Weerbaarheid in substraten

Vergelijkbare documenten
Verbeteren bodem- en substraatweerbaarheid

Bodemweerbaarheid & bodemleven

Beheer van bodemweerbaarheid

Beter Bodembeheer de diepte in

Bodemweerbaarheid, hoe krijgen we er grip op?

Bodemweerbaarheid tegen ziektes

Weerbaarheid in grondgebonden teelten

Bodemweerbaarheid. Andre van der Wurff

Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem

De bodem leeft! Hoe draagt bodemleven bij aan een weerbare bodem bij de teelt van gewassen?

Introductie. Zin en onzin van microbieel verrijkte producten. Onderwerpen. Het bodemleven. Rol van het bodemleven in de grond

Sturen op bodemweerbaarheid door toediening van organische materialen

Kansen voor weerbaar telen

LTO Glaskracht - Groene middelen 8 maart Rogier Doornbos Product Specialist

Ontwikkelingen analyses weerbaar substraat. Natasja Poot - Productmanager Bodemgezondheid

Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016

Weerbaarheid Wietse de Boer NIOO-KNAW (Microbiële Ecologie) WUR (Bodemkwaliteit)

LEVENDE BODEM. Natasja Poot

Organische stof: Impact op bodem en bodemleven

Het bodemleven helpt ons. Hoe helpen wij het bodemleven?

Weerbaar bodem of substraat en sterke plant

Workshop Inunderen. Gerard Korthals, Johnny Visser en Bart Bruin Dronten

Tegen Pythium en Meloidogyne 12 Maart 2015, René Corsten, Andre van der Wurff

Natuurlijke ziekteonderdrukking in grondteelten: model, weerbaar telen en nieuwe substraten

Beter Bodem Beheer met Garnalen?

Een weerbaar en vitaal gewas....met het NatuGro systeem.

Bodembeheer in functie van ziekteweerbaarheid

Meetmethoden bodemweerbaarheid Zoektocht naar betaalbare analyses voor de praktijk

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens

Weerbaar telen. Wat zijn de instrumenten?

Composteren, waar doen we het voor? Gera van Os, Lector duurzaam bodembeheer

Bodemerfenis van winter groenbemesters

Optimale groei met medewerking van bodem, bodembiologie en bemesting. Wilma Windhorst Boomteeltcursus Vlamings BV

Geeft bodemziekten geen ruimte!

Publiek-Private Samenwerking Duurzame Bodem

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens INHOUD

Bodem en bodemstructuur

Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave. Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR

Wat kunnen we met gewasdiversiteit in de landbouw? Niels Anten, Crop Systems Analysis, Wageningen UR

Wat kunnen biologische preparaten betekenen in je IPM strategie?

Workshop 4 Plantweerbaarheid

ILVO. Bodemleven stimuleren Gereduceerde bodembewerking en organische bemesting/bodem-verbeteraars!

Evenwicht in de volkstuin? april 1, 2014 DLV Plant

Is het meten van plantweerbaarheid mogelijk? Luc Stevens, Theo van der Lee en Carolien Zijlstra, 9 december 2016

THE VALUE OF WATER A HEALTHY AND RESILIENT CROP, MORE WITH LESS

Biodiversiteit, levende bodem in relatie tot plantengroei

De principes van geïntegreerde gewasbescherming (IPM) met aardappel als voorbeeld

Weerbaarheid in innovatieve kasteelten. 23 Mei 2013 Andre van der Wurff

Bodemdiensten, Indicatoren en Maatregelen rol biologische indicatoren. CBAV, Wijnand Sukkel, Wageningen Research

Bodem/substraat ecosystemen en hun invloed op plantgezondheid. Martijn Bezemer Netherlands Institute of Ecology

Bodemmonster Bodemmonster

Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar

Welkom! Afsluiting praktijknetwerken 26 november Leen Janmaat & Willemijn Cuijpers (LBI) Bart Willems & Mark Mulder (Groenhorst College)

Highlights en ontwikkelingen plantgezondheid in de glastuinbouw

Willem Piet. Valse meeldauw Wat nu?

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Doel van het onderzoek

Bodemgezondheid binnen bedrijfssystemen

Bijeenkomst PN DA. Hans Smeets. Adviseur DLV plant BV

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar

Beheersing Ziekten en Plagen in de Grond in de Sierteelt

Mengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken

Organische stof, de kern van bodemkwaliteit voor de aardappel. Wageningen Potato Centre 20 september 2017 Janjo de Haan

Een gezonde bodem. Dr. Marianne Hoogmoed Wetenschappelijk medewerker afdeling Kennis & Ontwikkeling

GROW YOUR CROP TO THE LIMIT

Trends in bodemvruchtbaarheid in Nederlandse landbouwgronden

Weerbaar telen Micosat

Opbouw van presentatie: Plantsapmetingen verminderen teeltrisico s. Bemesting en productkwaliteit. Hoe groeit een plant?

Uitdaging gewasbescherming 21 e eeuw: Na 10,000 jaar selectie: Herstel weerbaarheid door bv: 8 principes van IPM

Het belang van bodemleven Inspiratiedag over functionele agrobiodiversiteit Gent, 4 november 2014

Werkgroep Onkruidkunde

Green Challenges project

Bacteriën in water, bodem en substraat

Moor Filtertechniek. Filtratieoplossingen voor watergeefsystemen. Micha van Nieuwkerk 12 juli 2016


Rhizoctoniabestrijding in de teelt van biologische pootaardappelen KW0721 Door: Ing. W.S. Veldman

Chris Kik, PRI Wageningen

1. Voorkomen 2. Signaleren 3. Ketenbescherming

Code onderzoek: Datum ontvangst: Monster genomen door: Contactpersoon monstername: Eurofins Agro Nico Barendregt:

Jantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw

Grondontsmetting. Gera van Os, Wageningen UR

Organische stof in de vollegronds tuinbouw. 4 november 2013, Henk van Reuler

Plantversterking. Praktijknetwerk Duurzame aanpak ziekten, plagen en onkruiden. Pierre Parren

Biologische ontsmetting van tarragronden besmet met quarantine organismen

Aandacht voor evenwicht in relatie tot plantgezondheid en weerbaarheid vanuit HNT

Chrysant op water. WaterEvent William Quaedvlieg, Tycho Vermeulen

Effectieve Micro-organismen. De praktijk van het maken van bokashi

Het effect van diverse compostsoorten op de onderdrukking van Fusarium oxysporum in ui.

Niveau 2 cursus Microbiele Interacties

CRISPR-Cas om groentes te verbeteren

De Scandinavische manier van bemesten. Nationaal Golf & Groen symposium, 10 december 2015

Gemiddeld 11% meeropbrengst in kilo s door minder aangetaste uien, dus minder tarra

Inhoud. Naar een levende bodem. Beworteling en bodemleven Meer of minder een wereld van verschil. Functies beworteling

Proosten op het leven in de bodem

Het Wortelrapport 2017 De effecten van de toepassing van mycorrhiza, schimmels en bacteriën op de groei van wortels

Intro/conclusies 4. Mycorrhizae 5. Test met Micosat 5. Producten, toepassing en dosering 6. Methode 7. Algemene resultaten 8.

Actieve stof: Fluopyram

21-$# 3*1-41/!"#$%&'"()*'")+,$-#.#-/'",0+1"

HORTICOOP KENNIS EVENT SNIJBLOEMEN. 23 September 2015 André van der Wurff en Jantineke Hofland-Zijlstra

Transcriptie:

Weerbaarheid in substraten Joeke Postma 10-3-2015

Presentatie Twee belangrijke trends Weerbare teeltsystemen Bodemweerbaarheid in het kort Substraatteelt Voorbeelden van ziektewering in substraatteelt Conclusies, discussie

Trend 1: Het nut van micro-organismen

Trend 2: Minder afval & meer hergebruik

Ziektewerende bodems ziektegevoelig ziektewerend Een ziektewerende grond = grond waarin weinig of geen aantasting optreedt in een vatbaar gewas, ondanks de aanwezigheid van een ziekteverwekker

Hoe werkt ziektewering? Abiotische factoren: ph, Ca, Si N, P, K, S,.. Textuur, structuur Organische stof Toxische stoffen Verschillend per pathogeen!! Biotische factoren: ziektewering verdwijnt na sterelizatie Concurrentie Predatie Remming Plantweerbaarheid

Hoe werkt ziektewering? parasitisme antibiose concurrentie Ziekteverwekkers zijn gevoelig voor verschillende mechanismen. Geen enkele maatregel is effectief tegen alle ziekteverwekkers. De grond zit vol met organismen die zich er thuis voelen. Maak gebruik van het natuurlijke bodemleven! Substraat: toevoegen of stimuleren???

Substraatteelt Voordelen: Onafhankelijk van grondsoort Hoge opbrengsten Kwaliteit van producten Meer controle tijdens de teelt Ziekte vrije start!!! Nadelen: Gevoelig voor infecties van buitenaf Geringe microbiologische buffering

Micro-organismen (MO) aantal bacteriën Bodem 10 8-10 9 CFU/g Enorme diversiteit MO; competitie tussen MO; pathogenen moeilijk te bestrijden Potgrond 10 4-10 8 CFU/g Steenwol 10 4-10 6 CFU/g Ziekte vrij, geen plant gerelateerde MO, weinig diversiteit Ziekte vrij, geen plant gerelateerde MO, weinig diversiteit Substraat begint met een lage biodiversiteit aan MO. Diversiteit neemt toe tijdens de teelt. PCR-DGGE M w0 w1 w3 M w6

Nuttige eigenschappen van MO Biologische bestrijding: competitie, antagonisme, parasitisme Nutriënten beschikbaar maken: N-fixatie, P-mobilisatie Plantengroei hormonen Stress reductie: ethyleen reductie Geïnduceerde resistentie Afbraak van stoffen: enzymen, surfactants Geur, smaak

Strategieën voor weerbaarheid Weerbaarheid stimuleren in substraatteelt: Improved physical and chemical conditions Microbial enrichment Search for suppressive substrate and identify the suppressive component Addition of biocontrol agents Addition of plant strengtheners or elicitors

% Diseased cucumber plants VB 1: Suppressive substrate Used rockwool is suppressive to Pythium aphanidermatum Suppressive microflora can be translocated to sterilized rockwool Suppressiveness correlates with bacterial diversity & CFU of streptomycetes 100 Disease in used rockwool after inoculation with Pythium b 80 60 40 a a a b a b a not sterilised sterilised sterilised + microflora 20 a rockwool Pythium - cucumber 0 1997 1997 1998 (Postma et al, 2000, 2005)

VB 2: Biocontrol of Pythium in rockwool Lysobacter enzymogenes 3.1T8 Isolated from cucumber root tips grown in disease suppressive rockwool Surfactant, protease, lipase, chitinase Antibioticum: dihydromaltophilin In vitro: inhibition of Pythium growth Effective control of P. aphanidermatum in ebb & flow system No commercial product Folman et al, 2003 Postma et al, 2009 Nijhuis et al, 2010

VB 3: Phytophthora cactorum - strawberry Phytophthora cactorum difficult to control Frequent fungicide applications!! Disease is increasing in plant production Alternative control strategies are tested

Plant resilience (2012-2014) (PPO &PRI) Different new strategies to enhance plant resilience Treatment of plants before planting: Salicylic acid elicitor, plant strengthener Endophytic fungus - induced resistance Bacterial antagonist Mycorrhiza Substrate treatment or amendment: Compost (green waste, fungal dominant) Chitin - induced resistance Activation by growing a fast crop - cress (Lepidium)

Summary - reduction of P. cactorum: Most effective treatments: 12 U Phyt mixed Phyt bottom No Phyt 13 U 14 U 14 R 12 U 13 U 3 methods with significant control No treatment is 100% effective 14 U 14 U * Salicylic 0 0 + 0 + + 0 0 0 0 12 U 13 U 12 U * Acremonium 0 0 0 0 0 (+) 0 0 0 + (+?) + B Antagonist 0 + (+) 0 + + 0 (+) (+) 0 + B Lepidium 0 0 + + - + 0 Paraat (+) + + (+) + (+) + + (-) - 13 U *

VB 4: Mycorrhiza - strawberry Mycorrhiza are known for supporting P-uptake Strawberries is good crop for mycorrhiza No mycorrhiza present in peat substrates Inoculation with Rhizophagus irregularis Root colonization in 6 weeks ~50 % reduction of Phytophthora cactorum In the field? With fungicides?

VB 5: Biocontrol & P-mobilisation Selected bacteria: Antagonistic against plant pathogens Phosphorus solubization capacity Root colonization Controling Pythium and Fusarium in tomato bioassays Postma et al, 2010. Applied Soil Ecology

VB 6: Control of Pythium - tomato Tomato assays 2012-2015 Pseudomonas chlororaphis Repeated control of Pythium aphanidermatum Good root colonizer P-mobilization

VB 7: Compost: reductie Pythium Veel onderzoek in biotoetsen Herhaalbare effecten in potgrond met hoge dosering groencompost Reductie kiemplantenziektes door Pythium Toepassing: Let op toedieningstijdstip Dosis Type compost

VB 8: Reststoffen Chitine, verenmeel Meer chitinolytische MO Stimulering weerbaarheid? Ziektewering verenmeel bij: Rhizoctonia in suikerbiet & bloemkool Rhizoctonia in aardappel kiemtoets (2014): Postma, Schilder (PRI) Ziektewering chitine: Nematoden in veldexp.

Discussie Substraatteelt begint met lage biodiversiteit Door plantengroei neemt diversiteit toe Micro-organismen zo vroeg mogelijk toedienen!

Conclusies, discussies Substraatteelten beginnen schoon Er liggen kansen om buffering te verhogen Voorbeelden waarbij micro-organismen ziektes onderdrukken Organische toevoegingen kunnen bijdragen Maar... case by case!! Elk pathogeen is anders

Dank voor uw aandacht