SAMENWERKINGS AGENDA NETWERKPROGRAMMA BRABANTSTAD BEREIKBAAR 2014-2018
BETER BEREIKBAAR DOOR SAMEN WERKEN EN INNOVEREN BrabantStad Bereikbaar werkt aan een betere bereikbaarheid van het stedelijk netwerk Brabant(Stad). Gedreven door de ambitie om als internationaal concurrerend en duurzaam stedelijk netwerk een positie in te nemen in de top 5 van Europese kennis- en innovatie regio s. Door het realiseren van snelle en betrouwbare (inter nationale) verbindingen voor personen- en goederenvervoer. Met een aanbod van verschillende vervoersvormen en duurzame en innovatieve vervoerssystemen. BrabantStad is een bestuurlijke netwerk van de vijf steden Breda, Eindhoven, Helmond, s-hertogenbosch en Tilburg en aangrenzende agglomeraties. Bij het Netwerkprogramma zijn ook de provincie Noord-Brabant, het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE), ProRail, NS, Rijkswaterstaat Zuid- Nederland, het ministerie van Infrastructuur en Milieu en een afvaardiging van het bedrijfs leven (TNO en NXP) betrokken. Alle partners binnen het netwerk weten elkaar snel te vinden en kunnen zo kansen verzilveren en bedreigingen afwenden. Een vruchtbare samenwerking waarvan de succesvolle resultaten goed zichtbaar zijn. KRACHT VAN BRABANT BRABANT STRATEGISCH GELEGEN IN DE EURODELTA Brabant presteert economisch goed en vormt naast de Randstad de belangrijkste pijler onder de Nederlandse economie. Dat is onder meer te danken aan onze strategische ligging ten opzichte van omliggende stedelijke netwerken, zoals de Randstad, Vlaamse Ruit en het Ruhrgebied. Economisch is Brabant sterk op deze stedelijke netwerken georiënteerd en is via diverse modaliteiten (weg, water, spoor, lucht, buisleidingen) ermee ver bonden. De ligging creëert ook knelpunten. Zo kan de bereikbaarheid nog worden verbeterd. KENNISINTENSIEVE BEDRIJVIGHEID Onze economische kracht komt ook voort uit de combinatie van kennisintensieve be drijven en hoogwaardige maakindustrie. De traditie van het maken wordt in Brabant verbonden met innovatie en creativiteit. Trekkers van de Brabantse economie zijn High Tech (waar onder medische techno logie en automotive), Maintenance (waaronder >> Een goede bereikbaarheid is essentieel voor een internationaal aantrek kelijk vestigings klimaat. Door onze krachten te bundelen zijn we in staat om de bereik baarheid van het stedelijk netwerk BrabantStad aanmerkelijk te verbeteren. Ruud van Heugten, Voorzitter Stuurgroep BrabantStad Bereikbaar, Gedeputeerde Mobiliteit en Financiën provincie Noord-Brabant
chemie >> en biobased economy), Logistiek en markt, diverse topvoorzieningen en een Agrofood. Deze sectoren hebben een hoge aantrekkelijk vestigingsklimaat voor exportwaarde. Vier van de tien grootste buitenlandse investeerders. Onze steden private R&D-investeerders in Nederland zijn echter relatief klein, waardoor ze een komen uit Brabant: Philips, ASML, NXP en beperkte agglomeratiekracht kennen. DAF Trucks. Brainport is uitgeroepen tot Door het verbeteren van de connectiviteit slimste regio van de wereld en West-Brabant met omliggende stedelijke regio s kan staat al sinds jaar en dag in de top 3 van Brabant daar optimaal van profiteren: logistieke hotspots van Nederland. het zogenoemde borrowed size. STERK STEDELIJK NETWERK AANTREKKELIJK LEEF- EN ALS MOTOR VOOR ECONOMISCHE VESTIGINGSKLIMAAT ONTWIKKELING De vijf grote steden zijn attractief en hebben Voor de ontwikkeling als Europese kennis- elk een eigen culturele identiteit. Bovendien en innovatieregio is een sterk stedelijk kent Brabant een fijnmazige vervlechting netwerk een voorwaarde. Grote steden zijn van stad en platteland in een ruimtelijk met hun concentratie van talentvolle mozaïek van bossen, heidevelden, open mensen de broedplaatsen voor innovatie landschappen, rivieren en beken. Inwoners en in staat de meeste economische groei en bezoekers hebben daarmee (hoog)- te genereren. De Brabantse steden hebben stedelijke voorzieningen binnen handbereik. gezamenlijk veel te bieden, zoals een groot Rust en ruimte is binnen tien minuten technologisch aanbod, een brede arbeids- bereikbaar. AMSTERDAMUTRECHT ROTTERDAMDEN HAAG BRABANT/ BRABANTSTAD RUHR/RHEIN VLAAMSE RUIT MAAS-RIJN Brabant in de Eurodelta
SPEERPUNTEN 2014-2018 Centrale opgave voor BrabantStad Bereikbaar is het verbeteren van de bereikbaarheid van het stedelijk netwerk van Brabant(Stad) en daarmee het versterken van het vestigings klimaat van Brabant. Daarbij richten we ons op de volgende speerpunten: GOEDERENVERVOER EN LOGISTIEK Op duurzame wijze bouwen we verder aan een betrouwbaar multimodaal (weg-water-railbuis) vervoerssysteem. Door het wegwerken van knelpunten en het borgen van voldoende capaciteit voor de toekomst. Vertrekpunt is de Logistieke Agenda Brabant (programmalijn E: infrastructuur en ruimte). ONZE PRIORITEITEN: Lopende projecten: kijk voor weg - water - rail buis bij speerpunt Basis op orde; Komende vier jaar: MIRT-onderzoek logistieke corridor Rotterdam Brabant - Duitsland, TEN-t onderzoek corridor Rotterdam - Brabant - Frankrijk, strategie Inland Hubs / distributiecentra, innovaties verkeersmanagement op het water. INTELLIGENTE TRANSPORTSYSTEMEN EN REGIONAAL VERKEERSMANAGEMENT Een betere doorstroming van het verkeer vereist verdere innovatie in verkeersmanagement. Onze focus daarbij ligt op het inwinnen en koppelen van verkeersdata, het optimaliseren van het bestaande infrastructuurnetwerk en het koppelen van ITS en regionaal verkeersmanagement. ONZE PRIORITEITEN: Lopende projecten: uitvoering van maatregelen uit het programma Beter Benutten 1.0 (tot 2014), Brabantbrede samenwerking van wegbeheerders, Basis op orde (met name beheer en data), Verkeerscentrale Brabant; Komende vier jaar: uitwerking van het programma Beter Benutten 2.0 (2014 2017) met een focus op ITS, logistiek en stedelijke bereikbaarheid, het (jaarlijks) opstellen van het werkprogramma DVM BrabantStad en de invulling van het programma Beter Geïnformeerd op Weg (ITS). 1 2
BASIS OP ORDE We blijven investeren in de basis door het aanpakken van knelpunten in de infrastructuur die nu en in de komende vier jaar spelen. ONZE PRIORITEITEN: Weg: vertrekpunt zijn de knelpunten uit Beter Benutten; Lopende projecten: A27, InnovA58, N65, Ruit Eindhoven-Helmond, N261, N279. Komende vier jaar: bereikbaarheid Eindhoven Airport, A2 (knooppunt Deil- s-hertogenbosch, Eindhoven-Weert), A67 (Eindhoven-Geldrop) en stedelijke in- en uitvalswegen. Spoor: vertrekpunt is de Ontwikkelagenda spoor, waarin onderscheid is gemaakt in prioriteiten tot 2020, 2020-2025 en na 2025; Lopende projecten: Programma Hoogfrequent Spoor, Maaslijn (Quick Wins), Betuweroute (doortrekking Duitsland). Komende vier jaar: internationale treinen naar Duitsland en België, station Eindhoven Airport, Rail Service Center Moerdijk, elektrificatie Maaslijn. Water: vertrekpunt is de Visie Brabantse Vaarwegen; Lopende projecten: Zuid-Willemsvaart s-hertogenbosch, Wilhelminakanaal Tilburg (tot Loven), haven Waalwijk. Komende vier jaar: bediening sluizen en bruggen, haven Oss. Buis: capaciteitsuitbreiding buisleidingenstraat onder het Hollands Diep; Fiets: vertrekpunt is het programma Fiets in de Versnelling; Ons Brabant Fietst Lopende projecten: hoofdfietsroutes in steden, stallingen op knooppunten, snelfietsroutes s-hertogenbosch-oss, Eindhoven-Helmond en Eindhoven-Valkenswaard. Komende vier jaar: nieuwe snelfietsroutes in de regio s Tilburg en Breda. OPENBAARVERVOERNETWERK BRABANTSTAD We werken aan robuuste verbindingen voor personen- en goederenvervoer, zowel binnen als ook van en naar Brabant. Met multi modale knooppunten die zich kenmerken door een hoge ruimtelijke kwaliteit en een breed aanbod aan vervoerswijzen. Reizigers worden daarbij maximaal gefaciliteerd door nieuwe technieken. ONZE PRIORITEITEN: Actief participeren in landelijke spoordossiers (onder meer LTSA, PHS); Doorontwikkelen van Hoogwaardige Openbaar Vervoerlijnen (HOV); Extra aandacht voor ketenmobiliteit en knooppunten (overstappen) en hun omgeving (met name de spoorzones in de B5-steden); Kansen benutten voor bredere financiering (onder meer Beter Benutten 2.0); Klantwensen en klantbenadering: uitgaan van de reiziger. 4 3
DOEL EN STRATEGIE Doel van BrabantStad Bereikbaar is het versterken van de agglomeratiekracht en het ontwikkelen van Brabant tot een op Europees niveau concurrerende kennisregio. Door het realiseren van snelle en betrouwbare verbindingen tussen de economische kerngebieden voor personen- en goederenvervoer. En de inzet van verschillende vervoermiddelen en duurzame en innovatieve vervoersystemen. ONZE FOCUS Het verbeteren van de connectiviteit met omliggende stedelijke regio s met prioriteit voor ORGANISATIE BrabantStad Bereikbaar is een licht bestuurlijk netwerk, dat wordt gekenmerkt door een informele structuur, flexibiliteit en aandacht voor onderlinge relaties. Onderscheid wordt gemaakt tussen strategisch, tactisch en operationeel niveau. De Stuurgroep en Regiegroep opereren op strategisch niveau. De Stuurgroep is verantwoordelijk voor de hoofdlijnen van het samenwerkingsprogramma, stelt kaders en prioriteiten vast voor programma s. De Regiegroep is verantwoordelijk voor de coördinatie van het samenwerkingsprogramma. De Stuurgroep en Regiegroep zijn opdrachtgever voor het tactische en operationele niveau. De inhoudelijke uitwerking van activiteiten gebeurt op tactisch niveau door werkgroepen rond de geformuleerde speerpunten. Het ( tijdelijke) programma Beter Benutten is een voorbeeld van een uitvoeringsprogramma dat een relatie heeft met alle speerpunten. Tot slot wordt op operationeel niveau aan diverse projecten gewerkt. de kennis-as Amsterdam Eindhoven en de logistieke assen Rotterdam Brabant Duitsland en Rotterdam Brabant België. Het versterken van het daily urban system binnen het stedelijk netwerk Brabant met prioriteit voor de bereikbaarheid van economische toplocaties en knooppunten. ONZE STRATEGISCHE PRINCIPES Integraal: we werken vanuit integrale maatschappelijke opgaven. Om het rendement van investeringen te vergroten wordt in samenhang met andere sectoren (ruimte, economie, milieu) gekeken naar de beste oplossingen. Internationaal: we kijken over grenzen heen. We werken aan het verbeteren van internationale verbindingen. We bouwen kennisnetwerken op met internationale partners en spelen proactief in op Europese wet- en regelgeving en op Europese financieringsmogelijkheden. Multimodaal: we werken aan multimodale deur-tot-deur oplossingen. Innovatief: we willen in samenwerking met het bedrijfsleven internationaal koploper zijn op gebied van slimme en duurzame mobiliteit. We werken aan innovatieve oplossingen op gebied van infrastructuur, voertuigtechnologie, datavoorziening en mobiliteitsdiensten. Samen: we creëren oplossingen met andere partijen zoals het Rijk, gemeenten, bedrijven, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties, vervoermaatschappijen en logistieke dienstverleners. Klantgericht: de gebruiker staat centraal. Uiteindelijk draait het om de klanttevredenheid van reizigers en ondernemers. STRATEGISCH BEREIKBAARHEID STEDELIJK NETWERK BRABANT STUURGROEP EN REGIEGROEP OV netwerk Brabant RVM en ITS Logistiek Basis op orde EU en internationalisering TACTISCH WERKGROEP WERKGROEP WERKGROEP WERKGROEP Integratie, Ruimte en Economie spoor, HOV, knopen, keten data, optimalisatie, innovatie verbinding en knopen weg, spoor, water, buis, fiets Beter Benutten OPERATIONEEL Diverse projecten
RESULTATEN 2010-2014 De Hovenring is meer dan alleen een kunstwerk. Ik kan nu snel en comfortabel doorrijden. Bekijk deze kaart op: www.brabantstad.nl/resultatenkaart-2010-2013 De slagkracht van BrabantStad Bereikbaar heeft zich inmiddels ruimschoots bewezen. De belangrijkste resultaten zijn: Gezamenlijk investeren: realiseren en financieren van diverse projecten (zie Resultatenkaart); Gezamenlijke lobby: onder meer via BO MIRT voor boven regionale projecten; Gezamenlijke reactie: op bezuinigingen en plannen van het Rijk; Gezamenlijke strategievorming: afstemming van agenda s (onder meer MIRT Gebiedsagenda, Regionale Agenda s), samen bouwen aan een Bereikbaar Brabant; Leren van elkaar: kennisuitwisseling op diverse deelterreinen; Korte ambtelijke en bestuurlijke lijntjes: ook naar niet-overheden zoals ProRail, NS, TNO, NXP. De Resultatenkaart 2010 2013 laat in een oog opslag de activiteiten en projecten zien van de samenwerkende partners in het Netwerkprogramma BrabantStad.
TRENDS EN ONTWIKKELINGEN VAN DE MOBILITEIT 1 TRENDS (algemeen) Vergrijzing Bevolkingsgroei in steden, krimp daar buiten Digitalisering Individualisering Energie, klimaat en duurzaamheid Zelforganisatie: social innovation, crowfunding, open source en overheid organiseert en participeert internationalisering: export. GEVOLGEN VOOR BRABANTSE MOBILITEIT 2 Fotografie Verbeeld foto en film Grafische Ontwerp Van Riet Ontwerpers MEER INFORMATIE Contactpersoon Ludger Schrauwen (provincie Noord-Brabant) Telefoon (073) 681 23 34 E-mail lschrauwen@brabant.nl Website www.brabantstad.nl Twitter @BrabantStad