Milieu en klimaat en Eindhoven Airport. Presentatie dd 11 december in Vessem

Vergelijkbare documenten
Presentatie dd 31 oktober in Riethoven

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport. Presentatie dd 28 januari in Son en Breugel

Geluid, milieu en klimaat en Eindhoven Airport. Presentatie dd 31 oktober in Riethoven

Beeldvormende avond 17 januari 2019

Luchtkwaliteit Klimaataspecten en daarmee gerelateerde kosten rond vliegveld Eindhoven. Presentatie BVM2 Oerle 27 nov 2017

Informatieavond Luchtkwaliteit Meerhoven. Woensdag 18 mei 2016

Vliegveld Eindhoven en milieu en klimaat in Meerhoven

Presentatie regionale PvdA over Eindhoven Airport dd 22 februari 2018

Presentatie Kennisdag LBBL 06 okt 2018 Klimaat, brandstoffen en techniek. Het hangt ervan af welke vraag je stelt!

Presentatie regionale PvdA over Eindhoven Airport dd 22 februari 2018

Luchtkwaliteit rond het vliegveld. Informatiebijeenkomst Knegsel 18 april 2015

Agendapunt 8. Beraad Vlieghinder moet minder (BVM2) Landelijk Bewonersberaad Luchtvaart (LBBL) BVM2

Luchtkwaliteit in de regio. Lezing Duurzame Week Boxtel 06 oktober 2016

Bijlage 2 - Voorstellen van BVM2 voor hinderbeperkende maatregelen bij vliegveld Eindhoven

Informatiebijeenkomst CDA Eersel. Manifest BVM2 over Eindhoven Airport. 06 sept 2017

Programma Knegsel Toekomst Eindhoven Airport na Aankondiging Proefcasus dmv brief Minister aan 2 e kamer

Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal

Informatiebijeenkomst Ontwikkeling Eindhoven Airport. Oerle. 27 november 2017

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest

Schiphol, 12 september 2019 Arie Bleijenberg Koios strategy Hoe verder? Hoe duurzaam?

Wat of wie is BVM2? Ondersteund door ca. 30 wijk-, buurt-, actie, belangengroepen en politieke fracties, en nu al ruim 2000 inwoners van Brabant

Seminar Schone Voertuigtechnieken

Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland.

Schiphol, 12 september 2019 Arie Bleijenberg Koios strategy Hoe verder? Hoe duurzaam?

Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof

Informatiebijeenkomst Ontwikkeling Eindhoven Airport. Meerhoven. 5 juli 2017

Uitlaatgassennabehandeling Industriële Verbrandingsmotoren

Bijdrage van schepen en dieseltreinen aan lokale concentraties roet en ultrafijn stof

Knegsel 19 november Presentatie Hans Buurma (WTL)

Informatiebijeenkomst Ontwikkeling Eindhoven Airport. Knegsel mei 2017

Presentatie bij stadsgesprek Fijn stof tot nadenken (initiatiefvoorstel Groen links) 04 oktober 2016

Een mengsel van lucht, hete verbrandingsgassen en kleine deeltjes vaste stof In rook zitten ook soms vonken

Luchtverontreiniging en gezondheid

Geschiedenis Eindhoven Airport

Informatiebijeenkomst Ontwikkeling Eindhoven Airport. Veldhoven. 22 Februari 2018

De Groningen weg van Broem naar Zoem

Duurzaamheid. Openbare wijkraad vergadering 15 nov 2018

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest. Koen Toté - VMM

Wie zijn wij? Esso brandstoffen. Eigen tankstations. Brandstoffen. Strategische voorraad tot 23 miljoen liter. Levering binnen uur

Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling

Gezondheid & Voeding

Onderzoek gezondheidsrisico s. stof rond Schiphol. Module 1 Resultaten meetcampagne. Subtitle. April 2018

Duurzame logistiek en efficiëntie gaan meestal hand in hand

Wettelijke normen en het WHO-advies - 1

Hoe kan innovatie helpen?

Klimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering Klimaatverandering

Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP. onderzoeksprogramma

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010

Sheets voor 28 oktober De Speler Utrecht uur. Milieuzone ja of nee? SSLU

Vliegverkeer slecht voor de gezondheid. Sara Botschuijver Leonard Beijdewellen Informatieavond Laagvliegroutes van Lelystad Airport: Berkum

Broeikasgassen en toxische emissies door de luchtvaart. Wat kunnen we er aan doen?

Klimaatverandering & Eindhoven Airport. Cas van Kleef Campagneleider Luchtvaart

Wat of wie is BVM2? Ondersteund door ca. 30 wijk-, buurt-, actie, belangengroepen en politieke fracties, en nu al ruim 2000 inwoners van Brabant

Hinderbeperkende. maatregelen Eindhoven Airport. Donderdag 28 februari 2019

Waterstof: de energiedrager van de toekomst. Frank de Bruijn. Waterstof. Een Gas Kleurloos;Geurloos;Niet Giftig; Brandbaar

Luchtkwaliteit en verkeer. Huib van Essen CE Delft 8 februari 2014

CO 2 -emissies Eindhoven Airport

Onderzoek kosten actualisatie BEES B Pieter Kroon/Wouter Wetzels; ECN Beleidsstudies

Zienswijze Ontwerpbesluit tot wijziging van het Luchthavenbesluit Lelystad en de geactualiseerde MER 2108

8 november 2016 Erbrink STACKS Consult ErbrinkStacks.nl

Luchtkwaliteit in Zeist

Wat of wie is BVM2? Ondersteund door ca. 30 wijk-, buurt-, actie, belangengroepen en politieke fracties, en nu al ruim 2000 inwoners van Brabant

Luchtvervuilende en klimaat- emissies van personenauto s Een vergelijking van norm- en praktijkemissies per brandstofsoort

MEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009

Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties. Rinkje Molenaar 29 oktober 2012

klimaatverandering en zeespiegelstijging Klimaatverandering en klimaatscenario s Achtergronden Prof Dr Bart van den Hurk

NO, NO2 en NOx in de buitenlucht. Michiel Roemer

CO 2 inventarisatie Q1 t/m Q4. Versie: 2.0,

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Buurt Initiatief Eindhoven-Noord

Verkeer en Longen: een lastig huwelijk

De economie van de luchtvaart; waarde voor Eindhoven? Presentatie BVM 2 25 augustus 2018, Knegsel Dr Walter J.J. Manshanden

Handreiking luchtkwaliteit gevoelige bestemmingen Noord-Brabant

Vuiltje aan de Lucht?

Ieder kind heeft recht op een school in een gezonde omgeving. Horta avond, Ademloos 22 mei 2013 Prof. Dr. Dirk Avonts Universiteit Gent.

EFRO project. Factsheets rondvaart. Kennisnetwerk bijeenkomst 3 december 2012, AmsterdamRuud Verbeek

Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen

Externe en infrakosten van lucht- en zeevaart. Huib van Essen, 21 november 2014

Nov 2018 verkiezingen ORS Vertegenwoordiger kan Peter /of vervanger zijn (specialist DR 2.0) Waar sturen we onze vertegenwoordiger mee op pad?

milieu impact mobiele werktuigen Factsheet voor een duurzame keuze

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017

Luchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten. Joost Wesseling

Presentatie 3 nov NVRD Noord. Innoveren met afval. Wat speelt er zich af bij:

Een ei wordt tijdens het bakken verhit. Er moet constant warmte toegevoegd worden, deze reactie is daarom endotherm.

2: vermindering van koolmonoxide, kooldioxide, zwaveldioxide en stikstofoxide en dat is erg goed om het broeikaseffect tegen te houden.

Periodieke rapportage 2014

Klimaat, gezondheid en armoede. Bijeenkomst Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen 15 maart 2019, CKE-gebouw

Ecotanken quiz antwoorden

Fijn stof. Nieuwe feiten en realiteiten.

Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté

PERIODIEKE RAPPORTAGE 2015

Zijn roetfilters de oplossing of een nieuw risico?

HELPT DE LOKALE LUCHTKWALITEIT TE VERBETEREN

Gas-, olie- en houtgestookte ketels

De landbouwsector als essentieel onderdeel van het Vlaams- en Europees klimaatbeleid

1. Inleiding. Notitie Amsterdam, 8 december 2016

Luchtvaart en klimaatverandering. Peter van Velthoven

LRN Lunchsessie. Duurzame Luchtvaart. 12 september 2018

Resultaten meetcampagne luchtkwaliteit in Gent bekend

Transcriptie:

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport Presentatie dd 11 december in Vessem Bernard Gerard bjmgerard@gmail.com www.bjmgerard.nl en www.bvm2.nl Beraad Vlieghinder Moet Minder (BVM2)

Milieu en klimaat en Ehv Airport luchtvervuiling en gezondheid Luchtvervuiling volgens de gangbare kennis veroorzaakt ca 6000 vroegtijdige overlijdens per jaar. Op alle oorzaken van overlijden (150.000) is dat een middenscore. Vliegtuigen produceren veel nanodeeltjes (<<100nm). Het gezondheidseffect daarvan is grotendeels onbekend. Hoogleraar Martina Vijver raadt aan om niet onder de 50nm te komen, maar vliegtuigemissies zitten bijna allemaal onder de 50 nm. Het effect is vooral lokaal. Daarna klonteren de deeltjes en gaan op in de grote achtergrond.

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport soorten luchtvervuiling Blauw wordt direct of indirect (ook) door vliegtuigen bewerkt. Bruin vliegveld grote speler. Beïnvloedbaar met andere brandstofkeuze - NO en NO2 (samen NOx) - Ozon (in smog-omstandigheden aan de grond) - Fijn stof, geordend op grootte (PMgetal is diameter<getal) PM10; PM2.5?; PM0.1 (=Ultra Fijn Stof, UFS) - Roet = fijn stof, geordend naar samenstelling (koolstof met aanhangend materiaal) - Half- of onverbrande koolwaterstoffen (waaronder benzeen) - CO Nee of zwak Soms indirect Ja. PM0.1 kan drastisch worden gereduceerd met zwavelvrije brandstof Ja. Roet en onverbrande benzeen kunnen sterk worden gereduceerd met brandstof zonder benzeen. Beperkt

Milieu en klimaat en Ehv Airport NO2 aan de grond Voor sommige soorten vervuiling maakt de aanwezigheid van het vliegveld niet veel uit. Het signaal verzuipt in de achtergrond. De NO2-concentraties worden gedomineerd door het autoverkeer op de A2/N2. De PM10- en PM2.5-concentraties worden gedomineerd door een veelheid aan achtergrondbronnen. Dit zijn de categorieën die in het MER van het Luchthavenbesluit wettelijk golden (nu nog steeds).

Milieu en klimaat en Ehv Airport meting Riethoven UF-stofmetingen Riethoven tijdens en na baanonderhoud (Anteagroep) Dezelfde UFS-meting, nu als plot van aantal/cm3 versus de deeltjesgrootte.

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport roet

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport roet Vorming van roet uit benzeen Vers roetdeeltje uit een straalmotor

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport UFS 1 Dit plaatje komt van de gemeente Eindhoven (2016). Het heeft geen officiele status en is gebaseerd op modelberekeningen die die rond Schiphol imiteren. Het is inclusief de snelwegen. Jaar = 2020, alleen civiel. De aannames zijn onbekend, bijv. of ook de grote routes meegenomen zijn. Groen betekent dat de concentratie het dubbele van de (niet genoemde) achtergrond is.

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport UFS 2

Milieu en klimaat en Ehv Airport kerosine Links conventionele diesel, rechts Gas to Liquid - diesel Roetfilterexperiment bij verschillende GTL-bijmengingen

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport kerosine

Milieu en klimaat en Ehv Airport kerosine Synthetische brandstof kan gemaakt worden uit aardgas (Gas To Liquid) of uit biomassa (biokerosine) of uit CO2 uit de lucht (Power to Liquid of electrofuels). Hij kan meestal tot 50% bijgemengd worden met gewone kerosine. De eerste is te koop, de tweede had al te koop kunnen zijn, en de derde zit nog in het ontwikkelstadium. Dat het nog geen rol speelt, is vooral een kwestie van geld (kerosineprijs). Synthetische kerosine is nagenoeg zwavel- en benzeenvrij. In de uitwerking van het BVM2-Manifest wordt geëist dat in 2030 de helft van de op Eindhoven Airport getankte brandstof synthetisch is.

Milieu en klimaat en Ehv Airport klimaat Luyksgestel heeft op 23 juni 2016 zijn klimaatles gehad. Een half jaar later was de schade in ZO Brabant door de ijs-storm opgelopen tot 675 miljoen. Vliegen is goed voor 2 a 2,5% van de CO2 en voor ca 5% van het door mensen veroorzaakte broeikaseffect. Toch wil de luchtvaart blijven doorroeien. De mondiale sector heeft slappe plannen ingediend, waarvan de rest van de wereld niet veel verwacht. Geen enkele maatregel is opgewassen tegen de effecten van onbeperkte groei.

Milieu en klimaat en Ehv Airport Links het geheel aan mondiale CO2 emissies en die van het vliegen (David Lee ea, 2009) Rechts de CO2 emissiescenario s, die volgens het IPCC horen bij verschillende temperatuurstijgingen op aarde. Op de Klimaatconferentie van Parijs is afgesproken dat die stijging onder de 2 C moet blijven (en liefst onder de 1,5 C). Dat betekent dat de aarde op of onder de groene band moet blijven. De stip is de CO2 van het vliegen in 2017.

Milieu en klimaat en Ehv Airport klimaat De sector zelf (in dit geval de IATA) zegt dat het mondiale vliegen zijn efficiency jaarlijks met 1,5% verbetert. Van 2018 tot 2030 dus met bijna 20%. BVM2 wil dat 50% van die technische winst ten goede komt aan de omgeving (in dit geval het klimaat). Dus eist BVM2 dat de CO2, verbonden aan de op Eindhoven Airport getankte kerosine (dus voor de hele reis van alle vertrekkende vliegtuigen) in 2030 10% minder is dan in 2018 (zijnde Well to Wing ongeveer 370 kton). Dat kan grotendeels al bereikt worden door alle A320 door A320NEO te vervangen, en alle B737 door B737MAX. Verder zit er wat ruimte door biokerosine te gaan tanken, en door een begin te maken met hybride-elektrisch vliegen op korte en middellange afstanden naar plaatsen die niet of moeilijk per trein bereikbaar zijn.