V//irDVrJüJJajjd;iijjjJ ijjd

Provincie Zuid - Holland t.a.v. dhr. T. Verhaar Postbus 90602 2509 LP Den Haag V//irDVrJüJJajjd;iijjjJ ijjd Reizigers Overleg Midden Holland onderwerp advies Dienstregeling 2007 datum 16 april 2007 Geachte heer Verhaar, Het ROM en het ROVH hebben naar aanleiding van de "Wijzigingsvoorstellen stads- en streekvervoer Duin- en Bollenstreek / Leiden en Rijnstreek / Midden-Holland", betreffende een tussentijdse dienstregelwijziging per 8 juli 2007, een gezamenlijk advies opgesteld richting Connexxion. Hierbij ontvangt u een afschrift van dit advies. Met vriendelijke groet. Dolf Vermeer secretaris ROM/ROVH-secretariaal: Tanthofdreef 15.2623 EW Delft; telefoon (015)214 78 99, e-mail: d.vermeer^cvmsnl

Connexxion t.a.v. dhr. R. Rippens Postbus 224 1200 AE HILVERSUM ^IH py rjojjajjd iijjjjjajjd l Midden Holland onderwerp datum advies Dienstregeling 2007 16 april 2007 Geachte heer Rippens, Hierbij ontvangt u het advies van zowel het Reizigersoverleg Midden Holland (ROM) als de Reizigersadviesraad OV Holland Rijnland (ROVH) op uw "Wijzigingsvoorstellen stads- en streekvervoer Duin- en Bollenstreek / Leiden en Rijnstreek / Midden-Holland", betreffende een tussentijdse dienstregel wijziging per 8 juli 2007. Procedure Op 16 februari 2007 heeft het ROM/ROVH uw adviesaanvraag ontvangen. Volgens bijlage 6.3 van de concessievoorwaarden (adviesprocedure) hebben wij ten minste acht weken de tijd voor het opstellen van een advies over de dienstregeling. Op 2 april 2007 heeft u en uw collega K. Vos de voorstellen nader toegelicht. INHOUD Al emeen Busboefg'e Als gevolg van het wijzigen van de dienstregeling zal per 8 juli 2007 een nieuw busboekje verschijnen. Richting de reiziger zou het zeer klantvriendelijk zijn indien zij hun oude boekje van 10 december 2006 gratis kunnen omruilen. Advies: het ROVH en het ROM adviseren Connexxion klanten de mogelijkheid te bieden hun oude busboekie van 10 december 2006 gratis om te ruilen voor het nieuwe busboekje. Lijnennetkaart Indien met het nieuwe busboekje een nieuwe lijnennetkaart wordt uitgebracht, dan is het verzoek fouten te corrigeren en de haltes op te nemen bij de uitsneden van Alphen aan den Rijn en Gouda. Advies: het ROVH en het ROM adviseren Coimexxion fouten op de liineimetkaart te corrigeren en de haltes op te nemen bij de uitsneden van Alphen aan den Rijn en Gouda. ROM/ROVH-secretariaat: Tanthofdreef 15,2623 EW Delft; telefoon (015) 214 78 99, e-maü: dvernieerfscvnis.nl

Lijnfolders De gratis busfolders dienstregeling 2007 bij het loket van Connexxion in Leiden zijn al enige tijd op; In de gemeenten van Midden-Holland is niet bekend gemaakt waar de gratis lijnfolders verkrijgbaar zijn, waardoor de klantenservice hier onnodig mee wordt belast; Het is wenselijk de halteoverzichten in de lijnfolders terug te zetten. Advies: het ROM adviseert Connexxion aan de inwoners van de gemeenten in Midden- Holland bekend te maken waar de gratis lijnfolders verkrijgbaar zijn. Voorts wordt ook geadviseerd de halteoverzichten in de lijnfolders terug te zetten. Duin- en Bollenstreek /Leiden ver Ujn Lijn 28-169-185 Alhoewel het toe is te juichen om lijn 169 gedurende de spits uit te breiden tot een kwartierdienst, is het echter onaanvaardbaar dat deze door het ovememen van de bediening van lijn 28 en 185 in de gewijzigde dienstregeling zo ver moet omrijden en bovendien de Breestraat niet meer aan zal doen. De wijzingen hebben extra reistijd voor passagiers tot gevolg waar zij niet op zitten te wachten. Voorts kunnen het ROVH en het ROM zich niet vinden in het feit dat Roomburg met de geplande wijzingen 's avonds en op de zaterdag slechts met een uurdienst wordt bediend. Advies: het ROVH en het ROM adviseren Connexxion het combineren van de lijnen 28. 169 en 185 en de daarmee samengaande (route)wijzigingen niet door te voeren. In het overleg é.d. 2 april heeft Connexxion aangegeven lijn 28 niet te laten vervallen en heeft gezocht naar altematieve mogelijkheden om DRU's te besparen. Deze meent u gevonden te hebben bij lijn 90. Zie s.v.p. het kopje "Lijn 90" voor onze reactie. Lijn 31 We zijn geïnteresseerd in de uitkomsten van de evaluaties en aanpassingen van de tijden en worden graag op de hoogte gehouden. Lijn 32 Het bieden van twee extra retourritten gedurende de ochtendspits tussen Katwijk en Leiden juichen wij toe. Lijn 39 We zijn geïnteresseerd in de uitkomsten van de evaluaties en aanpassingen van de tijden en worden graag op de hoogte gehouden. Lijn 40-41-42 Het bieden van een extra rit gedurende de ochtendspits op lijn 41 van Katwijk naar Leiden juichen wij toe. Voorts worden wij graag op de hoogte gehouden van eventuele aanpassingen van de vertrektijden van de lijnen 40, 41 en 42. Lijn 51 Het ROVH gaat akkoord met het verleggen van de route in Hillegom via de Van de Endelaan - Weeresteinstraat. Lijn 65 Tijdens het overleg d.d. 2 april zijn de resultaten van het enquêteonderzoek, gehouden door mw. 1. Vlot, besproken. Het ROVH sluit zich aan bij de bevindingen van dit onderzoek en adviseert Connexxion hier ook gehoor aan te geven. De resultaten, conclusies en aanbevelin- ROM/ROVH-sccretariaat: Tanthofdreef 15,2623 EW Delft; telefoon (015) 214 78 99, e-mail: d-venncer^cvnis.nl 2

gen van het rapport zijn als bijlage toegevoegd aan deze brief. Indien u het gehele rapport wenst kunt u contact opnemen met ondergetekende. Lijn 90 In het overleg d.d. 2 april heeft Connexxion laten weten lijn 28 niet te laten vervallen. Vervolgens is gezocht naar andere mogelijkheden om DRU's te besparen en Connexxion heeft aangegeven deze te hebben gevonden bij lijn 90 door op de lange slag Den Haag - Haarlem een uurdienst in te stellen op werkdagen en zaterdag in plaats van de huidige halfiiurdienst. Het ROVH vindt dit geen goed idee omdat hierdoor de relatie Noordwijk - Haarlem achtemit gaat. In navolging van het overleg d.d. 2 april heeft Connexxion te kennen gegeven toch niet zo'n drastische maatregel te willen nemen en zal met een nieuw voorstel komen. Het ROVH ziet het nieuwe voorstel graag tegemoet voor advisering. Lijn 145 Per 09-12-2007 wordt lijn 145 ingekort tot Kaag en zal met meer rijden naar Oegstgeest. Lijn 145 wordt in de regio door veel scholieren gebmikt om naar school te gaan in Oegstgeest en ook binnen de gemeente is het een veelgebmikte lijn. Veel ouders hebben reeds aangegeven dat de voorgenomen wijziging tot gevolg zal hebben dat zij hun kinderen naar een andere school zullen sturen, simpelweg omdat Oegstgeest niet meer goed bereikbaar zal zijn vanwege het wegvallen van lijn 145. Gezien het belang van deze lijn, zowel binnen de gemeente Oegstgeest als in de regio, adviseert het ROVH Connexxion dan ook met klem deze wijziging niet door te voeren en hierover in overleg te treden met de gemeente Oegstgeest en het ROA. Voorts schetst het onze verbazing dat een dergelijke drastische maatregel noch door Connexxion, noch door het ROA bij de gemeente Oegstgeest is aangekondigd. Het advies betreffende lijn 145 zullen wij ook richting het ROA kenbaar maken. Aansluitingen bus - trein Leiden CS Door Coimexxion is in het overleg d.d 2 april 2007 aangegeven dat er mogelijkheden bestaan om met van lijn 15-17 te schuiven om zodoende de aansluiting tussen bus en trein te verbeteren. Voor de lijnen 31, 40,41 en 42 zou dit niet mogelijk zijn omdat deze lijnen aan elkaar vastzitten en met elkaar een kwartierpatroon moeten vormen. Wij zijn echter van mening dat ook op deze lijnen een betere afstemming tussen bus en trein kan worden behaald indien de aankomst- en vertrektijden van alle vier de lijnen met een aantal minuten wordt vervroegd. Door deze aanpak wordt het kwartierpatroon en andere voorwaarden voor deze lijnen behouden. Advies: het ROVH adviseert Coimexxion de mogelijkheid te onderzoeken om de aansluiting van de lijnen 3L 41. 40 en 42 (beide richtingen) met 3 dan wel 7 minuten te vervroegen teneinde een verbeterde aansluiting tussen bus en trein op Leiden CS te bewerkstelligen. Rijnstreek /Midden-Holland per liin Aansluitingen bus - trein Alphen aan den Rijn Connexxion heeft bij monde van R. Rippens en K. Vos en in de Nieuwsbriefnummer 2 gemeld dat ze de busdienstregeling 2007 zouden aanpassen aan de NS-dienstregeling. Voor zover wij hebben kunnen nagaan is dit alleen gebeurd bij de stadslijnen 75 en 77, terwijl de aansluitingen voor de streeklijnen in onze ogen belangrijker zijn dan de stadslijnen (reizigers die in Alphen a/d Rijn wonen en met een bepaalde trein willen reizen kunnen makkelijker met de fiets bij het station komen dan reizigers uit de regio). De treindienst Leiden Centraal - Utrecht Centraal is ongeveer 15 minuten verschoven, terwijl de aankomst van de lightrail 5 minuten later is en het vertrek 4 minuten eerder dan in de oude NS dienstregeling. Wanneer de huidige dienstregeüng voor de lijnen 165, 169, 182 en 249 aangepast kan worden zodat er een aansluiting is op de trein naar Utrecht Centraal en voor lijn ROM/ROVH-secretariaat: Tanthofdreefl 5,2623 EW Delft; telefoon (015)214 78 99, e-mail: d.venneerfacvnjsnl 3

147 op de trein naar Leiden Centraal en de lightrail naar Gouda, zullen al meer reizigers tevreden zijn dan in de huidige situatie waarbij op werkdagen wachttijden op het station van Alphen a/d Rijn van meer dan 30 minuten geen uitzondering zijn. Stadsdienst Gouda/ Lijn 184 We betreuren de stapsgewijze neergang van het vervoer in het westelijk deel van Gouda. Eerst werd Hjn 2 opgeheven en hier kwam de spitslijn 184 gedeeltelijk voor in de plaats. In ons advies van september 2004 hebben wij reeds aangegeven dat de laatstgenoemde lijn o.i. niet levensvatbaar is en helaas blijkt dit uit te komen. We constateren dat: door het vervallen van lijn 2 en routewijziging van lijn 3 het oostelijk deel van de wijk Korte Akkeren en het westen van het stadscentrum slecht bereikbaar zijn; het bedrijventerrein Kromme Gouwe sinds die tijd ook geen OV meer heeft; het bedrijventerrein Gouwespoor volgens de plannen zijn enige verbinding gaat verhezen; het bedrijventerrein Goudse Poort sinds kort de hele dag (met subsidie) wordt bediend door lijn 6. Het is opmerkelijk dat in de Goudse Poort wel voldoende vraag naar vervoer wordt verwacht, terwijl dit voor Korte Akkeren, het stadscentrum. Kromme Gouwe en Gouwespoor (nog) niet is onderzocht. Advies: het ROM adviseert onderzoek te doen naar de vervoersvraag in het westelijk deel van Gouda en daar de Goudse Poort bij te betrekken. Stadsdienst Alphen aan den Rijn In het verleden is voor de avond en zondag een iets gewijzigde route bedacht voor de stadlijnen 75 en 77 ora deze met één bus te kunnen rijden. Diverse reizigers hebben in de loop van de huidige concessie hierover geklaagd. Met name de aansluiting van de trein op deze lijnen is hun een doom in het oog aangezien je in het slechtste scenario bijna 20 minuten op het station staat te wachten voordat de bus vertrekt. De hinder neemt toe als men dan niet kan uitstappen bij een halte waar je overdag wel kan uitstappen. Advies: het ROM adviseert Connexxion om de routes van lijn 75-77 in de avonduren en op zondag weer gelijk te trekken aan de overdag-route en aan te sluiten op de treintiiden van de trein uit Utrecht. Lijn 56-256 Uit verschillende opmerkingen die wij van reizigers hebben mogen ontvangen blijkt dat ze niet tevreden zijn met de huidige dienstregeling van deze lijnen. De klachten betroffen met name het laten staan van reizigers in onder andere Oud Ade op het moment dat de bus van Ujn 56 vol was waardoor zij een halfuur moesten wachten op de volgende rit. In het overleg d.d. 2 april heeft Connexxion aangegeven dat deze problemen zich om verschillende reden alleen in de eerste weken voordeden en dat inmiddels alles goed lijkt te lopen. Het ROM wordt graag op de hoogte gehouden van de monitoring die Connexxion heeft aangegeven uit te blijven voeren op deze verbinding. Door het verplaatsen van het begin/eindpunt van lijn 256 naar Oude Wetering, Lisserweg worden inwoners van Weteringbmg beter bediend op de OV relatie richting Leiden en v.v.. Het ROM gaat akkoord met deze wijziging. Lijn 101 Het ROM gaat akkoord met het toevoegen van de voorgestelde extra rit van Woerden naar Nieuwkoop Meeuwenlaan. ROM/ROVH-secretariaat: Tanthofdreefl 5,2623 EW Delfl; telefoon (015) 214 78 99, e-mail: d.venneer@cvnis.nl 4

Lijn 147 In de voorstellen van Connexxion wordt vermeld dat de halte Nieuwkoop Groene Kmis wordt opgeheven, omdat de halte dichtbij de halte Meeuwenlaan ligt. Tegen de opheffing op zich bestaat geen bezwaar, maar naar onze mening valt het opheffen van een halte niet in een tussentijdse dienstregeling maatregel. Tussentijdse wijzigingen hebben naar onze mening met name betrekking op het aantal DRU's wat wordt gereden en het opheffen van de halte Groene Kruis heeft hier geen enkele invloed op. De route van lijn 147 wordt hierdoor namelijk niet anders dan in de huidige situatie. Verder zijn we geïnteresseerd in de uitkomsten van de evaluaties en aanpassingen van de tijden. Lijn 165 Uit de door Connexxion ter beschikking gestelde cijfers blijkt dat ongeveer 18 passagiers gebmik maken van de rit Alphen a/d Rijn - Zoetermeer en 22 passagiers van de rit Zoetermeer - Alphen a/d Rijn. Wanneer dit wordt afgezet tegen het aantal zitplaatsen in een bus van 45 stoelen, dan is in de ogen van de reizigers het gebmik voldoende voor het rechtvaardigen van deze ritten (ongeveer 40% op de rit Alphen - Zoetermeer en 50% op Zoetermeer - Alphen a/d Rijn). Voomamelijk de rit Alphen a/d Rijn - Zoetermeer zijn reizigers die in Zoetermeer overstappen op een andere lijn. Wanneer deze ritten niet meer uitgevoerd worden zal dit betekenen dat de reizigers een andere route zullen gaan kiezen, aangezien voor veel reizigers de uurdienst dan geen altematief meer is. Het ROM acht de bezetting dan ook voldoende om deze ritten te handhaven. Advies: het ROM adviseert Connexxion om de ritten 3 en 4 van lijn 165 te handhaven Lijn 175-177 In het wijzigingsvoorstel wordt de overstap tussen de lijnen 175 en 177 geprojecteerd in - ^' Moerkapelle. Naar ons inzicht is een aansluiting tussen beide lijnen bij het P+R terrein een stuk veiliger voor zowel reizigers als het overige verkeer in combinatie met de bus, dan de voorgestelde aansluiting in Moerkapelle. Bovendien worden reizigers op de relatie Waddinxveen - Gouda en vice versa in het huidige aansluitschema bij de P+R/A12 geconfronteerd met een wachttijd van 12 minuten. Gelet op het bovenstaande pleit het ROM er dan ook voor de aansluiting tussen beide lijnen te laten plaatsvinden bij de P+R/A12 en de overstapwachttijden hierbij te minimaliseren. Daamaast dient er rekening mee gehouden te worden dat voor de relatie Zoetermeer - Zevenhuizen wel een overstap in Moerkapelle noodzakelijk blijft. Advies: het ROM adviseert Connexxion om de overstap tussen lijn 175 en 177 te laten plaatsvinden bii de P+R/A12 en een overstap tussen liin 175 en 177 voor de relatie Zoetermeer - Zevenhuizen in Moerkapelle te realiseren. Lijn 182 We zijn geïnteresseerd in de uitkomsten van de evaluaties en aanpassingen van de tijden en worden graag op de hoogte gehouden. Lijn 196/696 Het bieden van een extra rit juichen wij toe. Lijn 249 U bent voomemens de twee retourritten na 19:00 uur te schrappen. Graag zouden we hierover cijfers willen ontvangen om tot een goed advies te komen. Lijn 370-380-381 De uitbreiding van de dienstregelmg op lijn 370 en de inkrimping op lijn 380/381 heeft niet het gewenste resultaat. Van beide lijnen is de dienstregeling met name in de spits te krap berekend met als gevolg vertragingen en op lijn 370 uitval van bussen, of twee bussen die ROM/ROVH-secretariaat:Tanthofdreef 15, 2623 EW Delft; telefoon(015)214 78 99,e-inail: dvermeer^cymsnl 5

achter elkaar rijden. Ook geldt voor lijn 370 dat in de dienstregeling in middagspits in de richting Schiphol meer rijtijd zit dan in de op dat moment filegevoelige richting Alphen a/d Rijn. Graag zouden we dan ook zien dat voor lijn 370 zowel in de richting Schiphol als in de richting Alphen a/d Rijn voor de middagspits een rijtijd van 39 minuten wordt gehanteerd en dit niet ten koste gaat van de frequentie op deze lijn. Daamaast zal op de spitsritten van üjn 380/381 enkele minuten moeten worden toegevoegd om een betrouwbare dienstregeling te krijgen ofeen extra bus worden toegevoegd. Voorts hebben wij van diverse reizigers vemomen dat de rijtijden in het weekend van üjn 370 te krap zijn bemeten. Er maken klaarblijkelijk meer mensen gebmik van deze interiiner om een dagje Amsterdam te doen dan waar Connexxion bij het maken van de dienstregeling rekening mee heeft gehouden. In het overleg d.d. 2 april 2007 heeft u reeds aangegeven dat de rijtijden van deze interliners zijn gemeten en dat de geanalyseerde gegevens worden verwerkt in de dienstregeling van 8 juli. We zijn geïnteresseerd in de uitkomsten van de evaluaties en aanpassingen van de tijden en worden graag op de hoogte gehouden. Lijn 380-381-382 U bent voomemens de ritten op zaterdag te laten vervallen. Graag zouden we hierover cijfers willen ontvangen om tot een goed advies te komen. Lijn 383 Gezien het feit dat de verlegging van de route tussen Nesselande en Nieuwerkerk aan den IJssei via de Laan van Avant Garde geen gevolgen heeft voor de haltes, gaat het ROM hiermee akkoord. Daamaast ontvangen we graag de gegevens van de rijtijdmetingenanalyse. Nieuwe suggestie Kerk en Zanen heeft onvoldoende verbindingen met de rest van Alphen a/d Rijn. Slechts een klein deel van de wijk heeft wat aan de üjncombinatie 380/381. Adveis: het ROM adviseert Connexxion een plan te maken voor een betere bediening van Kerk en Zanen. Een afschrift van dit advies wordt aan T. Verhaar, de concessiebeheerder van de provincie Zuid-Holland, gestuurd. Met vriendelijke groet, Dolf Vermeer secretaris ROM/ROVH-secretariaat: Tanthofdreef 15,2623 EW Delft; telefoon (015)214 78 99, e-mail: d.venneerfa!cvrus,nl

Resultaten vragenlijstonderzoek ervaringen lijn 65 na invoering van de nieuwe dienstregeling 1. Inleiding De invoering van een nieuwe Connexxion-dienstregeling vanaf 10 december 2006 heeft voor lijn 65 heeft een ingrijpende wijziging betekend. De route van deze bus is sterk ingekort, aangezien de bus niet meer vanaf het Rijnland Ziekenhuis in Leiderdorp begint, maar vanaf station Leiden Centraal. Ook is de frequentie er van aanzienlijk terug gebracht: de bus rijdt slechts 3x maal om het uur in de ochtend- en avondspits. Aanvankelijk was het plan lijn 65 in de nieuwe dienstregeüng te schrappen, wegens de beperkte reizigersbezetting gedurende de diverse over de dag verspreide ritten. Hiertegen hebben de passagiers van lijn 65 geprotesteerd door in oktober 2006 een petitie te ondertekenen om lijn 65 in stand te houden, gericht aan de provincie Zuid-Holland. Dit heeft tot gevolg gehad dat lijn 65 is blijven rijden, maar zoals hierboven aangegeven in beperkte vorm en met een ingekorte route aan het beginpunt in Leiden. Deze wijzigingen vormden voor diverse vaste lijn 65-passagiers aanleiding om afte zien van het gebmik van lijn 65. Zij zien zich genoodzaakt van andere vormen van openbaar of particulier vervoer gebmik te maken. Om de ervaringen van de huidige passagiers met lijn 65 in deze nieuwe dienstregeling te onderzoeken en na te gaan hoe de voormalige passagiers van lijn 65 zijn gaan reizen en hoe hen dat bevalt, is per e-mail een vragenlijst rondgestuurd. De complete vragenlijst komt aan de orde in paragraaf 3. Er zijn in totaal 90 vragenlijsten per e-mail verstuurd naar de bij de petitie betrokken huidige en voormalige lijn 65-reizigers. Op 1 maart 2007 waren er 52 vragenlijsten ingevuld temg ontvangen (respons 58%). Hierbij zijn ten minste twee vragenlijst retour ontvangen van mensen die de vragenlijst via andere respondenten hebben ontvangen en niet rechtstreeks via het e-mailadresbestand van de petitie-ondertekenaars. De (geanonimiseerde) resultaten van dit onderzoek zijn bestemd voor Connexxion, de provincie Zuid-Holland en het ROVH (Reizigersadviesraad voor het Openbaar Vervoer Holland-West). In het overleg met het ROVH en Coimexxion vlak voor de invoering van de nieuwe dienstregeling is afgesproken dat na enkele maanden geëvalueerd zou worden hoe de nieuwe dienstregeling - en met name de overstap van üjn 41/42 op lijn 65 - functioneert. De resultaten zijn geanalyseerd met behulp van SPSS. In de volgende paragraaf 2 worden de belangrijkste resultaten van het vragenlijstonderzoek samengevat. In paragraaf 3 wordt vervolgens de meer gedetailleerde beantwoording van de vragen gepresenteerd. In deze paragraaf komen ook opmerkingen van de respondenten uitgebreid aan bod. Conclusies en aanbevelingen volgen ten slotte in paragraaf 4. 2é Samenvatting van de belangrijkste resultaten van het onderzoek Algemeen Sinds de invoering van de nieuwe dienstregeling maakt men vaker gebmik van andere vormen van openbaar vervoer dan lijn 65. Heen en temg komen de bussen bijna altijd op tijd. De meeste mensen reizen 's ochtends met de tweede en ook de eerste bus. 's Middags wordt van de tweede bus het meest gebmik gemaakt. Een kwart van de respondenten stapt over bij station Lammenschans. De overstap verloopt bijna altijd goed. Als men de bus mist, reist men doorgaans met lijn 45 of de trein naar de plaats van bestemming. Op de temgweg wachten de meeste reizigers 5 tot 10 minuten, maar ook moet men soms meer dan 10 minuten wachten.

De meeste reizigers hebben eenjaarabonnement, veelal ontvangen mensen een (gedeeltelijke) reiskostenvergoeding. De contacten met de Klantenservice van Connexxion laten regelmatig te wensen over. Diverse opmerkingen over de ervaringen van reizigers zijn in paragraaf 3 vermeld. Inkorten route Iets minder dan de helft van de respondenten ervaart het inkorten van de route als een verslechtering. Zoals op voorhand kon worden verwacht, blijkt uit het onderzoek dat er een langere reistijd van 10 tot 50 minuten per dag wordt opgegeven door vooral de 'overstappers' op Lammenschans. Hiervan zijn de meeste mensen 20 tot 30 minuten meer tijd kwijt. Overigens zijn ook de reizigers die per trein zijn gaan reizen veelal 10 tot 45 minuten extra reistijd per dag kwijt. Terugbrengen frequentie Het temgbrengen van de frequentie tot 6 ritten in totaal, te weten 3x maal om het uur in de ochtend- en avondspits, stelt de reizigers voor problemen. Bijna driekwart van de respondenten ervaart dit als een verslechtering: de aansluiting met werk- of schooltijden is verslechterd en het risico op het missen van lijn 65 levert meer 'stress' op, aangezien de volgende bus pas een uur later gaat. Vertrektijden Mogelijke altematieve vertrektijden zien de respondenten niet als een verbetering ten opzichte van de huidige dienstregeling: de meningen over eventuele altematieven zijn ongeveer gelijk verdeeld. In de middag hebben respondenten een lichte voorkeur voor altematieve vertrektijden om 16.45, 17.15 en 17.45 uur vanaf Den Haag Museon (halfuursdienst). Ex-passagiers lijn 65 Als lijn 65 weer vanaf en naar Leiderdorp zou gaan rijden, vijfmaal in de spits om het half uur, dan zouden de ex-passagiers van lijn 65 weer gaan reizen met deze bus. Drie maal in de spits vanaf Leiderdorp blijkt voor hen echter geen alternatief Algemene opmerkingen Een breed scala aan algemene opmerkingen is achteraan paragraaf 3 opgenomen.

4.1 Conclusies 1. Bezetting Ujn 65 in de nieuwe dienstregeling Sinds de invoering van de nieuwe dienstregeling zijn mensen minder met lijn 65 gaan reizen. De trein is voor een aantal mensen een altematief Als lijn 65 weer vanaf en naar Leiderdorp zou gaan rijden, vijfmaal in de spits om het halfuur, dan zouden de ex-passagiers van Üjn 65 weer gaan reizen met deze bus. Drie maal in de spits vanaf Leiderdorp blijkt voor hen geen altematief. 2. Terugbrengen frequentie Het temgbrengen van de frequentie tot 6 ritten in totaal, te weten 3x maal om het uur in de ochtend- en avondspits, stelt de reizigers voor problemen. Bijna driekwart van de respondenten ervaart dit als een verslechtering: de aansluiting met werk- of schooltijden is verslechterd en het risico op het missen van lijn 65 levert meer 'stress' op, aangezien de volgende bus pas een uur later gaat. 3. Overstap bij Lammenschans De overstap bij station Lammenschans verloopt bijna altijd goed. Lijn 65 komt bijna altijd op tijd. Als men de bus mist, reist men doorgaans met lijn 45 of de trein naar de plaats van bestemming. Een aanzienlijk deel van de reizigers is per dag (veel) meer tijd kwijt dan in de oude dienstregeüng. 4* Inkorten route Iets minder dan de helft van de respondenten ervaart het inkorten van de route als een verslechtering. Zoals kon worden verwacht, blijkt uit het onderzoek dat er een langere reistijd van 10 tot 50 minuten per dag wordt opgegeven door vooral de 'overstappers' op Lammenschans. Hiervan zijn de meeste mensen 20 tot 30 minuten meer tijd kwijt. Overigens zijn ook de reizigers die per trein zijn gaan reizen veelal 10 tot 45 minuten extra reistijd per dtig kwijt. 5. Vertrektijden Mogelijke altematieve vertrektijden zien de respondenten niet als een verbetering ten opzichte van de huidige dienstregeüng: de meningen over eventuele alternatieven zijn ongeveer gelijk verdeeld. In de middag hebben respondenten een lichte voorkeur voor altematieve vertrektijden om 16.45, 17.15 en 17.45 uur vanaf Den Haag Museon (halfuursdienst). 6. Klantenservice De contacten met de Klantenservice van Connexxion laten regelmatig te wensen over. 4.2 Aanbevelingen L Aanbevolen wordt de frequentie van lijn 65 op te voeren tot een halfuursdienst van vijfmaal in de spits, daar de huidige sterk teruggebrachte frequentie de reizigers alom voor problemen stelt. Hierdoor zal de kwaliteit van de dienstverlening van lijn 65 sterk worden verbeterd. 2. De overstap op station Lammenschans verloopt zodanig, dat er geen aanleiding is dringend aan te bevelen de route per direct vanaf Leiderdorp in ere te herstellen. Wel zou de kwaliteit van de dienstverlening hierdoor sterk verbeteren: de reistijd van veel reizigers neemt hierdoor sterk af Zo geven ook over het algemeen de ex-passagiers 11

van lijn 65 aan weer te gaan reizen met lijn 65, als de bus weer vanaf en naar Leiderdorp zou gaan rijden, vijfmaal in de spits om het halfuur. Drie maal in de spits vanaf Leiderdorp blijkt onvoldoende altematief te bieden. 3. Gezien de beperkte beschikbaarheid van Interliners en de opmerkingen van passagiers over de spitstoeslag, wordt aanbevolen te overwegen een 'sneldienst' van lijn 65 te maken, met inzet van gewone, groene bussen. (Overigens rijden ook al regelmatig groene bussen op het traject van lijn 65, terwijl de reizigers wel spitstoeslagabonnementen hebben aangeschaft). 4. Aanbevolen wordt de Klantenservice van Connexxion te verbeteren: reizigers voelen zich vaak niet serieus genomen en/of moeten lang wachten op en bevredigend antwoord op hun vragen en klachten. 12