De (beperkte) invloed van design op sustainable gedrag. Jan Schoormans Tu Delft, Faculteit IO

Vergelijkbare documenten
Is flexibiliteit het nieuwe goud?

Concept: Opgewekt! Visualisatie van het concept Op de volgende pagina s zijn enkele schetsen te zien die het concept visualiseren.

Effecten Amsterdamse labelstappensubsidie t.b.v. Leerkring 27 juni rol van de bewoners bij renovatie van woningvoorraad naar energieneutraal

Geslaagde pilot en nu opschaling? Toegankelijke zelfsturing op je energierekening

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest.

Energiebesparing & huishoudens

EPV... UHM, WAT IS DAT?

NEDERLANDSE SAMENVATTING

Uw mening over energiegebruik en uw buurt

NAAR EEN DUURZAAM ENERGIESYSTEEM

Analoge elementen voor effectieve proces voering

Duurzaamheid. Complex Duinstate

DE STAPSGEWIJZE ONTWIKKELING VAN DE BETEKENISVOLLE ACTIVITEITENMETHODE. Patricia De Vriendt

Wie heeft u voor u? Iris Uittien manager Wonen UWOON. Raymond Bouman bedrijfsleider Van der Sluis. Marco van der Meiden algemeen manager Sunforce

Afvalenquête gemeente Elburg en gemeente Oldebroek Analyse van de gegevens

Even kort voorstellen:

NAAR EEN DUURZAAM ENERGIESYSTEEM

Living Lab van de energietransitie.

WONEN IN EEN ENERGIEZUINIGE WONING: PRAKTISCHE INFORMATIE EN TIPS

31ste LVO Congres Doelen stellen. Voor professionele nieuwsgierigheid in het beroepsonderwijs.

Helpt het hulpmiddel?

DUWO. CORRESl'ONDENTIE/IDRES T 088 BELDUWO. 1 DUWO.nl. Postbus AB Delft. Huidige situatie

Gebruikers en smart grids

Energietransitie. Energietransitie

SMART ENERGY SMART ENERGY CITIES SMART ENERGY CITIZENS SAMEN WERKEN AAN ENERGIE- NEUTRALE & AARDGASVRIJE WIJKEN

SERVICEINFORMATIE. voor klanten. Mijn Techem. Online platform voor bewoners.

Nuon Zonnepanelen Advies

Ik kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen:

Regelgeving: een jungle?

Up2U: een behandelmodule voor blijvende gedragsverandering

De opkomst van all-electric woningen

INTRODUCTIE. Energietop. Achtergrond. De cijfers. Programma energietop

EPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN

Mogelijkheden collectieven

STEDIN NETBEHEERDER VAN DE RANDSTAD

METING EN INBEDDING VAN ECOLOGISCHE VOETAFDRUK IN BEDRIJFSVOERING. Stijn Bruers

Prijzengeld: 5.000,- Deadline: 23 November 2014 Battle type: Premium Battle. Hoe voorkomen we piekbelasting van het elektriciteitsnet?

Gezond zonder werk? oudere werklozen & healthy ageing;

Meer macht bij de klant in een veranderend speelveld?

Kwaliteitsdashboard Amstelring

Inventarisatie activiteiten energiebesparing met betrekking tot de slimme meter

Een Goed Begin is het Halve Werk

Begrippenlijst Anders Dit is onderzoek

Communiceren met ouderen

Aanmelden externe studenten voor een minor van de TU Delft

Voordelig groene stroom met zonnepanelen van uw eigen dak

VERDIEN AAN DE ZON. Zonnepanelen op het dak van uw huurwoning Goed voor uw portemonnee en voor het voor milieu!

Afvalenquête gemeente Elburg en gemeente Oldebroek Analyse van de gegevens

VERDIEN AAN DE ZON. Zonnepanelen op het dak van uw huurwoning Goed voor uw portemonnee en voor het voor milieu!

Mogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq

3 redenen om video voor interne communicatie te gebruiken

ENERGIEBESPARING DOOR GEDRAGSVERANDERING

Hoog Dalem: Motivaties, verwachtingen en ervaringen van bewoners

Els Hofman. LVB en zelfredzaamheid 14 mei 2019

Geven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte.

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler

Inzichten in Vitaliteit: associaties met participatie en maatschappelijke kosten

VOORBIJ DUURZAME INZETBAARHEID! Verantwoord aan de slag met oudere werknemers Dr. Annet de Lange. Official sponsor: Partners:

The future of ergonomics - Human Factors (in) NL

B-vitaminen ter preventie van fracturen en de vermindering van het fysiek functioneren

het minder belangrijk om ergens bij te horen en belangrijker om elkaar te helpen en hulp te ontvangen, terwijl het omgekeerde patroon gevonden werd

Notitie Informatie. BRANDVEILIG LEVEN van én voor iedereen

Zonnepanelen van Zelfstroom

De Energiezuinige Wijk - De opdracht

De volgende vragen zijn voorgelegd aan leden van Vereniging Eigen Huis.

Leesplezier: Het belang van thuisondersteuning en de rol van digitale media

Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer

Neuropsychologisch. Anne M. Buunk Neuropsycholoog UMCG Wetenschappelijk onderzoek gevolgen SAB

Neurocognitief functioneren bij electroconvulsietherapie

De psychologie achter duurzaam gedrag

CEMM display informatiebrochure

Samenvatting (Summary in Dutch)

Hoe hoog staat u op de prestatieladder?

Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans

Betaalbaarheid en duurzaamheid

Openbaar eindrapport Developing a sustainable quick charger powered by the sun Referentienummer: TESG113014

Veel gestelde vragen Over zonnepanelen

Iwan. Bisschopstraat. Leeuwarden. Arjen Goodijk. Bisschopstraat AZ Leeuwarden

Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje

de reis van het plastic

Domotica & Energiemanagement Via domotica naar Smart Grids!

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis

SOFTWARE ENERGY FOOTPRINT LAB

Bijlage. Bachelor opdracht Trends in Tech. Jessica Sennema S Universiteit Twente

waardoor een beroerte kan worden gezien als een chronische aandoening.

CO2 neutraal wonen. Hoe verbruikt u energie en wat betaalt u?

Continuous Learning in Computer Vision S.L. Pintea

Onderzoek Week van de Energierekening Gfk i.o. Milieu Centraal oktober 2012

PV in the urban planning process

Rapport Wat vinden Nederlanders van de Nul op de Meter woningen? PR-onderzoek in opdracht van Eneco

Meer (dan) warmte onder Delft

Nederlandse Samenvatting

Donderen, Actie Energiestekkers Tynaarlo

Energiebesparingswijzer. STIJLGIDS COMMUNICATIE VERSIE 01 _Oktober Geld besparen met handige energietips voor thuis

De slimme meter Klaar voor de toekomst

NIET INVESTEREN, MAAR 100% PROFITEREN

Cliënten over Smart-Coach Wat gaat goed? Wat kan beter?

Energieadviseur workshop

Energie besparen als anderen de rekening betalen: Veldexperimenten in The Student Hotel

Transcriptie:

De (beperkte) invloed van design op sustainable gedrag Jan Schoormans Tu Delft, Faculteit IO

Hoe design gedrag kan sturen / veranderen

Hoe design gedrag kan sturen / veranderen

Kan design gedrag van consumenten meer sustainable maken? 2 studies over de complexe relatie design en sustainable gedrag: Electriciteitsgebruik sturen naar het midden van de dag (Ism Enexis, TUE, etc). Proefschrift Charlotte Kobus: Switch by Design De keuze / niet keuze van een sustainable verpakking

Jouw-energie moment Appartmentencomplex (Breda) met 77 nieuwe bewoners, project van Enexis, TUE/TU Delft, et al. Deelnemers krijgen bij participatie: Zonnepanelen Smart wasmachine (speciaal omgebouwd) Energy computer met speciaal ontworpen display, met oa zonne-energie opbrengst voorspelling Smart meter / centrale server

Jouw energie moment! Communicatie rond het project Gebruik zoveel mogelijk energie op het moment dat energie wordt opgewekt (met nadruk op het wassen) http://www.jouwenergie moment.nl/voordeelnemers/

Eeen speciaal ontworpen fysieke display

Vele metingen, 2 jaar Energiegedrag: elke (kleine) verandering in gebruikt werd gemeten via de smart meter Gedrag in samenwerking met de wasmachine Via vragenlijsten werden motieven en menigen verzameld Klachtentelefoon / Interviews

Hoe kon men wassen? Normaal: men vult de wasmachine en zet deze aan Men vult de machine en geeft aan dat deze om bijvoorbeeld 1300 uur moet beginnen met wassen (half-automatisch) Men vult de machine en geeft aan dat de was klaar moet zijn op een bepaalde tijd, bijvoorbeeld 1800 uur. De machine bepaalt zelf het beste moment om te wassen op basis van de energiesituatie (automatisch)

Wat gaven de data aan? Wat werkte het beste? Het normale wasgedrag verschoof sterk van de avond naar de middag door zowel: Nieuw half-automatisch wasgedrag (zet een begintijd voor de was) Automatisch wasgedrag (zet alleen een eindtijd, het systeem bepaalt de begintijd op basis van de berekening optimale moment)

Een visuele weergave van de gedragsverandering 11

Een visuele weergave van de gedragsverandering 12

Belangrijkste redenen achter de verandering in wassen Men wil meer controle over energierekening en energiegebruik Men wil de eigen opgewekte energie efficiënt benu en Men wil geld besparen; 77% van de deelnemers vindt de besparing die de moeite waard Wat de buren doen lijkt trouwens niet van belang Waar de display hangt in huis bleek heel belangrijk: zichtbaar, niet te missen, continue informatie lijkt nodig

Een voorbeeld van hoe het misschien niet moet!

De keuze voor een duurzame verpakking De typische verpakking van een schoonmaakmiddel: glazend plastic!

Wat gebeurt er als we duurzame verpakking voor schoonmaakmiddel ontwerpen? Deze duurzame verpakking (pulp) geeft een ander beeld dan een glanzende plastic verpakking: meer ingetogen, niet glazend Consumenten die duurzaamheid belangrijk vinden, zien dit als een goede verpakking De anderen deel vinden dit geen goede verpakking: het past niet bij de inhoud

Wat gebeurt er als we duurzame verpakking voor schoonmaakmiddel ontwerpen? Deze duurzame verpakking (pulp) geeft een ander beeld dan een glanzende plastic verpakking: meer ingetogen, niet glazend Consumenten die duurzaamheid belangrijk vinden, zien dit als een goede verpakking Deze consumenten worden nog positiever als er een duurzaamheidslogo is toegevoegd De anderen deel vinden dit geen goede verpakking: het past niet bij de inhoud

Okay: we ontwerpen een duurzame verpakking die eruit ziet als glazend plastic en plakken er een durzaamheidslogo op Consumenten die duurzaamheid belangrijk vinden, zien dit ook als een goede verpakking De anderen deel geloven ook niet in deze verpakking: iets kan niet duurzaam worden genoemd als het er als glanzend plastic uitziet. Ze zien het als greenwashing!

We zitten dus met een verdeelde gedrag van consumenten De verpakking die een groep als goed beoordeeld, vindt de andere groep juist slecht Het gedrag van een groep sturen we dan de duurzame kant op en dat van een andere groep de verkeerde kant op.

Is design een effectief middel om consumentengedrag te sturen? Ja, maar vooral: als de situatie zich daartoe leent bij motivatie van de consument bij winst voor de consument bij weinig verlies voor de consument en als er weinig moeite nodig is bij een (klein) deel van de markt bij het juiste ontwerp (cognitief, emotioneel)

LEC versus HEC people