Kwaliteit in woonzorgcentra: meten via indicatoren. Een woordje uitleg Ten Kerselaere draagt kwaliteit hoog in het vaandel. Ook de overheid waakt over een goede kwaliteit in de woonzorgcentra. In dit kader dienen alle woonzorgcentra sinds 2013 een aantal zorg en dienstverleningsindicatoren verplicht aan te leveren. Dit 2x per jaar in te dienen bij het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. Elk woonzorgcentrum krijgt daarna een individueel rapport waarin het kan zien hoe het zich positioneert ten opzichte van de andere woonzorgcentra. Het is in eerste instantie de bedoeling dat de woonzorgcentra deze cijfers onder de loep nemen en indien nodig hieraan verbeteracties koppelen. Dat is trouwens ook onze visie, samen op zoek gaan om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Hieronder de resultaten van 2017. Een woordje uitleg zal de cijfers wel wat verduidelijken. Deel 1 : Jan juli 2017 1. Indicator A1 : geobserveerde bewoners met decubituswonde categorie 2 of meer. Indicator A2 : decubituswonden categorie 2 of meer ontstaan in het woonzorghuis. Ten Kerselaere: 8 personen van de 105 geobserveerde bewoners hadden tijdens de observatieperiode een doorligwonde, 7 zijn ontstaan in het woonzorghuis, 1 in het ziekenhuis. Ten Kerselaere heeft een zeer hoge zorggraad. Zelfs één van de hoogste in Vlaanderen. Hoe hoger de zorggraad, hoe meer kans er bestaat op een doorligwonde. 8 bewoners met een doorligwonde komt overeen met het gemiddelde in Vlaanderen. Dit cijfer kan dus beter. We zullen dus nog meer inzetten op de preventie van doorligwonden. In kader van deze resultaten hebben we 5 extra alternetingsmatrassen aangekocht. En voor woning 1,2 en 3 werden er nieuwe matrassen aangekocht.
Er is ook geïnvesteerd in een opleiding tot referentieverpleegkundige wondzorg. En we organiseren jaarlijks de week van de decubitus waarin we voornamelijk informatie willen delen, opleidingen willen organiseren. Op elke woning zijn er aanspreekpersonen rond preventie doorligwonden. 2. Indicator B1: bewoners met onbedoeld gewichtsverlies van 5% of meer over een periode van 1 maand. 5 bewoners van de 99 geobserveerde bewoners die in aanmerking kwamen hebben een onbedoelde gewichtsafname. Zeker gezien de hoge zorggraad is dit een bijzonder goed cijfer. Tijdens de observatieperiode waren er enkele bewoners die nog maar net terug uit het ziekenhuis waren. Er kan geconcludeerd worden dat er veel aandacht is voor de maaltijden en de lichamelijke of andere oorzaken waardoor bewoners teveel gewicht kunnen verliezen. Onze logopedisten in huis volgens dit nauwgezet op en geven advies op de woningen. Zij volgen de nieuwste trends op de markt en we investeren ook in voeding op maat. 3. Indicator C1 : bewoners met één of meer valincidenten in de maand mei. Indicator C2 : bewoners met 2 of meer valincidenten. 12,72 % van de bewoners is in de observatie maand gevallen. Dit is iets meer dan het gemiddelde in Vlaanderen. Slechts 2,72 % is meer dan 1 keer gevallen. Hier zijn twee zaken van belang. Door onze visie van fixatie-arme zorg nemen we voor bepaalde bewoners weloverwogen risico s. We wegen dit, in het kader van levenskwaliteit, samen met familie en huisarts af. Dit houdt in dat er dus ook iets meer valincidenten geobserveerd worden. Anderzijds dienen we te vermelden dat dit vallen zelden tot (ernstige) kwetsuren leidt. Een belangrijke preventieve maatregel is het zo lang mogelijk optimaal houden van de lichamelijke conditie door
dagdagelijkse beweging, fitness, krachttraining en waar nodig kinesitherapie. Er is in kader van deze indicator ook een jaarlijkse rondgang met de preventieadviseur waarin mogelijke valgevaren in kaart worden gebracht en indien mogelijk worden verholpen door kleine technische ingrepen. We nemen elk jaar deel de week van de valpreventie : vormingen en sensibilisatie staan die week op de agenda door de referentiepersoon valpreventie, een kinesitherapeut. 4. Indicator D4 : 31.68 % van de bewoners hebben overdag minstens 1 van de 9 middelen tot fysieke fixatie toegepast gekregen tijdens de 3 dagen telling : Indicator D5 : 63, 36% van de bewoners hebben s nachts minstens 1 van de 9 middelen tot fysieke fixatie toegepast gekregen tijden de 3 dagen telling. 32 van de 101 bewoners hebben een vrijheidsbeperkende maatregel overdag. Gezien we een fixatie-arm beleid hebben lijkt dit een hoog getal. Zo hebben we bijvoorbeeld nergens fixatiegordels in de bedden in gebruik en bespreken we met huisarts, bewoner of zijn familie om het verminderen van bewegingsvrijheid zoveel mogelijk te beperken. Ook al betekent dit soms een verhoogd maar weloverwogen valrisico. Indien er toch tot een vorm van fixatie wordt overgegaan wordt dit steeds gedaan aan de hand van overleg, proberen we dit steeds op de minst invasieve manier en trachten we de maatregel te beperken in de tijd. Telkens worden deze afspraken tussen huisarts, team, de bewoner of zijn mantelzorger opgetekend in een afsprakendocument. Een tweede reden voor dit op het eerste zicht hoge cijfer is de wijze van registratie. Er zijn in Ten Kerselaere heel wat bewoners die geen enkele steunfunctie meer hebben. Om te voorkomen dat zij bijvoorbeeld uit hun rolstoel vallen gebeurt het dat er een voorzettafeltje op de rolstoel of relaxzetel wordt geschoven. Een ander voorbeeld zijn onze bewoners
in een coma. Hier worden onrusthekkens gebruikt. Telkens wordt dit geregistreerd als een vrijheidsbeperkende maatregel. Ook bedhekken die op eigen vraag worden omhoog gezet worden als fixatie geregistreerd. Na deze analyse concluderen we dat dit cijfer dus geen verbeteracties vraagt. Wel dienen we verder te bewaken dat niet van onze procedures wordt afgeweken. We blijven op regelmatige basis kritisch evalueren of bepaalde vrijheidsbeperkende maatregelen nog nodig zijn of proberen alternatieven uit. In deze registratie tellen de bedhekken mee. 5. Indicator E1 : 3.77% bewoners had tijdens een observatieperiode van zeven dagen te maken met minstens 1 medicijnincident. We stellen vast dat we meer incidenten hadden tov vorig jaar. Vorig jaar hadden we 0 medicijnincidenten dit jaar 4 op de 106 geobserveerde bewoners. We ondernamen gerichte acties en hebben na elk maaltijdmoment een controle ingevoerd. 6. Indicator G2 : 28.30 % bewoners neemt 10 of meer verschillende soorten geneesmiddelen, indicator G1 : 49.05 % bewoners met 5 9 verschillende soorten geneesmiddelen. We stellen vast dat door onze deelname aan de Come-on studie er een verschuiving gebeurde van het aantal medicijnen die dienen ingenomen te worden. Een positieve flow omdat het aantal bewoners die meer dan 10 medicijnen dienen in te nemen daalde ten opzichte van 2016. Hierdoor stelden we natuurlijk een stijging vast van het aantal bewoners met een medicijninname tussen 5 en 9. We volgen het medicatiegebruik heel nauwgezet op en proberen ook steeds de apotheker zijn kritische blik te laten werpen op de medicatiefiche van de bewoner om zijn bemerkingen mee te nemen in een overleg met de huisarts.
7. I : Een up-to-date plan voor de zorg rond het levenseinde. 83.96 % van onze bewoners heeft een up-to-date-plan ivm zorg rond het levenseinde. Hier scoort Ten Kerselaere goed tot zeer goed. Logisch, want het is ook één van de speerpunten van onze zorgvisie. We vinden het dan ook heel belangrijk om in deze laatste fase van het leven de zorg te kunnen bieden waar men zelf voor kiest. De voorkeur van de bewoner bespreken zorgt ervoor dat we een betere afgestemde zorg kunnen realiseren. Deel 2: Jul dec 2018 B2 : % bewoners met onbedoeld gewichtsverlies van 10% of meer in de afgelopen 6 maanden 1,1% van onze bewoners (die in aanmerking wamen voor de meting, bv.: terminale bewoners of bewoners die op dieet staan komen niet in aanmerking) had 10% of meer gewichtsverlies tussen de weging van april en de weging van oktober. Hiermee heeft 18,8% van de 765 Vlaamse woonzorgcentra een cijfer lager dan of gelijk aan de cijfers van WZH Ten Kerselaere. Ook ten opzichte van de vorige meting in 2016 schoren we beduidend beter. Toen bedroeg ons cijfer 5.8%. Om dit te kunnen realiseren hebben we een passieve tillift aangekocht met geïntegreerde weegschaal. Door extra aandacht te besteden aan het wegen en het opvolgen van deze cijfers kon men korter op de bal spelen bij gewichtsverlies. F : % zorgpersoneel gevaccineerd tegen influenza waarbij het vaccin betaald is door het woonzorgcentrum Preventie van infectieziekten is een belangrijk aandachtspunt in het woonzorghuis. Bewoners zelf worden elk jaar gevaccineerd tegen de griep. Maar infectiegevaar schuilt evenzeer in het contact met de medewerkers die ziektekiemen van buitenaf kunnen binnenbrengen.
52.7% van de zorgpersoneelsleden met een contract op 1/12/2017 kreeg een influenzavaccinatie die betaald werd door het woonzorghuis. We stellen hier echter een lichte daling vast ten opzichte van 2016. 57,1% van de 780 Vlaamse WZC heeft een lager cijfer of cijfer dag gelijk is aan ons WZH. Woningassistenten die dagelijks op de woning werken worden niet meegerekend in deze indicator. Enkel inentingen van medewerkers in de zorg worden hier meegeteld. WZH Ten Kerselaere biedt alle medewerkers een gratis vaccin aan, we nemen deel aan de sensibiliseringscampagne van de overheid maar medewerkers dienen zelf de keuze te maken of ze de inenting al dan niet wensen. H : % overleden bewoners met als overlijdensplaats het woonzorgcentrum Deze indicator geeft een beeld van de mate waarin bewoners in WZH Ten Kerselaere zelf overlijden. We willen onze bewoners zolang mogelijk met goede zorg omringen in hun vertrouwde omgeving. Onze bewoners overbrengen in hun laatste levensfase naar een klinische omgeving van het ziekenhuis proberen we in de palliatieve fase zoveel mogelijk te vermijden. We streven er zoveel mogelijk naar om afscheid te nemen van de bewoners binnen de vertrouwde omgeving. Helaas is een ziekenhuisopname soms onvermijdelijk, of overlijden mensen onverwacht in het ziekenhuis. 82,4% van de overleden bewoners van WZH Ten Kerselaere kwamen te overlijden in het WZH zelf. Y : verhouding van de jaarlijks gepresteerde uren vrijwilligerswerk t.o.v. het aantal woongelegenheden Vrijwilligers vormen een onmisbare schakel in ons woonzorgcentrum. Zij brengen de buitenwereld naar binnen en bieden ondersteuning en hulp bij verschillende activiteiten (cafetaria, activiteiten, wandelingen, )
We presteerden 46,5 uren vrijwilligerswerk per wooneenheid. Hiermee scoren we zeer goed tov de andere Vlaamse woonzorgcentra namelijk 70,5% van de andere WZC scoorden een lager cijfer. We blijven inspanningen leveren om vrijwilligers aan te trekken en te behouden in ons woonzorghuis. ZO organiseerden we een vrijwilligersmarkt en zetten we onze vrijwilligers ook jaarlijks in de bloemetjes. Veerle Nys