Niveau en ontwikkeling van de inkomens van topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector

Vergelijkbare documenten
Tweede Kamer der Staten-Generaal

Uw brief van. 22 september 2005

circulaire Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

ci rcu la i re vlinisterie van Binnenlandse Zaken en (oninkrijksrelaties

circulaire Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Circulaire. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Trends Cijfers. Werken in de publieke sector % 30% 93,5% % 32,7% 22,8% 12% 7% 85% 2,5% 23% 11% 8,1% 63,4%

circulaire Stuknummer: AI Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

circulaire Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties nr en 13 oktober 2014, nr

Trends Cijfers &Werken in de overheid- en onderwijssectoren

Ingek. 2 0 AUG Inschrijfnr. Ü c ^ U ƒ ij. Gescand: i> Afdeling:

circulaire T Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties De burgemeester, het college van burgemeester en DGBK/Directle

Per 1 januari 2019 geïndexeerde bedragen van de (onkosten)vergoeding voor politieke ambtsdragers van gemeenten Informatie over beleid

circulaire Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

ci rcu 1a i re

ci rcu 1a 1 re Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Bezoldiging en ambtstoelage burgemeesters, bezoldiging en (onkosten)vergoeding wethouders, (onkosten)vergoeding raads- en commissieleden

Trends & Cijfers. Deel: Cijfers

circulaire .~-_J1lmlll/l1l1111l11l /111111/11111//111 Ministerie van Binnenlandse Zaken en V1 ' Koninkrijksrelaties

circulaire 6 SP ïc ^ Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties MPGSD GSD

TEVREDEN WERKEN IN HET PRIMAIR ONDERWIJS. Onderzoek naar de tevredenheid en werkbeleving van personeel in het primair onderwijs.

circulaire 165İ&. 01 DEC 2013 Ingekomen MID.C linisterie van Binnenlandse Zaken en [oninkrijksrelaties prnx/inde Noord-Brabant

circulaire PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Reg.nr. Dat. ontv.

DGBW/ Directie Democratie en Burgerschap Afdeling Politieke Ambtsdragers van de Salarisadministratie Turfmarkt 147

PROVINCIALE STATEN VAN OVERUSSEL Reg.nr. PS/2_OII / J os>m. St, 0 2 DEC Routing

Meer informatie In de bijlage bij deze brief en op de website kunt u meer informatie vinden over de WNT.

Diversiteit binnen de loonverdeling

Per 1 januari 2017 geïndexeerde bedragen voor politieke ambtsdragers van waterschappen Informatie over beleid Waterschapsbesluit

Rapportage Kunsten-Monitor 2014

Betreft vergadering Commissie BFW 17 januari Margreeth Trimpe

Rapportage inkomensgegevens van bestuurders van zorginstellingen uit de jaarverslagen Inleiding

circulaire Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Cao-lonen 2007, de definitieve gegevens

het overleg over een nieuwe CAO voor het Rijkspersoneel. Vooralsnog wordt de eindejaarsuitkering niet

ci rcu 1aire Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

ZA /DI december 2014

rtrwel Thg. d.d.: Comm..: Afd.:

Cao-lonen 2006, de definitieve gegevens

Per 1 januari 2016 geïndexeerde bedragen voor politieke ambtsdragers van gemeenten Informatie over beleid

circulaire ii min urn in mi 6k r -7 NOV DIVJSTAN

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

ci rcu 1a i re Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties De commissaris van de Koning, gedeputeerde staten, DGBK/Directie

circulaire Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksreiaties

circulaire - ~ DEC DEC or I IJ terievan Binnenlandse Zaken en la ties 9..0' 3-0 '1CO'tJ'b

Incidentele loonontwikkeling van jaarlonen,

circulaire ōrf- ii inn ii ui ii mi DIV.STAN 0 5 DEC 2016 Ingekomen Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Rapportage inkomensgegevens van bestuurders van zorginstellingen uit de jaarverslagen-2010

Cao-lonen 2008, de definitieve gegevens

Per 1 januari 2017 geïndexeerde bedragen voor politieke ambtsdragers van gemeenten Informatie over beleid

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

circulaire (3/vi//f7W Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Verrekenen neveninkomsten politieke ambtsdragers 2016

(070) Wijziging salarisbedragen, eindejaarsuitkering en levensloop Lbr. 08/31 CvA/LOGA 08/ maart 2008

Rapport van bevindingen WNT Omroep Flevoland

Ambtstoelage burgemeesters, (onkosten)vergoeding wethouders, raads- en commissieleden alsmede WGApremie

1. Bezoldiging burgemeesters. Op grond van artikel 8, derde lid, van het Rechtspositiebesluit burgemeesters j

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Ambtstoelage burgemeesters, (onkosten)vergoeding wethouders, raadsleden en commissieleden

Rapport van bevindingen WNT RTV Rijnmond

Artikelen. Cao-lonen 2005, de definitieve gegevens. Nathalie Peltzer

circulaire *»*m- 5Kt3aB Ministerie van Binnenlandse 'Zs&sn en \J" ^ Koninkrijksrelaties

circulaire KT 2015 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het hoofd van de salarisadminisļtiţlţfjcļ^erschap PEEL S Ü/ NO.

DGBW/Oirectie Democratie en Burgerschap Afdeling Politieke Ambtsdragers salarisadministratie Turfmarkt 147

Allochtonen bij de overheid, 2003 en 2005

circulaire AfdOy\t 0 5 DEC 2016

RAPPORTAGE SPECIFIEK ONDERZOEK WNT BIJ STICHTING OSG HENGELO

circulaire GESCAND OP -? BEL 2015 Gemeente Wormerland

Rapport van bevindingen WNT Stichting Regionale Omroep West

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Cao-lonen 2004, de definitieve gegevens

Feitenkaart Inkomensgegevens Rotterdam en regio 2005

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2014, peiling 5 november hebben nog 178 Hengeloërs eenmalig de vragenlijst ingevuld. Het onderwerp van

Circulaire. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

circulaire Ministerie van BinnenlandseZaken en Koninkrijksrelaties Gemeend Drirnmelerv^v_ SKlass. nr. Ingekomenop Q 6 DEC. 2010

Rapport van bevindingen WNT RTV NH

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Provinciale ambtsdragers Inleiding en werkwijze

Art. 44, 66 Gemeentewet, art. 43, 65 Provinciewet, art. 44, 48 Waterschapswet en art. 56, 78 en 193 Wet openbare lichamen BES

Trendrapportage PoMo. Opgesteld door: ICTU - Project InternetSpiegel Catharina Kolar, Jurgen Visser en Lucien Vermeer Mei 2017

Datum: 26 oktober 2016 Betreft: Doorrekening standaardkoopkracht voorbeeldhuishoudens (actualisatie 2017)

Tweede Kamer der Staten-Generaal

4",..,,,.' B .C-. E R N H EZ E. gezien het bijbehorende voorstel van burgemeester en wethouders van 15 april 2014;

circul 3 O NOV 2009 Gemeente l^ormorland Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

circulaire Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Reg.nr. V^/ZJO i's^^x. Dat. ontv.

circulaire GESCAND OP - 5 DEC Gemeente Oostzaan Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

van de salarisbedragen van de voorzitter en dagelijks bestuurder alsmede de tegemoetkoming ziektekostenverzekering van de Algemeen bestuursleden

Onderzoek vacatiegeld cliëntenraden

resultaten Vacature-enquête

ci rcu 1aire Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Datum: 26 oktober 2016 Betreft: Doorrekening standaardkoopkracht voorbeeldhuishoudens (actualisatie 2017)

Circulaire. cc ; Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Jaarrekening 2015 SPRING

GEWOPT EN GEWOGEN. Evaluatie van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) Samenvatting.

< L SEP Stuknummer: AI Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Transcriptie:

Niveau en ontwikkeling van de inkomens van topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector 00 00 Onderzoek Topinkomens in de (semi-)publieke sector 00

Colofon Uitgave Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Directie Arbeidszaken Openbare Sector Postbus 00 500 EA Den Haag Productie Directie Voorlichting en Communicatie Ontwerp Grafisch Buro van Erkelens, Den Haag Druk Hega offset bv, Den Haag juni 00 5

Samenvatting Medio 00 zijn.0 instellingen in de (semi-)publieke sector benaderd met het verzoek gedetailleerde cijfers te verstrekken over de inkomens van hun topfunctionarissen. Hiervan heeft % gerespondeerd (. instellingen). De uitkomsten in deze rapportage zijn op de gegevens van deze instellingen gebaseerd. In 00 zijn.58 topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector waargenomen met een jaarinkomen van ten minste 0.000. Hiervan ontving % een jaarinkomen van 0.000 of meer ( topfunctionarissen). Dit aandeel varieert sterk binnen de (semi-)publieke sector. Het liep uiteen van % bij ziekenhuizen ( functionarissen) tot % bij de waterschappen ( functionarissen). Ook bij universiteiten/onderzoekinstellingen ontving een meerderheid van de waargenomen topfunctionarissen een jaarinkomen van 0.000 of meer (5% oftewel 8 functionarissen). Gemiddeld nam het jaarinkomen van een topfunctionaris in de (semi-)publieke sector met,% toe van 00 op 00. Dit percentage varieerde van 5,5% bij de publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties (geen publiekrechtelijke ZBO) tot,% bij gemeenten/gemeentelijke diensten. Opvallend is dat de hoge inkomensgroei bij gemeenten/gemeentelijke diensten niet heeft geleid tot een hoog gemiddeld inkomen. In 00 lag het gemiddelde inkomen onder de topfunctionarissen in deze sector op.00. Blijkbaar is sprake van een inhaalslag onder de topfunctionarissen bij gemeenten/gemeentelijke diensten.

Grafiek S Gemiddelde inkomensontwikkeling van topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar sector, 00-00 Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00. Ten opzichte van topmanagers in het bedrijfsleven is sprake van een forse maar vergelijkbare loonstijging in de (semi-)publieke sector. Volgens de Arbeidsinspectie nam het bruto loon van topmanagers in het bedrijfsleven gemiddeld met 8,5% toe tussen 00 en 00. Bij de topmanagers op het hoogste functieniveau (leiding geven aan grote ondernemingen of gelijkwaardige concerndelen of instellingen) groeide het loon gemiddeld met maar liefst 8,%. Het ministerssalaris steeg in dezelfde periode met,%. De inkomensontwikkeling in de (semi-)publieke sector is versneld ten opzichte van twee jaar terug. Tussen en 000 lag de gemiddelde inkomensontwikkeling van topfunctionarissen in de publieke sector op 5,%, tussen 00 en 00 dus op,%. In alle delen van de (semi-) publieke sector was sprake van een toegenomen groei van de topinkomens.

Inhoud Samenvatting Inleiding Onderzoeksverantwoording Inkomensniveau topfunctionarissen 0 Inkomensontwikkeling topfunctionarissen Gehanteerde begrippen Bijlagen: gedetailleerde tabellen 5

Inleiding In de Ministerraad van 5 maart 00 is besloten om periodiek het onderzoek Topinkomens in de (semi-)publieke sector uit te laten voeren door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), in samenwerking met de andere departementen. Het voorliggende onderzoeksrapport heeft betrekking op de jaren 00 en 00. Zoals blijkt uit de brief van de minister van BZK zal dit onderzoek jaarlijks herhaald worden en omstreeks Prinsjesdag aan de Kamer worden aangeboden. Het onderzoek geeft inzicht in de inkomensontwikkeling van de topfunctionarissen en in hun inkomensniveaus. De doelstelling van het onderzoek is het verzamelen en presenteren van inkomensgegevens. Dit ten behoeve van de discussie, de politieke besluitvorming en de beleidsontwikkeling rond de openbaarmaking van de topinkomens in de (semi-)publieke sector en de maatregelen om ongewenste inkomensontwikkelingen tegen te gaan. Tweede Kamer, vergaderjaar 00-00, 00 VII, nr..

Onderzoeksverantwoording Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met het onderzoeksbureau Research voor Beleid en betreft een vrijwillige schriftelijke enquête. Medio 00 zijn.0 vragenlijsten verstuurd naar instellingen in de (semi-)publieke sector. Hiervan hebben. instellingen gegevens verstrekt (% ). Het databestand waarop de onderzoeksresultaten zijn gebaseerd, bevat de inkomensgegevens van.0 topfunctionarissen die binnen de organisaties zitting hebben in het hoogste leidinggevend orgaan welke belast is met de dagelijkse leiding. Overeenkomstig het vorige onderzoek naar topinkomens in de (semi-)publieke sector, worden alleen functionarissen in de analyse meegenomen die jaarlijks een totaalinkomen incasseerden van minimaal 0.000. Dit betekent dat de tabellen over het inkomen in 00 gebaseerd zijn op de gegevens van.58 topfunctionarissen. Als gevolg van natuurlijk verloop komt het regelmatig voor dat topfunctionarissen door het jaar heen van functie wisselen. Daardoor kan de beloning, die over een jaar wordt toegekend, betrekking hebben op een geheel jaar of een gedeelte daarvan. Bij het verwerken van de beloningsgegevens van topfunctionarissen die betrekking hebben op een deel van een jaar wordt rekening gehouden met het tussentijds in of uit diensttreden. Daarnaast vormen deeltijddienstverbanden een factor om rekening mee te houden. Vanwege dergelijke ongelijkheden in arbeidsduur wordt een gestandaardiseerd jaarinkomen berekend. Dit berekende jaarinkomen is vergelijkbaar tussen de verschillende overheidssectoren en vergelijkbaar tussen 00 en 00. Benadrukt wordt dat de hier gepresenteerde beloningen de jaarbeloningen voor een topfunctie met een gestandaardiseerde arbeidstijd zijn. De beloningen komen daarom niet noodzakelijk overeen met de geldbedragen die de topfunctionarissen daadwerkelijk hebben ontvangen. Om de ontwikkeling van de topinkomens in kaart te kunnen brengen is het noodzakelijk om, van een functie, over de salarisgegevens van ten minste twee opeenvolgende jaren te beschikken. De onderzochte jaren betreffen 00 en 00. Uiteraard is het alleen mogelijk om een inkomensontwikkeling te berekenen indien beide jaren zijn ingevuld. Dit is niet altijd het geval, bijvoorbeeld omdat een Bij de interpretatie van de resultaten is dit responspercentage van belang. Hoewel dit percentage hoog mag worden genoemd, is uiteraard onbekend hoe hoog de inkomens van topfunctionarissen zijn bij de instellingen die niet hebben gerespondeerd. In hoeverre de waargenomen inkomensgegevens een representatief beeld geven van alle topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector, is niet zonder meer aan te geven. DGMP/AO, Topinkomens in de (semi-)publieke sector, AB00/U5, maart 00.

instelling pas kort bestaat of de topfunctie langere tijd vacant is geweest. Hierdoor is het aantal topfuncties waarop de ontwikkeling is gebaseerd kleiner (.8) dan het aantal topfunctionarissen waarvoor het inkomen in 00 bekend is (.58). De onderzochte organisaties zijn onderverdeeld in vijf taakvelden: Openbaar Bestuur, Veiligheid, Onderwijs, Zorg en Welzijn en Overige sectoren en onbekend. In tabel is een overzicht gegeven van het aantal topfunctionarissen (waarvoor het inkomen in 00 bekend is en minimaal 0.000 bedraagt) naar taakveld en sector. Meer dan de helft van de topfunctionarissen was werkzaam in het Openbaar Bestuur (5%). Van de.58 functionarissen waren dat er.5. Het grote aantal topfunctionarissen bij gemeenten en gemeentelijke diensten (.) was hiervoor verantwoordelijk. Maar ook in de sector Zorg en Welzijn werden veel topfunctionarissen geteld (.0). Hiervoor verantwoordelijk was het grote aantal bij verpleeg- en verzorgingstehuizen (58). Voor een juiste interpretatie van de resultaten is het van belang rekening te houden met de volgende nuanceringen: non-respons: De gegevens in dit onderzoek zijn gebaseerd op een vrijwillige enquête, waaraan % van de aangeschreven instellingen heeft meegewerkt. Hoewel dit percentage hoog mag worden genoemd, is uiteraard onbekend hoe hoog de inkomens van topfunctionarissen zijn bij de instellingen die niet hebben gerespondeerd. In hoeverre de waargenomen inkomensgegevens een representatief beeld geven van alle topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector, is niet zonder meer aan te geven. afbakening topfunctionaris: Wie wel en wie niet als topfunctionaris is geteld, is bepaald door de respondent (zelfselectie). Hierdoor kunnen personen als topfunctionaris zijn geteld, terwijl deze eigenlijk niet een dergelijke functie uitoefenen. Andersom kan natuurlijk in ieder geval: de gegevens van een topfunctionaris niet zijn verstrekt. periode 00-00: Vanzelfsprekend is de onderzochte periode van belang. Immers vanaf 00 is de arbeidsmarkt, onder invloed van de economische conjunctuur, geleidelijk ruimer geworden. Bij de interpretatie van de inkomensontwikkeling speelt de situatie op de arbeidsmarkt een belangrijke rol. inkomensbegrip: In dit onderzoek zijn behalve het bruto functieloon ook de vaste en variabele bijzondere beloningen tot het inkomen gerekend. Omdat vooral de variabele bijzondere beloningen per jaar in omvang kunnen verschillen, is dit van belang voor een juiste interpretatie van de inkomensontwikkeling. 8

Tabel Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar taakveld, 00 Abs. Rel. % Openbaar Bestuur Kerndepartement Hoog college van staat of een dienst van ministerie Agentschap van een ministerie Rechterlijke Macht Gemeente of gemeentelijke dienst Gemeenschappelijke regeling Provincie Waterschap Veiligheid Politieorganisatie Defensieorganisatie Onderwijs Onderwijs (beroeps- en volwasseneneducatie) Hoger beroepsonderwijs Universiteit of onderzoekinstelling Zorg en Welzijn Ziekenhuis Verpleeg- of verzorgingshuis Instelling voor gehandicapten GGZ-instelling Thuiszorginstelling Overige zorg- of welzijnsinstelling Overige sectoren en onbekend Publiekrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Privaatrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie a Overige organisatie.5 0. 00 0 8 0.0 58 5 5 8 5 88 8.58 5 0 0 00 a) Geen publiekrechtelijke ZBO. Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00.

Inkomensniveau topfunctionarissen Om het inkomensniveau van topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector te kunnen beoordelen speelt de definitie ervan een belangrijke rol. Tot het inkomen is gerekend het bruto functieloon en de vaste en variabele bijzondere beloningen. Omwille van de vergelijkbaarheid van de functionarissen zijn de belaste onkostenvergoedingen buiten beschouwing gebleven. Uitgaande van dit inkomensbegrip lag het gemiddelde inkomen van een minister op ongeveer 0.000 in 00. De inkomens van topfunctionarissen zijn hiertegen afgezet (tabel ). Tabel Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomensklasse en sector, 00 0.000 tot 00.000 Inkomen per jaar a in euro s 00.000 tot Meer dan 0.000 0.000 Abs. Meer dan 0.000 % Gemiddelde Openbaar Bestuur Kerndepartement Hoog college van staat of een dienst van ministerie Agentschap van een ministerie Rechterlijke Macht Gemeente of gemeentelijke dienst Gemeenschappelijke regeling Provincie Waterschap.58 5 8.88 8 0 55 8 0.5 0. 00 0 8.00 5.00 88.00.00 0.000.00 8.00 5.00 8.000 Veiligheid Politieorganisatie Defensieorganisatie 8 0 5 0 5.500 8.00 0.000 Onderwijs Onderwijs (beroeps- en volwasseneneducatie) Hoger beroepsonderwijs Universiteit of onderzoekinstelling 80 5 5 8 8 0 5 5 0.00.00 0.00 5.00 Zorg en Welzijn Ziekenhuis Verpleeg- of verzorgingshuis Instelling voor gehandicapten GGZ-instelling Thuiszorginstelling Overige zorg- of welzijnsinstelling 0 0 8 0 5 0 5 85 0 0.0 58 5 5 8 0.00 0.00 88.00 0.500.000.800 0.00 Overige sectoren en onbekend Publiekrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Privaatrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie b Overige organisatie 8 0 5 8 5 88 8 00.00 00.00 0.00 0.00 0.00.00. 5.58 0.00 a) Bruto functieloon inclusief vaste en variabele bijzondere beloningen. b) Geen publiekrechtelijke ZBO. Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00. Zie paragraaf Gehanteerde begrippen. 0

Van de.58 waargenomen topfunctionarissen ontving het leeuwendeel een inkomen tot 00.000. Dit betrof. functionarissen. Nog eens 5 functionarissen verdienden een inkomen tussen de 00.000 en 0.000 en, tot slot, ontvingen functionarissen een inkomen van meer dan 0.000 per jaar. Van de waargenomen functionarissen ontving dus % een inkomen gelijk of meer dan dat van een minister ( 0.000). Uit tabel blijkt dat het aantal topfunctionarissen met een jaarinkomen van 0.000 of meer het grootst was in de sector Zorg en Welzijn ( functionarissen). Maar ook bij het Openbaar Bestuur hadden functionarissen een inkomen dat hoger lag dan dat van een minister. Het relatieve aandeel topfunctionarissen met een jaarinkomen van 0.000 of meer verschilt sterk tussen de verschillende overheidssectoren. In het Openbaar Bestuur lag dit aandeel op %, in het Onderwijs op 5%. Dit aandeel was het hoogst bij de ziekenhuizen (%), de universiteiten/onderzoekinstellingen (5%) en de kerndepartementen (%) en het laagst bij de waterschappen (%), gemeenten/ gemeentelijke diensten (%) en de gemeenschappelijke regelingen (%). Eenzelfde beeld komt naar voren wanneer naar het gemiddelde jaarinkomen van een topfunctionaris wordt gekeken (zie ook grafiek ). Deze was het hoogst bij de ziekenhuizen ( 0.00), de universiteiten/onderzoekinstellingen ( 5.00) en de kerndepartementen ( 5.00) en het laagst bij de gemeenten/gemeentelijke diensten (.00), waterschappen ( 8.000) en de gemeenschappelijke regelingen ( 8.00).

Grafiek Gemiddeld jaarinkomen a van topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar sector, 00 a) Bruto functieloon inclusief vaste en variabele bijzondere beloningen. Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00. Het aandeel functionarissen met een inkomen van 0.000 of meer varieert ook naar omvang van de organisatie (uitgedrukt in aantal werknemers). Uit tabel blijkt dat naarmate de organisatieomvang toeneemt dit aandeel ook toeneemt. Enige uitzondering vormen de organisaties met.000 of meer werknemers waarbij het aandeel 0.000 of meer juist lager is dan in de voorliggende omvangcategorie. Bij de laagste inkomensklasse daalt ruwweg het aandeel functionarissen met de organisatieomvang. Hiermee wordt het algemene beeld bevestigd dat naarmate het aantal medewerkers van de organisatie stijgt het inkomen van de topfunctionarissen toeneemt.

Tabel Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomensklasse en organisatieomvang, 00 0.000 tot 00.000 Inkomen per jaar a in euro s 00.000 tot Meer dan 0.000 0.000 % Abs. Minder dan 00 werknemers 00-50 werknemers 50-00 werknemers 00 -.000 werknemers.000 -.000 werknemers Meer dan.000 werknemers 0 8 8 5 5 5 5..0.0 0 5.58 a) Bruto functieloon inclusief vaste en variabele bijzondere beloningen. Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00.

Inkomensontwikkeling topfunctionarissen Voor het grootste deel van de topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector steeg het bruto jaarinkomen tussen de 0 en 0% van 00 op 00. Van de.8 5 top-functionarissen betrof dit.8 personen (zie tabel ), oftewel 58%. Voor een klein deel van functionarissen was sprake van een daling van het jaarinkomen (5%). Het overige deel van de functionarissen zag het inkomen met meer dan 0% toenemen (%). Hierbij is van belang dat de variabele bijzondere beloningen, welke onderdeel uitmaken van het inkomen, van jaar op jaar in omvang kunnen verschillen. Gemiddeld nam het jaarinkomen van een topfunctionaris in de (semi-)publieke sector met,% toe van 00 op 00. Dit percentage varieerde van 5,5% bij de publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties (geen publiekrechtelijke ZBO) tot,% bij gemeenten/gemeentelijke diensten (zie ook grafiek ). Omdat bij gemeenten/ gemeentelijke diensten veel topfunctionarissen zijn waargenomen (namelijk.58 functionarissen), telt de hoge groei in deze sector zwaar mee in het gemiddelde van de totale (semi-)publieke sector. Opvallend is dat de hoge inkomensgroei in deze sector niet heeft geleid tot een hoog gemiddeld inkomen. In 00 lag het gemiddelde inkomen onder de topfunctionarissen in deze sector op.00 (zie tabel ). Blijkbaar is sprake van een inhaalslag onder de topfunctionarissen bij gemeenten/gemeentelijke diensten. 5 Van de.58 topfuncties waarvoor het jaarinkomen van 00 bekend is en meer dan 0.000 bedraagt, zijn er.8 waarvoor ook het jaarinkomen van 00 bekend is. Daar gegevens van beide jaren noodzakelijk zijn, is de inkomensontwikkeling gebaseerd op de gegevens van.8 respondenten. Alleen bij organisaties waarvoor de sector onbekend is, steeg het jaarinkomen van de topfunctionarissen met gemiddeld 8,%.

Tabel Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomensontwikkeling en sector, 00-00 < 0% Inkomensontwikkeling a 0-0 % > 0% Aandeel Gemiddelde > 0% ontwikkeling Abs. % Openbaar Bestuur Kerndepartement Hoog college van staat of een dienst van ministerie Agentschap van een ministerie Rechterlijke Macht Gemeente of gemeentelijke dienst Gemeenschappelijke regeling Provincie Waterschap 5. 55 88 5 5 0. 8 8.58 8 55 8 5 5,,8,, 5,,,5 5,8,8 Veiligheid Politieorganisatie Defensieorganisatie 5 8 0 0 0 5 0,5,,8 Onderwijs Onderwijs (beroeps- en volwasseneneducatie) Hoger beroepsonderwijs Universiteit of onderzoekinstelling 0 5 0 5 8 8, 5,,0, Zorg en Welzijn Ziekenhuis Verpleeg- of verzorgingshuis Instelling voor gehandicapten GGZ-instelling Thuiszorginstelling Overige zorg- of welzijnsinstelling 8 8 5 8 0 0 5 8 5 0.08 8 88,5 0,,,8, 0,0, Overige sectoren en onbekend Publiekrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Privaatrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie b Overige organisatie 58 5 0 0 5 8 55, 8,5, 5,5,0 8,.8.5.8, a) Bruto functieloon inclusief vaste en variabele bijzondere beloningen. b) Geen publiekrechtelijke ZBO. Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00. 5

Grafiek Gemiddelde inkomensontwikkeling a van topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar sector, 00-00 a) Bruto functieloon inclusief vaste en variabele bijzondere beloningen. Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00. Ten opzichte van topmanagers in het bedrijfsleven is sprake van een forse maar vergelijkbare loonstijging in de (semi-)publieke sector. Volgens de Arbeidsinspectie nam het bruto loon van topmanagers in het bedrijfsleven gemiddeld met 8,5% toe tussen 00 en 00. Bij de topmanagers op het hoogste functieniveau (leiding geven aan grote ondernemingen of gelijkwaardige concerndelen of instellingen) groeide het loon gemiddeld met maar liefst 8,%. Het ministerssalaris steeg in dezelfde periode met,%. De inkomensontwikkeling in de (semi-)publieke sector is versneld ten opzichte van twee jaar terug. Tussen en 000 lag de gemiddelde inkomensontwikkeling van topfunctionarissen in de publieke sector op 5,%, tussen 00 en 00 dus op,%. In alle delen van de (semi-)publieke sector was sprake van een toegenomen groei van de topinkomens. De versnelling was het grootst in het Openbaar Bestuur (8, procentpunten) en het kleinst in het Onderwijs (, procentpunten). Arbeidsinspectie Kantoor Den Haag, Arbeidsvoorwaardenontwikkelingen in 00, Een onderzoek naar de ontwikkelingen in de bruto-uurlonen en de extra uitkeringen, augustus 00.

Gehanteerde begrippen Belaste onkostenvergoedingen Deze bruto vergoeding wordt in de regel forfaitair toegekend en niet op basis van declaratie. Hieronder kunnen vallen de vaste representatievergoeding, de tegemoetkoming voor ziektekostenverzekering en vaste onkostenvergoedingen in verband met het volgen van cursussen, seminars, symposia en congressen, etc. Functieloon Functieloon is bruto loon exclusief toelagen, toeslagen en andere vaste vergoedingen zoals vakantiegeld of eindejaarsuitkering. Jaarinkomen In deze rapportage wordt tot het jaarinkomen gerekend het bruto functieloon inclusief vaste en variabele bijzondere beloningen, maar exclusief belaste onkostenvergoedingen. Daarnaast wordt een tweede inkomensbegrip gehanteerd (in de bijlagen). Hierbij zijn belaste onkostenvergoedingen ook meegeteld. Topfunctionarissen Dit zijn functionarissen die zitting hebben in het hoogst leidinggevende orgaan dat belast is met de dagelijkse leiding van de organisatie. Hieronder vallen de politieke en de ambtelijke leiding, de directie, het dagelijkse bestuur, het managementteam, het college, etc. Hiertoe worden zowel ambtelijke functionarissen als politieke bestuurders (politieke ambtsdragers) gerekend. Tot de politieke ambtsdragers worden gerekend: ministers, staatssecretarissen, leden van de Eerste en Tweede Kamer, Commissarissen van de Koningin, provinciaal gedeputeerden en statenleden, burgemeesters, wethouders, (deel-)gemeenteraadsleden, algemeen bestuurders waterschappen, dagelijks bestuur waterschappen en voorzitter waterschappen.

Variabele bijzondere beloningen Variabele bijzondere beloningen betreffen alle door de werkgever toegekende bruto toelagen en toeslagen die per jaar in omvang kunnen verschillen, zoals bonussen, tantièmes, gratificaties, eenmalige uitkeringen, bewust belonen, winstdelingen, etc. Indien deze beloning netto wordt uitgekeerd, dient het bedrag gebruteerd te worden. Uitgesloten zijn afkoopregelingen en eventuele nabetalingen. Vaste bijzondere beloningen Vaste bijzondere beloningen betreffen alle door de werkgever gegarandeerde bruto toelagen en toeslagen, zoals vakantiegeld, eindejaarsuitkering, vaste persoonlijke toelagen, ambtstoelagen etc. Indien deze beloning netto wordt uitgekeerd, dient het bedrag gebruteerd te worden. 8

Bijlagen: gedetailleerde tabellen Tabel A Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomensklasse en sector, 00 0.000 tot 00.000 Inkomen per jaar a in euro s 00.000 tot Meer dan Gemiddelde 0.000 0.000 Abs. Openbaar Bestuur Kerndepartement Hoog college van staat of een dienst van ministerie Agentschap van een ministerie Rechterlijke Macht Gemeente of gemeentelijke dienst Gemeenschappelijke regeling Provincie Waterschap.58 5 8.88 8 0 55 8 0.5 0. 00 8.00 5.00 88.00.00 0.000.00 8.00 5.00 8.000 Veiligheid Politieorganisatie Defensieorganisatie 8 0 5 0.500 8.00 0.000 Onderwijs Onderwijs (beroeps- en volwasseneneducatie) Hoger beroepsonderwijs Universiteit of onderzoekinstelling 80 5 5 8 8 0 0.00.00 0.00 5.00 Zorg en Welzijn Ziekenhuis Verpleeg- of verzorgingshuis Instelling voor gehandicapten GGZ-instelling Thuiszorginstelling Overige zorg- of welzijnsinstelling 0 0 8 0 5 0 5 85 0 0.0 58 5 5 0.00 0.00 88.00 0.500.000.800 0.00 Overige sectoren en onbekend Publiekrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Privaatrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie b Overige organisatie 8 0 5 8 5 88 8 00.00 00.00 0.00 0.00 0.00.00. 5.58 0.00 Tabel A Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomensklasse en organisatieomvang, 00 0.000 tot 00.000 Inkomen per jaar a in euro s 00.000 tot Meer dan Gemiddelde 0.000 0.000 Abs. Minder dan 00 werknemers 00-50 werknemers 50-00 werknemers 00 -.000 werknemers.000 -.000 werknemers Meer dan.000 werknemers.5 8 0 5 8 8 5 8 8 8 5 0 5..0.0 0 8.800.00 85.00 00.00.00 0.00.00. 5.58 0.00 a) Bruto functieloon inclusief vaste en variabele bijzondere beloningen. b) Geen publiekrechtelijke ZBO. Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00.

Tabel B Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomensklasse en sector, 00 Inkomen (incl. belaste onkostenvergoeding) per jaar a in euro s 0.000 tot 00.000 00.000 tot 0.000 Meer dan 0.000 Gemiddelde Abs. Openbaar Bestuur Kerndepartement Hoog college van staat of een dienst van ministerie Agentschap van een ministerie Rechterlijke Macht Gemeente of gemeentelijke dienst Gemeenschappelijke regeling Provincie Waterschap. 0 8 55.8 5 58 5 8 0 8 0 8.5 0. 00 8.00.00.00.500 0.00.800 8.00.00 8.500 Veiligheid Politieorganisatie Defensieorganisatie 58 8 8 0.00 8.00 05.00 Onderwijs Onderwijs (beroeps- en volwasseneneducatie) Hoger beroepsonderwijs Universiteit of onderzoekinstelling 0 0 50 5 8 0.00.00 0.000 8.00 Zorg en Welzijn Ziekenhuis Verpleeg- of verzorgingshuis Instelling voor gehandicapten GGZ-instelling Thuiszorginstelling Overige zorg- of welzijnsinstelling 5 0 88 58 5 8 80 5 5 50.0 58 5 5 0.00.000 8.500 0.00 5.00 5.500 0.00 Overige sectoren en onbekend Publiekrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Privaatrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie b Overige organisatie 5 85 5 0 5 5 0 8 5 88 8 0.00 0.800.00 08.00 05.00 5.00.00 8 500.58.00 Tabel B Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomensklasse en organisatieomvang, 00 Inkomen (incl. belaste onkostenvergoeding) per jaar a in euro s 0.000 tot 00.000 00.000 tot 0.000 Meer dan 0.000 Gemiddelde Abs. Minder dan 00 werknemers 00-50 werknemers 50-00 werknemers 00 -.000 werknemers.000 -.000 werknemers Meer dan.000 werknemers.0 80 5 8 0 8 5 58 8 5..0.0 0 80.00.800 8.00 0.800.00 5.00 5.800.00 8 500.58.00 a) Bruto functieloon inclusief vaste en variabele bijzondere beloningen en belaste onkostenvergoeding. b) Geen publiekrechtelijke ZBO. Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00. 0

Tabel C Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomensontwikkeling en sector, 00-00 Inkomensontwikkeling a < 0% 0-0 % > 0% Gemiddelde Abs. % Openbaar Bestuur Kerndepartement Hoog college van staat of een dienst van ministerie Agentschap van een ministerie Rechterlijke Macht Gemeente of gemeentelijke dienst Gemeenschappelijke regeling Provincie Waterschap 5. 55 88 5 5 0. 8 8.58 8 55,,8,, 5,,,5 5,8,8 Veiligheid Politieorganisatie Defensieorganisatie 5 8 0 0 0 0,5,,8 Onderwijs Onderwijs (beroeps- en volwasseneneducatie) Hoger beroepsonderwijs Universiteit of onderzoekinstelling 0 5 0 5 8, 5,,0, Zorg en Welzijn Ziekenhuis Verpleeg- of verzorgingshuis Instelling voor gehandicapten GGZ-instelling Thuiszorginstelling Overige zorg- of welzijnsinstelling 8 8 5 8 0 0 5 8 5 0.08 8 88,5 0,,,8, 0,0, Overige sectoren en onbekend Publiekrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Privaatrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie b Overige organisatie 58 5 0 0 5, 8,5, 5,5,0 8,.8.5.8, Tabel C Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomensontwikkeling en organisatieomvang, 00-00 < 0% Inkomensontwikkeling a 0-0 % > 0% Gemiddelde Abs. % Minder dan 00 werknemers 00-50 werknemers 50-00 werknemers 00 -.000 werknemers.000 -.000 werknemers Meer dan.000 werknemers 5 5 55 58 0 08 8 5 0.0 5 58 0 8 5,,,,8 0,,5 5,.8.5.8, a) Bruto functieloon inclusief vaste en variabele bijzondere beloningen. b) Geen publiekrechtelijke ZBO. Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00.

Tabel D Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomensontwikkeling en sector, 00-00 Inkomensontwikkeling (incl. belaste onkostenvergoeding) a < 0% 0-0 % > 0% Gemiddelde Abs. % Openbaar Bestuur Kerndepartement Hoog college van staat of een dienst van ministerie Agentschap van een ministerie Rechterlijke Macht Gemeente of gemeentelijke dienst Gemeenschappelijke regeling Provincie Waterschap 00 5 5 5 5.5 5 5 8 0 88 8 0 50 0. 8 8.58 8 55,,,, 5, 5,5,5 5,, Veiligheid Politieorganisatie Defensieorganisatie 5 8 5 0 5 0 0 0,,8, Onderwijs Onderwijs (beroeps- en volwasseneneducatie) Hoger beroepsonderwijs Universiteit of onderzoekinstelling 5 0 5 8,, 8,8,5 Zorg en Welzijn Ziekenhuis Verpleeg- of verzorgingshuis Instelling voor gehandicapten GGZ-instelling Thuiszorginstelling Overige zorg- of welzijnsinstelling 8 5 8 0 88 5 5 0 5 5.08 8 88, 0,0,,,,, Overige sectoren en onbekend Publiekrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Privaatrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie b Overige organisatie 0 0 0 0 5 5 0 0 5, 8,, 5,,0,0 0.0.5.8, Tabel D Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomensontwikkeling en organisatieomvang, 00-00 < 0% Inkomensontwikkeling (incl. belaste onkostenvergoeding) a 0-0 % > 0% Gemiddelde Abs. % Minder dan 00 werknemers 00-50 werknemers 50-00 werknemers 00 -.000 werknemers.000 -.000 werknemers Meer dan.000 werknemers 8 5 8 55 5 5 5 5 0 0 88 5 0.0 5 58 0 8 5,,0,0, 0,, 5,0 0.0.5.8, a) Bruto functieloon inclusief vaste en variabele bijzondere beloningen en belaste onkostenvergoeding. b) Geen publiekrechtelijke ZBO. Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00.

Tabel E Topfunctionarissen in de (semi-)publieke sector naar inkomenscomponenten en sector, 00 Functieloon Gemiddelden per jaar Belaste Bijzondere onkostenvergoeding beloningen Vast Variabel a Openbaar Bestuur Kerndepartement Hoog college van staat of een dienst van ministerie Agentschap van een ministerie Rechterlijke Macht Gemeente of gemeentelijke dienst Gemeenschappelijke regeling Provincie Waterschap.00.00 8.00 80.00 8.000.00.00 8.00.00.00 5.00.00.800.00.000.00.000 8.00 800.00.00.00 0 500.00 500 00.00.800.000.00.00.800 00.800 500 8.00.00.00.500 0.00.800 8.00.00 8.500 Veiligheid Politieorganisatie Defensieorganisatie 8.00.00 85.00.00.00.800.500 800.00.00.000.000.00 8.00 05.00 Onderwijs Onderwijs (beroeps- en volwasseneneducatie) Hoger beroepsonderwijs Universiteit of onderzoekinstelling 0.00 8.800.00 5.00.00 0.500.500.800.00.800.00.800.00.500.000.00.00.00 0.000 8.00 Zorg en Welzijn Ziekenhuis Verpleeg- of verzorgingshuis Instelling voor gehandicapten GGZ-instelling Thuiszorginstelling Overige zorg- of welzijnsinstelling 0.00.00 8.500 8.800 0.00 8.500.00 0.00.00 8.00.00.00 8.000.00.800.00.00.500.00.00 500.500.00.00.00.00.00.00 0.00.000 8.500 0.00 5.00 5.500 0.00 Overige sectoren en onbekend Publiekrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Privaatrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie b Overige organisatie 8.00 85.00 8.000 5.00 8.00 80.000.00.000.00 0.00 0.00 0.500.00.00.00 800.00.00.800.500.00.00.00.500 0.00 0.800.00 08.00 05.00 5.00 8.00 0.00.00.500.00 a) Bruto functieloon inclusief vaste en variabele bijzondere beloningen en belaste onkostenvergoeding. b) Geen publiekrechtelijke ZBO. Bron: BZK, Onderzoek Topinkomens 00.