Kasteel Doorwerth Ruud van Capelleveen Nummer: 16 kijk op www.absolutefigures.nl voor digitale boeken
Kasteel Doorwerth www.absolutefigures.nl DOOR RUUD VAN CAPELLEVEEN Colofon Dit is een uitgave van: Absolute Figures Margrietstraat 4, 6921 ZD Duiven Telefoon: 0316 280 698 Eindredactie: Ruud van Capelleveen Bezoek onze website: www.absolutefigures.nl Copyright Het is niet toegestaan om de inhoud en werking van onze download te wijzigen. Ook mag u de inhoud van deze download niet op een andere manier verspreiden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. 2011-2017 In 2008 bezochten Ruud van Capelleveen en Ageeth van Amerongen de middeleeuwse burcht de Doorwerth. De foto's die zij tijdens dit bezoek maakten vormen de basis voor deze presentatie over kasteel Doorwerth. Deze gratis download bevat veertig foto's van deze markante Gelderse burcht. De vorm van kasteel Doorwerth benadert het idee bij velen van een echt middeleeuws kasteel: een kasteel met hoofdburcht, grachten en voorburcht met talloze bijgebouwen. De Doorwerth ligt bij het gelijknamige plaatsje in de uiterwaarden van de Rijn. Het is een van de mooiste en oudste kastelen van Gelderland. De eerste woontoren uit 1280 bood goed uitzicht op de uiterwaarden en de rivier de Rijn. In de loop der tijd werd de woontoren uitgebouwd tot een volwaardig middeleeuws kasteel. www.absolutefigures.nl Kastelen Extra 16 2
Kasteel Doorwerth Ingang voorburcht Eind jaren twintig fietsten Jan Feith en Charles Behrens van Arnhem, via Oosterbeek en de Duno naar de Doorwerth. Deze schrijvers toerden door Nederland om inspiratie op te doen voor hun Zwerftochten door Nederland: Gelderland. Dit album was een uitgave van een koekfabrikant uit Zaandam. Het bedrijf trachtte de lust naar meer koek op te wekken door aan elke verpakking een plaatje toe te voegen. De consument plakte deze illustraties op de genummerde lege plekken in het album. De tekst van Jan Feith en Charles Behrens is zeer beeldrijk. Zij beschreven ons land met grote geestdrift. Volgens deze schrijvers was alles mooi in Gelderland. Zo ook op de Veluwse heuvelrug bij de Rijn. Bij de landelijke herberg De Drie Salmen heerst een vredige rust; de zon tekent lichte plekken op witte muren en dichtbij steken torens en tinnen van de Doorwerth tussen oud geboomte af tegen de lucht. De slotgracht droomt; wat witte eenden slobberen er druk. Stoer staan de hoge muren op; een windvaan knarst bij wijlen. Kippen lopen over de binnenplaats; zware oude acacia s buigen stevige takken; kastanjes staan er fors, al vele jaren lang. Hoewel ik deze tekst voor uw gemak grotendeels hertaalde naar www.absolutefigures.nl 16 3
Ophaalbrug hedendaags Nederlands, krijgt u toch een goede indruk van de verhaalkunst uit de jaren twintig. Ook het verval van de Doorwerth in de negentiende eeuw kreeg een lyrische bewerking van deze schrijvers: Maar eens, lang nadat de oude geslachten van de Homoet s er woonden, de ridders op vurige rossinanten met bassende doggen ter jacht togen op de Veluwse heide, lang na de dagen dat jonkvrouwen en knapen in de Kemenade zich vermaakten met zingen bij de luit, of het spinnenwiel er rap snorde, kwam het kasteel te vervallen. De verweerde mortel hield niet meer; de stenen raakten los; planten groeiden tussen voegen en spleten, kauwen hadden hun nest gebouwd in schietgaten en onder de daken. Op het slotplein schoten distels, grassen en andere kruiden dicht op, zo, dat het wel een sprookjesslot leek. Dat bleef zo, schreven Jan Feith en Charles Behrens in Zwerftochten door Nederland: Gelderland, tot de nestor van Gelre s oudheidkenner F. A. Hoefer het kasteel kocht en het met rijkssubsidie gerestaureerd kon worden; waardoor men nu in de oude Doorenweerd het type ziet van een middeleeuwse burcht, met heel het samenstel van voorhoven, grachten, bruggen en wallen. En op die wallen, waar eens lepelbleiden stonden, liggen nu kanonnen en mortieren in allerlei vormen en soorten, tot de nieuwste gevechtswerktuigen toe. Door deze en andere www.absolutefigures.nl 16 4
Ophaalbrug gevechtswerktuigen van Duitse en geallieerde makelij werd kasteel Doorwerth verwoest tijdens de Slag om Arnhem in 1944. De restauratie duurde lang: er werd van 1958 tot 1973 gemetseld en getimmerd aan de Doorwerth. Hierbij werd het kasteel zoveel mogelijk in de laatmiddeleeuwse toestand teruggebracht. Tijdens deze laatste omvangrijke renovatie werden enkele interessante archeologische vondsten gedaan. Naast het gebruikelijke aardewerk, vond men haardsteentjes uit de zestiende eeuw, met onder meer het wapen en het motto 'Plus Oultre' (steeds verder) van keizer Karel V. www.absolutefigures.nl 16 5
De toegangspoort van Doorwerth Doorwerth wordt omgeven door een gracht www.absolutefigures.nl 16 6
Een bijgebouw van de voorburcht Poortgebouw www.absolutefigures.nl 16 7
Wapenschild Wapenschild en buitengevel www.absolutefigures.nl 16 8
In het poortgebouw Zicht op de slotbrug www.absolutefigures.nl 16 9
Binnenplaats Poortgebouw vanaf binnenplaats www.absolutefigures.nl 16 10
Nederlandse kastelen Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de ontstaansgeschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen. Het woord kasteel werd in de middeleeuwen nooit gebruikt als aanduiding voor een kasteel, in welke hoedanigheid dan ook. De term kasteel wordt pas sinds de laatste eeuwen gebruikt en geldt als een soort verzamelnaam voor alle vormen van kastelen. In de middeleeuwen werden kasteelachtige gebouwen aangeduid als: huis, stins of steenhuis, burg of burcht, slot, borg, havezate, ridderhofstad of toren. www.absolutefigures.nl Er zijn veel kastelenliefhebbers in Nederland. Zij zijn om verschillende redenen geïnteresseerd in kastelen. Gewoon omdat het aansprekende monumenten zijn uit het verleden, maar ook wel omdat kastelen aardige doelen zijn om eens tijdens een dagje uit te bezoeken. En dan zijn er liefhebbers, die alles willen weten over kastelen, hun ontwikkeling, hun bouwgeschiedenis en hun bewoners. 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' is bedoeld voor die geïnteresseerden, die iets meer over kastelen willen weten, waarom ze zijn ontstaan, hoe ze in de loop van de tijd zijn veranderd en hoe ze er uit zien. bekijk dit digitale boek op https://www.absolutefigures.nl www.absolutefigures.nl 16 11
Ingang bijgebouw Hoofdburcht www.absolutefigures.nl 16 12
Gevels hoofdburcht Ingangspoort hoofdburcht www.absolutefigures.nl 16 13
Ter herinnering aan F.A. Hoefer foto Ageeth van Amerongen Gevels hoofdburcht www.absolutefigures.nl 16 14
Ingang hoofdburcht De gracht tussen voorburcht en hoofdburcht www.absolutefigures.nl 16 15
Gevels op de binnenplaats van de hoofdburcht Toren hoofdburcht www.absolutefigures.nl 16 16
Doorwerth staat er weer prachtig bij Blik door de poort naar de binnenplaats www.absolutefigures.nl 16 17
Het terras van het kasteelrestaurant In de Doorwerth is een jachtmuseum www.absolutefigures.nl 16 18
De hoofdburcht De hoofdburcht over de noordelijke slotgracht www.absolutefigures.nl 16 19
De hoofdburcht vanaf de noordelijke ingang foto Ageeth van Amerongen De noordelijke ingang met slotburg www.absolutefigures.nl 16 20
Hoofdburcht en slotbrug Noordzijde voorburcht www.absolutefigures.nl 16 21
Vanuit het noordwesten De westzijde van de voorburcht www.absolutefigures.nl 16 22
De westzijde van de voorburcht Kasteelingang vanuit het zuiden www.absolutefigures.nl 16 23
Doorwerth vanuit de moestuin Zuidgevel met hoektoren www.absolutefigures.nl 16 24
bekijk onze digitale boeken op https://www.absolutefigures.nl www.absolutefigures.nl 16 25
Gratis Nieuwsbrieven Neem nu een gratis abonnement op één of meerdere nieuwsbrieven van Absolute Figures. Met onze nieuwsbrieven informeren wij u op het gebied van uw interesse. Net als op onze websites, gratis downloads en e-boeken streven wij met onze nieuwsbrieven naar een hoge kwaliteit. De nieuwsbrieven van Absolute- Figures.nl zijn een begrip geworden in Nederland. Hiermee informeren wij de liefhebbers al bijna twintig jaar. Bekijk het overzicht van onze informatieve nieuwsbrieven: Gratis Nieuwsbrieven Digitale Boeken Onze digitale boeken zijn niet verkrijgbaar in de reguliere boekhandel. Onze producten worden uitsluitend via onze winkel op het internet verkocht. Hierdoor kunnen wij de prijzen van onze boeken aantrekkelijk houden. www.absolutefigures.nl AbsoluteFacts.nl De website AbsoluteFacts.nl schenkt aandacht aan geschiedenis. Op deze site raakt u niet uitgekeken, want regelmatig worden nieuwe interessante onderwerpen toegevoegd, met name over de Nederlandse geschiedenis, kastelen en de koninklijke huizen van Europa. www.absolutefacts.nl CultuurArchief.nl Informatieve Nederlandse site met interessante artikelen over kunst en kunstenaars. CultuurArchief.nl is een uitgebreide website voor iedereen die van kunst houdt. www.cultuurarchief.nl Filahome.nl Filahome is een onafhankelijk filatelistisch tijdschrift op het internet met elke week nieuwe publicaties. De nadruk ligt op postzegels, maar er wordt ook aandacht geschonken aan algemene filatelistische onderwerpen. www.filahome.nl www.absolutefigures.nl 16 26