Burn-out Het aantal mensen dat langer dan een jaar thuiszit door psychische problemen is in tien jaar tijd bijna verdubbeld. Een betere begeleiding moet de burn-out-epidemie een halt toeroepen De tijd, 21 juni 2017
Burn-out :What s in a name?
Hoge gezondheidsraad burn-out en werk september 2017 Burn-out is - een multifactorieel proces - dat voortvloeit uit een langdurige blootstelling (meer dat 6 maanden) - in een arbeidssituatie - aan voortdurende stress, een gebrek aan reciprociteit tussen de investering (eis) en wat daar tegenover staat (hulpmiddelen) of een gebrek aan evenwicht tussen de verwachtingen en de reële werksituatie, - die professionele uitputting (zowel emotioneel, fysiek als psychisch) veroorzaakt: extreme vermoeidheid waarbij de normale rusttijd niet volstaat om te recupereren en die chronisch wordt, het gevoel zijn hulpmiddelen volledig uitgeput te hebben. Deze uitputting kan ook een impact hebben op de controle van de emoties (prikkelbaarheid, woede, huilbuien enz.) en het cognitieve vermogen (aandacht, geheugen, concentratie), wat dan weer kan leiden tot veranderingen in het gedrag en de attitudes: o Mentaal afstand nemen: de persoon distantieert zich en wordt cynisch.. o Dat leidt tot een gevoel van professionele onbekwaamheid: verminderde persoonlijke bekwaamheid op het werk, verminderde eigenwaarde, de persoon heeft het gevoel dat hij niet meer efficiënt werkt. Die gemoedstoestand kan voor de werkende bovendien vaak lange tijd onopgemerkt blijven.
Een paar aanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad werkbaarder en duurzamer werk ontwikkelen van een betrouwbaar meetinstrument snelle professionele hulp bij de eerste tekenen (werkstress).. www.hgr.css.be
Risico op burn-out in de Werkbaarheidsmonitor Aspecten van burn-out (UBOS) Uitputting Distantie Verminderde competentie Hoge correlatie met VBBAwerkstress (herstelbehoefte) groep acuut problematisch werkstress als risicogroep voor burn-out
werkstress en burn-outsignalen 100% 80% 10,2% 9,7% 9,4% 9,6% 12,3% 28,9% 28,8% 29,8% 29,3% 34,2% 280.000 60% 40% 71,1% 71,2% 70,2% 70,7% 65,8% 20% 0% 2004 2007 2010 2013 2016 acceptabele situatie werkstressklachten burn-outsignalen
aan het werk ziek Vlaamse werkbaarheidsmonitor: schaal psychische vermoeidheid als indicator van emotionele uitputting Emotionele uitputting Distantie Verminderde competentie Psychische vermoeidheid niet problematisch Psychische vermoeidheid problematisch maar niet acuut Psychische vermoeidheid acuut problematisch gezonde werkstress Problematische werkstress Burn-outklachten /symptomen Uitval door burn-out Preventiebeleid psychosociale belasting Re-integratiebeleid
Aandeel burn-out naar beroep, 2016 kortgeschoolde arbeiders professional/middenkader kader/directie zorg/onderwijsfunctie Vlaamse arbeidsmarkt uitvoerend bediende geschoolde arbeider/technicus 14,2 14,0 13,6 12,4 12,3 11,3 10,2 0 2 4 6 8 10 12 14 16 Zorgfunctie: 10,7% Onderwijsfunctie: 14,3%
Aandeel burn-out naar beroep, 2004-2016 kortgeschoolde arbeiders 14,2 professional/middenkader 14,0 kader/directie 13,6 zorg/onderwijsfunctie 12,4 Vlaamse arbeidsmarkt 12,3 uitvoerend bediende 11,3 geschoolde arbeider/technicus 10,2 0 2 4 6 8 10 12 14 16
Aandeel burn-out naar sector, 2016 post- en telecommuncatie zakelijke dienstverlening financiële sector voeding onderwijs transport Vlaamse arbeidsmarkt textiel confectie openbaar bestuur bouw groot- en kleinhandel metaal gezondheids- en welzijnszorg chemie horeca 9,6 14,0 13,9 13,7 13,1 12,3 12,2 12,0 11,6 11,6 11,4 11,0 10,7 15,8 16,9 0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0 14,0 16,0 18,0
Aandeel burn-out naar sector, 2004-2016 post- en telecommuncatie zakelijke dienstverlening 15,8 16,9 financiële sector voeding onderwijs transport Vlaamse arbeidsmarkt textiel confectie openbaar bestuur bouw groot- en kleinhandel metaal gezondheids- en welzijnszorg chemie 14,0 13,9 13,7 13,1 12,3 12,2 12,0 11,6 11,6 11,4 11,0 10,7 horeca 9,6 0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0 14,0 16,0 18,0
Aandeel burn-out naar leeftijd, 2016 16,0 14,0 12,0 12,1 13,3 14,0 11,6 10,0 9,8 8,0 6,0 4,0 2,0 - -30 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-54 jaar 55+ jaar
Wat zijn de gevolgen? Werken tot aan het pensioen? 100% 90% 80% 2,6 5,2 7,4 22,5 70% 60% 50% 56,6 70,2 40% 30% 74,6 20% 10% 38,1 22,3 0% geen werkstress werkstress maar niet acuut risico op burn-out ja ja mits aangepast werk nee
Wat zijn de gevolgen? Verloopintentie risico op burn-out 24,8 werkstress maar niet acuut 13,8 geen werkstress 6,4 0 5 10 15 20 25 30 Aandeel zoekt regelmatig ander werk
Wat zijn de gevolgen? ziekteverzuim risico op burn-out 15,4 risico op burn-out 15,3 werkstress maar niet acuut 12,2 werkstress maar niet acuut 12 geen werkstress 5,9 geen werkstress 7,6 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 Aandeel meer dan 20 dagen ziek Aandeel drie of meer keer ziek
burn-out, op zoek naar oorzaken in de werkbaarheidsmonitor kans op burn-out Deelgroepen Geslacht Leeftijd Arbeidstijd Soort job Gezinssituatie Soort contract Ondernemingsomvang Werkbaarheidsrisico s Werkdruk Emotionele belasting Onvoldoende taakvariatie Onvoldoende autonomie Gebrekkige relatie directe leiding Belastende arbeidsomstandigheden
burn-out deelgroepen GESLACHT man vrouw 1,34 LEEFTIJD tot 30 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-54 jaar 55 jaar en + DIENSTOMVANG voltijds deeltijds 60%+ deeltijds -60% 0,57 0,80 1,13 1,34 1,49 1,58 SOORT JOB uitvoerend bediende ongeschoolde/geoefende arbeider geschoolde arbeider - technicus onderwijs- of zorgfunctie middenkader -professional kader/directie GEZINSSITUATIE alleenstaande geen kinderen met partner geen job, geen kinderen met partner met job, geen kinderen alleenstaande met kinderen met partner geen job, met kinderen tweeverdieners met kinderen 0,61 0,88 0,94 0,91 1,05 1,07 1,17 1,16 1,17 1,26 CONTRACTTYPE vast contract tijdelijk contract 1,05 ONDERNEMNGSDIMENSIE < 10 wkn 10-49 wkn 50-99 wkn 100-499 wkn >499 wkn 0,97 0,89 0,91 1,12 0 1 2 databank 2004-2013
burn-out en risico s in de arbeidssituatie WERKDRUK geen hoge werkdruk 6,34 hoge werkdruk EMOTIONELE BELASTING geen emotioneel belastend werk emotioneel belastend werk 2,68 AFWISSELING voldoende onvoldoende 1,45 AUTONOMIE voldoende onvoldoende 1,89 ONDERSTEUNING LEIDING voldoende onvoldoende 2,73 ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN niet belastend belastend 1,84 0 1 2 3 4 5 6 7 Odds Ratio databank 2004-2013
Burn-out en risico s in de arbeidssituatie werkdruk 7 6 relatie leiding 5 4 3 2 1 emotionele belasting afwisseling autonomie fysieke arbeidsomstandig heden niet problematisch problematisch maar niet acuut acuut problematisch databank 2004-2013