Fryske krite "Fier fan Hûs", Boadegraven e.o., Raaigras 22, 2411 DW Bodegraven Septimber 2014

Transcriptie

1 Meidielingeblêd Jiergong 20, Septimber 2014 Fryske krite "Fier fan Hûs", Boadegraven e.o., Raaigras 22, 2411 DW Bodegraven Oprjochte 15 jannewaris 1946

2 Arianne Sprokkerieft s Gravenhof CB Nieuwerbrug ariannes@live.nl Secretariële en administratieve ondersteuning 2

3 GEARSTALLING FAN IT BESTJOER Foarsitter 2de foarsitter Skriuwer Ponghâlder Leden H. Dijk, Zonneweide 10, 2411 LJ Boadegraven till ; E: T. Schiere, Buitenkerk 64, 2411 PC Boadegraven till ; E: T. Broere-Tiesinga, Raaigras 22, 2411 DW Boadegraven till ; E: T. Schiere, Buitenkerk 64, 2411 PC Boadegraven till ; E: E. Nauta-Vrieswijk, Koninginneweg 113, 2411 XM Boadegraven till G. Sprokkerieft-de Boer, Eendrachtsweg 12, 2411 VL Boadegraven till ; E: A. Schiere-Bouma, Buitenkerk 64, 2411 PC Boadegaven till ; E: G. en S. Kamerling, Grutto 103, 2411 LS Boadegraven till ; E: Redaksje en opsmûk: Toaniel Sjongkoar Boekeferkeap Eareleden Arianne Sprokkerieft P. Westdijk, Het Spoor 20, 3994 AK Houten till ; E: G. Sprokkerieft-de Boer, sjoch boppe J. Larooi, Ronsseweg 40, 2803 ZM Gouda till ; E: Klaasje van der Meer Kontribúsje ,50 de persoan banknûmer NL23RABO

4 Fan de foarsitter, Op it momint dat ik dit foarwurd skreau, wurde de dagen koarter. Der is sprake west fan in noflike neisimmer mar je sjogge oan alles dat de hjerst der no oankomt. De natuer feroaret. Sommige blommen bloeie noch wol mar it net mear sa as in pear wike lyn. De simmer hawwe we efter de rêch. Dat is oan alles te sjen. Je fiele it as je bûten komme. It is efkes wennen mar wy hawwe gjin kar. We moatte it akseptearje. Al in pear wiken binne de bern al wer nei skoalle. De fakânsjes binne oer. It libben giet wer fierder en kriget syn gewoane gong. Noch efkes en we sjogge wer út nei Sinterklaas en nei de Kryst. En sa geane de wiken, moannen en jierren foarby. 'De tiid haldt gjin skoft', sei Tetman destiids. It wurdt jûns al gauer tsjuster en dat betsjut dat ús belangstelling ek feroaret. It wurdt tiid dat we wer byelkoar komme as leden fan de Fryske krite. Lit ús wer efkes oan eartiids tinke, oan de tiid dat we sels noch nei skoalle gienen. Foar de measten fan ús stie dy skoalle yn Fryslân yn in lyts doarpke of yn ien fan de alve stêden. Der sille guon wêze dy't hielendal op 'e flakte wennen, fier fan de bewenne wrâld. Ik wit dat der by ús op 'e middelbeare skoalle bern wiene dy't mear as tolve kilometer fytse moasten om op skoalle te kommen. Mar dêr sil ik it no net fierder oer ha. It wurdt wer tiid dat we wer byelkoar komme, sa as ik boppe al sei. It wurdt tiid dat we wer ris in Frysk ferske sjonge en werom tinke oan in tiid dy't - foar de measten - fier efter ús leit. It is in goede saak om de tiid fan ús jeugd net te ferjitten. Heit en mem, pake en beppe, omkes en muoikes, allergearre hawwe se in stimpel op ús libben set. De ynfloed fan de earste jierren fan ús libben is sa grut dat dy hast net yn wurden is út te drukken. En as wy âlder wurde dan fiele we dat hoe langer hoe mear. It is hiel goed om al dat soarte fan saken net te ferjitten. Yn dit meidielingenblêd stiet wiidweidich wat er de kommende wiken en moannen wer te rêden is. Sa as jimme sjen kinne hat it bestjoer net stil sitten. Oh, nee. Der is hiel wat bepraat en bediskusjeare. En úteinlik wiene we it der oer iens dat we in hiel moai programma foar it kommende ferieningsjier yn elkoar set hawwe. Minsken, ik soe sizze, lês dit meidielingenblêd goed en set de datums fan de kommende kritegearkomsten yn jimme bûsboekje. Net ferjitte! Hâns Dijk 4

5 In gesellige toanieljûne Op freed 28 maart 2014 wie it hiel drok yn it tydlike Evertshûs fan Boadegraven. De bestjoersleden fan de Fryske krite brochten in protte spullen nei binnen, bygelyks foar de ferlotting, de boeketafel, it bakkerguod, de Fryske kleedtsjes op tafel, flaggen ophingje, de alvestêdebuorden ophingje, ensafuorthinne. De leden fan de toanielploech út Assen makken ûnderwiles alles klear foar harren optreden. It moast wol in moaie jûne wurde! By sânen kamen de earste minsken binnen druppeljen, in kopke kofje, alles besjen en efkes byprate. Om healwei achten iepene de foarsitter Hâns Dijk de jûne en wy songen it Frysk Folksliet. Dêrnei kamen de toanielspilers fan krite Assen oan bar mei it blijspul 'De byljende hûn'. It stik spile yn in hûnehotel. It wie in moai stik mei in soart ferwikkelingen. It bliek dat der hiel wat oan te pas komt yn sa'n hûnehotel, mei al dy bisten en ek noch de famylje dy't der yn meispilet. Yn it skoft waard der in ferlotting hâlden mei hiele moaie prizen en der wie ek ferkeap fan boeken en bakkerguod. Nei it twadde bedriuw wie der fansels in grut applaus foar de toanielspilers. En doe kaam de útslach fan de ferlotting. Neidat Hâns Dijk eltsenien betanke hie en in goede reis nei hûs tawinske hie, gie eltsenien mei in noflik gefoel op hûs oan. Annie Schiere Fan de redaksje: Annie Schiere, tige tank foar dit moaie ferslach. Wat hawwe yndied in hiele moaie jûne hân mei de toanielploech út Assen. 5

6 6

7 Ferstjerren fan ús earelid Gryt Vreeling-Visser In pear dagen nei de toanieljûne op 28 maart kriich it bestjoer it drôvige berjocht dat Gryt Vreeling-Visser ferstoarn wie. We wisten dat har sûnens somstiids soargen joech. Se moast faak nei de dokter en dan wer nei it sikenhûs, mar eltse kear kaam se der wer aardich boppe op. No wie dus it momint kaam dat it libben har tefolle waard. Op 2 april 2014 is Gryt ferstoarn. It ôfskie wie tige yndrukwekkend. Gryt hat net sa'n maklik libben hân. Doe't de bern noch lyts wiene moasten se harren heit al misse en Gryt har man. Se moast allinne foar in grutte húshâlding soarchje. Foar de Fryske krite yn Boadegraven hie Gryt in grutte fertsjinste. De âldste leden fan it sjongkoar witte noch wol dat jierren lyn it rippetearjen begûn is by Gryt Vreeling thús, doe't se noch yn it stasjonsgebou wenne. Gryt hie alles foar de Fryske krite oer. In pear kear bin ik mei har nei Fryslân west om dêr in toanielstik te besjen en út te sykjen of it foar ús krite geskikt wie. As we in toanielploech foar in optreden hiene, soarge Gryt foar broadtsjes en sop. Je koene Gryt alles freechje en it kaam altyd pykfein foar elkoar. It bestjoer wie op de kremaasje fertsjintwurdige. Jierrenlang wie se lid fan ús bestjoer. We kinne ús hast net foarstelle dat Gryt der net mear is. We winskje har bern, har beppesizzers en de oerbeppesizzers sterkte om it ferlies fan mem, beppe en oerbeppe te ferwurkjen. Hâns Dijk 7

8 Berjocht fan it ferstjerren fan Klaas Althof Op 7 septimber is ferstoan ús kritelid Klaas Althof, dy't wenne op it adres Slotermaker de Bruinstraat 13c te Gouda. 92 jier lyn waard hy berne yn Witmarsum. De lêste jierren gie al net sa goed mear mei him. Jierrenlang kamen syn frou en hy op ús kritegearkomsten. Op 11 desimber is der op de IJsselhof yn Gouda ôfskie fan him nommen. Wy kondolearje de famylje mei dit ferlies en wy winskje syn frou, de bern, de pake- en beppesizzers en de bernsbernsbern sterkte ta by it ferwurkjen fan dit ferlies. It fintsje Ik kaam ris in aardich fintsje tsjin in fintsje fan kwysjekwesje Fan sûker en pipedrop wie syn kin, fan keallepoat wie syn festje. Syn noas wie fan koeke, fan noga syn hier syn eachjes (fan krintsjes) dy seagen sa blier, Ik tochte: 'Wat liket dat lekker', mar doe't ik in stik fan him priuwe woe, doe waard ik ynienen wekker! 8

9 Freed 23 jannewaris 2015 Nijjiersgearkomste mei snert-iten en optreden Duo RABB (Rennie-Ale-Bijlsma-Buma) Licht literair muzikaal Frysk programma. In ôfwikseling fan lieten en foardrachten oere: wolkom mei in nijjiersdrankje fan e ponghâlder oere: snert-ite. Dêrnei it earste optreden fan Duo RABB skoft it twadde optreden. Slúting: ûngefear oere Plak: yn de grutte seal fan Dienstencentrum Rijngaarde. Tagong: 12,50 de persoan. 15,-- foar net-leden Opjefte: oant 16 jannewaris. til of tinibroere@kpnmail.nl Sneintemiddei 8 maart 2015 Fryske Tsjerketsjinst yn gearwurking mei ús Frysk Sjongkoar û.l.f. Wiebe Tilstra út Woerden Plak: Lutherske Tsjerke, Noordstraat 2, Boadegraven Foargonger: dûmny F.B. Fennema, De Haach Tagong: frij; wol kollekte Oanfang: oere. Nei ôfrin fan e tsjinst kofje/tee mei koeke.. 9

10 Jierferslach fan de krite Fier fan Hûs Boadegraven e.o. Bestjoer : Hâns Dijk (foarsitter), Theo Schiere (2de foarsitter en ponghâlder),tini Broere (skriuwster) Geeke Sprokkerieft (sjongkoar), Annie Schiere, Sief en Gré Kamerling en Emilie Nauta Eareleden: Gryt Vreeling-Visser (stoarn 2 april 2014) en Klaasje van der Meer De wurklist foar de kommende winter: 21 septimber 2013: FBOU 90 jier. Boattocht Dimter 11 oktober 2013: Algemiene Ledegearkomste mei bôle-iten yn Rijngaarde 2 novimber 2013: Teaterduo Adyrf út Jirnsum mei Tinzen yn Rijngaarde 24 jannewaris 2014: Nijjiersgearkomste, snert, optreden Frysk Sjongkoar yn Rijngaarde 28 maart 2014: Toanielgroep Assen mei: Hûnehotel De Byljende Hûn yn it Evertshuis 5 april 2014: Jiergearkomste FBOU en toaniel Freerk Smink mei De Emigrant Sneon 21 septimber 2013 FBOU 90 jier: Alle reden foar it Boun om dit feest mei alle kriteleden te fieren. It bestjoer fan it Boun hat alle war dien om e leden waarm te meitjsen foar it moaie farreiske oer de Yssel fan Dimter nei Sútfen en werom oan board fan de Eureka 1. En ik mat sizze, it wie de muoite wurdig! Untfangst mei kofje en oranjekoeke en ûnderwillens musyk fan Lammert Smink op syn lûkpûde. Kabaret fan Ale Buma en Rennie Visser, optreden fan Fryske sjongkoaren, boeketafel mei - fansels - Fryske boeken, byldpresintaasje Moai Fryslân en in útwreide breatafel. Wat t net west hat, hat wat mist! 10

11 Freed 11 oktober 2013 Alg. Ledegearkomste mei bôle-iten yn Rijngaarde, Boadegraven Eltse earste gearkomste yn it nije winterskoft is in Ledegearkomste mei bôle-iten. Sa ek dizze jûn. De iterij seech der wer goed fersoarge út. En it sop fûl der ek tige yn. Mar it riden en farren fan e krite mat natuerlik ek besprutsen wurde. De ponghâlder hat goeie saken dien. De rekken lit in posityf saldo sjen. Nico Woudstra hat it kasboek nijsjoen. It sjocht der allegearre prima út. Nije rekkenopnimmer: Oane Kooistra, Stolwijk. Johannes Larooi hâld in praatsje oer nije Fryske boeken die hy fan Janke via it FBOU tastjoerd krijt. De bedoeling is dat dizze boeken ferkocht wurde op e kritejûnen om sa de Fryske taal en kultuer yn stân te hâlden. De krite ûntfangt 5% fan de opbringst fan ferkochte nije boeken. De opbringst fan de âlde boeken giet streekrjocht nei de ponghâlder. Oan it ein fan de gearkomste is der foar Albert de Jong gelegenheid foar fertoaning fan inkele video s oer Fryslân. Freerk Smeenk spilet hjiryn mei. Mear ynfo: sjoch ferslach fan de Alg. Ledegearkomste yn it kritekrantsje fan desimber leden oanwêzich. Sneontemiddei 2 novimber, oere, optreden Adyrf yn Rijngaarde, Boadegraven It wie foar de earste kear dat der in middeis-foarstelling op ús programma stie yn de grutte seal fan Rijngaarde. Theaterduo Andrea Joosten en Lieuwe van der Meer kamen út Jirnsum en sjoen de ôfstân (se matte ek wer werom) wie dit in goeie oplossing. En ek de kriteleden wienen hjir bliid mei. De opkomst wie heech. De theaterfoarstelling Tinzen liet ús tinze oer al syn fasetten yn it libben: oer feestlik barren, oer fertriet, oer it âlder wurden. Allegierre brocht mei in protte nocht. Yn it skoft wie der aardich belangstelling foar de Fryske boeketafel fan Johannes Larooi. Om oere wie it wer tiid om nei hûs te gean. We hawwe in moaie middei hân. 50 oanwêzichen. 11

12 Freed 24 jannewaris 2014: Nijjiersgearkomste mei snert yn Rijngaarde, Boadegraven Mei de Fryske flagge út, wie it net moeilik foar de leden om Rijngaarde te finen. En klokslag oere koe it Bestjoer de earste gasten begroetsje. It wie in noflik wersjen en it fûskjen en goeie winsken útsprekke nei mekoar ta die ús goed. En it drankje fan de ponghâlder fûl der by eltsenien goed yn. Emilie en Siebren Nauta hawwe in protte war dien om foar 64 minsken snert te sieden. Krekt as de foarige keren wie it ek dit kear wer in feest om hjirfan te iten. Dat op it eintsje beslút wie de panne sawat leech. Emilie en Siebren: tege tank foar jimme snertsiederskeunsten! Foar Johannes Laroooi syn âlde en nije boeken wie tige belangstelling. Nei it skoft wie it tiid foar it optreden fan ús eigen sjongkoar. Mei sa n 10 repetysjes - û.l.f. Wiebe Tilstra út Woerden - song it koar der lustich op los. De minsken yn e seal songen mei bekende lieten mei. Al mei al wie it in tige fleuriche jûn! (Sjoch ek it ferslach yn it Meidielingeblêd fan maart 2014). Freed 28 maart 2014: Toanieljûn: Hûnehotel De Byljende Hûn, yn it Evertshuis, Boadegraven De ferwachtings wienen heech. Wat soe de toanielploech fan krite Assen ús bringe. It Bestjoer wie al op tiid oanwezich yn it Everthuis om de toanielspilers te ferwolkomjen. En der wie mei-ien in klik tusken beide. Dus it gefûl wie der al... Koarte omskriuwing: Regina is it sêd om thús te sitten en begjint in Hûnehotel. Mar wit se wol wer se oan begjint? Alderlei tûkelteammen barden. Fan de frau dy t mar gjin ôfskie nimme kin fan har leafste hûntsje, en dan yniens is it bistje fuort. Wat is se oerstjoer. Henk, de nijsgjirriche boantsjelap (= immen om allegearre, need sizzende boadskippen stjoere), dy t hieltyd wer in skilderij ophingje sil, mar der net yn slagget... En net te ferjitten: de man fan Regina dy t it slim te pakken krijt fan e hûnen omdat hy allergysk is... De mem fan Regina die komt te útfanhûzjen, docht der noch it harres ta... 12

13 De spylders brochten it stuk my fleur en faasje. It ferhaal siet goed ynelkoar. It wie in echt ûntspannende jûn. Tige slagge. En mei in opkomst fan 50 minsken wie it Bestjoer ek bliid. Sneon 5 april 2014: Algemiene Ledegearkomste fan it FBOU yn Seist In aontal Bestjoersleden fan krite Boadegraven eo hawwe de krite fertsjinwurdige op e 90ste Algemiene Ledegearkomste fan it Boun bei gastkrite Mei inoar fan Seist. Wolkom troch Sybren Westra, foarsitter fan e krite. De gearkomste wie yn in skoalle oan de Torenlaan yn Seist fan oere oant oere en stie ûnder lieding fan de foarsitter fan it Boun: Hâns Dijk. Der steane sa n 22 punten op e wurklist! Nei de iepening steane wy stil by it ferstjerren fan haadbestjoerslid Douwe Fierstra. Fierder komme oan e oarder: oantekens fan de 89ste AG yn Hilversum, jierferslach bounskriuwer oer 2013, jierrekken ponghâlder 2013, begrutting 2014 en Friezedei 2013, ferslach rekkenopnimmers, Sintrale Boeke Ferkeap, mediasaken, kursussen frysk, ôfskied fan bestjoerslid Boukje Andringa- Brattinga, ensafierder. Thomas Dijkstra sprekt nammens de Ried fan de Fryske Beweging. De Ried fan de Fryske Beweging is it oerkoepeljend ferbân fan minsken, selskippen en organisaasjes dy t harren ynsette far de Fryske taal en kultuer en de Fryske belangen yn it algemien. Yn it ôfrûne jier is it inisiatyf nommen om mei hantekenings de posysje fan de Fryske taal yn de media en yn it ûnderwiis yn De Haach by it regear oan de oarder te stellen. Hja hat der in protte ta bydroegen dat de polityk net om it Frysk hinne kin. Sjoch ek ris op e websiden: en Thomas Dijkstra is grut foarstander om it Frysk thús en op skoalle sa folle mooglik te brûken om sa de taal te behâlden foar de takomst. Jûns wie der in toanielfoarstelling yn it Torenlaantheater fan De Emigrant my yn de haadrol Freerk Smeenk. In geweldiche foarstelling. 13

14 Boekeferkeap Johannes Larooi Ferkochte boeken fan it FBOU, totaal foar wêrfan 5% foar de ponghâlder, komt del op ongefear 11,--. Ferkochte âlde boeken op kritejûnen: 11 oktober 2013: 19,50 2 novimber 2013: 7,35 24 jannewaris: 22,50 28 maart 2014: 3,50. Totaal seizoen 2013/2014: 52,85. Dit is foar de krite sa n 64,-- fertsjinne. Dat docht fertuten. Sille we it kommende jier wer in protte lêze? Dan hâld Johannes de moed der ek yn! It nije bûsboekje is wer te bestellen en wolle jo in spesjaal Frysk boek hawwe, dan kin Johannes dat ek regelje. Til of hjlarooi39@gmail.com. 14

15 Ynfoljen winterskoft Sneontemiddei 18 oktober 2014 om15.00 oere: ALG mei bôle-iten en lêzing: De Stoomtram yn Fryslân-NTM Sneontemiddei 22 novimber 2014 om oere: Kabaret Selskip Noordenbos & Ko mei Kleur bekenne Freed 23 jannewaris 2015 om oere: Nijjiersgearkomste mei snert-iten en optreden Duo RABB Sneintemiddei 8 maart om oere: Fryske Tsjerketsjinst yn Lutherske Tsjerke. Foargonger dûmny F.B. Fennema, De Haach yn gearwurking mei ús Frysk Sjongkoar û.l.f. Wiebe Tilstra Lede-administraasje Nije leden: dhr. en mefr. Lykle en Joke Wiersma, Gouda dhr. en mefr. Harm en Joke Hessels, Gouda mefr. Anneke Brouwer, Gouda mefr. Ali Maat-Hofstra, Woerden dhr. en mefr. Kees en Sita van Dam, Boadegraven Betanke en útskreaun: mefr. N. Westgeest, Ter Aar fam. Meijer-Mollema, Woerden mefr. Bakker, Gouda dhr. R.H. Nieuwenhuis, Alphen a.d. Rijn fam. Hoek-Schipperus, Moordrecht mefr. Vonk-Vreeling, Alphen a.d. Rijn fam. Pol-Wierdsma, Gouda Ferstoarn: dhr. Wim Sprokkerieft, Boadegraven op 30 novimber 2013 mefr. Gryt Vreeling-Visser, Boadegraven op 2 april 2014 (earelid) 15

16 Ta beslút It Meidielingeblêd is dit jier 3 kear útkaam. Tige tank oan Arianne Sprokkerieft dy t ek it ôfronne jier har wer ynsetten hat om it kritekrantsje druk-klear yn e kompjûter te meitsjen. En tank oan de stinsilkommisje fan de PKN-tsjerke foar de fermannichfâldiging. Krite-fotograven wienen wer ús leden Ben en Antje Hooijenga. It Meidielingeblêd wurdt mei de foto s opfleure. Se hawwe fan alle gearkomsten moaie plaatsjes sjitten. Tank, tank, tank. Sjoch op webside: http//hooijeb.home.xs4all.nl/fryskekrite.html of nog makliker webside: krite Boadegraven It Bestjoer hat 6 gearkomsten belein, ôfwikseljend by ien fan de bestjoersleden thús. De opkomst fan de leden by de gearkomsten wie posityf. Der hoopje wy ek it kommende jier op! Op 15 jannewaris 2016 bestjit de krite 70 jier. It bestjoer begjint al sêftsjes te tinken oer it ynfaljen derfân. Mar op dit stuit hawwe we nog in hiel jier foar de boech om dizze gearkomsten ta geselliche moetings foar de leden te meitsjen. In jier wêrin we meielkoar de taal en de kultuer yn eare hâlde! Tini Broere-Tiesinga, skriuwster Fryske Krite Fier fan Hûs Boadegraven eo. augustus

17 It ûndersteande is ynstjoerd troch Gré Kamerling Wier bard Wy wiene noch net sa lang troud, doe makke myn oare helte de opmerking: Kinst ek ris stampot raap meitsje, dat krigen wy thús sa no en dan en dat wie lekker. No ik haw nea gek op raap west, mar ja, it soe wêze. Omdat ik wist dat raap lang siede moat, sette ik de raap, moai yn patatreepkes snijd, moarns om alve oere op it gas, liet ir goed siede en sette it op in lytsepit. Om fiif oere de jirpels der by, it spek útbakke, in woarst opwaarmje, om seis oere de boel goed troch mekoar stampe en klear wie de stamppot, tocht ik. Mar doe t er de earste hap yn e mûle hie sei er: Do hast se net lang genôch sean. Ik sei: Jawol, ik ha se lang genoch sean. Nee, sei er, Want se binne noch net gear. No ja, jo kinne wol begripe, doe wiene de rapen gear. De hiele boel is yn it húske bedarre en wy hawwe alline wat yochert hân. Do krijst fan my near wer stamppot raap, dat sil ik dy wol fertelle, wie myn beskie. Mar jo matte nea, nea, sizze, want ik ha it, in skoft letter nochris besocht, de rapen better nôch (gear) te krijen. Se smakken doe sa bêst, dat ik meitsje no yn it winterskoft fêst in pear kear stamppot raap. En no wit ik ek, dat je oan it skilen merke kinne oft je goeie rapen hawwe of net. Sadwaande ha ik nea wer minne, houterige rapen sean. Mar like goed, net elkenien by ús is der wei fan, mar je moatte ite wat de pot skaft. Of net? A.M. Sape 17

18 Siswizen: * De kloof tusken ryk en earm is in gat yn e merk * Men moat altyd sjen of men foar in strjitte stiet of foar in steech * Net bang wêze, sei de hin tsjin de wjirm, doe friet er him op * It skip lei foar de swurden Rondeau septimber Septimber is de moaiste tiid fan t jier; De grize wale moarns oer fjild en fearten, De hage fol mei reachjes, wiet en skier. It einekuorrereid yn stûken setten. Septimber dat is strune lâns de petten, De lytse swarte michjes yn dyn hier. Septimber is de moaiste tiid fan t jier; De droege eastewyn op nôt en earten. En op e doarpen merke en fertier. Twa dagen lang wurdt alle soarch fergetten, Nei de revu noch efkes fan e flier Sa tusken simmerdei en hjerst besletten Leit septimber, de moaiste tiid fan t jier. Jurjen van der Meer út: Yn e fierte. Fan de redaksje: Tsjonge, jonge. Wat in moai ferhaal en wat in prachtich gedicht. As je dat lêzen hawwe, kin je wer efkes yn it libben foarút. Fan dit soarte fan lektuer moatte wy it hawwe. Gré Kamerling: tige tank foar it ynstjoeren fan it ferhaal en gedicht. Minsken, it is in foarbyld foar ús allegearre. As jimme wat lêze wat jimme rekket, stjoer it dan nei de skriuwster fan de krite, sadat it yn dit kritekantsje komme kin. Je krije der echt in waarm gefoel fan as je dit soarte fan dingen lêze en noch ris lêze. It makket it libben in hiel bytsje lichter. En dat hawwe we allegearre nedich. Snits nei 50 jier ôfwêzichheid; fan Nico Woudstra Neidat ik Snits mear as 50 jier lyn ferlitte ha, bin ik wer ris werom west om te sjen wat der noch oerbleaun is fan de plakken dêr t ik doedestiids libbe haw. De bern hiene my frege om ris wat sjen te litten fan de omjouwing dêr t ik 18

19 opgroeid bin. Mei in groep fan 15 persoanen is it ûnmooglik om yn ien dei de hiele stêd te besjen, dus hawwe wy ús beheind oant de omkriten der t wy en myn pake en beppe libben hawwe, de skoallen dy ik trochrûn haw, de tsjerke en it bedriuw fan myn heit en pake. Flak foar it ein fan de Twadde Wrâldoarloch bin ik berne yn de Sophiastraat, flak by it plak wêr earder it Antoniusziekenhuis stie. Ik haw nea witten watfoar nûmer. Mar dat is op dit stuit ek net mear fan belang, want alle huzen dy dêrfoar yn oanmerking komme, binne ûnderwilens sloopt. Al fluch nei myn berte binne wy ferhuze nei de Parallelweg, earst nei in plak tsjinoer it plantsoen by it spoar. Yn dat plantsoen ha ik eartiids faak boarte. Dêrby wie der altyd de bedriging dat wy oanhâlden wurde soene troch de opzichter der plantsoenen of in plysje op de fyts. Fanwege de gâns mooglikheden om dy te ferbergjen tusken de strûken of om te flechtsjen, krigen dizze tsjinders fan de stêd ús lykwols selden te pakken. Letter binne wy ferhuze nei in wat gruttere wenning, ek oan de Parallelweg. Beide wenningen stean der noch, fan bûtenôf sjoen binne se net feroarje. Allinne is oan de oare kant fan de strjitte it gongpaad ferdwûn en wurdt it grien neffens it spoar dúdlik minder yngeand ûnderhâlden. Boppedat is de spoorwegovergang flak by de lêste wenning ferfangen troch in fytstunneltsje. Dêrom ride der hjoed de dei folle minder autos oer de Parallelweg. It bedriuw fan myn pake en myn heit, in fabryk fan zuivelwerktuigen, stie oan de Oude Oppenhuizerweg. It âldste part fan de fabryk, tegearre mei de wente fan myn pake en beppe, stiet der noch. De wente fan myn pake en beppe wurdt no brûkt as kantoar foar it bedriuw dat no yn de fabryk fêstige is. De nijere parten oan de oare kant fan de dyk binne ferfongen troch in gebou fan wat earder Tonnema (King, Rang etc.) wie. Nei de pensionearring fan myn pake binne myn pake en beppe ferhuze nei de Leeuwarderkade. It hûs en de omkriten liken nei fyftich jier noch folslein it selde. Letter, nei it ferstjerren fan myn pake, is myn beppe wenjen gean yn in boppehûs njonken myn muoike oan de Prins Hendrikkade. Alle bedriuwen en wenningen dy dêr doedestiids stiene binne ûnderwilens ferdwûn. De Grifformearde Noorderkerk by it Bolwerk (dat is der ek net meer) wie yn it begjin de thúsbasis foar ús geastlike libben. Troch de sterke groei fan de mienskip waard yn de jierren fyftig besletten ta de bou fan in 19

20 tredde grifformearde tsjerke: de Oosterkerk. It gebou wie nochal ris ûnderwerp fan petear by ús thús om't myn heit lid wie fan de boukommisje. Dêrby waard it gebou troch in kennis fan myn âlden ris as saai en boargerlik omskreaun. Mar saai en deeglik gean faak tegearre. Fan de doedestiids 5 herfoarme en grifformearde tjerken dogge der op dit stuit noch allinne 2 tsjinst as tsjerke: de (grutte) Martinikerk en de Oosterkerk. De Julianaschool, de legere skoalle dy ik trochrûn ha, stiet der noch krekt as der nei ferrin fan jierren neat is feroaret. In monumintaal gebou mei hege lokaelen en solide granyten flieren yn de gongen. Allinnech it gymnastyklokael hie in oare bestimming krigen en de hege izeren hikke foar de skoalle wie ferdwûn. De barak, wêr ik it beukerûnderwiis ûndergean ha, wie al fluch nei myn fuortgean ferfange troch in stiennen gebou. Dy barak stie oan de râne fan it skoalplein en wie oppronke mei geraniumpotten pleatst op fierstento smelle finsterbanken. As immen op it skoalplein hurd tsjin de gevel batsje, sneuvele der wer in geraniumpot. Dochs waard der fluch wer foar ferfanging soarge. Myn prestaasjes op de legere skoalle wiene ridlik mar unfoldwaande om fia de brugklas de oerstap nei it lyceum meitsje te kinnen. Dus gie ik earst in jier nei de Rehoboth-MULO. De MULO is ûnderwilens opdoekt, mar in part fan it gebou (de foarkant) stiet der noch. Allinnich it part mei myn klasselokaal, wêr de soerstof konsintraasje trochgeans ryklik ûnder de hjoeddeistige noarmen lei, wie sloopt. Nei ien jier MULO mocht ik noch de oerstap meitsje nei it Johannes Bogermanlyceum. De opheffing fan de MULO hat klear in útwreiding fan it Johannes Bogermanlyceum oant gefolch hân. Grutte parten fan it gebou hawwe der in ferdjipping by krigen. In oare opfallende feroaring wie dat it skoalplein no ôfsletten is mei in hege hikke. It terrein om de skoalle wie wat freonliker ynrjochte, mar foar it oare seach it der allegearre noch fertroud út. Op wei nei it Bogermanlyceum hawwe wy in hâld makke yn it Koningin Wilhelminapark, in hiel moai oanlein park. Eartiids giene wy der op snein faak hinne: de einen en de kerpers fiere en in rûntsje meitsje lâns de fugelkouwen. It park leit der noch krekt sa by as foarhinne. Hjir en dêr binne der wat lytse dinkjes feroare, de fugelkouwen binne útwreide, it eilân yn it sintrum fan it park is foarsjen fan picknicktafels, de tagong fanôf de Bolswarderweg is ferbettere, mar yn grutte linen is it park ûnferoare. De prachtige bank 20

21 Voor Ouden van Dagen wie krekt wer ferve. Ik bin der efkes hoeden op sitten gien. Njonken my sieten allinne noch mar jongelju. Nei 50 jier ôfwêzichheid fielde ik my wer hielendal thús yn Snits. It liket no allegearre wat lytser en it eaget wat freonliker. Mar, ik sjoch allinne noch mar ûnbekende minskjen. Dat is tink ik wol de grutste feroaring dy't de stêd hat ûndergean. Fan de redaksje: Minsken, misken, wat in moai ferhaal fan Nico Woudstra. Je wurde der emosjoneel fan. Nico Woudstra giet nei 50 jier wer ris werom nei syn berteplak. Nei it prachtige en tige gesellige stedtsje Snits. En dan komt der mei dizze rapportaazje! It is bjusterbaarlik. It is ek in foarbyld foar ús allegearre. En dêrom dizze oprop. Gean ek ris werom nei jimme berteplak en skriuw ek sa'n moai stikje foar ús kritekrantsje. 40e edysje fan it Bûsboekje 2015 is út Bûsboekje 2015, lykas elk jier troch frijwilligers makke, stiet fol mei nijsgjirriche stikjes en tips. En hat as tema humor meikrige. It boekje is yllustreare mei tekeningen fan Cork. Wolle jo der wis fan wêze en ha op tiid it nije Bûsboekje yn e hûs, bestel it dan by uze boekeferkeaper Johannes Larooi. Dan kin Johannes se meinimme nei de earste kritemiddei op 18 oktober oansteande. Foar 7,-- hawwe jo der it hiele jier wille fan. Til of hjlarooi39@gmail.com 21

22 Betinking Slach by Warns op sneon 27 septimber 2014 Op it momint dat dit kritekrantsje yn 'e brievebus falt, is de datum fan 27 septimber warskynlik al foarby. Dochs noch efkes it folgjende. Al sûnt de twadde wrâldkrieg wurdt de slach by Warns dy't pleats fûn yn 1345, betocht en wol by 'de Stien' yn Gaasterlân. Doe wiene de tiden hiel oars. Fryslân wie doe noch in selstannige mogendheid. Yn dy tiid wie der ek al in protte rûzje. De graaf fan Hollân woe syn gebied útwreidzje mei Fryslân. Mar de Friezen woene frij bliuwe. Se hiele gjin ferlet fan frjemde oerhearsing. Graaf Willem IV kaam mei in leger nei it noarden en foel by Warns Fryslân binnen. No, dat kaam him djûr te sean. Der folge op 26 septimber 1345 in ferskriklike fjildslach dy't de Friezen wûn ha en de graaf fan Hollân moast it mei syn libben bekeapje. As foarsitter fan It Frysk Boun om Utens bin ik frege om op sneon 27 septimber it wurd te fieren by dizze betinking. It kritekoar fan Lelystêd sil sjonge en Albert Postma dy't wy kinne fan in eardere kritejûne - sil foardrage. De betinking begjint om oere by it Reakif, oan de râne fan it Iselmar. Hâns Dijk 22

23 Yn it bûsboekje fan 2013 stiet hiel wat nijjsgjirrigens te lêzen, bygelyks in ferhaal oer âldwivekoeke. De namme fan âldwivekoeke wurdt ferklearre út it feit dat âlde froulju dizze cake-achtige koeke sûnder tosken ite koenen. In oare mooglikheid is dat dizze koeke troch de baker (faak in âldere frou) oan kreambesite jûn waard. It wurd 'spekulaas' komt nei alle gedachten fan it Latynske 'speculum' (spegel), omdat in spekulaaskoekje it spegelbyld is fan de ôfbylding fan de koekeplanke. In protte koeken en koekjes binne neamd nei wêr't se wei komme: Molkwarder koeke, Dimter koeke, Grinzer koeke, Bastogne-koeken (Bastenaken yn it Frânstalich België) 23

24 Net ferjitte, net ferjitte, net ferjitte sneon 18 oktober 2014 om oere: Lêzing oer de stoomtram yn Fryslân en bôlemiel Sjoch de oankundiging yn dit kritekrantsje. Op sneon 22 novimber 2014 om oere: Optreden fan it Kabaret Selskip Noordenbos & Ko mei 'Kleur bekennen'. Sjuch de oankundiging yn dit kritekrantsje 24