Verwijderen zaadbal (Orchidectomie)
In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot het laten verwijderen van een zaadbal, een zogeheten orchidectomie. In deze folder leest u meer over deze operatie en de periode daarna. Heeft u na het lezen nog vragen, dan kunt u altijd terecht bij uw behandelend arts of de verpleegkundige van de afdeling. Orchidectomie De testes ofwel zaadballen, zijn ovaal van vorm en ongeveer vier tot vijf centimeter groot. Zij produceren de spermacellen en een groot deel van de mannelijke geslachtshormonen (testosteron). Er kunnen verschillende redenen zijn om een of beide zaadballen weg te nemen. Een reden kan bijvoorbeeld zijn een blijvende of vaak terugkerende infectie van de zaadbal of bijbal. Een andere reden kan een draaiing van een zaadbal met bloedvaten (torsio) zijn waardoor deze niet meer vitaal is. In deze gevallen is de ingreep meestal ook het einde van de behandeling. Als een zaadbal wordt verwijderd, omdat er een vermoeden van zaadbalkanker bestaat, wordt de ingreep vrijwel altijd gevolgd door opvolgende behandelingen. De orchidectomie zal dan zo snel mogelijk plaatsvinden. Het verwijderen van een zaadbal hoeft niet te leiden tot vermindering van het libido of tot impotentie. Ook de vruchtbaarheid hoeft niet te verminderen, omdat er nog een zaadbal over is. Bij behandelingen als chemotherapie is er wel invloed op de vruchtbaarheid. Als u een kinderwens heeft, kunt u besluiten tot het laten invriezen van zaad. Meer informatie hierover is te vinden in de folder Opslag van zaadcellen. De zaadbal kan worden verwijderd via de balzak of via de lies. In deze folder wordt het verwijderen van een zaadbal via de lies beschreven: De radicale orchidectomie. Voorbereiding Scheren Het is van groot belang dat u vijf dagen voor de geplande ingreep het gedeelte van het lichaam waar u wordt geopereerd niet scheert met een scheermes. Dit vermindert het risico op een infectie. Als de chirurg scheren noodzakelijk acht, gebeurt dit op de operatiekamer. 1
Vette crème Wilt u op de dag van de operatie geen gebruik maken van vette crèmes? Vette crème zorgt ervoor dat het te opereren gebied niet goed gedesinfecteerd kan worden. Sieraden, piercings etc. Nagellak, make-up, contactlenzen, bril, gebitsprotheses en sieraden (ook piercings) mag u niet dragen tijdens de operatie. Indien u acryl- of gelnagels heeft, dient u deze vóór de operatie van de wijsvinger te laten verwijderen. Veiligheid Rondom uw operatie zijn diverse veiligheidsmomenten ingebouwd. Vlak voordat de operatie van start gaat wordt bijvoorbeeld door het gehele operatieteam een zogenaamde Time out genomen. Tijdens dit controlemoment wordt uw naam, geboortedatum en het te opereren lichaamsdeel en de operatiebenodigdheden gecontroleerd. Medicijnen De anesthesioloog bepreekt met u welke medicijnen u mag blijven gebruiken en welke u moet stoppen. Indien u bloedverdunners gebruikt, overlegt uw behandelend arts met u of u deze kunt door gebruiken of moet stoppen. Heeft u hierover vragen, stel ze dan aan uw behandelend arts. Anesthesie Als de ingreep onder anesthesie (verdoving/narcose) gebeurt, brengt u vooraf een bezoek aan het preoperatieve spreekuur van de anesthesioloog. Tijdens dit gesprek wordt uw algehele gezondheidstoestand beoordeeld. Indien nodig worden aanvullende onderzoeken afgesproken. Ook krijgt u uitleg over de mogelijke vormen van anesthesie en de gang van zaken rondom de operatie. Informatie over de anesthesie, het nuchter zijn, de Verkoeverafdeling en de pijnbehandeling vindt u ook in de folder Behandeling of onderzoek onder anesthesie. 2
Dag van opname en operatie Meestal wordt u op de operatiedag opgenomen op de verpleegafdeling (de Short Stay Unit of de verpleegafdeling Urologie. U wordt ontvangen door een verpleegkundige die met u de gang van zaken van de opname bespreekt. Als u medicijnen gebruikt neemt u deze, in de originele verpakking, mee. U heeft toiletartikelen en dergelijke nodig voor een nacht. De operatie Ter voorbereiding op de operatie krijgt u van de verpleegkundige een operatiejasje. Vaak krijgt u al op de afdeling rustgevende medicijnen. De verpleegkundige brengt u vervolgens naar de operatiekamers. De operatie zelf duurt ongeveer een half uur. De arts maakt een kleine horizontale snede, net boven de lies. Verkoeverafdeling Na de operatie wordt u eerst naar de uitslaapkamer (verkoeverafdeling) gebracht, ook als u een ruggenprik heeft gehad. Daar worden voortdurend de bloeddruk, pols, temperatuur en dergelijke gecontroleerd. U heeft na de operatie in elk geval een infuus om vocht en medicijnen te kunnen toedienen. Als alle controles in orde zijn, de pijn voldoende onderdrukt wordt door de pijnmedicatie en u voldoende wakker bent gaat u terug naar de verpleegafdeling. Verpleegafdeling De verpleegkundige gaat op de verpleegafdeling door met het controleren van bloeddruk, pols, temperatuur, eventuele pijn. Als u zich goed voelt kunt u starten met drinken, eten en weer uit bed komen. Ook wordt gekeken of u weer goed kunt plassen. Als alles goed gaat wordt het infuus afgesloten. Meestal kunt u de volgende dag naar huis. Weer thuis De eerste dagen thuis is het belangrijk dat u zich rustig houdt bij bewegingen en werk. 3
Er kan zich een zwelling of bloeduitstorting in het wondgebied voordoen. Dit lost in principe vanzelf op. Het kan helpen de eerste dagen een strakzittende onderbroek ter ondersteuning te dragen. Ter bestrijding van eventuele pijn kunt u paracetamol en andere voorgeschreven pijnstillers gebruiken. Het is niet raadzaam de eerste week na de operatie te baden of zwemmen. U kunt wel douchen. Contact Bij ontslag uit het ziekenhuis maakt de verpleegkundige een afspraak voor een controlebezoek bij uw behandelend arts op de polikliniek. Als er nog verdere behandelingen zijn zullen deze met u worden besproken. In dat geval zal ook de verpleegkundig specialist het vervolg en de verdere ziekenhuisopnames met u bespreken. Als u tussentijds thuis last krijgt van onderstaande klachten, neemt u dan contact op met uw behandelend arts. Dit kan tijdens kantooruren via de polikliniek en buiten kantooruren via de verpleegafdeling Urologie of de Short Stay Unit. In het weekend belt u met de verpleegafdeling Urologie. Het gaat om klachten als: Ernstige aanhoudende pijn. Aanhoudend bloedverlies uit de wond. Koorts boven 38,5º C. Tot slot Deze folder schetst in zijn algemeenheid de gang van zaken bij het verwijderen van een zaadbal via een liesincisie. In samenspraak met uw behandelend arts kan hier soms van afgeweken worden. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, legt u deze dan voor aan uw behandelend arts of de verpleegkundige van de verpleegafdeling. Annuleren van afspraken Voor het annuleren van afspraken kunt u ook het contactformulier invullen op onze website: http://www.radboudumc.nl/afspraakurologie. 4
10-2015-6762 Bezoekadres Polikliniek Urologie Hoofdingang Radboudumc Geert Grooteplein-Zuid 10, route 725, Poliplein C0 6525 GA Nijmegen Short Stay Unit (SSU) Hoofdingang Radboudumc Geert Grooteplein-Zuid 10, route 821 6525 GA Nijmegen Verpleegafdeling Urologie Hoofdingang Radboudumc Geert Grooteplein-Zuid 10, route 753, zone C5 6525 GA Nijmegen Telefoonnummers Polikliniek 024-361 38 03 Telefonisch bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.00-17.00 uur Short Stay Unit 024-361 3473 (bereikbaar op werkdagen) Verpleegafdeling 024-361 34 20 Radboud universitair medisch centrum Radboudumc Overname van (gedeelten van) deze tekst is uitsluitend mogelijk na toestemming.