Werkbezoek Glastuinbouw Hubert Mackus Provincie Limburg. 2 maart 2018

Vergelijkbare documenten
Verkenning energie en verduurzaming glastuinbouw Limburg. 20 februari 2019

Toekomst Tuinbouw. Internationaal perspectief Ondernemerschap Marktoriëntatie Noodzakelijke stappen. Regionale bijeenkomst Greenport 10 april 2017

Energietransitie Glastuinbouw en warmte

De toekomst van het fruitcluster in Rivierenland

Groeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector

- Zien RSV als bijdrage aan de actualisatie van de omgevingsvisie. - Blijven graag betrokken bij de uitwerking

Waar gaat LLL over? Regio. Onderwijs continuïteit. Arbeidsmarkt macro economie. Overheid vitaliteit, fiscaal beleid

ENERGIE BESPAREN EN VERDUURZAMEN IN DE GLASTUINBOUW

Ik ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie.

Speerpuntberaad Regio Rivierenland 8 november 2016

Statenmededeling. Glastuinbouwinventarisatie 2017 en discussienotitie Glastuinbouw en teeltondersteunende voorzieningen.

Ontwikkeling warmtenetten in de glastuinbouw Edward Verbakel VB Group dinsdag 15 april 2014

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016

Toelichting. Wijzigingsplan Glastuinbouw Nieuwe Dijk 2, 4, 6, 8. Artikel 3.6 Wro

Programma Kas als Energiebron

Programma Kas als Energiebron

Geothermie in de gebouwde omgeving

Sterke Greenport. Theo Duijvestijn, wethouder agribusiness. 29 oktober 2013

De nieuwe stap. 20 februari 2019

De rol van geothermie in de verduurzaming van het vastgoed. 8 mei 2019 Saskia Hagedoorn

Ontbijtbijeenkomst De Maatschappij. Hartelijk welkom

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw

Tuinbouw Veenstreek Greenport(s) 2040 Ewald van Vliet Burgemeester gemeente Lansingerland. Lid stuurgroep Greenports Nederland

Programma Kas als Energiebron

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011

Resultaten update economische transformatiemonitor Goeree-Overflakkee

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

Strategische gebiedsontwikkeling vanuit energietransitie perspectief. Oktober 2016 Alliander

Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen

Duurzame warmte voor de glastuinbouw

Thema avond Economie en Werk 11 maart 2015

Economische scenario s West-Friesland

Welvarend Westfriesland

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Verduurzaming Helmond. Mireille Jongen, Februari 2019

Ontwikkelingen in de glastuinbouw: Schaalvergroting en Focusverfijning

WarmteSysteem Westland (WSW)

Ondernemersavond. Economische Agenda en Recreatie & Toerisme. 13 maart 2017

Presentatie EDB Nicole Ottenheim Gemeente Venlo. Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen. Hans Aarts Fontys Hogescholen

Informatiebijeenkomst Glastuinbouw Hoeksche Waard

Inhoud. De ENEXIS groep (1)

Kosten en baten van warmtenetten. Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016

Marktherstel door economisch herstel?

4 oktober Utrecht

Welkom! Hardenberg & de sociaal-economische situatie

Voordracht aan Provinciale Staten. van Gedeputeerde Staten. Ruimtelijke Visie Greenport Aalsmeer. 1 Ontwerpbesluit

Ondernemerschap Programma

BNG Bank Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. BNG Bank en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019

Agriport A7: ijsbergsla & hyperscalers. Datacenter Restwarmte & Innovatie, 10 oktober

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Analyse ontwikkeling van vraag en aanbod logistiek terreinen in de regio Schiphol

Tuinbouw & energie. Merksplas 29 mei 2010.

Gezamenlijke regionale aanpak Vrachtwagenparkeren MRDH

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

Masterclass IV. Energie op bedrijventerreinen

Inhoud Tien jaar Economische Barometer Breda Kenniseconomie Visie 2011 Rabobank Stand van zaken Breda Breda & West-Brabant

Development Company Greenport Venlo. Stand van zaken. Leopold Hermans - Manager Business Development.

Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen

Initiatieven CO2 reductie MVOI BV.

Voordracht aan Provinciale Staten. van Gedeputeerde Staten. Watt anders, Energieagenda Ontwerpbesluit

Update Naar een veerkrachtige arbeidsmarkt

WARMTE IS HOT VISIE, KANSEN EN ONTWIKKELING. Sjaak Verburg Pipeliner terugkomdag, 18 november 2015

Marktanalyse 2018 Zeeland

Tafel Energieopwekking

Commissie Ruimte Opmeer Eljo Vos-Brandjes/Marco van Soerland

Startnotitie Energietransitie. November 2018

Rol provincies bij burgerinitiatieven in het groen

Algemene Vergadering van Aandeelhouders Batenburg Techniek

Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel)

Even voorstellen.. Willy Hubers

Energietransitie. 13 april 2018

Waar gaat LLL over? Regio. Sectorbeleid CAO/O&O. Cursus en contract. Bijscholen

Marktanalyse 2018 Zuid-Limburg

Beleidscommissie Strategische raadsagenda. Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017

BELEIDSREGEL DUURZAME STRUCTUURVERSTERKING LAND- EN TUINBOUW (VOLLEDIGE KETEN)

Regie op energie. Investeren in de productie van duurzame energie in de regio Arnhem-Nijmegen

PARTICIPATIE: ÓÓK IN OOST-GRONINGEN!

Notitie. Pagina 1 van 5. Bestuurlijk overleg arbeidsmarktregio Zuid-Kennemerland en IJmond, 6 december 2018

Programma Kas als Energiebron

Structuurvisie RO 2010 partiële herziening Vastgesteld. Nota van wijzigingen. Gedeputeerde Staten. Datum. 17 december 2013

ARN, uw duurzame innovatieve partner!

Meerjarenprogramma Ambitiedocument

Amsterdamse haven en innovatie

Het KlimaatAkkoord (ieder z n opinie; hier is de mijne)

Bestuurdersconferentie Krimp in beweging!

Onderzoek en Innovatie: Ontwikkelingen in de glastuinbouwsector.

2014 GreenPort NHN, All rights reserved. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede

Scheepsbouw in de Delta Sterk in Techniek en Logistiek. Sjef van Dooremalen 12 maart 2012

Bijeenkomst voor Tweede Kamerleden over bevolkingskrimp. Den Haag -14 oktober 2010

Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt, Kruishoutem

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Duurzaam voedsel voor de stad

Organisatie en Samenwerking

Enexis. De veranderende rol van de netbeheerder. Peter Vermaat Voorzitter Raad van Bestuur Enexis. 12 november 2015

Ontwikkeling tuinbouw Westland. Glastuinbouw Westland. Agri Business Club Westland 27 september 2007

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

Economie in de Zuid Westelijke Delta

Beter worden in wat we samen zijn!

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten

Transcriptie:

Werkbezoek Glastuinbouw Hubert Mackus Provincie Limburg 2 maart 2018

Doel, inhoud en programma Doel Kennismaken met glastuinbouw Actuele onderwerpen; perspectief van ondernemers Hoe elkaar versterken glastuinbouw en Provincie Inhoud en programma 08.00 Welkom en intro Glastuinbouw Marcel Dings 08.15 Ontwikkelingsruimte concentratiegebieden Marc Litjens Energie verduurzaming Erik Gubbels Geothermie en energie-infrastructuur Pieter Wijnen Personeel en Arbeidsmarkt Paul van Lipzig Innovatie Marcel Dings 09.00 Blik in de kas en het gebied (foto) 09.45 Vragen, reactie, conclusies 10.00 einde

Schets glastuinbouw Limburg 823 ha glas ( 9.280 NL) 340 bedrijven/locaties 525 ha concentraties 300 ha solitair >2/3 voedingstuinbouw <1/3 sierteelt +/- 300 mln TW +/- 2.800 fte (direct) drager van clusterpartijen; keten, toelevering, dienstverlening

Trends landelijk gemiddeld margeontwikkeling (2015 en verder) goede prijsvorming 2017 consolidatie toenemende verschillen Rabobank Barometer; 7,32 kansrijk

Trends regionaal Markt- en ketengericht ondernemen in gang innovatie en diversificatie jaarrond ketenintegratie Upcoming / booming segmenten klein en zachtfruit / boomteelt veredeling en vermeerdering Consolidatie en schaalvergroting Intensivering (TOV => glas)

Actuele thema s ondernemerspraktijk Ontwikkelingsruimte concentratiegebieden Energie verduurzaming Geothermie en energie-infrastructuur Personeel en Arbeidsmarkt Vitaal gebied in de praktijk Marc Litjens Erik Gubbels Pieter Wijnen Paul van Lipzig Marcel Dings

Ontwikkelingsruimte 3 Paprika bedrijven in 3 concentraties 8,3 ha rood en groen Meterik 5,5 ha rood Velden 4,5 ha geel Melderslo 110.000 uren per jaar - 62 fte Marc Litjens Gegroeid door aankoop bestaande bedrijven in crisisjaren Ambitie doorontwikkelen in wat de markt van ons vraagt Huidige glastuinbouwgebieden schieten tekort - beperkte ruimte binnen gebieden - instroom uit andere sectoren - omgevingsdruk (particuliere bewoning) - ontbreken infra (internet/ontsluiting)

Ontwikkelingsruimte Marc Litjens Belangrijk: tuinbouwgebieden die toekomstperspectief bieden: - fysieke uitbreidingsruimte bieden - groot denken (beter 1 grote met potentieel dan veel kleinen die stilstaan) - mogelijkheden verbreden - werken naar gebieds- eigen verduurzaming mét ondernemers Eigen actie: aankoop buurman sloop oude opstanden plan nieuw modern bedrijf en nieuwe activiteit Ontwikkelingsruimte en draagvlak essentieel; kan ik niet alleen => samenwerking van partijen die elkaars belang zien ondernemers, gemeente en provincie

Duurzame Energie Erik Gubbels Kwekerij Wim en Erik Gubbels 25 ha paprika Siberie 4 ha paprika Velden 12 ha asperges 65 fte fulltime Energie verduurzaming is een must! Energietransitie - absolute noodzaak voor toekomstperspectief - stap té groot voor individueel bedrijf (omvang en kosten) - té groot voor sector (duurzame warmte én netwerk én CO2) - vraagt slimme combinaties (regie)

Duurzame Energie Erik Gubbels Bezig met : houtstook/biomassa centrale (icm TBM), warmtelevering eigen kassen en 3 glasbedrijven aanleg lokaal warmtenetwerk Energietransitie van levensbelang; kan glastuinbouw niet alleen => samenwerking glastuinbouw en Provincie en anderen (bedrijven energieakkoord) voor warmtenetwerken en CO2

Geothermie en infra Pieter Wijnen Wijnen Square Crops 18,4 ha komkommer Egchel 32,6 ha paprika Californie totale arbeidsbehoefte 250 fte Telen en leveren waar de markt om vraagt Professioneel. Duurzaam. Innovatief. Marktgericht. Geothermie 2 bronnen (1 productie,1 injectie) 11 miljoen M3 aardgas besparing/jaar Ambitie; optimaal benutten geothermie - uitrol en warmtelevering / CO2 - efficientie en rendement - combinatie lokale netwerken met - bovenlokale verbinding

Geothermie en Infra Pieter Wijnen Inzet: lokaal warmtenet en -levering Ervaring: -moeizaam; inzet, tijd en energie -veel spelers met uiteenlopende behoefte -complex qua overview -positie tussenpersoon met éigen belang (marge) remt -als trekker niet onafhankelijk Stimuleer en faciliteer duurzaamheid en energienetwerken: => inzet onafhankelijke en deskundige aanjager (ism sector) => lokaal netwerk: faciliteer eigen beheer (moreel/materieel) => bovenlokale verbinding; publiek realiseren en beheren

Personeel / Arbeidsmarkt Paul van Lipzig Hortus Groep 4 locaties 5 ha aardbei 10 ha komkommer 7 ha blauwe bes 100 fte jaarrond; 200 fte mrt-aug Eigen uitzendburo: Hortus 2 work Grootste zorg: vinden voldoende en passende mensen én arbeidsmigranten én middenkader personeel

Personeel / Arbeidsmarkt Paul van Lipzig Middenkader: - lastig te vinden, weinig instroom agr opleidingen - nauwelijks passende reacties op vacatures Dus. + intern doorschuiven van talent (migranten) Arbeidsmigranten Onze strategie - concurrentie; logistiek en industrie (toeslagen) - uurtarief, stijgende tarieven uitzenders - ww in buitenland - tekort huisvesting + aantrekkelijker werken + meer verdienen (bonus) en toeslagen (hortus2work) en. automatisering en robotisering! Wat helpt ons? => robotisering speerpunt in subsidie => stimuleer huisvesting; versoepel regels => controle door UWV => scholing middenkader

Vitaal gebied in de praktijk Marcel Dings Brookberries BV 20 Ha Aardbeien onder glas 3 solitaire lokaties 1 vestiging in GTC Meelderbroek Ambitie inspelen op marktperspectief door groei in de regio opschalen van huidige lokaties fysiek/planologisch lastig 1 e voorkeur uitbreiding locatie Meelderbroek Randvoorwaarde: Vitaal en toekomstvast Meelderbroek

Vitaal gebied in de praktijk Marcel Dings Vitaal Meelderbroek betekent: - voldoende doorontwikkelruimte (> huidige begrenzing) - planologische duidelijkheid van overheden - enkele krachtige en dragende spelers - optimaliseren verkaveling, infrastructuur en vestigingsvoorwaarden - investeren energieverduurzaming (gebiedsgericht) Toekomstperspectief, ruimte en faciliteren als overheid..nodigt ondernemers uit te investeren in duurzaamheid en kwaliteit! Praktijkvoorbeeld Meelderbroek - doorontwikkeling Brookberries - uitbreiding mts Steegh

Vragen, reactie en conclusie? Kennismaken met glastuinbouw Actuele onderwerpen; perspectief van ondernemers Hoe elkaar versterken glastuinbouw en Provincie?

Werkbezoek Glastuinbouw Hubert Mackus Provincie Limburg 2 maart 2018