Marktanalyse 2018 Zuidoost-Brabant 28-03-2018
Marktanalyse regio Zuidoost-Brabant Voor u ligt de marktanalyse 2018 Verpleging en Verzorging van CZ zorgkantoor regio Zuidoost-Brabant. In de marktanalyse vindt u informatie terug over demografische ontwikkelingen, zorginkoop, toegankelijkheid en zorgaanbod. Deze marktanalyse is geschreven met behulp van landelijke cijfers (o.a. CBS), daarnaast zijn ook gegevens van CZ zorgkantoor gebruikt zoals wachtlijstinformatie en declaratiegegevens. Namens de makers wenst CZ zorgkantoor u veel leesplezier. Het opstellen van deze marktanalyse is met de grootste zorgvuldigheid gebeurd om alle stakeholders een beeld te geven van de ontwikkeling van vraag en aanbod. Wanneer er desondanks toch onjuistheden in voor komen, aanvaardt CZ zorgkantoor daarvoor geen enkele aansprakelijkheid. Ook aanvaardt CZ zorgkantoor geen aansprakelijkheid voor enige directe of indirecte schade die zou kunnen ontstaan door het gebruik van de hierin aangeboden informatie. 2
CZ zorgkantoor regio s Deze presentatie heeft betrekking op de regio Zuidoost-Brabant. Zuidoost-Brabant (ZOB) is een van de zes zorgkantoor regio s in het beheer van CZ zorgkantoor. Andere regio s zijn: Zeeland (ZEE), West- Brabant (WBR), Zuid Hollandse Eilanden (ZHE), Haaglanden (HAA) en Zuid- Limburg (ZLI). In deze marktanalyse zal regelmatig gerefereerd worden naar deze andere regio s of het CZ zorgkantoor gemiddelde. 3
Brede beleidsvisie ouderenzorg nu en in de toekomst. CZ groep heeft op 1 april 2017 voor het eerst haar beleidsvisie Ouderenzorg nu en in de toekomst gepubliceerd, waarbij de nadruk ligt op de samenhang in de regionale zorgketen. Dit met als doel een optimale samenwerking tussen de verschillende sectoren te stimuleren zodat een effectieve zorgketen voor (kwetsbare) ouderen ontstaat. Inmiddels hebben we een nadere verdiepingsslag gemaakt. In dit nieuwe visiedocument is nader beschreven hoe wij vinden dat de samenwerkingsafspraken eruit zouden moeten zien om te komen tot een optimale keten om de ouderen en de mantelzorger heen. Alleen dan werkt de zorgketen als een geïntegreerd en samenwerkend zorgcontinuüm. 4
Relatief aantal inwoners per leeftijdsgroep Limburg Zuid-Oost Brabant Demografische gegevens Zuidoost-Brabant Zuidoost-Brabant is na de regio Haaglanden de grootste CZ zorgkantoorregio gebaseerd op het totaal aantal inwoners. De regio Zuidoost-Brabant is vergelijkbaar met de regio West-Brabant wat betreft demografische gegevens. De leeftijdscategorie 40-60 is de grootste leeftijdsgroep. West-Brabant Zeeland Zuid-Hollandse Eilanden Haaglanden 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 0-10 10-20 20-30 30-40 40-50 50-60 60-70 70-80 80-90 90+ Limburg Zuid-Oost Brabant Absoluut aantal inwoners per leeftijdsgroep 1-1-2017 West-Brabant Zeeland Zuid-Hollandse Eilanden Haaglanden 0 100000 200000 300000 400000 500000 600000 700000 800000 0-10 10-20 20-30 30-40 40-50 50-60 60-70 70-80 80-90 90+ Bron: CBS Statline (2018) 5
Demografische gegevens Zuidoost-Brabant De grafiek hiernaast geeft alleen 60 plussers in 2017 in Zuidoost-Brabant weer. De regio Zuidoost-Brabant heeft de meeste 60 plussers van alle CZ zorgkantoorregio s. Bevolkingssamenstelling naar leeftijd CZ zorgkantoorregio's 2017 Limburg Zuid-Oost Brabant West-Brabant Zeeland Zuid-Hollandse Eilanden Haaglanden 0 50000 100000 150000 200000 250000 60-70 70-80 80-90 90+ Bron: CBS Statline (2018) 6
Regiobudget 2017 De tabel laat productieafspraak i.c.m. over- en onderproductie op CZ zorgkantoor regioniveau zien. Voor 2017 is in de regio Zuidoost-Brabant voor 411,6 miljoen euro aan zorg ingekocht. Hiervan is voor 900k euro niet gerealiseerd door de aanbieders. Deze onderproductie is lastig verklaarbaar door de toename van wachtenden op het einde van 2017. Het is onduidelijk of personeelsproblematiek de capaciteit van de zorgaanbieders heeft beïnvloed op het einde van het jaar. Regio Ingekocht 2017 Over/onderproductie 2017 Realisatiegraad Haaglanden 499.721.487 403.369 100,1% West-Brabant 478.244.709-1.026.965 99,8% Zeeland 286.548.665-2.038.398 99,3% Zuid-Hollandse Eilanden 217.115.167 105.446 100,0% Zuid-Limburg 507.494.181 10.801 100,0% Zuidoost-Brabant 411.670.637-931.906 99,8% 7
Ontwikkeling wachtlijst Zuidoost-Brabant Toegankelijkheid (1) 600 559 De grafiek hiernaast laat de trend van het aantal wachtenden in Zuidoost- Brabant over 2016 en 2017 zien. 500 400 410 425 478 485 476 457 410 482 In 2017 schommelt het aantal wachtenden rond de 460 cliënten. 300 Eind 2017 zien we dit aantal stijgen naar 559 cliënten. 200 Deze stijging kan deels verklaard worden door de griepepidemie. 100 0 januari 2016 april 2016 juli 2016 oktober 2016 januari 2017 april 2017 juli 2017 oktober 2017 januari 2018 8
Wachtenden Toegankelijkheid (2) Hiernaast is het relatief aantal wachtenden van de regio Zuidoost- Brabant t.o.v. andere CZ zorgkantoor regio s uitgelicht. Dit is uitgerekend door het aantal wachtenden te delen door het aantal cliënten in de regio. 7,43% 6,92% 6,60% 5,83% 4,77% Eind 2017 zijn in ZOB (relatief) veel cliënten die op een opname in een verpleeghuis wachten. 2,53% ZOB ZLI WBR ZHE ZEE HAA 9
Toegankelijkheid (3) De grafiek hiernaast laat de regionale verhouding tussen aantal wachtenden en de over- of onderproductie per CZ zorgkantoorregio zien op basis van de ingekochte zorg in 2017. In regio ZOB was ultimo 2017 een onderproductie van 900 duizend euro. Dit bedrag staat ongeveer gelijk aan de kosten van 11 cliënten die langdurige zorg ontvangen. Eind 2017 stonden 576 mensen op de wachtlijst in Zuidoost-Brabant. Het verschil tussen vraag en aanbod wordt mogelijk verklaard door een te kort aan arbeidskrachten en capaciteit in deze regio. Zorgaanbieders zijn momenteel uitbreidingsmogelijkheden aan het onderzoeken. -2038 Onder- of overproductie (X 1000) vs. aantal wachtende cliënten -1027-932 Zeeland Zuid-Hollandse eilanden Haaglanden West-Brabant Zuidoost-Brabant Zuid-Limburg 11 105 237 242 250 403 519 576 640 Wachtende cliënten Onder-/ overproductie (X1.000) 10
Score tijdigheid ZOB 94,0% Toegankelijkheid (4) 93,0% 92,8% 92,5% De grafiek geeft het percentage cliënten met de status actief wachtende weer, die binnen de treeknorm zijn opgenomen in een intramurale setting. Er is in ZOB een dalende trend te zien vanaf half 2016 t/m eind 2017. In 2017 is door het zorgkantoor voor alle leveringsvormen meer zorg ingekocht (zie volgende sheet) dan in 2016. Dit is echter nog niet voldoende om een hoger percentage mensen binnen de treeknorm op te nemen. 92,0% 91,0% 90,0% 89,0% 88,0% 87,0% 86,0% 90,6% 90,8% 87,3% 90,6% 89,9% 89,1% 85,0% 84,0% jan-16 apr-16 jul-16 okt-16 jan-17 apr-17 jul-17 okt-17 11
Zorgaanbod 6000 Aanbod in de regio (1) De grafiek hiernaast is een weergave van het aanbod van zorg per leveringsvorm over 2016 en 2017. 5000 4000 5378 5284 De afbouw van het aantal intramurale cliënten is te verklaren door de in 2014 gestarte afbouw van de lage ZZP s. 3000 CZ zorgkantoor stuurt actief op extra VPT bedden, wat resulteert in een forse toename van VPT bedden in 2017. 2000 1000 659 741 115 206 0 ZZP VPT MPT November 2016 November 2017 12
Herfindahl-Hirschmann Index Aanbod in regio (2) 0,45 0,43 De HH index is een meetinstrument waarmee de concentratie (marktaandeel) in een bedrijfstak gemeten kan worden. 0,40 0,35 Uitgangspunten van deze index zijn: 1 = monopolie waarbij 1 aanbieder alle zorg levert. 0 = perfecte competentie waarbij zorgaanbod zeer divers is. Index is op zorgkantoor regioniveau bepaald door de omzet (uitgespit in leveringsvorm) van zorgaanbieders als uitgangspunt te nemen. De index laat zien dat er met name bij de leveringsvorm VPT weinig concurrentie in ZOB plaats vindt. Bij de leveringsvorm ZZP is de meeste diversiteit van aanbod in ZOB. 0,30 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,17 0,11 0,13 0,15 0,13 0,15 0,24 0,19 0,24 0,15 0,14 0,10 0,09 0,12 0,16 0,15 0,12 Zeeland West-Brabant Zuidoost Brabant Haaglanden Zuid-Hollandse eilanden Zuid-Limburg 0,00 ZZP VPT MPT 13
De locaties in Zuidoost-Brabant Voor een overzicht van de locaties verwijzen wij u graag naar de Zorgatlas. 14
Algemene ontwikkelingen en knelpunten in Zuidoost-Brabant Gezien de demografische ontwikkelingen in de regio Zuidoost-Brabant zijn er regionale uitdagingen. Ook landelijke thema s komen in de regio naar voren. Hieronder volgt een overzicht van de verschillende ontwikkelingen en knelpunten in CZ zorgkantoorregio Zuidoost-Brabant. Snijvlakken van Zvw, Wlz en Wmo. Voor een goede werking van de keten is afstemming nodig met gemeenten, zorgaanbieders, zorgverzekeraars en zorgkantoren. Dit gaat breder dan overleg over specifieke thema s, zoals spoedzorg of specifieke inkoopsectoren, maar moet belicht worden vanuit de hele keten. Daarbij moeten bijvoorbeeld ook de reguliere doorstroom, de triage, de opnamecapaciteit en de zorgduur worden meegenomen. Dit kan niet alleen vanuit het ziekenhuis of de thuiszorg worden bekeken, maar vraagt inzet van alle spelers in een regio. Onder meer door inzet van Regie in de Regio organiseren we samenwerking tussen partners in de regio om inwoners gezonder te houden. En als zij dan toch patiënt worden, willen wij dat we zorg kunnen bieden die ze echt nodig hebben, dichtbij, van hoge kwaliteit en passend bij hun zorgvraag. Met regie in de regio denken wij toekomstbestendige zorg rondom (kwetsbare) ouderen mede vorm te kunnen geven. Arbeidsmarktproblematiek. De signalen van gebrek aan personeel nemen toe. Dit leidt tot stijging van de wachtlijsten in Zuidoost-Brabant. Door de personeelsproblematiek kunnen aanbieders lastig uitbreiden en hebben zorgaanbieders moeite om openstaande vacatures voor de huidige capaciteit te vullen. Het is een van de speerpunten voor 2018 om samen met aanbieders ons in te zetten voor de aanpak van dit probleem. Toename dubbele zorgvragers (GGZ en V&V). Door ouder wordende chronische GGZ cliënten met toenemende V&V problematiek verandert de zorgvraag. Om te voorkomen dat deze groep tussen wal en schip valt, is er actieve samenwerking tussen de GGZ en de V&V. Veel vraagstukken worden al opgelost door het veld, maar we brengen in 2018 deze doelgroep verder in kaart en stimuleren waar nodig specialistisch aanbod. CZ zorgkantoor heeft voor 2018 het aanbod voor echtparen opgenomen als speerpunt. Hierbij zal het aanbod in kaart gebracht worden en mochten er witte vlekken zijn, dan zal hierover in overleg worden gegaan met de relevante zorgaanbieders. CZ zorgkantoor zal ook in 2018 doorgaan met cliëntvolgende bekostiging, in de vorm van maandelijkse herschikking. Tot slot, staat 2018 ook in het teken van de verdere uitwerking van het kwaliteitskader verpleeghuiszorg. 15
Einde 28-03-2018 16