door het begroting (opzet en wijze van specificatie). Die conformiteit is opgenomen deskundigheid binnen het kantoor is expliciet als vraag opgenomen in een Controleplan (algemeen memo): aan het bij de subsidieregeling behorende controleprotocol. Dit kan een bedreiging zijn van het fundamenteel beginsel objectiviteit opgemerkt. Fundamentele beginselen: (toerekening kosten) die van Invloed zijn op de subsidieverantwoording. zowel gecontroleerd als mutaties doorgevoerd in de kostenspecificatle Het controledossier bevat een onafhankelijkheidstoets voor deze opdracht in bijlage 1 bij de geldleningsovereenkomst. De accountant heeft dit niet Financiële verantwoording: Het gehanteerde model van de verantwoording is niet conform de 4. Onderbouwing van de conclusie Bij ons onderzoek hebben wij Standaard 3000 van de NV COS gehanteerd. verrichten evenmin een zelfstandige accountantscontrole bij Zomena B.V.. geen integrale controle van het controledossier van Grant Thornton inhoudt. Wij Ter vermijding van mogelijke misverstanden wijzen wij er op dat onr onderzock 6. Afstemmen van ons conceptrapport met EZK. Deze beoordeling vindt plaats aan de hand van het controledossier. 3. Beoordelen van de door Grant Thornton verrichte controlewerkzaamheden. aan het doel van de af te geven verklaring. dat de door Grant Thornton voorgenomen werkzaamheden tegemoet komen 2. Beoordelen van de risicoanalyse en het controleplan. Het doel is vast te stellen 4. Mondeling afstemmen van vragen en bevindingen met Grant Thornton. 5. Afstemmen van ons conceptrapport met Grant Thornton. financiële verantwoording 2015 POC Viafix (VFF14024) van Zomena B.V.. 1. Beoordek:n van de door GrantThornton afgegeven controleverklaring bij de name aandacht besteed aan de voor de subsidie van EZK relevante aspecten zoals Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA). Hierbij hebben wij met AUditdtentRiik aoina 2 var 5 opgenomen in hct Controleprotocol controleverklaring Vroegefasefinanciering. Dit 0n5 kennr1c
De eigenaar van Zomena B.V. beschikt in totaal over elf besloten Auditdienst Rijk vennootschappen. Het controleplan geeft geen aandacht aan de verbondenheid tussen deze vennootschappen en de daarmee samenhangende risico s. Het controleplan bevat geen informatie over de te hanteren materialiteit. De accountant geeft mondeling aan dat er een integrale gegevensgerichte controle Is uitgevoerd. In het controleplan wordt onvoldoende aandacht gegeven aan de relatie tussen de verantwoorde uitgaven en de projectactiviteiten. Het controleplan voorziet niet in een controle op ontvangsten. Uitgevoerde werkzaamheden en dossiervorming (voor zover niet vermeld onder Controleplan): o Het algemeen memo bevat een summiere beschrijving van de uitgevoerde werkzaamheden. Deze beschrijving geeft weinig zicht op de gehanteerde controlecriteria en de wijze van controleren. Het controledossier bestaat voornamelijk uit het algemeen memo, een kostenspecificatle (Excel) en koplefacturen. Het dossier bevat geen urenadministratie. Er zijn in beperkte mate controleaantekeningen en -tekens aanwezig, de betekenis hiervan is niet altijd helder. Voorbeelden van een nauwelijks aanwezige audittrail zijn de toerekening van uren en kosten aan het gesubsidieerde project. Het algemeen memo geeft weinig inzicht in de beoordeling van de 100.000 meerkosten op de kostenpost technische ontwikkeling. Daarin meldt de accountant dat een factuur is ingediend op basis van een addendum op het contract, maar gaat niet in op de gevolgen van het voorwaardelijke karakter van deze kosten/factuur voor de eis dat kosten daadwerkelijk gemaakt moeten zijn. RVO heeft bij de subsidievaststelling deze kosten als niet-subsidiabel benoemd. De accountant heeft de conclusie in het algemeen memo geparafeerd zonder datering. Uit het controledossier blijkt verder geen beoordeling van de verrichte controlewerkzaamheden door de accountant. 5. Afkeurende conclusie Op basis van bovenstaande bevindingen zijn wij van oordeel dat de door Grant Thornton uitgevoerde controlewerkzaamheden niet toereikend zijn en dat EZK daarom voor de verstrekte subsidie geen zekerheid aan de afgegeven controleverklaring kan ontlenen. 6. Reactie Grant Thornton Op basis van door ons uitgevoerde interne dossier reviews constateren wij eveneens diverse punten ter verbetering. Hetgeen voor ons aanleiding Is om onze aanpak van de controle van subsidie afrekeningen nader onder de loep te nemen om te komen tot een verbeterplan. Belangrijke onderdelen daarin zijn: uniforme aanpak, zichtbaar voldoen aan wet- en regelgeving door expliciete documentatie (waaronder met name subsidie regelgeving en controle protocollen) Pagina 3 van S
aanvullend bedrag ad 100.000 betaald te krijgen op het moment dat de cash voorwaardelijke karakter bestaat uit het recht van opdrachtnemer om het Met betrekking tot de 100.000 meerkosten merken wij op dat het 2017-0000221418 Ons kenmerk mevr.. t. directeur Kernprocessen NL, RVO de heer;.. xp Afschrift: Bijlage: Gezamenlijke managementreactie van EZK en RVO senior auditor Auditdienst Rijk, van de rijksoverheid plaatst, tenzij daarvoor een uitzonderingsgrond geldt. Naar dit overzicht op de website. Tweede Kamer met de titels van door de ADR uitgebrachte rapporten en plaatst gangbare procedure Is dat voorafgaande aan publicatie het betrokken accountantskantoor een zienswijze op openbaarmaking wordt gevraagd. Daarnaast stuurt de minister van Flnancin elk halfjaar een overzicht naar de verwachting geldt voor dit assurance-rapport geen uitzondering. De binnen EZK ADR een rapport heeft geschreven, het rapport binnen zes weken op de website In de ministerraad is besloten dat het opdrachtgevende ministerie waarvoor de van dit rapport. Dit rapport is primair bestemd voor de opdrachtgever. De ADR is de interne auditdienst van het Rijk. De opdrachtgever, EZK, is eigenaar 7. Verspreiding rapport gedocumenteerd. kunnen hebben. Een en ander Is echter, achteraf bezien, onvoldoende of opbrengsten zijn verantwoord die op de subsidiabele kosten betrekking zouden hebben gehad en aan de hand daarvan hebben vastgesteld dat hierin geen kosten administratie van de overige ondernemingen in de groep ook tot onze beschikking Tijdens de reviewbespreking is ook al gewezen op de omstandigheid dat wij de subsidiabel zijn geaccepteerd. Een expliciete opmerking over het voorwaardelijke gebleken in de subsidievoorwaarden, zodat in eerste instantie deze kosten als verplichting niet v66r 1 april zou zijn voldaan. Van deze regelgeving is ons niets ontstaan. De correctie door RVO zou hebben plaatsgevonden omdat de karakter was op zijn plaats geweest. ondertekening van het addendum voor de onderneming een verplichting flow van opdrachtgever dit toestaat. Ondanks dit voorwaardelijk karakter is door zichtbare autorisatie van uitgevoerde werkzaamheden door de Auditdienst Rijk verantwoordelijk accountant. Pagina 4 van 5
RVO.nl heeft kennisgenomen van het oordeel van de ADR. Mariagementreactie van EZK en RVO Grant Thornton waarin de ADR ook een andere conclusie heeft getrokken dan een Grant Thornton. In dat gesprek heeft Grant Thornton aangegeven dat zij zouden het kwaliteitssysteem bij Grant Thornton. verbeteren zodat de kwaliteit van de controleverklaringen gewaarborgd kan accountantskantoor Grant Thornton over de voortgang van de verbeteringen aan Naar aanleiding van dat eerdere rapport heeft RVO.nl een gesprek gevoerd met de blijven. In samenspraak met EZK gaat RVOnl een gesprek voeren met het goedkeurende conclusie. verantwoordelijke partner en de Compliance officer van het accountantskantoor onderzoeken op welke wijze GrantThornton haar kwaliteitssysteem kan De ADR heeft eerder een rapport afgegeven voor een ander controledossier van BIJLAGE Auditdienst Rijk Pagina 5 van 5 7fl4
) )