4 Duurzame energiebronnen
|
|
- Elke Verlinden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 6 WARMING-UP 4 Duurzame energiebronnen LEES DUURZAME ENERGIEBRONNEN. a Wat zijn de twee belangrijkste kernmerken van duurzame energiebronnen? b Omcirkel de woorden die passen bij het begrip duurzaam. prijzig groen oneindig fossiel schaars goedkoop c Maak de volgende tekst compleet. De familie Doorzon heeft gekozen voor zonnepanelen. Dankzij zonnepanelen heeft de familie. Om er warmpjes bij te zitten hebben ze een De familie maakt gebruik van Deze kleur staat symbool voor aangeschaft. Die zorgt ervoor dat wordt omgezet in. Bestudeer bron en beantwoord deze vraag. a Hoeveel procent van alle energie is duurzaam? b Geef drie verklaringen voor dit lage getal. 3 Ze veroorzaken geen vervuiling. Ze raken niet op. zonnecollector zonne-energie milieuvriendelijk groene duurzaam. elektriciteit warmte energie. en 7 procent Fossiele brandstoffen zijn vaak goedkoper. Fossiele brandstoffen zijn betrouwbaarder en sterker. Er is gebrek aan technologie en kennis om duurzame energie te produceren. Wij maken het meest van iedereen gebruik van fossiele brandstoffen. Uranium, daar zijn we gek op! 3 a Bekijk bron. Hoe noemen we een elektriciteitscentrale die gebruik maakt van aardwarmte? b Bekijk figuur 8. Zet de volgende woorden op de juiste plek in de figuur: binnenkern aardkorst temperatuur mantel buitenkern c Waar komt de aardwarmte vandaan? d Hoe diep wordt er in bron geboord om bij de aardwarmte te komen? e Hoe warm wordt het water op die diepte? f Geef twee redenen waarom aardwarmte duurzaam is. Azië of Noord-Amerika Europa geothermische centrale De warmte is afkomstig uit de hete aardkern. ongeveer 600 meter 85 C Omdat er geen uitstoot van CO is. Omdat het een bron is die niet opraakt. g Bekijk GB 9B en D / GB 6B en D / BB 3B en C. Leg uit waarom deze kaarten handig zijn om gebieden met veel aardwarmte op te zoeken. De kaarten geven aan waar de grenzen van aardplaten lopen en waar vulkanisme voorkomt. Dit zijn vaak plaatsen waar de hogere temperaturen relatief dicht onder het aardoppervlak voorkomen. Daardoor is aardwarmte makkelijker beschikbaar. c Bekijk bron nogmaals. Bedenk een andere titel voor deze bron. aardkorst mantel 0 temperatuur d Bij welk werelddeel passen de volgende opmerkingen? Pff, aan ons ligt het zeker niet. Wij gebruiken de meeste duurzame energie van allemaal. Zuid-Amerika buitenkern figuur 8 binnenkern diepte (km)
2 BRONNEN VAN ENERGIE 7 h Kijk weer op de atlaskaarten. In welk van de volgende landen komt dicht onder het aardoppervlak een vrij hoge temperatuur voor? Egypte Groot-Brittannië Japan Australië Brazilië LEES ANDERE DUURZAME ENERGIEBRONNEN. 4 a Kruis aan welke beweringen juist zijn. Biomassa is alles wat je kan eten. Een elektriciteitscentrale die werkt met biomassa is een soort thermische centrale. Stroom uit biomassa wordt groen genoemd omdat die van natuurlijk afval afkomstig is. Als je tijdens het kamperen een kampvuurtje maakt, maak je gebruik van biomassa. Bij windkracht wordt stroom opgewekt dankzij thermische energie. b Welke voorbeelden van biomassa worden in de tekst genoemd? frituurvet, mest, plantenresten, houtsnippers c Bedenk samen met je buur welke vormen van biomassa er nog meer zijn. Lukt het jullie er meer dan tien te bedenken? gemaaid gras, bladeren, landbouwgewassen, afval uit de groene bak, vlees- en visresten, suikerriet, maïs, koolzaadolie, palmzaadolie, wieren, zuiveringsslib 5 Bekijk bron 3. Trek lijnen tussen de begrippen links en de bijbehorende omschrijvingen rechts. CO fotosynthese as en mineralen vergasser bio-afval komt vrij bij de verbranding van fossiele brandstoffen en biomassa afval van organische aard door verbranding met weinig zuurstof ontstaan er brandbare gassen water en CO worden door gewassen opgenomen en omgezet in zuurstof en suikers voeding voor gewassen 6 a Vul in de eerste kolom van de tabel onder aan de bladzijde vijf duurzame energiebronnen in. b Zet nu in de tweede kolom van elke duurzame energiebron een nadeel. c Hier volgen vier begrippen waarvan de letters allemaal door elkaar zijn gezet. Weet jij om welke begrippen het gaat? arstdonfb lorznceenoclt imsbaso egeenwirndi brandstof zonnecollector biomassa windenergie d In deze paragraaf van het leerboek staan elf begrippen (dit zijn de vetgedrukte woorden). Hiervan maak je een top 0. Vraag je eerst af wat het belangrijkste begrip van deze paragraaf is en schrijf dit begrip achter nummer hieronder. Schrijf bij nummer het begrip dat je daarna het belangrijkst vindt. Zo werk je alle begrippen af en eindig je met de minst belangrijke begrippen uit deze paragraaf e Vergelijk jouw top 0 met je buur. Zijn jullie het eens? Overleg met elkaar en verander desnoods jouw top 0. Duurzame energiebronnen zonne-energie windkracht waterkracht aardwarmte biomassa tabel bij vraag 6a Nadeel Er is altijd maar één helft van de aarde waar de zon op schijnt. Het waait niet altijd. De stroming moet voldoende zijn. Is duur, omdat je hebt een flinke installatie nodig hebt om diep te boren. De teelt ervan neemt veel ruimte in.
3 8 GT WARMING-UP 7 a Bij deze vraag horen drie foto s en drie uitspraken, zie figuur 9. Elke uitspraak hoort bij de persoon op een van deze foto s. Schrijf onder elke foto welke uitspraak daarbij hoort. Ik heb zojuist een hybride auto aangeschaft. Die oude was een benzineslurpend monster. Deze auto rijdt deels ook op elektriciteit. Het is belangrijk dat we aan het milieu denken! Ik heb zojuist voor het eerst in mijn leven een auto gekocht. Eindelijk kon ik het me veroorloven. Komend weekend ga ik lekker toeren met mijn vrienden, gaan we shoppen in Seoul. 3 Een auto? Pff, ik zou wel willen! Nu loop ik elke dag naar mijn werk. Acht kilometer heen en acht kilometer terug. Soms heb ik mazzel en krijg ik een lift op een kar, meestal niet helaas. a In de figuur zijn aardgas en wind op land weggevallen. Zet die op de juiste plaats in de figuur. b Waarom staat aardolie niet in deze grafiek? Het gaat over elektriciteitsproductie, en aardolie wordt vaker gebruikt als brandstof in voertuigen dan om stroom mee op te wekken. c Je zou verwachten dat hoe meer er van een bepaalde energiebron is, hoe goedkoper deze zal zijn. Toch klopt dat niet in figuur 0. Want wat is eigenlijk tegenstrijdig aan de gegevens in de figuur? Windenergie is oneindig en toch het duurst. figuur 9 3 Uitspraak: Uitspraak: Uitspraak: Werelddeel: Werelddeel: Werelddeel: Azië Afrika Europa/ Noord-Amerika b Zet bij elke foto ook in welk werelddeel deze persoon woont. c Duurzaamheid is niet in elk land even belangrijk. Waarom is het in arme landen vaak geen hot issue? Deze mensen geven totaal niets om het milieu. Deze mensen weten niet wat duurzaam betekent. Deze mensen hebben andere zaken aan hun hoofd, zoals voldoende eten en een goede woning. Deze mensen stoten zoveel CO uit dat het toch niet lukt om dat te veranderen. d Hoewel duurzaamheid in ontwikkelingslanden niet hoog op de politieke agenda staat, is de CO -uitstoot er vaak lager dan in de westerse landen. Wat is hiervoor de belangrijkste oorzaak? Mensen werken in ontwikkelingslanden vooral in de landbouw. Er is weinig industrie en transport. Ontwikkelingslanden beschikken niet over fossiele brandstoffen. Dan is er ook geen vervuiling. De mensen zijn hier veel milieubewuster dan in de rijke landen. De mensen zijn hier zuinig op hun spullen en kopen dus niet zo snel nieuwe, vervuilende producten. 8 In figuur 0 zie je hoeveel het per energiebron kost om elektriciteit te produceren. d De prijs van de elektriciteit wordt vooral bepaald door de winningskosten en de transportkosten. Bepaal van de volgende beweringen of ze juist of onjuist zijn. De winning van kolen is makkelijker dan die van wind. Stroom uit kernenergie is goedkoper dan duurzame windenergie. Elektriciteit uit kernenergie is duur door de schaarste van uranium. e Wat maakt elektriciteit die gemaakt wordt met windmolens zo duur? Kies het juiste antwoord. Het aanleggen van de elektriciteitskabels om de stroom te vervoeren is erg duur. De hoeveelheid windenergie is erg onvoorspelbaarheid. Er zijn hoge kosten voor productie, aanleg en onderhoud van windmolens. Er zijn maar weinig windmolens, het is dus een schaarse energiebron. f Je mag verwachten dat deze grafiek er in 050 anders uitziet. Welke verandering voorspel jij? Vergelijking kostprijs elektriciteitsproductie (in euro per MWh) juist juist onjuist lagere kosten voor de duurzame windenergie 0 kernenergie kolen aardgas wind op wind op zee land figuur 0
4 BRONNEN VAN ENERGIE 9 KEUZESTOF 9 CHECK THIS OUT! Helaas wordt er nog niet veel gebruik gemaakt van duurzame energiebronnen. Dat er al wel hele toffe duurzame projecten zijn, ontdek je hieronder. a Ga naar Klik op spelen. Klik op tv-uitzendingen. Zoek de aflevering over aardwarmte. Bekijk het fragment van 4.30 tot 8.5 minuten. b Waar wordt de aardwarmte voor gebruikt? verwarmen van een kas c Hoe diep bevindt het water zich in de aarde? d Hoe heet is het water op die diepte? e Hoe komt het water aan die hoge temperatuur? f Waarom is het van belang dat er een zandsteenlaag is die a Ga naar Typ in de zoekbalk het woord Desertec in. Je ziet nu een aantal audio- en videofragmenten over dit onderwerp. Bekijk de videofragmenten. b Wat houdt het project Desertec in? kilometer 60 graden Door de hete aardkern die zijn warmte uitstraalt richting de mantel en aardkorst. afgesloten wordt door kleilagen? Zodat het warme water gevangen blijft tussen de ondoorlatende lagen. Opwekken van zonne-energie in de Sahara en die energie naar Europa transporteren. 3 a Ga naar Surf over de site en beantwoord dan de volgende vragen. b Wat is de naam van dit windpark? Windpark. c Waar is dit park gebouwd? IJmuiden. d Voor hoeveel huishoudens levert dit park stroom? e Onder het kopje Nieuws kun je foto s en filmpjes bekijken van de bouw van dit park. Noem twee activiteiten die in of op f Hoe komt de energie van de molens aan land? g Geef twee redenen waarom een windmolenpark op zee aantrekkelijk is. 4 a Je hebt zojuist drie duurzame projecten bekeken. Zet ze nu op volgorde: van welke je het leukst vond naar welke het minst. Begin dus met de meest interessante. 3 b Ik heb voor deze volgorde gekozen omdat Prinses Amalia Voor de kust van het water plaatsgevonden hebben. Het storten van de fundering en het monteren van de wieken. Via enorme kabels. antwoord Veel wind en veel ruimte. Eigen c Waarom is voor de locatie in Noord-Afrika gekozen? Daar schijnt de zon veel meer dan in Europa. d Het zijn vooral Europese bedrijven die de leiding hebben in dit project. Waarom is dit zo? Zij hebben de kennis, het geld en een grote energiebehoefte.
5 0 EIGEN OMGEVING Energie in je eigen regio Duurzaam of dramatisch? De klas wordt verdeeld in groepjes. Elk groepje gaat onderzoek doen naar de energievoorzieningen in jullie woonplaats. Elk groepje gaat ook uitzoeken of die energie duurzaam is. De onderzoeksgegevens die jullie verzamelen, verwerk je op een grote kaart van jullie regio. Hiervoor kun je een poster gebruiken. Op de poster komt ook jullie conclusie: Is jullie regio duurzaam of dramatisch? Stap Hoofdvraag en deelvragen Hoofdvraag: Is onze regio duurzaam of dramatisch? Deelvragen: a Welke energievoorzieningen zijn er in onze regio? Geef in ieder geval vier verschillende antwoorden. b Zijn die voorzieningen duurzaam of niet? c Welke duurzame initiatieven zijn er op het gebied van energieproductie en energieconsumptie in onze regio? d Hoe zorgen energieproductie en energieconsumptie in onze regio voor milieuvervuiling? e Kies twee verschillende bedrijven uit de regio. Hoe duurzaam zijn deze? (Denk aan bedrijven die gemakkelijk te benaderen zijn: een supermarkt, sportclub, gemeentehuis of een kantoor.) Stap Een onderzoeksplan opzetten a Bepaal met elkaar (en met de docent) hoe groot het gebied wordt dat jullie gaan onderzoeken. Dit kan jullie stad, dorp of wijk zijn. b Maak een taakverdeling. Wie doet welke deelvraag? Wie zorgt voor de kaart? Wie bewaart de spullen? c Maak een planning. Wanneer moet iedereen zijn vragen af hebben? Wanneer moet de kaart klaar zijn? Wanneer schrijven jullie de conclusie? d Welke bronnen gaan jullie gebruiken? Hoe gaan jullie informatie inwinnen? Moeten er daarvoor afspraken gemaakt worden met bedrijven of op het gemeentehuis? Bepaal met elkaar ten minste twee bedrijven/instanties die jullie gaan uitwerken. Stap 3 Informatie verzamelen Nu gaan we de antwoorden op de deelvragen zoeken. a Welke energievoorzieningen zijn er in onze regio? Graaf eerst in je eigen geheugen of ga buiten een rondje fietsen. Welke energievoorzieningen zie je allemaal? Noteer waar je wat ziet, zodat het later een plaatsje op de kaart kan krijgen. b Zijn de energievoorzieningen die je opgeschreven hebt duurzaam of niet? Leg uit waarom dat zo is. c Wat zijn duurzame initiatieven op het gebied van energieproductie en -consumptie in jullie regio? Via internet, lokale kranten, websites en het gemeentehuis is hier vast wel antwoord op te vinden. Informeer ook eens bij je ouders of andere familieleden. d Hoe zorgen energieproductie en -consumptie in jullie regio voor milieuvervuiling? In je aardrijkskundeboek, op internet, in lokale kranten, op websites en op het gemeentehuis kun je vaak antwoorden op deze vragen vinden. e Hoe duurzaam zijn enkele van de grote bedrijven/instanties in jullie regio? Onderzoek er minimaal twee. Maak een (telefonische) afspraak met mensen van deze bedrijven/ instanties. Bedenk van tevoren welke vragen je wilt stellen. Kijk voor ideeën in de onderstaande duurzaamheidschecklist. Voordat je naar het bedrijf gaat, overleg je met de docent of de vragenlijst in orde is. Stap 4 Informatie verwerken Nu is het zaak om al jullie informatie op een overzichtelijke manier op de kaart te krijgen. Zorg voor een duidelijke kaart van jullie gebied. Plak hem op een poster en zorg ervoor dat je ruimte overhoudt voor een titel, foto s, plaatjes en overige tekst. Denk ook aan een legenda. Stap 5 Conclusie trekken En, wat vinden jullie? Is jullie regio duurzaam of dramatisch? Je geeft uiteraard argumenten die jullie conclusie onderbouwen. Stap 6 Presentatie Presenteer jullie poster aan de klas. Dit kan klassikaal of in een markt -opstelling. Duurzaamheids-checklist voor bedrijven energie? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe dan?
6 BRONNEN VAN ENERGIE EIGEN OMGEVING Energie in je eigen regio Welk energielabel past bij jullie straat? Bij de aankoop van producten kun je soms zien hoe energiezuinig deze producten in gebruik zijn. Dit wordt aangegeven met het energielabel (figuur ). In dit onderzoek gaan jullie bepalen welk energielabel jullie straat verdient. Door het afnemen van ten minste vijftien enquêtes moet dit duidelijk worden. Jullie werken in groepjes van twee tot vier personen. De eindresultaten mogen jullie verwerken in een flyer die je later (als je wilt) nog kunt verspreiden onder de mensen uit de straat waar jullie onderzoek naar hebben gedaan. Energie Zuinig Onzuinig figuur Stap A B C D E Hoofdvraag en deelvragen Hoofdvraag: Welke energielabel verdient onze straat? F G Deelvragen: a Hoe zuinig is het elektriciteitsverbruik in de straat? b Hoe duurzaam is het gebruik van vervoermiddelen van de straatbewoners? c Hoe duurzaam is het gasverbruik van de bewoners? Stap Een onderzoeksplan opzetten a Bepaal met elkaar (en met jullie docent) welke straat jullie gaan onderzoeken. b Maak een planning. Wanneer moet de enquête af zijn? Wanneer willen jullie de enquêtes afnemen en verwerken? c Neem de enquête af bij ten minste vijftien bewoners van de straat. Check met de docent of dit in orde is. Zorg voor voldoende kopietjes. In het voorbeeldformulier hiernaast zie je enkele vragen die je in de enquête kunt gebruiken. Maar je moet natuurlijk nog meer vragen bedenken. d Bedenk al hoe jullie flyer er ongeveer uit komt te zien. Stap 3 Informatie verzamelen Tijd om de straat op te gaan! Stap 4 Informatie verwerken Verwerk de antwoorden van de enquête in tabellen en grafieken. Plaats deze tabellen en grafieken in jullie eindproduct: de flyer. Stap 5 Conclusie trekken En, welk energielabel verdient jullie straat? Op basis waarvan komen jullie tot dit besluit? Verwerk jullie conclusie ook in het eindproduct. Stap 6 Presentatie Presenteer jullie onderzoek aan de klas. Voorbeeldformulier Algemeen: Laat u de lampen branden als u niet thuis bent? de straatbewoners? Over welke vervoermiddelen beschikt uw huishouden? Gebruikt uw huishouden gas?
7 EIGEN OMGEVING Energie in je eigen regio 3 Hoe energiezuinig ben je zelf eigenlijk? Leuk hoor, al dat duurzame gepraat. Doet het wat met je of blijf je er ijskoud onder? Daar komen we achter in het volgende onderzoek. Deze keer ga je jezelf eens kritisch onder de loep nemen. Je maakt een fotocollage waaruit blijkt hoe jij met energie omgaat en hoe je er over denkt. Stap Hoofdvraag en deelvragen Hoofdvraag: Hoe (duurzaam) ga ik met energie om? Deelvragen: a Welk energielabel scoor ik? b Hoeveel hectare ruimte neemt mijn leefstijl in? c Van welk vervoermiddel maak ik nu het meest gebruik? d Welk vervoermiddel zou ik later het liefst willen gebruiken? e Welke elektrische apparaten gebruik ik allemaal? f Let ik goed op hoeveel stroom ik verbruik? g Maakt mijn huishouden gebruik van groene stroom? h Hoe wordt mijn huis verwarmd? i Wat is mijn mening over duurzame energie? Stap Maken van een onderzoeksplan Benodigdheden voor dit onderzoek: een computer met internetverbinding voor het maken van twee tests op het internet een fototoestel/camera om van jezelf foto s te maken 3 het blad hiernaast, of een apart blad waarop je je foto s en conclusies op je eigen manier verwerkt b Om antwoord te kunnen geven op deelvraag b ga je een test op internet maken. Ga naar: Voor elke aardbewoner is er,8 hectare ruimte beschikbaar. Hoeveel hectare ruimte neem jij in beslag? c Voor de deelvragen c t/m i is het de bedoeling dat je van jezelf foto s gaat maken die de antwoorden duidelijk maken. Per deelvraag mag je natuurlijk meerdere foto s maken. Stap 4 Informatie verwerken Inmiddels heb je de uitkomsten van de testen die je op internet hebt gemaakt. Ook heb je foto s gemaakt die duidelijk maken hoe jij met energie omgaat en wat jouw mening over duurzame energie is. Verwerk de uitslagen en de foto s tot een mooie collage met jezelf als middelpunt. Bedenk een passende titel voor de collage. Houd er rekening mee dat de conclusie ook nog een plaatsje in de collage moet krijgen. Stap 5 Conclusie En, hoe (duurzaam) ga jij met energie om? Verwerk je antwoord ook in de collage. Stap 6 Presenteren Presenteer jouw collage aan de klas. Stap 3 Informatie verzamelen a Om antwoord te kunnen geven op deelvraag a ga je een test op het Internet maken. Ga naar: ikampioen/0editie9/#/6/doe-de-test-hoe-energiezuinigben-jij? Je kunt ook googlen op ikampioen 0 9. Klik op de treffer die begint met ANWB. Welk energielabel scoor jij?
8 BRONNEN VAN ENERGIE 3 Deze elektrische apparaten gebruik ik. Plak hier een foto van al jouw elektrische apparaten. Zo zuinig ben ik met energie. Plak hier een foto waaruit blijkt hoe zuinig je bent met energie. Zo verplaats ik mij het liefst. Plak hier een foto van jou met je favoriete vervoermiddel. Dit ben ik! Plak hier een foto van jezelf. Dit vind ik van groene stroom. Plak hier een foto waaruit blijkt wat jij van groene stroom vindt. Zo verwarmen wij ons huis. Plak hier een foto waaruit blijkt hoe jullie thuis met verwarming omgaan. Zo duurzaam ben ik. Plak hier een foto van jou waaruit blijkt of je duurzaam leeft of dat het misschien nog beter kan. Dit is mijn conclusie:
Een goede vangst! Een goede vangst 2014 - http://omwb.braintrigger.nl
Een goede vangst! Om fijn te leven maak je veel gebruik van energie. Bijvoorbeeld om eten te koken, of om te spelen met een spelcomputer. Maar ook om het huis te verwarmen of jezelf te vervoeren. Voor
Nadere informatieWat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje
ENERGIE Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje Zoek meer informatie op de computer en bekijk filmpjes over het onderwerp (achterin deze lesbrief staan websites en links voor filmpjes) Overleg
Nadere informatieDat kan beter vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/82623 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieETC ontdek energie voorbereidende les Leerjaar PO groep 6, 7 en 8. Een les ter voorbereiding op een workshop bij het hightechbedrijf ETC Nederland.
TITEL ETC ontdek energie voorbereidende les Leerjaar PO groep 6, 7 en 8. Type les Een les ter voorbereiding op een workshop bij het hightechbedrijf ETC Nederland. Lesduur 45 minuten. Omschrijving van de
Nadere informatieLes De productie van elektriciteit
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les De productie van elektriciteit Werkblad Doe de stekker in het stopcontact en je hebt licht, geluid, beeld, beweging... Allemaal dankzij elektriciteit. Maar waar komt dat
Nadere informatie1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening
1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,
Nadere informatieEen deel van het onderzoek doe je met z n tweeën, het andere deel doe je zelfstandig. Dit onderzoek telt als repetitie A en B.
In jouw stad of dorp zijn er vast wel wijken waar mensen met wat hogere inkomens wonen en wijken waar mensen met wat lagere inkomens wonen. Er wordt beweerd dat mensen met een hoger inkomen meer en verder
Nadere informatie1. Ecologische voetafdruk
2 VW0 THEMA 7 MENS EN MILIEU EXTRA OPDRACHTEN 1. Ecologische voetafdruk In de basisstoffen heb je geleerd dat we voedsel, zuurstof, water, energie en grondstoffen uit ons milieu halen. Ook gebruiken we
Nadere informatieNatuur en Milieu tabellen resultaten onderzoek Windmolens op land
Natuur en Milieu tabellen resultaten onderzoek Windmolens op land Hoe belangrijk vindt u windenergie voor Nederland? 1: Zeer onbelangrijk 24 3% 2: Onbelangrijk 16 2% 3: Niet belangrijk, niet onbelangrijk
Nadere informatieGroep 8 - Les 4 Duurzaamheid
Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Lesduur: 30 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat de gevolgen zijn van energie verbruik. De leerlingen weten wat duurzaamheid is. De leerlingen
Nadere informatieBasisles Energietransitie
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Energietransitie Werkblad Basisles Energietransitie Werkblad 1 Wat is energietransitie? 2 Waarom is energietransitie nodig? 3 Leg in je eigen woorden uit wat het Energietransitiemodel
Nadere informatieEen goede vangst! Opdracht van Domein en Knaapen Groep: een goede vangst - http://domein.braintrigger.nl
Een goede vangst! Om fijn te leven maak je veel gebruik van energie. Bijvoorbeeld om eten te koken, of om te spelen met een spelcomputer. Maar ook om het huis te verwarmen of jezelf te vervoeren. Voor
Nadere informatieHoe kunnen treinen op wind rijden? Les in de Groene Top Trein
ctie produ Hoe kunnen treinen op wind rijden? Les in de Groene Top Trein lesboekje02.indd 1 20-11-2015 13:20 Welkom in de Groene Top Trein! Het gaat deze trein voor de wind, want deze trein rijdt op wind.
Nadere informatieLessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW. Groep 6, 7, 8
Lessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW Groep 6, 7, 8 Eindhoven, 8 september 2011 In het kort In deze lesbrief vind je een aantal uitgewerkte lessen waarvan je er één of meerdere kunt uitvoeren.
Nadere informatiehttp://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03
1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten
Nadere informatieGroep 8 Basisles: Elektriciteit opwekken
Leerkrachtinformatie Lesduur: 35 tot 40 minuten Deze basisles kunt u op verschillende manieren organiseren: A. Klassikaal (35 minuten) U verzorgt en begeleidt de les. U gebruikt hierbij deze leerkrachtinformatie
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
Tekst lezen en vragen stellen 1. Om een tekst goed te begrijpen is het erg belangrijk om een tekst actief te lezen. In de uitleg lees je hoe je dat moet doen. Als je actief leest, dan: - controleer je
Nadere informatieFossiele brandstoffen? De zon is de bron!
Energie 5 en 6 3 Fossiele brandstoffen? De zon is de bron! Filmpjes werkblad Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: weten dat fossiele brandstoffen hele oude resten van planten zijn. kunnen een
Nadere informatieDe Energiezuinige Wijk - De opdracht
De Energiezuinige Wijk De Energiezuinige Wijk De opdracht In deze opdracht ga je van alles leren over energie en energiegebruik in de wijk. Je gaat nadenken over hoe jouw wijk of een wijk er uit kan zien
Nadere informatieZorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn.
Werkstukwijzer Deze werkstukwijzer helpt je om een werkstuk in elkaar te zetten. Je vult eerst een formulier in. Op dit formulier komt te staan waar je werkstuk over gaat en hoe je het aanpakt. Met behulp
Nadere informatieKernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)
Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere
Nadere informatieModule 4 Energie. Vraag 3 Een bron van "herwinbare" energie is: A] biomassa B] de zon C] steenkool D] aardolie E] bewegend water
Module 4 Energie Vraag 1 Wat hoort bij het indirect energieverbruik van een apparaat? Kies het BESTE antwoord A] De energie wat het apparaat nuttig verbruikt. B] De energie die het apparaat niet nuttig
Nadere informatieDit dossier bestaat uit verschillende fiches, waar jullie in de klas mee aan de slag kunnen.
INTRODUCTIE Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen; koken, onszelf warm houden, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel
Nadere informatieHoofddoel Bewustwording: Leraren en leerlingen worden zich bewust van het energieverbruik op school.
Startactiviteit groep 1/2 Hoofddoel Bewustwording: Leraren en leerlingen worden zich bewust van het energieverbruik op school. Subdoelen 1. Leerlingen en leraren worden zich bewust van welke apparaten
Nadere informatieINLEIDING Bovendien vervuilen diezelfde energiebronnen onze planeet!
INLEIDING Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen: koken, verwarmen, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel verschillende
Nadere informatiewww.praktischtechniek.nl
D. Bekijk nu de andere zaklampen. Vul de tabel in. Werken alle zaklampen? Ja / nee Omdat: Welke zaklamp schijnt het langst? Techniekkit: Noord Nederland Domein: Energie omzetting Competentie: Ontwerpen
Nadere informatieWerkblad Introductieles Eneco EnergieLab
Werkblad Introductieles Eneco EnergieLab Naam: Datum: Fossiele brandstoffen Energie laat apparaten werken. Veel apparaten gebruiken energie. Bijvoorbeeld de waterkoker, je telefoonoplader en het digibord.
Nadere informatieTeam 5: Natuur. Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel
Zonnepanelen op school Team 5: Natuur Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel Jullie gaan onderzoeken of de plant een zonnecel is en wie daar gebruik van maken 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken
Nadere informatieAlternatieve energiebronnen
Alternatieve energiebronnen energie01 (1 min, 5 sec) energiebronnen01 (2 min, 12 sec) Windenergie Windmolens werden vroeger gebruikt om water te pompen of koren te malen. In het jaar 650 gebruikte de mensen
Nadere informatieNaam: Thijs. Groep: 6/7. School: St.Willibrordusschool
Naam: Thijs Groep: 6/7 School: St.Willibrordusschool 1 Voorwoord Voor je ligt het werkstuk van Thijs. Dit werkstuk gaat over zonne-energie. Ik kwam op het idee voor dit onderwerp toen papa en mama ook
Nadere informatieHaal energie uit veiligheid
Haal energie uit veiligheid Opdrachtomschrijving Hoppenbrouwers is een elektrotechnisch installatiebedrijf. Dit betekent onder andere dat Hoppenbrouwers op allerlei verschillende manieren en plekken elektrische
Nadere informatie4 Gedrag. 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? 4.1 Opdrachten 1-24. 4.2 Opdrachten 1-20. 4.
4 Gedrag DO-IT Datum 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? PARAGRAFEN Datum 4.1 Opdrachten 1-24 4.2 Opdrachten 1-20 4.3 Opdrachten 1-16 4.4 Opdrachten 1-16 Samenvatten Test
Nadere informatieWerkblad huismodule. Quintel Intelligence. Antwoordblad
Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. Dashboard onderdelen CO₂ uitstoot (ton per
Nadere informatieLes Biomassa. Werkblad
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne-energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%
Nadere informatieDuurzame stroom in het EcoNexis huis
Groepsopdracht 1 Duurzame stroom in het EcoNexis huis Inleiding De wereldbevolking groeit, en de welvaart stijgt ook steeds meer. Daarom neemt de vraag naar energie (elektriciteit, gas, warmte) wereldwijd
Nadere informatieMen gebruikt steeds meer windenergie in Nederland. Er wordt steeds meer windenergie gebruikt in Nederland.
Herhalingsoefeningen De sprong, thema 8 Vocabulaire Oefening 1 Vul het goede woord in. Verander de vorm als dat nodig is. Kies uit: bewegen, bijdragen aan, biologisch, duurzaam, energiebronnen, energierekening,
Nadere informatieBewonerspanel. Windenergie. Oktoberpeiling eiling 2011
Afdeling Bestuursinformatie, Gemeente Utrecht onderzoek@utrecht.nl / 030 286 1350 www.utrecht.nl/onderzoek Bewonerspanel Oktoberpeiling eiling 2011 Van 24 oktober t/m 6 november 2011 heeft Bestuursinformatie
Nadere informatieLes De kosten van energie
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les De kosten van energie Werkblad Les De kosten van energie Werkblad Elke dag gebruiken we heel wat energie om het huis warm te houden en te verlichten, televisie te kijken,
Nadere informatieLes De kosten van energie
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les De kosten van energie Werkblad Les De kosten van energie Werkblad Elke dag gebruiken we heel wat energie om het huis warm te houden en te verlichten, televisie te kijken,
Nadere informatieBernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL
Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Greenpeace is een organisatie die ereldijd opkomt voor het milieu. We illen de natuur en de dieren daarin beschermen.
Nadere informatiehoge stroming Fase Ontdek en onderzoek
Groep 7 & 8 Team van maximaal 4 leerlingen Leerling materiaal TECHNIEK TOERNOOI hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Verdeel de rollen Je werkt in een groepje van vier leerlingen. Iedereen in je groepje
Nadere informatieSectoren. Inhoud. 1. Het sectorwerkstuk. Stappenplan, tips en ideeën Sectorwerkstuk
Ben je op zoek naar een onderwerp voor je sectorwerkstuk? Dan is het misschien interessant voor je. Sectoren Volg je de sector Techniek, dan zit je goed! Want in dit stappenplan kijken we vooral naar de
Nadere informatieNaar een duurzaam Hyperion. Bouwen als een. Wortels halen water uit de grond om dit te transporteren door de aderen van de boom
Bouwen als een boom Materialen en Energie Stadskantoor in Venlo gebouwd volgens Cradle to Cradle principes Wortels zijn de fundering Wortels halen water uit de grond om dit te transporteren door de aderen
Nadere informatieLOGBOEK Werkweek 24 t/m 28 juni
LOGBOEK Werkweek 24 t/m 28 juni Leerlingen: 1.) 2.) 3.) 4.) 5.) Coach: Groepsnaam: 1 LOGBOEK WERKWEEK Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Planning... 3 De opdrachten... 4 Reisplan... 5 Stap
Nadere informatie3. Verwerking door discussie. (15 min.) De feiten en juiste antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document.
versie 10-12-18 Beste docent, De film Morgenland gaat vergezeld van een bijbehorende verwerkingsles. De tijdsduur van film en les is een tot anderhalf uur. Morgenland is geschikt voor alle leerwegen en
Nadere informatie3. Verwerking door discussie. (15 min.) De feiten en juiste antwoorden zijn voor de docent ter beschikking in dit document.
versie 10-12-18 Beste docent, De film Morgenland gaat vergezeld van een bijbehorende verwerkingsles. De tijdsduur van film en les is een tot anderhalf uur. Morgenland is geschikt voor alle leerjaren van
Nadere informatieVoorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal.
& OHHUOLQJHQKDQGOHLGLQJ LQOHLGLQJ Het sectorwerkstuk staat voor de deur. Misschien heb je er al slapeloze nachten van, misschien lijkt het je de leukste opdracht van je hele opleiding. Eindelijk iets leren
Nadere informatieGroep 8 - Les 5 Mijn idee over energie in de toekomst
Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 5 Mijn idee over energie in de toekomst Lesduur: 25 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten waarom je zuinig met elektriciteit moet zijn. De leerlingen kunnen
Nadere informatie28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs
28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de
Nadere informatie3. Verwerking door discussie. (15 min.) De feiten en juiste antwoorden zijn voor de leraar ter beschikking in dit document.
versie 10-12-18 Beste leerkracht, De film Morgenland gaat vergezeld van een bijbehorende verwerkingsles. De tijdsduur van film en les is een tot anderhalf uur. Morgenland is geschikt voor basisschool groepen
Nadere informatieIk kan de meeste energie besparen door de volgende maatregel(en) toe te passen: 1. 2. 3.
Antwoordblad Opdracht 1 Noteer de startwaarden en scores Kijk bij het dashboard. Noteer de startwaarden en scores die je hier ziet staan in de tabel hieronder. CO₂ uitstoot (ton per jaar ) Investeringen
Nadere informatieToets_Hfdst10_BronnenVanEnergie
Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie Vragen Samengesteld door: visign@hetnet.nl Datum: 31-1-2017 Tijd: 11:10 Samenstelling: Geowijzer Vraag: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
Nadere informatieIntersteno Ghent 2013- Correspondence and summary reporting
Intersteno Ghent 2013- Correspondence and summary reporting DUTCH Wedstrijd Correspondentie en notuleren De wedstrijdtekst bevindt zich in de derde kolom van de lettergrepentabel in art. 19.1 van het Intersteno
Nadere informatieExamen VMBO-BB. economie CSE BB. tijdvak 2 dinsdag 19 juni 13.30-15.00 uur. Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje.
Examen VMBO-BB 2007 tijdvak 2 dinsdag 19 juni 13.30-15.00 uur economie CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Dit examen bestaat uit 36 vragen. Voor dit examen
Nadere informatieDigitale huismodule. Quintel Intelligence. Inleiding
Inleiding s Ochtends word je gewekt door je smartphone. Je doet een lamp aan en zet de verwarming een graadje hoger. Snel onder de douche, haar föhnen. Dan kopje thee zetten of een glas melk uit de koelkast
Nadere informatieDuurzaamheid hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 July 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/52459 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieHET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL. Bernd Roemmelt / Greenpeace
HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Bernd Roemmelt / Greenpeace 2. NOORDPOOL OPDRACHT 1 Bekijk het filmpje: 1. Welke landen liggen rondom de Noordpool? 2. In welke zee ligt de Noordpool? Bernd Roemmelt / Greenpeace
Nadere informatieVoorbeeld van een lessenserie over energiebesparing:
Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing: Deze lessenserie is niet helemaal door ons gemaakt maar gedeeltelijk afkomstig van www.webquests.nl Lesdoelen: kerndoelen leerdoelen 4,34,39 Leerlingen
Nadere informatieKim Dalessi. K.dalessi@student.fontys.nl
1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Hallo!!...3 Aflevering 1...7 Opdracht 1...7 Opdracht 2...8 Aflevering 2...9 Opdracht 3...9 Opdracht 4...10 Aflevering 3...11 Opdracht 6...12 Opdracht 7...13 Werkblad Logboek...14
Nadere informatieFlipping the classroom
In dit projectje krijg je geen les, maar GEEF je zelf les. De leerkracht zal jullie natuurlijk ondersteunen. Dit zelf les noemen we: Flipping the classroom 2 Hoe gaan we te werk? 1. Je krijgt of kiest
Nadere informatie1. Ga naar buiten bij de parkeerplaats en verzamel bij de afvalcontainers. Opdracht: Teken de afvalbakken na en schrijf erbij welk afval erin
1. Ga naar buiten bij de parkeerplaats en verzamel bij de afvalcontainers. Opdracht: Teken de afvalbakken na en schrijf erbij welk afval erin verzameld wordt. 2. Maak het puzzelblad over afvalscheiding
Nadere informatieEnergie Rijk. Lesmap Leerlingen
Energie Rijk Lesmap Leerlingen - augustus 2009 Inhoudstafel Inleiding! 3 Welkom bij Energie Rijk 3 Inhoudelijke Ondersteuning! 4 Informatiefiches 4 Windturbines-windenergie 5 Steenkoolcentrale 6 STEG centrale
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2003 - I
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. OMGAAN MET NATUURLIJKE HULPBRONNEN figuur 1 De kringloop van het water A B LAND ZEE 2p 1 In figuur 1 staat de kringloop van het
Nadere informatie1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen
2. 1. Lessuggesties Oriënterende en activiteiten op klasniveau 1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen Dit kwartet is een syntheseactiviteit. De meeste aspecten van energie die aan bod zijn gekomen,
Nadere informatieDuurzame stroom in het EcoNexis huis
Groepsopdracht 1, vmbo Duurzame stroom in het EcoNexis huis Vooraf Er zijn steeds meer mensen op de wereld. En die hebben gemiddeld ook steeds meer geld te besteden. Daarom is er steeds meer energie nodig.
Nadere informatieHoofdstuk 3. en energieomzetting
Energie Hoofdstuk 3 Energie en energieomzetting Grootheid Energie; eenheid Joule afkorting volledig wetenschappelijke notatie 1 J 1 Joule 1 Joule 1 J 1 KJ 1 KiloJoule 10 3 Joule 1000 J 1 MJ 1 MegaJoule
Nadere informatiede 6 belangrijkste misvattingen op de weg naar een 100% duurzame energievoorziening
de 6 belangrijkste misvattingen op de weg naar een 100% duurzame energievoorziening De 6 belangrijkste misvattingen op de weg naar een 100% duurzame energievoorziening BEKENDHEID EUROPESE ENERGIEDOELSTELLINGEN
Nadere informatieEen duurzame auto INHOUD OPDRACHT DOELEN
Een duurzame auto Dit is een eerste versie van de nieuwe activiteitsuggesties, passend bij de leerlijnen die ontwikkeld zijn bij de leer. Ze zijn nog in ontwikkeling en zullen in de komende tijd verder
Nadere informatieDE ENERGIE[R]EVOLUTIE
DE LEERLINGENHANDLEIDING VMBO Naam: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING Mensen maken op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen: aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele brandstoffen ontstaan uit resten
Nadere informatieEnergie. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Klas: Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In de klas versie 04-2014 1
Energie Jouw werkbladen In de klas Naam: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Energie op aarde Energie, fossiele brandstoffen, groene
Nadere informatieDe ideale duurzame stad! 10-14
De ideale duurzame stad! 10-14 Inhoud Inleiding... 1 Stap 1: De stad verkennen... 2 Stap 2: Jullie ideale stad maken!... 6 Stap 3: Het vormen van groepjes... 8 Stap 4: Help, wat is duurzaam?... 9 Stap
Nadere informatieDagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?
Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je
Nadere informatieenergie Natuur & Techniek Bespreek met de kinderen waar in huis allemaal energie voor alleen nadenken over de verschillende soorten energie, maar
Natuur & Techniek energie Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Energie In dit thema staat de volgende hogere orde denkvraag centraal: Hoeveel bespaar je met een energiezuinig huis in vergelijking
Nadere informatieElektrische energie. energie01 (1 min, 47 sec)
Elektrische energie In huishoudens is elektrische energie de meest gebruikte vorm van energie. In Nederland zijn bijna alle huizen aangesloten op het netwerk van elektriciteitskabels. Achter elk stopcontact
Nadere informatieLes Energie besparen LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Energie besparen Werkblad Les Energie besparen Werkblad Stel je voor dat fossiele brandstoffen morgen bijna op zouden zijn. De huizen zouden koud blijven. Er zou geen energie
Nadere informatieLes Koolstofkringloop en broeikaseffect
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Les Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Zonlicht dat de aarde bereikt, zorgt ervoor dat het aardoppervlak warm
Nadere informatieSport en Gezondheid Hoe fit ben ik? Inleiding
Inleiding Dat bewegen gezond is, dat weten we. Maar wat is gezonde beweging voor je? Hoeveel beweging heb je nodig? Om antwoord te krijgen op deze vragen en te ontdekken hoe fit je bent, is er de Fitkit.
Nadere informatieElektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit
Energie 5 en 6 2 Elektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit Doelen Begrippen Materialen De leerlingen: begrijpen hoe elektriciteit en stroom ontstaan, als een brandstof wordt
Nadere informatieQUESTIONBOXLES ZONNECELLEN EN ELEKTRICITEIT
QUESTIONBOXLES ZONNECELLEN EN ELEKTRICITEIT Colofon Auteur: Amy Beerens Contact: Maarten Reichwein, WKUU, wetenschapsknooppunt@uu.nl of 030-25 33 717 INHOUDSOPGAVE Inhoud 1 Doel van de les 2 2 Opzet lesplan
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
Nadere informatieHoe werk je met het projectenboek?
Hoe werk je met het projectenboek? In dit boek ga je allerlei opdrachten maken met gewassen in de hoofdrol. Je gaat toepassen wat je in de afgelopen jaren hebt geleerd. Ook leer je er nog een hoop nieuwe
Nadere informatieWereldgodsdiensten. Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum. Naam:
Wereldgodsdiensten Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum Naam: Inhoudsopgave Inleiding Schema Beoordeling Deel 1 Test jezelf! Deel 2 Kies je onderwerp en aan de slag! Deel 3 Het ervaren
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl 2004 - II
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. OMGAAN MET NATUURLIJKE HULPBRONNEN figuur 1 De kringloop van het water R * ** ** ** ** ** ** ** * S ** * ** ** * P Q LAND ZEE T
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht
What s up Zuiderzeeland? Maatschappijleer/ geschiedenis praktische opdracht, 4hv Naam: Klas: Geschiedenis Chronologie In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat de geschiedenis
Nadere informatieDE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 HAVO
DEEL 1 DE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 In Nederland wordt veel wetenschappelijk onderzoek gedaan. Maar wie bepaalt wat er onderzocht wordt? In het voorjaar van 2015 hebben Nederlanders
Nadere informatieIk heb geen idee wat het betekent. Ik heb dit woord wel eens gezien of gehoord.
Tekst lezen en moeilijke woorden bespreken 1. Hoe goed ken je de woorden in het schema? Je hoeft alleen een kruisje te zetten bij hoe goed je het woord kent. 2. Lees de tekst met het stappenplan. Onderstreep
Nadere informatieBOER IN DE BUURT DIT IS HET WERKBOEK VAN:...
BOER IN DE BUURT DIT IS HET WERKBOEK VAN:..................... INLEIDING Dit werkboek hoort bij de website Boer in de buurt (www.boerindebuurt.nl). Op deze website vind je filmpjes, illustraties en opdrachten
Nadere informatieDE ENERGIE[R]EVOLUTIE
DE LEERLINGENHANDLEIDING HAVO/VWO Naam: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING De mens maakt op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen. Dit zijn bijvoorbeeld aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele brandstoffen
Nadere informatieAfhankelijk van de natuur vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62385
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 06 June 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62385 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland? aardrijkskunde, praktische opdracht
What s up Zuiderzeeland? Aardrijkskunde praktische opdracht praktisch onderzoek in zuiderzeeland 4 HV Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat Waterschap
Nadere informatie2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S
2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de
Nadere informatieGa naar www.nibud.nl klik bij Test en spel op: Alle tests en spellen Doe de test: Wat voor geldtype ben jij? Uitslag: je bent een
kritisch consument Geld genoeg? In deze opdracht ga je je eigen inkomsten vergelijken met leeftijdgenoten, je maakt een overzicht van je inkomsten en uitgaven. Daarna laat je zien hoe belangrijk reclame
Nadere informatieVooraleer de leerlingen de teksten lezen, worden de belangrijkste tekststructuren overlopen (LB 265).
5.2.1 Lezen In het leerboek krijgen de leerlingen uiteenlopende teksten te lezen. Op die manier worden de verschillende tekstsoorten en tekststructuren nogmaals besproken. Het gaat om een herhaling van
Nadere informatieHoe maak ik... Naam: Groep:
Hoe maak ik... Naam: Groep: Inleiding Een spreekbeurt houden is niet niets! Je moet daar heel wat voor kunnen. Wat dacht je van: Goed kunnen lezen Goed kunnen begrijpen wat je leest Goed dingen kunnen
Nadere informatieEen spreekbeurt houden
Een spreekbeurt houden Kies je onderwerp Je kiest natuurlijk een onderwerp waar je veel belangstelling voor hebt. Misschien weet je er al veel van, of je wilt dat nu juist gaan onderzoeken! Ga vervolgens
Nadere informatie8a. Wat en hoe? Het stappenplan, tips en ideeën
8a. Wat en hoe? Het stappenplan, tips en ideeën Ga je een sectorwerkstuk maken? Dan is orgaan- en weefseldonatie een goed onderwerp! Hier vind je allerlei tips, bronnen en ideeën om een sectorwerkstuk
Nadere informatieONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS. Van:
ONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS Van: Ieder groepje gaat op ontdekkingsreis, deze gebieden worden verdeeld: heelal, de zee, een onderaards gebied, een vulkanisch gebied, een bergachtig gebied, een woestijn
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Biobased economy keuzekaart
Praktische opdracht ANW Biobased economy k Praktische-opdracht door een scholier 1807 woorden 26 juni 2011 4,7 3 keer beoordeeld Vak ANW Keuzeopdracht ANW Jan H. 4V SGL 09-06-2011 Biobased Economy Het
Nadere informatieDe lamp. Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden.
De lamp Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden. De lamp Met lampen is het als met schoenen; ze zijn vanzelfsprekend en je ziet ze overal. Pas als de stroom een keer uitvalt, merk
Nadere informatie