01 VOORSPELBAARHEID CREËREN
Voorspelbaarheid creëren Structuur biedt voorspelbaarheid en veiligheid. Het is belangrijk om daarbij structuur te bieden in: Tijd Plaats Activiteit Jouw gedrag Er zijn talloze visualisatietechnieken die structuur en voorspelbaarheid brengen bij sporters met autisme en sporters met een verstandelijke handicap. Deze worden meer nodig geacht voor personen met een ernstige verstandelijke handicap of ernstige ontwikkelingsstoornis.
Visuele tijdsaanduidingen Time Timer Het is een visuele, aftellende klok. De klok wordt ingezet voor zij die geen klok kunnen lezen of geen tijdsbesef hebben. Het maakt de tijdsaanduiding concreet en kan naar worden verwezen als er gevraagd wordt hoelang het (oefening, les...) nog duurt. Het geluid geeft ook auditief het einde aan. Er bestaan Time Timers in verschillende maten. Er bestaat een Time Timer om aan de muur te bevestigen; dit is handig voor in een sporthal. Zandlopers Maakt duidelijk hoeveel tijd er voorbij is en hoelang de oefening nog duurt. Zandlopers kunnen variëren in de tijdsduur: van 30 seconden tot 5 minuten.
Visuele tijdsaanduidingen Kegels of prenten met aantal vierkanten. Er worden bijvoorbeeld vijf kegels geplaatst, die de aantal herhalingen van een oefeningen aangeven. Telkens wanneer de oefening gedaan is, wordt er een kegel omver gelegd. Zachte balletjes, rekkers, opduikmateriaal enzovoort Dit zijn individuele aftelsystemen om het aantal herhalingen per individu aan te passen, als motivator om te blijven bewegen en het aantal herhalingen te visualiseren.
Auditieve tijdsaanduidingen Muziek Geeft aan wanneer er moet bewogen worden en wanneer de oefening stopt.
Plaatsaanduiding Vaste verzamelpunten In het begin van de les, voor speluitleg, etc. Mogelijkheden: Op een bepaalde lijn tussen de kegels (de kegels maken het specifieker) Op een bank Op de lijnen van de middencirkel op het veld Aankomstlijn van de piste Individuele plaats Iedereen heeft een potje of matje om de oefening naast of op te doen, zo wordt een individuele plaats voor een oefening aangeduid.
Plaatsaanduidingen Veld afbakenen Via (grote) kegels en banken Via lijnen, maar deze zijn makkelijker te negeren omdat deze niet fysiek in de weg staan. Belangrijk: Let op het kleurengebruik bij de opstelling van potjes of kegels bij een spel/oefening zodat deze niet chaotisch door elkaar staan. Het veld en het spel moeten overzichtelijk zijn.
Plaatsaanduidingen Antislip grondmarkeringen in de vorm van voeten, handen, cirkels duiden waar de persoon moet gaan staan tijdens een dansopstelling, sprong bij basketbal vloerpijlen duiden de richting aan bij doorschuifrichtingen Tape of krijt zijn andere alternatieven voor antislip grondmarkeringen Kegels duiden een volgende plaats aan door ze plat te leggen wijzen deze naar de volgende oefeningstand
Visualisatie Prenten of pictogrammen Je kan pictogrammen gratis downloaden via www.sclera.be Daglijn De daglijn geeft de planning van een training overzichtelijk weer De pictogrammen zijn aftrekbaar Afvinkkaart Een overzicht van de opdrachten die gedaan zijn en welke er nog moeten komen
Visualisatie Kijkwijzers Een kijkwijzer geeft aan hoe een oefening uitgevoerd moet worden. Je kan dit zelf maken. Op een kijkwijzer kunnen de volgende elementen staan: Neutrale stokfiguren of foto s Naam van de oefening Nummer van de oefening Hoe je moet tellen Hoe er gescoord kan worden Hoe je naar punten moet herleiden
Visualisatie via kleuren Gekleurde hesjes Team duidelijk te maken Tikkers krijgen een apart hesje Gekleurde kegels Kan je gebruiken als je snel van team veranderd tijdens een training zonder dat de hesjes worden aan- en uitgedaan. De kleur van de startkegel bepaalt de kleur van het team. Beertjes of andere voorwerpen Voor personen die geen kleuren kennen