Fluke 43B. Power Quality Analyzer. Gebruiksvoorbeelden

Fluke 43B Power Quality Analyzer

Fluke 43B

Inhoudsopgave Hoofdstuk Titel Pagina Veilig gebruik... 1 Gebruik van deze handleiding... 2 Gebruikte symbolen... 2 Resetten van de Fluke 43B... 4 1 Basismetingen... 5 Inleiding... 5 Netspanning meten... 6 Stroomsterkte meten... 7 Netspanning en stroomsterkte gelijktijdig meten... 8 Netspanning en stroomsterkte meten... 8 Netspanning en stroomsterkte registreren... 9 Verbinding testen (doorpiepen)... 11 Weerstand meten... 12 Capaciteit meten... 13 Diode testen... 14 2 Verdeelsysteem met contactdozen... 15 Lokaliseren en verhelpen van storingen in verdeelsystemen... 15 Transiënten opsporen (nul naar fase)... 16 Snelle spanningsschommelingen registreren... 19 Spanningsharmonischen meten... 21 Stroomharmonischen meten... 22 Transformatorbelasting meten... 24 Transformatorbelasting registreren... 26 K-factor meten... 29 3 Verlichtingssystemen... 31 Inleiding... 31 Stroomharmonischen meten... 32 Vermogen van éénfasebelastingen meten... 33 Stroomstoten meten... 34 i

Fluke 43B 4 Belasting door Motoren... 37 Inleiding... 37 Inductiemotoren... 38 Spanningsonbalans controleren... 38 Stroom en stroomonbalans controleren... 40 Vermogen van symmetrische draaistroommotoren meten... 42 Piek- en aanloopstroom meten... 44 Arbeidsfactor (PF) van draaistroommotoren meten... 47 Spanningsharmonischen meten... 50 Inductiemotoren met toerenregeling... 51 Stroom aan fasen meten... 51 Grondharmonische van motorspanning meten... 52 Frequentie van de motorstroom meten... 53 5 De Scope-modus... 55 Inleiding... 55 Standaardmetingen via één kanaal... 56 De instellingen kiezen... 57 Signaalgegevens bekijken... 59 Het triggerniveau bepalen... 61 Terugkeren naar de Auto-stand... 62 Metingen via twee kanalen... 63 De Single-modus... 65 6 Werken met schermen en gegevens... 67 Inleiding... 67 Schermen opslaan... 68 Schermen bekijken en wissen... 68 Schermen printen... 70 Rapporten maken... 71 Harmonischen registreren over een periode... 72 7 Definities... 75 Index ii

Veilig gebruik Veilig gebruik Waarschuwing Wees voorzichtig bij het aansluiten van meetsnoeren op spanningsvoerende delen aan om elektrische schokken en/of beschadiging van apparatuur te voorkomen. De bekken van krokodillenklemmen kunnen kortsluiting tussen dicht bij elkaar geplaatste spanningsvoerende delen veroorzaken. Vermijd aansluitingen op toevoergeleiders of stroomrails die een verhoogde potentiaal hebben. Maak aansluitingen, indien mogelijk, altijd achter een stroomonderbreker, omdat hierdoor een betere kortsluitbeveiliging is gewaarborgd. Volg alle wettelijke voorschriften en alle instructies in de handleidingen op. Houd u aan de instructies. Controleer altijd of een stroomkring of geleider onder spanning staat. Stel altijd eerst de gewenste meetfunctie in en sluit dan pas de meetsnoeren op de stroomkring aan. Gebruik uitsluitend meetsnoeren en meetsnoeradapters die met de Fluke 43B zijn meegeleverd (of op veiligheid ontworpen, gelijkwaardige alternatieven, zoals gespecificeerd in de lijst met toebehoren, zie hoofdstuk 2 in de Gebruiksaanwijzingen ). Gebruik nooit adapters of meetsnoeren met blanke metaaldelen of met een een te lage spanningsaanduiding. Verwijder alle meetsnoeren die niet worden gebruikt. Sluit de meetsnoeren eerst op het meetinstrument aan, voordat u ze op een spanningsvoerende stroomkring aansluit. Sluit eerst het aardsnoer aan, daarna het spanningssnoer en de stroomtang. Koppel ze in omgekeerde volgorde los. Leg de meetsnoeren zorgvuldig aan. 1

Fluke 43B Gebruik van deze handleiding De applicaties in deze handleiding zijn in vijf hoofdstukken gegroepeerd. VOLTS / AMPS / HERTZ Hoofdstuk 1 beschrijft basismetingen. Begin met dit hoofdstuk om vertrouwd te raken met de Fluke 43B en deze handleiding. Hoofdstuk 2 beschrijft toepassingen in het circuit met contactdozen en bij trafo's. Hoofdstuk 3 beschrijft toepassingen in het verlichtingscircuit. Hoofdstuk 4 behandelt inductiemotoren en motoren met frequentieregeling. Hoofdstuk 5 beschrijft de scope-functies. Pag.: 6,7,8,38,40,51,53 POWER De paginanummers onder de meetschermen hiernaast, verwijzen naar de desbetreffende applicaties. Pag.: 24,33,47,48 HARMONICS Gebruikte symbolen G Aarde N Nulleider 1 Fase 1 2 Fase 2 3 Fase 3 Pag.: 21,22,29,32,50,52 2

Gebruik van deze handleiding SAGS & SWELLS OHMS / CONTINUITY / CAPACITANCE Pag.: 9, 19 Pag.: 11, 12, 13, 14 TRANSIENTS RECORD Pag.: 16 Pag.: 26 INRUSH CURRENT SCOPE Pag.: 34, 44 Pag.: 55 3

Fluke 43B Resetten van de Fluke 43B Om de fabrieksinstellingen van de Fluke 43B te gebruiken en naar het openingsscherm terug te keren, kunt u het apparaat resetten. De schermgeheugens worden bij het resetten niet gewist. Zorg ervoor dat de Fluke 43B is uitgeschakeld. Handel dan als volgt: 1 Houdt de HOLD-toets ingedrukt. 2 Druk even op de aan/uit-toets. De Fluke 43B wordt ingeschakeld en u hoort een dubbele pieptoon, die aangeeft dat het apparaat is gereset. Afbeelding 1. Resetten van de Fluke 43B (3) Laat de HOLD-toets los. Het openingsscherm met standaard probeinstellingen verschijnt op het scherm. Opmerking Zie hoofdstuk 1: Kennismaking met de Fluke 43B in de Gebruiksaanwijzingen voor het instellen van de Fluke 43B. 4 Verder. 4

Hoofdstuk 1 Basismetingen Inleiding In dit hoofdstuk worden eenvoudige metingen beschreven die bijna overal kunnen worden uitgevoerd. Begin met deze voorbeelden om vertrouwd te raken met de Fluke 43B. Opmerking Het is verstandig de Fluke 43B te resetten, voordat u met een nieuwe meting begint. U begint dan altijd met dezelfde instellingen. 5

Fluke 43B Netspanning meten Controleer of het spanningsniveau, de sinus en de frequentie van de netspanning juist zijn. 1 Open het hoofdmenu. 2 K VOLTS/AMPS/HERTZ 3 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: T Q S R Q De gemeten rms-spanning moet dicht bij de nominale netspanning liggen: 230V. R De golfvorm moet gelijkmatig en sinusvormig zijn. S De frequentie moet dicht bij 50 Hz liggen. T De topfactor CF is een indicatie van de mate van vervorming. Een hoge topfactor betekent veel vervorming. Opmerking De nominale netspanning en frequentie zijn per land verschillend. 6

Stroomsterkte meten Basismetingen Stroomsterkte meten 1 Bepaal de stroomtoevoer vanuit een stopcontact naar een verbruiker, in dit voorbeeld een haardroger. 1 Open het hoofdmenu. 2 K VOLTS/AMPS/HERTZ 3 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: R Q 4 Zet de haardroger aan. Q Wanneer de haardroger wordt aangezet, neemt de stroomsterkte toe. R Wanneer er geen meetsnoeren op de spanningsingang zijn aangesloten, meet de Fluke 43B de frequentie van het stroomsignaal. 7

Fluke 43B Netspanning en stroomsterkte gelijktijdig meten Netspanning en stroomsterkte meten Bepaal welke invloed de belastingsstroom op de spanning heeft. 1 Open het hoofdmenu. 2 K VOLTS/AMPS/HERTZ 3 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: Q Q De rms-spanning moet binnen redelijke grenzen blijven. R De stroomsterkte neemt bij het opwarmen van het kopieerapparaat of bij het maken van een kopie toe. R Opmerking In plaats van een kopieerapparaat kan ook een andere stroomverbruiker van ten minste 1000 W worden gebruikt. 8

Basismetingen Netspanning en stroomsterkte gelijktijdig meten 1 Netspanning en stroomsterkte registreren Door registratie van de spanning en stroomsterkte kan een mogelijk verband tussen deze twee worden vastgesteld. Gebruik voor registratie van de spanning en stroomsterkte altijd de functie SAGS & SWELLS. Hiermee gebeurt in feite hetzelfde als met de RECORD-toets, maar er kunnen snellere schommelingen worden geregistreerd. Gebruik de RECORD-toets voor alle andere combinaties van meetwaarden die u wilt registreren. Gebruik het kopieerapparaat opnieuw en ga als volgt te werk: 1 Open het hoofdmenu. 2 K SAGS & SWELLS Kies de gewenste registratieduur: 3 K RECORD TIME 4 4 minutes K Opmerking Bij een kortere registratieduur zijn details van gebeurtenissen beter zichtbaar op het scherm. 9

Fluke 43B 5 K START De Fluke 43B begint met de registratie van dips (Sags) en pieken (Swells). Wacht 4 minuten... of druk op de HOLD-toets, om de registratie te stoppen. 6 Plaats de cursor over een dip of piek. Q In dit voorbeeld veroorzaken de hoge piekstromen van het kopieerapparaat spanningsdips. In het algemeen geldt, dat wanneer u een spanningsdip vindt, de volgende stap is om de veroorzaker op te sporen. Een slechte aansluiting of lange geleiders versterken het effect. Q 7 Druk op SAVE om alle gegevens die op het scherm worden getoond, op te slaan. Later kunt u deze gegevens analyseren met behulp van VIEW / DELETE SCREENS. 10

Verbinding testen (doorpiepen) Basismetingen Verbinding testen (doorpiepen) 1 Controleer door middel van de continuity-test of er sprake is van een open zekering. U kunt op deze wijze elk circuit (niet onder spanning!) op open verbindingen controleren. 1 Open het hoofdmenu. 2 K OHMS/CONTINUITY/CAPACITANCE 3 Kies (doorgang) 4 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: Q Q Als u een pieptoon hoort en het bijbehorende pictogram ziet, is de zekering gesloten. Als op de Fluke 43B OL (Over Load) is te zien, is de zekering geopend. Opmerking Een hoge weerstand (>30Ω) duidt op een open stroomkring. Is dit niet het geval, dan wordt aangenomen dat de stroomkring gesloten is (0-30Ω). 11

Fluke 43B Weerstand meten Meet de weerstand van een relaisspoel (of een weerstand). 1 Open het hoofdmenu. 2 K OHMS/CONTINUITY/CAPACITANCE 3 Kies (ohm) 4 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: Q Q Bekijk de gemeten waarde. De meetwaarde op het scherm dient meestal tussen 150Ω en 500Ω te liggen. Als de meetwaarde te hoog lijkt, test dan een component waarvan u weet dat het goed is, en vergelijk de meetwaarden van beide apparaten. 12

Capaciteit meten Meet de capaciteit van een condensator ( 500 µf). Basismetingen Capaciteit meten 1 1 Open het hoofdmenu. 2 K OHMS/CONTINUITY/CAPACITANCE 3 Kies (capaciteit) 4 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: Q Q Op het scherm ziet u de meetwaarde van de condensator. Vergelijk de meetwaarde met de op de condensator aangegeven waarde. 13

Fluke 43B Diode testen Controleer een diode zowel in doorlaat- als in sperrichting. Dit is bijvoorbeeld nodig om te controleren of de diodes in een gelijkrichter nog intact zijn. 1 Open het hoofdmenu. 2 K OHMS/CONTINUITY/CAPACITANCE 3 Kies (diode) 4 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: A B Q Q Let op de spanning in doorlaatrichting (A). Deze moet ca. 0,5V bedragen. Draai nu de diode in sperrichting (B) en bekijk het scherm opnieuw. De Fluke 43B moet OL (Over Load) aangeven, wat op een zeer hoge weerstand duidt. Zo niet, dan is de diode defect en moet deze worden vervangen. 14

Hoofdstuk 2 Verdeelsysteem met contactdozen Lokaliseren en verhelpen van storingen in verdeelsystemen Bij het opsporen en verhelpen van storingen in elektrische systemen kan het best bij de stroomverbruiker worden begonnen en naar de meterkast van het gebouw worden toegewerkt. Gaandeweg worden metingen uitgevoerd om defecte componenten of stroomverbruikers te lokaliseren. In dit hoofdstuk worden typische metingen beschreven om problemen met verdeelsystemen te lokaliseren en te verhelpen. Afbeelding 2. Verdeelsysteem: Contactdozen 15

Fluke 43B Transiënten opsporen (nul naar fase) Storingen in een verdeelsysteem kunnen bij veel apparatuur storingen veroorzaken, bijv. resetten van computers of onbedoeld schakelen van onderbrekers. Bij sommige gebeurtenissen moet het systeem gedurende een bepaalde periode worden bewaakt, om deze storingen te lokaliseren. Zoek naar spanningstransiënten (impulsen of -pieken), wanneer bijv. computers spontaan resetten. 1 Open het hoofdmenu. 2 3 K TRANSIENTS K VOLTAGE CHANGE (%rms) Bij overschrijding van de omhullenden wordt een transiënt gedetecteerd. Kies een spanningsverandering van 50%. Bedraagt de normale rms-spanning 120V, dan worden transiënten met een afwijking van meer dan 60V t.o.v. de normale spanning gedetecteerd (50% van 120V = 60V). 4 50 % K 16

Verdeelsysteem met contactdozen Transiënten opsporen (nul naar fase) 2 5 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: 6 K START De Fluke 43B begint met de registratie van maximaal 40 transiënten. 7 Druk op HOLD om de registratie te stoppen. 17

Fluke 43B U kunt nu door de verschillende schermen met transiënten bladeren : 8 Kies het scherm dat u verder wilt bekijken. 9 Verplaats de cursor naar een transiënt. Q Q Bekijk de gemeten maximum of minimum piekspanning. Als de meetwaarde van de piekspanning OL (Over Load) aangeeft, herhaal dan de meting bij een hogere waarde voor VOLTAGE CHANGE. 10 Druk op SAVE om de gegevens van maximaal 20 transiënte omhullenden op te slaan, zodat u deze later kunt analyseren. 18

Verdeelsysteem met contactdozen Snelle spanningsschommelingen registreren 2 Snelle spanningsschommelingen registreren Snelle spanningsschommelingen in een verdeelsysteem kunnen flikkering van de verlichting veroorzaken. Afwijkingen die slechts enkele perioden (golfvormperioden) duren, kunnen de verlichting zichtbaar dimmen. Met de functie SAGS & SWELLS wordt de rms-spanning over elke periode gemeten en worden afwijkingen getoond. 1 Open het hoofdmenu. 2 K SAGS & SWELLS Kies de gewenste registratieduur: 3 K RECORD TIME 4 4 minutes K (bijvoorbeeld) 5 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: 19

Fluke 43B 6 K START De Fluke 43B begint met de registratie van dips (Sags) en pieken (Swells). Wacht 4 minuten... of druk op de HOLD-toets, om de registratie te stoppen. 7 Verplaats de cursor over een dip of piek. Q R Q Bekijk de rms-spanning van een dip of piek: lees bij een dip de minimumwaarde af en bij een piek de maximumwaarde. R Kijk wanneer een dip of piek heeft plaatsgevonden. Bepaal waar de oorzaak van een dip of piek ligt: Daalt de spanning en verandert de stroom niet of nauwelijks, dan ligt de oorzaak vóór het meetpunt (richting bron). Daalt de spanning, terwijl de stroom toeneemt, dan is de spanningsval te wijten aan een andere stroomverbruiker. De oorzaak van het probleem ligt verderop (richting verbruiker). V A V A Tip Als er dips of pieken worden geconstateerd, zoek dan de belasting die hiervan de oorzaak kan zijn, bijv. grote motoren (tijdens het starten), lasmachines, etc. 20

Spanningsharmonischen meten Verdeelsysteem met contactdozen Spanningsharmonischen meten 2 U kunt snel harmonischen in een stroomverdeelsysteem vinden door de totale harmonische vervorming (THD) van de spanning te meten. 1 Open het hoofdmenu. 2 K HARMONICS 3 Kies VOLTS. 4 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: R (5) Verander de schaal van het harmonische spectrum, zodat meer of minder details zichtbaar worden. Q Q Bekijk het harmonische spectrum. Ga na of er sterke harmonischen aanwezig zijn. R Als de THD minder dan 5% bedraagt, is de spanningsvervorming waarschijnlijk nog acceptabel. 21

Fluke 43B Stroomharmonischen meten Niet-lineaire belastingen veroorzaken harmonische stromen die tot spanningsvervorming kunnen leiden. 1 Open het hoofdmenu. 2 K HARMONICS 3 Kies AMPS. 4 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: R (5) Verander de schaal van het harmonische spectrum, zodat meer of minder details zichtbaar worden. Q 22

Verdeelsysteem met contactdozen Stroomharmonischen meten 2 Q Bekijk het harmonische spectrum. Ga na of er sterke harmonischen aanwezig zijn. R Lees de THD af. Hiermee wordt de harmonische vervorming van het stroomsignaal aangegeven. Op het stroomsignaal zijn meer harmonischen toegestaan dan op het spanningssignaal. Tip Meet harmonische stroom op de plaats van de gemeenschappelijke koppeling, om te controleren of de THD en de afzonderlijke harmonischen voldoen aan de nationale normen (bijv. IEEE-519). Het is overigens onjuist deze normen voor specifieke belastingen te hanteren. Homopolaire harmonische (0-sequent: 3e, 9e, 15e,...) tellen bij elkaar op in nulleiders of stroomrails, hetgeen oververhitting in de nulleiders kan veroorzaken. U kunt de bron van de harmonischen opsporen, door op meerdere plaatsen in een verdeelsysteem stroomharmonischen te meten. Hoe dichter u bij de bron komt, des te groter wordt de THD van de stroom. Met de FlukeView -software kunt u harmonischen over een bepaalde periode registreren en de gegevens exporteren naar bekende rekenbladprogramma s zoals Excel. 23

Fluke 43B Transformatorbelasting meten Meet de totale kva op alle drie fasen, om de transformatorbelasting te controleren. 1 Open het hoofdmenu. 2 K POWER 3 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: Q Q Bekijk de kva-meetwaarde. Deze geeft het schijnbaar vermogen op fase 1 aan. Noteer de waarde (kva 1). R Het symbool van een Condensator of een Spoel wordt getoond om capacitieve of inductieve belastingen aan te duiden. 4 Herhaal de meting op fase 2 en fase 3 (het zwarte meetsnoer blijft op de nulleider aangesloten). Noteer de waarden voor kva 2 en kva 3 en bereken kva TOTAAL kva 1 + kva 2 + kva 3 = kva TOTAAL 24

Verdeelsysteem met contactdozen Transformatorbelasting meten 2 Vergelijk dit resultaat met de nominale kva-waarde van de transformator. Als het resultaat in de buurt ligt van, of hoger is, dan de waarde op de naamplaat, moet de transformatorbelasting worden verlaagd. Als dit niet mogelijk is, moet de transformator worden vervangen door een transformator met een hogere kva (of K-waarde als er harmonische stromen lopen). 25

Fluke 43B Transformatorbelasting registreren Door de kva enkele uren lang te registreren, kunt u vaststellen of de transformator op bepaalde tijdstippen overbelast raakt. 1 Open het hoofdmenu. 2 K POWER 3 Open het RECORD menu. Kies de gewenste registratieduur: 4 K RECORD TIME 5 8 hours K Kies de eerste meetwaarde die u wilt registreren: 6 K FIRST READING 7 VA K Herhaal stap 6 en 7, om een tweede meetwaarde te kiezen, of ga verder met stap 8. 26

Verdeelsysteem met contactdozen Transformatorbelasting meten 2 Gebruik de netvoedingsadapter, om uitschakeling tijdens de registratie te voorkomen. 8 K START De Fluke 43B begint met de registratie van de kva-meetwaarde. Wacht 8 uur... of druk op de HOLD-toets, om de registratie te stoppen. Q Q Let op hoge kva-waarden in de loop van de dag. 9 Kies CURSOR. 10 Plaats de cursor op de gebeurtenis waar het om gaat om metingen te verkrijgen voor de betreffende periode. 27

Fluke 43B Opmerking Merk op dat de kva-waarde van slechts 1 fase is geregistreerd. Registreer de andere twee fasen, voordat u conclusies trekt. Tip Druk op SAVE om het scherm in het geheugen op te slaan, zodat u deze later kunt documenteren en de gegevens kunt analyseren. 28

K-factor meten Verdeelsysteem met contactdozen K-factor meten 2 De K-factor geeft een indicatie van de hoeveelheid harmonische stroom. Hoge harmonische nummers hebben een grotere invloed op de K-waarde dan lage harmonische nummers. 1 Open het hoofdmenu. 2 K HARMONICS 3 Kies AMPS. 4 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding. Meet de K-factor onder volle belasting. Q Q Bekijk de K-factor (KF). 5 Meet de K-factor ook op fase 2 en fase 3, en neem de hoogste KF-waarde. (vervolg op volgende bladzijde) 29

Fluke 43B Als de gemeten K-waarde hoger is dan de op de transformator vermelde K-factor, moet u de transformator vervangen door een transformator met een hogere K-waarde, of de maximale transformatorbelasting verlagen. Als u een vervangende transformator kiest, gebruik dan het eerstvolgende in de handel verkrijgbare type met een K-factor hoger dan de hoogst gemeten K-factor. Als bijvoorbeeld 10,3 KF op een geïnstalleerde transformator wordt gemeten, betekent dit dat deze moet worden vervangen door een K-13 transformator. 30

Hoofdstuk 3 Verlichtingssystemen Inleiding In dit hoofdstuk vindt u voorbeelden van problemen en verschijnselen die zich in een verlichtingssysteem kunnen voordoen. Afbeelding 3. Verdeelsysteem: verlichtingssystemen 31

Fluke 43B Stroomharmonischen meten Controleer of de verlichting buitensporig veel harmonischen veroorzaakt. Deze kunnen het systeem beïnvloeden. 1 Open het hoofdmenu. 2 K HARMONICS 3 Kies AMPS. 4 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding. Schakel alle lampen in. Q Q Bekijk het spectrum van de harmonischen en lees de waarde van de THD af. Als de THD van de stroom minder dan 20% bedraagt, is de harmonische vervorming waarschijnlijk acceptabel. U kunt de lampen vervangen door lampen van betere kwaliteit (waardoor minder harmonischen worden geproduceerd) of een speciaal filter installeren, om te voorkomen dat harmonischen in het systeem worden geleid. 32

Verlichtingssystemen Vermogen van éénfasebelastingen meten 3 Vermogen van éénfasebelastingen meten Inductieve belastingen (bijv. TL-buizen) veroorzaken een faseverschuiving tussen de spanning en de stroom. Dit beïnvloedt het werkelijke stroomverbruik. 1 Open het hoofdmenu. 2 K POWER 3 Sluit aan, zoals in onderstaande afbeelding is aangegeven: Q R Q Bekijk de W-waarde, waarmee het werkelijke stroomverbruik van de lampen wordt aangeduid. R Bekijk de Cos ϕ (DPF). Een lage Cos ϕ betekent dat er actie moet worden ondernomen (bijv. nieuwe condensatoren monteren), om de faseverschuiving tussen de spanning en de stroom te corrigeren. Opmerking Als er een groot verschil is tussen de PF en Cos ϕ, duidt dit op de aanwezigheid van harmonischen. Controleer eerst op harmonischen, voordat u condensatoren monteert. 33

Fluke 43B Stroomstoten meten Controleer of er hoge aanloopstromen zijn die spanningsdalen in een 'zwak' verlichtingssysteem kunnen veroorzaken. Onder een 'zwak' systeem wordt een systeem met een hoge impedantie verstaan. 1 Open het hoofdmenu. 2 K INRUSH CURRENT Stel de verwachte maximale stroomsterke tijdens de aanloopstroom in: 3 K MAXIMUM CURRENT 4 10 A K Stel de verwachte aanlooptijd in: 5 K INRUSH TIME 6 10 seconds K 34

Verlichtingssystemen Stroomstoten meten 3 7 Sluit aan, zoals in onderstaande afbeelding is aangegeven: 8 K START 9 Schakel de verlichting in. Gebeurt er niets: Druk dan op HOLD om te stoppen. Herhaal de meting bij een lagere waarde voor MAXIMUM CURRENT in stap 3 en 4. 35

Fluke 43B 10 Zet de linker cursor op het begin van de aanloopstroom. 11 Kies cursor 2. Q 12 Zet de rechter cursor op het einde van de aanloopstroom. Q Lees de piekstroom af. Deze geeft maximale stroomsterkte tijdens inschakeling van de verlichting aan. Tip Voer tijdens het inschakelen van de verlichting een SAGS & SWELLSmeting uit (zie hoofdstuk 2 Snelle spanningsschommelingen registreren ), om te controleren of er ergens anders in het verdeelsysteem spanningsdalen optreden. 36

Hoofdstuk 4 Belasting door Motoren Inleiding In dit hoofdstuk staan voorbeelden waarmee u problemen met inductiemotoren (met of zonder toerenregeling) kunt lokaliseren en verhelpen. Afbeelding 4. Verdeelsysteem: Belasting door Motoren 37

Fluke 43B Inductiemotoren Spanningsonbalans controleren Bij draaistroom-inductiemotoren moet de voedingsspanning op alle drie fasen in evenwicht zijn. Spanningsonbalans veroorzaakt een grote asymmetrische stroomsterkte in statorwikkelingen. Dit leidt tot oververhitting en een kortere levensduur van de motor. 1 Open het hoofdmenu. 2 K VOLTS/AMPS/HERTZ 3 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: Q Q Noteer de spanningswaarde tussen fase 1 en fase 3 (V 1-3 ). 4 Herhaal deze meting voor fase 2-3, en voor fase 1-2. Noteer de waarden voor V 2-3 en V 1-2. 38

Belasting door Motoren Inductiemotoren 4 5 Bereken nu de spanningsonbalans als (vul de meetresultaten in): a Bereken eerst de gemiddelde spanning: Gemiddelde spanning: V 1-3 + V 2-3 + V 1-2 V = = V GEMIDDELD 3 3 b Bereken vervolgens de maximale afwijking van het gemiddelde. Neem de absolute waarde: Maximale afwijking: V 1-3 - V GEMIDDELD = V V 2-3 - V GEMIDDELD = V V 1-2 - V GEMIDDELD = V Grootste afwijking: V AFWIJKING c Bereken tenslotte de spanningsonbalans: Spanningsonbalans: V AFWIJKING x 100% = % V GEMIDDELD Spanningsonbalans voor draaistroommotoren mag niet meer dan 1% bedragen. Spanningsonbalans kan het gevolg zijn van slechte aansluitingen, contacten of zekeringen, of wordt veroorzaakt door problemen met de brontransformator. Voorbeeld a 403 V 1-3 + 391 V 2-3 + 406 V 1-2 1200 V = = 400 V GEMIDDELD 3 3 b 403 V 1-3 - 400 V GEMIDDELD = 3 V 391 V 2-3 - 400 V GEMIDDELD = -9 V Grootste afwijking: 9 V AFWIJKING 406 V 1-2 - 400 V GEMIDDELD = 6 V c 9 V AFWIJKING x 100% = 2,25 % 400 V GEMIDDELD 39

Fluke 43B Stroom en stroomonbalans controleren Controleer, na de spanningsonbalance, de stroom en stroomonbalans. Asymmetrische stroom veroorzaakt oververhitting en een kortere levensduur van de motor. Volledig vermogensverlies aan één van de fasen waarmee de motor wordt gevoed, kan oververhitting in de beide andere fasewikkelingen veroorzaken. 1 Open het hoofdmenu. 2 K VOLTS/AMPS/HERTZ 3 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding. Laat de motor onder volle belasting draaien. Q R Q Is er geen stroom, dan kunt u ervan uitgaan dat er sprake is van een open zekering of wikkeling. R Noteer de stroomwaarde (A 1). 4 Herhaal deze meting voor fase 2 en fase 3. Noteer de waarden voor A 2 en A 3. 40

Belasting door Motoren Inductiemotoren 4 5 Bereken de stroomonbalans. Gebruik hiervoor dezelfde methode als in het vorige hoofdstuk, maar vervang spanning door stroom. De stroomonbalans voor draaistroommotoren mag niet meer dan 10% zijn. Voorbeeld a 33 A 1 + 29 A 2 + 34 A 3 = 96 A TOTAAL = 32 A GEMIDDELD 3 b 33 A 1-32 A GEMIDDELD = 1 A 29 A 2-32 A GEMIDDELD = - 3 A Grootste waarde: 3 A AFWIJKING 34 A 3-32 A GEMIDDELD = 2 A c 3 A AFWIJKING x 100% = 9,4 % 32 A GEMIDDELD Opmerking Om te zien of één van de fasen compleet vermogensverlies vertoont, dient u altijd de stroom op de fasen te meten. Wanneer namelijk een spanningsmeting aan de motorklemmen wordt uitgevoerd, zullen de spanningswaarden dicht bij de normale waarden liggen. Dit komt omdat door de werkende motor inductiespanning in de open wikkeling wordt opgewekt. 41

Fluke 43B VERMOGEN VAN SYMMETRISCHE DRAAISTROOMMOTOREN METEN De Fluke 43B kan het vermogen meten van symmetrische, 3-aderige draaistroommotoren. De belasting moet echter wel ongeveer dezelfde spanning en stroomsterkte hebben op alle drie fasen en er moet sprake zijn van een driehoeks- oftewel Y-configuratie. Hierdoor is het mogelijk om het draaistroomvermogen te meten met behulp één kanaal voor de stroomsterkte en één kanaal voor de spanning. Op deze wijze wordt alleen de grondspanning gemeten. 1 Open het hoofdmenu. 2 K POWER 3 Kies 3-fasenmeting. 4 Sluit aan zoals wordt getoond op het helpscherm. 42

Belasting door Motoren Inductiemotoren 4 5 Druk op ENTER om terug te keren naar het hoofdmenu. De spannings- en stroomsterktegolven worden weergegeven met een faseverschuiving van 90. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat de stroomsterkte en de spanning in verschillende fasen worden gemeten. Deze faseverschuiving wordt in de meetwaarden automatisch gecorrigeerd. 43

Fluke 43B Piek- en aanloopstroom meten Grote aanloopstromen kunnen schakeling van onderbrekers en doorsmelten van zekeringen veroorzaken. 1 Open het hoofdmenu. 2 K INRUSH CURRENT Stel de verwachte maximale stroomsterkte tijdens de aanloopstroomstoot in. Deze kan 6 tot 14 keer hoger zijn dan de normale stroomsterkte bij volle belasting. 3 K MAXIMUM CURRENT 4 50 A K Stel de verwachte aanlooptijd in: 5 K INRUSH TIME 6 5 seconds K 44

Belasting door Motoren Inductiemotoren 4 7 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: 8 K START 9 Schakel de motor in. Gebeurt er niets: Druk dan op HOLD om te stoppen. Herhaal de meting bij een lagere waarde voor MAXIMUM CURRENT in stap 3 en 4. 45

Fluke 43B 10 Zet de linkercursor op het begin van de aanloopstroom. 11 Kies cursor 2. 12 Zet de rechtercursor op het einde van de aanloopstroom. Q R Q Q Lees de piekstroomwaarden bij de cursors af. Zijn de zekeringen en onderbrekers bestand tegen deze stroomsterktes? Hebben de geleiders de juiste grootte? R Lees de tijd tussen de cursors af. Zijn de zekeringen en onderbrekers gedurende deze tijd bestand tegen de aanloopstroom? Snelle onderbrekers en zekeringen kunnen reageren. 13 Herhaal deze meting voor fase 2 en fase 3. 46

Belasting door Motoren Inductiemotoren 4 Arbeidsfactor (PF) van draaistroommotoren meten Een arbeidsfactor (Power Factor) dicht bij 1.0 betekent dat het geleverde vermogen bijna volledig door de motor wordt verbruikt. Een arbeidsfactor lager dan 1.0 veroorzaakt extra stroom, de zogenaamde blindstroom. Deze extra stroom vraagt om grotere elektrische leidingen en transformators. Er treedt bovendien meer vermogensverlies in de hoogspanningskabels op bij een lage arbeidsfactor. Geaarde ster-aansluiting met symmetrische belasting Voor symmetrische motoren met een geaarde ster-aansluiting kunt u de arbeidsfactor (PF) direct op het scherm aflezen. Om de aarding van de Y te controleren, hoeft alleen de spanning tussen fase en aarde te worden gemeten. Als de spanningswaarden stabiel en gelijk zijn, is het systeem als geaarde sterschakeling (Y) bedraad. Meet de arbeidsfactor (PF) als volgt: 1 Open het hoofdmenu. 2 K POWER 3 Sluit aan, zoals in onderstaande afbeelding is aangegeven. Laat de motor onder normale volledige belasting draaien (arbeidsfactor daalt wanneer de motor minder belast is). Q Q Bekijk de arbeidsfactor (PF). 47

Fluke 43B Driehoekschakeling of zwevende systemen De procedure voor driehoekschakelingen is ingewikkelder. Voor geaarde draaistroommotoren in driehoekschakeling en voor zwevende systemen bepaalt u de arbeidsfactor als volgt: 1 Open het hoofdmenu. 2 K POWER 3 Sluit aan op fase 1 en 3, zoals hieronder is aangegeven. Laat de motor met de normale, volle belasting draaien (de arbeidsfactor daalt namelijk bij een waarde onder de volle belasting). Q R Q Noteer het werkelijke vermogen (kw 1 ) van fase 1-3. R Noteer het schijnbare vermogen (kva). 48

Belasting door Motoren Inductiemotoren 4 4 Sluit het rode meetsnoer en de stroomtang nu aan op fase 2 (laat het zwarte meetsnoer op fase 3 aangesloten). Noteer het werkelijke vermogen (kw 2). Als de arbeidsfactor lager dan 1.0 is, zijn kw 1 en kw 2 verschillend, zelfs wanneer de stroom in balans is. (Merk op dat het schijnbaar vermogen (kva) gelijk is aan de waarde van de eerste meting.) 5 Bereken de arbeidsfactor (vul de meetresultaten in): kw 1 + kw 2 3 kva kw TOTAAL = = kva Voorbeeld Gemeten: kw 1 = 170 kw kw 2 = 68 kw kva = 188 kva 170 kw + 68 kw 238 kw TOTAAL = = 0,73 1,73 188 kva 325,6 kva Een lage arbeidsfactor kan worden verbeterd door het aanbrengen van extra condensatoren, parallel aan de belasting. Als er harmonischen zijn, moet vóór het aanbrengen van de condensatoren overleg worden gepleegd met een gekwalificeerde technicus. Niet-lineaire belastingen (b.v. motoraandrijving met instelbare frequentie) veroorzaken een niet-sinusvormige belastingsstromen met harmonischen. De kva stijgt door deze harmonische stromen, waardoor de totale arbeidsfactor daalt. Als een lage arbeidsfactor wordt veroorzaakt door harmonischen, moet door filtering worden gecorrigeerd. 49

Fluke 43B Spanningsharmonischen meten Als de spanning door harmonischen is vervormd, kan de motor oververhit raken. 1 Open het hoofdmenu. 2 K HARMONICS 3 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: Q R Q Bekijk de THD-waarde. In het algemeen geldt, dat de totale harmonische vervorming op de spanning naar een inductiemotor niet meer dan 5% mag bedragen. R Bekijk het harmonische spectrum. Verhitting wordt grotendeels veroorzaakt door harmonischen met negatieve draaivelden (5e, 11e, 17e, etc.), die trachten de motor langzamer te laten draaien dan de grondfrequentie (ze veroorzaken tegengesteld draaiende magneetvelden in de motor). Harmonischen met positieve draaivelden (7e, 13e, 19e, etc.) veroorzaken eveneens oververhitting, omdat ze trachten de motor juist sneller te laten draaien dan de grondfrequentie. 50

Belasting door Motoren Inductiemotoren met toerenregeling 4 Inductiemotoren met toerenregeling Stroom aan fasen meten Wanneer een motoraandrijving uitschakelt, controleer dan eerst de spanningsonbalans (zie Spanningsonbalans controleren, pag 36). Controleer dan de stroom aan alle drie fasen. 1 Open het hoofdmenu. 2 K VOLTS/AMPS/HERTZ 3 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding. Laat de motor onder volle belasting draaien. Q Q Is er geen stroom, dan kunt u ervan uitgaan dat er sprake is van een open zekering of een breuk in de bedrading. De frequentieregelaar zal gaan haperen. 4 Herhaal de meting voor fase 2 en fase 3. 51

Fluke 43B Grondharmonische van motorspanning meten Controleer de werking van een frequentieregelaar. 1 Open het hoofdmenu. 2 K HARMONICS 3 Zet de cursor op de grondharmonische (1 e ). 4 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding. Laat de motor met maximum toerental en bij volle belasting draaien. R Q Q Lees de spanning van de grondharmonische af. De waarde moet iets lager zijn dan de netspanning. Als de spanning aanzienlijk lager is dan de netspanning, werkt de frequentieregelaar niet goed. Vergelijk, om hier zeker van te zijn, de spanning met die van een frequentieregelaar die zeker goed is. R Lees de totale effectieve spanning af. Als de waarde op de display van de freqentieregelaar lager is, wordt hier waarschijnlijk de gemiddelde spanning of de grondharmonische aangegeven, en niet de effectieve spanning. 52

Frequentie van de motorstroom meten Belasting door Motoren Inductiemotoren met toerenregeling 4 De frequentie van de motorstroom en het motortoerental houden verband met elkaar. 1 Open het hoofdmenu. 2 K VOLTS/AMPS/HERTZ 3 Sluit aan volgens onderstaande afbeelding: Q Q Q Verander het motortoerental en bekijk de frequentie en de golfvorm van de stroom. De frequentie van de stroom moet in verhouding staan tot het motortoerental. 4 Herhaal de meting voor fase 2 en fase 3. Opmerking Omdat er geen spanningssignaal op de spanningsingang is, wordt de frequentie uit het stroomsignaal aan ingang 2 afgeleid. 53

Fluke 43B 54

Hoofdstuk 5 De Scope-modus Inleiding De Fluke 43B is een volledig uitgeruste digitale oscilloscoop met geheugen, met een bandbreedte van 20 MHz. Kanaal 1 is beschikbaar voor het weergeven van spanningsgolven terwijl kanaal 2 kan worden gebruikt om stroomsterktegolven weer te geven via de AC-stroomtang. In dit hoofdstuk worden de belangrijkste scope-functies stap voor stap uitgelegd. Opmerking Het verdient aanbeveling om de Fluke 43B te resetten voordat u met deze nieuwe toepassing aan de slag gaat. Dan start u altijd op met dezelfde begininstellingen. 55

Fluke 43B Standaardmetingen via één kanaal Ga als volgt te werk: 1 Druk twee maal op MENU om het hoofdmenu te openen. 2 K SCOPE 3 Sluit aan zoals hieronder is aangegeven: T S R Q De effectieve spanning ofwel rms-spanning moet dicht tegen de nominale lijnspanning aanliggen, bijvoorbeeld 120V of 230V. R De golf moet een vloeiende sinusoïde zijn die verticaal in het midden van het scherm staat. S De Fluke 43B bevindt zich in de Auto-modus. In deze stand worden de positie, het bereik, de tijdbasis en het triggerpunt geoptimaliseerd, zodat u voor vrijwel alle golfvormen verzekerd bent van een stabiele weergave. T De golfvormmarkering [1] is in het linkergebied van de golfvorm zichtbaar. De grondmarkering (-) geeft het grondniveau van de golf aan. Q 56

De Scope-modus De instellingen kiezen 5 De instellingen kiezen De actieve uitlezing toont alleen de effectieve wisselstroom- en gelijkstroomwaarden van het ingangssignaal. Dat komt doordat de Fluke 43B zojuist is gereset. De scope-modus biedt echter meer meetfuncties. Ter illustratie wordt de meeteenheid frequentie (Hz) ingesteld. Ook wordt de betekenis van de andere meeteenheden uitgelegd. 1 Kies SETUP 2 U bevindt zich nu in het SCOPE SETUP-scherm voor INPUT [1] 3 HZ K 4 De INPUT [1]-meeteenheid is nu gewijzigd in Hz 5 Kies BACK; de meeteenheid is nu Hz 57

Fluke 43B Q De meetwaarde van de frequentie moet zich nu dicht bij 50 of 60 Hz bevinden. R Er kunnen ook andere meetwaarden worden gekozen. In onderstaande tabel worden de keuzemogelijkheden uitgelegd. GEKOZEN DC ACrms AC+DCrms Hz Pulse+ Pulse- Duty+ Duty- Peak max Peak min Peak m/m Crest Phase, alleen ingang [2] MEETRESULTAAT De meetwaarde van het gelijkstroomgedeelte van het ingangssignaal De meetwaarde van het effectieve-wisselstroomgedeelte van het ingangssignaal De effectieve meetwaarde van het volledige ingangssignaal De meetwaarde van de frequentie De duur van het positieve deel van het ingangssignaal (meestal een blokgolf) De duur van het negatieve deel van het ingangssignaal (meestal een blokgolf) De duur van het positieve deel van het ingangssignaal (meestal een blokgolf) als percentage van de periode De duur van het negatieve deel van het ingangssignaal (meestal een blokgolf) als percentage van de periode De maximale piekwaarde van het ingangssignaal De minimale piekwaarde van het ingangssignaal De piek-tot-piek-waarde van het ingangssignaal De piekwaarde gedeeld door de effectieve waarde De meetwaarde van het faseverschil tussen de golven van ingang [1] en ingang [2] 58

De Scope-modus Signaalgegevens bekijken 5 Signaalgegevens bekijken De amplitude en het aantal perioden van de golf die op het scherm worden weergegeven, worden automatisch aangepast. Hierdoor hebt u te allen tijde een goed overzicht van de algemene kenmerken van de golf. Mocht u echter zijn geïnteresseerd in specifieke signaalgegevens, dan kunt u de amplitude en het aantal perioden handmatig aanpassen. De Auto-stand wordt dan uitgeschakeld: de indicatie AUTO boven in het SCOPE-scherm, verandert dan in 1/2 AUTO. 1 Kies RANGE 2 Druk op de linkerknop voor meer perioden 3 Druk op de rechterknop voor minder perioden Het scope-scherm is verdeeld in een rooster met 8 verticale en 9,5 horizontale gedeelten. De grootte van deze horizontale en verticale onderverdelingen (d) wordt onder in het scherm aangegeven, direct onder het rooster. In bovenstaand scherm komt één horizontale onderverdeling overeen met 5 milliseconden, hetgeen wordt aangeduid als 5 ms/d. 59

Fluke 43B 4 Druk op de onderste knop voor een golf met minder amplitude. 5 Druk op de bovenste knop voor een golf met meer amplitude. In dit voorbeeld valt de amplitude buiten het bereik van het scherm. U kunt de amplitude aanpassen, zodat de golf binnen het scherm past. In bovenstaand scherm komt één verticale onderverdeling van het rooster overeen met een spanning van 50 volt, hetgeen wordt aangeduid als 50 V/d. 60

De Scope-modus Het triggerniveau bepalen 5 Het triggerniveau bepalen Op de golfvorm ziet u het triggerpictogram ( ). Dit symbool geeft aan op welk niveau de golfvorm is getriggerd. De Fluke 43B kiest automatisch het meest optimale niveau. Zo nodig kunt u het triggerniveau verschuiven naar iedere gewenste waarde. 1 Druk op TRIGGER. 2 Druk op de bovenste knop voor een hoger triggerniveau. 3 Druk op de onderste knop voor een lager triggerniveau. Merk op dat de Fluke 43B in staat is om signaalgegevens weer te geven die voorafgaan aan het triggerpunt. Analoge scoops hebben deze mogelijkheid niet. In de standaardinstelling worden, voorafgaand aan het triggerpunt, 2 onderverdelingen weergegeven. Dit kan worden aanpast binnen een bereik van 0 tot 10 onderverdelingen. 1 Druk op MOVE. 2 Druk op de rechterknop om het triggerpunt vooraf te laten gaan door meer onderverdelingen. 3 Druk op de linkerknop voor minder onderverdelingen. De indicatie 1/2 AUTO boven in het SCOPE-scherm, wijzigt in MANUAL als zowel de amplitude, het aantal perioden als het triggerpunt handmatig worden ingesteld.) 61

Fluke 43B Terugkeren naar de Auto-stand In de AUTO-stand worden de positie, het bereik, de tijdbasis en het triggerpunt bij vrijwel elk type golfvorm automatisch geoptimaliseerd tot een stabiele en duidelijk afgebakende weergave. Hieronder geven we aan hoe u de Fluke 43B weer kunt terug kunt laten keren in de AUTO-stand. Ga als volgt te werk als u de AUTO-stand wilt kiezen: 1 Druk op SETUP. 2 Druk op AUTO om terug te keren naar de Auto-stand. 62

De Scope-modus Metingen via twee kanalen 5 Metingen via twee kanalen Als u metingen verricht via twee kanalen, kunt u oorzaak en gevolg gelijktijdig laten weergeven. Als u bijvoorbeeld een motor inschakelt, vindt er een tijdelijke stroompiek plaats die een spanningsdip tot gevolg heeft. Onmiddellijk na het inschakelen vertoont de stroomsterkte een hoge waarde, waarna de waarde zich stabiliseert tot een bepaalde nominale waarde. Met name wanneer de voeding zwak is, zult u een spanningsdip kunnen waarnemen. Als u meet via twee kanalen, kunt u de stroomsterkte en de spanning tegelijkertijd waarnemen. De scoop biedt tal van mogelijkheden om specifieke signaalonderdelen uit te vergroten, zodat u iedere fase van het opstarten van de motor kunt observeren. 1 Sluit aan zoals hieronder wordt aangegeven: 2 Reset de Fluke 43B. 3 Druk twee maal op MENU om het hoofdmenu te openen. 4 K SCOPE De Fluke 43B bevindt zich in de stand voor éénkanaalsmetingen. De spanning wordt gemeten via kanaal [1]. In de volgende stappen wordt de stand voor tweekanaalsmetingen gekozen, zodat u tegelijkertijd via kanaal [2] de stroomsterkte kunt meten. Ga als volgt te werk. 63

Fluke 43B 5 Druk op SETUP. 6 INPUT [2] K COUPLING: OFF 7 INPUT [2] COUPLING DC K 8 Druk op BACK. Nu worden tegelijkertijd twee ingangssignalen weergegeven. De grondmarkeringen (-) van beide golven bevinden zich verticaal in het midden van het scherm, zodat de golven elkaar bedekken. De golfvormmarkeringen [1] en [2] geven de relatie weer tussen de golfvorm en de ingangssignalen. In de volgende stappen wordt uitgelegd hoe u de amplitude en de verticale positie van beide golven kunt aanpassen, zodat ze elkaar niet langer bedekken. Met RANGE kunt u de amplitudes aanpassen met voor elk 2 tot 4 onderverdelingen. Met MOVE kunt u de ene golf in de bovenste helft van het scherm plaatsen en de andere in de onderste helft. De Fluke 43B geeft nu de spanning en de stroomsterkte weer waarbij het scherm voortdurend wordt ververst. Dit is de NORMAL-modus van de tijdbasis. Als u HOLD / RUN indrukt, kunt u het scherm stilzetten. In de SINGLE-modus kunt u eenmalige gebeurtenissen vastleggen. 64

De Scope-modus De Single-modus 5 De Single-modus In de Single-modus kunt u de stroomsterkte en de spanning onmiddellijk na een inschakeling meten. In de SINGLE-tijdbasis kunt u deze gebeurtenis vastleggen. In de SINGLE-modus wordt een golfvorm één maal vastgelegd op basis van een bepaalde trigger-gebeurtenis op een van de ingangssignalen. Om een inschakeling als gebeurtenis vast te leggen, kunt u de stroomsterkte op ingang [2] goed gebruiken als trigger. Zodra het inschakelen plaatsvindt, neemt de stroomsterkte toe, waardoor er een goed gedefinieerde triggervoorwaarde ontstaat. 1 Druk op SETUP. 2 K TRIGGER INPUT: AUTO 3 2 K BACK Ingang [2] is gekozen voor het trigger-signaal: het trigger-pictogram ( ) bevindt zich nu op golfvorm [2]. De tijdbasis bevindt zich echter nog steeds in de NORMAL-modus en het scherm wordt voortdurend bijgewerkt. Daarom wordt in de volgende stappen de SINGLE-modus geselecteerd. 4 K TIME BASE: NORMAL 5 SINGLE K BACK 6 Druk op HOLD/RUN zodat de golfvormen van ingang [1] en [2] één maal worden weergegeven. 7 Schakel de motor uit. 8 Druk op HOLD/RUN: de Fluke 43B is nu gereed om de aanloopstroom en -spanning te meten bij het inschakelen van de motor. 9 Schakel de motor in. De Fluke 43B meet nu de spanning en de stroomsterkte. 65

Fluke 43B De Fluke 43B heeft nu de spanning en stroomsterkte gemeten tijdens het inschakelen van de motor. De horizontale positie van het trigger-pictogram ( ) geeft het inschakelmoment aan. De spanning en de stroomsterkte worden vanaf twee onderverdelingen vóór het inschakelen zichtbaar gemaakt. Gedurende die periode is de stroom nul en is er geen sprake van belasting, zodat de spanning maximaal is. Na het inschakelen neemt de stroomsterkte snel toe en daalt de spanning, omdat de moter nu belast wordt. Als de moter eenmaal is opgestart, stabiliseert de stroomsterkte zich op een lager, stabiel niveau, waardoor de spanning toeneemt. Q Als de Fluke 43B geen golfpatronen weergeeft bij het inschakelen van de motor, probeer het dan op een ander trigger-niveau. Vergeet niet dat het tiggerniveau altijd binnen het amplitudebereik van de golf moet bevinden. R Als u de tijd per onderverdeling wijzigt en een nieuwe meting uitvoert, kunt u de uitlezing van het inschakelproces uitvergroten. Druk op HOLD/RUN om de scoop gereed te maken voor de volgende meting. 66

Hoofdstuk 6 Werken met schermen en gegevens Inleiding Dit hoofdstuk beschrijft het opslaan, bekijken en printen van schermen. Bovendien wordt beschreven hoe de schermen in Word -documenten kunnen worden gebruikt om rapporten te maken. Tevens wordt uitgelegd hoe u harmonischen over een bepaalde periode kunt registreren met behulp van de FlukeView-software. De schermen worden opgeslagen in een indeling die het mogelijk maakt dat er later nog bewerkingen op worden uitgevoerd. Daardoor kunt u een cursor gebruiken bij een reeds opgeslagen registratie. Als u de cursor plaatst op een bepaalde gebeurtenis, kunt u de metingen lezen die betrekking hebben op het overeenkomstige punt in de tijd. Voer eerst een meting uit; meet bijv. de netspanning. Gebruik dit scherm voor de voorbeelden hierna. Afbeelding 5. Scherm VOLTS/AMPS/HERTZ 67

Fluke 43B Schermen opslaan Ieder resultaat op de display kan worden opgeslagen door simpel op de SAVEtoets te drukken. 1 Sla het scherm op. Er verschijnt een melding dat het scherm is opgeslagen. Herhaal dit enkele keren om meer geheugens met schermen te vullen. Wanneer u probeert een scherm op te slaan, terwijl alle geheugens vol zijn, wordt u gevraagd of er één van de andere geheugens mag worden overschreven. Schermen bekijken en wissen 1 Open het hoofdmenu. 2 K VIEW / DELETE SCREENS 3 1 K Kies een scherm. 4 Druk op VIEW. U kunt nu door de opgeslagen schermen bladeren : 5 6 Druk op BACK om naar het overzichtsscherm terug te keren. In het overzichtsscherm kunnen schermen worden gewist: 68 7 Druk op DELETE. Op het scherm verschijnt de vraag of u dit scherm wilt wissen. Als u de vraag bevestigt, wordt het scherm gewist.

Werken met schermen en gegevens Schermen bekijken en wissen 6 8 Kies een scherm dat in het geheugen is opgeslagen. Druk op VIEW. 9 Druk op RECALL om de gegevens op het scherm te vervangen door gegevens zoals deze waren opgeslagen. 69

Fluke 43B Schermen printen U kunt zowel actuele schermen als opgeslagen schermen printen. 1 Sluit de Fluke 43B op een printer aan volgens onderstaande afbeelding. 2 Print het actuele scherm. Om een opgeslagen scherm te printen, bekijkt u dit eerst met VIEW (zie vorige sectie Schermen bekijken en wissen ). Druk dan op de PRINT toets. Als de printer niet print, zie dan Hoofdstuk 1: Problemen oplossen in de Gebruiksaanwijzingen. Opmerking U kunt ook schermen printen met behulp van FlukeView. Zie hiervoor de Users Manual van FlukeView. 70

Rapporten maken Werken met schermen en gegevens Rapporten maken 6 U kunt actuele of opgeslagen schermen in Word-documenten gebruiken voor het opstellen van rapporten. Installeer eerst de FlukeView-software voor de Power Quality Analyzer. Start hiervoor de SETUP-procedure vanaf de cd-rom. Met de SETUP-procedure van FlukeView wordt een rapport onder de naam QREPORT.DOC geïnstalleerd. 1 Sluit de Fluke 43B op de PC aan (zie de Gebruiksaanwijzingen van FlukeView). 2 Open het document QREPORT.DOC. 3 Vul het formulier in. Klik hiervoor de velden aan en typ de tekst in. 4 Klik op deze knop, om het actuele scherm van de Fluke 43B in uw rapport op te nemen. 5 Typ een beschrijving in het veld Description. 6 Klik op deze knop om het rapport te printen. 71

Fluke 43B Harmonischen registreren over een periode U kunt de registratiemogelijkheden van de FlukeView-software gebruiken voor het registreren van harmonischen over een periode. Hierdoor kunt u het gedrag van een installatie analyseren over een langere periode. Zo kan het registreren van de actuele harmonischen over een periode van 24 uur, inzicht verschaffen over de variatie in de belasting van uw systeem. 1 Stel de Fluke 43B in voor het meten van de huidige harmonischen. 2 Sluit de Fluke 43B aan op de PC (zie de gebruiksaanwijzing van FlukeView). 3 Start FlukeView op. 4 Klik op deze knop om het venster Logging of Readings Selection te openen. 5 In de tekstvakken kunt het aantal updates en de intervaltijd tussen iedere update invoeren. 72

Werken met schermen en gegevens Harmonischen registreren over een periode 6 6 Klik op Start om te beginnen met het registreren van de harmonischen. FlukeView geeft de huidige meetwaarde weer, terwijl op de achtergrond alle meetwaarden in het geheugen worden opgeslagen. 7 Klik op deze knop op het registreren te beëindigen. 8 Klik op deze knop om de geregistreerde waarden op te slaan in een ASCII-bestand (.CSV of.txt). 9 U kunt nu het opgeslagen bestand openen in een rekenbladprogramma, zodat u de opgeslagen gegevens kunt analyseren. 73

Fluke 43B 74

Hoofdstuk 7 Definities Aanloopstroom De stroomstoot die een zware stroomverbruiker bij het opstarten nodig heeft, voordat de weerstand of impedantie tot de normale bedrijfswaarde stijgt. Actief vermogen Het actieve vermogen (watt) is het werkelijke vermogen, inclusief warmteverliezen. Stroomtarieven zijn hierop gebaseerd. Arbeidsfactor (PF) De verhouding tussen werkelijk en schijnbaar vermogen. Door inductieve belastingen blijft de stroom achter bij de spanning, terwijl bij capacitieve belastingen de stroom vóór loopt op de spanning. Bovendien daalt de arbeidsfactor door de aanwezigheid van harmonische stroom. Voor de berekening van de arbeidsfactor wordt gebruik gemaakt van de totale rms-spanning, dus inclusief alle harmonischen. (Zie ook: Arbeidsfactor van de grondharmonische, cos ϕ) PF Interpretatie 0 tot 1 niet al het geleverde vermogen wordt verbruikt; er is blindvermogen. 1 het apparaat verbruikt al het geleverde vermogen; er is geen blindvermogen. -1 het apparaat wekt vermogen op; stroom en spanning in fase. -1 tot 0 het apparaat wekt vermogen op; stroom ijlt voor of na. Arbeidsfactor van de grondharmonische, DPF (Cos ϕ) De verhouding tussen werkelijk en schijnbaar vermogen. De arbeidsfactor van de grondharmonische is de co-sinus van de fase hoek tussen grondstroom en grondspanning (cos ϕ). Door inductieve belastingen blijft de stroom achter bij de spanning, terwijl bij capacitieve belastingen de stroom vóór loopt op de spanning. Bij de berekening van de arbeidsfactor van de grondharmonische wordt alleen gebruik gemaakt van de grondharmonische van het signaal. (Zie ook: Arbeidsfactor) 75