Abstract: Not available.
|
|
- Ivo Dekker
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Artikel: Gods wil en de stembus. Het dubbele karakter van de Iraanse staat Auteur: Arjan Zweers Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 22.4, Stichting Skript Historisch Tijdschrift, Amsterdam ISSN Abstract: Not available. Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Skript Historisch Tijdschrift is een onafhankelijk wetenschappelijk blad dat vier maal per jaar verschijnt. De redactie, bestaande uit studenten en pas afgestudeerden, wil bijdragen aan actuele historische debatten, en biedt getalenteerde studenten de kans om hun werk aan een breder publiek te presenteren. Een abonnement op Skript kost 20 euro per jaar. U kunt lid worden door het machtigingsformulier in te vullen op Ook kunt u een sturen naar de redactie, dan krijgt u het machtigingsformulier thuisgestuurd. Losse nummers zijn verkrijgbaar bij de redactie. Artikelen ouder dan een jaar zijn gratis te downloaden op Skript Historisch Tijdschrift Spuistraat 134, kamer VB Amsterdam info@skript-ht.nl
2 Arjan Zweers Gods wil en de stembus Hef dubbele karakter van de Iraanse staat Iran staat bekend op zijn religieuze dictatuur. Toch bevat de Iraanse grondwet een duidelijke democratische component. Nu de jeugd zich langzaam ontworstelt aan het religieuze juk, dwingen zij de islamistische machthebbers tot een herbezinning op de grondslagen van de Iraanse staat. Sinds de gijzeling van het Amerikaanse ambassadepersoneel in 1979, die president Carter zijn herverkiezing kostte, komt Iran er in de media bekaaid vanaf. De vijandschap tussen de laatst overgebleven supermacht en het olierijke, fundamentalistische Iran heeft grote invloed op de beeldvorming in Nederland. Hier wordt Iran gezien als een land van mannen met lange baarden, die veroordelingen uitspreken over zonden die in ons eigen land het straatbeeld domineren. Sinds het aantreden van president Khatami in 1996 en de parlementsverkiezingen eerder dit jaar lijkt in de Nederlandse media ruimte gekomen voor achtergrondverhalen die een tip oplichten van de sluier die over de Islamitische Republiek hangt. Het cliché van de enge mannen met het grote gelijk heeft, zoals elk cliché, een zekere grond van bestaan. Toch doen we de dynamiek en de integriteit van het Iraanse politieke bestel tekort als we Iran in dit soort termen blijven beoordelen. Het is niet voor niets dat omringende landen in toenemende mate hun blik richten op Iran als voorbeeld voor een functionerend parlementair systeem dat trouw lijkt te zijn aan de eigen cultuur. Het parlement in Iran is een uitzondering in de regio. Het is sinds 1979 nooit ontbonden en het heeft de
3 macht om haar controlerende taak naar behoren te vervullen. Het is niet het machtigste instituut binnen de Iraanse politiek, maar wel een serieus instituut dat in de binnenlandse politiek een cruciale rol speelt. Het is de plek waar het politiek discours plaatsheeft.' Weg met de sjah Voor een redelijk begrip van het huidige Iran is het noodzakelijk om meer te weten van het Iran ten tijde van de Islamitische Revolutie. Het haast ritueel aandoende vijandschap met de Verenigde Staten, maar ook de politieke structuur van de staat, zijn mede gevormd in de periode 1979-'8 l. Terwijl het Westen, in het bijzonder de VS, sjah Reza Pahlavi op handen droeg, lag binnenlands de situatie anders. Tegenstanders van zijn regime, ongeacht hun politieke kleur, kwamen elkaar tegen in de kerkers van zijn geheime dienst. De SA.VAK bouwde hard aan een dubieuze reputatie als effectief controle-instrument van de staat. Een moderniseringsprogramma faalde. Mede omdat het niet ging om een structurele modernisering van de samenleving, maar om een cosmetische verandering. Het belangrijkste doel van de sjah was geaccepteerd te worden als een modem staatsman door het Westen. Tegelijkertijd bouwde de sjah aan een leger dat zich zou moeten kunnen meten met de beste in de regio. De olie zorgde voor genoeg inkomsten om de modernste wapens in de VS aan te schaffen. De loyaliteit van de strijdkrachten leek verzekerd door de buitensporige budgetten en salarissen. De grote sociaal economische ongelijkheid en het hardhandig onderdrukken van alle politieke bewegingen riep veel weerstand op. Het binnenlands verzet werd deels georganiseerd via de enige maatschappelijke structuur die niet volledig onder controle van de sjah was. De moskee kon, anders dan de politieke partijen, niet zomaar verboden worden. Het vrijdagmiddaggebed begon steeds meer het 1. B. Baktiari, Parliamentary polities in Iran; the institutionalization offaetional polities (Florida 1996) De sjah en zijn gezin op wintersport in Zwitserland.
4 karakter te krijgen van een politieke bijeenkomst. Toch is de indruk van een religieuze opstand onjuist. De islamisten, die streefden naar een fundamentalistische politiek, vormden samen met communisten, sociaal democraten en liberalen een brede coalitie, die bijeen werd gehouden door de gezamenlijk afkeer van het regime van de sjah. De benaming 'Islamitische Revolutie' is een falsificatie. A 2. H. Omid, Islam an Religieuze make-up Pas in een laat stadium van de machtstrijd toonde Khomeini zijn ware ideeén omtrent de inrichting van de nieuwe staat. 1 Zijn onduidelijkheid omtrent de vorm die een religieus leiderschap zou moeten krijgen was een belangrijke reden dat hij binnen het georganiseerde verzet tegen de sjah een vooraanstaande positie kon innemen. Na de aftocht van de sjah viel de brede coalitie uiteen. In de beste Machiavellistische traditie verwijderde Khomeini zijn voormalig medestanders één voor één uit het centrum van de macht. Khomeini's ideeën borduurden voort op tradities die zich al binnen het sji'isme hadden ontwikkeld. Zo was er al veel langer sprake van een sociaal religieus leiderschap van hoge geestelijken. Elke gelovige werd geacht om de uitspraken van enkele zeer hoge geestelijken als onderdeel van de shari'a - de islamitische heilige wet - te aanvaarden en als zodanig ook te eerbiedigen.' Khomeini rekte deze gedachte zover op, dat ook het politiek leiderschap van de gemeenschap in handen van de geestelijkheid zou moeten komen. Deze opvatting is terug te vinden in de Iraanse grondwet. De grondwet van de Islamitische Republiek hinkt op twee gedachten. Enerzijds zijn er, zeer zichtbaar, de invloeden van het 'Khomeinisme'. Deze worden duidelijk uit de prominente plaats die religieus gelegitimeerde instituties binnen de staatsinrichting innemen. Anderzijds zijn er, minder goed zichtbaar de democratische, secuthe post-revolutionary state in Iran, (Londen 1994) 60 e. V. 3. Het gaat hier om ijtihad, rechtsvorming op basis van het menselijk verstand en alleen toepasbaar op die gebieden die niet door de Koran vlorden gedekt. Mujtahids, zeer hoge geestelijken, zijn de enigen die als deze bron van recht kunnen functioneren.
5 here instituties. Voorbeelden van de laatste zijn het presidentschap en het parlement. Beide worden in algemene en vrije verkiezingen gekozen. Wel worden de democratisch gelegitimeerde instituties gecontroleerd door religieuze. Zo is niet de gekozen president, maar de religieuze 'opperste leider' het staatshoofd. 'De Raad van de Hoeders van de Grondwet' heeft de plicht alle door het parlement goedgekeurde wetgeving te toetsen aan de islamitische uitgangspunten die in de grondwet verankerd zijn. De oorzaak van het dubbele karakter van de staatsinrichting ligt deels in de simplistische kijk die Khomeini hierop had. In zijn visie is er geen verschil tussen het opvoeden van een natie en de opvoeding van een kind/' Bijgevolg had hij zijn ideeën over de staatsinrichting en het dagelijks functioneren van het bestuur niet uitgewerkt. De seculiere medestanders in de strijd tegen de sjah waren nog wel betrokken bij de onderhandelingen over de structuur van de nieuwe staat. Zij hadden een veel duidelijker beeld over hoe een staat ingericht moet zijn om te kunnen functioneren. Dit resulteerde in een grondwet waarin een seculier geraamte als drager functioneert van de toegevoegde religieuze make-up. Het belangrijkste actiepunt van de islamisten rond Khomeini was naast een religieuze controle op de staat de verdere islamisering van de samenleving. De maatschappij moest worden ingericht naar Gods wensen, zoals geopenbaard door de Profeet en geïnterpreteerd door de nieuwe machthebbers. De Perzische geschiedenis werd herschreven als een kroniek van gelovigen en niet zozeer als het verhaal van het Perzische volk. Religieuze uitgangspunten hebben het dagelijks leven diepgaand beïnvloed. De segregatie van mannen en vrouwen in het dagelijks leven is een belangrijke doelstelling die gehaald is. Een grote rol in dit proces was weggelegd voor de stoottroepen van het islamisme, de Basij. Zij dwongen op gewelddadige wijze de nale- Khomeini, Hukeh- mat-e lslami, geciteerd in H. Omid 60
6 ving van de nieuwe gedragsregels af Deze milities behoorden niet tot de staat maar voeren de ideeën van Khomeini uit. De excessen werden echter wel afgedekt door het justitieel apparaat. Vervolging voor de misdaden die in naam van de nieuwe orde werden begaan hebben slechts in zeer uitzonderlijke gevallen plaatsgevonden. Gods wet verwatert De nieuwe islamistische elite legitimeert haar positie binnen de staat in religieuze termen. In hun optiek is God de soeverein van de natie en zijn zij slechts Zijn bewindvoerders. Dit uitgangspunt brengt zijn eigen politieke logica met zich mee. Alle statelijke wetgeving dient gelegitimeerd te worden in religieuze termen. De grondwet kent twee instituties die het islamitisch gehalte van de wetgeving bewaken. De 'Raad van de Hoeders van de Grondwet' kan een veto uitspreken over alle wetten die al door het parlement zijn geloodst. De 'Raad ter Identificatie van wat het Beste is' heeft de bevoegdheid om wetgeving die in strijd is met eerdere religieuze wetgeving toch religieus te sanctioneren. De hoge geestelijken in dit college zijn volgens sji'itische gebruiken in staat om als rechtsbron te fungeren.' Het resultaat van deze religieuze instituties binnen de staat is dat alle wetgeving van na 1979 in principe direct in de islamitische wetgeving kan worden geïncorporeerd. Hierdoor is de religieuze wetgeving na 1979 in omvang vele malen groter dan die ont Vidkkeld is in de duizend jaar daaraan voorafgaand. Zelfs de wegenverkeerswet is religieus gelegitimeerd. Zo is het voorrang verlenen aan verkeer van rechts in overeenstemming met Gods wil." De grote hoeveelheid statelijke wetgeving die geïncorporeerd wordt in de religieuze wetgeving heeft een omgekeerd effect. Het is de shari'a die in toenemende mate een meer wereldlijk karakter krijgt. Door het overvloedig gebruik van de religieuze legitimatie 5 Dejuridische basis c:;- --:-"": fif: =,liiervoor is in essentie ijtihad. Zie ook noot A. Schirazi, Ttie constitution of Iran; polities and the state in the islamic republic (Londen 1997) 172, m 174. De uitspral<en die - =,,.,..n ten grondslag liggen aan deze constructie worden toegeschreven aan AH, de eerste imam van de sji'ieten en schoonzoon van Mohammed.
7 voor de dagelijkse politieke besluitvorming wordt de religieuze dimensie steeds verder aangetast. De shari'a verwatert en raakt steeds verder verwijderd van haar oorspronkelijke grondslag. De grondwet van 1979 is op een aantal punten onduidelijk. Het meest cruciale punt waarover twijfel blijft bestaan is de soevereiniteit. Geldt in Iran de goddelijke soevereiniteit of ligt de soevereiniteit bij de bevolking? In de grondwet staat expliciet dat er sprake is van een goddelijke soevereiniteit die gelegitimeerd wordt door een tweetal referenda. Als de goddelijke soevereiniteit, zoals impliciet aangenomen door de islamisten, van een hogere orde is dan de volkssoevereiniteit, dan is een referendum ter bekrachtiging daarvan een gotspe. Pluk haar Een belangrijke zwakte van het Iraanse politieke systeem begint langzaam zichtbaar te worden. Doordat alle statelijke wetgeving religieus gesanctioneerd wordt is het moeilijk om de wetgeving aan te passen aan de veranderende eisen van de samenleving. En de Iraanse samenleving verandert in hoog tempo. Jongeren vormen de grootste bevolkingsgroep en zij zullen een steeds groter deel bevolking gaan uitmaken. In een land dat een deel van het politiek proces laat afhangen van vrije en algemene verkiezingen voor iedereen van 16 jaar en ouder is dat een niet te onderschatten factor. Dit gecombineerd met de voortdurende economische malaise is een recept waar wel een aanpassing uit zal moeten volgen. De hervormers die de laatste jaren binnen de Iraanse politiek sterk in opmars zijn, zijn bijna exclusief te vinden in de democratisch gelegitimeerde instituties. Het presidentschap van Khatami, dat voor velen als een volslagen verrassing kwam, is een eerste niet te missen signaal geweest aan de islamistische elite dat er sprake is van toene- President Khatami.
8 mende onvrede. Het was de eerste keer dat een kandidaat werd gekozen die niet de uitgesproken steun van de feitelijke machthebbers had. Hoewel Khatami zeer omzichtig manoeuvreerde in de eerste jaren van zijn presidentschap en zijn verkiezing niet de gehoopte radicale veranderingen bracht, kreeg hij een flinke steun in de rug. De parlementsverkiezingen eerder dit jaar bracht een grote meerderheid van hervormingsgezinde afgevaardigden in het parlement. Door deze situatie zijn de tegenstellingen in Iran op de spits gedreven. De politieke scheidslijnen vallen in toenemende mate samen met de institutionele structuur van de staat. De islamisten hebben zich teruggetrokken in de religieus gelegitimeerde instituties. De hervormers domineren de democratisch gelegitimeerde instituties. De machtsbasis van de hervormingsgezinde politici ligt primair bij de jonge bevolking in de grote steden. Zij ageren steeds vaker tegen de sociale en politieke restricties waaronder zij gebukt gaan. Opmerkelijk is dat de hervormingsbeweging binnen het bestaande bestel ontstaan is en zich vooralsnog daarbinnen blijft begeven. De soms als zeer liberaal geschetste Khatami is zelf iemand die een positie bekleedt binnen de sji'itische geestelijkheid. Het is niet ondenkbaar dat zijn achterban hervormingen wenst die de president te ver gaan. Wel is de toenemende ruimte voor 'afwijkende' meningen voor een belangrijk deel gevolg van zijn inspanningen op dat gebied.' Het duidelijkste voorbeeld van het streven naar een breder politiek discours is te zien in de voortdurende strijd om de pers. Vooral de geschreven pers krijgt herhaaldelijk te maken met verschijningsverboden die afkomstig zijn uit de door de islamisten gedomineerde rechterlijke macht. De uitvoerende macht komt meer en meer in handen van hervormers. Zij zijn verantwoordelijk voor het verstrekken van vergunningen aan uitgevers. Dit heeft bij herhaling geleid tot de bizarre situatie dat een krant die getroffen werd door 7. De bandbreedte taqlh, het leiderschap waarbinnen poiitieke van de isiamitisch wetovertuigingen binnen geleerde. De discussie Iran getolereerd wor- over de grondslag van den is aanmerkelijk het Iraanse politieke toegenomen. Het is bestel vlordt vooralsechter een misvatting nog alleen in de marge om ervan uit te gaan gevoerd. Maar ook de- dat alle politieke ze marge lijkt te exmeningen gehoord panderen. kunnen worden. Cruciaal voor de participatie in het politieke proces is nog steeds de erkenning van het principe van velayat-e m
9 een verschijningsverbod de volgende dag onder een andere naam alsnog kon verschijnen. En dat zelfs meerdere malen achter elkaar. Ook het straatbeeld in Teheran begint langzaam te veranderen. De meest bedekkende kledingstukken laten steeds vaker een pluk haar ontsnappen. Make-up wordt vaker en vaker gedragen en zelfs een enkele enkel wordt zichtbaar. In sommige parken worden jonge stelletjes gesignaleerd. Vooral de universiteiten lijken de bron te vormen van het voorzichtig tarten van de religieuze voorschriften die zo duidelijk hun invloed op het dagelijks leven hebben. En juist het feit dat de jeugd steeds openlijker de grenzen van dat soort voorschriften begint op te zoeken maakt dat de grote machtstrijd over de fundamenten van de Iraanse samenleving en politiek nog moet komen. Gewelddadig Het cliché van een door godsdienstwaanzin voortgedreven natie is ontoereikend om het huidige proces van verandering in Iran te begrijpen. Juist omdat de democratische structuren in Iran zo sterk zijn en zo stevig verankerd in de politieke cultuur, vormen zij een serieuze bedreiging voor de religieus gelegitimeerde instituties. De 'oppositie' heeft zich een luide stem verworven via de stembus. De democratische instituten worden gedomineerd door de hervormers, maar de werkelijke macht is nog steeds in handen van de islamisten. Veel wetten en voorschriften waartegen de nieuwe generatie zich afzet zijn geformuleerd in de afgelopen twintig jaar. Als zodanig zijn de wetten gelegitimeerd met een beroep op Gods wil. Gods wil verandert niet in twee decennia. Het terugdraaien van deze voorschriften, wat steeds duidelijker de onderliggende eis lijkt te zijn van de achterban van de hervormingsgezinde politici, is onmogelijk zonder de grondslagen van het politiek bestel ter discussie te stellen. En deze discussie kan wel eens bijzonder gewelddadig worden. m *'... nnnr Iraans meisje showt haarlokken.
De Iraanse revolutie (1979) en zijn gevolgen
Geschiedenis van de laatste 50 jaar De Iraanse revolutie (1979) en zijn gevolgen Bas Levinsohn 1 Inleiding Overzicht colleges Titel college Thema college Tijdsperiode 1 De Cubaanse rakketencrisis Beslissingen
Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Artikel: Leger en leger: Interview H. Amersfoort Auteur: Emmanuelle Los en Arjan Terpstra Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 19.4, 327-330. 2014 Stichting Skript Historisch Tijdschrift,
Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming.
Samenvatting door L. 1165 woorden 13 januari 2013 4,8 12 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Hoofdstuk 3: Parlementaire democratie Paragraaf 1 t/m 4 1; Wat is politiek? Deelvraag: Wat
Hoop op democratie in het Midden Oosten
De Toestand in de Wereld 3 Hoop op democratie in het Midden Oosten Egypte: De kater na de Arabische lente Bas Levinsohn 1 Inleiding Vraagstelling Wat wordt bedoeld met de Arabische lente? Wat is de betekenis
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/36569 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Zee, Machteld Eveline Title: Choosing Sharia? Multiculturalism, Islamic Fundamentalism
Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl II
BEOORDELINGSMODEL Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. MASSAMEDIA 1 maximumscore 2 Juiste antwoorden zijn (twee van de volgende redenen): De opera s (programma s) zijn
SHARIA ISLAM TUSSEN RECHT EN MAURITS BERGER
SHARIA ISLAM TUSSEN RECHT EN POLITIEK MAURITS BERGER Boom Juridische uitgevers Den Haag 2006 INHOUD HOOFDSTUK 1 - DE REGELS VAN EEN IDEAAL 1 Deel I Sharia als oud recht 9 HOOFDSTUK 2 - DE KORAN ALS GRONDWET
Opstel Aardrijkskunde Conflicten in Syrie
Opstel Aardrijkskunde Conflicten in Syrie Opstel door een scholier 1690 woorden 17 januari 2016 7,6 20 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Conflicten in Syrie mijn onderzoek Syrische bootvluchtelingen,
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Samenvatting door M. 1184 woorden 8 juni 2013 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Hoofdstuk 1 De staat kan wetten maken, regels die voor alle
Wat is een constitutie?
Wat is een constitutie? Veel landen op de wereld worden op een democratische manier bestuurd. Een democratie staat echter niet op zichzelf. Bij een democratie hoort namelijk een rechtsstaat. Democratie
Waar Bepaal ten slotte zo nauwkeurig mogelijk waar het onderwerp zich afspeelt. Gaat het om één plek of spelen meer plaatsen/gebieden een rol?
Hoe word ik beter in geschiedenis? Als je beter wilt worden in geschiedenis moet je weten wat er bij het vak geschiedenis van je wordt gevraagd, wat je bij een onderwerp precies moet kennen en kunnen.
Inhoudsopgave. Voorwoord 5. Inleiding 11
Inhoudsopgave Voorwoord 5 Inleiding 11 1 Eerste verkenning 15 1.1 Waarom is kennis van religie belangrijk voor journalisten? 16 1.2 Wat is religie eigenlijk? 18 1.2.1 Substantieel en functioneel 18 1.2.2
De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk!
De activiteit in het Brussels Parlement voorbereiden of verwerken in de klas? Niet verplicht, wel leuk! Je vindt in dit document authentiek materiaal van het parlement waarmee je zelf aan de slag kan.
Maatschappijleer par. 1!
Maatschappijleer par. 1 Iets is een maatschappelijk probleem als: 1. Het groepen mensen aangaat 2. Het samenhangt met of het is gevolg is van maatschappelijke verandering 3. Er verschillende meningen zijn
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren
DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING
Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING De leerlingen gaan met elkaar in debat over verschillende aspecten van het Amerikaanse kiesstelsel. De leerlingen bereiden zich voor door middel van
Abstract: Not available.
Artikel: In de wortel gespleten. De historische mythe van de ongedeelde kerk Auteur: Peter-Ben Smit Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 22.4, 75-79. 2014 Stichting Skript Historisch
In welke mate kunt u zich vinden in het benoemen van vrijheid, gelijkheid/gelijkwaardigheid en solidariteit als basiswaarden voor
Ontwikkelteam Burgerschap Ronde Derde ronde () REFERENTIE BU000880 Naam Coen Gelinck Organisatie Nederlandse Vereniging van Leraren Maatschappijleer (NVLM) E-mailadres coengelinck@nvlm.nl Namens wie geeft
Hoofdstuk 1: Recht. Alternatieven voor recht
Hoofdstuk 1: Recht Alternatieven voor recht Recht is zoals al gezegd een instrument om de maatschappij te ordenen. Alles is recht, kan een bepaalde houding zijn (die dan nog eens intrinsiek op alles toepasbaar
Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming, paragraaf 1 t/m 6
Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming, paragraaf 1 t/m 6 Samenvatting door een scholier 1199 woorden 12 januari 2005 7,9 31 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Maatschappijleer Hoofdstuk
Instructie: Landenspel
Instructie: Landenspel Korte omschrijving werkvorm In deze werkvorm ervaren leerlingen dat een democratische rechtsstaat niet vanzelfsprekend is. Groepjes leerlingen vormen de regeringen van verschillende
Achter islamisering zit een plan. Achter islamisering zit een plan.
Achter islamisering zit een plan Machteld Zee schreef een onderzoek over de shariaraden in Engeland en zegt nu : Achter islamisering zit een plan. Hoeveel vrijheid kunnen we geven aan het islamitisch fundamentalisme
Wat is een constitutie?
Wat is een constitutie? 2 Veel landen op de wereld worden op een democratische manier bestuurd. Een democratie staat echter niet op zichzelf. Bij een democratie hoort namelijk een rechtsstaat. Democratie
Instructie: Landenspel light
Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)
Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming H9 en H10
Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming H9 en H10 Samenvatting door een scholier 1077 woorden 21 mei 2003 7,4 25 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoofdstuk 9 Knelpunten in het besluitvormingsproces
Voorwoord 9. Inleiding 11
inhoud Voorwoord 9 Inleiding 11 deel 1 theorie en geschiedenis 15 1. Een omstreden begrip 1.1 Inleiding 17 1.2 Het probleem van de definitie 18 1.3 Kenmerken van de representatieve democratie 20 1.4 Dilemma
Grondwet van de Tweede Republiek der Nederlanden Neerlandiæ
Grondwet van de Tweede Republiek der Nederlanden Neerlandiæ De Republiek der Nederlanden, verenigd in een micronatie sinds de uitroeping van de Unie van Utrecht 2007, beseffend dat een grondige hervorming
De politieke veranderingen van de sjiieten voor en na de Baathpartij
De politieke veranderingen van de sjiieten voor en na de Baathpartij De Sjiieten van Irak Irak is een land dat bestaat uit verschillende etnische en religieuze groeperingen. De Sjiieten vormen 60%, de
De parlementaire democratie is goed voor u, maar niet voor mij
25 e Van der Leeuw lezing Groningen, 26 oktober 2007 Kader Abdolah De parlementaire democratie is goed voor u, maar niet voor mij Ik spring meteen in het diepe. Een parlementaire democratie is niet geschikt
Verdieping: De machtigste president
Verdieping: De machtigste president Korte omschrijving werkvorm Iedere leerling krijgt in deze werkvorm de rol van president van een voorlopig nog onbekend land. Op basis van de landeninformatie die iedere
Abstract: Not available.
Artikel: De Kansel. Verzuiling was poldermodel in beste zin Auteur: Bas Kromhout Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 22.4, 43-46. 2014 Stichting Skript Historisch Tijdschrift, Amsterdam
Toetsvragen Geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 7 Toetsvragen
Tijdvak 7 Toetsvragen 1 In de Tijd van Pruiken en Revoluties hielden kooplieden uit de Republiek zich bezig met de zogenaamde driehoekshandel. Tussen welke gebieden vond deze driehoekshandel plaats? A
Eindexamen maatschappijleer vwo 2008-I
Opgave 1 Tbs ter discussie 1 maximumscore 2 beveiliging van de samenleving Voorbeeld van juiste toelichting bij beveiliging van de samenleving: In de tekst staat dat er steeds minder mensen uitstromen
Proeftoets E2 havo
Proeftoets E2 havo 5 2016 1. Een verdachte kan te maken krijgen met een aantal personen en instanties. Wat is de juiste volgorde? A. 1. de politie 2. de rechter 3. de officier van justitie. B. 1. de officier
5,7. Werkstuk door een scholier 2162 woorden 23 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Voorwoord
Werkstuk Geschiedenis Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen het communistisch systeem in de Sovjet-Unie en het westers parlementairdemocratisch systeem in de VS? Werkstuk door een scholier 2162
Beginselverklaring van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, 1980
Beginselverklaring van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, 1980 Noot van de editor De beginselprogramma's zijn gescand, en zover nodig gecorrigeerd. Hierdoor is het mogelijk dat de tekst niet meer
De crisis in en rondom Iran
De crisis in en rondom Iran Drs. P. Jafari 23 november 2010 Introductie Ik zal vanavond een beeld geven van wat zich in Iran voltrokken heeft in de afgelopen 30 jaar. Met name in de afgelopen 1,5 jaar
De Europese Unie is niet alleen een munt of een markt, maar ook een Unie die gebouwd is op gemeenschappelijke waarden.
Debat over Polen in het Europees Parlement Interventie van de heer Koenders - minister van Buitenlandse Zaken - Nederlands voorzitterschap Dank u meneer de voorzitter, De Europese Unie is niet alleen een
Meneer de President, Excellenties, mevrouw Wijdenbosch, Dames en Heren,
Toespraak H.E. Ms. M.W.J.A. Tanya van Gool, Ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden in de Republiek Suriname Voor de gelegenheid van Parlementair Regionaal Seminar: Internationale Veiligheid: De
DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?
DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848 ACHTERGRONDINFORMATIE PERIODE 1815-1848 DE EERSTE JAREN VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN Tussen 1795 en 1813 was Nederland overheerst geweest door de Fransen. In
Bestuurslagen in Nederland rijksoverheid provinciale overheid gemeentelijke overheid
Vak Maatschappijwetenschappen Thema Politieke besluitvorming (katern) Klas Havo 5 Datum november 2012 Hoofdstuk 4 Het landsbestuur (regering en parlement) Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat uit vier
Toespraak Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg bij de presentatie van het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis, 19 november 2013
Toespraak Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg bij de presentatie van het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis, 19 november 2013 Dames en heren, Het thema van het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis
Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Artikel: Woningnood in historisch perspectief Auteur: Nieske Stoel Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 27.1, 7-12. 2014 Stichting Skript Historisch Tijdschrift, Amsterdam ISSN 0165-7518
Bronnenblad. Regie: Xx Jaar: 2007. http://www.xxx http://www.xxx
XXXXX The Green Opdrachtblad Wave Bronnenblad Regie: Ali Samadi Ahadi Jaar: 2010 80 minuten Website www.thegreenwave-film.com Inhoud Xx 1 Iran: algemene gegevens 2 Korte geschiedenis van Iran 2.1 Koninkrijk
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43674 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Farhosh-van Loon, D. Title: Of love and longing : a study of Ayatollah Khomeini's
Nederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) onderhoudt middels de organisaties Kerk in Actie (KiA) en ICCO Alliantie contacten met partners in Brazilië. Deze studie verkent de onderhandelingen
Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl II
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. Staatsinrichting van Nederland 1p 1 In 1848 werd de grondwet in Nederland veranderd. Dit had gevolgen voor de machtsverhouding tussen
Leerlingen leren dat burgers in een democratische rechtsstaat grondrechten hebben en beschermd worden tegen de macht van de overheid.
LANDENSPEL KORTE OMSCHRIJVING WERKVORM Groepjes leerlingen vormen de regeringen van verschillende landen. De leerlingen bedenken bij een aantal vraagstukken welke beslissing de regering van een bepaald
Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2009 - I
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. Staatsinrichting van Nederland Gebruik bron 1 en 2. 1p 1 De twee bronnen hebben te maken met de constitutionele monarchie. Welke
DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING
Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING De leerlingen gaan met elkaar in debat over verschillende aspecten van het Amerikaanse kiesstelsel. De leerlingen bereiden zich voor door middel van
Tijdsplanning. Opdracht 5: Islamitische vlakvullingen
Iran project 2011-2012 Inleiding Iran het Land van de Ariërs schrikt de ene af door de verschrikkelijke verhalen die we in het nieuws horen. De ander wordt er juist door geboeid. Wat is het nu werkelijk
Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat
Samenvatting Maatschappijleer Politiek - Democratie en rechtstaat Samenvatting door een scholier 1047 woorden 16 maart 2008 5,7 7 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Democratie en rechtstaat Hoofdstuk
DEBAT DEBAT OVER HET AMERIKAANSE KIESSTELSEL HANDLEIDING OMSCHRIJVING
OVER HET AMERIKAANSE KIESSTELSEL OMSCHRIJVING De leerlingen gaan met elkaar in debat over verschillende aspecten van het Amerikaanse kiesstelsel. De leerlingen bereiden zich voor door middel van de expertmethode:
Samenvatting Maatschappijleer Politiek
Samenvatting Maatschappijleer Politiek Samenvatting door een scholier 1031 woorden 22 juni 2007 7,7 12 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Maatschappijleer samenvatting 1. Democratie Wetten:
Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800
Onderzoeksvraag: Op welke gebieden wilden de Verlichtingsfilosofen de bestaande maatschappij veranderen? Rationalisme = het gebruiken van gezond verstand (rede/ratio) waarbij kennis gaat boven tradities
7,5. Samenvatting door Lisette 1239 woorden 18 april keer beoordeeld. Geschiedenis. Russische Revolutie
Samenvatting door Lisette 1239 woorden 18 april 2017 7,5 7 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Russische Revolutie Meeste mensen zijn boeren/boerinnen in Rusland Ze waren straatarm, ze wisten niks en ze gingen
Verkiezingen Tweede Kamer 2012
Verkiezingen Tweede Kamer 2012 Nederlandse politieke partijen langs de Europese meetlat Europese Unie dr. Edwin van Rooyen 10-9-2012 PvdA, VVD en SP zijn voorstander van het vergroten van de controle op
5.9. Boekverslag door E woorden 23 oktober keer beoordeeld. Maatschappijleer Thema's maatschappijleer
Boekverslag door E. 2025 woorden 23 oktober 2014 5.9 8 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Paragraaf 1: wat leer je bij maatschappijleer? Iets is een maatschappelijk probleem
Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Artikel: Bomen tegen de vijfde baan. Interview met Bulderbos-biografe Annet de Kruijf Auteur: Cheska Polderman en Diederick Klein Kranenburg Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 25.1,
Eindexamen filosofie vwo 2011 - I
Opgave 2 Religieus recht 7 maximumscore 2 een beargumenteerd standpunt over de vraag of religieuze wetgeving en rechtspraak voor bepaalde bevolkingsgroepen tot cultuurrelativisme leidt 1 een uitleg van
Hoofdstuk 6: waarden, normen en. instituties
Hoofdstuk 6: waarden, normen en Begrippen hoofdstuk 6: Normen Sancties Socialisatie Waarden Belangen Instituties Anticiperen Internalisatie Vertraging instituties vervolg Taboe Folkways en mores Universals
Inhoudsopgave Politiek en politieke wetenschap Staat en macht Breuklijnen en ideologieën
1 Politiek en politieke wetenschap 17 1.1 Politiek 17 1.2 Variaties in politiek 19 1.2.1 Politiek en territorium 20 1.2.2 De verschuivende culturele grenzen van de politiek 21 1.2.3 De vormen en structuren
GODSDIENSTWETENSCHAPPEN
GODSDIENSTWETENSCHAPPEN Het programma Godsdienstwetenschappen omvat drie onderdelen en is als volgt verdeeld over de jaren 1 en 2: Jaar1: - Nieuwe spiritualiteit grensverkeer tussen Oosterse en Westerse
Zij zullen niet geaccepteerd worden De vervolging van de bahá í-gemeenschap in de Islamitische Republiek Iran,
Zij zullen niet geaccepteerd worden De vervolging van de bahá í-gemeenschap in de Islamitische Republiek Iran, 1979 2005 Doctoraalscriptie Geschiedenis Afstudeerrichting Eigentijdse Geschiedenis Dr. A.H.M.
Burgerschap: Aanbod per hoofddoel
Burgerschap: Aanbod per hoofddoel HOOFDDOEL 1 We voeden onze leerlingen op tot fatsoenlijke evenwichtige mensen die respectvol (vanuit duidelijke waarden en normen omgaan met de medemens.) Trefwoord De
Verenigde Staten van Amerika
Staten en kiesstelsels Verenigde Staten van Amerika In de dossiers op de website van ProDemos wordt vooral aandacht besteed aan de staatsstructuren en kiesstelsels van Europese landen. Maar vanwege het
Eindexamen filosofie vwo I
Opgave 3 Ramadan in de post-seculiere samenleving 12 maximumscore 4 verlichtingsfundamentalisme: laïciteit: verbannen van religie uit openbaar onderwijs en politiek 1 verlichtingsvijandig multiculturalisme:
Oostenrijk. Staten en kiesstelsels
Staten en kiesstelsels Oostenrijk Oostenrijk is een van de vele landen in Europa waar verkiezingen plaatsvinden volgens het systeem van evenredige vertegenwoordiging. Toch heeft Oostenrijk weer bepaalde
Quiz: welke staat past bij jou?
Quiz: welke staat past bij jou? Korte omschrijving werkvorm Op 21 maart 2018 houdt Nederland een raadgevend, niet-bindend referendum over de Wiv. Als het aan het kabinet ligt wordt dit het laatste nationale
LEIDRAAD KLEDING OP SCHOLEN
LEIDRAAD KLEDING OP SCHOLEN Inleiding De laatste tijd is er veel publiciteit geweest rond scholen die hun leerlingen verboden gezichtsbedekkende kleding of een hoofddoek te dragen. Uit de discussies die
In die tijd is deze kerk, waarin wij vandaag bij elkaar komen, van een thuis voor Roomsen een thuis voor protestanten geworden.
Zondag 22 juni - ds. A.J. Wouda - Sixtuskerk Sexbierum Geliefden van God, Het is gewoon weer het oude liedje. Wat er nu gebeurt in Syrie en in Irak, de strijd tussen Sjiieten en Soennieten, twee Islamitische
Vervolg en einde van De Koude Oorlog: 1953-1995 (10.1 & 10.3)
Vervolg en einde van De Koude Oorlog: 1953-1995 (10.1 & 10.3) Na de dood van Stalin leek de Sovjet greep op het Oost Europa wat losser te worden. Chroesjtsjov maakte Stalins misdaden openbaar (destalinisatie),
Radicalisering: van begrip tot begrijpen. Jessika Soors Deradicaliseringsambtenaar stad Vilvoorde KU Leuven
Radicalisering: van begrip tot begrijpen Jessika Soors Deradicaliseringsambtenaar stad Vilvoorde KU Leuven Radicalisering: algemeen kader Belgische definitie van radicalisering: Een proces waardoor een
SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013. Staat en Natie. Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen.
SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013 Staat en Natie Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen. In de 17 e en de 18 e eeuw ontstond er in Europa een politieke en filosofische stroming,
Nederland is helemaal geen representatieve democratie
8 sept 2013 Nederland is helemaal geen representatieve democratie Politici in Nederland zeggen dat Nederland een representatieve democratie is. Dat roept een paar vragen op. Allereerst wat een representatieve
Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-12-2-b
Bijlage VMBO-KB 2012 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-12-2-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een beschrijving van een politieke stroming (rond 1870): Zij
Slaaf krijgt vrijheid (vanaf nu: ex-slaaf) en wordt loonarbeider bij zijn baas (vanaf nu: ex-slavenhouder)
Samenvatting door M. 1033 woorden 15 juni 2015 6,7 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 7.1 De verlichting Verlichting is het gevolg van de wetenschappelijke revolutie uit hoofdstuk/tijdvak
De Verlichting. De Verlichting
De Verlichting =18 de eeuwse filosofische stroming die de nadruk legt op rationaliteit (zelf nadenken), vrijheid en gelijkheid en dit toepast in alle maatschappelijke velden (politiek, economie, religie
Verdieping: welke staat past bij jou?
Verdieping: welke staat past bij jou? Korte omschrijving werkvorm Op 6 april houdt Nederland een raadgevend niet-bindend referendum over het associatieverdrag tussen de Europese Unie en Oekraïne. Nederland
Democratie in tijden van populisme en technocratie. Prof. Stefan Rummens ID dagen beweging.net 12 okt 2017
Democratie in tijden van populisme en technocratie Prof. Stefan Rummens ID dagen beweging.net 12 okt 2017 1. Wat is democratie? 2. Populisme als stijl 3. Populisme als ideologie 4. Populisme als symptoom
Wij-Zij. C h r i s t e n F o r u m Christophe Busch Algemeen directeur Kazerne Dossin Mechelen
Christophe Busch Algemeen directeur Kazerne Dossin Mechelen Wij-Zij Polarisatie als verrijking en bedreiging Sociale media en politiek staan bol van polariserende uitspraken, gevoed door angst, boosheid,
Overheidslezing d.d. 19 november 2018 Ridderzaal. A. Broekers-Knol, Voorzitter van de Eerste Kamer. Genomineerden, Excellenties, Dames en Heren,
Overheidslezing d.d. 19 november 2018 Ridderzaal A. Broekers-Knol, Voorzitter van de Eerste Kamer Genomineerden, Excellenties, Dames en Heren, Leider in Verbinding. Dát is het thema van de uitreiking van
Samenvatting. Betwiste Constituties: Constitutioneel Design, Conflict en Verandering in Postcommunistisch Centraal- en Oost-Europa.
Samenvatting Betwiste Constituties: Constitutioneel Design, Conflict en Verandering in Postcommunistisch Centraal- en Oost-Europa. Inleiding Een democratische grondwet bevat, naast de fundamentele rechten
2.1 Omcirkel het juiste antwoord.
2.1 Vraag 1 Het Parlement in Nederland bestaat uit... A. Eerste en Tweede Kamer B. Tweede Kamer en Provinciale Staten C. Provinciale staten en Gemeenteraad D. Tweede Kamer en Gemeenteraad Vraag 2 Waarom
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door D. 971 woorden 31 mei 2013 5,7 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 1848 Censuskiesrecht Grondrechten Ministeriele verantwoordelijkheid
Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.
1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.
Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-14-1-b
Bijlage VMBO-KB 2014 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-14-1-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een politieke prent over een biddende fabrikant (1907): Onderschrift
Verslag college 1: Democratische waarden onder druk?
Verslag college 1: Democratische waarden onder druk? In de collegereeks Democratie en burgerschap, georganiseerd door ProDemos en de Universiteit van Amsterdam, kijken we naar de huidige stand van zaken
Voor de Raad van State als adviseur en bestuursrechter is het van. belang zicht te hebben op wat er leeft in de werelden van recht,
Inleiding Vice-President Raad van State tijdens de bijeenkomst van een delegatie van de Raad met de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling donderdag 12 februari 2009 Dames en heren, Voor de Raad van State
Sociale kaders: Hoofdstuk 16 Cultuur
Sociale kaders: Hoofdstuk 16 Cultuur Begrippen: -Cultuur -Cultureel relativisme -Cultuur patroon -Cultural lag -Culturele uitrusting -Subcultuur -Contracultuur Definitie Cultuur Samenhangend geheel van
maatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-I
Opgave 1 Kroatië toegetreden tot de EU 1 maximumscore 2 beschrijving van het eerste kenmerk van staatsvorming (interne soevereiniteit) ondersteund door een gegeven uit de inleiding 1 beschrijving van het
Op welke manier is goddelijke wijsheid aan ons uiterlijk te zien, volgens vers 1?
Dag 21: het is tijd om te schitteren Laten we beginnen met gebed. Lees langzaam Prediker 8 vers 1 t/m 9. Markeer de verzen eventueel met eerdergenoemde kleuren. Op welke manier is goddelijke wijsheid aan
Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming
Samenvatting Maatschappijleer Politieke besluitvorming Samenvatting door een scholier 410 woorden 3 februari 2004 5,3 3 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Aantekeningen Hoofdstuk 2 Politieke
Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat
Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat 7.1 Onze democratie Tekst 1: Wie is de baas in Nederland? Nederland is een democratie. Dat betekent: de bevolking is de baas. Maar je kunt niet 16,7 miljoen bazen
De ledenpolls van de ChristenUnie. Sjirk Kuijper hoofd voorlichting / woordvoerder Kamerleden Tweede Kamerfractie ChristenUnie
De ledenpolls van de ChristenUnie Sjirk Kuijper hoofd voorlichting / woordvoerder Kamerleden Tweede Kamerfractie ChristenUnie Dagblad Trouw, oktober 1992 Dagblad Trouw, oktober 1992 CDA: Leden kunnen zelfs
Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Artikel: Kiesstelsel en representativiteit. De op handen zijnde stelselwijziging in historische perspectief Auteur: Karla Toxopeus Verschenen in: Skript Historisch Tijdschrift, jaargang 27.1, 33-40. 2014
Verenigde Staten Ontwikkeling van de burgerrechten
Verenigde Staten Ontwikkeling van de burgerrechten 1.2-2.3-3.3 Inleiding Deze opdracht gaat over de ontwikkeling van de burgerrechten. Hierbij staat de status van de zwarte bevolking in de Verenigde Staten
TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën
TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Tijd van Pruiken en Revoluties 1700-1800 Vroegmoderne Tijd Kenmerkende aspecten Uitbouw van de Europese overheersing,
Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers
Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers Bent u op de hoogte van dit proces tegen Geert Wilders of bent u dat niet? Ja, daarvan ben ik heel goed op
Eindexamen maatschappijleer vwo I
Opgave 1 De media en de positie van Wilders 1 maximumscore 2 Voorbeelden van juiste journalistieke regels zijn (één van de volgende): 1 scheiding aanbrengen tussen nieuws en commentaar / scheiden van mening