Indeling Les voor de co-assistenten: anestheise bij oogheelkunde 11/10/2017 Dr Ellen Vandemaele Ingrepen organisatie Preoperatief aspecten Anatomie/fysiologie Aandachtspunten anesthesie Complicaties ogen tijdens anesthesie Organisatie Campus Sint Pieter- uitbouw CDC toekomst E772 daghospitaal E 722 hopsitalisatie Oka 7de en de kleedruimte eerste (code) Veel procedures gebeuren door de oogartsen onder locale of regionale anesthesie Hier plaatsen oogartsen zelf een block Procedures onder AA zijn maar een deel van het totaal aantal ingrepen Algemeen: weinig invasief Pediatrie-geriatrische patiënt co-morbiditeit Rpl ane of vragenlijst (indien jonge gezonde pat) / urgenties indien geen dossier altijd VL Time-out procedure cfr richtlijnen ziekenhuis Ingrepen Pediatrische oftalmologie: Onderzoek: ERG, Aangeboren aandoeningen zoals cataract Oncologische aandoeningen Strabisme Volwassenen: Vitreoretinale chirurgie Corneapathologie Glaucoom Traanwegen en oogleden Orbita strabisme Urgentie: Oogperforatie, acute RLL, vreemd voorwerp, endophtalmitis
Pre-operatief Pre-operatief Oudere patiënten met comorbiditeit Ook kleine kinderen 60weken PML vooraleer daghospitaal mogelijk, jonger nacht opname op de zuigelingenafdeling Belangrijk volledig dossier patienten vaak niet in behandeling UZLeuven Laag risico chirurgie Anesthesie check belangrijk voor optimale pre-operatieve voorbereiding en inschatten risico, behandeling risicofactoren en aanpassen anesthesiebeleid Nuchter zijn: cfr dienstrichtlijnen Urgenties niet altijd tijd om naar rpl te gaan-altijd VL- preop ter plaatse en zondig dossier opvragen Chirurg bespreekt met patient zelf welke ane uitleg Labo: in functie VG/toestand patient. Meestal niet nodig ECG: aanknopingspunt, lagere drempel bij urgenties (later fysiek contact) Medicatie en het oog: systemische effecten Bloedverdunners Medicatie topicaal Mogelijk Effect EvtTo do koolzuuranhydrase-inhib(acetazolamide) ionen controle ionen anticholinergica (atropine) tachycardie, droge huid/mucosa, koorts, urineretentie, agitatie cholinesterase-inhibitoren mannitol diurese, hartfalen (beperkte Vfunctie) blaassonde phenylefrine pupilditalatie, α agonist, hypertensieve crisis prilocarpine, acetylcholine miose, bronchospasme, bradycardie timolol (βblocker) bradycardie, bronchospasme, congestief hartfalen LA/bawaarmiddelen allergie Standaard tegels Behalve bij glaucoom ook asaflow stop 7d Andere ingrepen en vitreoretinale chirurgie aspirine mag verder genomen worden bij primaire preventie
Anatomie/fysiologie Intra-oculaire druk Bloedvoorziening is afhankelijk van de perfusiedruk PP = MAP-IOP Indien opening in oog kan stijging IOP > prolaps Hoesten-braken- intubatie kan de IOP stijgen door toename bloedvolume Weinig probleem meestal Cave: prolaps bij oogperforatie en bloeding Cave drukken van het masker Gebruik van sux controversieel (toename oogdruk) (prolaps intraocculaire niet gerapporteerd) luchtweg Factoren die de oogdruk doen stijgen externe compressie hoesten braken succinylcholine ketamine(beperkt) Factoren die de oogdruk doen dalen inhalatie anesthestica propofol Goede luchtweg belangrijk (positionering-chirurgisch veld) Larynxmasker: Nadeel inadequate ventilatie Onvoldoende afsluiten Pijn-schade-minder aangewezen langere duur Voordeel Minder hoesten Minder geen/spierrelaxatie nodig Ga adequate ventilatie na voor afdekken Waarschuw chirurg en supervisor indien ventilatoire problemen of twijfel
PONV Frequent, strabisme ingrepen Preventie in principe altijd Aacidexam niet altijd nodig bij gebruik van steroiden door oftalmoloog Gebruik van lage dosis opioiden meestal mogelijk (vb bij block), waardoor minder ponv Geen lachgas Lucht of gas intraocculair ter tamponade van de retina Lachgas zal sneller diffunderen dan dat lucht/gas verdwijnt Volume expansie en schade aan het oog door toename IOP Oculocardiale reflex Oculocardiale reflex (oculocardiac reflex) Activatie van N Vagus door Druk op oogbol Tractie omgevende structuren (spieren) Stretch receptoren in de extraoculaire spieren Afferent signaal via nervus ciliaris- ramus oftalmicus van de N Trigeminus ganglion ciliare - ganglion van gasser. Toename parasympaticus en bradycardie Gevolg: bradycardie, AV block, ventriculaire ectopy, aystolie Hoge incidentie R/ antimuscarine glycopyrolaat of atropine
Algemene anesthesie Verwittig chirurg (weet dat hij tractie/druk moet stoppen) ABC (controleer adequate ventilatie, oxygenatie, cpr zelden nodig) Antimuscarine atropine 7-10 mcg/kg Meestal stopt reflex bij stoppen manipulatie Preventie glycopyrolaat/atropine niet 100% en niet standaard Bevorderende factoren: Lichte anesthesie Hypercapnie hypoxie Inductie zachte uitleiding Intubatie zonder hoesten LMA als mogelijk anesthesiologisch PONV prof Vermijden oculocardiale reflex Oog beweegt niet Geen lachgas owv expansie van intra-oculair aangebrachte lucht ook niet tijdens anesthesie voor een andere ingreep RA retrobulbair-parabulbair block Mogelijke complicaties Bloeding Epilepsie N opticus schade perforatie CI: bloedverdunners, hoge myopie (oog langer)
Anesthesie gerelateerde oogschade Visueel verlies Anemie, hypotensie, occlusie central retinal artery Druk masker op het oog! Dringend oftalmo advies Frequent en vaak vermijbaar: Cornealestel vaak heling maar soms ernstige gevolgen R/pijnstilling en druppels (geen steroiden) oftalmoloog als symptomen persisteren na 24u Patient voor oogperforatie Nuchter? Inductie? Beveiligen luchtweg Neuromusculaire blocker? Opheffen neuromusculaire blockade? Patient acute retinaloslating Take home Zorg dragen/preventie van ooglestels tijdens anesthesie Fysiologie oogperfusie Lucht/gas bij vitreoretinale chirurgie ingebracht Ponv